Jlieuure £riJtsrt)e (Entrant
Beslissend offensief
tegen Laos begonnen
FLEXA
Ware zegetocht
van Eisenhower
FIRATO
ONDER VUUR VAN HOUWITSERS
Washington acht de
toestand kritiek
Fransen waren uitbundig
Teleurstelling in Kamer
over verhoudingswet
Expeditie naar Sterrengebergte
worde geen schandaal
Minister van defensie:
ir. S. H. Visser
Pappa's baas
Witte steenkool mogelijk
in Nieuw-Guinea
DONDERDAG 3 SEPTEMBER 1959
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen-
Advertentie-afdeling TeL 31441.
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter.
Familieberichten f 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Postrekening 58936.
Veertigste jaargang no. 11637
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„StuntvasUcli Is gljeblevta
triyn hert ia tegjjenspoet"
SPEURTOCHT
over TIENDE
Zie pagina 9
ONDER een vernietigend vuur van een honderdtal zware houwitsers uit
Noord-Vietnam is het eerste grote, communistische offensief tegen het
koninkrijk Laos begonnen. De zes weken oude strijd verkeert thans in een
beslissend stadium. De opstandelingen hebben de belangrijke stad Sam
Neua zeer dicht genaderd. Het Laotische leger heeft de stad, waar zich ook
het hoofdkwartier bevindt, in feiite reeds opgegeven. Washington heeft offi
cieel meedegedeeld, zich zeer ernstig bezorg^ te maken over'de gebeurte
nissen in Laos-
Nadat de regeringstroepen van
Laos aanvankelijk succes schenen te
boeken in hun strijd tegen de op
standelingen, is thans wel gebleken,
dat het terugtrekken v^n de com
munisten uitsluitend een hergroe
pering ten doel had.
Zij schijnen hun gelederen aanzienlijk
versterkt te hebben. Dit blijkt uit het feit,
dat zij reeds aan het begin van hun eer
ste, grote offensief aanmerkelijke vorde
ringen hebben gemaakt. Over een front
van 25 km zijn de in. minderheid verke
rende regeringstroepen teruggetrokken.
Zij begeven zich, met groepen vluchte
lingen, naar het militaire hoofdkwartier
in Sam Neoia.
De achtervolgende troepen van de com
munistische rebellen zijn de stad echter
tot op een afstand van 20 a 30 km ge
naderd.
De Laotische minister van defensie.
Phoumi Nosavan heeft medegedeeld, dat
eenheden van de rebellen en soldaten uit
Noord-Vietnam het dal van de Nam Ma
Staalstaking in
V.S. kan tot
winter duren
Volgens Walter Reuther, de leider van
het A.F.L.-C.I.O.-vakverbond, kan de
staking in de Amerikaanse staalindustrie,
die reeds 50 dagen heeft geduurd, tot in
de winter voortduren.
Vandaag hebben vertegenwoordigers
van vakvereniging en werkgevers de be
sprekingen om een einde te maken aan
de staking hervat. Aan deze besprekin
gen werd deelgenomen door een rege
ringsbemiddelaar.
Ylie gtui gon geluk
eist acht doden
Een tweemotorig vliegtuig met acht in
zittenden is dinsdag in slecht weer boven
Alaska verongelukt.
Alle inzittenden, zeven vrouwelijke col-
portrices voor een weekblad en de piloot,
vonden de dood. Woensdagochtend wer
den uit de lucht de wrakstukken van het
verongelukte toestel waargenomen. Een
helikopter stelde vervolgens van nabij
de omvang van het ongeluk vast.
de verf voor het schilderfeest
SIKKENS-TJALLEMA PR0DUKTEN
vraag gratis boekje 'gezelligheid door kleur'
(32 pagina's in kleuren) bij postbus 2-Leiden
FLEXA verkrijgbaar bij
rivier binnenzwermen in een opmars naar
het binnenland van het koninkrijk. On
geveer 80 dorpen zijn reeds in handen
der opstandelingen. Men schat dat 80
'an de aanvallers uit Noord-Vietnam
afkomstig is. De totale sterkte van de
oprukkende troepen wordt geraamd op
6500 man.
De perschef van het Amerikaanse i
nisterie van buitenlandse zaken, Lincoln
White, die officieel de ernstige bezorgd
heid van de Amerikaanse regering mede
deelde, bevestigde de berichten over de
ieuwe, grootscheepse aanval.
Maarschalk Tsjen Ja. de minister van
buitenlandse zaken van Roo'd-China. was
ren op een ontvangst in de ambas
sade van Noord-Vietnam tegenwoordig,
de nationale feestdag van Noord-
ïam werd herdacht. Hij lanceerde
scherpe aanval op de Verenigde Sta
die een burgeroorlog in Laos zouden
hebben ontketend. Hij verklaarde voorts
dat China nimmer grondgebied
desre staten heeft geschonden.
Waarnemers menen dat zijn verklaring
__aat op de recenite Indisch-Chinese
grensincidenten. De rode troepen ontwik
kelen ook hier grote activiteit. Het is de
eerste keer dat Chinese leiders zich of
ficieel over de verwikkelingen van de
laatste weken' habben uitgesproken.
Uit betrouwbare bron wordt
it naar schatting duizend Chinese
talren zich hebben samengetrokken
an de grens van Sikkim, eer
bedreigde staatjes boven India.
Het gezaghebbende Zuidslavische dag
blad Politika heeft gisteren de schuld
loeilijkheden aan de Indiase grens op
China geschoven. Politieke waarnemers
in New Delhi houden er rekening mee,
dat Rusland pogingen doet om China en
India aan de conferentietafel te krijgen.
Prins Carl Gustaaj van Zweden,
die voorbestemd is zijn groot
vader koning Gustaaf Adolf op
te volgen, is naar de kostschool
in Sigtuna gegaan, die een grote
reputatie heeft op onderwijs- en
sportgebied. Het eerste contact
met de boeken is intussen al
achter de rug.
NA zijn triomfantelijke intocht in Parijs en ernstige besprekingen met de
Franse president De Gaulle, heeft president Eisenhower gistermiddag
een ware zegetocht gehouden over de brede Champs Elysées. Hij reed in
een open auto, met zijn armen het V-teken makend, en de rit leek veel op
zijn overwinningstocht kort na de Tweede Wereldoorlog. Maar toen, 14
juni 1945, reed de generaal Eisenhower op het spatbord van een legerauto
over de beroemde Parijse boulevard.
Bij de Are de Triomphe legde president
Eisenhower, geassisteerd door twee Ame
rikaanse onderofficieren een blanke
een neger een giroife krans op het graf
van de onbekende soldaat.
Een ogenblik stond de President met
zijn hoed voor zijn borst in gedachten
verzonken, terwijl een militaire kapel de
Star Spangled Banner en de Marseillais
speelden. Daarna stapte Eisenhower naa
de eeuwig blamdende vlam om deze aa
te wakkeren.
In de vorm van het „Croix de Lorraine'
het symbool van de vrije Fransen, reed
de stoet naar het Parijse stadhuis.
Naar schatting waren een half miijt
„Geen zelfstandigheid
dere commissie van rapporteurs uit
de Tweede Kamer, die dezer dagen een
voorlopig verslag heeft uitgebracht naar
aanleiding van het onlangs ingediende
wetsontwerp over de financiële verhou
ding tussen rük cn gemeenten, is teleur
gesteld over de w(jzc waarop in het ont
werp de financiële zelfstandigheid van
de gemeenten is geregeld. Vrijwel de ge
hele commissie is tot de conclusie geko
men, dat op grond van de in het ontwerp
voorgestelde bepalingen, de beleving van
de gemeentelijke zelfstandighi
minst tot haar recht zal komen.
aller-
subjectieve verhoging der algemene uit
kering aan individuele gemeenten wil la-
vervallen. In de nadere uitwerking
deze gedachte wijkt het ontwerp van
de regering echter belangrijk af van de
voorstellen van de commissie-Oud. De
regering, aldus de commissie, stelt im-
5 geen groter bedrag aan het totaal
gemeenten voor, doch wenst alleen
andere verdelingsmaatstaven voor het
zelfde bedrag. In de verdeling van het
beschikbaar te stellen aandeel in de op
brengst van de rijksbelastingen gaan, vol
vete kleinere gemeen -
grootste gemeenten achter-
ten binnengestroomd voor de
expeditie naar het Sterrengebergte
in Nederlands Nieuw-Guinea. Ook
zeer veel kleine giften. Toen er ech
ter enkele tienduizenden guldens
binnen waren, hield de stroom plot
seling op. Bij nader onderzoek bleek
dit het gevolg te zijn van een mis
verstand, ontstaan door een bericht,
dat de steunactie reeds vier ton zou
hebben opgeleverd. Men heeft dit
opgevat als een mededeling, dat de
toegezegde twee ton van de heer C.
Verolme reeds zou zijn overschre
den. Dit bedrag was echter reeds ge
bruikt door de expeditie voordat zij
in ernstige moeilijkheden geraakte.
Er is dus nog veel geld nodig en men
kan z(jn bijdragen storten op postgiro
rekening 3016, Rotterdamsche Bank N.V.
te Rotterdam, onder motto: „C. Verolme,
rekening steun expeditie Nicuw-Guinca".
Behalve geld zijn vele sympathiebetui
gingen ontvangen, zoals van de directeur
der Niwo, Oudstrijderslegioen Den Haag,
de heer Van Develaar, oud-onderdirec-
van binnenlands bestuur in Nederlands-
Indië, het Veteranenlegioen Nederland.
Iemand uit Singapore schreef, dat het een
schandaal zou zijn als de expeditie zou
mislukken door geldgebrek. Iemand uit
Bilthoven wijst erop, dat er twee cent
per Nederlander nodig is of één dubbel
tje per gezinshoofd. Een oude dame ver
koopt de fototoestellen van haar over
leden man om geld bijeen te brengen.
Natuurlijk ontbreekt er ook niet een
protest van iemand die het erg vindt,
„duizenden guldens naar Nieuw-Guinea
te sturen, om spiegeltjes uit te delen vooi
torren en spinnen", terwijl hier menser
zijn, die hun kolenhokken niet vol kun-
Verschillende leden vai
betreuren het ook, dat de
legenheid heeft laten voorbijgaan
vraagstuk van de gemeentelijke zelfstan
digheid te bezien tegen de achtergrond
de financieel-economische en mone-
problematiek van de moderne staat.
Deze leden stellen in het voorlopig ver
slag de vraag, in hoeverre financiële zelf
standigheid van de gemeenten nog moge-
Is in een tijd, waarin de minister var
financiën over grote bevoegdheden be
schikt ten aanzien van de ge
meentelijke investeringen. Andere
commissieleden zeggen, dat,
regering meent, dat financiële zelfstan
digheid der gemeenten in feite niet meei
mogelijk is, zij dit ronduit moet erken
nen. Beschouwingen hierover kunnen
dan achterwege blijven en de gemeenten
zullen dan moeten wennen aan de ge
dachte, dat zij in veel sterkere mate c
derdelen van het rijk zijn geworden.
De commissie achtte het ook gewenst,
dat de Kamer spoedig enige zekerheid
krijgt over de kwestie van het eigen be
lastinggebied der gem<
Enige leden der commissie hadden de
indruk gekregen, dat de regering
enigszins belangrijke uitbreiding va
gemeentelijk belastinggebied, zonder dat
deze gepaard gaat met een vermindering
van de belastingcapaciteit van het rijk,
niet bij voorbaat verwerpt. Onder deze
omstandigheden zou echter een verrui
ming van het gemeentelijk belastingge
bied voor deze leden onaanvaardbaar
zijn, gezien de huidige zwaarte
belastingdruk.
Fransen op de been om de Amerikaanse
president te begroeten.
Op het stadhuis werden in aanwezigheid
an hoge autoriteiten toespraken ge
houden.
President De Gaulle
„U bent hier op het ogenblik, dal
Frankrijk en Amerika
noodzaak voelen de onderlinge banden
nauwer aan te halen. Ik ben di
heugd in Eisenhower de trouwe kame
raad weer te vinden met
zeer moeilijk deel van de geschiedenis
heb doorgemaakt."
En Eisenhower antwoordde:
„Als ik al mijn gevoelens onder
den zou willen brengen, zou ik
geheel niet kunnen spreken. Dit land
en deze stad zijn mijevenals iedere
Amerikaan, zeer dierbaar geworden."
Een hartelijk gejuich brak los. toen
Eisenhower met. deze woorden in het
Fran-s eindigde: „Je vous aime tous".
Belangrijker dan dit alles waren
echter de besprekingen tussen de
presidenten. Er werd een inleidend
gesprek gehouden over Algerije en
de N.A.V.O. en natuurlijk ook over
de komende onderhandelingen met
Rusland.
Gisteren is meegedeeld, dat de twee
regeringsleiders begrip hebben ge
toond voor eikaars standpunten in
deze kwesties.
Het gesprek van vandaag, dat in afzon
dering op het kasteel Rambouillet wordt
woerd, zal van groot belang zijn.
Vanmorgen heeft president Eisenhower,
:n onderhoud gehad met de Nederlandse
minister van buitenlandse zaken, mr-
M. A. H. Luns, die voorzitter van de
N.A.V.O.-raad is en met Paal Henri Spaak,
s secretaris-generaal van de N.A.V.O
Om half twaalf meldden de Italiaanse
remder Segni, en zijn minister van bui
tenlandse zaken, Pella, zich bij president
Eisenhower.
Reactie Moskou
Vandaag is echter in het Amerikaanse
Radio-Moskou heeft gisteren -zeer
gunstig geerageeerd op het gesprek
tussen Eisenhower en Macmillan. De
commentator zei. dat er inderdaad
redenen zijn
Indrukwekkend was de intocht,
die gisteren president Eisen
hower werd bereid bij zijn aan
komst in Parijs. In de eerste auto
Eisenhower en zijn gastheer De
Gaulle op de Place de la
Concorde.
il, het bereiken
de wereldvrede, wordt nage
streefd. De uitwisseling van bezoeken
■tussen Eisenhower en Chroesjtsjef zal
het ijs van de koude oorlog doen
smelten.
tijdschrift „Foreign Affairs Quarterly" een
artikel van Chroesj-tsjef verschenen,
de Russische premier beweert, dat
de vreedzame co-existenbie geen valstrik
is, maar het enige middel om een oorlog
te vermijden. In dit artikel trekt de pre
mier fel van leer tegen West-Duitsland.
„De N.A.V.O.", zo meent hij te
moeten waarschuwen, „wordt lang
zamerhand een werktuig van de
Duitse militaristen. Gebruik ma
kend van zijn positie in de N.A.V.O.,
kan West-Duitsland vijandelijkheden
veroorzaken, die kunnen leiden tot
een nieuwe wereldoorlog."
Over West-Berlijn schrijft de Rus
sische premier nog, dat het niet zijn
bedoeling is zich van dit stadsdeel
meester te maken.
(Van onze parlementsredactie.)
DE LIBERAAL Ir. S. H. Visser, algemeen secretaris van het Verbond van Neder
landse Werkgevers, is gisteren door minister-president De Quay aangezooht
voor de post van minister van defensie. Blijkbaar heeft de heer Visser dit aanzoek
geaccepteerd. Vandaag is hij namelijk reeds aan HM. de Koningin ter
benoeming voorgedragen. Het is vandaag precies zeven weken geleden, dat
de vorige minister van defensie, de heer S. J. van den Bergh, wegens particuliere
moeilijkheden zijn functie moest neerleggen.
De heer Visser, die reeds jarenlang lid
is van de V.V.D., werd op 3 januari 1908
op Texel geboren. Hij bezocht te Arnhem
en te Utrecht de H B S. met 5-jarige cur
sus en studeerde van 1927 tot 1933 aan
de landbouwhogeschool te Wageningen.
In 1933 werd hij benoemd tot adjunct
secretaris van het Verbond van Neder
landse Werkgevers en in 1939 volgde zijn
benoeming tot secretaris.
Hij is pl. v. lid van de S.E.R. en be
stuurslid van de Raad voor de Europese
Beweging. Hij woont in Wassenaar,
evenals zijn voorganger. Na de bevrijding
was ir. Visser o.a. waarnemend regerings-
r de buitenlandse agra-
De Gaulle naar V.S.?
Mogelijk zal generaal De Gaulle een
bezoek aan de Verenigde Staten brengen,
zo meldde het Franse blad Paris-Journal
vandaag. De Franse president zou woens
dag Eisenhower van zijn voornemen op
de hoogte gesteld hebben de algemene
vergadering van de Verenigde Naties bij
te wonen. Een bevestiging van het be
richt was niet te krijgen.
Gaat Eisenhower eind
oktober naar Moskou
In Belgrado is gisteren verklaard, dat
president Eisenhower waarschijnlijk in
de tweede helft van oktober zijn bezoek
aan de Sowjetunie zal brengen. Hij kan
dan voor de strenge Russische winter be
gint en ook voor de jaarlijkse feestelijk
heden ter herdenking van de revolutie
van 1917, weer vertrokken zijn.
Eeh Amerikaanse marinier die
zich met vrouw en zoontje gisteren
op een Parijse boulevard bevond,
waar president Eisenhower en De
Gaulle langs kwamen, moest de
volgende vragen van zijn zoontje
beantwoorden:
„Wie is dat, pappa?"
„President Eisenhower", zei de
marinier, terwijl hij de lens van
zijn fototoestel probeerde scherp te
„Wie is president Eisenhower,
pappa?"
„Die is president van de Ver
enigde Staten."
„Wat betekent dat, pappa?"
Op dat ogenblik greep de moeder
in. „Dat is de baas van je vader",
zei ze.
„Oh.", zei het kereltje vol be
grip, „waarom zeg je dat niet
Op vier-en-vijftig punten in Neder
lands Nieuw-Guinea bestaat de mogelijk
heid waterkracht op te wekken, maar het
is niet uitgesloten, dat er veel meer mo
gelijkheden bestaan, dan men thans nog
kan overzien, aldus een rapport van prof.
ir. A. R. II. Brouwer te Amersfoort, het
welk in opdracht van de regering Is sa
mengesteld voor het ingenieursbureau
Dwars Heederlk en Verhey.
Het rapport is nog slechts een voorlopi
ge registratie van de op de beschikbare
kaarten voorkomende mogelijkheden en
geschatte vermogens, in afwachting van
een waterkrachtkadaster. De vermogens
van de 54 punten lopen uiteen van 1.17 tot
1389.4 megawatt of totaal 6837-38 mw. Van
deze mogelijkheden zijn er 35 voor reser-
voirwerken en 21 voor aftapwerken.
Op het ogenblik heeft de bevolking van
het binnenland nog geen behoefte aan
elektrische energie en de kustplaatsen
worden voorzien door warmtecentrales,
maar bij uitbreiding van het aantal be
stuursposten, verhoogde werkzaamheid
van missie en zending, stijgend zielental
in bewoonde plaatsen, vestiging van in
dustrieën bij ontginning van ertsen en
verdere economische ontwikkeling, is
energie nodig. Tevens heeft waterkracht
het voordeel van deviezenbesparing, ter
wijl bij de bouw van centrales gelet kan
worden op waterstaatkundige belangen,
bevloeiing en bevaarbaarheid van rivie
ren. Voorts kan waterkracht metallur
gische en chemische industrieën lokken.
Gisteravond vertrok prinses
Beatrix met het nieuwe s.s. Rot
terdam naar Amerika, om daar
o.m. de Hudsonherdenking bij te
wonen. Haar werd uitgeleide ge
daan door prins Bernhard en
prinses Irene. Op de foto ook
kapitein Bouman
Aardbeving in Albanië
2 doden, vele gewonden
Volgens de eerste berichten heeft de
aardbeving, die zich dinsdag in midden-
Albanië heeft voorgedaan, twee doden en
vierendertig gewonden geëist. Er is grote
schade aangericht, in het bijzonder in
de streek van Lusjnia, Fier, Berat en
Elbasen. Talrijke huizen zijn onbewoon
baar geworden en het merendeel van de
openbare gebouwen, scholen, klinieken
en andere gebouwen is gedeeltelijk be
schadigd.
rische aangelegenheden. Hij maakte in
die functie reizen o.a. naar Australië,
Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika. In latere
jaren bezocht hij verscheidene malen de
Ver. Staten en in 1954 ook de Sowjet
unie. Van 1947 tot 1954 trad hij op als
algemeen secretaris van de hoofdgroep
Industrie. Sedert 1947 is hij algemeen
secretaris van het Verbond van Neder
landse Werkgevers.
Met de heer Visser zal de vierde
oud-secretaris van een werkgevers
verbond zijn intrede doen in het ka
binet (De Pous, Van Aartsen, Ma-
rijnen en Visser). Merkwaardig is,
dat de heer Visser, evenals de voor
vorige minister van defensie, ir.
Staf, landbouwkundig ingenieur is.
Onverwacht bezoek
van Ike aan NAVO
President Eisenhower heeft vanmorgen
in een korte toespraak tot de permanente
vertegenwoordigers van de NA.V.O., aan
wie hij onverwacht een bezoek bracht,
verklaard dat er geen oorlog zal komen
als de vijftien N.A.V.O .-land en hun „diepe
en vaderlandslievende toewijding" aan
de Noordatlantisohe verdragsorganisa
tie schenken.
In deze toespraak zei Eisenhower voorts
dat geen enkel N.A.V.O.-land „op de
tweede plaats" komt. Dit was kennelijk
een opmerking aan het adres van Frank
rijk, welk land een belangrijker plaats
opeist bij het bepalen van de N.A.V.O.-
politiek.
Nazomerweer
(Van onze weerkundige medewerker)
Boven de Noordzee ligt een hogedruk-
gebied dat nog geen ouderdomskwalen
te zien geeft, met als gevolg dat dit
fraaie nazomerweer ook de tweede helft
van deze week zal voortduren. Van 1
mei af is het aantal uren zonneschijn
nu al tot boven 1100 gestegen. Doordat
deze polaire lucht, die in dit hogedruk-
gebied voorkomt tot op grote hoogte
koel was, heeft de zon vrij veel moeite
deze lucht snel te verwarmen. Toch
komt de temperatuur elke middag iets
hoger en kan in de komende dagen tot
23 d 25 graden Celsius stijgen.
In een groot deel van Europa profi
teert men van dit hogedrukgebied, maar
aan de Rivièra viel de laatste dagen
regen. Boven Zuid-Frankrijk komt een
kleine onweersstoring voor, maar deze
het 1
lopig nog geen
land 1
De Bilt verwacht tot vrjjdag-
avond: Droog en zonnig weer
met dezelfde of iets hogere
temperaturen. Zwakke tot ma
tige, overdag af en toe vrij
krachtige oostelijke wind.
(Opgemaakt 11-15 uur).
ZON EN MAAN
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Grecot-
tonijn
