1
CHRISTELIJK
Dc
vrijzinnigheid op
de driesprong
Toekomstige predikanten moeten
half jaar practisch werken
Steun aan zusterkerken
blijft doorgaan
Derde Assemblee wordt
in New Delhi gehouden
Ontsnapt
langs Krakatau
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Prof. dr. P. Smit» teil de 1
restauratie doorbreken
Y)AT er een gevoel van onbe
hagen is bij de vrijzinnigen
blijkt heel duidelijk uit de pers-
discussiés van de laatste maan
den. Er is bij de vrijzinnigen een
groeiend verzet waar te nemen
tegen de ontwikkeling van de
afgelopen jaren. Andere modali
teiten hebben dan ook reeds ge
schreven over de „antithetische
vrijzinnigheid", die aan dit ge
vóel uiting geeft.
In een van de laatste nummers
van het vrijzinnige blad „Kerk
en Wereld" beantwoordt prof.
dr. P. Smits dit verwijtHij
Schrijft dat er in de laatste tien
jaar twee vooronderstellingen
geproclameerd zijn, namelijk dat
we niet mogen tornen aan het
belijden van de kerk en dat de
eenheid in gèloóf ook een een
heid in theologie inhoudt. Hij
vervolgt dan:
7IJN deze Vooróiïdérstellingen
aanvechtbaar? Ik meen dat
een vrijzinnige protestant zich
slechts dan in het geheel van het
traditionele belijden onzer kerk, in
nerlijk kan vinden wanneer hij
het geheel van de vrijzinnige tra
ditie waarin hij staat verloochent.
En wat de tweede vooronderstel
ling betreft: is het werkelijk waar.
dat een eenheid in geloof zich dient
wóar te maken en consequent
moet uitlopen op een eenheid van
theologie? Ik ben van oordeel, dat
een vurige óecumeense gezindheid
heel goed kan samengaan met een
zeker wantrouwen jegens hét stre
ven naar een óecumeense theolo
gie. omdat dit type theologie ge
drukt wordt door het bezwaar, dat
het teveel een theologie van het
gemiddelde is, waarbij van de ver
schillende theologieen, die hierin
meespreken, wel dè scherpe kant-
waarheidsmoment dat elk
ze theologieën vertegenwoordigt,
teveel op non-activiteit wordt
gesteld.
Derde weg
TAAAROM pleiten wij tóch het
liefst voor een derde weg:
geen gelijkschakeling met het tra
ditionele belijden van onze her
vormde kérk. Al evenmin
den. Maar wij streven juist
een waarachtige synthese van the
se en antithese.
Dit klinkt nu wel Stérk Hege
liaans en is dus voor kerkelijke
oren bij voorbaat ..verdacht",
maar de bedoeling is toch slechts,
dat we op zodanige loyale en te
gelijk innerlijk onafhankelijke wij
ze in gemeenschap met het belij
den van onze rechtzinnige én onze
vrijzinnige vaderen willen trach
ten te leven, dat er een betere
theologie uit geboren wordt, die op
belangrijke punten stellig nog een
uitgesproken vrijzinnige signatuur
zal dragen.
Laat lk het nog anders en mis
schien duidelijker mogen formule
ren. Prof. Banning schreef kort
na de laatste oorlog zijn boekje
over Het vrijzinnige protestantis
me op de tweesprong. Zijns in
ziens stond en staat het vrijzinnige
protestantisme in dê nieuwe na
oorlogse kerkelijke situatie voor
de keuze tussen óf meedoen in hét
geheel van de hervormde kerk
(voor zover het de vrijzinnig her
vormden betreft) met een daar
door noodzakelijk terugtreden van
de uitgesproken eigen vrijzinnige
signatuur, óf onveranderd en on
verminderd voortgaan op de oude
vrijzinnige paden.
Ik meen, dat deze diagnose op
een simplificatie van de reële ker
kelijke situatie berust. Wij staan
als vrijzinnige hervormden niet
bij een tweesprong, maar bij een
driesprong: óf meedoen aan een
wordende óecumeense theologie,
die aanstuurt óp een theologisch
gemiddelde, doch in feite sterker
rechtse dan linkse trekken zal dra
gen, óf zonder meer pas op de
plaats maken op de oudé vrijzin
nige paden, óf vóórtgaan op en
zo nodig buiten de paden der vrij
zinnige vaderen, worstelend om
vernieuwing van onze vrijzinnige
theologie,
Restauratie
"L°N één ding dienen wij ons bö-
venal schérp bewust te ma
ken: vlak na de laatste oorlog kón
het inderdaad Schijnen alsof we
óns op een tweesprong en niet op
een driesprong bevonden, omdat
we toen allen vervuld waren van
de hoop en leefden uit de vér-
wachting, dat dwars door alle
kerkelijk traditionalisme héén
zich een krachtige theologische
vernieuwingswil van onze oude
kerk had meester gemaakt Maar
nu, bijna 15 jaar later, zien we
dat dc krachten van de restaura
tie al die tijd veel sterker Zijn'
geweest dan dé wil tot echte theo
logische vernieuwing, En daarom
Staan we thans bij een driesprong.
In het slot van zijn artikel vat
prof. Smits zijn inzichten dan sa
men: Concreet betekent dit: van
uit een oecumenische gezindheid
de kerkelijke restauratie doorbre
ken. strevend naar een theologi
sche vernieuwing ter wille van
de eindelijke verstaanbaarheid èn
de psychische potentie van het
évangelie in de van religie en
kerk begrijpelijkerwijze steeds
meer vervreemdende samenleving
Of próf. Smit hierin een
nieuwe weg wijst zullen velen
wel betwijfelen. Klinkt hierin
nog niét altijd de geestesgesteld
heid van de vórige eeuw door?
Zó in de geest van: samèn in de
kerk. maar dan in een kerk naar
ons inzicht opgebouwdOnge
twijfeld zal dit artikel nog wel
reacties oproepen in andere ker
kelijke bladen.
Generale synode geref. kerken
THEOLOGISCHE studenten in de ge
reformeerde kerken, dié te Kam
pen of Amsterdam hun candidaats-
examen hebben gedaan, zullen gedu
rende een halfjaar in een gemeente
als hulpprediker moeten werken, aleer
zij beroepbaar 'worden verklaard. Dit
zal voor het eerst gelden voor studen
ten, die aan het einde van de cursus
1960-1961 slagen voor het candidaats-
exaincn. Aldus besloot de te Utrecht
vergaderende generale synode der ge
reformeerde kerken.
De synode gaat hiermee vérder op
de weg. die zij twee jaar geleden te
Assen insloeg. Zij besloot ook om
een predikant in algemene dienst
te benoemen, die zowel te Amster
dam als te Kaïjipen wordt ingescha
keld bij de aanvullende opleiding.
Deze dominee krijgt o.a. tot taak
om uit té zién naar gemeenten, waar
de toekomstige dienaren des Wóords
een stage van een halfjaar kunnen
doorlopen. De deputaten. die met dit
voorste] kwamen, bedoelen met die
stage een „gewoon" hulpprediker
schap. Zij hebben daarbij de moge
lijkheid van een speciaal hulppredi
kerschap genoemd, b.v. bij de stich
tingen van barmhartigheid of bij de
koopvaardij.
NOODZAKELIJK
Ontvangst op
stadhuis
STADHUIS
(Van een onzer verslaggevers) In de namiddag ontvin
.meester en wethouders van Utrecht de
hij vond het een oeetjè vreemd, dat generale synode ten stadhuize. De bur
gemeester sprak de
Generale synode geref. kerken
(Van
i verslaggevers)
De steunverlening aan Hongaarse
studenten en de geestelijke verzorging
van Hongaren die in de verstrooiing
leven, zoals deze al jaren van de ge
reformeerde kerken uitgaat, zal
voortgezet worden. Wel rekent men
er mee dat de Hongaarse kerk in de
verstrooiing een zelfstandige kerk is,
die in dc eerste plaats zélf voor haar
leden moet zorgen en daarvoor de
steun van de gereformeerde kerken
ontvangt.
Er wordt o.a. steun verleend aan 22
noodlijdende predikantsgezinnen. Daar
naast subsidieert men de predikanten
Tien Papoea-jongens
werden predikant
Tshi. Jakos, Vêgh, Zaborszki, en enke
le anderen, die de geestelijke verzorging
van in ons land wonende Hongaarse
vluchtelingen behartigen
an de depi
de z.g. Hot.„
te opdracht gegeven hun werk voort te
zetten, zoals dit tot heden gebeurd is én
in de geest waarin de gelden gegeven
werden.
De deputaten zullen pogingen moeten
doen om daadwerkelijk steun te verkrij-
(;en van de Zusterkerken in het buiten
and voor de arbeid onder de Hongaarse
vluchtelingen in" Oostenrijk.
Voortgezet wordt ook de geestelijke
verzorging van de verstrooide gerefor
meerden in Frankrijk. De deputaten
werden gemachtigd om ingeval van
hernieuwde emigratie naar Frankrijk
grotere bedragen aan subsidie uit te ke
ren. In de bespreking van deze zaken
kwam de verenigd-hervormd-gerefor-
meerde kerk (V.H.G.K.i te Parijs nog
ter sprake. Doordat enkele hervormde
Bezinnen zich aan deze kerk hebben ont
trokken. draagt zij een gereformeerd
Tien Pannee» .M<, stempel. De kerkeraad bestaat enkel uit
iten Papoese jongemannen ontvm- gereformeerden. Naast de V.H.G.K. is
gen na de volbrachte Studie aan de]later een hervormde gemeente in Parijs
Theologische school der Evangelisch I ontstaan.
Christelijke Kerk van Nederlands Omdat de V.H.G.K. in het kerkver-
Nieuw Guinea hun getuigschrift en VGl band der gereformeerde kerken is op-
werden hiermee predikant. j Schaar naam égl"l
Tijdens een korte plechtigheid in de rëformée neerlandaise de Paris. Om-
Pauluskapel te Hollandia werden hun:dat aan dit verzoek nog geen gevolg ge
sprak a nVree™st^ rector 1 «'erbij geven werd. zal het herhaald worden.
Hij gewaagde van de moeilijkhedenXT
die tijdens de opleiding ondervonden' Namens H.M. de Koningin kwam dótt-
waren. zoals wisselende docenten enderda8 een antwoordtelegram binnen,
een complete verhuizing van de hele|Nadat hiervan voorlezing was gedaan,
school van Seroei naar Hollandia. zongen de synodeleden de twee beken
Deze tien nieuwe predikanten, die de i coupletten van het Wilhelmus.
Primaire Middelbare School doorlopen
hebben, vormen de tweede groep mid-1 OnflérwnshMinem illgen
delbaar theologisch opgeleiden, die aan Benoemd bij het l.o.: aan de School
de Kerk is afgeleverd. De eerste acht- met de Bijbel te Wateringen: mej.
tien deden in 1958 hun intrede. A. Vernhout te Geleen en mej. A.
Alle afgestudeerden zijn nu ter beschik- d. Hoeven te Den Haag: aan dè Éer-
king van de verschillende Kerkelijke ste Herv. School voor C.V.O. te Nun-
ressorten gesteld: sommigen zullen als speet: de heer W. F Bosch te Deven-
leiders van de Evangelisatieteams inter; aan de Oranje Nassau-school te
nog praktisch onbewerkte gebieden1 Oss: de heer L. P W. Godschalk te
gaan optreden, twee anderen zullen Nijmegen: aan de Chr Nat. School te
het jeugdwerk in Hollandia en Biak Kollumerpomp: de heêr O. Hoogland
ter hand nemen. i té Hardegarijp.
men juist de inrichtingen voor geestes
zieken genoemd had als voorbeeld var.
een terrein voor hét speciale pastoraat
Van een halfjaar. Liever zóu hij ö'an
dat meli de toekomstige dominees enige
tijd in België liét werken.
Het bezwaar van prof. dr. A. D. R.
Polman te Kampen was van érnstiger
aard. Hij herinnerde eraan, dat de
theologische opleiding als régel
riode van zes jaar omspant. Nu komt
er nog een halfjaar bij. Is tfat noódza-
kelijk?
Prof. Schippers deelde déze opvatting
niet. Vroeger kón men de eerste, kleine
gemeente nog beschouwen als een labo
ratorium. De jonge dóminees konden
wat experimenteren, vóórdat zij
grotere standplaatsen werden beroepen.
De kleine gemeente had destfjtfs veel
meer een besloten karakter dan nu.
Vandaag leven in de kleine gemeenten
dezelfde problemen als in tfe steden.
Ook hier stuit men op het jeugdpro
bleem. op huwelijksmoeilijkheden en op
verwereldlijking. Daaróm hebben dezè
beperkte gemeenten evengoed recht op
een predikant met enige ervaring als
de grotere plaatsen. Het halfjaar hulp-
prêdikerschap is geen sinecure voor d<
jonge canó'idaat, maar een zeer zware
tijd. Waarbij de candidaat alleen tot
zijn troost heeft de wetenschap dat deze
moeilijke periode slechts zes maanden
duurt
De synode nam a'e voorstellen, gefor
muleerd door prof. Schippers aan. Er
zullen voor déze aanvullende opleiding
vier deputaten benoemd worden, die
o.m. tot taak "krijgen bij de synoa'e een
voordracht in te dienen voor de benoe
ming^ van de predikant ln algemene
Bij de bespreking van het verslag
der curatoren van de Theologische Ho
geschool sprak praeses ds. C. van der
Woude een woord ter nagedachtenis van
de gestorven hoogleraar dr. G. M. den
Hartogh, de bibliothecaris dr. D. J. de
Groot én de curator voor Friesland'-
Noord ds. H. wiersema te Oude- en
Nieuwe Bildtdijk.
Naar de scriba der curatoren, ds. D.
Scheelé te Assen meedeelde, beraad't het
curatorium zich Op de voordracht van
nieuwe hoogleraar te Kampen in
vacature-prof. Den Hartogh. Over
enige tijd zal de synode een voordracht
aangeboden krijgen.
Advertentie
synode veel mocht a'oen ter bevordi
ring van de eenheid der kerken en tot
hel leiden van de jeugd.
Ds. Van der woude dankte b-urye-
meester De Rahitz. Hij wees op het
kerkelijk verleden van Utrecht. In
deze stad stond de eerste christen
kerk van Nederland. Het speet hem
als géboren Friès alleen, dat het
juist de Friezen waren, die deze kerk
hadden verwoest. Maar gelukkig heeft
het evangelie in Utrecht later op
nieuw zijn kansen gekregen en bracht
het O.a. een Vóetius voort, die véle
jaren alhier doceerde en wiens invloed
op het Nederlandse protestantisme
zéér groot was. Utrecht heeft gee\
standbeeld voor Voetius opgericht -
aldus ds. Van der Woude maar het
kómt hém wél toé.
Dr, A. A. L. Rutgers
eredoctor aan de V.U.
De Senaat der Vrije Universiteit
heeft op voorstel van de faculteit der
rechtsgeleerdheid besloten het ere
doctoraat in de rechtsgeleerdheid te
verlenen aan de heer dr. A. A. L. Rut
gers te 's-Gravenbage, oud-vice-presi-
dent van de Raad van State, oud-gou
erneur van Suriname, oud-lid van d<
Tweede Kamer der Staten-Generaal,
oud-directeur van Landbouw, Nijver
heid en Handel te Buitenzorg van hei
toenmalige Nederlands Indië. Hel
•ordt verleend wegens zeer uitsteken
de verdiensten bewezen in genoemde
hoge en bij de ontwikkeling
staatsrecht van het Koninkrijk der
Nederlanden ten nauwste betrokken
functies.
Nederl.-Israëlitisch
Kerkgenootschap
telt 18000 leden
Per 31 december 1958 telden de 56
Joodse gemeenten in ons land tezamen
17.959 ledèh. Dit is 226 minder dan
leden jaar. De vermindering is toe te
schrijven aan de „Ongezonde" opbouw
van de Joodse gemeenschap in ons land,
die, door de deportaties van de nazi'!
hoog percentage ouderen telt, e
emigratie naar Israel. De meeste
Joden zijn aangesloten bij de Nederlands
Israëlietische Hoofdsynagoge té Amster
dam die 10.430 namen van leden in haar
registers heeft. In grootte is Den Haag
met 2400 aangeslotenen de tweede Jood
se gemeente van ons land, door Rotter
dam met 795 leden gevolgd.
Advertentie
Verschillen prol.-orthodoxen groot
Het Centraal Comité van de We
reldraad van Kerken, dat óp Rhodos
vergadert heeft op één van haar laat
ste zittingen besloten om de Derde
Wereld Assemblee niet op Ceylon te
houden maar zoals reeds werd i
genomen in de Indiase stad New
Delhi.
Het thema van deze conferentie zal
zijn „Jezus Christus, het Licht der
wereld". De Tweede Assemblee werd
êehouden in de Amerikaanse stad
vanston onder hét thema: „Jezus
Christus de Hoop der wereld." De eer
ste Assemblee vond plaats in Amster
dam in 1948, onder het thema „Jezus
Christus dè Heer dér wereld."
De Assemblee zal tussen 18 november
en 5 december 1961 bijeen komen.
Men verwacht ongeveer 600 afgevaar
digden van de aangesloten kerken. Als
men de waarnemers en stafleden mee
telt komen zeker 2000 vaste gasten.
Tévens heeft het Centraal Comité de
begroting voor 1958, die bijna twee
114
Hij zwéêg en opnieuw heerste er een diepe, zware
stilte in het dórpshuis. Nu en dan kreunde de klei
ne Pètér ki zijn onrustige slaap. Het waren angsti
ge, vee-schrikte geluidjes, maar Gudrun wiegde en
suste hem in haar armen, tót hij eindelijk stil was.
Yamata staande op de grónd; zijn smalle, schérpe
gezióht Stond somber én peinzend. Hij scheen hele
maal geèn haast meer te hebben om te vertrekken.
De gevangenen keken vrijwel zonder uitzondering
naar Van Effen; op hun gezichten stonden verba-
ring en ongeloof te lezen. Achter hen stonden de
wachtposten, tien a twaalf in getal, de geweren tot
schieten gereed. Nicolson waagde eindelijk een snel
le blik door de verlichte uitgang; hij Voelde hoe de
adem in zijn keel stokte, en hoe hij onwillekeurig
de vuisten balde. De uitgang en de verlichte recht
hoek daarachter waren nu totaal leeg. McKinnón
was verdwenen. Langzaam keek NiCólson weer dé
èndêFe kant uit. terwijl hij zijn" ingehouden adem
ao voorzichtig mogelijk in een geluidloze zucht deed
ontsnappen. Opeens bemerkte hij dat Van Effens
onderzoekende ogen hem regelrecht aankeken. On
derzoekende én begrijpende ogen. En terwijl Nicol
son nog naar hem keek. gingen ook zijn ogen zij
waarts en bléven een lang, veelzeggend ogenblik op
de deur gericht, en keken toen NicólSón weer aan.
Deze voelde zich van binnen ijskoud worden. Het
spel scheen verloren. Eén ogenblik vroeg hij zich
af, of nii Van Effen niet nog naar de keel zou
kuhnen vliegen, voordat deze iets had kunnen zeg-
door ALISTAIR MAC LEAN
(vertaling Fob Limburg)
ochtend het leven gered. Hij had zich gemakkelijk
genoeg vrij kunnen maken die schelp was waat-
Gjk zo gróót niet geWéest wanneer hij Peter
maar had losgelaten en beide handen had kunnen
gebruiken. Maar in plaats daarvan was hij krim
pend van pijn blijven staan met het kind in dc
armen, terwijl zijn been lelijk werd toegetakeld
Glimlachend stond Van Effen hem aan te kijken,
en Nicolson begreep dat het te laat was, en hij
hém het spreken niét meer kon beletten.
„Kranig gedean, vindt u niet, mijnheer Nicolson?"
Nicolson gaf geen. antwoord. Maar kapitein Yema-
ta richtte zich met een verbluft gezicht op. „Wat
was knap gedaan, kolonel?"
fen
i Nicol-
gèen schijn van kans En Zélfs al had hij die gehad,
«n zich zélf en dê anderen daarmee kunnen redden,
dan nog zou hij van Effen geen kwaad hebben kun
nen doen. Deze had immers de kleine Peter die
tot het eind." Hij glimlachte minachtend,
son voélde zijn hart bonzen.
„Ik wéét niet waarover u het hebt," bromde Ya-
mata. terwijl hij ópstond. „Het wordt tijd dat we
gaan. Ik hoor de vrachtautó aankómen."
„Uitstekend." Van Effen boog zijn gewonde been
door die schelp en die granaatsplinter
in zijn dij kón hij het haast niet gebruiken. „Wilt
u vanavond nog naar uw kolonel?"
„Binnen het uur," antwoordde Yamata kort. „Van
avond ontvangt kolonel Kiseki belangrijke hoofden
in zijn villa. Zijn zoon is dood, maar arbeid doet
leed vergeten. Doet- vergeten, zeg ik, hetgeen iets
anders is dan ongedaan maken. Maar het zien van
deze gevangenen zal hem wat oppionteren.
Nicolson huiverde. Zelfs zonder de bijna sadisti
sche verwachtingen van Yamata had hij zich geen
enkele illusie gemaakt van wat hem te wachten
stond Eén ogenblik - moest hij onwillekeurig den
ken aan de vele verhalen over de Japanse wreedhe
den in China, die hij had horen vertellen, móar
toch zette hij elke gedachte daaraan resoluut van
zich af. Hij wist dat ontkomen uitgesloten was.
zelfs al was McKinnón nu buiten want wat zou
die kunnen beginnen zonder er onmiddellijk het le
ven bij in te schieten? De gedachte dat de boots
man zich uit de voeten zou maken en hen in de
steek zou latèn, kwam geen ogenblik ln hém op.
Zo was KcKinnon nu eenmaal nietDaar begon
Van Effen weer te spreken.
.En daarna0 Wanneer de kolönel de gevangenen
heeft geziên? Hebt u onderdak voor ze?"
„Dat zullen ze heus niet meer nodig hébben."
flapte Yamata er bruut uit. „Hoogstens nog éen be
grafenis."
„Ik maak geen gekheid, kapitein Yamata," zei
Van Effen stijf.
„Ik evenmin, kolanel," antwoordde Yamata glim
lachend en zweeg tóen. In de plotselinge stilte die
nu volgde, kon men remmen horen knarsen en een
versnelling afzetten, tóen de vrachtauto dé kampong
binnenreed. Toen kuchte kapitein Ftndhorn. „Ik ben
verantwoordelijk voor dit gezelschap, kapitein Ya
mata. Mag ik u herinneren aan de internationale
conventies inzake oorlogvoering?" Zijn stem klonk
zacht en schor, maar zonder enige aarzeling. „Als
kapitein van èen Engels koopvaardijschip eis ik
(Wordt vervolgd)
miljoen gulden bedraagt. goedge
keurd. Er is een tekort van ongeveer
80.000 gulden.
Oost-West
Dr. Joseph Hrómadka, de vertegenwoor
diger van de Tsjechoslowaakse kerk
heeft er bij hét Centrale Comité op
aangedrongen om speciale Oost-West
conferenties van christenen te be
leggen om internationale kwesties te
bespreken, zoals Duitsland, Berlijn
en China. Hij meende dat dit tót
meer onderling begrip zou kunnen
voeren.
Zoals men weet is de prof. de ziel van
de zogenaamde Praagse vredesconfe
renties, die tót nu toe vrijwel alleen
bijgewoond werden door vertegen
woordigers van de kerken achter het
ijzeren gordijn en pacifisten of derde-
weg-theologen uit het Westen.
Dr. Mare Boegner. de voorzitter van
Raad van Protestantse Kerken in
Frankrijk zei in éen commentaar op
hét werk van het Centrale Comité dat
het resultaat bevredigend is. Hij
ontkende echter niet dat er nog steeds
grote verschillen bestaan tussen de
prötestantSé kèrkèrt éft dè Oosters
orthodoxe.
Joods negervolk
in Oeganda
Öp het Joodse wereldcongres
is bekendgemaakt dat in Oeganda
twee stammen zijn ontdekt die
tezamen omstreeks een half mil
joen leden omvatten, die tot hel
Jodendom blijken tè behoren. Zij
zijn op de hoogte met tal van
religieus Jóódsé gébruiken ter
wijl zij óók kennis hebben van
het Hebreeuws.
Aangenomen wórdt dat in dé
zesde of zevende eeuw gróepèn
Jóden zich in het oerwoud van
Oeganda hébben gevestigd en
door plaatselijke stammen zijn
opgenomen die hun gebruiken
hebben overgenomen. Het opper
hoofd van de negerstammen
hèeft de wéns uitgesproken
Israel te bezoeken om vandaar
technische hulp te krijgen om
het levenspeil van zijn stammen
op te voeren.
Beseffen we eigenlijk wèl wat het inhoudt, dat Christus voot
onze zonden is gestorven? Als Hij niet gestorven was, souden
lüij zelf moeten sterven en voor eeuwig van God zijn afgel
sneden. Dat wil dus zeggen dat wij alles, wat we bezitten
danken aan God. Onlangs schreef een vrijzinnig predikant
die helemaal niets van de bijbelse leer van de verzoening
wilde weten: Als dit inderdaad zo was, zou ik zulke grotd
verplichtingen tegenover Hem hebben, dat ik het niet zou
kunnen verdragen. li
Maar inderdaad hebben wij deze grote verplichting; alleen
staan we er lang niet altijd bij stil. Maar in wezen bezitten
we niets wat we Hem niet danken. En daarom heeft Hij hei
recht om over alle facetten van ons leven mee te spreken
Hij ziet er op toe, hoe we ons geld besteden, welke vrienden
we kiezen, wat -we met onze vrije tijd doen, hoe we onze'
dagelijkse taak vervullen. Er is geen terrein van het lévènj
waar we Hem niet ontmoeten.
Hij vraagt dat we ons in al deze dingen radicaal aan Hem)
overgeven en luisteren naar Zijn oordeel. Maar als we dab
doen gaah we Ook ervaren, hoe royaal Hij alles geeft watfl
Hem ter beschikking staat. Dan gaan de schuiven van God»
zegen-silo's ópen. Waag het met God, Hij hèeft het immersj
met u gewaagd! P
DE POLITIEK OP DE KIRCHENTAG
DIJ het gesprokene op de Duitse Hoe dit te verstaan?
Kirchentag door de heren Oster- Wij twijfelen niet aan de oprechtheid
loh en ESler men zie ons nummer van hen die tè goeder trouw tót der-ic
van 22 augustus kunnen wel een gelijke overgangen zijn gekomen. |c
paar kanttekeningen worden ge- Maar wijst dit toch in een aantal
maakt. gevallen niet op een weinig diepe Ie- L
Het is inderdaad een feit, dat be- vensovertuiging, op een onvoldoende Ir
lijdende christenen tot verschillen- consequent doordenken van hetgeen
de politieke partijen behoren. Zij be- uit het christelijk beginsel voor de!'
hoeven daarom alléén nog niet het staatkunde, voor het politieke en so-*6
geven aan elkander van de broeder- ciale leven voortvloeit? Ziet men de^
hand te weigeren. Integendeel! Zij politiek niet te zeer als iets „zake-ir
moeten elkander zoeken. Het „ge- lijks", waarbij beginselen niet het
sprek" mag niet gestaakt worden, beslissende woord spreken?
Waar mogelijk, behoort ook samen- Maar moet, om enkele voorbeelden
werking nagestreefd te worden. te noemen, reeds het rekenen met
In sommige opzichten zijn de mo- het feit der zonde christenen niet
gelijkheden daarvoor gunstiger dan dringen om zich te verzetten tegen
ln het verleden. Het socialisme heeft het socialistisch streven naar voort-
ook in Duitsland zich afgekeerd van durende uitbreiding van de nationa-
het oude Marxisme, al laat dit zijn Usatie of socialisatie van de belang-
invloed nog terdege gelden. Ook het rijke bedrijven? Ziet men niet, welke
nieuwere liberalisme is niet meer gevaren daaruit kunnen voortvloeien
precies gelijk aan het liberalisme van ook voor de geestelijke en constitutio-
de vorige eeuw. Religie en kerk wór- nele vrijheden?
den door velen meer gewaardeerd Heeft de overheid naar christelijke
dan voorheen. Het anticlericalisme is beginselen geen taak voor de hand-
nog niet dood, maar men poogt toch having van de zondagsrust? Wij heb
niet meer, zoals in een vroegere pe- ben niet de indruk, dat dit in vol-
riode, met staatsmacht èn staatsgeld doende mate de aandacht heeft van
de bevolking, via het onderwijs met de Duitse overheden. Helaas ont-
name, te moderniseren. In Duitsland breekt hieraan ook in de kring van
is evenwel de positie van het chris- rooms-katholieke en protestantse
telijk onderwijs nog altijd minder groepen nog wel een en ander. Toch
sterk dan in Nederland. ligt hier een van de vele oorzaken
Het is ook waar, dat de communisti- der voortgaande ontkerstening,
sche dreiging, die in Duitsland ster- Zijn de partijen, waartoe christenen
ker gevoeld wordt dan in Nederland, overgaan, bereid om hier aan chris-
samenwerking met allen, die de gees- telijke eisen te voldoen? En hoe staan
telijke vrijheid consequent willen met name de liberale groepen tegen-
eerbiedigen, bij verschillende gele- over een waarlijk christelijk-sociale
genheden kan bevorderen. In West- politiek?
Duitsland kan het communisme geen Al deze vragen er zijn er meer te
publieke activiteit ontplooien. Maar stellen moeten toch ernstig wor-
ondergronds" is het sterker dan ve- den overwogen voordat men een keus
len denken. En Vanuit OoSt-DUitS- doet.
land ontbreekt het niet aan pogingen In de Bijbel staan geen recepten voor
om het Westen te beïnvloeden. ons politieke handelen, werd op de
Het nationaal-socialisme is evenmin Kirchentag gezegd. Maar er worden
als het communisme geheel overwon- toch wel principiële richtlijnen ge
nen. Telkens weer toont het, dat het geven?
nog leeft. Niet alleen bij jonge heet- De onvriendelijkheden aan het
hoofden, maar ook wel bij ouderen, adres van politiserende theólogen en
en aelfs bij personen, die een ambte- theologiserende politici laten wij
lljke positie bekleden. maar voor wat zij zijn.
Indien ergens, dan is in Duitsland Het ware te wensen, dat men ln het
een principieel politieke activiteit land van Stahl nog eens kennis nam
van de christenen eis. Het nationa- van diens principiële geschriften,
lisme kan daar tot gevaren leiden. daarbij rekening houdend met de
Er is op de Kirchentag gezegd, dat sedert gewijzigde toestanden en ver-
overtuigde christenen in de afge- houdingen,
lopen jaren van de ene partij naar Hitier heeft ze op de index geplaatst
de andere zijn overgegaan, zonder Maar er zullen hier en daar nog wel
dat hun christen-zijn daardoor werd exemplaren voorradig zijn.
beïnvloed."
SPRONG ACHTERUIT
TAE POGING van de Chinese com- bleken de volkscommunes niet aan
munisten, met grote sprongen het gestelde doel te beantwoorden,
vooruit te gaan op de weg naar wat afgezien nog van het feit, dat de
zij onder het socialisme verstaan, is doorvoering ervan op krachtig ver-
op een mislukking uitgelopen. Om zet bleef stuiten. Het waren daar-
gelijke tred te kunnen houden met naast vooral de ernstige overstro-
de werkelijke ontwikkeling in dit mingen, die het economische leven
enorme Aziatische rijk, hebben zij desorganiseerden, de grote droogte,
een grote sprong achteruit moeten welke de oogst voor een groot deel
doen. dreigde te doen mislukken (en niet
De moeilijkheden zijn niet nieuw, te vergeten de opstand in Tibet), die
Eind vorig jaar, toen Mao Tse Toeng een vernietigende invloed hebben ge-
besloöt, als president van de Chinese had op de uitwerking van Mao's
volksrepubliek af te treden, maar plannen.
partijleider te blijven, was al duidc- De bekendmaking van het centrale
lijk, dat men met ernstige tegensla- comité van dc Chinese communisti-
gen had te kampen en dat Mao de sche partij is dus een late erkenning
handen vrij wilde hebben óm aan de van het falen van haar plannen. Zij
teleurstellende gang van zaken een geeft echter tevens te kennen, dat
eind te maken. naar andere middelen zal worden ge-
Toen waren het de op zijn bevel op- zocht om de achterstand in te halen,
gerichte volkscommuncs, die op een Dit betekent, dat opnieuw zware
onverwacht felle tegenstand bij grote eisen gesteld zullen worden aan de
delen van de bevolking dreigden te reeds zwaarbeproefde bevolking,
stranden cn ccn grote achterstand Dat de volkscommunes ook op het
hadden veroorzaakt bij de groot- platteland zullen worden opgeheven,
schccpse produktieplannen, welke ligt niet in de lijn der verwachtingen,
voor 1958 waren vastgesteld. Wellicht zal naar éen minder Straffe
De pogingen, ook dc bevolking van organisatievorm worden gezocht. Dit
de steden in communes onder te houdt evenwel niet in, dat de dicta-
brengen, werden gestaakt, en met te- tuur zal verslappen,
mcér kracht werd getracht, het ge- Een nieuwe sprong vooruit ligt on
hele platteland de volkscommunés óp getwijfeld in dc bédóeling van de
te dringen. machthebbers in Peking.
Dit is niet gelukt. In de éerste plaats
Paus beschuldigt
protestantisme
Paus Johannes heeft woensdag op
een audiëntie te Castelgandólfo. die dóór
meer dan 10.000 mensen werd bijge
woond, het protestantisme ervan be
schuldigd dat het Christus „onrecht"
heeft aangedaan.
De paus zei ónder meêr dat Christus
zijn kruis niet alleen heeft gedragen,
daar hij hierbij geholpen is door de
heilige maagd. Men mag de protestan
ten. „die zich nog steeds christenen"
noemen, vragen „waarom zij de heili-
ïaagd uit hun geloof hebben ge-
2n. Hiermee wordt onze Heiland
onrècht aangedaan", aldus paus Jo
hannes.
Béroepingswérk
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen naar Harmeien: G van
dér Veèrê tè "S-Gravcnhage. die bedank
te voor Hoornsterzwaag. Siegorswoude
én Thloen-Poortvliet; naar Rijswijk,
Z.H.: L. J. Boeijinga te 's-Gravenzande.
Benoeming
Benoemd tot hoofd van do C.V.Ó.-
school te Gieterveen, dr. M. de Jagêr
te Oude-Pekela: van de Eerste Herv.
School voor C.V O.: de heer W. Stólk
te Nunspeet.
inoemd bij het ulo: aan de Nleuwè
Ulo-school te Zaandartn-Z: de héér
iooistra te Amsterdam-N aa.1 de
Ulo te Onstweddé: dé heèr J. El»
ling te Roswinkel.
