Ds.Polanen brengt een stukje
Paramaribo naar Nederland
Resoluties Europese Evangelische Alliantie
GEESTELIJK
LEVEN
ZATERDAG 22 AUGUSTUS 1959
Angst voor de massa
de Duit
vijftiger.
herinneren ons
hem vroegen:
j, „het
•vange-
We ontmoetten h<
se kerkedag. 1
vertegenwoordig!
naam is ons ontschoten maar \v
nog heel goed zijn antwoord toen
„Hoe vindt u deze kerkedag?" „Ach'
is allemaal zo massaal. Je kunt j_
lie zo moeilijk in zulke grote getallen voorstellen.
We moesten even denken aan het plein in Oost-Ber-
lijn, waar de communisten betogingen houden waar
over de Oostduitse pers met enthousiaste woorden
schrijft. De dictatuur heeft het nooit zonder mas
sale samenkomsten kunnen stellen. Zowel Hitier
als Chroesjtsjef. zowel Mussolini als Stalin hebben
altijd liever een massa van honderdduizenden toe
gesproken dan bij een volknverkiezing een gcoi
naar de meerderheid gewaagd. Massale toejuichin
gen geven hen meer het gevoel van gewenst te zijn,
dan de persoonlijke en individuele keus in een stern-
Maar deze Oostduitse journalist was niet de enige.
Telkens weer ontmoetten we predikanten en gewo
ne lidmaten, die met enige huive-ing de massa's in
ogenschouw namen. Diep in het hart van velen
leeft de gedachte dat het evangelie geen werkelijk-
Surinaamse kerk wordi zelfstandig
l/LOKKEN beierden. De Königsplatz
■n meneenve» herschapen. Nog vijf i
nnen. Zestigduizend
an München was in een wriemelende
ninuten en de grote openluchtsamen
komst zou beginnen. Zestigduizend mensen verdrongen er zich om het begin
van de--kerkedag mee te maken. Enkele late „prominenten", zoals de Duitsers
hen zo graag met een klank van diepe eerbied in hun stem noemen, zochten
haastig hun plaats op.
Toen hij dat antwoord gaf, aar
zelden wij even voor we verder
vroegen. Heeft hij gelijk? Raken
we inderdaad meer en meer ver
strikt in de materiële welvaart?
heid kan zijn
de i
De Bijbel en de massa
Onze ogen volgden de bisschoppen
hem. Hij zat op de eerste rij. Het was js
de r
niet bang
de
Hij voedde
middag. Hij sprak tot de
menigte aan de oever van de zee van Gallilea. Het
is waar dat Hij soms de massa verliet om met
de enkeling te spreken, of tot zijn Vader te bidden,
maar dat wdl nog niet zeggen dat Hij zioh onttrok
de i
hadden ontmoet, maar v
geworden en over zijn g
die hem in Nederland
ds. G. E. E. Polanen.
e herkenden hem direct weer. Hij w
zicht lag nog altijd die zelfde gloed
o bemind had gemaakt: de Surinaai
i niets ouder
n blijdschap,
se predikant
Waar hij komt, maakt
hij vrienden. Zelden
De kerk begon met een massale bijeenkomst. We le
zen niet in Handelingen hoeveel mensen er aanwe
zig waren maar de apostelen hebben wel en
waarschijnlijk met een gevoel van intense verbazing heeft een gehoor met zo
genotuleerd dat na één samenkomst 3000 men- intense aandacht geluis-
sen tot het geloof kwamen.
1 Ook in het Oude Testament lezen we van massale er"a" tijdens zijn toe-
samenkomsten. Numeri telt de stammen bij duizend- spraak in een oecumeni-
tallen. Jozua stelde heel het volk dat te Sichem was
bijeengekomen voor de keus: „Kiest dan heden sc e samenkomst van de
wie gij dienen zult." Ezra las het boek der wet Kerkedag. Toen hij ach-
van Mozes tot het gehele volk, dat „als één man f„_
was bijeengekomen" en „het gehele volk antwoord- ter de katheder stap.e
de, Amen. amen!" ffing
En in een van de laatste hoofdstukken van de bijbel
daalt het Nieuwe Jeruzalem neer en lezen we dat
God bij de mensen zal wonen. Zij zullen ziin volken
zijn, staat er We zouden eigenlijk verwachten zijn
kinderen maar neen, God telt zijn schepselen bij
volken.
Het Evangelie en de massa
Wij zijn zo onder de indruk gekomen van de woor-
den: „Weinigen zijn uitverkoren", dat we vergeten
dat er staat „velen zijn geroepen We soreken zo
graag dierbaar over het „volkje des Heren", dat we
vergeten dat God spreekt over de „grote sthare, die
niemand tellen kan, uit alle volken en stammen en
natiën en talen".
We zijn zo onder de indruk van het persoonlijk ge
bed in de binnenkamer dat we vergeten zijn dat
God in het openbaar geprezen wil worden door de
velen. We zijn zo druk bezig met de wedergeboor-
te van de enkeling, dat we vergeten dat God de
volkeren roept.
God geeft de enkeling zijn plaats, maar draagt hem
igvuldigen. God begon de kerk
zij moesten de
schok door de zaal. En
toen hij begon met te
zeggen: „Beste vrienden
hier ziet u de vrucht
van uwe eigen zendings-
arbeid. Het waren de
Duitsers die de eerste
den." had hij al de aan
wezigen voor zich ge
wonnen. Alle zwaarwich
tigheid waarmee de
Duitsers ernstige ge
loofszaken kunnen be
naderen, smolt
Zelfstandig
Maar toen hij ging spreken over
zijn eigen land, was alle aarze
ling al dra verdwenen. Met 'rots
vertelde hij dat zijn kerk bezig
is om een zelfstandige plaats te
gaan nnemen te midden van de
unita's van Broedergemeenten. De
kerken in Suriname hebben een
eigen werkorde op
gesteld en zij be-
vinden zich op het f
ogenblik in een j
overgangsstadium I
waarin deze werk- I
orde op haar meri
tes wordt beproefd.
Straks
tember zullen niet
alleen de synodes
worden gehouden van de Gere
formeerde en de Christelijke
Waar de rassen in
vrede samenwonen
p- v
iet
Ds. Polanen in gesprek met een vertegenwoordiger van de Wereldraad,
tijdens een van de openluchtsamenkomsten van de Duitse kerkedag.
.J
twee
delingen
electrische mijn land Suriname zon- glimlach weg.
kerk.
t>P zich
met twaalf onwillige "discipelen.
wereld het evangelie prediken. Christus
de Samaritaanse te spreken, maar z<
i_ te oogsten."
tot de enkeling
tijd c
velden zijn wit
God richt zich iu
wil dat de enkeling uitgroeit tot
als Christus bewogen is over de massa, verliest
zijn gemeenschap met God. Wie in de massa ver
geet dat God allen bij name kent. verliest ook zijn
gemeenschap met God. De lofprijzing van de mas
sa komt uit de monden van enkelingen.
God ziet zowel de leden als het lichaam. Wanneer we
an het lichaam gaat het lichaam
vergeten dat een lichaam leden
igen functie hebben, maken
i vormeloos en onmondig ge
iden scheiden
verloren. Als we
•heeft, die ieder e...
we van het lichaam
voor de zon van zijn Gereformeerde Kerken in Neder-
land, maar ook de Surinaamse
Broedergemeenten zullen sa
men komen om te zien hoe deze
Ons besluit was genomen. Wat werkorde tot nu toe gewerkt
er ook zou gebeuren, we wilden heeft en om verdere stappen te
ds. Polanen nog weer eens spre- nemen op weg naar de zelf-
tkene„e"over™ iTétaentand en zij» 'tandigwording die waarschijn-
eigen kerk, die op het ogenblik 1962 zal P^ats vinden.
op een historisch kruispunt in
haar gesch,edenis Maat. en bezig Ds Polanen is van mening:
is van afhankelijk zendingswerk dat de werkorde geheel voldoet,
uit te groeien tot zelfstandige Nu de gelovigen meer zelfstan-
dig zijn, gaan zij ook meer
Aarzeling voor hun kerk doen. De in
komsten zijn in een korte tijd
al meer dan 200 procent geste
gen. In de kerk waar ds. Pola
nen als predikant staat oflerde
in 1957 nog geen 4.000 gulden.
Vorig jaar was dit bedrag ge
stegen tot 12.000 gulden. De
Het was niet moeilijk om een
afspraak met ds. Polanen te ma
ken, en het was nog minder moei
lijk om met hem in gesprek te
komen. In juli is hij in Neder
land aangekomen, omdat de dok
ter hem de rust van een verlof
heeft voorgeschreven, en hij zal
recht, maar dan moeten zij een
vooropleiding volgen.
Toen ds. Polanen het woord
Creoolse Kerk noemde, dachten
wij aan een kerk vol Surinaam
se negers, maar hij nam dit
waandenkbeeld van ons spoedig
weg. De Creoolse Kerk is geen
negerkerk, het is een kerk waar
toe Nederlanders, negers, Java
nen en Chinezen behoren. Surina
me is een land van allerlei ras
sen, maar de rassen hebben daar
geleerd om samen te leven en sa
men te werken.
De Creoolse Kerk zal dan In
de toekomst ook een naam moe
ten kiezen en de naam, waaron
der zij bekend is geworden, zal
langzaam maar zeker moeten
verdwijnen. Waarschijnlijk wordt
de naam in de toekomst „De kerk
van de Broedergemeenten".
Zending
Natuurlijk konden we het niet De nieUwe 2elfstandige kerk v0„
nalaten hem te vragen of hij Suriname zal zich niet geheel los
meende dat er geestelijk veel ln maken van Zeist,
Nederland was veranderd. Het Is Broedergemeente in Zeist, die
al weer bijna tien jaar geleden door de jaren heen het zendings
dat hij in ons land was. Even be-
trok zijn gezicht. En een beetje
tegengevallen. Toen ik de len
vorige keer in Nederland was
heb ik gesproken in een groot aan
tal evangelisatlesamenkomsten.
Ik had echt het gevoel dat er
Deze kerk zal zelf in de toe
komst ook zending gaan drijven
samen met het zendingsbestuur
dat in correspondentie staat met
Zeist. De zending is gescheiden
naar de rassen. Zeer binnenkort
komt de eerste Chinese zendeling
naar Paramaribo om het werk
onder de Chinezen te beginnen.
Hier zijn grote mogelijkheden.
Ook het werk onder de Javanen
en de hindoestanen zal met kracht
ter hand worden genomen. Dit
werk moet zich wel richten tot
de rassen omdat vele Hindoesta
nen het Nederlands niet machtig
zijn. Deze mensen moeten bena
derd worden door mensen van
eigen ras en worden voorlopig
opgevangen in zendingsposten.
Meer
Op de conferentie van de
Europese Evangelische Al
liantie van de Internationale
I-Raad van Christelijke Ker-
fken zijn een viertal resolu
ties aanvaard, die betrek
king hebben op de Bijbel,
^christelijke eenheid, de in- bfnnSrin°gen
De eenheid der kerk i$ hei werk van de geest
^ternationale Zendingsraad
^en de Wereldraad. Deze con-
kjferentie vond in Oslo plaats.
het Woord van God en bidden ze mensmelting van de Internationa-
op hun hoede te zijn tegen het le Zendingsraad en de Wereld-
alle looche- raad van Kerken een duidelijk
de Hei-
Over de autoriteit va
^lige Schrift werd onder
i Christenen mogen nooit verge-
n ten dat de Bijbel van zich zelf
de waarheid. Bovenal bewij:
willen wij elkaar herinneren hoe van beide gelijkluidend zijn,
volstrekt noodzakelijk het voor dat de Wereldraad van Ke:
ieder van ons is om de Bijbel re- moet gezien worden als een valse
gelmatig en biddend te gebruiken, oecumenische beweging,
zijn voorschriften voortdurend te Tegen de bewering dat de In-
gehoorzamen en zijn boodschap ternationale Zondinesraad
werk heeft gedaan, is haar taaK
Suriname niet afgelopen. Na 1962
zullen er twee besturen zijn.
zei Eigenlijk Is het oe kerken van Suriname zul-
eigen kerkbestuur kiezen
het zendingsbestuur blijft
bestaan en in dit bestuur zal
Zeist vertegenwoordigd worden
door een afgevaardigde, die naar
alle waarschijnlijkheid wel alge-
meen secretaris sal worden. Heel v„ UJ J
waarschijnlijk sal deze functie lljkhedJn ga(. volgens ds. Pola-
wnrrf»n nJgn is er wel een soort touwtrek
ken tussen de .grote kerk" en
deze afzonderlijke zendingsgroe-
pen, maar het is een touwtrek
ken van broeders onder elkaar
niet van tegengestelde krachten.
Want als een Chinees tot het ge
loof gekomen is en zich langzaam
intellectueel en materieel op
werkt verdwijnt hij vanzelf uit
zijn eenvoudige omgeving en komt
zo in de grote kerk terecht.
Eigenlijk zijn deze groepen dus
het voorportaal van de kerk die
straks zelfstandig zal zijn. Na
tuurlijk hebben de zendelingen
graag dat de mensen, die wat
meer weten, bij hen blijven en
mee gaan werken onder de men
sen van hun eigen ras, maar
ondanks dat verlangen vloeien
dingen nodig. Voor het werk in
het Bosland onder de bosnegers
zou hij moeten kunnen beschikken
over twee harmoniums, voor zich
zelf heeft hij een fiets nodig om
de uitgestrekte wijk goed te kun
nen bewerken. Omdat hij voorzit
ter is van het zendingsbestuur,
dat verantwoordelijk is voor het
werk in het Bosland, moet hij veel
correspondentie verrichten en hij
heeft geen goede schrijfmachine.
Het eigen zendingsgenootschap
is niet in staat om al deze verlan
gens te vervullen. Hij uitte zijn
verlangens met enige aarzeling,
en alleen, omdat wij er naar
vroegen. De zending staat voor
grote uitgaven en is daarom fi
nancieel volkomen uitgeput. Zij
was zelfs niet in staat om de
overtocht van deze predikant te
betalen, hoewel de dokter had ge
zegd dat als hij niet een aantal
maanden voor rust naar Neder
land zou gaan, hij vreesde voor
een instorting.
Dankbaar
Vrienden in Nederland hebben
zijn verblijf hier mogelijk ge
maakt. De Sticusa (de Stichting
Suriname, Curacao en de Antil
len) heeft voor de overtocht ge
zorgd. Er komt een warmte m
de stem van deze blijmoedige pre
diker van het evangelie als hij
gaat vertellen van alles wat de
Nederlanders voor hem hebben
gedaan en hij loopt naar zijn jas
toe om ons een sigaar te geven.
Terwijl wij er beiden de brand
in steken verhaalt hij hoe een
eenvoudige dame hem een paar
doosjes in de zak heeft gestopt
om tijdens zijn bezoek aan de
kerkedag wat te kunnen roken.
Wel drie maal zegt hij: Schrijf
toch dat ik zo dankbaar ben voor
alles wat de Nederlanders voor
mij hebben gedaan. Zijn dankbaar
heid is echt, dat voelen we.
Als we opstaan en hem de
hand drukken ten afscheid, zegt
hij het nog eens. „Laat toch
duidelijk uitkomen dat ik zo
dankbaar ben voor alle liefde en
vriendschap die ik in Nederland
ontvang". En zonder het hem te
vertellen hebben we onszelf be
loofd om zijn stille wensen aan
onze lezers voor te leggen en de
middelaar te zijn voor hen die
ze willen en kunnen vervullen.
Geloofsblijheid
Ds. Polanen is een blijmoe
dig ohristen. Toen hij tot de
duizenden sprak tijdens de ker
kedag in München won hij alle
harten. Honderden stroomden
naar voren om hem te vragen
om zijn handtekening en als
een Nederlander hem niet had
weggesleurd, had hij daar tot
diep in de nacht gestaan. Wij
hopen dat hij ook in Nederland
en hij blijft er nog bijna
vier maanden in staat zal
zijn om ons iets mee te delen
van zijn geloofsblijheid. Hij
heeft ons meer te geven dan
wij hem kunnen schenken.
Op
vraag wat er met
zendelingen zou gebeuren en of
j z. deze weS zouden gaan, gaf ds.
de activiteiten van deze raad polanen heel verbaasd ten ant-
die verband houden met de „,OOPd. waarom? Wij willen niet
leer en de theologie. dat 2lj gaan We hebben er nog
In antwoord op de bewering veel meer nodig. In ieder geval
van sommigen, als zou de Zen- moet het zendingswerk in de Bos-
dingraad meer orthodox zijn dan landen door gaan en bovendien
i* zelfstandige kerk
de Wereldraad wordt
spraak van dr. Henry P.
sen, die een leidinggevende plaats
beide organisaties inneemt ge-
dat dedoelstellingen
ik voor Nederlandse predikan-
.t ten zullen de kerken open staan,
de Wereldraad veel sterker or- Bovendien bestaat er grote be-
Kerken thodox is dan de Zendingsraad. hoefte aan specialisten
i zaligheid door woord en daad
i anderen bekend te maken.
In een tweede resolutie pro-
zegt dat hij door de Heilige Geest beerde de conferentie de grond
mis geïnspireerd, zodat de Bijbel slagen te formuleren die be-
goddelijk Boek is, ofschoon trekking hebben op de christe-
anders bedoelt dan het verstrek
ken van raad en hulp aan zende
lingen voor hun practisch werk
zich niet bemoeit met leerstel-
In de resolutie wordt dc blijd- lei takken van arbeid en voorlo-
schap uitgesproken over het felt pig zullen deze specialisten nog
dat de Noorse Zendingsraad voor ten koste komen van Zeist. Er
de tweede maal geweigerd heeft zullen twee groepen werkers ko
len toch door naar de Surinaam-
Kerk.
Mensen
de Integratie van Zendingsraad men, namelijk zij die voor onbe-
en Wereldraad te aanvaarden. paalde tijd naar Suriname komen.
Hoewel de Nederlandse Zen- D"e komen ten koste van de
dingsraad nog geen officiële ^f®ian^f,!_ke.r_k; In de tweede
1 hij door middel van mensen werd
geschreven. Zijn woorden zijn
geest en leven", zijn leerstellin-
:ijn goddelijke waarheden,
lijke eenheid:
De bijbel zegt dat alleen zij
die door Woord en Geest zijn
Hl zijn voorschriften zijn goddelijke 1iu>drraphnrt>n één riin in Chris
ld bevelen, en zijn beloften zijn Gods "edergeooren, een zij«in (_nm-
10eigen beloften. Alléén dior de tus Jezm. Deze eenheid t, gees-
1 boodschap van de Bijbel kan de tehjk, richt zich naar binnen en
ei zondaar de Here Jezus als Zalig- heeft haar prototype
•pmaker leren kénnen, en alleen heid
door een juist gebruik van de Bij
van twee miljoen dollar i
fonds te vormen voor de opleiding
van predikanten.
'Bezorgdheid
o We merken met grote bezorgd-
pheid op dat een groot gedeelte
van het tegenwoordige Christen-
*dom van de
de Bijbel het
jWordt veelal ontkend,
de Vader en de Zoon.
Daarom is deze eenheid het werk
van de Heilige Geest. Het gebed
van Christus, dat zijn discipelen
één zullen zijn (Johannes 17:21).
wordt verhoord als de Geest in
staat wordt gesteld Zijn werk
in de harten te verrichten.
De zogenaamde oecumenische
ngen of theologie wordt "stelimg uitspraak heeft "gedaan, ziet gtjemndeT
genomen. Er wordt gewezen op het er naar uit dat hij zijn vol- Sj|dta\aïé™ onder Slf zèfs?
Rockefeller ledig lidmaatschap van de In- ter Zendingsbestuur.
ternationale Raad zal opgeven Op den duur zal de Creoolse
en een lidmaatschap met be- kerk natuurlijk geheel dooi Suri-
perkte verantwoordelijkheid zal naams» krachten worden gediend
op dat aanvaarden als de integratie Daarom heeft Zeist
ganisa- een feit wordt. Enkele raden
ties, die aangesloten zijn bij de die bij de Internationale Raad
Internationale Zendingsraad, zijn aangesloten tnlten zich
4 fi kunnen studeren. Ook jonge men
sen met mulo kunnen daar te-
gesticht waar jonge Surina-
mers, die het diploma van de Al
gemene Middelbare School
BOGERMANNEN
■Riihpl afwiilrt nat 'uSEuaa"'ue uetum
Wooii'v^dod!. sssfi5»vr"s,mssUki,.
tekst als zij ze toepast op hun
pogingen om kerken en kerkelijke ARGELOZE KERKBOUW
groeperingen tot een organisato
rische eenheid samen te binden.
Wij waarschuwen tegen dit mis
bruik van de woorden van onze
Heiland.
ofschoon
toegegeven wordt dat hij het
'IWoord van God bevat. Funda-
elmentele leerstellingen betreffende fisphpe „„SUj0',
;de Here Jezus Christus worden
veelal geloochenc. of betwijfeld.
Het gevolg hiervar. is dat de
'Christelijke Kerk de grond van
Ihaar geloof en van haar hoop ver
biest en geen boodschap heeft
.voor de wereld.
Wij waarschuwen alle Christe-
k|nen ernstig tegen deze afval van
Noodzakelij k
Cods camera
Theodoi
Wij zijn cr ten volle van
overtuigd dat de waarachtige
oecumeniciteit een noodzake
lijkheid is. Naar ons inzicht
wordt deze gevonden waar ker
ken en groeperingen, die in de
ze eeuw van afval vasthouden
aan het oude geloof van de
Palunquist, christelijke kerk, samen de Bij-
- - bel als het onfeilbare Woord NIET ZEUREN
van God en de samenvatting
van de bijbelse leer, zoals die
wordt gegeven door de Aposto
lische Geloofsbelijdenis, verde
digen.
De kerken en organisaties die in
De persschouwer van het „Gereformeerd
Weekblad" reageert op een artikel over kerk
bouw
Maar hel i» wel uiterst belangrijk dat wij kerken
krijgen die in hun geheel liturgisch verantwoord
zyn. Hier is aan de ene kant diepgimnde bezinning
nodig we wensen de werkgroep (voor liturgie)
sterkte toe maar aan de andere kant tocli ook
een zekere argeloosheid, de naïeve louterheid van
het kind dat over en in de aardse dingen hel licht
van de hemel ziet stralen. Misschien is een kerkge
bouw dan pas geslaagd, wanneer de kinderen stil
worden hij het binnenkomen, omdat ze voelen, zo
maar bjj intuïtie; dit is een huis van God.
jfimethodistenpredikant in Washington,
s bemerkte onlangs dat de uitzending
;yvia TV van een v8n zijn diensten
een elektrificerende werking op zijn
toehoorders had.
„Het was ongelofelijk het verschil
te zien", zei hij, „niemand knikke-
bolde onder de preek, niemand
wde, ieder
:ong r
ieder
boog eerbiedig het hoofd hij het
gebed....
En dat allemaal omdat vr
.en kennissen hem konden zi
1 Zijn wij dan al zozeer vergeti
m. God ons in elke kerkdienst
elkanders
scheidene confessies
respecteren. Voor ons
der-
verschillen
betekent dit
waarachtige
Ds J. J. Beukenkamp in het Amsterdams
Kerkblad over de vraag: ,,Is er iets mis met de
jeugd?"
Daarom wordt er onder ons teveel gezeurd en
te weinig vertrouwd Ik heb het recht niet voor half
-erschillig uit te scheldt
z, die
Als
i. Wie
oecumenische activiteiten met de
gezamenlijke prediking van het
evangelie en het Heilig Avond
maal verbinden.
In de twee andere resoluties
stelde de conferentie dat de sa-
MV, het jongerenwerk, i
irdheid my ontplooi. 1
daarvan specifiek het stempel
ïrelcvendheid te drukken.
Wy weten natuurlyk wel van openbarii
de donkere sluier blyft Wy kunnen veel bet»
stellen dan antwoorden geven. En als we antwoor»
geven, rilt de kerk. Dan rilt „de kerk" van mini
als Smits en De Wilde. Dan ko-men de Bogcrmam
en vallen hen aan, omdat zy zich ergeren aan i
wat ongelukkig uitgevallen zinnetje of een wet
schappelyk wereldbeeld, zonder te luisteren n
de theologische achtergronden van deze denkers.
DOGMATIEK
Ds. J. v. d. Leek in de Kamper „Bazuin" o\
de catechismus prediking:
Waarby dan inderdaad de dogmatiek niet op
preekstoel moet komen. Die is voor
niet voor li»M diner. Natuurlyk wel het dogi
migen willen ook alle dogi
Natuurlijk hebben we ds. Po
lanen ook gevraagd welke
krachten zijn land nodig heeft.
In de eerste plaats noemde hij
een studieleider voor de voorop
leiding voor evangelisten, dan
een jeugdpredikant, iemand die
de leiding kan overnemen van
de stadszending in Paramaribo
en bovendien een echtpaar voor
een kindertehuis. Dit echtpaar
behoeft natuurlijk geen theolo
gische scholing te hebben ge
had. Zeist kan deze wensen
echter op het ogenblik niet ver
vullen. Het is aan het plafond
met zijn begroting.
We konden het niet nalaten
even te denken aan de andere
zendingsgenootschappen, die be
zig zijn nieuwe zen ding svelden
te zoeken. De gereformeerden
spreken over Zuid-Amerika,
Afrika en Pakistan, de hervorm
den hebben nieuwe mogelijk
heden gevonden in Midden-
Afrika. de baptisten hebben een
zendeling uitgestuurd naar de
Belgische Congo, de Vrije Evan
geliseren zijn gevraagd om te
komen helpen in Zuid-West-
Afrika. Zij zoeken nieuwe we-
gzn. Zou het niet mogelijk zijn
om in de eerste plaats te helpen
in een land dat zo nauw met
Nederland verbonden is, ja tot
het grote Nederlandse rijk be-
niet op de hoort?
de keuken, Ds- Polanen heeft ook andere
I Theologische onervarenheid
J^AAR ONDERTUSSEN was de Miep-episode nog niet ten
einde. Ik bedoel niet dat Miep daar zelf op terug kwam.
j Of ze zich nu al dan niet verkneukelde daargelaten, ze had
kennelijk genoeg van onbeschofte en agressieve jeugdleid-
j sters, die wel 'mooie artikeltjes schrijven, maar die in de
persoonlijke omgang met hoogstaande oudere en levens-
wijzere lezeressen zo pinnig zijn als een tentharing. Misschien
moest me dat spijten, maar het deed me dat echt niet. Nee,
maar het vervolg van de Miep-historie school weg in de
I hersenkronkels van Jan.
Ik voel dat ik nu toch wat uit-
gebreider over die Jan moet zijn.
Ik heb 'm weliswaar dit jaar al
'n paar keer genoemd, maar dat
was te terloops. Hij was dus des-
tijds onze theologische assistent,
gelijk we er bij voortduring
nieuwe en éclatante plegen te zi
we nog eens een beeldengalerij v
richten, dan zou Jan daar de m
vormen. En dat niet door zijn statuur, want hij is beslist
onder de maat uitgevallen. En evenmin door zijn tastbare resul
taten op het gebied van nieuwe club-uitvindingen of van glan
zende aanpak-technieken, want Jan vindt niets uit en pakt nog
minder aan. Maar alleen al omdat hij een zo oppermachtig
geestelijk denker is, met een hoog voorhoofd, dat voorbestemd is
om elk jaar hoger te worden tot het in zijn nek terecht komt
want zijn haren vallen nu al uit! en waarachter een verbijste
rend scherp brein schuilgaat of liever van waarachter dat brein
almaar critisch om de hoek komt loeren.
JA. nu voelt u wel dat ik wat tegen Jan heb. Heel misschien
is het zelfs zo dat ik tegen alle theologische candidaten iets
heb. Ik zeg dat maar eerlijk omdat u het toch al zelf bemerkt
hebt, indien u geregeld deze stukjes leest. Zo voor en na hel
ik ook al andere vicarissen critisch bekeken. En dat zit 'm
vooral in hun opleiding, of liever en u voelt hoe ik ditmaal
naar het juiste woord zoek, want ik heb me al herhaaldelijk
gecorrigeerd in dit stukje en ik tracht dus krampachtig om
eerlijk en objectief te blijven dat zit 'm in hun gebrel
de juiste opleiding. Een gebrek, dat ons keer op keer
Uit de
VOLKSWIJK
komen en gaan. En zouden
vertrokken theologanten ïn-
imposante verschijning in
agen
gillend opvalt.
Laten we zeggen dat er ee
z'n intree bij ons doet. Niet
evenmin een, die te leuk wil
maakt, en nog minder eentje,
der dozijnen gemeenten liggi
bijkans volmaakte leervicaris
en, die als Jan te klein is, en
/ezen en dus al maar grapjes
die zich verbeeldt dat er her
te hunkeren naar het mo-
dikant wenst te worden, en die bereid is om daarvoor "ook
spitsroeden te doorlopen. Goed, wat valt ons dan bij
i leraar vóór alles op? Dat hij var
Ik 2
NIET NEERPLOFFEN
rekene
Een soldaat in het soldatenblad „Reveille":
i ploffen
te zingen
lied
op hun stoel,
en? Dan zou
iet zingen in de kerk een feest worden en zouden
ve het onesthetisch gebrul van Mahalia (Jackson
legerliederen) niet meer nodig hebben. Het orkest
an Duke Ellington kunnen wr dan misschien ver
ruigen door één van onze mooie oude kerkorgels.
Deeltjes Beeld-Encyclopedie
In de handige serie deeltjes der
Beeld-Encyclopedie uitgave Ar-
ti te Alkmaar werden er ons
weer enige ter kennisneming toe
gezonden, en wel: Fokker, door
Hugo Hooftman;
Klasiek en modern ballet en
Nationale balletten, beide door
René Frank:
Muziekgeschiedenis deel II (van
af 1800 tot heden), door J. H. W.
Kool;
Johann Sebastian Bach, door A.
C. Vos; en
Diepzeeduiken en onder water
zwemmen, door Ferdinand van
Leeuwen.
TK zeg niet dat hij z'n theologische geheimenissen niet kent. Hij
a heeft daarvoor een te goede opleiding gehad. Hij heeft na de
lagere school in zes of zeven jaar het gymnasium afgelopen
en hij heeft daarna zo'n jaar of vijf doorgebracht op de uni
versiteit. Hij kent Grieks, Latijn en Hebreeuws. Hij spreekt
over Calvijn, Luther, Karl Barth en nog zo wat kopstukken
of hij hen geregeld op visite krijgt. En hij jongleert met dog
matische termen dat het 'n lieve lust is. In dat opzicht is
hij mateloos verheven boven een jeugdleidster, die het moet
stellen met bestens een middelbare school, maar meestal met
niet meer dan mulo plus enkele aanvullende cursussen op het
gebied van handenarbeid, groepswerk, sport en spel en 'n
mondje vol zang of 'n handje vol muziek. Zijn totale oplei-
dingsduur dus bijkans een dozijn jaren tegenover de onze de
helft daarvan. Maar zodra we practisch worden, staat ook de-
ze idiale preckstoelheld met zijn mond vol tanden.
Bewijzen? Bij bosjes!
„De namen van de kinderen moet je uit het trouwboekje
overnemen!" zei ik eens tegen zo'n nieuweling. „Trouw-
boekje?" stamelde hij verwezen. ..Ja", zei ik rad, „Natuur-
lijk, trouwboekje. Gewoon. Van het stadhuis!" En nu kun je
gezien;
eten w.
staart 1
kaartsysteem heeft
klaar. En hij weet t
geloven of niet maar hij had zo'n document
hij wist niet eens van 't bestaan af. Ik vraag u: moeien
dat een doelgerichte opleiding noemen^ Is zo'n
staat om enig kaartsysteem bij te houden? Maar
hij u stomverbaasd aan. Want ook van
h-ij nooit gehoord. Hij weet alles, hij
ïrü-hirb-irüiririvirüirü-ii-ii-irtrtrh-Crtrtrti-trlrü-trirüïrirüir-irCririi
