Onderzoek van Antares op Nieuw-Guinea afgebroken MET OVERSTE VENE NAAR NIEUW-GUI STERRENGEBERGT Eén helikopter is nu nog beschikbaar Amerika heeft bekomst van te grote televisieliefde félèuïiid I&xrtic/' Nu in richting Julianatop NIEUWE LEÏDSCHE COURANT WOENSDAG 5 AlGlsTt? 1959 r tnanoKw Exclusief voor Nieuwe Leidsche Crt. DE DAG na de aankomst van de bergbeklimmers werden Escher en Verstappen uit het Antaresbivak opgehaald Nicolas moest nog een dag wachten omdat het weer slechter werd. Bij de aaukomst van de toe stellen zwermden uit alle barakken en opslagplaatsen van het Sibilkamp de met fototoestellen en filmcamera's gewapende deelnemers. Boven op de heuyel stonden experts met telelenzen te schieten. Handenschuddend en lachend trachtten Escher en Verstappen de veelvoudig gestelde vraag: „En..., hoe was het?" op bescheiden wijze te beantwoorden. „Och.... 't viel wel mee. Ja, zo nu en dan nogal wat regen gehad. De dragers heb ben zich uitstekend gehouden. Ze zijn enthousiaster dan de Sansaporezen, die Moejoes. Nee, we hadden helemaal geen eten meer over. maar dat hadden we zo uitgerekend. Moe?Een beetje. Maar dat ben je altijd als je een hele dag gesjouwd hebt.... Ja. het was wel erg koud We hebben wel even een prachtig uitzicht gehad over het hele bergland. Ja, het was jammer dat hij zo'n vijfhonderd meter lager was dan op de kaart staat aangegeven Ze waren zeer geduldig, deze twee. Brongersma kwam er even tussen. „Ga je eerst maar wat opknappen, dan kunnen we daarna het verslag aanhoren De koffie is klaar." Ze liepen het pad naar de verblijven op, gevolgd en vooraf gegaan door de amateurfotografen. „Jullie boffen Morgen komt de Gou verneur Boe.ndermaker komt ook mee en verder zijn vrouw en de voorlichting En onze vertegenwoordiger in Hollandia, Van den Broek, is ook van de partij." „We hebben anders weinig behoorlijks om aan te trekken," zei Verstappen, een beetje bezorgd. „Hoeft ook niet," stelde Brongersma gerust. „Zijne Excellentie heeft laten weten, dat hij zelf ook in eenvoudig khaki gehuld zal zijn." Feestje 's Avonds vierden we een e feestje met wat drank en woi blik. Het aanstaande bezoek van d neur had de belangstelling. „Waar slaapt 'ie?" „In de kamer van de dokter. nst omdat deze eendaagse visite door het slechte weer gedoemd was drie dagen te duren. Hoe het land in deze tijd bestuurd werd is niet precies be kend. maar de stemming onder de bezoe kers was beslist opgewekt wat de ge dachte wekte, dat men in Hollandia wel ooruit kon zonder de hoogste leiding. De cfag na het vertrek van het gezel schap yertrok is' voor een kort bezoek lan Tanah Merah om de opvoer van de aatste voorraden te regelen en een oog- e te werpen op de afvoer van de weten- .chappelijke verzamelingen, die zich in de grote loods begonnen op te stapelen. De bezetting van Kawakit werd terug getrokken De daar aanwezige brand stofvoorraden werden onder de hoede de politiebezetting gesteld. De do- e gaf blijk van verantwoordelijk heidsgevoel door de loods, waar nog wat >r de doortrekkenden ble- Veel steun ondervindt de expe ditie elke dag weer van de Papoea- medewerkers. die het terrein vol ledig kennen en voor allerlei werk zaamheden worden ingeschakeld. op het ogenblik niet, en als hij in die tussentijd komt, dan moet hij maar een bed in de poliklinek neerzetten" „En de rest van het gezelschap?" „Dat was nog even moeilijk, want we hadden niet genoeg veldbedden. Maar Kroon heeft het opgelost door jutezakken te spannen tussen twee stokken. Hij zegt dat het heel goed slaapt". De kamer van de Gouverneur bleek de volgende dag. door de zorg van de ma riniers, omgetoverd te zijn in een ver trek met bureau (van'kistjes), een dub bel bed (twee veldbedden boven elkaar, in verband met de ruimte) en fraaie gordijnen (stofjes van bonte kleur uit de ruilartikelen). Het bezoek was een succes. En niet in werk. Brongersma begroette me bij het uitstappen. „Je hebt het zeker al gehoord," zei hij. „De tweede helikopter is uit Katern te ruggekomen en is nu naar boven om Warman op te halen." „Is het toestel ernstig beschadigd?" „Nog niet precies bekend, maar ik denk van wel. De radioverbinding was nogal slecht toen we het bericht gister middag van Vervoort doorkregen." „Onder zulke omstandigheden is er altijd een slechte verbinding. Het valt me mee dat het nog doorgekomen is." „Nou, het was me het feest hier wel," zei hij. „Onze pers hoorde het bericht ook, en ik heb me verschrikkelijk moe ten haasten om te beletten, dat hij het bericht er eerder uit had dan ik. Bijna had mevrouw Warman over de radio gehoord, dat haar man een ongeval was overkomen. Ook al is hij niet gewond, dat zou toch niet zo leuk zijn." 9? „Total loss Hij werd weer boos bij de gedachte aan deze wedstrijd Terwijl we naar bo ven liepen, hoorden we de laatste der helikopters in het Sterrengebergte aan komen. Brongersma liep terug om War man te begroeten. Ik ging door n boven. Het was beter om even de strc van gelukwensen en nieuwgierige gen voorbij te laten gaan voordat ik er mee ging bemoeien. De kleine vlieger zag er somber ..Total loss?" Vroeg ik. „Total loss", bevestigde hij „Oorzaak?" „Valwind". ,Waar „Op het i bivak. Bivak veertig Gouverneur Platteel moest gedwongen door liet weer twee dagen langer blijven ven opgeslagen, zorgvuldig met ro dicht te binden Kawakit hadden voorlopig niet nodig. Verongelukt Op de morgen van mijn terugkeer n. Sibil zat ik in de woning van de af' zige bestuursambtenaar een kop koffie te drinken, toen het hoofd van de po litie op de gouvernementsbrommer kwam aangesnord. Hij was zenuwachtig en gehaast „Wat zullen we nu weer hebben", was mijn eerste gedachte. Maar voor tk tijc had om dit te overwegen zei hij al .Meneer Venema, helikopter verongelukt Warman mankeert niets en er zat nie mand anders in „Z eer bedankt", zei ik en riep de jongen om me nog een kop koffie tt ■ngen Ik overwoog dat ik over een paa i doer helikopter is een strop, maar we zouden het dan maar zonder moeten stellen. De totale situatie was niet ongunstig, r was op de Antares voldoende voedsel oor de hele bezetting, en het was moge- jk om langs de nu gebaande paden in drie dagen tijd extra zaken op te voeren met de ons ter beschikking staande dra gers. Geen achterstand Het vliegen met de enige overgeble ven helikopter zou beperkt moeten wor den tot de noodzakelijke gevallen, zoals ziekte en de afvoer van zware uitrus tingsstukken. In Sibil hadden we alles at nodig was om door te gaan en er as vrijwel geen achterstand in het In de landing werd ik ineens met de op het platform gedrukt. Ik kaatste op en voor ik het wist hing ik op kop in de stoel. Ik herinner me nog dat mijn voet knijp zat, maar meer weet ik eigenlijk niet van. Even later stond ik op het platform naar het wrak te kijken terwijl een paar geschrokken lieden bij me stonden". „Wie waren dat?" „Brandenburg, de mannier, en een man van het kadaster. Gevelhof". „O de lui die daar het bivak aan het inrichten waren", merkte ik op. „Die zullen ook wel de zenuwen gehad heb- i hij r erger a 1 toe v rest van de morgen waren we be- aan het opstellen van het officiële verslag. De luchtvaartautoriteiten zou den het naadje van de kous willen we en vermoedelijk wel een man sturen de zaak nader uit te zoeken. In af wachting daarvan konden we alvast de nodige papieren gereed maken, waarvan visten dat ze gevraagd zouden wor den Ook in de rimboe zijn we terdege onderhevig aan administratieve werk- mheden i Middags liep ik mei een lang tele- Gouverneur Platteel heeft, ver gezeld dor zijn vrouw, kort voor zijn vertrek naar Nederland een bezoek gebracht aan hel hoofd bivak van de Sterrengebergte-ex peditie. Het bezoek zou één dag duren, maar door het ongunstige weer werden het drie dagen. Niet temin. deze visite was een succes. Moeilijke redding bij Terschelling De bemanning van de Rode Kruisvlet op het strand van Midsland op Terschel ling. heeft gisteren grote moeite gehad twee zwemmers, die de zee indreven, te redden. Ondanks de eb en de zware rol lers waren deze zwemmers, een man en een vrouw, ver in zee gegaan. De vlet werd in het water gebracht, maar door de zware branding miste zij bij de eer ste poging de zwemmers op tien meter. Een werpboei met een lijn bracht echter uitkomst, doch door twee overslaande zeetjes werden twee van de drie opva renden van de vlet over boord geslagen. Zij wisten echter weer op het vaartuig te komen. Pogingen om met de geredden op sleeptouw het land te bereiken, lie pen op niets uit. Geoefende zwemmers probeerden van het strand af met een lijn naar de vlet te zwemmen, maar tweemaal brak de lijn. De derde maal ging het goed en met de trekkracht van vele han den, werd de vlet op het strand gezet. VJLM.O. De minister van onderwijs is niet van plan de regeling van de rechts positie van de 55-jange A-aktebezitters en de beloning voor extra-uren bij het V.H.M.O in het georganiseerd overleg te brengen. Dit heeft bij dr. W. H. Ver- mooten (soc.), lid van de Tweede Kamer, geantwoord Hij deelt voorts mede, dat de bedragen voor de beloning van de extra uren ook van toepassing zijn op de onderdirecteuren en conrectoren. gram naar de radiopost. Ik hoopte dat I leek het het compleet genoeg zou zijn om eenkwestie juist beeld van het voorgevallene te ge ven. Bij het onderzoekersbivak stond dokter i iemand zijn plunje te wassen. Een der mecano's passeerde en kon niet nalaten op te merken dat de vlijtig wassende man van de wetenschap zijn ondergoed wel eens mocht teren: er zaten plekken op het goed. De aldus aange sprokene was te verbluft om een ant woord te plaatsen cn ging mistroostig door met wassen. De Mg zichtbaar voldaan Waterpokken Ik leverde het telegram af en ir ;erde terloops de mededeling dat e bivak 39a twee gevallen van water Zolang het nog waterpokken Limburgse meisjes in Antwerpen aangehouden Twee Limburgse meisjes, een zestien jarige uit Nieuwehagen en een zeventien jarige uit Waubach zijn in Antwerpen gearresteerd. Zij zouden zich hebben schuldig gemaakt aan winkeldiefstallen. Inmiddels zijn zij aan de Nederlandse ie overgedragen. nog al mee te een dag of drie e weer rondlopen. We gingen onze plannen :ns aan de gewijzigde situi n. Het werk moet doorgaai Werkloosheid in juli weer iets toegenomen De werkloosheid is in juli iets toe genomen, een overigens normaal ver schijnsel. De geregistreerde arbeidsre serve bedroeg per eind juni 52.950 man, per eind juli 54.540 man. Eind juli 1958 telde zij 77.300 man. Hierbij moet men tellen 5010 vrouwen (eind juni 4000. eind ïuli 1958 5920). De openstaande vraag be droeg 45.270 mannen en 33.200 vrouwen De cijfers per eind juni waren 39.660 en 33.110 en per eind juli vorig jaar 26.020 en 25.410. Voor Zuid-Holland 'wa ren de cijfers der geregistreerde arbeids reserve van mannen per eind juli 8030 De vrees- dat televisie en per eind juni 7860. en ,ul het Amerika...» De g-jarige J. H. Bcnnik uit Rotterdam opmerkelijk toegi is gisteren in de boezem bij de Sophia- 2 - - - - kade verdronken. Het jongetje gleed bij het spelen van een balk. DE o AMERIKAANSE TELEVISIE bestaat tien jaar en de enorme Tganisaties die haar leiden, maken na dit eerste decennium de rekening op. In 1949, bij het afsluiten van het experimentele stadium, bezat nog geen miljoen Amerikaanse gezinnen zelf een toestel en rende men voor eike uitzending naar café's of vrienden om mee te kijken. Nu kijkt 85 pet van de bevolking dag in dag uit naar de voorstellingen op het eigen toestel en is de televisie, een „business" van vele miljarden dollars die de kijkers ontspanning en ook wel wat kennis en voorlich ting biedt, stevig geworteld in het Amerikaanse leven. maar het nieuwtje Is er af en zo hebben de zaken zich meer geordend. Later vertellen we u nog, hoe «ie Amerikanen de kijkdichtheid contro leren en naar welke program mak de grootete belangstelling uitgaat. Streekuitzendingen over opgravingen De rekening die wordt opgemaakt be treft niet de financiële kant van de zaak, maar de status van het medium als bemind element voor vrijetijdsbe steding. Kükt men dan terug, dan is de t.v. over een exceptioneel hoogtepunt heen. Wel wordt er op het ogenblik meer dan ooit gekeken, maar de slaafse onderwer ping aan het kijkkastje dat groot en klein zozeer fascineerde dat er veel teveel voor werd werd vergeten, is in betere banen geleid. Er zijn jaren geweest, nieuwigheid van de televie kanen zozeer boeide dat andei Er zijn in de loop van de jaren in verscheidene delen van ons land, o.m. waarin de in Drente, tal van opgravingen ver- de Amen- richt. Sommigen daarvan hebben aller- huie hield, lei bijzonderheden i ontspanning in ning en de bewoners de knel raakten. Tussen 1949 en 1957 heel oude tijden aan het licht gebracht verd het bioscoopbezoek gehalveerd moesten er 3000 bioscopen worden ge sloten. De radio boette stenk in aan populariteit en verloor zoveel luister dichtheid, dat de programmal uit mu ziek nen nergens anders meer belangstelling mee trok. Kranten en tijdschriften (zelfs de lijvige, zo beminde zondagsbladen) zagen hun oplagen achteruitlopen, ook al om dat de televisie zoveel reclame gaf, dat de kranten er niet tegenop konden. Fabrikanten van spelen en ieder ander die geld verdiende aan vrijetijdsbeste ding zagen hun omzetten beangstigend dalen en zo ging het maar door. Tribu nes op de sportvelden raakten leeg, om dat men de wedstrijden per beeldbuit „thuisbezorgd" kreeg en, wat veel ern stiger was, ook het kerkbezoek werd nogal eens opgeofferd aan televisiepro- In de laatste drie jaren is hierin echter een opvallende kentering geko men. De iinehistrie die m het algemeen het snelst en verstandigst reageerde op de „vrijage van 't publiek met de tele visie" was de dagbladpers, die het con currerend medium naet negeerde, maar er ruim aandacht aan besteedde en naar Amerikaanse trant, „voorpaginanieuws" maakte van sterren, die op het scherm verschenen Natuurlijk is het niet alleen hieraan te danken dat het publiek weer terug gekeerd is tot het lezen van dagbladen en tijdschriifltem, maar men neemt aan dat het er toch wel toe hoe fit meege werkt. Hoe het zij, de dagibladpere heeft zich hersteld van de aan de televisie geleden verhezen Belangrijk Is voorts, dat het kerklid maatschap van alle gezindten tezamen is toegenomen met 17 miljoen (sinds 1950) en thans 104 miljoen bedraagt: dit cijfer Bij het afsluiten van dit eerste decen nium heeft de Amerikaanse televisie het hoofd te bieden aan andere vormen van vrijetijdsbesteding: er wordt bijv. veel meer aan sport gedaan. Er is een tendemz om liever zelf sport te doen, ook al gaat dat niet zo best, dan naar het perfecte werk van profs te kijken. Zo zijn er nu 4 miljoen Amerikanen die de skiepont beoefenen en 5 miljoen die •portduiken. Gekegeld wordt er door 10 mi'ljoem en vender zijn motorboot- ooit in trek. De filmindustrie herstelt zich gestadig fill en heeft het druk met het maken van televisiefilms. Maar bovendien zijn er al evenveel openluchitbioscopen (ruim ten waarin men met de autio binnen rijdt en zo blijft zitten kijki als er theaters gesloten zijn. De schouwburgen zijn voller dan vroe ger. er wordt meer gelezen en er wor den meer lidmaatschappen van gezellig heids veren igingen en organisaties voor maatschappelijk werk geteld dan tien Jaar geleden, bovendien wordt er enorm veel geknutseld in huis en.... maakt de radio een verrassende come-back. streekuitzending van de VARA op zaterdag 8 augustus 's middags om 2.20 uur, gewijd aan Drente, zal een en ander over de opgravingen in deze pro vincie worden verteld. Veertien dagen later, op zaterdag 22 augustus op hetzelfde uur. wordt in een streekprogramma over West-Friesland duidelijk gemaakt, wat de betekenis is van restanten van paalwoningen, van potten, scherven en graven, die daar zijn gevonden. Televisie voor volgende week In de week van 9 tot en met 15 aug. a.s. kunt u wijzigingen voorbehou den! - de volgende televisieprogram ma's verwachten. ZONDAG. 8 uur NCRV, televisiespel naar Vondels „Joseph in Dothan'; 10 uur NTS-sportuitzending. MAANDAG: 5 uur NCRV-uitzending voor de kinderen. DINSDAG: 8 uur NTS-programma met journaai, weerbericht en films. WOENSDAG: Nog onbekend; waar schijnlijk NTS-programma inge volge ruiling met de VARA op 1 mei j.l. DONDERDAG: 5 uur kinderuitzending „Ik zou wel eens willen weten" van de KRO; 8 uur NTS-journaal; 8 20 KRO met „Vademecum" en de televisie-musical ,,Meer geluk dan wijsheid". VRIJDAGNTS-programma met week- journaal om 8 uur en daarna relais. ZATERDAG: 8 uur NTS-journaal, 8.20 uur NCRV met de Disney-film „Pluto's dag", de rubriek „Van de grote naar de kleine K" en de re portage „Warmond liederpro gramma". Daarna dagsluiting. Op nader aan te geven uren zendt de NTS deze dag reportages van de wielerkampioenschappen in Zand- voort uit. vanavond Na het NTS-journaal is het om 8.20 NCRV-uitzending met het laatste iverslag van de expeditie naar het Sterrengebergte, een Disneyfilm „Ik kan toveren", om 9.15 uur een zomerdocu- mentaire „Jantje lacht, Jantje huilt" cn een herhaling op telerecording van Paul geopend Steenbergens voordracht „Orpheus", n verhaal van L. A. G. Strong. Ds. O. Jager verzorgt de dagsluiting. zond r kükei heeft zich een vaste plaats ■dt, de gehele dag door ooral 's avonds, druk bekeken. Andor Foldes is solist bij het Radio Filharmonisch Orkest dat in een con cert voor de NCRV tussen 7.55 en 8.45 uur onder leiding van Bernard Haitink het vierde pianoconcert van Beethoven speelt. Vooraf, de ouverture Oberon van Weber. Om 9 uur „De kerk in de vakantie", zangdienst uit Groet, daarna de muzikale luisterwedstrijd. De VARA herhaalt om 8.35 uur het 2 hoorspel „Captain Cook brengt de be- 2 schaving op Olahiti" door Jean Gira- doux. Om 10.30 uur: muziek in minia- tuur door het Hongaars Strijkkwartet 2 en solisten. 2 Programma voor morgen 2 DONDERDAG AUGUSTUS 1959 Hilversum I. 402 ra. 746 kc/s. AVRO: 7 00 Nws 7 !0 Gym 7 20 Gram VPRO: 7 50 Dagopening AVRO TTET BESTUUR van de stichting J--*- Expeditie Nederlands Nieuw- Guinea heeft met de scheepsbouwer C. Verolme, na het door deze gedane aanbod, volledige overeenstemming bereikt over de verdere financiering van de expeditie. De door hem ge stelde voorwaarden zijn door het stichtingsbestuur volledig en met dankbaarheid aanvaard. verdere verloop van de ex peditie betreft: op 4 en 5 juli werden door enkele leden der geologische groep elijk de heren Escher en Verstappen, de Antares-toppen, respectievelijk 3.380 3.650 meter hoog (ongeveer 500 meter lager dan op de kaart staat aangegeven) bereikt. Uitvoerige berichten over deze tocht zijn ontvangen, maar van bijzondere vondsten is geen melding ge maakt Dit kan in dit stadium overigens (behoudens uitzonderingsgevallen) van van de exploratiegroepen worden acht. De biologen, de zoölogen Ver- Staats en Van Heijningen en de botanici Kalkman en Van Zanten en de landbouwgeoloog Reynders kwamen niet verder dan ongeveer 2.300 meter op de zuidhelling van de Antares. omdat het onmogelijk was met de ene helikopter hoger te komen. De het Antares-onderzuck thans - gesloten. Er zal nu naar w streefd in het ten noordweste basiskamp gelegen terrein, da geheel onbekend is, door tc zover dit met een helikop dragers mogelijk is. Men al dai de Juli dat hij 4.700 me juist blijkt te z hoogte zijn v de geologen in s bereiken, maar zullen pogen he benaderen, i dit c Als c d dC'3fer van 5.030 èn de Wilhel- meter. Wellicht zullen iat zijn ook deze top te iok de andere groepen zo dicht mogelijk te .1 op botanisch .oölogisch gebied kan worden verwacht. Door middel van het werpen van kleur- of in de Ok Sibil is de uitmonding van het onderaardse deel van deze rivier in het kalkgebergte in de Oost-Digoel se nding ligt niet in de maar nabij de kam pong Songan. Vandaag wordt de reporter John Do- mints van het Amerikaanse blad Life in de Sibil verwacht. De Franse cineast Caisseau, die kort geleden Nederlands Nieuw-Guinea bezocht, vond het expedi- tiegebied blijkbaar te ruig en ook we gens de weinige vliegtuighulp die de expeditie hem kan bieden, is van sa menwerking afgezien, aldus een mede deling van bet stichtingsbestuur. het ln Nieuw-Guiti ditie °m CUn Com Nie inmiddels t lenen aa Sterrengebergte. Als leden hebben in het comité zit ting mr G. W Baron van der Feltz, M. W Kasiepo, Pho Eng Liong, Kho Hong Gwan, c's. A. Rigters. monseigneur dr. D. Siavernian, monseigneur H. Tille- mans, F. Poana, ir. L Roos, ds. F. J. S. Surainum. M Ubbink en T. van Weelie, die woonachtig zijn in verschillende plaatsen op Nieuw-Guinea. Het comité acht het mogelijk 25.000 bijeen te brengen. Hiermede zou met naipe de zeer belangrijk geachte door steek van het basiskamp der expeditie. Ok Sibil, naar de hoofdplaats Hollandia kunnen worden verwezenlijkt. Behalve het verlenen van financiële sleun, is het de bedoeling van het co mité, de bevolking bij te brengen, da', het werk van de expeditie er toe zal bijdragen, dat het binnenland van Nieuw- Guinea wordt ontsloten. 9 00 Gym 9 10 De gro 9.35 Waierst 9 40 N Gram 10 50 V -d kleut Gram 0 00 .35 Gram 12 00 Idem 12 30 Laild- aouwmeded 12 33 Filmprogr 13 00 15 Meded en gram 13 25 Theater- soliste 13 55 Beursber 14.00 Viool 14.30 Gram 14 50 Logboek !940 anospel 16 00 Graift 17 00 V d 30 Gram we 16 15 Lichte mui 18 45 Sport- 18 55 Geeproken brief 19 00 Gram d jeugd 20 00 Caus 20.05 Het an Merlijn» o-pera 21 20 Vierkante caus 21.35 Lichte muz 2155 Act zamuz 22 50 Sportaet 23-00 Nws 00 Nws 7 15 Gram 7 45 it kal 8 00 Nws 8 15 Grar HO V d jeugd NCRV klok 12 03 Gra 12 35 Land. en tuinbouwm«led !2 38 C !3i00 Nws 13 15 Zonnewijzer '13 20 t okrant 19.50 CHU: Pol caus 20.00 te muz 20 15 Gram 20 30 Radlover- •>spel 21.30 Lichte muz 22.00 Perio- ;n parade 22.10 Orgelconc 22 40 Gram Avondoverdenking 23 Oo Nws en SOS- 23 15—24 00 Ork conc levisieprogr. VARA; 17 00 V d kind 17 30 Jeugdjourn 20 00 Journaal en overz VARA 20 00 Reportage Ko- ïnklijke Diergaarde Blijdorp :n Rotter-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 7