CHRISTELIJK
more than ever
Bemiddelingsvoorstellen
nimmer afgewezen
Camouflage van de feiten
gevaarlijker dan atoombom
£etthen
In Nieuw-Guinea op 3000
inwoners een zendeling
2000 leraren tekort bij
middelbaar onderwijs
Ontsnapt
langs Krakatau
Een woord voor vandaao
Kanttekening
Prof. Polman antivoordt
prof. Veenhof
J7NIGE DAGEN geleden namen
we uit het blad „Opbouw"
een gedeelte over uit een artikel
van prof. Veenhof. Inmiddels is
er in het „Gereformeerd Week
blad" een antwoord op dit arti
kel verschenen van de hand van
prof. dr. A. D. R. Polman. Door
de grote lengte van deze artike
len, zien we ons genoodzaakt om.
evenals dit bij het artikel van
prof. Veenhof het geval was,
slechts een gedeelte te citeren:
niet moet en zo ook volkomen uit
zichtloos is. Wij geloven niet aan
de historische betrouwbaarheid
van dit beeld, dat ons hier zowel
van de handelingen van onze sy
nodes als van het optreden der
bezwaarden gegeven wordt.
Als een scherpe, duidelijke trek
in dit beeld komt de starheid van
onze synodes naar voren, die zon
der meer alle bemiddelingspogin
gen die aan de bezwaarden nog
enige ruimte zouden hebben gela
ten. afwezen en in hun optreden
een leertuchtkwestie maakten tot
een ordekwestie en haar daar
door denatureerden en vermink
ten, terwijl daartegenover de be
zwaarden in het volle licht komen
te staan als broeders, wier enige
'rik dat zij een synoda-
synodes nooit enige bemidde
lingspoging zonder meer hebben
afgewezen, zelfs meer dan eens
daarop zeer positief en met de
uiterste soepelheid, die geoorloofd
was, zijn ingegaan, maar dat al
les volledig tot een debacle werd
door het onverantwoord optreden
van de meeste bezwaarden.
Waarheid is. dat de leerkwestie
nimmer tot een ordekwestie ge
worden zou zijn, als de bezwaar
den naar de wijze raad in de door
prof. Veenhof aangehaalde brief
van de synode hadden geluisterd.
DAAR IS de bekende verklaring
van Utrecht. Op 24 juli 1945
werd aan de synode door de ker-
keraad van Utrecht meegedeeld,
dat de kerkeraad op zijn verzoek
een positieve verklaring van de
bezwaarde broeders in zijn mid
den (ds. Veenhof, ds. De Goede
en 28 ouderlingen) had ontvangen
van hun dogmatisch en kerkrech
telijk standpunt.
Zelf had de kerkeraad deze ver
klaring getoetst aan Schrift, Be
lijdenis en Kerkenorde en als re
sultaat van die toetsing besloot de
kerkeraad uit te spreken, dat naar
zijn oordeel de ingediende verkla
ring niets bevatte dat in strijd
kwam met Schrift, Belijdenis en
Kerkenorde.
als zijn oordeel uit, dat hierdoor
de mogelijkheid geopend werd tot
behoud en herstel der gebroken
eenheid zowel in eigen kring als
in de gemeenschap der kerken.
Hij besloot contact te zoeken met
de andere kerken, opdat mede
daardoor onder de zegen des He
ren broeders en zusters, die toch
principieel één zijn, in één kerk
verband en aan één Avondmaals
tafel blijven of weer vergaderd
worden.
Aan de Generale Synode werd
het verzoek gericht te willen uit
spreken, dat ook naar haar oor
deel broeders, die deze Utrechtse
Verklaring aanvaarden en daar
naar spreken en handelen, niet in
strijd komen met Schrift, Belij
denis en Kerkenorde.
Wat deed daarop de Synode?
Wees zij deze Verklaring zonder
meer af? Allerminst. Zij erkende
de waarheidselementen daarin ten
volle, maar gaf tevens duidelijk
aan, wat tegelijk beleden moet
worden, om aan het mysterie van
verbond en doop niet te kort te
deze verklaring bij de
een gunstig onthaal gevonden had.
vlak vóórdat de zaak op de Sy
node besproken zou worden, zijn
handtekening onder de door hem
zelf mede ontworpen verklaring
aangaande eigen dogmatisch en
kerkrechtelijk standpunt terug!
Dit deed hij, ofschoon hij op de
kerkeraadsvergadenngen steeds
met gloed van overtuiging haar
had verdedigd en zelfs kort te vo
ren in een brochure duidelijk liet
blijken, dat hij met hart en ziel
achter de Utrechtse Verklaring
In het schrijven, dat de kerke
raad van Utrecht daarop aan de
leden der gemeente deed uitgaan,
wordt opgemerkt, dat in de span
ningen de Utrechtse Verklaring
verademing had gebracht en dat
zelfs met een zekere geestdrift be
sloten werd, dat de kerkeraad
zich tot de andere kerken wenden
zou „omdat hier de mogelijkheid
open lag, dat gedane schorsingen
en afzettingen ongedaan gemaakt
konden worden. Totdat als een
donderslag bij heldere hemel,
juist op de morgen, waarop de
Utrechtse Verklaring in een open
bare zitting van de synode zou
worden behandeld, een nieuwe
verklaring van ds. Veenhof kwam.
Het was voor de kerkeraad een
pijnlijke en bittere teleurstelling."
LET ER wel op, het gaat hier niet
om een reactie tegenover wat
de synode deed ten opzichte van
de Utrechtse Verklaring. De syno
de had nog niet eens gesproken.
Neen, geheel onverwacht, door
niets voorbereid, op het allerlaat
ste moment, nam ds. Veenhof zijn
handtekening onder zijn eigen Ver
klaring terug.
Ik wil deze weg niet op, maar
in confrontatie met het beeld, dat
prof. Veenhof ons schildert, aar
zel ik niet, om in de trant van
hemzelf te spreken, tot hem te
zeggen: Het zou een haten van u
zijn, als ik-niet openlijk tot u zou
zeggen, dat dergelijke handelwij
zen Christus' kerk niet bouwen,
maar haar veeleer verscheuren.
En wie zo handelt en door zijn
optreden een leertuchtkwestie zelf
laat verzanden in een ordekwes
tie, moet niet zulke grote woor
den over zakelijke onwaarachtig
heid der schorsingen gebruiken.
S.S.R. over Evolutie-werkelijkheid
Op het conferentieoord „De Pieters
berg" te Oosterbeek werd de jaarlijk
se bijeenkomst gehouden van d<
S.S.R.-reiinisten. De eerste dag stond
geheel in het teken van de Calvijn-
herdenking, op de tweede dag sprak
de onlangs aan de V.U. benoemde
hoogleraar dr. J. R. van de Fliert, die
sprak over „Evolutie-werkelijkheid".
Tijdens de huishoudelijke vergadering
werd vooral de verhouding van de
reünisten tot de studenten besproken.
In de vacature van het bestuurslid dr.
Van Omme werd bij acclamatie ir.
H. van Harten gekozen.
Dr. J. R. van de Fliert zag de waarde
van Darwins boek: „On the origin of
Species", vooral in de invloed, die dit
boek heeft gehad voor de evolutie
gedachte. Als geoloog-paleontoloog wil
hij op de feiten en grenzen wijzen, die
wij ook als christenen moeten respec
teren. Waar ligt de grens tussen
hypothese en feit?
Studie vereist
De aarde heeft maar een beperkte hoe
veelheid documentatiemateriaal be
waard. Het moet door ons worden be
studeerd en dat houdt feiteliik reeds
een interpretatie in. Orde kan zicht
baar zijn of langs een wetenschappe
lijke weg worden ontdekt. In de physica
kunnen bepaalde veronderstellingen
door herhaald experiment bewezen
worden. Dit is bij de organische t
lutie niet mogelijk. De school gaat
ze laboratoria te boven. Het is
eenmalig gebeuren. Bepaalde stadia
zijn niet identiek aan voorafgaande of
volgende.
Elementaire biologische kennis is nood
zakelijk om verschijnselen in de aard
korst te duiden. Fossielen zijn alleen
te herkennen door een vergelijking i
het huidige planten- en dierenrijk.
Toch feiten
Advertentie
BABY ZEPHYR
de zachtste voor uw kleine schat
Waarom gaan gereformeerden niet
In het vanmorgen verschenen
„Zendingsblad van de Gerefor\
Kerken" gaat de directeur V\
zendingscentrum in op een vraag die
in de afgelopen weken vaak 1
steld: Waarom neemt de gereformeer
de zending geen deel aan het werk
op Nieuw-Guinea en Suriname. Ds. 3.
Richters schrijft:-
Het spreekt vanzelf, dat behalve de
drie mogelijkheden: Zuid-Amerika, Afri
ka en Azië ook nog andere mogelijkhe
den onderzocht zijn. Het spreekt
zeer vanzelf, dat niet alle mogelijkheden
konden worden aangegrepen. Er moet
èrgens een punt gezet worden. Hoe lan
ger de terreincommissie vergaderde, des
te meer mogelijkheden werden er op ta
fel gelegd. Daar kwam nog bij, dat onze
Kerken uitdrukkelijk' de banden met de
Kerken m Indonesië willen vsathouden
en omgekeerd: de Kerken daar willen
met onze Kerken blijven samenwerken.
Van enkele kanten werd de vraag
voorgelegd, waarom Nieuw-Guinea en
Suriname niet in aanmerking kwamen.
Natuurlijk hebben deputaten zich bezon
nen op de vraag, in hoeverre hier een
roeping ligt voor onze Kerken. Ten aan
zien van Suriname wordt nog van ge
dachten gewisseld. Ten aanzien van
Nieuw-Guinea is men. al tot een conclu
sie gekomen. Vergeleken bij andere
dingsterreinen in de wereld wordt dit
Parijse Bistro Gerechten, door Alexan
der Watt, bewerkt door Lidy-a Winkel.
Uitgave G. J. A. Ruys, Bussum.
Uit het logboek van H. Kartouchke,
door Luc Versteylen. Tweede druk. Uit
gave Lannoo, Tielt-Den Haag.
Klieuw. de geschiedenis van een zee
meeuw, door dr. Nic. Tinbergen. Tweede
druk. Uitgave L. J. C. Boucher, 's-Gra-
voldoende-bezet" terrein be
schouwd, voorzover men tenminste
„voldoende bezette" terreinen kan spre
ken!
Blijkens officiële gegevens werken hier
vanwege de Zending van De Nederland-
sche Hervormde Kerk 17 predikanten,
8 artsen, 33 verpleegsters, 90 onderwijs
krachten (waarvan 39 Gereformeerd)
en .18 overige zendingsarbeiders.
Christian and Missionary Alliance werkt
hier met 25 echtparen en 10 ongehuwde
zendingsarbeiders. De Zending van de
Vrijgemaakte Gereformeerde Kerken
werkt met 2 predikanten. Ten slotte
hebben hier ook de Doopsgezinde Zen
ding en de Molukse Kerk zendingswerk.
Totaal dus ongeveer 200 zendingsarbei
ders op een bevolking van 600.000 zie
len. En hierbij zijn dan niet gerekend
de vele Christenen, die in gouverne
mentsdienst werken als arts, verpleeg
ster of onderwijskracht. De totaal-bevol
king is 600.000.
Statistiek
Vergelijken we Nieuw-Guinea nu met
de mogelijkheden elders, dan komen we
tot de volgende cijfers: Pakistan:
75.000.000 inwoners met 700 zendingsar
beiders: Belgische Congo (waarvan
Roeanda-Oeroendi deel uitmaakt)
12.000.000 inwoners met in totaal 2.146
zendingsarbeiders: Argentinië en Brazi
lië: aantal inwoners 77.500.000 met in
totaal 1700 zendingsarbeiders.
Samenvattend komen we tot de vol
gende conclusies: in Nieuw-Guinea
wordt op elke 3.000 inwoners een
zendeling gevonden; In Pakistan op
elke 107.000 inwoners een zendeling
de Belgische Congo op elke 6.000
inwoners een zendeling; in Argentinië
Brazilië op elke 45.600 inwoners
een zendeling.
Het is wijze zendingsstrategie, als
men allereerst de onderbezette terrei
nen aanvat. En die blijken er vele te
Te vaak hebben christenen als hypo
these opzij geschoven wat een feil
bleek te zijn uit de normale opeen
volging der sedimenten. Constantie is
er in ruime mate, en die biedt ge
legenheid tot dateren door de geleide
lijke veranderingen. Hierdoor is ,zeer
hoge ouderdom van de aarde als een
feit vast komen te staan.
er nu ook een vaste grondslag voor
de genetische relatie? De „soort"
blijkt niet constant. De soort blykt
eenvouó'ig fictief. Moeilijker wordt
het naarmate we te doen krijgen mef
dieren van hogere orden. De zoogdie
ren verschijnen bijvoorbeeld zonder
aanwijsbare overgang ineens. Vele tus
senschakels ontbreken.
Misbruik
Paleontologisch feitenmateriaal ont
breekt voor de afstamming van de
mens. De anti-christelijke wereld
maakt misbruik van de onkunde
van de mensen en suggereert een on
onderbroken afstamming, die nimmer
bewezen is.
Maar ten bate van onze kinderen moeten
we de werkejijke feiten niet verzwij
gen. Dit zal hem later voor geloofs-
schokken bewaren. De spreker achtte
camouflage in dit opzicht gevaarlijker
dan de bedreiging van de atoom
oorlog.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Oudwoude-Westergeest:
G. J. F. Versteegh te Sloten, Fr.
Aangenomen naar Rouveen (toez.)
C. Cuperus te Wouterswoude.
M. Rebel, kand te Hilversum, die be.
dankte voor De Krim, O v., Lutjegast,
Midwolda, Old. en voor Steenwijk.
Paus gaf anglicaan
zijn brevier
Paus Johannes heeft onlangs zi
eigen brevier (getijdenboek) aan ei
anglicaanse geestelijke ten geschenke
gegeven, aldus meldt de „Daily Tele
graph". De geestelijke, de 65-jarige
kanunnik Donald Rae uit Eye in Suf
folk, zei dat hij dit boek voor de rest
zijn leven als een kleinood zi
bewaren.
Hij werd in juni door de paus
particuliere audiëntie ontvangen toen
Rome was om materiaal te
zamelen voor zijn vriend dr. Norman
Sykes, deken van Winchester, die
levensbeschrijving van wijlen dr. Bell,
anglicaans bisschop van Chichester,
maakt.
Op het einde van de audiëntie merk
te de paus op hoe versleten het brevier
an zijn bezoeker er uit zag en met een
erontschuldiging voor het feit dat
ook zijn eigen boek niet helemaal
nieuw meer. was zei hij tegen de mede
aanwezige prelaat dit aan de kanun
nik te willen geven.
Het leven van Kierkegaard, door Wal
ter Lowrie. Nederlands van H. C. de
Wolf. Uitgave Prisma, Utrecht.
Het verdwenen manuscript, door Ed
mund Crispin. Nederlands van Gerard
Messelaar, uitgave Prisma Utrecht.
De dertiende gast, door Ellery
Queen. Nederlands van mr. I. E. Prins-
Willekes MacDonald. Uitgave Prisma,
Utrecht.
Spelen met cijfers, door W. J. Reich-
raann. Nederlands van J. J. P. Boeze-
man. Uitgave Prisma, Utrecht.
Avontuur onder waiter, door Clarence Borreluurtje, door P. G. Wodehouse.
Benham. Nederlands van A. M. van Nederlands van Henriëtte van der Kop.
Steyn-Dingjan. Uitgave Prisma, Utrecht' Uitgave Prisma, Utrecht.
ONTVANGEN BOEKEN
Advertentie
INSTITUUT VOOR SOCIALE WETENSCHAPPEN
Geheel mondelinge avondopleidingen
M.O. ECONOMIE en STATISTIEK
KAND. en DOCT. ECONOMIE
in de voornaamste bevolkingscentra van Nederland.
Een uitgebreide documentatie-map wordt U op schriftelijke
of telefonische aanvrage gaarne toegezonden door het
Algemeen Secretariaat, Wassenaarseweg 39, 's-Gravenhage,
telefoon 070^ 775382-774663.
Voorzitter heeft
scherpe kritiek
op mammoetwet
£)E ONTWIKKELING van het
voorbereidend hoger en middel
baar onderwijs gaat nog steeds in
dalende lijn. Het aantal onbevoegd
gegeven lessen is bijna vijf en twin
tig procentvoor Frans bijv. ruim
116
Yamata wendde zijn blik af van de soldaat, die
bezig was de diamanten weer in de gehavende tas
te gooien, en streek over zijn kin. Nicolson voelde,
dat zijn hart weer begon te bonzen; het kostte hem
moeite rustig en normaal adem te blijven halen.
Hjj twijfelde of er iemand was die begreep wat
er nu gebeurde.
„Ik moet wel aannemen dat dit het minste is
waar u recht op hebt. We zijn u grote dank ver
schuldigd. Maar de kolonelOpeens verdween
elke zweem van twijfel en onzekerheid van het ge
zicht van Yamata, die begon te glimlachen. „Na
tuurlijk! U bent een opperofficier van onze bondge
noten! Een bevel van u.."
„Dank u, kapitein Yamata. Ik beschouw dit als
strompelde naar het
xirover, pakte Gordon
beet en rukte hem hardhandig overeind. „Op dit
ogenblik heb ik lang gewacht, gemen kleine rat!
Nou heb ik je te pakken!" Hij stoorde zich niet aan
Gordons wanhopig verzet, noch. aan de waanzinnige
angst die op zijn gezicht stond te lezen, of aan zijn
onsamenhangende kreten dat hij onschuldig was.
Hij sleurde hem mee naar een open plek achter in
het dorpshuis, recht tegenover de uitgang, en wierp
hem met een smak tegen de grond, waar hij als
een armzalig hoopje vodden languit tegen de muur
bleef liggen, met één arm in verweer omhoog gehe
ven, terwijl iedere trek op zijn onsympathieke ge
zicht van een radeloze paniektoestand getuigde.
Van Effen trok zich niets aan van dit alles, maar
draaide zich vlug weer om en hinkte terug naar he:
podium, naar de Japanse soldaat, die daar stond
met zijn eigen geweer in de ene arm. en de auto
matische karabijn van Farnholme in de andere
Met de nonchalante zelfverzekerdheid van iemand
die vragen noch tegenstand verwacht, ontnam Van
Effen de soldaat de karabijn, vergewiste zich er
van dat ze geheel was geladen, schakelde haar op
automatisch over en strompelde weer te^ug naai
door ALIS1AIR MAC LEAN
(vertaling Fob Limburg)
Gordon, die daar nog altijd roerloos, met onnatuur
lijk grote ogen starend, zachtjes, onverstaaobar
lag te kermen in zijn doodsangst. Zijn gejammer
en zijn hijgende adem waren de enige geluiden in
het vertrek. Iedereen keek naar Van Effen en Gor
don, medelijdend of woedend, in gespannen ver
wachting van wat komen ging, of in een totaal niet
begrijpen. Op Nicoisons gezicht stond niets te le
zen. ook dat van Yamatr v/as vrijwel zonder enige
uitdrukking, maar de tong, die even uit zijn mond
hing. verried hem toch. Maar niemand sprak, nie
mand bewoog zich, en niemand dacht er ook maar
aan om iets te doen. Er stond iemand op het punt
te worden gedood, vermoord, maar er was iets on
definieerbaars in die tot het uiterste gespannen en
geladen sfeer, dat iedereen als het ware aan de
grond nagelde en ervan weerhield tussenbeide te ko
men, of zelfs maar te protesteren. Toen de ban op
eens werd verbroken door een plotseling snerpend
geluid zoals een steen een stuk porselein of glas
werk opeens met luid gerinkel in scherven kan doen
vallen kwam dit van buitenaf, uit de kampong.
De op hoge toon uitgegilde Japanse woorden de
den iedereen het hoofd met een ruk naar de uitgang
wenden. Pal da?tod volgde het geluid van een kor
te, hevige worsteling een kreet, een afschuwelijk
hol geluid, alsóf er eeï rneloep met eer reusacbti/
hakmes doormidden werd geslagen, daarna een
ogenblik van lugubere stilte en toen opeens rook
en geknetter, ja, geloei van vlammen. En voor men
wist wat er gebeurde, waren de ingang en een groot
gedeelte van de aangrenzende muur van het dorps
huis één grote, laaiende, zich met ongelooflijke
snelheid uitbreidende vlammenzee.
Kapitein Yamata deed twee stappen in de rich
ting van de deur, opende zijn mond om een bevel
te geven en was toen opeens dood, nog voo^
de kans had gehad deze weer dicht te doen: de
kogels uit Van Effens karabijn hadden zijn halve
borst weggerukt. Oorverdovend klonken nu de snel
opeengevolgde korte knallen van het machinegeweer
in de betrekkelijk kleine gesloten ruimte; ze over
stemden zelfs het geloei van de vlammen. De ser
geant die nog op het podium stond, was het twee
de slachtoffer, de soldaat naast hem het derde, en
toen ging er middenin Sirans gezicht opeens een
grote, bloedrode bloem open. die voortdurend toe
nam in omvang. En nog altijd stond Van Effen
daar gebogen over de langzaam heen en weer zwaai
ende loop van zijn karabijn, de hand om de haan
geklemd, het gezicht als uit steen gehouwen. Hij be
gon te wankelen toen de eerste Japanse geweerko
gel hem boven in zijn schouder trof. struikelde er
zakte op een knie toen een tweede kogel met de
kracht van een stormram in zijn zijde verdween.
Maar nog altijd bleef zijn gezicht als van steen", en
nog steeds omklemden zijn vingers krampachtig
de karabijn.
Dat was alles wat Nicolson van hem zag, voor
hij zich zo snel hij kon languit achterover liet val
len en een soldaat bij de benen greep, die juist zijn
tommy-gun op Van Effen richtte. Onmiddellijk daar
op rolden zij worstelend, zich in allerlei bochten
wringend, over de grond; een ogenblik later hamer
de Nicolson uit al zijn kracht met de kolf van de
tommy-gun op het gezicht van zijn tegenstander,
kwam weer op de been. duwde een glimmende ba
jonet opzij en trapte wat hij kon tegen een onbe
schermde lies.
(Wordt vervolgd)
veertig procent; 1430 lessen zijn
niet gegeven en het tekort aan
bevoegde leraren is 2289. Allemaal
getallen, die ondubbelzinnig de af
takeling van het v.h.m.o. demon
streren.
Aldus de heer S. Roodenburg, voorzitter
van het Genootschap van Lerareh aan
Nederlandse Gymnasia en Lycea, dat
zaterdagmorgen in het Eykmanhuis te
Driebergen het openbaar gedeelte hield
van zijn 129ste algemene vergadering.
Van de noodzakelijkheid van één wet, die
alle vormen van onderwijs tussen lager
en hoger onderwijs zal regelen (de zoge
naamde mammoetwet) toonde de heer
Roodenburg zich niet overtuigd. Om deze
wet, eigenlijk nog slechts een geraamte,
volledig te doen werken is naast een
overgangswet nog een serie van veertig
algemene maatregelen van bestuur no
dig; hierbij dreigt het niet te onder
schatten gevaar, dat steeds willekeurige
verrassingen mogelijk zijn.
Havo
De heer Roodenburg achtte het ook ge
vaarlijk, dat voor het in de „mammoet
wet genoemde havo (hoger algemeen
vormend onderwijs) met nieuwe akten
met lagere bevoegdheidseisen zou wor
den volstaan: de minister zou blijkens
zijn argumentatie daarmede een tijde
lijke noodmaatregel, voortkomend uit
het huidige leraren-tekort, als algemene
maatregel willen gaan invoeren.
Het gehele karakter van de havo-school
achtte de heer Roodenburg trouwens in
het wetsontwerp onbestemd. Een ander
moeilijk punt achtte de voorzitter de
„brugklasse", die betere doorstroming
naar verschillende schooltypen mogelijk
moet maken.
Scholenplan
„Een zeer onrustbarend plan" noemde hjj
het scholenplan, waarin scholen moeten
worden opgenomen om voor subsidie
of erkenning in aanmerking te komen.
p* voldoen aan alge
aantal leerlingen
Daartoe moeten
betreft, ongeacht hun geografische
ligging.
„Dit lijkt mij een gevaarlijk, onjuist be
ginsel, want vele streken speciaal de
agrarische, dun bevolkte delen, zullen
hun culturele centra verliezen; zeker
worden hierdoor de gymnasia in de
kleinere plaatsen bedreigd", oordeelde
de heer Roodenburg.
Salarissen
Inzake de strijd over de leraren-salarissen
deelde de voorzitter mee, dat er over
deze kwestie nog steeds onderhandeld
wordt Tegenover minister Toxopeus
staat het genootschap op het standpunt
dat er een gelijk maximum-salaris in
te °zSnerWijS- Cn amk'e^Jke sector dient
Nehroe heeft zijn positie van strikte neutraliteit prijsgegeven^
Toen het communisme over de grenzen van andere landei
trok, hield hij zich koste wat het kost afzijdig. Nu worde]
zijn eigen grenzen overschreden en hij merkt ineens, dat eet
mens niet neutraal kan zijn.
In de bijbel lezen we van een man, Kain, die tegenover God
strikt neutraal wilde blijven. Hij had best iets voor God ovm
maar dan wat hij wilde geven en niet wat God vroeg. Hij wiA
wat God vroeg, want God zegt zelf „indien gij goed handelt
Dus moet hij geweten hebben wat dit goede handelen inhield
Kain wilde zich echter niet radicaal overgeven. Hij wilde wè
goede vriendjes blijven, zolang hij zichzelf kon blijven.
Er zijn duizenden ook christenen die zo redeneren. Zij
zijn niet onchristelijk. Zij hebben best iets voor God over. Er.
toch willen ze hun eigen leven leiden. Ze willen neutraa
blijven als het gaat om de grote eis van volkomen overgave\
Maar, zegt God tot Kain, je kunt niet neutraal blijven tussen
de zonde en Mij. Als je niet volkomen Mijn weg gaat, ligt dt
zonde aan de deur voor de grens van je leven en voor
je het weet heeft de zonde die grens overschreden en ben je
in zijn macht. Een mens kan niet tussen God en de duivel in
leven. Als hij God niet aanvaardt, wordt hij, evenals Kain,
onherroepelijk een prooi van de duivel. Geestelijke neutrali
teit bestaat niet.
HET MOTIEF BESLIST
E HEILAND heeft bij Zijn om- hoofdzaak woonde hier een platte-
wandeling door Palestina voor- landsuevolking, die bestond uit boe-
al vertoefd in Galilea. Vooral, niet ren, vissers en ambachtslieden. Gro-
uitsluitend. Het Evangelie naar Jo- te landeigenaren, die een omvang-
hannes vermeldt ook meerdere be- rijk bedrijf bezaten met slaven en
zoeken aan Judea. dagloners, waren er slechts weinig.
In Galilea werden de woorden ge- Aanzienlijker was het aantal eigen
sproken, die door de evangelist Mat- geërfde boeren, dat behoorlijk naar
theus in de zgn. Bergrede zijn bij- de maatstaf dier tijden kon rondko-
eengevoegd. Christus koos de Mu- men, maar niet rijk was te noemen,
sjaalvorm, die men ook wel in de Er waren daarnaast veel kleine boe-
Spreuken kan aantreffen. Dikwijls ren, die het niet breed hadden en
wordt daarbij slechts één kant van die bij enige tegenslag boer-af wer-
de zaak scherp belicht, hoewel er den. Ook bezitlozen, die geen land
ook een andere zijde is. Soms wordt bezaten en dit probeerden ie pach-
die andere zijde reeds in een vol- ten, dagloners en handswcrkslieden.
gend woord aangeduid. Er waren ook nog wel andere cate-
Men mag de woorden van de Hei- gorieën, ais ambtenaren (vooral
land vol diepe zin niet opvatten als tollenaars, gehaat omdat zij in
juridisch scherp geformuleerde dienst van de Romeinen waren), en
wetsartikelen, die onder alle om- „zondaren". Onder deze laatste ca-
standigheden eenzelfde toepassing tegorie vielen niet alleen personen,
eisen. Dit is trouwens zelfs bij wets- die een onzedelijk leven leidden,
artikelen niet altijd het geval. Het maar ook beoefenaars van door de
komt voor de Heiland bovenal aan toonaangevende Joden geminachte
op de gezindheid, waarvan de bur- beroepen.
gers van het Koninkrijk blijk moe- In dit milieu was er weinig of geen
ten geven. Wat is het motief, waar- gelegenheid voor een produktieve
door men zich bij een bepaalde han
deling laat leiden? Waarom doet
men het een en laat men het ande
re?
belegging van besparingen. Maar e
was wel een sterke begeerte naar
pronken met kleren en sieraden,
vooral ook naar in de grond vrij
waardeloze dingen. Daartegen waar
schuwt Jezus. Verzamelt u geen
Uiterlijk gezien, kan een daad prij
zenswaardig schijnen. Maar het is
heel goed mogelijk, dat de innerlij- schatten op aarde, waar mot
ke overweging van degene die de roest ontoonbaar maken en waar
daad verrichtte er alle hogere waar- dieven inbreken en stelen. Verza
de, aan ontneemt. melt u schatten in de hemel, die
Dat de Here geen wetsartikelen for- blijvende waarde hebben. Waar uw
muieerde, moge met één voorbeeld schat is, daar zal ook uw hart zijn.
duidelijk worden gemaakt. In Mat- Dit woord heeft stellig niet alleen
theus 5 42 staat: „Geef hem die betekenis voor het verzamelen van
van u vraagt, en wijs hem niet af, onnutte sieraden, zoals men in Ga-
die van u lenen wil". Een krachtige lilea deed. Het komt ook nog in on-
aansporing tot het verlenen van hulp ze dagen maar al te veel voor, dat
aan wie in nood verkeert. Maar men geld op een onnutte wijze wordt om-
mag er niet uit afleiden, dat onder gezet. Daaruit spreekt een jagen
alle omstandigheden aan ieder, die naar ijdelheid, een wereldsgezind-
iets van ons vraagt, maar gegeven heid, die de christen niet past. Hij
moet worden. Immers zou daardoor moet veel meer zijn geld uitgeven
het „ongeregeld wandelen zonder te voor doeleinden, die zich richten op
werken", waarvan de apostel Paulus de uitbreiding van het Koninkrijk
spreekt, aangemoedigd worden. Gods èn op het dienen van de sa-
De Bergrede, die nadruk legt op de menleving. Daarom is in onze tijd
gezindheid, op de motieven van on- het medewerken aan de kapitaalvor-
ze handelingen, verdiept de wet ming een plicht van ieder, die daar-
Gods tegenover de oppervlakkige toe ook maar even in staat is.
wetsverklaring der „ouden", der Maar wij mogen daarbij Jezus'
vroegere Joodse leiders. Men mag woorden niet vergeten. Volmondig
er evenwel geen nieuwe wet van moet erkend worden, dat aan het
maken. Steeds moet bedacht wor- streven naar enig kapitaalbezit,
den, dat de liefde de vervulling der zelfs al blijft het binnen enge gren-
wet is, de liefde tot God en de zen, gevaren zijn verbonden voor het
naaste. geestelijk leven. Het kan ons zo in
Tot recht verstaan van sommige ge- beslag nemen, zo ons doen en laten
deelten der Bergrede kan wellicht beheersen, dat wij de echte belang-
ook bijdragen enige kennis van de stelling voor de hogere dingen ver
toestanden in Galilea tijdens Jezus' liezen. Om nog te zwijgen van het
omwandeling. verleid worden tot zondige praktij-
Om misverstand te voorkomen, mer- ken, tot afkeurenswaardige midde-
ken wij echter vooraf op, dat de len als speculaties, gokken enz.
Here Jezus bij Zijn onderwijs niet De Heiland had een wijd geopend
alleen gerekend heeft met de Gali- oog voor de gevaren, zowel van ar-
lese verhoudingen, maar stellig ook moede als van rijkdom. Armoede kan
wel met de toestanden in Judea, tot grote geestelijke inzinking leiden,
waarmede Hij niet onbekend was. Maar het streven naar rijkdom,
Niet te ontkennen valt echter, dat naar steeds vermeerderd bezit, in
sommige passages in de Bergrede één woord het dienen van Mammon,
een bijzondere kijk geven op het is geheel onverenigbaar met het die
leven in Galilea. nen van God. Men herinnere zich
De toestanden daar verschilden wel steeds hetgeen de Heiland zeide over
zeer van de onze. Wij kennen een het dienen van twee heren,
omvangrijke groot-industrie, die tel- Maar het streven naar bezitssprei-
kens kapitaal behoeft voor vernieu- ding behoeft niet per se tot Mam-
wing en uitbreiding, voor de prak- mondienst te leiden. Het kan gesti-
tische toepassing van nieuwe vin- muleerd worden door hoogstaande
dingen. Wij hebben tot ontwikkeling overwegingen, door eerbiedwaardi-
zien komen een groot verkeer per ge motieven als de bevordering van
water, per rails, per auto, per vlieg- de sociale vrede, de vermindering
tuig, dat eveneens veel kapitaalsin- van scherpe sociale tegenstellingen,
vestatie eist. De bevolking is sterk Het kan een eis der gerechtigheid
uitgebreid, op vergroting van de zijn.
werkgelegenheid, op vermeerdering Zie ieder evenwel toe op hetgeen
van de produktie moet de aktiviteit hem ten diepste beweegt. Tegen-
zijn gericht. over mogelijke aardse winst mag
Galilea was in het begin van onze geen verlies staan aan hemelse
jaartelling vrij dun bevolkt. In schatten.
Jeugdwerk 1959 van
jeugdorganisaties
Het Jeugdwerk van de twee gerefor
meerde jeugdorganisaties houdt dit jaar
zijn jeugd'veek van 12 tot 19 september.
In deze week wordt van ouderen en jon
geren bijzondere aandacht gevraagd voor
het jeugdwerk, dat ruim 70.000 meisjes
en jongens in hun clubs en jeugdvereni
gingen verbindt.
Zondag 13 september, zal de jeugdzon-
dag zijn. In de kerken zal dan voor de
jeugd van onze tyd en in het bijzonder
voor het jeugdwerk van de Gereformeer
de jongeren, het hartelijk meeleven van
de gemeente worden gevraagd.
In gezinnen en bij alleenwonenden
worden in de dagen voor de jeugdweek
160.000 folders in vierkleurendruk be
zorgd, waarvan Bert Bouman voor een
belangrijk deel het ontwerp verzorgde.
De jeugdbladen verschijnen in deze week
met speciale edities. In tal van plaatsen
worden intensieve voorbereidingen ge
troffen voor grote samenkomsten. Koos
van Doorne schreef voor deze ontmoe
tingen een uitnemend toneelstuk in drie
bedrijven „Opdracht voor jou)"
Geref. kandidaat
dient drie
Franse gemeenten
De heer J. G. Los, theologisch kan
didaat te Zwijndrecht, is sinds 15 juli
in Frankrijk bij wijze van proef voor
enkele maanden als predikant ver
bonden aan drie kleine Franse ge
meenten.
De heer Los studeerde theologie aan de
Vrije Universiteit en vervolgens aan
de theologische faculteit te Aix-en-
Provence. die een onderdeel is van de
universiteit van Toulouse. Deze facul
teit is het opleidingsinstituut van de
vrije Gereformeerde Kerken in Frank
rijk, die met name van de geref. ge
zindte in Nederland veel steun ont
vangen.
Le heer Los dient thans de kerken van
Cazichac, St. Saurend en Gornies,
waaraan hij als tijdelijk predikant
verbonden is. De drie kerkjes liggen
in het oude Hugenotengebied.
