Internationale trein is een belevenis neem Gillette mee... Geen „rollend mensenpakhuis" Opwindende opschriften en een veelbelovende naam Draaiende elektronen Zware eisen in Maastricht Weesjongen verhongerde in Schotse heuvels Zeevis steekt de vlag uit VRIJDAG 31 JULI 1959 wi- larkl JpUTSRGIS U NIET u bent ouderwets tu' noch zielig, wanneer u de internatio- iale trein kiest als vervoermiddel naar uw mitenlands vakantieverblijf. Laat ze maar langs de wegen snellen in aVe$hun eigen of hun gehuurde auto's, lekker [."ufklem zittend tussen de bagage, laat ze e°7«maar dag en nacht doorrollen in de tou- a|ringcars, Iaat ze maar op zesduizend meter a hoogte in 'n paar uur naar zonnige stran den vliegen U neemt de trein, die ge- noegli jke, van vakantiepret snuivende internationale trein met z"n opwindende opschriften en z'n veelbelovende naam. En ach u bent heus niet de enige, niet als u vandaag gaat en niet als u o\rer twee, drie of vier weken gaat. Die internationale trein is een belevenis op zichzelf en wie durft te praten van een „rollend mensen pakhuis" laat u fijn babbelen. Is de volte, dat geroezemoes, niet juist een van de grootste aantrekkelijkheden Daarom blijft u bij uw voornemen en u gaat. n Sn za 5 V. v. Alê het maar niet zo verschrikkelijk warm is, valt de vakantiestart op Jhet perron best mee. Maar je zult het altijd zien: net precies op die zaterdagmiddag-van-het-vertrek brandt de zon dat het een lieve (en een lastige lust is op de stalionsoverkapping en hangt het dikke 'eisparfum van dieselgeuren, gloeiend gewreven rails, transpirerende mensen en beurse vruchten-in-tassen er stug onder. :re f Aan de ene kant van het perron is het de gewone drukte van wat ge- Blo Pekelde weekendreizigers, lawaaiige militairen die golven van wollen intbs hitte veroorzaken met hun dikke uniformen, en binnenlandse vakan- osteijiegangers met baby in een nauwelijks te beveiligen reiswieg of drei- 35 nerige, bange kleuters. 1 Met jongetjes die bèsl op één been op de perronrand durven balan- i tde ceren, en kleine meisjes die haar pop óók. nog maar in moeders toch 13—i a| ie volle handen duwen. Dat komt en dat duwt, met de treinen niee. Maar aan de andere kant i Vu van het perron groeit de heel bijzondere reizigersmenigte, die met dat ■s j^beel speciale gevoel staat te wachten „tot-ie-komt". :d i „Ie" de internationale trein. Dan plotseling zonder dat het ergem vandaan komt. is het gerucht er: „H te laat. Ze zo -> hier wel drie kwarti Beweging. nommeling in de moeide, warme massa. Geschuifel i de perronrand. Een ovenmoedige mam stem: „Nou maar dan zie je mij naar de restauratie gaan!" En een hoge vrou' stem: „Ach ze hebben toch nog niks geroepen, als je weggaat komt-ie net anp Vraag niet, wal het moeder gekost ilu4 heeft, hier een half uur van tevoren t> staan met haar twee jongens die van morgen om zes uur er nog een beetji op uit gingen om te vissen en haar man die om één uur pas met vakantie van z'i werk kwam. Ze stond er allemaal allééi vooren wat heb je voor medewer king van die drie? Heeft Piet het geld nou wel en de passen? Bhwaar zijn de jongens nou v Waar heeft Piet de drie koffers gela ten„Piet! De koffens!" „Ach mens, maak je toch niet zo warm. hier vlak achter je.nou, let je even op? Ik ga toch nog maar wat sigaretten er bij I Sigaretten? Is dat nou nog nodig? Ze kijkt hem bang na. Daar gaat-ie de trap nog af ook.... al6 die trein nou-es bin nenkomt? En die koffers. „Me goeie men6. wie zet nou zó die kof- Natuurlijk, daar heb je het al. Een hele nette jongeman heeft zijn scheenbeen ge stoten bij het roeien tussen de aan groeiende mensenmassa heen. Koffers neerzetten op een perron is een aparte kunst. Je mag ze niet aan de rand van het perron zetten, dat i6 gevaarlijk als de trein binnenkomt. Je mag ze niet achter je zetten en niet vlak vóór jewanit waar ze ook staan, altijd vallen er men sen over, stoten zich, maken zich woe- Typischde Nederlander is een geprikkelde reiziger. Hjj staat uiet kalm op de trein te wachten, neen, hjj speurt onophoudelijk langs de rails en geeft om de halve minuut zjjn mening over het uitblijven van I de trein ten beste. Zomaar jn het wil de weg tegen een toevallig iemand, die naast hem slaat, of achter hem, dat geeft niet. Hij is direct strijdvaardig a-ls iemand hem tegenspreekt, ergert zich ove. lastig kind, heeft geen geduld me dametje dacht achter elkaar iedereen de zelfde vraag stelt: „is dat de trein r Amsterdam?" Ze is zelf geprikkeld angstig, vertrouwt niemand, ook al staat er een duidelijke handwijzer en zegt „de chef" zélf. dat ze gerust kan instappen Aarzelend binnengekomen klampt z< elke medereiziger weer aan: „is dit de trein naar Amsterdam?" „Hij is te laat" De stationsklok vc«springt van minuut naar minuut. De drukte neemt toe. Vier jonge mei6je6 schieten tussen de mi door: „Ze móet er zijn, kind! Ik heb toch afgesproken Ze gillen en roepen naar een verdwe nen Rietje, dat dan opeens, rood warm, venschijinit. Als een beweeglijk ob stakel staan ze met d'r vijven, plus kof- s en uitpuilende tassen, nu iedereen de weg. Pardon, dame.... ja, als u zó blijft Een bejaard echtpaar bewaakt zorgelijk een grote blauwe koffer waaraan twee paraplu's zijn vastgebonden. Hij r z'n hoed af. wist zich het voorhoofd met een blauwe geruite zakdoek. lrAl6 eerst maar zitten, moeder. „Wagen G twaalf en dertien". „Zouden we goed staan, zo?" „Dat weet je toch nooit. Laten we m wachten In een ander groepje ontstaat onder drukte ruzie. Natuurlijk gaat het ovi bagage. „Wat jij ook allemaal moet baan braken, meende men vrij alge meen. dat warmte een stof was. die aan een voorwerp kon worden toe gevoegd, zodat dat voorwerp warmei werd. Dienovereenkomstig werd het magnetisme beschouwd als eei substantie, die in de uileinden vai de magneetstaaf was opgehoopt. Mei dacht dat er twee soorten van deze tisme v onbeweegbare substanties bestonden, geroepei het zuidmagne- weging noest dus iets niet kloppen in de eronderstelling, dat het magnetisme eroorzaakt wordt door de draaiing «er van de electronen rond de kern van >ok hel ijzeratoom. ten Nieuwere onderzoekingen op dit an gebied hebben dan ook tot een an dere opvatting geleid. Het magne tisme wordt nl. niet te voorschijn rondlopende be- Jectronen, tisme. Aan deze veronderstelling doordat de electr heeft de geniale Arapi gemaakt door verband t« legge tussen magnetisme en electricitei Hij nam aan, dat het magnetisme di magnetische moleculen te danken aan electrische stroompjes die ron om de moleculen stromen. Toén de moderne i hun eigen inde daan, meenden ve len te mogen aan nemen. dat de elec tronen die rond de atoomkern cirke- van bet magnetisme /.ouden kunnen zjjn. Dat klonk op het eerste gehoor niet onaannemelijk. Maar moderne na tuurkundigen nemen met veronder stellingen nu eenmaal geen genoegen. Einstein en De Haas waren in be ginsel wel bereid deze opvatting te aanvaarden, maar zo redeneerden zq wanneer de magnetisatierlch- tlng wordt veranderd, dan moeten ook de electronen in tegenoverge stelde richting gaan lopen. Dit geeft een schok, die weliswaar uiterst klein Is, maar die in ieder geval toch gemeten kan worden. Zij be merkten echter uit een in 1915 ge nomen proef, dat de schok half zo groot was als de berekeningen aan draaien. In kringen die veel met de theorie van het magnetisme te maken hebben, wordt dit „de spin" genoemd. We moeten is ons daarbjj voorstellen, dat het elec- id- tron, dat een draaiende beweging om de atoomkern uitvoert, daarbij zelf ook nog in een snel tempo rond draait, waardoor een kracht loodrecht op de draairichting wordt opgewekt. Zouden we in staat zijn met waterstof, im welks atoomkern één electron rond cirkelt, tot een vaste stof te maken, waarin alle atomen op precies dezelfde wijze zijn ge rangschikt. zodat de spin van alle electronen precies in dezelfde rich ting werkt, dan zouden we over een ideale magneet beschikken van on gehoorde kracht. Dit is echter een onmogelijkheid, want waterstof is een gas, waarin de atomen in alle richtingen zijn gegroepeerd, zodat het geringste magnetisme TOCH IS HET ZO! gavei En Barnett, die geen sprake kan zijn. Wie van dit getheoretiseer hoofd pijn mocht hebben gekregen kunnen we geruststellen met de uitspraak dal de hersenen ongevoelig zijn voor Een minuut later weet iedereen „dat-i te laat ia". Kan wel een uur schelen. Weet je nooit met die internationale trei nen, die rijen zo maar overal tussen door, die hebben overal oponthoud...." Ineens is er verbroedering tusse groepjes. Men gluurt nu openlijk na: labels op eikaars koffers. Het „en-v gaat-u-heen?" begint al los te komei Is een zekere lotsverbondenheid merk baar. een eenheid, die heel deze lang gerekte, wachtende groep tot een wereld je apart op het zaterdags-drukke perron stempelt. Je hoort erbijof je staat er buiten. In dat laatste ge-val heb je niete te ken met de internationale trein, die uur over tijd zal zijn In de bocht tot ineens, na een paar minuten al, de neuzige luidepxekersetem over alles heen dringt: „Dames en heren, de nationale trein die thans binnenkomt langs het derde perron is bestemd Tegelijk leeft iedereen op. Er hal&gerek, er wordt naar koffers sen gegrepen, er verschijnen, als uit het niet opgerezen, twee kruiers met ratje vol duur-uitziemde bagage. In de bocht wordt de geweldige, stompe kop van de locomotief zichtbaar. „Heb je nou alles? Is dat jouw jas die daar 6liert?" „Jippieieie!" schreeuwt t dige jongensstem. En: „Voorzichtig-an. laat je niet van me wegdringen", zegt de bejaarde meneer. „Hierheen! Hierheen!" „Nou jongens, daar kómt-ie, hoorl" Met hevig remgeknars schuift de loco motief aan. trek een duistere wagenrand langs het perron, dat vol is van een d«vaa6 gekrioel. Mensen, die allemaal een biljet e^n besproken plaats in hun bezit hebben, beginnen te haasten, op te drin gen, bang, dat ze niet gauw genoeg bin- ullen zijn. Vluggerds zijn de hoge treden van de wagens al opgewipt, de kof. fer als een buffer voor zich uit. Er ver schijnen hoofden voor haastig-neergelaten raampjes, wegbrengers steken sjorrend gage omhoog, alles wordt bin- nengehesen. In de gangen van de tri botsend zoeken: „Hier.vijf. zes en z leneer. dot zijn onze plaatsen, hoe kómt er bij? Is er dan geen conducteur? Con ducteur! Conducteur! Meneer, wat :n wagonnummer hebt u dan Nieuwe, roodaan'gelopen hoofden „Jongens, we zitten, hoor! Ja, couchette! Alles prima in orde!" Nog altijd dreunt in de buik trein het geroffel van bagageetouwen. Nog is er gestruikel en geduw in de gangen. „Mag ik eóen passeren? Ja, juffrouw, als u zó blijft staan, verspert u iedereen de weg „Moeder! Me popme pop „Ik heb 'm lieverd. Kom maar hier, nee pas op, ga niet op de tas met brood zit- ja hoor, hier heb jij je plaats je^. itste reizigers drukken zich naar Daar holt nog de meneer die op het laatste ogenblik beslist een krant moest kopen, daar i6 ook het jonge stel letje, dat tergend-langzaam de vn langsdrentelt, mét koffers. „Ja, moet u nou nog mee?" informeert de conducteur die al gereedstaat orr hand op te steken ten teken van ,.alle6 klaar„instappen dan alstublieft!" Op het perron is het merkwaardig luch. tig geworden. Er staan kleine groepjes wegbrengers onder de ramen grappig te „Nou, goeie reis, hoor en pas maar o; dat ze je daarginds niet houen!" „Zeg stuur jullie een kaart? Enne heb je die ze6 pond koffie nou goed weg gestopt voor de douane?" „En dan maar veel plezier en wij zul len wel werkeno jongens, ze komen zeggen, dat-ie niet vertrekt vandaag. Het zijn altijd dezelfde grapjes, die toch met smaak worden gesavoureerd door de kersverse reizigers, die dan eindelijk, eindelijk kunnen starten naar de vakan tievreugde. naar de rust of naar het on verpoosd rondsjouwen, naar de stralende zonneschijnof naar de alwéér-ver- regende-weken. ,Tot ziens dan Net als bij elke doodgewone trein gaat ten slotte de pannekoek omhoog: de in ternationale trein richting grens vertrekt. Er wordt gewuifd uit de ramen en op het achterblijvende perron. „Tot ziens dan en veel plezier!" De wegbreng ens staan er nu een beetje dom bij. Ze kijken na hun overmoedig geschreeuw een beetje gegeneerd rond: ze zijn geen losgelaten vakantiegangers, gewone mensen op een gewoon per- Ze ineens, hoe warm het toch i6 en maar weer op huis aan De kruiers kijken met een vakkundig oog naar hun vangst, sjokken zonder haast, naar de tunneltrap. Dadelijk een trein, naar het noorden. Ginds, door het Nederlandse landschap nog raast de internationale trein. In zjjn binnenste komt het langzaam tot rust. Men zit en het gesloten huis is al ver weg. De bagage, de koffers en de tassen vormen nu de gehele „eigenwereld. is vol geheim- nnige belofter nis- ■oupc een voortvarende meneer. En een deurtje verder komt het eerst olletje zuurtjes tevoorschijn: „Kan ik misschien dienen Goede reis dan maar, goede reis! Onderzoek naar bewegingen van de zeebodem Twee speciale meetploegen van de stu diediensten van Rijkswaterstaat te Hoorn en IJmuiden. die elk worden uitgerust met een peilvlet en een auto zullen van begin augustus af nauwlettend de bewe- wingen van de zeebodem voor de kust bij IJmuiden en langs de kust tussen IJmui den en Den Helder gaan volgen. Bij IJmuiden houden deze peilingen ver band met de aanleg van de nieuwe ha venmond, terwijl de opmetingen langs het strand tot resultaat moeten hebben, dat tijdig bekend wordt wanneer een zwakke plek in de kustbeveiliging ontstaat. Ook in vorige jaren werden peilingen voor de kust genomen. Daarbij werd de plaatsbepaling van de peilboot af verricht door middel van een sextant. Thans zal men met moderne apparatuur te werk gaan en een automatische af standbepaling invoeren met behulp van radiotelefonie De andere meetploeg werkt met een kleine plastic vlet. De pei lingen zullen op verschillende plaatsen tot 600 a 1000 meter uit de kust geschie den. De officier van justitie, mr. P. Mierlo, in Maastricht heeft gisteren tegen de leden van een indertijd in de mijn streek opererende dievenbende zware vrijheidsstraffen geëist. De 22-jarige schilder A. G. E. W. M. uit Munster en hoorde een gevangenisstraf jaar tegen zich eisen wegens de roofoverval op de broodbezorger Heij- te Geleen in de avohd van 6 decem- Drie jaar wa6 de eis tegen de 35-jarLge mijnwerker W. H. uit Svttard, die mi aan een inbraak in Si<btard had deelge nomen en ook met enkele anderen had gestolen. H. werd ook al6 getuige gehoord tegen een van zijn mededieven. Zijn klaring bracht de officier er toe een volging wegens meineed te edsen. De zaak tegen de 23-j. voeger C. H. uit Munster— Geleen werd daarom voor onbepaalde tijd geschorst. Ten slotte werd twee jaar gevangenis straf geëist tegen de 35-jarige grondwer ker P. D. S. uit Sittard wegens het mede- plegen van diefstallen, met W. H. Anderhalf jaar was de eis tegen de 24- rige monteur H. G. G. uit Geleen, die jor de stichting Amsterdams tehuis van werkende jongens „Het Heem" loten had rerkocht maar de opbrengst ad 220 niet had afgedragen. Hij had ook 60.000 loten de stichting voor zichzelf laten druk. om ze ten eigen bate te verkopen, alsmede raambiljetten om de loten aan te De uitspraak werd bepaald op 10 augus- als u met vakantie gaat. In kamp of caravan, in bungalow of hotel kunt u zich dan op elk moment perfect scheren. Met GILLETTE voelt u zich steeds fris en schoon. Is uw oude apparaat geen precisie-apparaat meer? Vervang het dan door een nieuw, voor u op reis gaat. Neem een Gillette Travel Set in praktisch kunstlederen etuL En dispenser met 6 Blauwe mesjes. 8.SO Gillette scheercrème niet! BIJ PLEEGOUDERS WEGGEHAALD GEHEEL ENGELAND is verontwaardigd over het tragische sterfgeval van de dertienjarige weesjongen Dugie Johnstone, die in 1955 over leed. Het geraamte van de jongen ligt in een pakkist in een laboratorium te Glasgow. Het ligt daar al drie jaar. de jonge Dugie De tragedie was voo Johnstone al begonnen Zijn vader en moeder overleden kort na elkaar en Dugie en zijn oudere broertje en zusje gingen naar pleeg ouders op het eiland Muil. De pleegouders, Donald en Catherine Macpherson, hadden een kleine boerde rij. Het leven was voor de kinderen daar een pretje. Zij hielpen met de die- rerzorgen en het oogsten. Amersfoort (700 jaar stad) doet de traditie herleven. Sedert kort rijdt er ook een echte paarde- tram door de straten, die een vaste dienst onderhoudt tussen de plaatsen waar de hoogtepun ten der festiviteiten worden ge houden. PROEFVAART DUWBOOT De eerste Nederlandse duwboot Olivier an Noort, gebouwd voor de Nederlandse Rijnvaartvereniging, heeft gisteren een proefvaart gemaakt, die uitstekend is geslaagd. Met de boot bleek het gemak kelijk mogelijk vier grote bakken voor- De K.N.A.C. zal de zaak van de student, e in Roosendaal was bekeurd omdat hij zijn auto niet op slot had staan, bij de Hoge Raad aanhangig maken, daar ook Duizenden tongen en schollen voeren op hun zwemtochten door de Noordzee een rood vlaggetje mee: een reepje plas tic, in de vissenlichamen bevestigd. Enige maanden geleden zijn de biolo gen van het rijksinstituut voor visserij- onderzoek begonnen met aanbrengen van de plastic vlaggetjes. Gebleken was na melijk, dat de metalen knoopjes, die tot voor kort als merktekens werden ge bruikt, een grote sterfte onder de ge merkte vissen heeft veroorzaakt. In IJmuiden werden in het zeeaqua rium proeven genomen. Daarbij bleek dat de schol geen last heeft van de ge noemde vlaggetjes, één van de vele bij het experiment beproefde vismerkjes. Het merken van de vis stelt de biolo gen in staat de trek, de groei en de be- vissingsintensitei't na te gaan. Een besmettelijke ziekte in het aqua rium heeft het onderzoek aanzienlijk vertraagd. Hoewel reeds met het mer ken van tongen is begonnen, weet mer nu nog niet hoe deze vissoort op dt merkjes reageert. Het onderzoek naar tong is vooral voor de Nederlandse visserij van groot belang: ruim dertig procent van de pro- duktie wordt door Nederlandse vi aan land gebracht. België komt op de tweede plaats; Engeland op de derde Zware eisen tegen twee .Nederlandse' spionnen In Oost-Duitsland zijn tegen een arts en een chemicus straffen geëist van zeven en drie jaar. Zij zouden voor de Neder landse geheim dienst hebben gespioneerd Tót de bureaucratie besliste dat de Macphersons te oud waren om de kin deren op te voeden. Donald was in de zestig én zijn vrouw in de vijftig. Boven dien spraken zij 't oude Keltisch en, zo besliste men, de kinderen moesten Engels leren. Dugie werd op het Schotse vaste land in verscheidene pleeggezinnen on dergebracht. Hij was diep ongelukkig. Twee maal liep hij weg, omdat hij terugwilde naar de Macphersons, maar hij werd gepakt en teruggebracht. In april 1955 ging hij er weer vandoor. Hij kwam niet meer terug. In de heuvels struikelde hij en brak een been. Eerst elf maanden later vond een vrouw het lijkje onder de bomen. Wetswijziging Naar aanleiding van dit tragische ge- al heeft mevrouw Jean Mann, een Schotse grootmoeder die zitting heeft in het Lagerhuis, gevraagd of ambtenaren het recht hebben een gelukkig kind bij zijn pleegouders weg te halen. Mevrouw Mann, lid van de Labourpartij, heeft steun gekregen van de parlementsleden en de beide grote partijen. Wanneer het parlement deze herfst bijeenkomt, zullen zij een wijziging vragen op de adoptie wet, zodat een kind alleen met toestem ming van een magistraat van zijn pleeg ouders weggehaald kan worden. Luchtvaartakkoord van Nederland met Australië Besprekingen tussen luchtvaartdelega- ties van Nederland en Australië. die sinds maandag te Den Haag worden ge voerd. hebben vandaag tot volledige overeenstemming geleid. De tekst van het akkoord zal zaterdag tegelijkertijd in Australië en Nederland worden ge publiceerd. Het voornaamste resultaat is dat de K.L.M. met grote straalvlieg tuigen in Australië zal mogen landen. Naar wij vernemen hebben de dele gaties een vcor beide partijen bevre digende oplossing voor de hangende problemen gevonden. De discussies we> gevoerd in een zeer vriendschappe- De Australische delegatie gaat vol gende week in Parijs lucht va ar tb esp re kingen met de Franse regering voeren. Wi oningbouw Toen de. particuliere bouwers er de lucht van kregen dat de rijkspremie voor particuliere woningen wel eens omlaag ku\ de regeling stroomd met aanvragen. In het halfjaar zijn er 50.000 premies aange vraagd, terwijl er in de begroting is ge- ekend op een aantal premiewoningen van 38.000. Minister Van Aartsen heeft ver leden week meegedeeld, dat ruim een ijfde deel daarvan bestemd is om door \e eigenaren bewoond te worden. Van eze woningen is men althans verzekerd at zij de druk op de woningmarkt helpen erlichten en er zijn ongetwijfeld tal voa joningen by van kleine luiden, die met behulp van de premie in het bezit van (ft-n huis(je) komen Als er toch emie gebouwd moet worden, zouden i hen de voorrang willen geven. Men kan echter de vraag stellen, of het, zowel net het oog op de rijksschatkist alsook niet het oog op de krappe arbeidsmarkt n het bouwbedrijf, nog langer oorbaar is, dat de overheid de bouw van woningen iteunt die straks leep komen te staan. Vant reeds nu blijkt. dat voor woningen net een huur van f 150 tot f200 per naand (en in deze klasse vallen de premie- voningen) moeilijk huurders te vinden ijn. De woningnood is daarmee een zaak 'an de minstbedeelden geworden. En het s nodig, dat de bestrijding van de woning- tood geheel wordt geconcentreerd op het (He Vrije Volk)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 5