!!.-■» .lliaa -
Noordwijk in zoete slaap op
Rijnsburg feest
Is een machinepistool een
mitrailleur of niet?
Geldomloop op
hoog peil
MFC WE LEIDSCHT COliB \NT
DONDERDAG 3 SEPTEMBER 1939
VRAAG VOOR ZEEKRIJGSRAAD
„Is een machinepistool een mitra
of niet?" Terwijl de raadsman van
21-jarige Haagse jongeman deze
gistermorgen ter tafel bracht, staarden
president en leden van de krijgsraad
de zeemacht peinzend naar het schiet
wapen, dat op het vloeiblad van de pre
sident prijkte en dat stuk van overtui
ging in de®e zaak uitmaakte.
Als korporaal der mariniers (dienst
plichtig) diende beklaagde op het vlieg
veld Valkenburg. Hij werd, nadat hij af
gewezen was voor de officiersopleiding,
ingedeeld bij de kamppolitie. Het
gaan met wapentuig had zijn grote liefde,
in zijn slaapkamer prijkte een grote col
lectie historische en hyper-moderne wa
pens. Beklaagde, die het nu weer bij post
zegels houdt, maakte er zijn hobby var
zijn wapencollectie steeds meer uit te
b-eiden. Toep hij dan ook een piston]
van de hand kon doen om een ander
wapen aan te schaffen, deed hij dat grif.
Voor f 200 verwisselde het pistool
eigenaar, een zoet winstje voor de Haag
se korporaal.
Roofoverval
Het kon beklaagde niet schelen aan wie
hij verkocht en wat er met het wapen
beurde, verweet de fiscaal bij de krijgs
raad de jeugdige korporaal. Dat was er
mee gebeurd: de nieuwe eigenaar van
het pistool pleegde er in Abcoude een
roofoverval mee. die echter mislukte.
Wonder boven wonder vielen cr geen
slachtoffers, want de overvaller, een
HBS-er!, raakte door de opwinding hele
maal van streek en had bijna door ner
vositeit de trekker overgehaald.
Toen de overval in Abcoude werd uit-
gezooht leidde het spoor naar beklaagde.
Toen kwam ook aan het licht dat hij
riikswapenolie had bemachtigd en deze
weer aan een zakenrelatie had overge
daan.
Voor de krijgsraad moest beklaagde i
tereoht staan wegens verduistering vi
deze wapenolie. het voorhanden van ei
mitrailleur-karabijn, een revolver en ei
In zijn requisitoir wees de fiscaal op
het bedenkelijke van het gebeurde
een psychiatrisch rapport worden be
klaagde infantilisme en neurotische afwij
kingen toegeschreven. Inmiddels is
uit de dienst en zal hij bij een groot
i functie bij de inkoopafdel
Het voorhanden hebben i
HILLEGOM
Najaarsfeesten
De Hiillegomse hai'ddraverijverenig'ing
houdt deze maand weer najaarsfeesten
Op 15 september wordt de internationale
kortebaan-dravenj gehouden op een par
cours aan de westzijde van de Van de
Endelaan, die daartoe voor alle ver
keer zal worden afgesloten. Volgende
week zaterdag beginnen de feesten al.
Op het veld tussen de Weeresteimstraat
en de Stationsweg worden 's middags
autopedraces gehouden. Ook zijn er hen-
gel wed strijden. Leerlingen van de di
verse Hillegomse scholen zullen op het
voetbalveld trachten de wisselbeker, die
nu in het bezit is van de Julianaschool,
te veroveren. De jongste jeugd is ook
niet vergeten, want er zijn gebakraces,
balletje lopen, zaklopen, poprijden, ton-
knuppelen. tobbetje steken en een hoe
pelwedstrijd.
Maandag 14 september is er op de
Van de E-ndelaan gelegenheid om mee
te doeen aan een zeepkisten-raee en aan
krui wagen rij denDe beide plaatselijke
muziekkorpsen zullen hun medewerking
verlenen.
In hotel Sistermans houdt het bestuur
volgende week woensdag van half drie
tot vijf uur en van zeven uur tot negen
uur zitting voor de inschrijving voor 'le
kinderspelen. Voor de diverse spelen zijn
prijzen gekocht met een totale waarde
van 2500.
Dinsdag 15 september, na de harddra
verij. volgt een muzikale rondgang door
de Hillegomse Harmoniekapel. De fees
ten worden besloten met een groot vuur
werk in de omgeving van het feestier-
Diploma-zwemmen
In de gemeentelijke zweminrichting
hebben gistermiddag 87 jongens en meis
jes voor het diploma 1, 2. 3 of 4 ge
zwommen. Aan het eind van de middag
kregen 65 meisjes en 22 jongens een di
plom
Dat 1
diploma 1: meisjes: Mi;
Annaheiltje v. d. Velden. Marian Wet
ter, Lenie Berkhout, Ankie Krikke, Ma-
ja Tromp, Ineke Brussé, Everdina B
Link, Marianme van Drunen. Marian de
Koning, Ellie Moolenaar, Trudie van
Grieken, Karin van Grieken, Chris ja
Buts, Nellie v. d. Meij, Rosemarie Pijn-
aeker, José van Maris, Marianne Braun.
Carka Bakker, Bep Mijmders, Cobie v
de Bent. Marja de Rooy, Thea Verboom,
Dreeske Rijnsburg, Sjamie v. Gijlswijk
Nellie Wevers, Henrietta La Grand, Ger-
da Berbé, C. Vreeken, Anmeke v. d
Vlugt, Betsie Schenk. Margroet Derks
Geesie van Maris. Joke Kors. Rietje v
d. Weijden, Carla van Haasterén, Willy
La Feber. Corry Koom
Brc
Renske Philippo, Anke Zandbergen Ton-
nv v. d. Kluaw, Marja Langeveld, Thea
van Roode:
jongens: Christiaan de Jong, Gerard
de Wagt. Teunis Andeweg, Roelof Hij-
tink:. Anthony v. d. Voort, Pieter Jon
ker. Berfcil 't Mannetje. Duco Boef, An
dre Beiersbergen, Gert Nieuwenhuis,
Kees Guldemond. Jan Brussé. Jan Prins.
Goof Vervaart, Herman Kevzer:
diploma 2- meisjes: Tineke Krieger.
Hannie Bakker, Ivonne Bruseker, Greske
den Hartogh, Lidie Aakerboom, Cobie
Storm, Corrie Visser, Bep v. d. Aar.
Hennie Berbé, Marijke Verhaar, Ria
Verhoeven, Joke Kors. Elisabeth Lode-
dijk, Cokkie Verhaar. Leny Spruyt:
jongens: Hennie Raaphorst, Jan Kees
Koot, Kees van Loon, Wim de Graaf,
Frans Scholten, Kees van Waveren;
di.ploma 3: meisjes: Lisa v. d. Burg,
Bep Berbé, Marian Warmerdam, Ellie
Balkenende
diploma 4: meisjes: Mieke Buckens;
jongens: W. Fransdonk.
Schoolmclk
Maandag wordt er weer een begin ge
maakt met het verstrekken van melk
op de scholen. Deze week kunnen de
kaarten bij de plaatselijke melkhande
laren worden gekocht. De kaarten moe
ten maandag aa.n het schoolpersoneel
worden ingeleverd.
KONINGIN NAAR
JUBILEUM KNLC
■men van HM.
sda-g 23 septem-
be Scheveningen
Het ligt
koningin Juliana op
ber a.s. in het Kurhi
de vergadering bij te
Ned Landbouw Comité. Deze vergade
ring wordt gehouden ter herdenking van
bet 75-jarig bestaan wan diit comité.
ver en een pistool met munitie is eer
overtreding, aldus de fiscaal, maar hel
onbevoegd bezitten van een machinege
weer is een misdrijf. Z.i. is het machine
pistool. dat ook in het bezit van beklaag
de werd aangetroffen, een machine e e-
weer (mitrailleur). Dat is een strafver
zwarende factor, aldus de fiscaal, die zes
weken met aftrek vroeg en voor de over
tredingen twee maal f25 boete subs. 5
„Is een machinepistool nu wel een
ch.negeweer?" vroeg de raadsman
klem. Hij zelf vond, steunend op
literatuur, dat dat niet het geval is.
pistool, ook een machinepistool is
stemd voor vuren op korte afstand,
machinegeweer is bestemd voor vuu
lange afstand."
..Als dat zo is krijgt beklaagde er
gens overtreding nog een boete bij"
terrumpeerde de president snedig.
„Niet als mijn wens in vervulling
gaat", antwoordde de raadsman, die vrij
spraak vroeg omdat zijn cliënt naar zijn
mening als militair volkomen in zijn
recht stond vuurwapens te bezitten.
Ook de verduistering van de olie zou
niet bewezen zijn; volgens de raadsman
was het bij een poging gebleven omdat de
olie niet van het terrein van „Valken
burg" af was geweest, toen de zaak a
aan het licht kwam.
De uitspraak luidde 47 dagen met af
trek, twee maal 25 boete en de ver
beurdverklaring van de wapens.
Meer uitvoer naar
Canada
De Nederlandse uitvoer naar Canada
m 1958 met 23 procent of 5 miljoen
dollar tot 26,6 min gestegen tegen een
toeneming van nauwelijks 1 pet in 1957,
daarentegen kromp de Canadese invoer-
markt met 8 pet in, aldus het jaarverslag
der Nederlands-Canadese kamer van
koophandel. Door deze stijging sloeg Ne
derland een goed figuur tegenover de
overige Westeuropese landen.
De stijging van de uitvoer
teer dan de helft te danken a
bouwprodukten, voor een vierde
ferro-produkten, vooral elektrotechnische
artikelen, voorts aan ijzer en ijzerpro-
dukten (dieselmotoren,* smeedijzeren pij
pen en rijwielen), chemicaliën (superfos
faat, naftaline, schoencreme en caffeine),
textiel (ongeverfde wollen stoffen, katoe
nen weefsels en textielafval) en palmpit-
olie, pijptabak, rijwielbanden en boom-
kwekerijprodukten.
Dit betekent geen keer ten goede en
er is nog geen grondslag gelegd voor
snellere verdere groei. Zo was de toe
neming van de landbouwuitvoer voor
75 pet samengesteld uit grondstoffen
cn halffabrikaten, waarin steeds grote
schommelingen voorkomen. Cacaoboter
steeg tot het drievoudige, ongebrande
pinda tot het tienvoudige. Ook bij de
overige goederen was de stijging meer
aan toevallige omstandigheden te dan
ken. Voor slechts 40 pet was zü toe te
schrijven aan duurzame en niet-duur-
zamc consumptiegoederen. Het is dus
niet juist, dat het Nederlandse produkt
grotere bekendheid zou hebben gekre
gen, terwijl dit voorwaarde is voor een
stabiele markt.
Veel goederen worden nog alleen ge
kocht door immigranten, terwijl men ook
echt Canadese publiek zou kunnen
krijgen. Er was weinig animo voor nieu-
contacten en om daarvoor kosten te
maken. De kamer werkt echter krachtig
:an een collectieve reclamecampagne.
Weekstaat Necl. Bank
Aanvankelijk was de geldmarkt- zeer
aim- zoda.t blijkens de weekstaat der
Nederlandsche Bank van 31 augustus
ƒ40 miljoen schatkistpapier werd opge
nomen en de post „papier door de Bank
gekocht" tot ƒ310,7 min. daalde. Daarna
werd de markt krapper onder invloed van
de ultimo, door welke de bankbiljetten-
omloop steeg van 4266 min. tot ƒ4411
min., de hoogste stand van het jaar, doch
beneden het record van ƒ4451 min. op
29 december 1958. Dientengevolge s-tegen
de voorschotten van 12,8 min. tot
21,5 min. en de saldi der banken daalden
van 515 min. tot 321 min., doch de
banken konden zonder bezwaar beneden
ie verplichte kasreserve komen, daar op
september 116 min schatkistpapier
erviel en de staat 40 min. rente en af
lossing op gevestigde schuld moest betalen.
Dank zij belastingbetalingen steeg het
saldo van de staat- ondanks ultimo-lasten
18 min. tot 637,6 min. Goud en
deviezen daalden van 5186 min. tot
5184 min., waarbij goud onveranderd
bleef op 4933 min. Convertibele deviezen
en vrijwel onveranderd op 778.9 min.
dekkingspercentage steeg van 92,55 tot
93.08 De rekening andere ingezetenen
daalde van ƒ134,2 tot ƒ130,6 min.
Bir. ".u i
X IIM -
It
j J 7*
v HH8t Ml»
LEIDERDORP
P. J. Holverda 25 jaar
bij de Touw
Dinsdag vierde de heer P. J. Holverd;
zijn 25-jarige jubileum bij de N.V. Ver-
nigde Touwfabrieken te Leiderdorp.
Samen met zijn echtgenote werd de
bilaris per auto van huis gehaald er
arna in de kantine door de directri
tvangen. De maatschappelijk werkstei
heette de jubilaris welkom en bood me
w Holverda een boeket rose anjer;
Mede aanwezig waren zijn chef, de
A. Kluvers, zijn baas, de heer D.
J de Jong en als vertegenwoordiger van
Ondernemingsraad de heer A. de
Kruiff.
De directeur, de heer H. B. Haan
appel, sprak zijn genoegen uit over het
feit, dat hij opnieuw het woord kon
chten tot een jubilaris. Hij releveerde
de afgelopen vijfentwintig jaar, welke
de heer Holverda. bijna steeds als we-
in de weverij heeft doorgebracht,
heeft hij zioh als een goed vakman
kennen. Dat hij het naar zijn
"had bij de V..T., blijkt wel daaruit, dat
hij, wanneer vóór de oorlog het dienst
verband moest worden verbroken, steeds
weer in deze dienst terugkeerde.
Ds. W. H. de Bode (82)
te Amersfoort overleden
In de ouderdom van 82 jaar is te
Amersfoort overleden ds. W. H. de Bode.
Herv. emeritus-predikant, die van 1909
tot 1918 vanwege de algemene synode
voorganger was van de Herv. Ned. Ge
meente te Dusseldorp.
Na 1918 trad hij op als directeur var
het Herstellingsoord voor Drankzuch.
tigen te Beekbergen. Daarna was hij nog
gedurende negentien jaar predikant
directeur van het Hervormd Diakones-
senhuis te Rotterdam.
In juli 1942 werd ds. De Bode hulppre
diker te Helvoirt en op 22- november van
dat jaar werd hij daar als predikant be
vestigd, Op 1 oktober 1946 ging hij met
emeritaat, waarna hij zich eerst te Zeist
vestigde en later te Amersfoort.
Zijn stoffelijk overschot zal vrijdagmid
dag te half twee op de algemene begraaf
plaats te Amersfoort ter aarde worden
besteld.
Nederlandse delegatie
voor V.N.-vergadering
Op 19 september begint in New York
de 14de algemene vergadering der Ver
enigde Naties. De Nederlandse delegatie
zal onder voorzitterschap staan var
minister van buitenlandse zaken, m
M. A. H. Luns. Bij afwezigheid van
Luns zal de delegatie worden geleid door
mr. C. W. A. Schürmann, permanent ver
tegenwoordiger bij de Verenigde Naties.
In de delegatie zijn opgenomen prof. mr.
dr. L. J. C. Beaufort, lid van de Eerste
Kamer en de Tweede Kamerleden G. J.
N. M, Ruygers en prof. S. Korteweg
Voorts de heer J. Meijer, raadsadviseur
in algemene dienst bij het ministerie
buitenlandse zaken, mr, L. Erades. vice-
president van de arrondissementsrecht
bank te Rotterdam en dr. J. P. Banier,
directeur van het bureau technische hulp
van het ministerie van buitenlandse
zaken Mevrouw dr. F. T. Diemer-Linde-
boom is in de delegatie opgenomen als
vertegenwoordigster van het Nederland
se vrouwencomité en secretaris A- H.
Kloos van het Nederlands verbond van
vakverenigingen als vertegenwoordiger
van de vakbonden.
Alphen aan den Rijn
Clubkampioenschappen
Alpheuse Zwemclub
De wedstrijden voor de clubkampioen
ichappen van de Alphense Zwem Club
:ijm in het zwembad aan de Van Fo-
reestlaan voortgezet, wajrbij de volgen-
sul taten en kampioenen uit de bus
kwamen
m. vrij eslag meisjes: L Ria Goed
hart 1,24; 2. Ineke van Leeuwen 1,31,2;
3 Annie Koens 1,32,9 min.
m. vrije slag meisjes: 1. Ria Goed-
Goedhart 1,18,3 min,; 2. Kees de Vogel
1,21,1 min.; 3. Flip Boot 1,22,5 min.
m. vrije slag dames: 1. Marijke
Soppen 1,22 min.; 2. Nel Angenent 1.24.8
n.; 3. Cokkie Strijk 1,30 min
00 m. vrije slag heren: 1. Theo Sep-
1 1,11,3; 2. Kees v. d. Ent 1,12.8 min.;
Rudi Nietzsche 1,13,6 min.
>0 m. vlinderslag dames; 1. Greel
Schouten 43.2 sec.; 2, Nel Angenent 43.-5
3 Marijke Seppen 44,8 sèc
m. schoolslag dames: 1. Gree'
Schouten 1.46.5 min.; 2. Cokkie Strijd
1,47.5 min.3. Nel Angenent 1.51,1 min.
m. schoolslag meisjes: 1. Marrij
Breeveld 1.47,7 min.; 2. Willie Kroon
1,50,8 min.; 3. Annie Koene 1,51,5 min
m. schoolslag heren Jr: 1. Flip
Boo-t 1.36,6 min.; 2. Kees Vogel 1.41
3. Wim Verhagen 1.42 min.
m. schoolslag heren Sr: 1. Jaap
Riinsburger 1,34,9 sec.; 2. Ruriie Nietzsche
min.; 3, Jillus Blom 1,37,3 min.
m. rugslag meisjes: 1. Ria Goedhart
2. Annie Koens 49,2 sec.; 3.
d. Louw 50.1 sec.
rugslag jongens: 1 Kees de Vo-
sec.; 2. Flip Boot 44.2 sec.; 3.
Seppen 45,9 s
rugslag dam
1. Marijke Sep-
2. Cokkie Strijk 43 sec.;
3 Greet Schouten 45,7 sec.
50 m. rugslag heren: 1. Rudie Nietzsche
3c,5 sec.; "2. Theo Seppen 37,7 sec.; 3
Kees v d. Ent 38,3 sec.
Uitstapje Hervormd tehuis
Gisteren hebben de bewoners van het
Hervormd Tehuis aan de Julianastraat
te Alphen aan den Rijn hun jaarlijks
uitstapje gemaakt. Het was voor de
achtste maal, dat men als gezin (met
vader en moeder Den Boef aan het
hoofd) op reis ging. Eén van de „gezins
leden" was reeds 87 jaar!
Nadat alleen een goed plaatsje had.
den gevonden, vertrok de bus omstreeks
half negen in de richting Utrecht, De
traditie getrouw dronk men koffie in
't Kalfje en ook dit jaar bleken de
meeste leden van het gezelschap graas
een stuiver te willen betalen om te we
ten te komen hoeveel men wel woog!
De reis werd voortgezet naar Amer*
foort. onderwijl genietend van het prach
tige natuurschoon. Hoewel het gezel
schap in de bus herhaaldelijk werd ge
trakteerd op allerlei lekkernijen, werd
niettemin gesmuld van de warme maal
tijd, die in hotel De Kamppoort werd
aangeboden.
Daarna volgde een rondrit over de
Veluwe. Men dronk thee in Beekbergen
en de thuisreis werd in Rhenen nog een
maal onderbroken voor een kopje koffie.
V.T. stelden op haar beurt eveneens prijs
op zijn terugkomst. De heer Haanappel
zegde de jubilaris dank voor de tr
waarmede hij vijfentwintig jaar
werkzaamheden heeft verricht. Hij bood
de jubilaris het V.T .-eremetaal in étui
aan, evenals een enveloppe met inhoud
Daarop nam de bedrijfsleider, de heei
I Vogelenzang, het woord. „Het jaar
1906 moet wel een goed jaar zijn
weest", aldus spreker, „nu het z
plichtsgetrouwe werkers als u 1
voortgebracht."
De heer De Kruiff bood namen
Ondernemingsraad de gelukwensen
„Werkten we indertijd bij de mattenfa-
tnek al vriendschappelijk samen, d
bij de V.T. zo gebleven."
De heer Kluvers bedankte de jubila
ris voor de prettige samenwerking. Als
laatste bood de heer De Jong zijn geluk
wensen aan, die hij namens alle collega'
van de weverij vergezeld deed gaan vai
een „klein presentje".
Nieuwe „soos" voor
Delftse studenten
Prof. dr. R. Kronig, de Rector Magni
ficus van de Technische Hogeschool in
Delft, heeft vanmiddag in de eeu
oude Koornbeurs een ultra-moderne stu
dentensociëteit officieel in gebruik ge
steld. Het is de „soos" van de Delftse
Societas Studiosorum Reformatorum
(SSR).
Zonder een stukje steen of brokje hout
van het oude gebouw waarin tot vorig
jaar een paardemestveiling was gehuis
vest te beschadigen, is het ontwerp
van ir. J. Rotshuizen uit Arnhem door
aannemersbedrijf P. Spreeuwenberg uit
Hoogvliet uitgevoerd. In de kelder van
de Koornbeurs is thans de eigenlijke
sociëteitsruimte. Er is thans een uitste
kend geoutilleerde keuken. Voorheen be
schikte men voor het bereiden van maal
tijden voor 200 studenten over een hokje
van twee bij drie meter, zonder deugde
lijke ventilatie.
De totale verbouwingskosten worden
geschat op 167.000. De studenten heb
ben met medewerking van de T.H. er
oud-leden een bouwfonds gesticht, waar
in na goed opgezette en uitgevoerde
acties thans 113.000 bijeen is. Uit het
bedrijfsleven kwam 65.500, van oud
leden 9500, terwijl de leden zelf 38.000
vergaarden.
Voor de keuken en de eettafel zal
eerste instantie van rijkswege een si
sidie kunnen worden verstrekt
45.000. De minister van 0„ K. en
ging met de toekenning van deze sub
sidie in principe akkoord.
Leveren van melk
geweigerd
De Hoge Raad heeft dezer dagen het
cassatieberoep van het zuivelbedrijf N.V.
Sterovita behandeld. Dit bedrijf was door
het gerechtshof te Amsterdam vei
deeld tot een boete van 500, omdat het
had geweigerd aan een Amsterdam:
kruidenier melk te leveren, waartoe het
krachtens een ministeriële beschikking
verplicht zou zijn. De verdediger va
melkfabriek stelde dat 'het bedrijf zich
uit concurrentie-overwegingen tegen de
ministeriële beschikking had verzet. De
melkhandelaren moeten zich aan strenge
bepalingen onderwerpen, terwijl de krui
denier die alleen verpakte melk verkoopt
slechts een ijskast behoeft te hebben en
daardoor weinig bedrijfsonkosten heeft.
Voorts stelde pleiter dat uitbreiding van
de distributie hogere kosten meebrengt
en mogelijk daardoor een hogere prijs
voor de melk. De procureur-generaal zal
op 14 september conclusie nemen.
Record-opbrengst
van tarwe
Voor het oogstjaar 1959 wordt op grond
van de voorlopige oogstramlng, een to
tale produktie van inlandse tarwe ver
wacht van meer dan 500.000 ton. Dat is.
niettegenstaande de droogte gedurende
dit oogstjaar, een grotere produktie dan
tot dusverre in Nederland is voorgeko
men (de oogst 1934 was met ca. 495.000 ton
tot dusverre
Er moet dan ook rekening mee worden
gehouden, zo schrijft 't dagelijks bestuur
van het Produktschap voor granen, zaden
en peulvruchten in een nota aan het be
stuur. dat een hoeveelheid inlandse tarwe
van 450.000 tot 475.000 ton voor consump
tie- en veevoederdoeleinden bestemd zal
moeten worden, Bij de huidige regeling
moet dat niet mogelijk worden geacht,
tenzij een absoluut verbod tot import van
tarwe voor veevoederdoeleinden zou wor
den afgekondigd. Aangezien dit laatste
moeilijk te realiseren zal zijn, is dus
thans de noodzaak aanwezig in de con
sumptie-sector een grotere hoeveelheid
tarwe te bestemmen.
Sfeer in 'f g*%te f
De „Nieuwe Leidsche" er ia I
Over twee weken is het weer
zover: op de derde dinsdag in
september, dat is ditmaal op
de 15e, zal II.M. de Koningin
naar traditioneel gebruik op
plechtige wijze het nieuwe zit
tingsjaar van de Staten-Gene-
raal in de Ridderzaal van ons
aloude Binnenhof met het uit
spreken van een Troonrede
openen. Dan zijn de ogen van
heel het volk naar het Binnen
hof gericht. Dan is het daar
een drukte van jewelste. Nu
ligt dit bolwerk onzer vader
landse democratie nog rustig
in de late zomerzon en achter
zijn zware hekken te dromen.
Ja wat een hekken staan daar
eigenlijk op en om dat Binnen
hof Het zijn nog de overblijf
selen uit een tijd, toen ons volk
nog niet zo kind aan huis bij
haar overheid was als tegen
woordig. Zij staan echter altijd
openja, men vraagt zich wel
eens af of ze nog wel dicht
kunnen. Ook dit is een sym
bool: de hekken van ons Bin
nenhof staan er wel, maar ze
staan ook altijd open, dag en
nacht en zo hoort het eigenlijk
ook in een democratische
samenleving.
Koudekerk aan den Rijn
Organist Jac. Vonk vanmorgen
koninklijk onderscheiden
BURGEMEESTER WAVERIJN heeft vanochtend om half 12 de heer Jac, Vonk,
Hogewaard 69, ter gelegenheid van diens zeventigste verjaardag, de gouden
medaille, behorend bij de orde van Oranje Nassau, uitgereikt. De heer Vonk,
die voor de oorlog een manufacturenzaak dreef daarna volgde zijn zoon hem
op heeft zich in het bijzonder op kerkelijk gebied verdienstelijk gemaakt.
Nog steeds is hij organist van de Her
vormde Gemeente en geeft hij orgellessen
in Koudekerk, Hazerswoude en Wou-
brugge. Hij is voorts administrateur van
het bejaardentehuis „Rijnzicht". Tot vo
rig jaar was de heer Vonk president
kerkvoogd van de Hervormde Gemeente
na respectievelijk eerst diaken, ouderling
en kerkvoogd te zijn geweest. Dan wijd
de hij als penningmeester zijn krachten
aan de Hervormde school en was hij een
stuwende kracht bij de bouw van de
Hervormde pastorie.
Het bezoek van burgemeester Wave
rijn, die werd vergezeld door ds. C. Koer-
selman. was een volkomen verrassing
voor de jarige heer Vonk en zijn vrouw.
Nog groter werd zijn verbazing toen de
burgemeester een officiële toespraak
ging houden, waarin een overzicht werd
gegeven van de vele activiteiten van de
heer Vonk.
De burgemeester noemde de heer Vonk
m bevoorrecht-* mens, die zich in een
og niet tanende geestelijke en lichame
lijke vitaliteit mag verheugen. Een vita
liteit, die hij steeds voor eeii groot deel
dienst van de samenleving heeft be-
De rijksweg van Den Haag naar
Rotterdam zal als alles vol
gens de plannen verloopt op
1 oktober gereed zijn. Dezer da
gen heeft men weer een nieuw
weggedeelte aan beide zijden
opengesteld voor het verkeer:
drie banen in beide richtingen.
steed, waardoor hij een steunpilaar voor
de gemeente Koudekerk is geworden.
De beer Waverijn wees erop. dat de
heer Vonk nog steeds op verschillend
terrein actief is, o.m. als organist, als
penningmeester van de hervormde school
en als bestuurslid van de protestantse
ziekenverpleging Hazerswoude—Koude
kerk. De heer Vonk mag worden gezien
als een voorbeeld voor de jongere gene
ratie.
In zün dankwoord dacht de heer Vonk
aan gezang 91: „Alleen God in de hoge
zij de eer".
Wallstreet daalde
De New Yorkse beurs daalde dinsdag
scherp bij tamelijk levendige handel. Het
begin was verdeeld en levendig, zodat
de tikker achterop geraakte. Daarna
deelden grote banken mede, dat zij de
debetrente voor de beste klanten van
4!£% tot 5% verhoogden en andere rente
tarieven gingen naar evenredigheid om
hoog. Hierdoor daalde de markt scherp.
Weliswaar kwam later gedeeltelijk her
stel, doch door nieuwe verkopen sloot
de markt op het laagste punt van de dag,
waarbij de verlieze
kele centen tot dri
Staal en auto's leden de grootste verlie
zen. Chemische waarden, olie, spoorwe
gen, vliegtuigfabrieken, tabak, elektri
sche uitrusting en non ferro-metalen slo
ten zich daarbij aan.
Van rederijkers en kannekijkers (3)
Vloekenzwerentwisten en
drinken waren verboden
Daar kwam de praalwagen van de Haagse rederijkers aangerold. De
mannen op de wagen dropen van honing en stroop. Een goedkeurend ge
mompel steeg op uit de rijen toeschouwers langs de Rijnsburgse wegen.
Daar kwamen de retrozijnen uit Pijnacker, allen zoete koek etende. Heel
aardig gevonden. Toen weerklonk een luid gejuich. De Noordwijkse rede
rijkers hielden intocht. Niets bewoog op hun wagen, allen waren in zoete
slaap. Daarmee wonnen zij de prijs die de Rijnsburgse rederijkerskamer
„De Roode Angieren" beschikbaar had gesteld voor het „Soetste inkomen".
Door deze prijs deden de Noordwijkers hun wat blufferige naam alle eer
aan. Zij hadden zichzelf „Een lelie onder de doornen" genoemd. Die door
nen zullen de andere kamers wel geweest zijn, want in Hooglied 2, waar
zij hun naam ontleend hebben, staat: „Gelijk een lelie onder de door
mijn vriendin onder de dochteren".
ïaamgeving was voor de rederijkers
altijd een moeilijk punt. Men was aan de
tand verplicht iets origineels te beden-
een. Dan moest men bij de naam nog een
blazoen en een zinspreuk kunnen maken.
Op het blazoen, een soort wapenschild,
dat de rederijkers in navolging van de
ridders maakten, stond heel dikwijls een
bloem of boom. De zinspreuk had bijna
altijd iets te maken met liefde die groeit
of doet bloeien, die zonder eind is, of die
krachtig, machtig en eendrachtig maakt.
heette „De
Seghbloem" en had als spreuk „Sech
Waerheit". De Oegstgeester kamer had
zich de naam „Oogentroostbloem"
gekozen en als spreuk „Oegst-gee6t-
reught" (oogst geeft vreugd). De kamer
lit Pijnacker wilde ook de naam van de
plaats verwerken en het resultaat was
„Pijnappel" en „In Liefde gepijnd".
Kei
mis
De Noordwijkse kamer had dus de eer-
e prijs gewonnen op een verder onbe
kend gebleven Rijnsburgs feest. Het was
de enige prijs die de „Lelykens" ver-,
ven in hun vrij lange bestaan. In een
blad dat in 1836 verscheen, „De Vriend
des Vaderlands", vertelt de heer A. H
Verster van Wulverhorst iets over de ge
schiedenis van deze kamer. De moeder
lijke zorgen van de abdij Leeuwenhorst
hebben zich lange tijd uitgestrekt over de
•ederijkers. Elk jaar kreeg men een toe-
age van vier carolusguldens. Maar voor
vat, hoort wat. Het was de adellijke non-
ïen verboden naar bruiloften, kermissen
:n andere wereldse vermaken te gaan
Jan moest de kermis maar naar het kloos-
:er komen: kloosterkermis. Boeren dan-
ten in de meimaand op het grote plein
m de rederijkers kwamen hun meiliede*
en zingen
„Comt Lelykens blij,
Comt huppelen wij,
't Is Meyfeest op d'Abdij".
De Noordwijkse kamer had als elke
goede vereniging statuten en een re
glement, een „Orde van de Camcr
van Rethorica tot Noortwijc". Veel
moest men doen en evenveel laten.
Op elke overtreding stond een boete
van enkele stuivers. Men mocht in
ieder geval niet vloeken, zweren,
twisten en drinken. Het was hard no
dig, dat dit nadrukkelijk werd vast
gelegd. Men mocht geen geheimen van
de kamer onthullen en niemand uit
lachen als hij slecht speelde of een
lelijk gedicht naar voren bracht.
op de vergaderingen aan
luisteren als een ander aan het woord
was. Spreken was ook daar blijkbaar
lastiger dan luisteren Een moeilijk punt.
punt vijf in het Noordwijkse reglement,
was, dat men in kerkelijke en politieke
zaken geen standpunt mocht verkondigen,
dat inging tegen de mening van de over
heid. En dan, dat was de grootste ver
plichting, men moest dichten, dichten als
men binnenkwam en dichten als men
wegging.
In Noordwijk was het nog niet zo
erg, dat men moest hoesten en nie
sen op rijm, maar waar was men an
ders rederijker voor als men de rijm
woorden niet in slagorde klaar had
staan. In Kapelle op Zuid-Beveland
was men verplicht een lepel mosterd
op te eten als men bij binnenkomst
geen lied of kniedicht ten beste gaf,
in Noordwijk verbeurde men slechts
een duit.
Moeilijkheden
Met de 80-jarige oorlog begonnen ook
voor „Een lelie onder de doornen" de
moeilijkheden. De kamer koos, zoals vele
kamers, de zijde van de Reformatie en
liet dit duidelijk merken. De dorpsover-
heid trok de jaarlijkse gift, een ton bier
voor vastenavond, in en ook de vier gul
den uit de kas van de abdij werden niet
meer uitbetaald.
Toen de Spaanse macht niet meer te
vrezen was, kwam er weer geldelijke
steun los. De rederijkers waagden het ook
het dorpsbestuur een toelage te vragen.
Men kreeg zes ponden eneen waar
schuwing niet te drinken en te tieren of
zich aan andere losbandige bezigheden
over te geven. De heren hadden blijkbaar
het een en ander op de kerfstok.
In 1607 trok men naar Haarlem om in de
figuren van Zacheus en Tabitha duidelijk
te maken hoe het de barmhartige mens
goed zal gaan en in de figuren van Judas
Iskarioth. Annanias en Saffira en Midias
te tonen hoe het met de gierige mens af
loopt. Ereprijs: een beker van twaalf
lood.
In 1619 kwamen er weer even
oeilijkheden met de baljuw Pieter
Dircksz. van Adrichem, niet over de
kerkelijke twisten die toen volop aan
de gang waren, maar over een schuld
van één van de leden. In 1635 was
alles pays en vree, want toen kregen
de „Lelykens" toestemming te gaan
vergaderen boven De Waag, waar
door hen op twee glasruiten een re-
:lamebord werd geschilderd. In 1641
ging men naar Rijnsburg (hierover de
volgende keer meer) en naar Vlis-
singen. Ook nu werden verscheidene
prijzen gewonnen. Maar langzamer
hand ging het ook met de Noordwijk
se kamer bergafwaarts. Twisten met
de overheid over de verstoring van.
de zondagrust waren schering en in
slag. Men maakte prachtige verzen,
geen lettergreep stond verkeerd,
maar de ziel was eruit. Het laatste
werkstuk is van 16 februari 1738.
Toen hield de kamer die tot zin
spreuk had „Uit Liefde bestaan", op
met bestaan.