CHRISTELIJK
Politieke tegenstanders
zijn strijdkameraden
Hervormden en gereformeerden
beginnen ke rkbouwactie
BOEKENHOEK
Snelle groei bevolking
verwaarloosd probleem
Kanttekening
Ceta-Bever VLEKKENPASTA
Ontsnapt
langs Krakatau
Als christenen politiek
verschillend denken
/~)P de Duitse kerkedag heeft
minister E do Osterloh van
Sleeswijk-Holstein gesproken
over ..Als christenen politieke
tegenstanders z\jn". Zijn referaat
Christenen zijn als politieke te
genstanders steeds strijdkamera
den. die beiden aan de zelfde kant
staan, als het gaat om de verde
diging van mensenrechten Zij moe
ten, zich met kracht inzetten voor
laai zien hoe de Duitse politieke
christenen in het algemeen den
ken. Hij sprak samen met een
socialistische afgevaardigde, Fritz
Erler. die ongeveer m gelijke
de gewetensvrijheid van de ander.
Tegenstellingen
TTET BEELD van de dagelijkse
-II politieke strijd bij ons en
andere volkeren tussen christe
nen. die politiek tegenover elkaar
staan, laat ook trekken zien. die
wij moeten verwerpen, die afsto
ten en de christelijke boodschap
in diskrediet brengen.
Mijn politieke tegenstander heeft
bewoordingen sprak. De eenheid
was zo volkomen, dat beide po
litieke tegenstanders elkaar op
het podium de hand drukten
Bondspresident Heuss, die na het
slot uan de grote openluchtsa
menkomst, die door 350.000 men
sen werd bijgewoond, nog sprak
uitte zijn voldoening erover dat
christenen, hoewel zij politiek
anders denken, elkaar zo kunnen
het recht niet om mijn geloof in
opspraak te brengen, omdat ik
een bepaalde politieke keus heb
gemaakt. Bovendien is het on-
christelijk^een bepaalde ^politieke
T\E GESCHIEDENIS biedt ons
voldoende voorbeelden van
het monopolie te geven te mogen
rekenen op de steun van alle chris
tenen.
geloof de politieke tegenstanders
moesten worden van niet-christe-
nen. Dat gebeurde niet slechts in
het oude Romeinse rijk, waar de
christenen met politieke machts
middelen gedwongen werden de
keizer te vereren. Dat gebeurt
Onchristelijk
VYTERKELIJK onchristelijk is het
om tegen de politieke tegen
standers materiaal te verzamelen
of aan te nemen dat dat materi-
ook in onze tijd in totalitaire sta
ten, waar het politieke systeem of
een monopolistische wereldfiloso
fie de plaats van een geloofsbe
lijdenis is gaan innemen.
Gevaarlijk
Voor hun politieke tegenstan
ders zijn christenen gevaarlijke
vijanden, gevaarlijker dan ande
ren. want weliswaar kunnen ze
zelf verslagen en onderdrukt wor
den, maar hun geloof houdt onder
terreur en marteling en zelfs on
der bedreiging met de dood, stand
Politiserende theologen en theo
logiserende politici zullen altijd
met twijfel worden begroet. Als
christenen elkaar op grond van
hun geloof gaan bestrijden, is het
een absolute noodzakelijkheid ge
worden dat de politici en theolo
gen bij elkaar gaan zitten om sa
men met elkaar en voor elkaar
een oplossing te vinden.
Niet van de daad
We moeten als protestantse
De christen weet dat onze Heer
over zonde, dood en hel gezege
vierd heeft en steeds weer zege
vieren zal.
Tegenover zulk een strijd en
zulke conflicten, die christenen
onder zulke politieke machten
moeten doormaken, verdwijnen de
vragen, waarover wij ons in de
Bundesrepubllk druk maken, vaak
geheel in het niet.
Wij kennen in het parlement
geen partij, t'.ie het de christenen
wegens hun geloof onmogelijk
maakt om met hen samen te wer
gemeenschap van het geloof niet
beslist behoeft te leiden tot een
gemeenschappelijk handelen en
zeer beslist niet behoeft te leiden
tot gelijke politieke consequenties.
Het geloof schenkt ons niet de
alwetendheid. In do Bijbel staan
geen recepten voor ons politiek
handelen. Tot de jongste dag zul
len wij als christenen moeten bid
den en strijden om het juiste in
zicht. terwijl altijd voor onze ogen
moet staan, dat wij ons kunnen
vergissen.
ken. Overtuigde christenen zijn in
de afgelopen jaren van de ene
partij overgegaan naar de ande
re, zonder dat hun christen-zijn
daardoor werd beïnvloed.
Niet op leven en dood
TVTE MOGEN de politieke wensen
V> en plannen, die wij willen ver-
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Houten (U): J. van Dijk te
Garderen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Wilsum (O): H. Makkinga,
kandidaat te Almelo.
zichzelf maken. De christenen
moeten weten, dat er bij alle
ernst, waarmee wij onze politieke
keus moeten maken, het niet kan
gaan om politieke tegenstelling op
leven en dood. De Christenen, die
tot verschillende partijen behoren,
hebben door de inhoud van hun
Boeyinga te 's-Gravenzande (bij
acclamatie).
Benoemd tot hulpprediker te Elim
(Dr'; K van der Meulen, aanstaand eme
ritus-predikant te Landsmeer.
Arrestatiebevel tegen
zondere kans om tot een vergelijk
te komen en een oplossing voor
de verschillende opvattingen te
vinden, die voor God en de men
sen verantwoord kan worden.
aartsbisschop op
Haïti ingetrokken
President Duvalier van Haïti on
-
305 nieuwe kerketi binnen tien jaar
Hervormden:
optimistisch
De twee grootste protestantse
kerken van ons land hebben deze
week een nieuwe stap genomen
om te komen tot de bouw van nn
165 hervormde on 140 gerefor- \^BTQTOTVflBBTClBïl^
meerde kerkep in de komende
tien jaar. De hervormde actie
wordt ingeluid met een grote
samenkomst op 26 september, de
gereformeerden willen zondag 4
oktober maken tot een landelijke
kerkbouwzondag.
voor een speciale stichting in het le
ven is geroepen, draait reeds vijf jaar
en is over haar aanvangsoptimism*
heen. De stichting heeft in deze tijd
3770.000 bijeen gebracht. Men had
gehoopt dat de kerken 1.50 per lid-
maat zouden opbrengen. Tot nu toe
I rl is Slechts een derde van dit bedrag
did! IIICI CI1U binncneeli
Het plan van de hervormden is tijdens
de winterzitting van de Generale Sy
node met een donderend applaus goed
gekeurd. Het ligt in de bedoeling dat
van alle lidmaten een half procent van
het jaarinkomen wordt gevraagd. Zo
hoopt men in een actie 16 miljoen
gulden bijeen te brengen. Dit is de
eerste maal dat de hervormde kerk
een grootscheepse actie begint om de
kerkbouw centraal te stimujeren en
subsidiëren.
Toen het besluit viel was reeds bekend
dat er in de kortst mogelijke tijd 160
kerken zouden moeten worden ge
bouwd, inmiddels is dit aantal reeds
gestegen tot 165
Deze kerken zullen verdeeld worden over
het gehele land. Er komen er 73 bin
nen de randstad Holland en 92 daar
buiten. Zuid-Holland heeft door de ge
weldige uitbreiding van Europoort be
hoefte aan de meeste nieuwe kerken.
In de plannen zijn er 49 voor deze
provincie geprojecteerd tegen 24
Noord-Holland. 11 in Utrecht. 15
Noord'Braband en Limburg, 15 in Gel
derland cn 16 in de drie noordelijke
provincies
Grootscheeps
De hervormden hebben het plan groot
scheeps opgezet. In alle huizen van ons
land zal een speciale krant worden
bezorgd. Er zal gebruik worden ge
maakt van reclamefolders, raambiljet
ten, van de radio en televisie. Het
hoogtepunt van de campagne zal het
bezoeken zijn van alle hervormde lid
maten om hen persoonlijk te vragen
aan de actie mee te werken,
ie actie zal beginnen op 26 september
met een bidstond in de Domkerk te
Utrecht, 's Middags zal dan een grote
openbare samenkomst worden gehou
den in de Merwedehal van het Jaar
beurscomplex In deze samenkomst zul
len prof. dr. G. C. van Niftrik en prof
dr. H. Jonker spreken, terwijl er ook
een bewegingsspel van de schrijver
Aart Romein zal worden opgevoerd.
„De mens alleen?" Op zondag 27 april
zal er een speciale kanselboodschap
worden voorgelezen van de hervormde
kansels om de lidmaten op te wekken
de actie persoonlijk te steunen. Op
maandag zal er een brief aan de leden
van de kerken worden gestuurd, ter
wijl dan op dinsdag de huisbezoek
actie begint.
Studentenhuisvesting
in Amsterdam
onbevredigend
Het aantal kamers in Amsterdam voor
eerstejaars studenten zal in september
a s. niet toereikend zijn. Dit i
ning van het Kamerbureau va
gemene Studentenvereniging Amster
dam. dat de belangen behartigt van de
bijna 10.000 studenten die in Amsterdam
aan de Vrije of Gemeente Universiteit
zijn ingeschreven.
Het ASVA-bestuur verwacht 2000 eer
stejaarsstudenten, van wie tussen 40 en
50 procent oen kamer nodig zal heb
ben Bovendien moeten jaarlijks honder
den studenten gebruikmaken van ka
mers die niet aan minimumeisen vol
doen' Het gevolg is. dat zü betere ka
mers gaan zoeken en daardoor druk uit
oefenen op de beschikbare voorraad.
Er dienen volgens het bureau 800 tot
1000 kamers beschikbaar te zijn in te
genstelling tot het aantal van 200, dat
thans aanwezig is. Behoefte is vooral
aan kamers in de stadsdelen Centrum,
Zuid en West. waarvan de prijs min
der dan 55 per maand bedraagt. Een
onmiddellijke vergroting van het kamer
aanbod om het toenemende aantal eer
stejaars op te vangen acht het Abva-
bestuur dan ook noodzakelijk.
pater Hubert Papaille, de minister
nonderwijs. hebben vrijdag een
bevel tot aanhouding van aarts
bisschop Francis Poirer herroepen.
Het bevel was de dag tevoren door
de minister van justitie, Belizaire,
uitgevaardigd nadat de aartsbisschop
geweigerd had op het parket te ver
schijnen teneinde gehoord te worden
over een communiqué, waarbij hij de
uitwijzing van twee r.k. priesters had
veroordeeld.
De wrijving tussen kerk en staat
op Haïti neemt toe sinds woensdag in
het parlement een verhit debat is be
gonnen over de betrekkingen tussen
beide, nu volgend jaar de conventie
van 1860 waarbij de verhouding was
geregeld, afloopt,
Marco en de haai. een ware geschie
denis
nen niet mee, zoals bijvoorbeeld de
kerk van de Zwinliaanse links-vrijzin-
nige ds. Van Lunzen uit Odoorn. Van
de zijde van de Gereformeerde Bond
hebben de gemeenten nog wat geaar
zeld om hun medewerking toe te zeg
gen. Nu officieel bekend is gefhaakt
dat het hoofdbestuur haar medewer
king wil geven, zullen ook nog wel
vele Bondsgemeenten van zich laten
Goed voorbereid
Zelden heeft een kerk een actie zo gron
dig en goed voorbereid. De gemeenten
krijgen keurige gedrukte folders, die
er aantrekkelijk uitzien en op eerlijke
en zeker niet overdreven wijze aan
tonen, dat deze kerkbouwactie eer
noodzakelijkheid is geworden.
Het enige bezwaar aan deze actie ver
bonden, is waarschijnlijk dat vele rand
leden nu weer eens sinds lange tijd
de kerk binnen de huisdeur krijgen
En weer komt de kerk niet om een
geestelijke gave te brengen maar om
steun te vragen.
Gereformeerde actie
De gereformeerde actie draagt een
heel ander karakter. Deze actie, waar
binnengekomen.
Door middelen uit andere bronnen heeft
deze stichting in de afgelopen vijf jaar
13 kerken in de noodgebieden kunnen
subsidiëren. Reeds heeft de stichting
anderhalve ton kunnen subsidiëren
Reeds heeft de stichting anderhalve
ton toegezegd, maar beschikt niet meei
over de middelen
Collecte
Vandaar misschien hebben de laatste be
richten en de brief, die de stichting aar
alle kerkeraden heeft gezonden, eer
wat schreeuwerig en alarmerend ka
rakter gekregen; getuige bijvoorbeeld
de alinea: „Nood breekt wet. Buiten
gewoon ernstige situaties vragen bui
tengewone maatregelen, het geen de
offervaardigheid tijdens de watersnood
ramp bewezen heeft. Thans
stand nog veel dreigender
hadden wij gezien dat wat
uiteengezet i
bouw en w;
komen Dit is niet meer dan eer
„kreet".
Op dezelfde zondag waarop de kansel
boodschap in de hervormde kerken zal
worden voorgelezen, zullen de gere
formeerde kerkgangers een folder ont
vangen, die wijst op de offerzondag
van 4 oktober, De NCR V. zal via ra
dio en televisie ook deze actie steunen.
Wereldraad van Kerken bijeen
Eert ivoord voor vandaal
Het effect van de ontmoeting tussen de mens en God is ~e|
groot. Dat kan zijn: afwijzing of erkenning. Een derde weg
er niet. Wie probeert met God goede vrienden te blijven doj
Hem alleen maar als een wezen van hoger orde te beschouwtj
zoals er ten slotte méér zijn, draait zichzelf een rad voor ogé
Maar ook wie Hem erkent als de Heer van zijn leven en uj
de wereld en daaraan geen consequenties verbindt voor j
praktijk van elke dag. bedriegt zichzelf. Het mikt hier b,
zonder nauw! Wij zullen nooit mogen vergetendat ort
reactie op de ontmoeting met God op welke manier dj
ook (en er zijn er'zoveel als er mensen zijn!) beslissend
voor de l'aatste ontmoeting, als God ons voor Zich zal roept
aan het einde van ons leven, op de jongste dag. De vraag u|
wij hebben gedaan met onze handen en ons hoofd, met on(jW-
krachten en kennis, met onze tijd en met onze naaste, is di V
een vraag geworden, die wij niet meer van ons kunnen r
schuiven. Indien wij dan kunnen wijzen op Jezus Christus a
Degene, in Wie wij eenmaal God hebben ontmoet, zal Hij o
de hand reiken. Indien wij dat niet kunnen, zal de hel
»4r,
voor ons openen. Het is of öf. Een tussenweg bestaat
KA PITA AL VORMING
zing. Vooral van de ouderen, die hebben voor wegenaanleg, voor ul"§e
andere tijden hebben gekend. voering van grote werken als droof06
De woningnood is helaas nog niet leggingen, ontginningen enzovooi
overwonnen. Maar het is toch reeds miljoenen nodig. Er moet èn do^p,
zo, dat een zeer groot deel, ook van particuliere ondernemingen i
de lager gesitueerden, woont in be- de publieke lichamen voortdure^l
hoorlijke huizen, waarin zich een een beroep worden gedaan op
aantal voorzieningen bevinden, die bevolking, om hen in staat te st^
men zestig jaar geleden nog niet len de taak te kunnen vervullen, dt'v"
vele
Vele arbeiders beschikken over rij- v'oor die kapitaalvorming moeteGer
wielen en bromfietsen, over radio, offers gebracht worden. Interne fen
en zelfs zijn er piet weinigen, die nanciering door de onderneming^^
zich een televisietoestel hebben aan
geschaft.
De welvaart komt ook tot uitdruk
king in de kleding, In het meubi
lair. De kwaliteit van het eten is
stellig beter dan in het verleden.
De gezondheidstoestand laat min
der te wensen over. En wat te-
belangrijk is de kinderen
betekent praktisch, dat de aandefog
houders met een lager dividend g(Ko<
noegen moeten nemen dan mogelijnht
zou zijn zonder de vorming van ejKai
trareserves. Het beduidt dikwijM
ook, dat de lonen de invloed onder®"
vinden van de poging om de ondei
neming sterk te maken en tot brtGe:
ontwikkeling te brengen. pter
ontvangén meer onderwijs op scho- Neemt de overheid grote werk^€
len voor voortgezet onderwijs. ter hand Zuiderzeewerken, De e
Vakantie is niet meer een onbekend taplan dan zal dit leiden tot ve^
woord. Er wordt geréisd in binnen- hoging van de belastingen in de eeiL i
en buitenland. of andere vorm. Stellig zal de opskl
Op nog meer zou gewezen kunnen brengst in de eerste jaren niet vol
worden. Het gehele leven heeft een doende zijn om rente en aflossinjl*
ander aanzien gekregen. In alle van de leningen te dekken. MaaP?
kringen kan men zich meer veroor- het volk als geheel zal straks ku/p.(
loven dan voorheen. Ook voor wat nen profiteren van werken als b^d
de uitgaven voor ontspanning be- vengenoemd en mede van wegei
treft. die het verkeer vergemakkelijken.
Toch moet erkend worden, dat er Nu is vele jaren lang de kapitaal*
nog niet weinigen zijn, die grote vorming voor een overheersend de£.r
noeite hebben om rond te komen,
die, elk dubbeltje moeten omkeren
voordat zii het aarzelend kunnen
uitgeven. Er zijn nog groepen, die
ui handen geweest van vermoge/
den. Vooral ook van fabrikantei
Er is een tijd geweest, waarin
eenzijdig door velen op het b(Bc
de sterk gestegen welvaart niet lang der kapitaalvorming werd ge®
e hervormde kerkbouw heeft men
;"mref0eS:lio"EJ,,;|!dsrv^dif6 5 1 egen samengaan
deze bouw te kunnen subsidiëren.
Internationale
Zendingsraad
i de haai.
kleine en grote
F. J. Tripp. Uitgave G. W. Breughel,
Den Haag.
De vakantie van Liesbet eD de beren,
door Dare Wright en Clare Lennart.
Uitgave G. W. Breghel, Den Haag.
oor de hervormde kerkbouw heeft
ongev
hoopt
joen deze
De gemeenten zullen dan. als het wets
ontwerp kerkbouwsubsidie wet wordt
per kerk subsidie van het rijk krügen,
terwijl zü ook zelf nog 16 miljoen
zullen moeten financieren. Het reste
rend bedrag zal dan in hypotheken
moeten worden opgenomen. Bovendien
is de gemeenten toegezegd dat zjj 5° i centrale comité van de
C,"n'"„r .is.nXlJid.n Wereldraad van Kerken, dat te
gebruiken. Dit, geldla] Rhodos bijeen is, zal zich bezig
- houcjen met een rapport, waarin
wordt aangedrongen op een ern
stige bestudering van het bevol
kingsvraagstuk en de kwestie
van de geboorteregeling
Het rapport is opgesteld door dr.
Richard Fagley uit New York van
de congregationele christelijke ker
ken. Hij bepleit niet openlijk geboor
teregeling, maar hij zegt, dat de
snelle groei der bevolking
de meest verwaarloosde grote socia
le problemen is. Volgens hem is het
natuurlijk evenwicht verstoord.
In dit jaar zal, aidus dr. Fagley. de
netto-bevolkingsaanwas voor het eerst
de geschiedenis ongeveer 50 miljoen be
dragen, hetgeen evenveel is als de to
tale bevolking van Engeland of Italië.
Goede medewerking
De medewerking is tot nu toe uitzonder
lijk goed. De eerste giften zijn reeds
binnengekomen. Zo gaf een zeeman, die
zelf van de kerk vervreemd was reeds
30.—
De eerste gift kwam reeds in februari
van een 'dame in Alkmaar. Inmiddels
zijn er ongeveer 300 giften van geruid-
de'ge
meenten hebben beloofd de actie .e
zullen steunen. Slechts 6.2 procent
heeft laten weten dat zij niet mee doen.
In de meeste gevallen zit men zelf met
grote financiële moeilijkheden, of heett
men zojuist zelf ee~ ggg&ujgg
Een enkele kerk doet
Advertentie
GEEN KRINGEN!
1.35 PER TUBE
109
Niemand antwoordde of keek ook zelfs m*arn*ar
de spreker Zij hoorden de woorden weL maar de
ze drongen niet tot hen door, aangezien ieders aan
dacht totaal op de diamanten was e®tr_D
Maar toen deed Van Effen opeens een vlugge stap
vooruit en met een zwaai van zijn ene been gaf
hij een trap tegen de stapel diamanten, zodat^ ze
als een
waterval naar aÏÏe kanten wegrolden
de
i vlo»
Aards slijk! 'waardeloze prullen!" Zijn stem
klonk nu bitter en minachtend. „Wat hebben alle
diamanten ter wt
te mogendheden elkaar t
mensen bij duizenden
de gro-
.- de keel vliegen, en de
n dij auizeiiucu «i honderdduizenden sterven,
i niet bereid zijn éeni mensenleven .zelfs met
dat van een vijand, op te offeren voor al de diaman
ten vi het olsten. Maar ik heb tal van tevens
opgeofferd, en naar ik vrees talloze andere in doods
gevaar gebracht om een andere schat te bemach
tigen, een van oneindig groter waarde dan^die^ -
zalige stenen daar aan
i paar mensenlevens t» -
j ju.n Hnnr ze OD te 01-
door ALISTAIR MAC LEAN
(vartaling Bob Limburg)
Effen, doch alleen maar zekerheid, en een merk
waardige moeheid. „Alles, juffrouw Plenderleith, tot
en met die eenvoudige kleine plechtigheid op de
achttiende februari 1902 in een klem dorpje in Sus-
„De 18de februari 1002, juffrouw Plenderleith.
Maar wanneer ik dat weet, weet ik ook alles.
..Ja. u weet alles." Haar stem leek een ver ge
mompel.
„Alstublieft dan
in haar richting u
ver niet dat de s
fouilleren?"
„Nee." Zij frommelde onder haar door de zon
gebleekte manteltje. J
Hij hield zijn hand nog altijd
gestrekt. „U hebt toch zeker lie-
ildaten van kapitein Yamata c
Van Effen „Ik vermoed dat dit het
hebben?"
..Dank u." Hoewel hij had buitgemaakt, wat hl]
zelf een onbetaalbare schat had genoemd,
geen spoor
die het minst in staat zijn zoveel meu-
e monden te vullen.
In de studie wordt herinnerd aan een
recent rapport aan de Indiase regering,
waarin deskundigen zeggen, dat met
het oog op een verwachte bevolkings
aanwas van 80 miljoen tegen 1966, de
omvang van de landbouwproduktie in
India moet worden verdriedubbeld, als
men de dreiging van een hongersnood
zeven jaar later wil. afwenden.
Zendingsraad
Vertegenwoordigers van ortho
doxe kerken in het Oosten hebben
gisteren ernstige ^ezwaren geuit
tegen het voorgenomen samengaan
van de Wereldraad van Kerken en
de Internationale Zendingsraad. In
dien de plannen hiervoor worden
goedgekeurd, zal dit samengaan op
de derde assemblee van de We
reldraad, die in 1961 in Azië zal bij
eenkomen, een feit worden.
Onder de negentig leden van het
centrale comité, dat de politiek van
de Wereldraad bepaalt, bevinden
zich slechts zeven orthodoxe leden
met stemrecht.
Prof. Joannides van de Griekse
kerk, verklaarde dat de Wereldraad
een raad van kerken is, maar dat de
Internationale Zendingsraad dat niet
is. Volgens hem verstaat men in Oost
en West iets anders onder Kerk. Hij
oordeel dat men geen mam
moet-organisatie moet vormen, zolang
de mensen niet precies weten wat
de Wereldraad eigenlijk is.
Achter deze formele bezwaren
schuilt een voortdurende vrees, dat
het voorgenomen samengaan de wes
telijke kerken mogelijk zal helpen bij
het werven van volgelingen in gebie
den. waar de orthodoxe kerken steun
punten hebben, zoals in het Mid
denoosten onder de Arabische chris
tenen en in Afrika.
De kwestie van de integratie is aan
een ondercommissie voorgelegd die,
naar men verwacht, volgende week
een besluit zal
triomf of voldaanheid op het gezicht
_.i Van Effen te bespeuren. „Dat is inderdaad, wat
ik" hebben wilde
Hij opende de zakken in de gordel, haalde de fo
tokopieën en de films eruit, en hield deze tegen het
licht van dc flakkerende petroleumlampen. Er
liep bijna een minuut, terwijl hij
In voldoende mate hebben gedeeld.
'Zij behoren onze bijzondere
darht te hebben. Maatregelen als de
A.O.W. en de weduwenverzekering
gaan in de goed* richting.
De vraag dringt zich op: hoe is dat
alles, ondanks twee wereldoorlogen,
mogelijk geworden?
Men kan wijzen op de invloed van
de vakbeweging. Op het verdelings
proces had zij ongetwijfeld grote in
vloed. Ook heeft zij wel door haar
optreden de technische vooruitgang
gestimuleerd. Maar tot de allervoor
naamste oorzaken van de indruk- Men kan en moet zelfs ijveren vool0^
wekkende vooruitgang kan het vak- verbreding van het aantal, dat aa^r
verenigingswerk, hoezeer ook van de kapitaalvorming deelneemt. Gt
eminente betekenis zelfs voor de lukkig is er ook voor wat dit b«
verhoging van het ontwikkelingspeil treft heel wat in de maatschappi I
der arbeiders, toch niet gerekend veranderd. De brede massa neeirf"
let, zodat de lonen der arbeidet
dikwijls werden gedrukt op een or.D
nensclijk laag peil. Hetzelfde heekn,
nen in het communistische Ruslarilei
gezien. Ook daar heeft men de It
vensstandaard verlaagd ten eindig
industrieel tot bredere ontwikkeling
te komen. lor
Tegen alle eenzijdigheid moet géui
waakt worden. Maar de kapitaalvo^
ming mag nooit uit het oog wordeL
verloren. Niet door organisaties dëL
arbeiders. En evenmin door de fioa
worden.
Dat de economische mogelijkheden
zozeer zijn toegenomen, danken wij
vooral aan wetenschap en techniek,
reeds deel aan het proces door pen
sioenfondsen, door spaarbankinle^'
i de uitvindingen, aan de toepas- Het aandelenbezit moet ook hier
- lande allengs meer gespreid wor(ï
den. Winstdeling, aanmoediging vata
het sparen, zijn middelen, die daar
voeten. Wat komen
HPBE-, - wanneer r
duizendvoud daarvan kan rédden, door ze o
fey,Wc hebben nu allemaal wel gemerkt jioe ^raaf
nobel u bent,"
i het i
i vredesnaam
de
Nicolson bitter. „Spaar
.Dat bem^ikTal," antwoordde Van_Effen^aconiek^
„uie schat bevindt zich op het ogenblik hier in dit
vertrek. Ik heb geen zin deze scene nodeloos te rek
ken. en ben evenmin belust op dramatische effec
ten." Hij stak een hand uit: „Juffrouw Flender-
leiMet niet begrijpende ogen staarde zij h*"J ®,anüH
„Ach kom nou. komt u maar gerust hier Hij
knipte met zijn vingers en keek haardimlachwd
aan. „Ik bewonder uw houding, maar ik kan de hele
tt ï/griïS ïlK" ï'bïdïïit." anlyoordd» *,J
.nv;r.toorba?r._..Mi!;Chi»|mS=akU(,k
de stem van Van
Dat weet juffrouw Plenderleith wel, nietwaar,
juffrouw Plenderleith?" Er klonk nu bijna medelij
den in de stem van Van Effen, want opeens scheen
alle leven te zijn geweken uit haar oude gerimpel
de gezichtje, en zakten haar schouders vermoeid
naar beneden.
,,Ja, Ik weet het." Verslagen knikte zij en keek
Nicolson aan. „Hij bedoelt mijn huwelijk - mijn
huwelijk met brigadegeneraal Farnholme. We heb
ben onze veertigjarige bruiloft m de reddmgboow ge-
vierd." Zij probeerde te glimlachen, maar het ge
lukte haar niet.
Nicolson keek haar aan. staarde naar dat kleine,
vermoeide gezichtje met de ledige oge"; e" be
greep opeens dat zij de waarheid sprak. Terwijl hij
haar aanstaarde, zonder haar werkelijk te zien. kwa
men tal van herinneringen op hem aangestormd, er
vele dingen, die hem eerst een raadsel waren ge
weest. begonnen nu begrijpelijker te worden... Maar
Vn Effen had het woord weer genomen.
I onder
stilte bekeek; daarna knikte 'hij tevreden en borg
een en ander weer in de gordel. 4
..Alles is nog intact", mompelde hij. „Het heeft
wel lang geduurd, en ik heb
maar alles is er nog."
..Waar hebt u het toch in vredesnaam oyer?
vroeg Nicolson geprikkeld. „Wat heeft dit allemaal
te betekenen?"
„Dit?" Van Effen k»ek naar de gordel, die hij be
zig was om te gespen. „Dit. mijnheer Nicolson, doet
alles weer de moeite waard worden. Dit is de re
nen geweest van alles wat er in de afgelopen dagen
is gebeurd en geleden; waarom de ..Kerry Dancer"
en de „Viroma tot zinken werden gebracht, waar
om zovele mensen het leven moesten laten, en mijn
bondgenoten bereid waren het uiterste te doen om
te voorkomen dat u naar de Timorzee zou ontko
men. Hierom is het ook, dat kapitein Yamata hier
op het ogenblik is, al betwijfel ik of hij dat zelf
wel weet. Maar zijn bevelvoerende officier weet het
in ieder geval wel, Dit is
(Wordt vervolgd)
Archimandriet Kandiotis. een extre
mistische Grieks-Arthodoxe prelaat,
heeft in een artikel in een plaatselijk
godsdienstig tijdschcrift de buitenlandse
deelnemers aan de conferentie van
Centrale Comité bestempeld' als „h
ters, wolven, vampiers, schorpioenen
slangen". Hij roept de Griekse deelne
mers aan dc conferentie op. de buiten
landse kerkelijke vertegenwoordigers „de
kop te verpletteren". De conferentie in
Zete»"oS: Khodo, er volgen, hen,
sing daarvan door energieke onder
nemers.
De sterk toegenomen wereldbevol
king zou zonder de machines en al- voor aangewend kunnen worden, [e
le andere technische hulpmiddelen Nu heeft men zich van socialistische
niet meer kunnen leven. Zonder zijde erover verbaasd, dat juist van
steun van wetens'chap cn techniek wege de christelijk-politieke groeie
kan men ook onmogelijk de onder- pen een gaan in deze richting aan
ontwikkelde gebieden, waar velerlei bevolen wordt. Men ziet hier ee\,
gebrek wordt geleden, opheffen tot ernstig conflict met het woord va|(
hoger niveau. onze Heiland: „Verzamelt u geen
Voor de volkswelvaart zijn vooral schatten op de aarde". Ten onrech
van betekenis de grotere onderne- te, zoals wij nader duidelijk hope£
mingen, die systematisch pogen om te maken.
door nieuwe vindingen de produkti- Wel zullen wij er niet aan denkeij,
viteit van de arbeid te vermeerde- om te ontkennen, dal hier geeste^
ren. Maar zij hebben daarvoor no- lijke gevaren kunnen dreigen. Zoali
dig. dat belangrijke kapitalen ter ook bij alle streven om de stoffel
beschikking worden gesteld.
lijke welvaart te verhogen.
Ds. H. v. d. Veen
overleden
Te Donkerbroek is op 52-jarige leef
tijd ds. H. v. d. Veen. gereformeerd pre
dikant overleden. De overledene heeft
veertien jaar de gemeente vaan Oppen
huizen gediend en stond1 sedert 17 aug.
1947 in zijn huidige gemeente Hij was
onder meer afgevaardigde naar de Gene
rale Synode van Assen en een mede-
werkpr aan de Friesche Kerkbode. De
begrafenis zal plaats vind'en dinsdag
middag 25 augustus op de begraafplaats
te Donkerbroek.
Kernproeven
Zo juist vernamen wij nog dat het
Zojuist vernamen wij nog dat het
Comité voor Internationale Betrekkin
gen van de Wereldraad van Kerken
vandaag een beroep heeft gedaan op
de V.S., Engeland en de Sowjet-Unie
om de kernproeven niet te hervatten
en daardoor de conferentie te Genèvc
over het staken van de proeven meer
tijd te geven om tot overeenstemming
te komen.
Deze commissie dringt er op aan een
verdrag te sluiten, dat het doen van
kernproeven verbiedt en doet voorts
een beroep op alle andere landen en
in het bijzonder Frankrijk, die kern
proeven voorbereiden, deze voorberei
dingen te staken
Het comité heeft het Centrale Comité
van de Wereldraad nog een andere ver
klaring voorgelegd. Hierin wordt aan
gedrongen op spoedige onderhandelin
gen over een vreedzame regeling var
de Algerijnse kwestie-
De verklaring over de kernproeven zal
alle betrokken regeringen worden toe
gezonden en de volgende maand op de
zitting van de Algemene Vergadering
van de V.N. aan de afgevaardigden
worden verstrekt. Het comité sprak
zich voorts uit voor het overleg tussen
Chroesjtsjef en Eisenhower. Het ziet
hierin een mogelijkheid om oorlog te
voorkomen.
Prijsvraag voor een
verplaatsbare kerk
Door de bouw van een standaard
type van verplaatsbare kleine kerkei
wil de Evangelische kerk van het Rijn
land als eerste Duitse landskerk tege
moetkomen aan het heersend gebrel
aan ruimte voor kerkdiensten. In eei
thans in de daarvoor in aanmerkini
komende vakbladen uitgeschreven
prijsvraag, waarvoor vier prijzen wor
den uitgeloofd, heeft de leiding van de
kerk van het Rijnland de Duitse a re hij
tekten opgeroepen een ontwerp vool
een dergelijke kerk met opgaaf var
kosten in te dienen.
Gevraagd wordt een ontwerp voor eer
dergelijke kerk met 150 zitplaatsen
consistoriekamer en de nodige meubi'
lering, die op verschillende plaatse!
kan worden opgesteld. Men is vrij
in de keuze van het bouwmateriaal
Men verwacht in de kerk van het Rijn'
land. dat de prijsvraag architekto
nisch interessante resultaten zal op
leveren Het idee voor de bouw var
dergelijke kleine kerken heeft dc kerl
van het Rijnland gekregen van eer
gemeente in Sleeswijk-Holstein, dj<
het gelukt was, door zich^strlkte be
perkingen op te leggen, een kerl
met 132 plaatsen voor 30 000 marl
te bouwen. Een kerk, die op een per
manente plaats gebouwd is, kost, al
dus deelde de kerk van het Rijnlanc
mee. tegenwoordig gemiddeld 1001
mark por zitplaats.
Men is van plan om enkele van dl
bekroonde ontwerpen in meerder»
exemplaren te doen uitvoeren, Geble
ken is, dat 29 gemeenten belangstel
ling hebben voor de plaatsing vae
een dergelijke kerk.
