REX Overstromingen ontvolkten Katwijkse nederzetting PRIJZENSLAG KOELKASTEN NIEUWE RIJN 30-32 - TEL. 24244 VROLUKE mm BERT HAANSTRA DETEX TEXTIELCURSUSSEN LEUNE Mi.I'A t LE1DSCHÏ. COURANT 4 VRIJDAG 31 JULI 195! Toen Katwijk nog geen Rijnmond had (I) Keten van aanvallen verjoeg sidderende bevolking TN HET BEGIN van dit jaar verscheen het kostelijke (en kostelijk ge- illustreerde!) boek „Honderd eeuwen Nederland" (Nederland-nummer van Antiquity and Survival, uitgegeven met medewerking van het Prins Bernhardfonds en de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonder zoek) In dit belangwekkende geschift komt een bijdrage voor van G. D. van der Heide, getiteld ..Dijkbouw door de eeuwen heen". Wij lezen daarin o.rn.: „Het is voorts bekend dat tal van plaatsen die in de Romeinse tijd bewoond waren het Westland, belangrijke delen van Zeeland en zuidelijk Zuid-Hoiland en het gebied van de grote rivieren omstreeks de IVde eeuw na Chr, ontvolkt raken. De oorzaak daarvan blijkt te liggen in een transgressie (waarom niet gewoon overstroming geschreven die de oude bewoningsplaatsen voor een aanzienlijk deel met een klei- pakkei afdekt" (p. 269). Op wetenschappelijk hechte gronden fundeert prof. ir. J. Hudig de mening, dat het hier met name om zoetwater-over stromingen gaat, veroorzaakt door hoog opperwater, zoals men het van de bovenrivieren naar onze lage landen afvloeiende hoge water betitelde. En ook de nederzetting ter plaatse van Katwijk in de Romeinse tijd moet gedeeld hebben in deze ontvolking. Immers, vondsten uit de 4de tot en met de 6de eeuw ontbreken in dit gebied ten enen male. het huidige Katwijk vinden wij pas weer omstreeks 650 na Chr. Reeds dr. W. Pleyte in 1869 conservator, in 1891 directeur geworden van het Museum van Oudheden te Leiden, vestigt in zijn boek „Nederlandsche Oudheden" er de aandacht op, hoe in 1841 achter de kerk van Katwijk aan den Rijn, bij het af graven van een duin, waarheen een ka naal voerde (het Mallegat.diverse oudheden werden gevonden niet slechts van Romeinse herkomst, zoals holle en vlakke dakpannen en vaatwerk, maar Frankisch vaatwerk. Bovendien vermeldt Pleyte reekse grafgiften Frankische herkomst, zoals wapens, spinklosjes, scharen, kammen en toilet artikelen. Het bewijst, dat deze plaats na de Germaans-Romeinse periode op nieuw tot woonplaats is gekozen door mensen onder Frankische invloed om streeks de 7de eeuw. nieuwe overstromingen geteisterd, heb ben de bewoners van dit moerassige kust land stellig de wijk moeten nemen naar veiliger oorden. Iets van dit rampzalige gebeuren schemert door in het verhaal van de schrijver van de „Cronycke van Hollandt'', dat na angstaanjagende he melverschijnselen, „droevige ende jam- merlicke plagen, als groote ongetempert- heyt in de lucht, stadelycke onver- draechlicke stormen der winden ende jvloeden, seer overgaende haer ghewoon- |licke oeveren ofte termijnen, in manieren eender diluviende Rijn achter- rts gekeerd zou zijn, bij welke over stromingsramp alle bomen in de streek Leiden en Nijmegen door het zee zouden zijn geveld, zoals blijken uit het feit, dat in het veen ge vonden bomen alle in één richting zouden hebben gelegen.I tscluip V erwan Het komt ons voor, dat er verwant schap bestaat tussen deze vondsten en die. welke bij opgravingen in 1906 en 1910 plaats hadden achter de huidige villa Kleinduin. Daar werd een waar schijnlijk kunstmatig opgebouwde klei heuvel aangesneden met een middellijn van 45 meter en een hoogte van 1,40 meter. Dr. J. H. HoKverda jr. en N. J. Krom noemen hem dan ook in de Oud heidkundige Mededelingen van het rijks museum te Leiden uit 1907 „een vlucht heuvel." Blijkens de aangetroffen Ro meinse dakpannen, stukken wandbekle- ding, bestaande uit klei-pleistering met tak-indrukken, ijzerwerk en Romeins en barbaars vaatwerk moet de heuvel reeds in Romeinse tijd (2de eeuw na Chr.) een woonoord hebben gedragen. Maar ook hadden veel latere generaties deze zelfde plaats .benut als begraafplaats, blijkens de in 1907 blootgelegde skeletdelen van ongeveer 17 mensen (van wie de jongste 8 jaar moet zijn geweest en verseheide- nen niet ouder dan 14 tot 20 jaar gewor den zijn), gevolgd door de vondst in 1910 van ongeveer 25 andere skeletten. Deze graf-laag leverde echter belangrijke aan wijzingen voor de datering, omdat naast de stoffelijke resten grafgiften werden gevonden, die men de dode placht mee te geven ten gebruike in het Jenseits. Zo worden vermeld een snoer kralen van Merovingische oorsprong, een bronzen armband, een zwaardfragment, terwijl 7 Merovingische urntjes werden gevon den, in één waarvan zich verbrande beenderresten bevonden. Dit betekende dat de vroegere woonterp omstreeks de 7de eeuw als dodcnheuvel moet zijn gebruikt en dat dus in die tijd andermaal een nederzetting moet hebben bestaan op de grens van duin- en moerasge bied. De oost-west-ligging van de gra ven, zodanig, dat de mensen met het gezicht naar het oosten begraven werden, kan wijzen op invloed van het christendom. NOORDWljKERHOVT Middenstandsdiploma Te 's-Gravenhage zijn geslaagd voi het middenstandsdiploma de dames Jan- ny en Joke Duivenvoorde en Lia van Wieringen en de heren Jan Aartman, Arie Balk, Theo Clemens. Piet van Nieuwendijk, Arie Rietvink, Wim War merdam. Henk van Wieringen en schoenen, padvindersriem, kindervest, bril, steunzool, dameshorloge, blazer, autowiel met band, motorbroek, sleutels, badkleding, handdoeken, ring, kinder kruiwagen. jongenstrui, herenrijwiel, jas, twee fruitkisten, damesrijwiel. Verloren; reservewiel met band, tafel kleed, badtas met inhoud, schooltas arm band, sweater, portemonnaies, wollen shawl, kinderwindjack, fietstas met in houd, armbandhorloge. Toekomstbeeld DMN Op een bijeenkomst, waarbij aan vij employé's het Bemetel-diploma werd uil gereikt, heeft de directeur van de ma chinefabriek Noordwijkerhout een ovei zicht gegeven van de resultaten, bereikt in de eerste helft van 1959. Deze zijn, al dus de heer C. P J. Timmer, niet onver deeld gunstig. Het winstcijfer over die periode van 60.000 is goed en vrijwel gelijk aan dat van vorig jaar. Toen ren echter de te verwachten resultaten van de lopende opdrachten beter. Als al les meeloopt kan de DAF in dé toekomst een vaste opdrachtgever worden. Door de neergaande Conjunctuur in de scheep vaart is de pompenverkoop teruggelopen. De concurrentie bij de verkoop van deze machines is zeer groot; De naaste toekomst ziet er voc DMN veel beter uit dan een half jaar ge leden. Een grote zorg in dit overgangs tijdperk is het aanhouden van de lever tijden. Dankbaar was de directie ervoor dat hij op zijn medewerkers niet tever geefs een beroep heeft gedaan, om te werken. In de ondernemingsraad van de DMN kwamen in de plaats van de heren Peetoom en Eigenbrood, de heren Van Denzen, Bon en Tolle. Schakels Het laatste mag dan wat legendarisch klinken, met het eerste is in grote lijnen zo ongeveer weergegeven, wat zich werkelijkheid moet hebben afge speeld. In dit verband is het evenwel zinvoller een enkele zinsnede aan te ha- •an prof. dr J. Romein uit zijn standaardwerk „De lage landen bij de met betrekking tot deze duistere van overstroming en evacuatie: s het een geleidelijke afbrokkeling geweest of een grote catastrofe en wat vinden wij daarover in onze oudste his torische bronnen? Een beschrijving van natuurrarpp, die onweerlegbaar dui delijk op zo een grote doorbraak zqu ïn slaan, bezitten wij niet. Twee berichten uil Karolingische tijd vermel- één in 839 en één in 863, een grote overstroming, waarin door sommige his- ,.de grote catastrofe" wordt ge- Misschien is het veiliger aan ti dat de twee schakels uit een hele keten van aanvallen zijn, die het ve nielingswerk hebben verricht" (p. 2f vraag kan worden gesteld: blevi lensen uit die dagen van rampspoed aar bij de pakken neerzitten? Werd ets ondernomen, om de gevolgen beperken.T In de eerste plaats kunnen i daarop antwoorden, dat Nederland die dagen nog verre van o bevolkt was. Integendeel, de bevol kingsdichtheid moet dermate gering zijn geweest, dat men op een ge makkelijker wijze zich elders in het bezit van land kon stellen, om dit cultuur te brengen, dan via het inspannende en tijdrovende proces van terugwinnen van overspoeld land. Bovendien moeten we niet uit het oog verliezen, hoe juist voor deze tijd het woord desorganisatietref fend op zijn plaats was. Immers, in de 9de eeuw lanceerden de Noormannen hun strooptochten in de richting van onze lage landen, alle voorzorgsmaatregelen van Karei de Gro ten spijtin 810 verschijnen de Denen Friesland, in 834 moeten Utrecht en Dorestad het ontgelden. Zij tasten de keurige rijksorganisatie van de Karolin- brengen ontwrichting teweeg, daarin begunstigd door de houding van de bewoners voor wie hetweinig uit maakte of ze van de hond of de kal werden gebeten Eerst na eindiging van nvasietijdperk kon er sprake zijn van systematische landherwinning, een herwinning, welker geschiedenis van het grootste belang is voor het ontstaan van de kunstmatige Rijnmonden bij Katwijk i Zee. Dijken Eerst waar men gaat denken in en erken met grotere gemeenschappen dan het eigen dorp, ontstaat de behoefte betere onderlinge verbindingen en het gezamenlijk ter hand nemen van grote projecten. Bekend is, dat in de helft der 12de eeuw reeds in Oost- Friesland sprake is van dijken Bekend ook, dat de kloosters in menig geval i belangrijke rol hebben gespeeld bij de vroegste bedijkingen van ons land. Mr. S. J. Fockema Andreae. de beken de auteur van vele studies ovei water schapsgeschiedenis stelt dat omstreeks 1200 de volledige kering van het buiten water voor heel Zuid-Holland lot een werkelijkheid is geworden (zie zijn Schets van Zuid-Hollandse watersnoden tijd. Voorburg, 1953). Dat is dus bet ogenblik, waarop alle lokale en incidentele dijkarbeid zijn afgerond lot ;n sluitend geheel vap waterkeringen. Hierover een volgende keer meer W. A. Poort. FRANS M.O.-A UTRECHT. 29 juli - Geslaagd vooi Frans MO-A: J Roelfsema. Gouda: VV Santing. Utrecht: W C M Schouten Utréchi van Sandwijk. Doetinchem; Ch Schrij- Tilburg: R van Riet. Eindhoven. A Roothooft. Laren (NH). mevr Ch T van Logcliem. Amsterdam: mevr n-Boerma Ba rend recht: mej G luting. Utrecht, mej. M E Roos. Wageningen en mej G Pi terse Wageningen Schaaik-\ H J E F VERZENDING ZEEPOST Met de volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De data, waarop de correspondentie uiterlijk ter post moet zijn bezorgd, staan achter de naam van het schip vermeld. Argentinië: ms Paraguay Star, 4/8; ..ustralié: ms Willem Ruys, 5/8, ms Port Melbourne, 6/8; Brazilië: ms Paraguay Star, 4/8; Canada: ss Groote Beer, 4/8, ms Tindefjell, 5/8, ms Moordam, 6/8, ss Atlantic, 8/8; Chili: via New York, 8/3; Ned. Antillenms Themis, 4/8Ned. Nw.- Guinea: ms Willem Ruys, 5/8; Nteuw- Zeeland: ms Willem Ruys, 5/8, ss Cera mic, 8/8; Suriname: ms Jason, 5/8; Unie van Z.-Afrika en Z.W.-Afrika ms F dennis Castle, 8/8; Brits Oost-Afrika Africa, 6/8. JSOORDWIJK Geslaagden chr. in.u.l.o. Van de christelijke muloschool aan de Duinweg slaagden de volgende leer lingen Voor het diploma B: P. Hordijk, J. Binnendijk, F. Lindhout, X. Oemar Said C. Plug. Voor het aanvullend examen slaagde J. de Bes. Diploma A (met wiskunde): E. Schuur man, L. Noordergraaf, M. Dekker, L. van Vuurde, A. G. Plug, L. van den Bos en J. van Bensdorp. Diploma A (handelT. Passchier, C. Passchier, A. van Rooijen, L. van den Haak en A. van der Niet. De laatste 5 kandidaten slaagden tevens voor het middenstandsexamen. Joyrijder gegrepen Zoals we reeds berichtten, werd vo rige week een auto van een DuitSe bad gast ontvreemd en later in Katwijk te ruggevonden. Op de plaats van de dief stal trof de politie een onbeheerde Duitse bromfiets aan. Deze blijkt toe te behoren aan degene, die er met de auto vandoor ging, een 18-jarige Duitse scholier. Samen met een vriend maakte hij een plezier- ritje met de wagen van zijn landgenoot, een leraar. De politie heeft hem ten slotte te pakken gekregen. Onder meer zal hij de schade moeten betalen de auto heeft het tochtje namelijk niet smetteloos doorstaan. De vereniging „Tesselschade-Arbeid Adelt" houdt woensdag haar jaarlijkse bazaar, waaraan wordt meegewerkt dooi de afdelingen Amsterdam, Baarn, Gooi, Den Haag, Haarlem, Leiden Rotterdam. Er zullen vele aantrekkelijke stands zijn met exclusieve handwerk- huisvlijtartikelen. Men kan er terecht van 10 tot 12.30 en van 2 tot 5 uur. DUITS M.O. 's-GRAVENHAGE. 30 juli Geslaagd .oor huisakte Duits 'M.O'-A-1 L J Fröberg Rotterdam: S v d Bank, Zutphen: J Vene- Emmer-Compascuum: D C N Vos, Hengelo. A Kootte Maasland' mej A W Brekveldl. Ede; H A Maltha, Ca'pelle a d IJssel Schoolakt.e Duits MO-A: mep. S Den Haag, N Schuttel, Amsterdam L Stubbe Rotterdam: J P Visser Haarlem; A M J van Steen, Roosendaal F H G Beek. Treebeek; A Bikker. Coevor- Findhammer, 's-Hertogenbosch BOEKHOUDEN M.O. In het begin uan deze week zijn koningin Juliana en prins Bern- hard met de prinsessen Beatrix en Irene met de motorboot Gra tia van Amalfi vertrokken naar het eiland. Ischia. waar ze de gasten zijn van mevrouw Mimosa Delfino Parocli, M V igseri j KATWIJK .AAN I -40 k KW 7—51 k KW 9—70 k„ KW 23— -15 k KW 14730 k IJM 75—70 k KW 16r—25 k". KW 19—60 k.. KW 47—37 Tc, KW 54— '7'k. KW 140—23 k. KW 70—50 k. KW 163—14 k, KW 20—41 k. KW 78— 65 k KW 15—46 k.. -KW 43—15 k KW 97—40 k. KW 110—19 k.. KW 2-2—6;" "k". KW 45—17 k. KW 127—25 k, KW 175—31 k. KW ;S—24- k. KW 38—70 k., KW 37—90 k KW 93—55: k KW 130—10 k„ KW 151 18 k., KW 48—6 k KW 73—80 k.. KW 99— al k. Gemiddelde vangsten: Scheyeningen 29 kantjes. Katwijk -10 kantjes. KATWIJK AAN ZEE. 3-1 juli Gisteren aan de afsiag: KW 163 met 530 kantjes. KW 41—66 k. KW 25622 "k KW 5—443 k.. KW 32—313 k Prijzen: maatjesharing groen ƒ102—141. klein 39—44 20, groot 42—43 30. voll^ haring ƒ10+1. steurharing 33 60 KATWIJK AA.N ZEE. 31 juli Vandaag aan de afslag: KW 138 met- 35 kantjes, (eerste .g edeèlte) Prijs: maatjesharing groen ƒ98—106 S CH 0V -EN IN GEN31 juli Vangstbe- riebten uil volle zee. SCH 46—12 k, SCH 50—10 k, SCH 63—weinig vangst SCH 31— 8 k. SCH 39—40 k.. SCH 102—70 k, SCH 103—34 k tuit halve vleet- SCH 116—34 k SCH 275—weinig vangst. SCH 21—gisteren 25 k. SCH 110—17 k. SCH 120-p30 k.. SCH 182gisteren 204 k.. SCH 333—60 k nog van-gsti SCH 302—35 k SCH 4—1 SOM f9540 k SCH 196—gisteren 120 k SCH 25440 k nog 40 netten SCH 341—30 k SCH 342—17 k. SOH402—30 k. SCH 412—rnog 155 mijl. SOH 22o k.. SCH 530 k. SCH 19—34 k. SCH 25—25 k.. SCH 30— 34 k SCH 35—30 k SCH 37—30 k SCH 45—25 k SCH 5j5—gisteren 100 k SCH 79- nog 175 mijl SCH 84—10 k SCH «30—0 k SCH 181 —20 k SCH 186—17 k. SCH 236— 297—35 k SCH 310—nog 165 30 k. mijl. SCH 399—35 nig vangst SOH 8—gisteren 40—20 k. SCH 99—17 k SCH 133—17 k SCH IS9—25 k. SCH 233!34 k SCH 262—25 k SCH 285—15 k SCH 56—25 k SCH 229—40 k SCH 324nog 150 mijl. SCH 87—«8 k- SCH '.05—40 k SCH 339—35 k SCH 305—20 k SCH 20—56 k. uil halve vieel SCH 223— 35 k SCH- 314—22 k SC-H 23—30 k SCH 52»—gisteren 204 k SCH 53—45 k. thuisva rend. SCH 10460 k SCH 3930 k thuis varend. SCH 199—50 k SCH 201—43 k 56-22 k„ VL 7l>2 k VL 79^20 k.. VL 97— 2 k„ V'L 112—10 k.. VCL 115—.1'2 k, VL 132— 10 k VL 142—15 k nog 30 netteri, VL 153— 40 k VL 178—10 k VL 190—30 k VL 197—40 k„VL 199—weinig. VL 203—30 k nog 10" nellen. VL 208—17 k nog 15 netten Marktprijs:- maatjesharing groen ƒ9498 Besommingen: W IV 15—940. W 1— -ƒ 360. Har- -ƒ460 49—8790. W 54—500. 690. W 129—350. lingen 34—660. KW IJMUIDEN. 3-1 juli Prijzen per kg: gr long 520—430. g-m. tong 390330, kim long 3603-20, kl tong I 350320, kl tong II 330—30Ó. tarbot I 450—350. zalm 65: per 50 kg- tarbot sIV 88. gr schol 40. grm. schol 43. kim schol 5043. kl. schol I 4841. kl schol II 57—28. schar 38—20. bot 20—12. makreel 27. gr schelvis +7 grm schelvis 54. kim schelvis 61. kl schelvis I 70. kl J'I 70—65. wijting 40. gr gul 5747. 228—104 Aanvoer 1100 I Markt LEIDEN, 31 juli Veemarkt 12 stieren. 35 melkkoeien, 220 vett- 25 varekoeien. 96 veile kalveren, tere kalveren. 690 velte schapen, i 'en weidelamnieren. 55 varkens (zeugen), schrammen. 798 biggen 1 paard. 5 26 geiten. Notering: stieren (slacht 3862 Handel: stieren willig, mclkkot matig, vette koelen vlug, var&koeie vette kalveren slepend nuchtere lui en duur. vette schapen en lamme goed, zuiglammeren goed. weidelamme matig zeugen, schrammen en bigg lijk. LBID-EN. 31 juli Kaasmarkt. Aan voerd 31 partijen Goudse. 4 partijen Leu Goudse extra kw-ai tot 2.30. ie kwal. -2 22. 2e kwal 2 03—2 14. Leidse le 1 bloemkool BII (pei binnenland (per kist) 4.607 60_ (per 100 bos) 3158. selderij (per 13. prinsessenbonen 83—94. andijvie 35- kroten (per kist) 6 90. sla I (per 100 s 18. sla II (per 100 stuk) 3—7 Aanvoeren, waspeen 102.000 kg, wai R'IJiN'SBURG. 30 juli 720—1140, Ornithogalum Achillea 240—430. Scabiosa 200—410. 8090. Centaura 150—180. Catanans 6C 460. Gerry Hoek Kochelsee 200—320 Lipoma 200—280. 'Lact fia 260—300. 55: Gladiolen per 100: Gold Dust 260i Pride of Holland 400—570. 470. Abu Hasson 440540. Firmament 240. Allard Pierson 210250. Joh Strai 350510. N Europa 700—4Ï30, Konijnen-burg 36052' kelk, Amerikaanse Anjers Bl<| ROELOF A RENDS VEEN30 Juli lenveiling: Ornithogalum 17—32. Montb a 10—23. Esther Read 11—13, Physostei 127. Segetum 1518. Dahlia os; trosohvysanten: Ohatsworht os. Lelies 16: Am. Anjers 4t—11 RO'pLOFA R EN D S VEEN lo kenveiling: augurken B 71. idem C 69 DA 65—66. idem D 49- idem CD 28 per 100 kg. TER AAR. 30 juli Groenteveiling; bonen 72111, idem II 3665. idem 27 stokprinsessenbonen 9092. alles kg: augurken: fijn 80. fijnbasterd 73. UTRECHT. 31 juli Kaasmarkt Aahj voerd vier partijen kaas Aantal 137 1210 kg Geen notering. Handel vlug. BOSCH KOELKASTEN, 1 10 Liter, van ƒ660.- voor 560.- BOSCH KOELKASTEN, 136 Liter, van 720.- voor 620.- BAUKNECHT KOELKASTEN, 1 12 Liter, van 625.- voor ƒ560.- EN DAN NOC DE BEKENDE 100% IEMCO SERVICE TELEFOON 25414 EEN IN DE NEDERLANDSE SPEELFILM! VAN Dagelijks 2.30 - 7.15 - 9.15 A.L. Opleiding voor het brevet voor de textielhandel Prospectus en aanmeldingsformulier gratis verkrijg baar bij Stichting Vakopleiding voor de Textielhan del, Herengracht 257. Amsterdam C., en bij de plaat selijke cursusbesturen Aanmelding sluit 22 aügustus Leiden en omstreken en de Bollenstreek Haarlemmerweg 2-4, Leiden, tel. K1710-33141 Ford Anglia 1955 Taunus 15M Combi 1957 Chevrolet Bei-Air 1955 Opel Olympia Van, bestel 1955 Ford Thames Truck 5 ton 1951 Mercedes Kipper 5 ton 1953 Ford Taunus 12MX 1956 Ford Custom 1956 3 Volkswagen B.este). 19.53/56' 57 Standard Eight 1957 Morris Minor 1000 (nieuw) 1959 Standard Eight de 1957 Thames 800 bestel 1958 Opel Kapitan 1957 Anglia de Luxe 1959 Ford Consul 1956 DJC.W F-94 1956 2 Opel Rekord 1957 Ford Consul 1700 1957 Ford Edsel Ranger 1959 Renault Caravelle 1957 Simca Aronde P-60, Monthléry 1959 2 Ford Taunus 17M 1958 Ford Zephyr Six 1954 3 Ford Taunus 15M 1955/57'59 taunus 12M '1957 Ford Escort, kombinatiewagen 1956 Ford Fairlane 1959 Garantie Financiering Inkoop Inruil 's Zaterdags geopend tot 6 uur. Lu: 2 Ford Custom 300 LEUNE is goedkoper!! KOSTUUMS 12.75 GROTE SORTERING SPIJKERBROEKEN. RUITHEMDEN, BLOUSONS Gevraagd JONGSTE BEDIENDE voor de afdeling boekhouding Sollicitaties gaarne schriftelijk BACKER EN CO N V. UTRECHTSE JAAGPAD 2 lUVLRTbbRI i/i de Nieuwe Leidsche Courant

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 4