1Ë1I&
Conflict met Rome moet
zuiver gesteld worden
Contact met studerenden uit
Curasao op nieuwe basis
Russische Joden mogen
niet naar Wereldcongres
Eindexamenreglement H.B.S.
verschilt van M.M.S.
Ontsnapt
t langs Krakatau
Eert woord voor vandat
Kanttekenin
Teveel ethische
verdachtmaking
pROF. DR. K. J. POPMA is in
het chr. sociaal orgaan Pa
trimoniumbezig met een se
rie artikelen over het conflict
met Rome". Hij pleit voor een
zuiver stellen van de verschil
punten en is zeer bevreesd voor
de ethische diskwalificaties,
waarmee de protestanten zich
vaak van het rooms-katholicis-
me afmaken.
Na de opmerkingen van een
paar critische opponenten te
hebben beantwoord, schrijft
prof. Popma:
Er bestaat een geschrift ge
naamd de Heidelbergse Catechis
mus. Dit geschrift staat geheel in
het teken van het conflict met
Rome. Maar dit geschrift is on
bekend geworden: ook die kerken
die het officieel als belijdenisge
schrift handhaven, besteden er
over het algemeen weinig aan
dacht aan. En de kerken die het
wèl de aandacht waardig keuren,
o.a. door het catechetisch onder
wijs en de middagpreek, leven te
weinig uit de geest van dit leer
boek. Hun ambtsdragers menen al
genoeg gedaan te hebben, als ze
eens een keer met van weinig
smaak getuigende humor gezegd
hebben: ,,de mis, dat is helemaal
mis". De gevolgen blijven niet uit.
Als men het roomse dogma op
een onwettige manier bestrijdt,
speelt men Rome in de kaart.
Mij is een gezin bekend, waar
van de jongste dochter er ernstig
over denkt rooms te worden. Dat
de ouders daarover bitter verdrie
tig zijn, is begrijpelijk. Maar het
is merkwaardig, dat noch die
ouders, noch de betrokken wijk-
predikant, noch de huisvriend-
wijkouderling ook maar in de
verte in staat is, om het conflict
met Rome zuiver, te stellen. Men
bepaalt zich tot opmerkingen inza
ke wantoestanden in de roomse
wereld, die aan roomsen beter be
kend zijn dan aan protestanten.
Men verkondigt dwaasheden als:
.,A1 die roomsen zijn maar genie
pig en onbetrouwbaar". Genoemde
dochter hoort van haar ouders,
wijkpredikant en wijkouderling
niet anders dan opmerkingen die
Men mag van een orthodox pro
testant Christen verwachten, dat
hij weet hoe hij tegenover Rome
staat, en dat hij weet waar de
kern ligt van het conflict met Ro
me. In die verwachting worden
wij bitter teleurgesteld.
Kramphouding
Tegenover Rome vinden we
weinig meer dan een miserabele
kramphQuding en een fanatiek
antipapisme. Als dat onze hou
ding tegenover Rome is, mag men
vragen welke zin er nog toegekend
moet worden aan onze Evangeli
sche levenskeuze en onze reforma
torische religie. Wijst men op de
vervolging, waaraan Evangelische
Christenen in Spanje bloot staan,
dan wijst men op een ernstige zon
de in de roomse wereld, maar
men levert niet het geringste be
wijs, dat Rome de Schrift verkeerd
leest. En het gaat om het Woord
van God en de helderheid daar
van. Het gaat niet om fouten en
zonden die door Christenen worden
gemaakt.-Wie een beetje op zoek
gaat. zal in de protestantse, ook
in de orthodox protestantse we
reld wantoestanden aantreffen,
die voor de bij Rome te vinden
verkeerdheden geenszins onder
doen. Wie eens rustig kennis
neemt van de getuigenissen van
mensen, die een reformatorische
kerk hebben verlaten en rooms
zijn geworden, zal merken dat de
ze mensen in de meeste gevallen
zeer goed op de hoogte zijn van
de wantoestanden, zonden en fou
ter^ in de R.K. cultuurgemeen-
Wie echter zich ertoe bepaalt, in
antipapistische geest op Rome te
schelden, zal voor het geval kun
nen komen te staan, dat zijn zoon
of dochter met het werkelijke Ro
me in aanraking komt, en dan tot
de afschuwelijke ontdekking komt
dat zijn of haar ouders hem of
haar omtrent Rome maar wat op
de mouw hebben gespeld, en dat
zo ongeveer alles wat hij of zij
omtrent Rome gehoord hebben op
catechisatie en in de middagpreek
merkwaardig oppervlakkig en ten
dele volkomen onjuist is geweest.
Ernstig
Het conflict met Rome is eeh
hoogst ernstige realiteit; en we
staan voor het beklemmende feit,
dat er onder orthodox protestan
ten een loopje mee genomen
wordt. Men weet eenvoudig niet
waar men staat en maakt de re
formatorische erfenis te schande
door omtrent Rome praatjes te
verkopen, die met de ware bete
kenis van het roomse, dogma niets
te maken hebben.
Deze houding met betrekking tot
het conflict met Rome is
rooms!
De meerderheid van de ortho
dox protestanten bejegenen hun in-
bloed bezegelde reformatorische
erfenis als een ,,opus operatum",
d-w.z. als een werk dat vroeger
eenmaal gedaan is en alleen daar
door zijn kracht ~n geldigheid be
houdt. Als ik deze houding „rooms"
noem, houde men in het oog, dat
ik het woord „rooms" dan in zeer
bepaalde zin -gebruik. Déze opvat
ting van het „opus operatum" kan
in de R.K. practijk geconstateerd
worden: maar de R.K. kerkleer
en theologieën zijn ietwat anders.
Mogelijk komen we hierop nog te
rug. Men zij er wel op bedacht,
dat er in de R.K. cultuurgemeen
schap mensen zijn die kunnen na
denken en dat ook ter dege doen.
Zij glimlachen om de populaire
protestantse opvattingen, wel we
tende, dat een foutieve mening
weinig levenskracht heeft en al
leen blijft voortbestaan bij de
gratie van oppervlakkigheid en on
kunde.
t i a 5
„Centraal bureau toezicht bursalen"
Voor 350 jongeren
uit de West
Advertentie
De zagende pijnen
van rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen worden snel en afdoende
kan baten waar andere middelen falen.
Togal zuivert de nieren en is onschade
lijk voor hart en maag. Bij apoth. en
drog. 0.95, 2.40 en 8.88.
Van een onzer verslaggevers
DE MOGELIJKHEID voor Cu
ragaose jongelui om in ons
land een vaktechnische of univer
sitaire opleiding te volgen is finan
cieel gesproken veel groter dan
voor de Nederlandse jongens en
meisjes. Iedere jongen en ieder
meisje in Curagao kan ongeacht
het jaarinkomen van de ouders
een studiebeurs van 3.000.krij
gen om in Nederland een opleiding
te volgen niet alleen aan een HTS,
een kweekschool of een conser
vatorium maar ook aan een univer
siteit of hogeschool.
De Curagaose medaille heeft ook een
schaduwkant omdat het studeren in Ne
derland voor de Curagaose jongeren een
zo grote en radicale verandering van
sfeer, klimaat en omgeving .betekent,
dat het onverantwoord zou zijn de jon
gens en meisjes 'hier aan hun lot over
te laten. Tot nu toe trok de vereniging
Oost en West zich het lot van deze ji
geren aan. Zevenhonderd jongelui uit
Suriname en de Antillen, die in
land verblijven stonden tot nu toe onder
toezicht van Oost en West, welke
eniging vanuit Den Haag bemoeienissen
met hen had.
Met alle waardering, welke men
Curacao voor het werk van Oost
West heeft gehad en nog heeft is n
thans overgegaan tot de oprichting
van een „Centraal bureau toezicht
Curagaose bursalen", dat zaterdag
aan het Frederik Hendrikplein 34 In
Den Haag zijn eigen kantoor zal opo-
"decentralisatie
Dit nieuwe bureau, dat onder leiding
staat van de Neerlandicus en Curagao-
er de heer J. Ph. de Palm heeft 'het
bemiddelend en toezichthoudend werk
voor d'e Curagaose studerende jeugd in
Niet zuiver religieus
O
Hoogleraren werden
benoemd
Het Joodse Wereldcongres heeft
vandaag meegedeeld, dat het er
niet in geslaagd is in contact te
komen met de Joden in de Sow jet-
Unie. Het congres sprak de be
schuldiging uit, dat de Sowj et-
autoriteiten de Russische Joden
verhinderen de vergaderingen bij
te wonen.
In een rapport aan de vierde plenaire
vergadering van het congres, die hier
gehouden zal worden van 212 augus
tus, wordt verklaard, dat het congres
geprobeerd had in contact te komen
met de Sowjet-Joden, „maar dat er geen
centraal Joods adres in de Sowjet-Unie
was waartoe men zich kon wenden"
In de plaats daarvan werden een aantal
vooraanstaande groeperingen in
Sowjet-Unie uitgenodigd waarnen
te zenden naar de vergadering
Stockholm en een „vooraanstaand
Joods atoomgeleerde werd gevraagd
deel te nemen aan een symposium over
internationale samenwerking in de
atoomeeuw", aldus het rapport. Er werd
aan toegevoegd:
,Het Joodse Wereldcongres werd er her
haaldelijk en met nadruk van verzekerd
dat groeperingen en personen vrij wa
ren de uitnodiging aan te nemen als zij
zulks wensten en dat de regering zich
in dergelijke zaken niet mengde."
„Hoewel sedertdien vele maanden ver
lopen zijn is nog geen antwoord van de
regering ontvangen."
„Echter", aldus het rapport, „wordt in
antwoorden van Joodse groeperingen
in de Sowjet-Unie aan de vooravond
van de opening van de vergadering de
uitnodiging van de hand gewezen op
grond van het feit dat het voor zuiver
religieuze groeperingen niet zou passen
vertegenwoordigd te zijn op een verga
dering met politieke doeleinden."
Inschrijving aan Theol.
Hogeschool te Kampen
De inschrijving aan de theologische
hogeschool te Kampen zal op maandag
21 september om 10.30 uur plaats vinden.
De jaarlijkse recensie zal diezelfde dag
om 2 uur gehouden worden. Degenen,
die zich willen laten inschrijven, moeten
hun eindexamendiploma van het gym
nasium A benevens een gunstig attest
van hun kerkeraad overleggen.
Voor de theologische academie, uit
gaande van de Johannes Calvijnstichting,
vindt de inschrijving eveneens op maan
dag 21 september en wel om 10.30 uur
ons land in sterke mate gedecentrali
seerd. In iedere plaats waar een jongen
of meisje uit Curagao studeert, is een
mentor aangewezen, die in nauw over
leg en contact met cje heer De Palm,
de jongen of het meisje aan de Hol
landse sfeer en gewoonten probeert aan
te passen. Vandaar ook dat de heer De
Palm de Curagaose jongelui zo min mo
gelijk in de grote steden wil laten stu
deren. Een Curagaos meisje of een jon
gen, die bij het onderwijs wil komen,
kan ook een kweekschool in Arnhem,
Assen of Tilburg bezoeken, en behoeft
daarvoor in het geheel niet naar
terdam, Amsterdam of Den Haag te ko-
De vereniging Oost en West had
tot voor kort met 700 jongeren uit de
West bemoeienis. Het nieuwe bureau
zal er thans 350 overnemen.
Met de nieuwe werkwijze beoogt
men niet alleen een betere aanpas
singsmogelijkheid voor de studeren
de jongelui te krijgen doch ook om
gekeerd een beter begrip te kweken
bij de Nederlandse bevolking vo<
moeilijkheden waarvoor onze jonge
Rijksgenoten staan, die wildvreemd
in ons land komen en daar een
tal jaren moeten verblijven.
Beroepingswerk
NED- HERV. KERK
Aangenomen naar Kamperveen: J.
Vroegindewey. kand. te Barneveld; naar
Oosterwolde, Gld.: J. T. Cazander, kand.
te Gameren.
Bedankt voor Oud-Alblas: J. Vroeg
indewey, kand. te Barneveld; voor Bent
huizen, Schelluinen en Stavenisse: J. T-
Cazander, kand. te Gameren.
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen naar Haarlem-Zuid: G.
Rang te Vijfhuizen.
Bedankt voor Alphen aan de Rijn en
Oegstgeest: G. Rang te Vijfhuizen.
CHRIST. GEREF KERKEN
Beroepen te Klundert: P. van Zonne
veld, kand. te Bussum
Bedankt voor Ermelo: M. S. Roos te
Alphen aan de Rijn.
Het „Petrusblad" eist
publicatievrij heid
in de D.D.R.
Het katholieke kerkblad voor het bis
dom Berlijn, het ..Petrusblad" heeft de
functionarissen van de in de Oostzone
gevestigde CDU opgeroepen om
grond van de door de Sowjets in
ontwerp-vredesverdrag voorgestelde
vrijheid van publlkatierecht reeds nu
in de praktijk te beproeven. Het blad
stelt voor, dat de herderlijke schrijvens
van de bisschoppen en een reeks van
katholieke publikaties door de uitgeverij
van de Oost-CDU worden gepubliceerd.
Het blad stelt zich garant voor de finan
ciële gevolgen, maar is ervan overtuigd,
dat deze alleen maar een batig saldo
kunnen opleveren, want de katholieken
in de Sowjetzone kijken reikhalzend uit
naar katholieke publikaties.
MAAK BABY'S UITZET COMPLEET
MET DE HANDIGE ZWITSAL BABYSET
Overeenstemming nodig
De eindexamens kunnen deining
venvekken tot in hoge regionen. Zo
moet de staatssecretaris van o. k. en
w., de heer Stubenrauch zich bezin
nen op de wijze waarop het beste een
einde gemaakt kan worden aan de
onzekerheid die bestaat over het al
of niet bevoegd zijn tot vragen stellen
van gecommitteerden bij de eind
examens van de H.B.S.
Volgens het reglement voor de eind
examens van de middelbare meisjes
scholen wordt dit recht gedurende
een gedeelte Van de tijd' aan de ge
committeerden-gegeven. Het is even
wel niet zeker of de gecommitteerden
bij de H.B.S.-examens dit recht ook
hebben.
Bij de wet van 22 april 1937 werd het
voorschrift, dat de mondelinge exa
mens door de leraren werden afgeno
men, geschrapt. Dit zou inhouden dat
dus ook de gecommitteerden, die in
de examencommissie zitten met de le
raren het recht zouden hebben vragen
te stellen.
In het eindexamenreglement van de
H.B.S. is de verplichting opgenomen
dat de examinerende leraar over een
bepaald onderdeel van d'e examenstof
enige vragen moet stellen als ó'e ge
committeerde dit wenst. Hieruit valt
op te maken dat d'e gecommitteerde
deze vragen zelf niet mag stellen.
De staatssecretaris is daarom van me
ning dat het aanbeveling verdient aan
deze onzekerheid een einö'e te maken.
Hij beraadt zich over de wijze hoe dit
kan geschieden.
Dit probleem werd opgeworpen door het
Tweede Kamerlid de heer Vermooten,
d'ie ook vroeg om het examenregle
ment van de H.B.S. in overeenstem
ming te brengen met de M.M.S. Dit
zou veel verdergaande consequenties
hebben, want dan zouden ook de voor
schriften inzake de vaststelling van
de cijfers en de einduitslag voor <fe
H.B.S. moeten worden gewijzigd.
De staatssecretaris is van mening dat dit
voor het ogenblik te ver zou gaan. Hij
hoopt echter ook aan deze materie
aandacht te schenken als in verband
met de nieuwe regeling van het voort-
Advertentie
Benoemd fot hoogleraar aan de rijks
universiteit te Leiden, om onderwijs te
geven in de experimentele natuurkunde:
dr. K. W. Taconis, thans lector te Lei
den; aan de technische hogeschool te
Delft, om onderwijs te geven in de kern-
reactorbouw als buitengewoon hoogle
raar: prof. ir. E. F. Boon: aan de ge
meente universiteit van Amsterdam i
onderwijs te geven in de sterrenkunde
90
Het was Nicolson. die het ding. aanvankelijk on
gelovig, het eerst had geïdentificeerd, maar daarna
hadden ook Fmdhorn, McKinnon, Vannier, Evans en
Walters het herkend. Het was niet de eerste keer in
hun leven dat zij er een zagen, en er viel eenvoudig
niet meer aan te twijfelen. Het was een Amerikaan
se motortorpedoboot, en een Amerikaanse M.T.B.
kon met geen mogelijkheid worden verward met
welk ander vaartuig ook. De langgerekte buiten
waartse ronding van de boeg; de twintig meter
lange romp van multiplex, haar drie snelle
scheepsmotoren, de vier torpedolanceerbuizen en de
kaliber-50 machinegeweren, zij lieten geen enkele
twijfel bestaan. Zij voerde in hei geheel geen vlag,
maar als om de laatste twijfel weg te nemen, die er
mocht zijn gerezen inzake haar nationaliteit, hees
een van de matrozen juist een grote vlag, die wel
dra wijduit wapperde in de door de vaart van het
schip veroorzaakte wind het naderde met een
snelheid van ruim dertig knopen, wat nog lang niet
haar maximumsnelheid was, zodat het water voor
aan de boeg hoog werd opgestuwd. Zelfs in de snel
invallende duisternis was er ten aanzien van deze
vlag al evenmin twijfel mogelijk als ten aanzien van
de torpedoboot zelf de „Stars and Stripes" is
waarschijnlijk de gemakkelijkst te herkennen vlag
die er bestaat.
Allen in de reddingboot zaten weer overeind, en
een paar stonden de torpedoboot zelfs toe te wui
ven. Een paar mannen op het dek daarvan wuifden
terug: een in de stuurhut, en een ander bij een van
de geschutkoepels voor op de boot. In de redding
boot trof men voorbereidingen om aan boord van
het Amerikaanse schip te gaan en pakte zijn weini
ge spulletjes reeds bij elkaar; juffrouw Plenderleith
was zelfs bezig haar hoed met een paar hoedepen-
nen wat steviger op haar hoofd te bevestigen, toen
de torpedoboot plotseling haar grote Packardmoto-
ren eerst langzamer en daarna zelfs achteruit liet
draaien en vlot langszij de reddingboot gleed, die
tegenover de torpedoboot wel een heel erg lilliput
ter ige indruk maakte. Nog voor zij geheel stil lag,
suisden er een paar zware lijnen over het water naar
de reddingboot en kwamen voor- en achterin terecht.
door ALISTAIR MAC LEAN
f (vertaling Rob Limburg) i
De gecoördineerde pre
jure ie manier waarop de
boot6'wMd^b'ehandeïd. getuigden onmiskenbaar van
een uitstekend geoefende bemanning. En toen
schuurden de vaartuigen langs elkaar. Nicolson leg
de de ene hand tegen de zijkant van de torpedo
boot en hief de andere omhoog bij wijze van groet
aan de korte, gedrongen figuur, die een ogenblik
tevoren achter de stuurhut was gekomen.
„Hallo daar!" riep hij met een brede grijns,
stak
gezet onderwijs (de Mammóetwet) de
examenregeling opnieuw zal moeten
worden vastgesteld.
Ds. A. Verhagen van
Gouda overleden
Geheel onverwachts is vanmorgen in
het Diaconessenhuis ..De Wijk" te Gouda
op 71-jarige leeftijd overleden ds. A.
Verhagen, predikant bij de Gereformeer
de Gemeenten. Meer dan vijftig jaar
heeft ds. Verhagen het ambt bediend,
eerst als lerend ouderling, later als pre
dikant.
Ds. Verhagen werd op 3 maart 1887
geboren, op vijfjarige leeftijd .raakte hij
verlamd. Tot zijn twaalfde jaar verbleef
hij in ziekenhuizen- Van een schoolop
leiding kwam niets terecht. Zijn toe
komst, zo werd besloten, zou in het
schoenmakersvak liggen.
Het ging echter anders. Op zestien
jarige leeftijd ging hij over naar de toen
malige Vrije Gereformeerde Gemeente
in Vlaardingen. Hij gaf zich aan zon
dagsschoolwerk in Nieuwerkerk en
Vlaardingen. Op 21-jarige leeftijd kwam
a's. Verhagen in contact met ds. D. C.
Overduin, die een vrije gereformeerde
gemeente in Amsterdam diende. Hij
werd op 17 april 1908 bevestigd tot le
rend ouderling in de vrije gereformeerde
gemeente in Westzaan. Vervolgens stel
de de Zeeuwse particuliere synode van
de Gereformeerde Gemeenten ouder
ling Verhagen was inmiddels naar Me-
liskerke verhuisd" hem beroepbaar
als predikant. In 1915 werd ds. Verha
gen als predikant bevestigd in Leiden
hand uit ter begroeting. „Broeder, wat
j blij i
„Niet half zo blij als wij, dat we u zien." Wit
te tanden glinsterden in een door de zon gebruind
gezicht; de linkerhand maakte een bijna onmerk
bare beweging, en de drie zeelui op het dek hadden
opeens opgehouden belangstellende toeschouwers te
zijn en ontpopten zich plotseling als uiterst waak
zame en oplettende wachten, die opeens roerloos
stonden, met lichte machinegeweren in de hand,
terwijl er in de rechterhand van de man die had
gesproken een pistool zichtbaar werd. „Ik ben ech
ter bang dat uw blijdschap wel eens van korter
duiur zou kunnen zijn dan de onze. U wordt in «s
der geval verzocht zich niet te bewegen."
Een paar seconden lang bewoog niemand zich.
Nicolson kreeg een gevoel alsof hij een stomp in
zijn maagstreek had gekregen. Alsof zij aan een
ander toebehoorde, zag hij, dat zijn hand niet
langer losjes tegen de wand van het schip aan
rustte, maar tot het uitsterste gespannen was. On
danks al het water, dat hij had gedronken, werd
zijn mond opeens
slaagde er toch nog
te doen klinken.
„Wat is dit voor een gemene streek?"
„Lk moet u gelijk geven," antwoordde de ander
met een lichte buiging, en voor het eerst zag Ni
colson de onmiskenbaar wat schuin staande ogen
met de strakke huid om de ooghoeken. „Voor
het inderdaad geen grap te noemen. Kijk!"
maakte een gebaar met zijn vrije hand, cn Nicol
son keek. De Amerikaanse „Stars and Stripes" was
reeds verdwenen, en daarvoor in de plaats rees
langzaam de Japanse omhoog. „Een betreurens
waardige krijgslist, vindt u niet?" vervolgde de
man, die geweldige pret scheen te hebben. „Net als
liet schip zelf en het uiterlijk van mij en mijn man
nen, dat met wat goede wil voor Angelsaksisch kan
doorgaan. Hoewel het daaraan te danken is dat we
hiervoor aangewezen zijn, kan ik u wel verzekeren
dat we er niet bijzonder trots op zijn. Maar dat al
lemaal slechts terloops." De man sprak uitstekend
Engels, met een uitgesproken Amerikaans accent,
en hij schepte er zichtbaar genoegen in daarmee te
pronken. „Er is heel wat zon en storm geweest in
de afgelopen week, en het is wel zeer vriendelijk
van u, dat u zo goed bent geweest die te overleven.
We hebben al heel lang op u gewacht, en u bent
dan ook bijzonder hartelijk welkom".
Hij zweeg opeens, liet zijn tanden zien en richtte
zijn pistool op de brigadegeneraal, die overeind was
gesprongen met een snelheid die wonderbaarlijk
was voor iemand van zijn leeftijd, terwijl hij met
een lege whiskyfles zwaaide, die hij in zijn handen
had. De Japanse officier spande onwillekeurig zijn
vinger om de trekker, doch ontspande deze weer
langzaam, toen het tot hem doordrong dat die fles
niet voor hem was bedoeld, maar voor Van Effen,
die zich half had omgedraaid toen hij de slag voel
de aankomen, maar net even te laat een hand op
hief bij wijze van bescherming. De zware fles trof
hem net boven het oor en hij zakte op zijn bank
in elkaar, alsof hij was neergeschoten. De Japanse
officier keek Farnholme strak aan.
„Noi zulk een beweging, en u bent een kind des
doods, oude man. Bent u gek?"
(Wordt vervolgd)
t Lisse.
Hij heeft vervolgens het Woord be
diend in Dirksland (van 191?—1921}'
Middelburg 11921—1942), in Lisse (1942
1947), in Kampen (1947—1955),
in 1955 af diende hij de gemeente
Gouda.
Bij de ingebruikneming van het ni
..e kerkgebouw in Kampen werd hij
benoemd tot ridder in de orde van
Oranje-Nassau.
prof. dr. G, B. van Albada, oud-hoog
leraar aan de universiteit van Bandung;
aan de gemeente universiteit tc Amster
dam als buitengewoon hoogleraar om
onderwijs te geven in de immunopatho-
logie: dr. J. J. van Loghem, direkteur
van het centraal laboratorium van de
bloedtransfusiedienst van het Rode
Kruis; aan de gemeente universiteit
Amsterdam als buitengewoon hoogleraar
grarische economie: prof. dr. J.
Horring, hoogleraar aan de Landbouw
hogeschool te Wageningen.
Kruiswoordpuzzel
Horizontaal: 1. deel van een schip,
4. stad in Noorwegen, 7. kalebas, 10,
zonnescherm, 12. mondeling, 14. houten
vat, 15. boomloot, 17. vaarwel, 18. boom,
20. vlaktemaat. 21. muziekinstrument,
22. opschik, 24. uitgestorven vogelsoort,
26. lichaamsdeel, 27. vaartuig. 29. stap,
31. adellijke titel op Java, 33. jongens
naam, 35. werkplaats, 36. metaalhou
dende delfstof, 37. venster.
Verticaal: 1. nevel, 2. diersoort
Rode en Middell.zee, 3. kever. 4, aard
soort, 5. koord van een speeltuig, 6.
gekheid, 8. bijwoord. 9. wilde haver, 11.
mosvlakte of steppe inz. in N. Rusland,
13. vogel, 16. zwarte, 19. visje, 20. berg
weide. 23. voegwoord, 25. muzikaalto-
neelspel, 26. behoeftig persoon. 27. dorp
je onder de Over. gem. Gramsbergen,
28. steen, 30. sprakeloos, 32. gravure,
34. afgelegen.
„Wees toch niet zo eigenwijs!" Hoe vaak wordt dat ons
voorgehouden en hoe vaak houden wij het anderen
voor! Het begint met het kleine kind, dat beslist zijn i
willetje wil doorzetten, ondanks alle vriendelijke of
woorden van vader en moeder. En wie kinderen hee]
tussen de veertien en twintig jaar weet er helemaal van
te spreken! Argumenten en dreigementen halen dan dik
maar weinig uit. En vaak is het slot van het liedje de
zuchting: Dan moeten ze het zélf ma,gr weten." Nu
Paulus in zijn brief aan de Romeinen een hele serie dring
adviezen. Hij wekt met klem op „het goede" te doen en
kwade" na te laten. En tussen al die opmerkingen staat
dit korte zinnetje: „Weest niet eigenwijs." Dat wil z(
zeggen als: laat u niet leiden door uw eigen wijsheid. U n>
dat wel wijsheid, maar u vergist zich. Uw eigenwijsheid
wezen dwaasheid. Er is een andere wijsheid, een échte
precies ingaat tegen uw eigen, menselijke wijsheid. U
vooral niet denken het zelf allemaal zo goed te wete'
steeds maar weer proberen uw eigen zin door te dri
maar u moet 'uw wil, uw opvattingen, uw initiatieven,
gedachten, uw voornemens, uw plannen toetsen aan ze
normen, die u overigens niet vreemd behoeven te zijn. W
waarlijk wijs door te luisteren naar de Bijbel, waarit
Opperste Wijsheid spreekt, concreet en actueel!
DE ZIN VAN EEN HUURVERHOGING
A/IET ingang van 1 april 1960 zul-
len de huren van de woningen
met 20 pet. verhoogd worden. Uit
gezonderd worden de oudere wonin
gen, waarvan de huur na een nieu
we verhoging naar verhouding te
hoog zou komen te liggen.
In het algemeen is de bedoeling van
de huurverhogingen, dat de over
heid minder zal behoeven toe te
(eggen op de huren van de woning
wetwoningen en dat er gezondere
verhoudingen zullen ontstaan tus
sen de huren van de vooroorlogse
en de naoorlogse woningen. Ook de
woningnood zal dan sneller tot een
oplossing worden gebracht, want
bij gezonde huren zullen de wonin
gen, maatschappelijk gezien, juister
verdeeld worden.
Oorzaak van de noodzaak tot huur
verhoging zijn de sterk gestegen
bouwkosten van na de oorlog. Ho
gere bouwkosten betekenen immers
hogere huren. Wanneer nu alle hu
ren opnieuw zijn vastgesteld op ba
sis van de naoorlogse bouwkosten,
dan is de zaak gezond. Hiernaar
streeft thans de Nederlandse rege
ring. Met een aantal periodieke
huurverhogingen hoopt zij dit doel
te bereiken.
Deze hele plannenmakerij staat of
valt echter met het al of niet sta
biel blijven van het huidige niveau
van de bouwkosten. Blijven de
bouwkosten ook voortdurend stijgen,
dan komt er nooit een eind aan het
verhogen van de huren en worden
de huurverhogingen, die via de loon-
compensaties een groot deel van de
„economische ruimte" inslikken,
met name voor de werknemers
een onverkwikkelijke zaak.
Het is daarom begrijpelijk, dat men
van werknemerszijde bij het noemen
van huurverhoging in één adem
vraagt om verlaging van de bouw
kosten. De afgelopen jaren zijn de
bouwkosten nogal gestegen, en hier
en daar heeft de mening postgevat,
dat deze stijging wel weer onge
daan gemaakt kan worden om het
effect van een huurverhoging te ver
groten en om het einde van de serie
verhogingen des te sneller te kun
nen bereiken.
De Sociaal-Economische Raad heeft
dit voorjaar in een advies aan de
regering vastgesteld, dat in de pe
riode van 1953 tot 1957 de bouwkos
ten met 35 pet. zijn gestegen.
„Zwarte" lonen en officiële loons
verhogingen in de bouwvakken kun
nen hier moeilijk de schuld van
krijgen, want de bouwkosten be
staan slechts voor 25 pet. uit ar
beidsloon. Ter verklaring van de kos
tenstijging worden dan ook, behalve
de loonronden, de doorwerking van
de hogere lonen in de materialen-
prijzen genoemd, d'e invoering van
de werkloosheids- en wachtgeldver
zekering, de algemene ouderdoms
wet en andere sociale voorzieningen.
AFWACHTENDE HOUDING
Voorts zijn bepalend voor de b
prijs de architectenkosten, de 1(
gelden, de grondkosten, aansluit!
kosten voor gas en licht, de
voerskosten van materialen, on
belasting, registratiekosten en or
nemerswinst.
Hierbij mag niet over het h
worden gezien, dat ook maatr
len van de overheid geleid hel
tot stijging van verschillende
de genoemde kosten. De verhoi
lasten in het vervoersbedrijf w:
hiervan een gevolg. Vermeld
ten ook worden de hoge overdrac
kosten, die er bij koop of verl
van een woning nogal in hak
Aandacht verdienen voorts
sterk uiteenlopende bouwvoorsc!
ten. Een grotere uniformering
dit opzicht zou kosten- en tiji
sparend kunnen werken.
Duidelijk aanwijsbare, exorbiti
kostenstijgingen, die niet door
beugel kunnen, zijn echter tot
toe niet gebleken. Het lijkt ook
waarschijnlijk, dat deze zullen
staan. Wellicht, dat na nauwke
ger onderzoek op onderdelen ei
kostenbeperkingen kunnen wor
aangebracht, doch al te grote i
wachtingen zal men hiervan i
moeten hebben.
Bovendien is het de vraag, of
huidige kostencijfer voor de b(
verontrustend geacht moet word
Over het algemeen zijn in het
drijfsleven de kosten vergeleken
voor de oorlog verdrie- of vervi
voudigd en de prijzen hebben 1
gelijke tred mee gehouden. Het l
tencijfer voor de bouwvakken ligt
het ogenblik ongeveer op hetzel
niveau.
Daarbij zal men er echter a
dacht voor moeten hebben, dat
luxe en het woongerief in de
oorlogse woning een belangrijk g
tere plaats inneemt dan bij de vo
oorlogse woningbouw het geval w
Voorts is het nu eenmaal onvernt
delijk, dat bij de aanhouden
vraag, die het vrij constante ai
bod op de bouwmarkt sterk bli
overtreffen, de prijzen iets m<
aantrekken dan in een tijd van e
verzadigde bouwmarkt en een
groot aanbod.
De balans opmakend zouden we v
len constateren, dat bij voortdu
de hoogte van de bouwkosten fe
tisch bezien zal moeten worde
maar al zou het niet mogelijk bl
ken het niveau van deze kosten
belangrijke mate te verlagen, di
zou er toch al veel gewonnen zij
indien voor de toekomst een verd
re stijging van de bouwkosten wei
voorkomen.
Waken tegen een verdere verhogii
van de bouwkosten moet namelil
als absolute voorwaarde worden gi
steld bij de aanvaarding van ei
nieuwe huurverhoging.
jTjE GENEÉFSE ministersconferen
tie bevindt zich nog steeds
in een stadium van afwachten. Mi
nister Herter van de Verenigde Sta
ten heeft wel gezegd, dat hij uiter
lijk woensdag a.s. naar Amerika zal
terugkeren, maar niemand had ver
wacht, dat de besprekingen tot die
dag zouden voortduren.
Alle verklaringen, die in de afgelo
pen dagen werden afgelegd, zijn er
op gericht, het verloop van de confe
rentie te beïnvloeden. Wanneer pre
sident Eisenhower zegt, dat er nog
geen aanleiding bestaat om een top
conferentie te organiseren, dan moet
hij dit in de eerste plaats om de
Sowjetunic er toe te bewegen tot
een wat toegeeflijker houding.
Men zou het zelfs zo kunnen zeggen,
dat men vooral van Amerikaanse
zijde tracht een topconferentie mo
gelijk te maken, door er de nadruk
op te leggen, dat van een dergelijk
gesprek onder de huidige omstan
digheden geen sprake kan zijn.
Daarom maakte Hertcr van de aan
kondiging van zijn vertrek een de
monstratie.
Niettemin resten er nog weinig da
gen, waarin een voor beide partijen
aanvaardbare tussentijdse regeling
kan worden getroffen voor de Bei
lijnse kwestie. Het wachten is oj
een gebaar van Chroesjtsjef, die ht
blijkbaar in het Kremlin voor ht
zeggen heeft.
De rede, die de Russische premii
in de Oekraine gehouden heeft, vi
op door de gematigde toon, die t
in gebezigd werd. En men sluit i
Genève ed mogelijkheid niet uit, ds,
Chroesjtsjef op het laatste ogenbli
nog zal voorkomen, dat de conferet
tie mislukt.
Hij kan dit doen tijdens een laatst
onderhoud met de Amerikaans
vice-president Richard Nixon, voo
diens vertrek naar Polen. We wt
zen reeds op de mogelijkheid, ds
hij daarbij tevens datum en plaat
voor een topconferentie zal voorstel
len. Ook kan hij rechtstreeks in
structies aan Gromyko geven.
Tenslotte bestaat ook de mogelijk
heid, dat Chroesjtsjef streeft naa
een persoonlijk gesprek met presi
dent Eisenhower. Het is echter bt
kend, dat de Amerikaanse presideff
hiervan geen voorstander is, omdaf
hij meent, dat de regeling van in
ternationale geschillen geen priv»
aangelegenheid van twee grote mo
gendheden dient te worden.
Oplossing vorige puzzel
Horizontaal: 1. salon. 5. leken, 9. ope
ning, 11. ba, 13. eland, 14. er, 15. eden,
17. Eire, 19. lev, 20. dra, 22. sen, 23.
Lena, 24. keep, 25. aar, 26. mos, 28.
ras, 30. pats, 32 Velp, 33. ar, 34. talie,
37. M.O., 38. geleerd, 40. telle, 41. re-
net.
Verticaal: 1 sabel, 2. L.O.. 3. open,
4 Nel, 5. tin, 6. ende, 7. kg, 8. Noren,
10. naar, 12. adelaar, 14. erepalm, 16.
Evert, 18. Isère, 20. dam, 21. aks, 25.
apart, 27. oele, 29. sport. 31. stel, 32.
Vere, 35. ale, 36. Ier, 38. gl, 39. dn.
-
hoboth-school te Ruurlo: mej. G. Olthuijj
te Doeünchem: aan de school met de Bij,
bel te Creil (NOP»: mej. G. v. d. Mee:
te Nijemirdum; aan de Prins Bernhardt
school te Delft: mej. A. W. Verschoor ti
Delft; aan de school m.d. Bijbel te EIS
(U.): mej. A. C W. de Rover te Wage'
pingen; aan de Chr. ULO te Franeker!
mej. A Timmerman te Lollum en mej,
A de Jong te Amsterdam; aan de Pr.
Beatrixschool te Geldrop mevr. M. Pro'
per-Olivier te Geldrop; aan de Hervl
school te Berlikum: mej. L. van der Meu<
len te Leeuwarden.
