CHRISTELIJK
Jodenprobleem is een
christelijk probleem
Hij wilde het evangelie
ontdoen van mythen
Echt oecumenisch concilie
is gewenst
Een wnord voor vandaap
Kanttekening
Eenheid in subsidiëring
maatschappelijk werk
Ontsnapt
langs Krakatau
RIVELLA
J
Enquête naar tekort aan!
leraren bij het v.h.m.o. 5
Christelijk antisemitisme
contradictio in terminis
Een spéciale samenkomst van
de Duitse kerkedag werd gewijd
aan de Joden. De zaal was over
vol en velen hebben met zeer
grote aandacht geluisterd naar
het referaat van de Berlijnse
professor dr. Helmut Gollwitzer:
OVERAL bleef de in de ver
strooiing levende Jood. door
zijn vasthouden aan Gods Woord
een vreemdeling. Het gevolg was
dat hij veel verdrukt werd, maar
door de heidense en islamitische
volkeren nimmer zo erg als door
de christenen. Dit moet niet al
leen gezegd worden van de twin
tigste eeuw, maar het gold steeds
weer door de eeuwen heen, dan
in dit en dan weer in dat land
van Europa. De naam van de
Joodse Jezus is de Joden tot een
vloek geworden. Luther, die in
zijn laatste levensjaren helaas zelf
zoveel boze dingen over de Joden
heeft geschreven, die nimmer
goed gepraat kunnen worden,
heeft in zijn eerste jaren eens
gezegd dat als hij zo door de
christenen behandeld was als de
Joden hij liever een zeug ge
worden was dan een christen.
Daarom is het jodenprobleem
een christelijk probleem. Terwijl
velen van ons nog altijd op de
troon van tevreden zelfverzekerd
heid zitten en zich afvragen of
op zijn minst de Joden niet zelf
gedeeltelijk schuldig zijn aan de
Jodenhaat en of er toch wel niet
iets inzit in al die negatieve op
merkingen die
Andere houding
DEZE noodzakelijke, volkómen
andere instelling ten opzichte
van het probleem is voor ons
nog geen werkelijkheid geworden.
Hoewel we onder de indruk zijn
gekomen van de verschrikkelijke
dingen die de Joden in de naam
van het Duitse volk na 1933 zijn
aangedaan, én het openlijk anti
semitisme grotendeels is verdwe
nen, kunnen we in vele christe
lijke gemeenten toch nóg een ge
heel andere houding bespeuren.
Als de toestand in de christe
lijke gemeenten niet totaal ver
andert, kan ook ons gehele volk
niet veranderen. Want de rassen
tegenstelling van hel antisemitis
me vindt haar voorgeschiedenis,
haar voorbereiding en de nieuwe
kansen die zij steeds weer krijgt
in het christelijke antisemitisme.
fen dat men alleen
christen kan zijn in een onver
brekelijke verbondenheid met het
Jodendom. Om een antisemiet te
worden moet men met het chris
tendom breken. Het christelijke
antise litisme is met zichzelf in
tegenspraak en dat hét heeft be
staan is een bewijs van het feit
dat het christendom zwaar ziek is
De vooroordelen hebben zich
tot diep in ons onderbewustzijn
doorgevreten. Van goeden wille
zijn is niet voldoende om ze van
ons af te schudden.
We bezitten op het ogenblik twee
hulpmiddelen in onze strijd tegen
deze vooroordelen. In de eerste
plaats de herinnering aan wat wij
van Duitse zijde tegen de Joden
hebben gedaan. In de tweede
plaats de nieuwe werkelijkheid
van de Staat Israël. Aan de ene
kant zien wij hoe gevaarlijk het
antisemitisme kan zijn, aan de
andere kant hoe dom het kan
worden. Wie nog maar een spoor
tje vooroordeel tegen de Joodse
minderheden bij zich voelt, moet
in de eerste plaats erkennen dat
hij zich zelf verheft boven zijn
medemensen. Hij moet zichzelf
fan bovendien vertellen dat hij
dom is, ja gevaarlijk dom.
Practisch
doen? Onze éerstè daad, die
de basis moét vormen van alle
andere daden, is christelijk ge
zien: het gebed. Hoe staat het in
de gemeenten met de voorbede
Actie Verzoeningsblijk" heet
een plan dat door onze broeder
Kreyssig in he* leven is geroe
pen. waaraan ieder kan meedoen.
Bomen planten in Israël, was
het plan van Erich Luth. Hoe
zou het zijn als we allemaal naar
huis zouden gaan en iedere ge
meente één boom voor Israël bij
een zou brengen.
We kunnen het geld ook gebrui
ken om het kinderdorp Kirjath
Jearim bij Jeruzalem te steunen,
waarin jonge mensen, die door de
vervolgingen naar lichaam én ziel
geschonden zijn, worden ver
pleegd en opgevoed
Dichtbij
Er bevinden zich op het ogen
blik nog 25 tot 30.000 Joden in
Duitsland. Velen van hen zijn
oud en ziekelijk en door wat zij
allemaal hebben meegemaakt zijn
zij schuw geworden en er staat
een muur tussen hen en hun om-
Velen die vroeger in ons land
woonden zijn naar het buitenland
gevlucht, naar Parijs en Londen
en naar andere steden. Zij be
zitten noch de moed noch de mid
delen om naar Duitsland terug te
keren. Zij beseffen niet, dat wij
hen willen laten zien, dat wij an
ders willen. Zij léven als oude ge
broken mensen in armoede ter
wijl wij in „wondereconomiewel-
vaart" leven.
Wij moeten geld geven voor het
oudeliedentehuis dat in Frank
rijk enige van deze oude mensen
opneemt. Wij moeten ze terug la
ten komen en hun levensavond
in hun oude geboorteland moge
lijk maken.
liggen, als zij door niemand wor
den onderhouden, gaan verzorgen.
Een aantal Jonge Kerk groepen
hebben dat gedaan en een grote
zegen ontvangen. Zij gingen Israël
weer zien als het oude Volk van
God Als het ons werkelijk ernst
is, dan vinden we onnoemelijk
vele mogelijkheden om Gods Volk
te laten zien. dat wij de bood
schap van Christus begrepen heb-
m 0
PP'
m I
ri
Profdr. R. K. Bultmaan 75 jaar
Theoloog clie
niet voldoende
luistert
Gisteren vierde de Duitse theo
logische „atoombom" Rudolf Karl
Bultmann zijn vijf en zeventigste
verjaardag. Sinds Karl Barth heeft
vrijwel geen theoloog de kerk zo
in opschudding gebracht als hij.
Bultmann is vooral bekend ge
worden door een artikel, dat hij
in 1941 publiceerde in een Duits
'tijdschrift, waarin hij als zijn
mening uitsprak dat de bijbel van
zijn mythen en legenden moest
worden ontdaan om door de
moderne mens begrepen te kunnén
worden. Sindsdien heeft hij zijn
léven gewijd aan dé „Entmytho-
logisierung" van hét Niéuwe Tes
tament.
Prof dr. Bultrtiaim is afkomstig uit het
Oldenburgse dorp Wiefelstede. Hij
begon zijn academische loopbaan in
Breslau in 1916, nam een professo
raat in Giessen aan in 1920, maar
verhuisde in 1921 reeds weer naar
Marburg waar hij tot zijn emeritaat
in 1951 het Niéuwe Testament en oer-
christélijke godsdienstgeschiedenis do-
Bultmann heeft stéeds behoord tot de
historisch-kntische richting onder de
theologen en hééft zich jarenlang in
de voétsporen van Barth's dialecti
sche theologie begeven. Sinds 1941
wordt zijn hele theologie echtér be
heerst door een jacht op mythes om
tot de naar zijn mening echte
Verzoeningsleer te komén.
Volgens Bultmann is het wereldbeeld,
dat dé bijbel Ons gééft, voor de mo
derne mens even verschillend als
Venus. Het Nieuwe Testament is een
comfortabel huis met de hel in de kél-
der en de hemél op zolder terwijl en
gelen van boven en demonen van be
neden druk aan het werk zijn op de
tussen gelegen vérdiepingen.
Déze taal werd verstaan in de dagen
waarin het Nieuwe Testament werd
geschréven. Deze verhalén zijn voor
al ontleend aan de gnostiek en Jóóds
apocalyptische beelden. Hij meent
echter dat er niets specifiek christe
lijks in dit gehele wereldbeeld te vin-
Volgens Bultmann is het dwaas om in
onze wetenschappelijke tijd nog ge
loof té hechten aan een gélocaliseer-
de hemel en hel. Hij meent dat het
onzin is om de wederkomst van Chris
tus op de wolken te verwachten; hij
verwerpt de zin uit de geloofsbelij
denis: „nedergedaald ter hélle" er
ziet de hemelvaart enkel als een il
lustrerend verhaal.
Voor Bultmann zijn dit allemaal mythi
sche bijkomstigheden. Daaronder ligt
het enige, waar het werkelijk om
gaat. namelijk de verlossingsdaad van
God. Hij noemt dit het kerygma en
wil dit kerygma bevrijden van de le
genden. zodat de moderne méns de
verzoening kan begrijpen.
Goede bedoelingen
Wie meent dat Bultmann, evenals dé
theologen uit de vorigé ééuw, allés uit
de bijbel wil schrappen, wat hij niet
verklaren kan en dan uiteindelijk niéts
zal overhoudén als: Nu moetén wé al
lemaal netjes léven!" is er naast.
Bultmann wil de mens het waarach
tige evangelie laten érvari
wil de verlossing, zoals dié
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Amsterdam: (Eltheto-
kerkgemeente B); J. Hoogenkamp te
Leeuwarden; te Nijverdal: J. J. van der
Krift te Ermelo; te Wamel-Dreumei-
Leeuwen toez A. Pijnacker-Hordijk
luchtmachtpredikant te Nijmegen: te
Harristón. Ontario. Canada «Reformed
church) E. J Rietveld te Markelo.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Vriezénveén. P. C. L de
Jagér te Raamsdonk.
Studie eerste eeuwen kerkgeschiedenis
Wereldraad wil
stopzetting der
atoomproeven
gelijks bestuur van de Wereldraad om
een afwijzend standpunt in te nemen
tegenover het roomskatholieke conci-
bel
de bij
komt tót werkelijk-
het persoonlijke dage
heid maken
lijkse leven 7.
Ondanks deze goede bedoelingen, heeft
hij wind gezaaid en storm geoogst.
In een aantal landen wordén zijn ge
schriften mét grote interesse gélezer
Vooral in Schotland. Zwitserland. De
nemarken en Frankrijk is hij een man
van gezag geworden. In Nederland.
Noorwegen. Engeland en Zwedén is
zijn invloed véél geringer.
Kritiek
als Karl Barth
heeft zich tegen hem gekeerd. Deze is
van mening dat Bultmann geheel is
afgekeerd van de weg van de Chris-
tuscéntrische theologie en de Hei
land verlaagt tot een element in het
zoeken van de mens naar de zalig
heid, Volgens Barth luistert Bultmann
te weinig naar dé Schrift.
Volgens een groot aantal filosofen gaat
Bultmann nog lang niet ver genoeg.
Hij worstelt nog altijd met de kérn
van de bijbel. Naar hun inzicht be
hoort hij het gAhele Nieuwe Testa
ment te zien als een soort symboliek.
Bultmann heeft geprobeerd en pro
beert nog steeds het gehele evangelie
terug te brengen 'tot een enkel aspect.
Hij heeft alle intellectuele bezwaren
van de mensen willen wegnemen om
ze te confronteren met het evangelie
verlossing. Onbewust gaan
De Duitse bisschop dr. Otto Dibe-1 gedachten dan naar Openbaringen
lius heeft een voorstel gedaan om 22 19 „En indien iemand afneemt
beter contact met de ortho-1 van de woorden van het boek dezer
Arrestatiebevel
aartsbisschop
van Haïti
De onrust op het eiland Haïti heeft
zijn hoogtepunt gevonden in een arresta
tiebevel dat is uitgeschreven tegen de
rooms-katholieke aartsbisschop Poirer
Hij wordt er van beschuldigd in he.
rooms-katholiéke dagblad La Pahalange
critiek op de regering te hebben gepubli
ceerd. Volgens art. 165 en 166 van het
rechtboek van strafrecht is het de ker
kelijke autoriteiten verboden kritiek
maatregelen
te leveren,
pe officier
de Burgerlijke overheid
Nicodémus mocht de titel „overste der Joden" drapen. Hij wan
een vooraanstaand lid van de Joodse intelligentsia, een theolo-
gische fijnproever van het gilde der farizeeën. Maar zijn leven
bevalt hem niet. Hij heeft Jezus' prediking gehoord en toen is,
zeet geléidelijk, de twijfel bij hem opgekomen. Hij voeldedat
het langzaam maar zeker uitliep op een beslissende keuze.
En dan weet hij het zo te plooien, dat hij, in het grootste
geheim, des nachts Jezus ontmoet. Het wordt een gesprek „op
niveau". Dat het blijkt uit latere feiten van beslissende
invloed is geweest voor Nicodémus. Wonderlijke wegen gaat
God vaak met de mensendie Hij uitkiest. Hij arrangeert ont
moetingen op de vreemdste tijdstippen en op de meest onver
wachte plaatsen. In de kerk en daarbuiten. Overdag en des
nachts. Maar elke ontmoeting heeft een doel. Nooit is zij vrij
blijvend. Wij denken dat vaak en stellen de beslissing uit van
de ene dag op de andere. Maar we vergeten, dat we dan een
gevaarlijk spel spelen. Bij Nicodémus begon het met twijfel
aan eigen opvattingen en theorieën. Bij een ander is er mis
schien de twijfel, of de hele manier van levert wel goed is.
Maar bij ieder komt het tot een breukpunt: men kan maar één
goede kant op.
Agi
FEN officier van justitie heeft de
zer dagen het zijne gezegd ovei
de behandeling in een
chiatrische inrichting van personen
die ter beschikking van de regering
omdat men in de veroordeelde voor-'
al ook de mens tracht te benaderen: p.
bepaalde psy- Zo valt er voor deze nieuwe straf-' gSnge
rechtspleging heel veel te zeggen. „Hoe
Er is echter een voorwaarde. En de-
waren gesteld. Die personen hebben ze voorwaarde is, dat de omstandig-
- heden aanwezig moeten zijn, waarin genorr
de rechtspleging ook metterdaad) Mens!
Hiervan kennis nemende, moesten kan worden toegepast,
wij denken aan hetgeen wij destijds Want zü vraagt veel. Zij vraagt een Casj
op deze plaats hebben geschreven belangrijke uitbreiding aan personeel, van d
over de nieuwere opvattingen in de Zij vraagt voorts een uitgebreider Donal
strafrechtspleging.
Die strafrechtspleging wil zich van
de oude daarin onderscheiden, dat
de veroordeelde reeds in de straf
tijd een groter besef van verant
woordelijkheid wordt bijgebracht,
justitie Max C. Du-
plessv had dé aartsbisschop gisteren
opgedragen vóór hem te verschijnen
Toén deze zich niet meldde werd er eer
arrestatiebevel uitgeschreven Tot nu tot
schijnt de arrestatie nog niet te zijn
verricht.
Samensmelting mogelijk
Vier orthodoxe
kerken spreken
over fusie
Ook de Amerikaanse Christian Re
formed Church, die zojuist haar hon-1 wij zouden het karakter van de straf tot kritiek.
doeltreffender opleiding van dat; ieuSd
personeel, en tegelijk met de aan
dat personeel te stellen eisen zal ook de pa
de, thans vaak nog al te sobere, be-, Lux
zoldiging omhoog moeten. En dan! man
zal ook het innerlijk van vele in-'
richtingen grondige herziening be-;
opdat hij straks te beter zijn plaats
j-ii_i,.« noeven.
Zolang dit alles niet of slechts ten
Tri,
in de samenleving kan innemen.
Wij hebben toen uitdrukking gege-
dele mogelijk is, zal het met de ver-
onze oprechte hoop, dat dit nieuwing van de strafrechtspleging
derdjarig bestaan heeft gevierd, houdt
samensprekingen met andere kerken,
die eventueel zouden kunnen leiden
niet gaarne aan de bestraffing ont- Die kritiek is lang niet altijd onge-
nomen willen zien. Maar het kwam rechtvaardigd. ook al is het oefenen aci
van kritiek ook hier vaak even ge- burg
makkelijk als het verwerkelijken haI*
tot fusie. Dit hjeck deze zomj£ JjH nieuwere opvattingen met betrek
»>n' "de Orthodox«le,^rMbvt«iaajise kln» lot de ««™frechtSplesinr da van de nieuwere opvattingen moei
Kerk, die in FUadelfia werd sehou- atrat kan worden, lijk.
den.
Volgens eén mededeling is dezè kerk
gesprek mei de Christian Reformed
Church, de Reformed Presbyterian
Church in Noord-Amerika en de Bible
Presbyterian Church. Een gemeenschap
pelijk comité van de Orthodoxe presby
terianen en de Christian Reformed
Church heeft reeds sinds 1956 het
vraagstuk van „oecumenische gemeen
schap. die kan leiden tot fusie" bespro
ken. De afgevaardigde van deze laatste
kerk zei tijdens de Algemene Vérgade-
ring dat er nog geen spectaculaire suc:
"in geboekt zijn. maar dat het comité
„„.„nistisch voortgaat en overtuigd is
het uiteindelijk doel te zullen bereiken.
SPANJE IN DE NAVO
Gr
A/TOET Spanje worden opgenomen hinderpaal. Zulks laat zich verstaan. *^"dj
in de Navo? Er zijn aanwijzin- De Navo dient niet in de laatste dgSSe
gen, dat er opnieuw gedachten in plaats ter bescherming van onze steej
even- geestelijke vrijheden. Maar Spanje
opko- zelf is een land, waarin het met die Gare
vrijheden niet te best is gesteld. Niet tot 1
het minst de protestantse christenen Ri;
hebben het er moeilijk. Zij schijnen tats
reeds dankbaar te mogen zijn, indien Rj;
zij worden geduld; maar ook dan burg
De secretaris-generaal van del heeft hij voorgesteld een diepgaande
Wereldraad van Kerken heeft.tij-1 "ieWeV.^-
dens de vergadering van het Cen-:denis Dit zou volgens hem een wer-
trale Comité op het eiland Rhodos i kelijke bijdrage zijn aan het oecu-
Bepleit voor een werkelijk oecu-1 menisch begrip.tussen de orlhodo-
y -j J «xen en de protestanten,
memsch concilie. Volgens hem is vergadering stemde met dit
het duidelijk, dat het wereldconci- voorstel in en zal er op aandringen
lie van de rooms-katholieke paus dat de een of andére theologische
geen deelnemers van niet-rooms- faculteit Bejd en fadiiteiten betohik-
f ui; baar zal stellen vóór een dergelijke
katholieke kerken zal toelaten. Hij \studie
sprak als zijn wens uit, dat de ker-1 Dr. Visser 't Hooft heeft gisteren
ken een poging zullen ondernemen verklaard dat er voórlopigé contacten
om tot een vrije gedachtenwisse- zijn'.gelegd mét het patriarchaat
ling te komen op een oecumenisch
concilie.
Dr. W. A. Visser 't Hooft sprak de
ze wens uit voor een aantal journa
listen.' die hem vragen stelden naar
aanleiding van het besluit van het da-
doxe kerken te komen. Óp de ver- profetie God zal zijn deel afnemen] zó goed bedoelde.
gaderlng van het Centraal Comité
van het geboomte des levens en van
de heilige stad, welke in dit boek be
schreven zijn". Het ziet er naar uit
dat Bultmann Gód is voor gewéest. Hij
heeft zelf al afgerekend met mythi
sche symbolen als „boom des levens
de tragedie van jjfi
Moskou ën dat de mogelijkheid niet
is uitgesloten dat dé Russen zich in
de toekomst zullen aansluiten bij de
Wereldraad. Het contact is volgens
de secretaris-generaal echter nóg in
een zeer voorlopig stadium
Ook de Russische patriarch Borovy,
die de bijeenkomst als waarnemer
bijwoont heeft verklaard te hopen dat
zijn bezoek tot nauwe relaties zal lei
den tussèn zijn kérk en de Wereld
raad. Béide partijen zijn echter bij
zonder voorzichtig in hun uitlatingen
om vooral te vermijden dat ér poli
tieke factoren in de vérhouding zul
len binnensluipen.
Het Centraal Comité heeft, naar
verluidt ook het besluit genomen zich
te richten tot de atoommogendheden
met het verzoek de proeven met de
kernwapens stop te zetten.
Wettelijke regeling op komst
Pleidooi voor
adviesorganen
Een door de minister van maat
schappelijk werk ingestelde com
missie heeft een rapport gepubli
ceerd over de wenselijkheid van
eén wettelijke regeling van de sub
sidiëring van het maatschappelijk
werk.
In een in zéven hoofdstukken
verdeeld werk wordt aangedron
gen op een zodanige regeling, dat
meer eenheid in de subsidiëring
tot stand komt. Het maatschappe-
108
KORTE INHOUD VAN HET VOORAFGAANDE
Ze hadden nu al een lange tocht achter zich,
die vreemde groep vluchtelingen uit Singapore. De
Jappen hadden hun schip „Kerry Dancer" tot zin
ken gebracht, later ook de tanker „Viroma", ze had
den op een klein eilandje bij Sumatra strijd gele
verd met de bemanning van een Japanse duikboot
en waren toen nog in hun open reddingboot over
vallen door een Japanse motortorpedoboot, die de
brigadegeneraal Farnholme als een verwachte
boord nam. De groep voelde zich
want dank
jBI irpedoboot
ïn de" lucht. En eindelijk, na een lange lijdensweg,
werd het vasteland van Sumatra bereikt, waar nieu
we gevaren dreigden en ln een klein dorpje werden
ze dan ook de gevangenen van de Jappen. Van Ef
fen ontpopte zich pas hier als een Duitse geheime
agent en de juwelen ter waarde van 21» miljoen
pond, die Farnholme met zich had meegevoerd vie
len hier in handen van de Japanse vijand.
Het was Van Effen zelf. die ten slotte het stil
zwijgen verbrak. Hij draaide hét hoofd even ter zij
de en keek naar buiten, doch richtte zich dadelijk
daarop weer tot zijn makkers in de nood. Er lag
een glimlach op zijn gezicht, maar het was ér geen
van triomf, noch van vreugde of blijdschap. Veel
eer zou men het een verdrietige glimlach kunnen
noemen.
„En nu, mijne heren, zult u de oorzaak vernemen
van al onze beproevingen, al ons lijden gedurende
de dagen die achter ons liggen. De reden waarom
de Japanners de bondgenoten van mijn volk, daar
wil ik u nog eens op attent maken u zonder op
houden hebben vervólgd en u het vuur aan de sche
nen hebben gelegd. Velen van u zullen zich ver
baasd hebben afgevraagd, waarom de Japanners ons
belangrijk vonden dat kleine groepje overle-
door ALISTA IR MAC LEAN
(vertaling Fob Limburg)
Een Japanse soldaat liep langs het groepje men
sen, dat daar op de grond zat, naar het podium
en zette een zware tas neer tussen Van Effen en
Yamata. Allen keken er verbluft naar, en vervol
gens naar juffrouw Plenderleibh. Het was haar tas.
zij bewoog zich niet. en zei geen
Op een teken van Van Effen pakte de Japanse
soldaat het ene handvat van de tas beet. terwijl hij
zelf het andere greep. Samen tilden zij de tas ver
volgens schouderhoog en keerden haar onderstebo
ven. Er rólde niets uit, maar de voering zakte lang
zaam naar beneden en kwam de tas uitpuilen. Het
leek wel of er lood in zat. Van Effen keek de Ja-
oanse officier aan. „Kapitein Yamata?"
„Met gènoegen. kolonel!" Yamata deed een stap
vooruit en trok zijn zwaard. Eén ondeelbaar ogen
blik schitterde het in het gele licht van de petro
leumlampen, en toen sneed het door de zware voe
ring van canvas, alsof deze slechts uit dun papier
had bestaan. Toen verbleekte de schittering van het
zwaard volkomen dóór de duizelingwekkende, tinte
lende vuurstroom, die uit de zak neerstortte en op
de grond een steeds hoger wordende flonkerende en
stralende kegel vormde.
„Juffrouw Plenderleith schijnt er éert bijzonder
teloos tegen de glinsterende stapel. „Diamanten,
mijnheer Nicólson! De grootste collectie, voor zovei
ik weet. die men ooit buiten Zuid-Afrika heeft ge
zien. De waarde ervan wordt geschat op bijna twee
miljoen pond."
Het zachte geluid van Van Effens stem stierf
weg, en er heerste een zware en diepe stilte u
dorpshuis. Want iedereen was geheel met zijn eigen
gedachten bezig, zodat ér evengoed niemand naast
hem of haar had kunnen zitten. Van de geweldige
stapel diamanten aan hun voeten, welke in het licht
van de flakkerende petroleumlampen schitterende
en fonkelde met een barbaarse pracht, straalde
een geheimzinnige hypnotische kracht uit. die ieder
een in haar ban hield. Langzamerhand kwam Ni-
colson echter tot zich zelf en keek Van Effen aan.
Merkwaardig genoeg kon hij geen bitterheid, noch
vijandschap koesteren jegens deze man; daarvoor
hadden zij te veel samen doorgemaakt. En Van Ef
fen had de beproevingen beter doorstaan dan de
meeste anderen: voortdurend was hij de onzelfzuch
tigheid en hulpvaardigheid zélve géweest. De herin
nering daaraan was nog te levendig om zo maar
c kunnen worden verdrongen
„Borneose diamanten natuurlijk,' mompelde hij.
Uit Bandjarmasin met de „Kerry Dancer" mee-
gekomen dat kan niet anders. Ortgéslepén zeker
en u zegt dat ze twéé miljoen pond waard
,,Ruw geslepen en ongeslepen," knikte Van Ef
fen. ,,En dat is inderdaad hun marktwaarde hon
derd jachtvliegtuigen, een stuk óf wat torpedoboot-
jagers, ik weet het niet. In oorlogstijd zijn ze on
eindig veel meer waard voor de partij die ze in
handen krijgt Hij glimlachte flauwtjes. ..Geen en
kele van deze stenen zal ooit de vingers van een
schone sieren: ze zullen uitsluitend voor industriële
doeleinden worden gebruikt voor Srtljwerktuigen
met eén diamanten punt. Jammer, niet?"
lijk werk moet zich echter in volle
vrijheid kunnen ontplooien.
Hiertoe is het volgens de commis
sie noodzakelijk, dat een wettelijk
kader wordt ingesteld, waarbinnen
de vervulling van de verschillende
eisen zoveel mogelijk gewaarborgd
De commissie heeft de volgende
eisen omschreven, waaraan een rege
ling van de subsidiëring moet vol
doen:
1. Het maatschappelijk wérk mag
niet in een keurslijf geperst wor
den en dient zich vrij te, kunnen
ontwikkelen;
2. Subsidiëring door de overheid
vergt objectieve maatstaven en
waarborgen voor een goede be
steding van gemeenschapsgeld;
3. De eis van rechtsgelijkheid dringt
in de richting van uniforme rege
ling van de subsidiëring;
4. De eigen verantwoordelijkheid vooi
de lagere overheidsorganen vor
dert dat hun beslissingsvrijheid zo
veel mogelijk gehandhaafd blijft.
Een adviesorgaan van overheid en
particulier initiatief moet volgens de
commissie worden gevormd om te
kunnen overleggen over de aanwij
zing van taken, de vaststelling van
het subsidiesysteem en de uitwerking
van de vereiste maatregelen Daar
naast dient de nationale raad v
het maatschappelijk werk te blij'
bestaan.
Voorts zullen er plaatselijke en pro
vinciale adviesorganen moeten ko-
Het ontwerp laat de grootst moge
lijke vrijheid voor de vaststelling van
een subsidiesysteem. Slechts een sub
sidiegrondslag. waardoor de subsidi
ering van het maatschappelijk werk
geleidelijk kan worden opgebouwd,
wordt in het rapport aangegeven.
De commissie dringt erop aan, dat
een dergelijke grondslagenwet wordt
ingevoerd.
In een begeleidende brief bij het
rapport merkt minister Klompé op,
dat zij over de vorm en de inhoud
deze richting gaan. Maar
goed aanwijzingen
mend yerzet.
Militair gezien is er voor het opne
men van Spanje in de Navo het no
dige te zeggen. Versterking kan men
in dit verdedigingspakt altijd gebrui
ken. Bovendien, er bestaat tussen moeten zij zich zeer gedwee houdenjuu
Men voert wel ten gunste van Spanje'
aan, dat het, anders dan bijvOor-| tot
Amerikaanse bewapening beeld Rusland, zijn politiek niet aan Bi
zijn kant heeft anderen tracht op te leggen en daar- elke
van geen exportartikel maakt. Toe- a,de
gegeven, maar het opleggen geschiedt op,'
wel jegens het eigen volk, en zulki Rap
in ernstige mate. v rij»
peiijke manoeuvre! In de streek van M,n m„cht hebben sehoopt. dal, mei t0'
de Pyreneeen, en vooral ook om mi- het voortschrijden van de tijd, hel „ra
regiem in Spanje verruiming zou tot
gaan vertonen. Daarvan blijkt wei
nig. En zo is het begrijpelijk, dat
opnemen van dat land in de Navo, dit
immers als bescherming van de gees
telijke vrijheid is bedoeld, op ernstigs
Dat lijkt dus nog al wat. N.eltemin WMrsta„aen stuiten moet, hoereer
is het begrijpelijk, dat aanvaarding opntmc„, milltail. b„„,n, wel
Amerika in Spanje militaire bases.
Nog op andere wijze doet Spanje, m
Iitair gesproken, mee. Spanje e
Frankrijk houden reeds gemeenschap-
litair-technische redenen bestaat t
de zijde van de Navo voor deze ma
noeuvres belangstelling. Spanje, van
oudsher een militant volk, zou de
Navo met niet minder dan vijf divi
sies kunnen versterken.
Spanje binnen de Navo niet
een leien dakje gaat. Het politiek j™"
regiem in dat land vormt een ernstige
licht aantrekkelijke kanten zou heb-
veel gerookt
drink:
dlndeïJ dan andêió
RN FRIESCHE VUG-OOMO PRODUC
De staatssecretaris van O., K.
en W. heeft meegedeeld, dat hij,
in samenwerking met het Cen
traal Bureau voor de Statistiek,
een enquête op de middelbare
scholen zal houden.
De bedoeling is te onderzoe
ken of gedurende de cursus 1959-
1960 de situatie zich zal voor
doen, dat in de hoogste klasse
van deze scholen geen les kan
worden gegeven in een of meer
vakken van het eindexamen, om
dat voor die vakken geen leraren
beschikbaar zijn.
Deze enquête kan niet vroeger wor
den gehouden, aangezien voor de aan
vang van het nieuwe schooljaar in eén
vacature alsnog kan worden Vóórzien en
omdat het aantal klassen aan een school
dus de omvang van eén vacature
verband met het tekort aan bevoegd!^!
leraren een bespreking heeft gehad meL
d-è leden van de zg. commissie v.h.r
van het concept nog geen standpunt n°e wijziging kan ondergaan.
heeft bepaald. Het is gewenst, aldus!
de minister, dat in de kringen van
overheid en particulier initiatief een
constructieve gedaehtemvisseling over
een eventuele wettelijke regeling van
de subsidiëring van maatschappelijk
(Wordt vervolgd) 1 werk wordt gevoerd.
Dc staatssecretaris deed deze medede
ling in antwoord op schriftelijke
gen van de tweede-kamerleden Roosjen
en Versteeg. Deze hadden gevraagd of
het gevaar niet dreigde, dat leerlingen
van het v.h.m.o. het slachtoffer wor
den van tckórt aan leraren voor bepaal
de vakken in de éxamenklassèn.
In de eerste week van september zul"
len de besprekingen in deze commissi!
worden voortgezet. Daarbij zal tevenj
worden overwogen welke bijzonderCe
maatregelen kunnen worden genomen2
om te bereiken, dat leerlingen, die doo: 1
ihet lerarentekort worden gedupeerdda
toch in 1960 hun einddiploma kunnen beto
halen. B
In afwachting van het resultaat val!!
deze besprekingen kan de staatssecre
taris zich thans nóg niet uitspreken
over de maatregelen, die kunnen wor-Sl
den genomen. Hij zal gaarne aan he!u'
denkbeeld, voor bepaalde vakken all
cxamencijfer bij het eindexamen Hér
1960 het eindcijfer voor die vakken vans,
de cursus 1958—1959 te doen gelden^,
alle aandacht schenken. Ul
De staatssecretaris acht het indérj
daad wenselijk zó spoedig mogelijk d<.
maatregelen, die noodzakelijk zulle#*
blijken te zijn, te nemén en bekend,
te maken. r
Mede in verband met de mogelijkheid
dat voor bepaalde voórzieningen eél
regeling bij de wet nodig zal zijn, ii
hét evenwel niet uitgesloten, dat di
nog niét direct aan het begin van di
cursus 1959—1960 zal kunnén geschieden
l
