Jiicutue Ccihsr()c (iToumnl
Weinig opzienbarends
te verwachten
Rusland schuld van
mislukking Genève
Nixon over Chroesjtsjefs reis:
Russische premier
uiterst vriendelijk
Korthals: censuurkwestie
hoog opgenomen
MARTIN MARINERS ZIJN IN
STAND TE HOUDEN
PERSEN DRAAIEN WEER
IN GROOT-RRITANNIË
Laos beschuldigt Rood-China
Vijf jaar voor
mishandeling
van kind
Kamerleden wensen één
gemeente in N.O.P.
schilder met
liSï®
DONDERDAG 6 AUGUSTUS 1959
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie. Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling Tel 31441.
ABONNEMENTEN: f 7.50 per kwartaal;
f 2.55 per maand; t 0.59 per week.
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter
Familieberichten f 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Postrekening 58936.
Directie: F. DIEMEB
Dr. E. DIEMER
CHRIST EU JK'N AT ION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantvastich is ghebleurn
myn hert ia ttgfyeaspotf
Veertigste jaargang no. nooo
Onderzeese
BASTIONS
tegen stromingen
Zie pagina 5
jGisteren zijn in het zijn zeven-
honderdjarig beslaan vierende
(Amers/oort Nico Eybergen en
IWoutertje van Essen geheel in
l/iistorische stijl in het huwelijk
\getreden. Ruim tweehonderd
\bruiloftsgasten, eveneens in his
torische kostuums, woonden de
jplechtigheid bij. Na een lange
jtuandeltng door de stad werd de
Ibruilo/t in de open lucht gevierd.
kuni
i ongé-
VICE-PRESIDENT Nixon is zeker niet optimistisch over de politieke
kant van de komende ontmoeting tussen Eisenhower en Chroesjtsjef,
schrijft de bekende Amerikaanse commentator James Reston vandaag in
de New York Times. Reston, die de reis van Nixon naar Rusland heeft
meegemaakt, zegt dat Nixon op politiek gebied niets opzienbarends van de
besprekingen verwacht. Nixon zou wel voorstander zijn van Chroesjtsjefs
komst naar Amerika, maar bang zijn dat het publiek er mogelijk te grote
waarde aan gaat hechten. Voorts is Nixon, volgens James Reston, niet van
mening dat een bezoek aan de Verenigde Staten Chroesjtsjefs misvattingen
over Amerika zal wegnemen.
Tijdens zijn verblijf zo schrijft
Reston verder heeft de Ameri
kaanse vice-president enkele aan
wijzingen gekregen, die een bevesti
ging waren van de indrukken die
premier Macmillan van Engeland
tijdens zijn reis door Rusland heeft
opgedaan. Deze waren:
1. Chroesjtsjef heeft de neiging, de
kracht van Rusland te overschat
ten, wanneer hij die vergelijkt
met de kracht der Verenigde
Staten.
2. Hij is geneigd de vastberadenheid
van Amerika om zijn nationale
belangen, zelfs ten koste v
log. te verdedigen, te onder
schatten.
met al zou Nixon echter toch
den dat een bezoek van de Russisi
premier aan de V.S. nut kan hebben
hij heeft dit dan ook had gezegd in
;lag dat hij gisteravond aan president
Eisenhower uitbracht.
Enkele uren eerder had Chroesjtsjef
Moskou op een persconferentie
klaard dat hij vermoedelijk half septem
ber naar Washington zal vliegen,
voerde een vriendelijk gesprek met de
journalisten en uit zijn antwoorden kreeg
de indruk dat hij alles wilde
Moskou had voor
akkoord geen
interesse
pIJDENS de slotzitting van de
Geneefse conferentie hebben de
lestelijke ministers gisteren duide-
|k laten uitkomen, dat Rusland de
ihuld is van het fiasco. Moskou
■as erop uit West-Berlijn en ook
[est-Duitsland in de communisti-
he sfeer op te nemen. „Daarom was
unistcr Gromyko niet werkelijk ge-
Iteresseerd in een verbetering van
toestand in Berlijn", zo zei de
merikaanse minister van buiten-
Indse zaken, Herter.
iRusland heeft het westelijke plan tot
Ireniging van Duitsland volgens Her-
ir nooit een ogenblik in ernstige over
ling genomen. „De reden is duidelijk:
usland weet dat een hereniging in
rijheid het einde betekent van de com-
lunistische heerschappij in Oost-Duits-
nd", aldus de Amerikaanse minister.
Gromyko, die deze opmerking negeer-
hield een optimistische slotredevoe-
ng. Volgens hem heeft de conferentie
it een beter begrip van de wederzijdse
andpunten geleid. Een aantal misver-
anden is weggenomen.
Zinspelend op het bezoek van Chroesj-
jef aan Amerika, zei Gromyko voorts:
In de ontwikkeling van de betrekkin-
Nederlandse nota
over Rijnvaart
in Duitsland
Op het „Auswertiige Amt" te Bonn is
:n nota van de Nederlandse regering
cerhandiigd naar aanleiding van de be-
fndanakinig van een verordening van de
Wasser- und Sohiffahrt9direktion Dui6-
urg" inzake verdeling van scheeps
rechten op de Rijn in Duiteland. Kr a ch
ins deze verordening moet iedere ver-
»erder, die het transport van met name
snoemde bouwstoffen op zioh neemt. 25
rocent van dit vervoer ter verscheping
inbieden aan de Duitse organisatie van
articuliere Rijnschipper6.
In de Nederlandse nota wordt het ver-
ouwen uitgesproken, dat de verordening
i ieder geval niet op buitenlandse
recht, vervoerd ere zal worden toegepast,
ingezien daardoor het bestaande geschil
ver de vrijheid van scheepvaart op de
ijn slechts zou worden verscherpt.
De reserves aan goud en converteer-
are valuta van het Sterlinggebied zijn
lijkens een bekendmaking van het En-
slse ministerie van finanoiën in juli
miljoen pond Sterling gestegen tol
150 miljoen pond. In juni waren de re
ams met 19 miljoen pond gestegen.
buiten-
Ook de Engelse minister v
landse Zaken, Selwyn Lloyd, v
mening, dat de conferentie toch
heeft gehad. De ministers zijn er mei
in geslaagd overeenstemming te berei
ken over bijzonderheden, zei Lloyd, maar
zij hebben een belangrijke bijdrage ge
leverd tot het scheppen van de juiste
atmosfeer voor verdere internationale
besprekingen, die moeten volgen.
Na de slotrede heeft de Oostduitse
minister van buitenlandse zaken,
Bolz, blijk gegeven van een groot
optimisme. Hij heeft de ministers van
de Grote Vier een brief gezonden,
waarin hij hen uitnodigt een bezoek
aan Oost-Duitsland te brengen
Chroesjtsjef verklaarde d.
stand in Berlijn tijdens de
wijzigd zou blijven. Voorts zei ook hi
dat de ontmoeting in Amerika geen top
conferentie zal zijn. Wat het Duits»
vraagstuk betreft wees de Russische pre.
mier echter weer op het bekende Sowjet-
standpunt volgens hetwelk dit alleen kan
worden opgelost door een vredesverdrag
met Duitsland.
(In Bonn beschouwde men deze
opmerking als een bewijs van de Rus
sische neiging om West-Duitsland al*
het „zwarte schaap" af te tekenen
wanneer er over de spanning in de
wereld wordt gesproken).
Steeds weer op het thema „vrede"
terugkomend zei de Russische premier
onder meer: „Als de betrekkingen tus
sen Rusland en Amerika verbeteren, dan
zullen ook de betrekkingen met ander»
anden verbeteren en de donkere wol-
ren in andere delen van de wereld we
len verdreven. Als Amerika en Rusland
•riendschappelijke betrekkingen onder
houden. wordt de wereldvrede versterkt."
Een Belgische correspondent vroeg de
Russische premier, of de bijeenkomsten
de leiders van de grote mogendh»
niet nadelig zouden kunnen zijn
de kleine landen. Chroesjtsjef vond
en „vreemde logica",
larom zouden de kleine landen er-
r lijden, als de grote mogendheden
ivereenstemming komen?, vroeg hij.
Zij kunnen daar immers alleen bij win-
Alleen als de grote mogendheden
vechten, zullen de kleine landen lijden.
Het Russische spreekwoord zegt toch
Als de landeigenaars vechten, lijden de
boeren.
het
Mr. Van Beek blijft met verlof
hangende het onderzoek
Gisteravond vertrok de gouver
neur van Nederlands Nieuw-
Guinea, dr. P. J. Platteel, van
Schiphol, uitgeleide gedaan door
minister Korthals. Om het ge
sprek op de brandende vraag van
de avond te brengen, hadden
journalisten een zilveren brief
opener voor dr. Platteel op tafel
gelegd. Onder het beantwoorden
van de vragen over de brief
censuur bemerkte hij plotseling
de opener
genoten, antwoordde de Russische pre
mier: „Dat is zijn zaak. Hij vindt liet
blijkbaar nodig. Maar wij moeten wel
bedenken, dat ook Adenauer aan het
westelijke overleg zal deelnemen en wij
kunnen nauwelijks aannemen, dat de
Bondskanselier onbevangen zal spreken."
Wat dit westelijk overleg betreft,
schijnt het Italiaanse voorstel alle
N.A.V.O.-landen aan het gesprek met
Eisenhower te laten deelnemen door
Frankrijk in de permanente N.A.V.O.-
aad diplomatiek onder de tafel te zijn
;ewerkt.
De Nederlandse minister van buiten
landse zaken, mr. Luns, heeft verklaard
een dergelijk overleg te zijn. Ne
derland heeft echter nog geen oordeel
het niveau, waarop dit overleg
moet plaats hebben.
DE GOUVERNEUR van Nederlands
Nieuw-Guinea, dr. P. J. Plat
teel, is fysiek niet in staat het ver
dere onderzoek van de censuurkwes
tie zelf uit te voeren. Daarom zal ei
een commissie worden gezonden. Dit
vertelde de minister van zaken over
zee, drs. H. A. Korthals, gisteravond
op Schiphol toen de heer Platteel op
het punt stond naar zijn ambtsgebied
terug te keren. Dr. Platteel heeft
overigens een voorlopig onderzoek
ingesteld en dat heeft hem duidelijk
gemaakt, dat het onwettig openen
van poststukken is voorgekomen.
Er is reeds eerder sprake geweest va:
posteensuur, zo zei minister Korthals.
Ook daarover ontving de regering be
richten. De kwestie, die ik persoonlijk zi>
als een zeer ernstige zaak. is thans wel
bijzonder actueel geworden.
De samenstelling van de commissie
blijft, ook nu gouverneur Platteel ver
trekken is, nog geheim. Minister Kort-
N DUIZENDEN Engelse drukkerijen zijn gisteravond de persen weer gaan
draaien. Zeven weken hebben zij door een staking van de drukkers stilgestaan.
Ongeveer 4300 drukkerijen en 1100 provinciale bladen werden door de staking
getroffen.
De afgelopen zeven weken hebben de Britse industrie tientallen miljoenen gul-
sns gekost. Bijna vijftienhonderd man had het werk neergelegd en eiste hoger loon.
Op 31 juli is men ten slotte tot een akkoord gekomen: de drukkers krijgen een
<onsve-hoging van 4% procent en een werkweek van 42 inplaats van 44 uur. De
sen wareneen werkweek van veertig uur en een loonsverhoging van tien procent.
De nieuwe regeling komt erop neer dat de drukkers een verhoging van 5bt> gul
den per week krijgen op het loon dat varieert van 92 tot 155 gulden per week.
De GOUVERNEURS van de Thailandse
provincies die aan het noordelijke
deel van Laos grenzen, hebben opdracht
gekregen de veiligheidsmaatregelen aan
de grens te verscherpen.
Tevoren was vernomen dat de Laoti-
sche stad Sam Naua in handen van de
communistische opstandelingen was ge-
Het communistische persbureau Nieuw
China meldde gisteren, dat het Noord-
vietnamese ministerie van buitenlandse
zaken, Amerika verantwoordelijk stelde
voor wat het noemde de huidige gevaar
lijke toestand in Laos. Noord-Vietnam
verzocht in een verklaring de landen die
itwoordelijk zijn voor de uitvoering
de Geneefse akkoorden over Laos,
noodmaatregelen te nemen om de inter
nationale commissie voor Laos nieuw
leven in te blazen.
Een woordvoerder van het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken deelde
mee, dat de toestand in Laos met grote
ongerustheid wordt gadegeslagen. De
woordvoerder wees erop dat de aanvallen
van de communisten op het Laotische
leger zijn voorafgegaan door een bezoek
van de Noordvietnamese president. Ho
Chi Minh, aan Moskou. Desgevraagd zei
de woordvoerder niet te willen zeggen
dat de aanvallen van de communisten
een direct gevolg zijn van dit bezoek.
De Amerikaanse vice-president
Nixon is weer thuis. Gisteren
vloog hij van Polen naar
Ver. Staten. Tot het laatst van
zijn bezoek hebben de Polen
hem gehuldigd als een bevrij
der. Op zijn tocht naar
vliegveld moest hij ook nu v
schillende keren laten stoppen.
een volleerd acrobaat ving
hij de vele bloemen op, die hem
door de enthousiaste bevolking
werden toegeworpen.
secretaris-generaal van de V.N., Dag
Hammerskjöld. communistisch China er
van heeft beschuldigd gemene zaak te
maken met communistisch Noord-Viet
nam, om de strijd in het grensgebied van
Laos en Vietnam aan te wakkeren.
Door vervoer in
onderdelen
TTET IS MOGELIJK de Martin Ma-
riners overzee in stand te hou
den. mits doeltreffende maatregelen
worden genomen. De heer P. S. J. de
Jong, staatssecretaris van defensie,
heeft dit geantwoord op vragen van
de heer G. Ritmeester (lib.), lid van
de Tweede Kamer, die zijn vragen
had gesteld naar aanleiding van het
ongeluk bij Goa op 10 juni. Besloten
is de toestellen gedeeltelijk gedemon
teerd naar en van Nederland te ver
schepen.
De staatssecretaris beantwoordt de vra
gen van het Kamerlid, hoewel nog eteed6
niet alle gewenste gegevens voorhanden
zijn. Deze zullen echter nog geruime tijd
op zioh laten wachten. De heer De Jong
ent daarom dat het niet verantwoord
de v rage nb e a n-trwoord mg nog langer
le stellen.
Dat de Marimere naar en van Neder
land vereoheept zullen worden, is omdat
onderweg onvoldoende technische facili
teiten kunnen worden verkregen, wat d<
taak van de bemanning aanzienlijk ver
zwaart. Bovendien treden hierdoor on
evenredig grote vertragingen op.
Ten aanzien van het ongeluk beperkt
de staatssecretaris zich tot voorlopige
conclusies. Hij deelt mede, dat de com
mandant van de Mariner tevergeefs heeft
getracht gewicht te verliezen door ben-
znne af te werpen. Bij de vrij plotselinge
noodlanding trok het toestel in het ruwe
terrein een spoor van tachtig meter, aan
het eind waarvan het vliegtuig over de
kop sloeg en in brand vloog.
Vlagofficier moet
woordkeus beter
overwegen
„Prent u in, dat, mocht onze bruine
buurman, die reeds zo vaak zijn bege
rige ogen op dit gebiedsdeel (Nieuw-
Guinea) richt, werkelijk zijn klauwen
uitslaan, ook van u geëist zal worden,
uw plicht tot het uiterste vervult."
woorden heeft de aftredende com
mandant der zeemacht in Nederlands
w-Gudnea bij de commando-over
at van 'n marineschip geuit, aldus de
heer P. J. S. de Jong, staatssecretaris
van defensie, in antwoord op vragen van
ds. N. van der Veen (pac.-soc.), lid van
de Tweede Kamer. De staatssecretaris
acht het buiten proportie in dit verband
te spreken van een belediging van het
Indonesische volk of van zijn regering.
De regering zal dan ook geen stappen
op diplomatiek niveau doen. Aan de be
trokken vlagofficier zal echter een aan
wijzing worden gegeven in voorkomende
gevallen zijn woordkeuze beter te over
wegen. De regering ziet geen aanleiding
verdere maatregelen.
hals ontkende krachtig wat in enkele
bladen was beweerd, dat hij mr. J. D.
van Gilse, procureur-generaal van het
gerechtshof in Den Haag, om advies over
de samenstelling heeft gevraagd.
Uitermate verbaasd toonde de minister
zich over de publikaties over de inhoud
van het advies van het Hof inzake de
kwestie mr. Van Beek. Het advies van
het Hof van Nieuw-Guinea is onder ver
zegelde enveloppe neergelegd op het
bureau van de gouverneur, aldus moti
veerde de minister zijn verbazing.
Het advies i6 overigens niet meer dan
een schakel in de gehele kwestie. Zonder
twijfel zal de commissie van onderzoek
de zaak-Van Beek (die, zoals bekend, is
voorgedragen voor ontslag, hangende de
censuurkwestie) op zijn weg tegenkomen.
Verdere mededeLiregen over deze zaak
kan ik ndet verstrekken, aldus de minis
ter. De commissie ddent echter op korte
termijn haar bevindingen te rapporteren
en zal met de grootst mogelijke spoed
haar arbeid dienen uit te voeren. De
resultaten, neergelegd in een rapport,
zullen de Kamer ter kermis worden ge
bracht.
Minister Korthals vertelde, dat mr. Van
Beek in Nieuw-Guinea (met verlof) blijft
gedurende het onderzoek a
i de c
„Nee, Jan, dat is mammie niet,
die juffrouw is van bordpapier"
Planologie was niet gelukkig
De vaste commissie voor Binnen
landse Zaken uit de Tweede Kamer
heeft haar voorlopig verslag uitge
bracht over het ontwerp van wet re
gelende de instelling van gemeenten
het gebied van de Noordoostelijke
polder. Uit dit verslag blijkt, dat een
niet onbetekenende meerderheid van
rommissie voorkeur gaf aan in
stelling van een gemeente voor het
hele gebied, met uitzondering van
eventueel bij de gemeente Urk
voegen stuk, boven de in het
wetsontwerp voorgestelde instelling
vier gemeenten. Emmeloord is
steeds duidelijker een centrale func
tie gaan vervullen in het polderland
als de hoofdplaats in een klein ge-
rvige leden verklaarden dat, indien
voor een leeg gebied hadden gestaan
arvan de opbouw nog bevorderd dien
de te worden, zij stellig niet het stand
punt zouden hebben gehad dat de pol
één gemeente moet worden. Nu ech-
de polder bevolkt is en de dorpen
zijn gesticht, spraken zij zich duidelijk
•oor vorming van één gemeente,
ige andere leden wezen er op, dat
laat, dat de planologie van de pol-
liet de gelukkigste is geweest. Het
aantal dorpen is te groot; ze zullen
ler alle elf tot bloei kunnen ko-
Het is zelfs niet uitgesloten dat
gehele dorpen op den duur zullen ver
wijnen Dit is onder meer het gevolg
an het feit dat men te optimistische
erwachtingen heeft gekoesterd ten aan
zien van het bevolkingscijfer. Reedi
slaan er in de polder woningen leeg er
behalve in Emmeloord en gedeeltelijk
in Marknesse, is van een bloeiende mid
denstand weinig te merken.
De leden, die voorstanders zijn van
de instelling van één gemeente, merk
ten ook op. dat de polderbevolking
allerminst eenstemmig voor de viei
meenten heeft uitgesproken. Zij hadden
waargenomen, dat het zover het poli
tieke richtingen betrof, diegenen in de
polder die behoren tot de kringen van
P.v.d.A. en VVD duidelijk kiezen voor
één gemeente. In de kringen van ARP
en CHU zijn de meningen verdeeld. Al
leen de aanhang van de KVP heeft in
het algemeen voorkeur voor de instel
ling van vier gemeenten.
Twaalfde provincie
Een lid van de commissie duchtte
voor de vorming van vier gemeenten het
gevaar, dat Nederland in de toekomst
een twaalfde provincie zal krijgen. An
dere leden gaven van dezelfde opvatting
blijk. Zij hadden vastgesteld, dat vele
polderbewoners, die instelling van vier
gemeenten nastreven, voor ogen staat te
eniger tijd te geraken tot vorming van
een twaalfde provincie, welke dan het
grondgebied van de noordoostelijke pol
der. de polder Oostelijk en Zuidelijk Fle
voland en de Markerwaard zou moeten
omvatten. Deze leden achtten het voorts
van het grootste belang, dat de Noord
oostelijke polder zo spoedig mogelijk bij
een bestaande provincie wordt inge
deeld, namelijk bij Overijssel.
De Rotterdamse rechtbank heeft van
morgen de 29-jarige fabrieksarbeider
W. J. F. uit Rotterdam en zijn 24-jarige
w veroordeeld tot vijf jaar gevange
nisstraf. met aftrek van voorarrest.
Zij hadden hun vierjarig zoontje mis
handeld. De officier had tegen de man
ijf en tegen de vrouw vier jaar geëist
iet aftrek.
Beleggingsmaatschappij. In Dusseldorp
bekendgemaakt, dat een Westduitse
beleggingsmaatschappij is opgericht, dia
slechts Franse aandelen in portefeuille
zal jfemen. Het fonds, de Agefa (Anlage-
gesellschaft für Französische Aktien Wer-
te GmbH) is door een Frans/Duits bank-
syndicaat opgericht. Er zullen 40 5 50
verschillende groepen van vooraanstaan
de Franse aandelen worden gekocht.
Aa nhet publiek zullen coupures wor
den aangeboden van 100 DM. Het fonds
zal e enkapitaal hebben van 500.000 DM.
de verf voor het schilderfeest
FLEXA verkrijgbaar bij
Opklaringen
De Bilt verwacht tot vrijdagavond:
v Bewolkt en op de meeste
J plaatsen droog weer. Mor-
."•'VMJ Sen enkele opklaringen,
f 7(i Zwakke tot matige wind uit
westelijke richtingen. De-
jjy. zelfde temperaturen als van-
daag of iets hogere, (Opge-
maakt 11.15 uur).
Vrijdag 7 augustus: Zon op 5.09, onder
20.21; Maan op 8.34, onder 21.22. Eerste
'iwartier dinsdag 11 augustus.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Belgrade
Rome
Ajac;io