Bij heuvelgraf in Drente
kroop hoogleraar rond
MIDDELBARE SCHOLIEREN
MET EEN JANUSKOP
Negeradvocaat komt met
gezin naar Gouda
Brandnetel van 3 meter
Weg en water
eisten weer
slachtoffers
Schot uit handboog
naar moderoos '59
MAANDAG 27 JULI 1959
Nieuwe vorm van vakantie besteding
(Van onze speciale verslaggever)
TAROOG EN STOFFIG was de Drentse hei en de loomheid der natuur was
als één smachtende kreet naar water. In deze warme, zo nu en dan
broeierige atmosfeer heeft de Nederlandse jeugdbond ter bestudering van
de geschiedenis zijn eerste, archaeologische kamp gehouden. Zo'n vijfen
twintig middelbare scholieren uit verschillende plaatsen in ons land waren
hiertoe naar het niet ver van Emmen gelegen Noord-Sleen gekomen om
een heuvelgraf, dat aan de rand van het Slenerzand werd ontdekt, bloot
te leggen en in kaart te brengen. Ze waren vuil en misschien een beetje
moe, deze met schoppen, meetlatten en troffels gewapende amateurs. Maar
bij die ongeschoren gezichten en ongewassen voeten behoren ogen, die
doelbewust in het leven kijken, die de jeugd van zeer positieve zijde laten
Eenzaam
Met een colbertje, gesloten schoenen
een das voelt men zich bij deze graven
de, metende en tekenende jongens en
jes als geïsoleerd op een onbewoond
eiland. En als men even later ziet, dat
ook de man, bij wie men, wat kleding be
treft, nog 't dichtste staat, niet kan nala
ten met een troffeltje in de hand
afgraving rond te kruipen, dan zou
niets liever doen dan hals over kop
een hoop zand afduiken om toch
vooral veel stof en vuil op kleren, gezicht
en handen te krijgen.
Prof. dr. W. Glasbergen heette de
en als hoogleraar-directeur van het In
stituut voor prae- en protohistorie te
sterdam heeft hij zich in kringen van
heidkundigen een uitnemende naam
worven. Zijn simpele aanweizgheid daar
op die droge Drentse hei stond er reeds
borg voor, dat dit eerste archeologische
kamp van Neêrlands jeugd niet zo maai
een vermakelijk spelletje is. Wat die gym
nasiasten, lyceïsten en HBS-ers bij dat
oude heuvelgraf onderzoeken, is in elk
opzicht wetenschappelijk verantwoord,
wat ook al blijkt uit de toevoeging van
de conservator van de afdeling prehistorie
van de musea van Assen en Groningen,
de heer J D. van der Waals, die de tech
nische leiding verzorgt.
Zeer enthousiast was de hooggeleerde
Glasbergen over dit eerste archeologische
jeugdkamp in Nederland.
„U moet weten." bracht hij met profes
sorale logica naar voren, „dat de pre
historie eigenlijk het slachtoffer va
welvaart is. want zij teert tot op zekere
hoogte op de werkloosheidHoe
werkgelegenheid er is en hoe mee
diend wordt, hoe moeilijker wordt het
voor ons om gravers te vinden
Selectie
En Hans Dijkstra, oprichter van
nog kersverse Nederlandse jeugdbond t
bestudering van de geschiedenis
„voorman" van het kamp, was al ev
„We haden veel te veel aanmeldingen
en raarom hebben we een beetje moeten
selecteren,' zei deze achttienjarige leer
ling van het Amsterdamse Barlaeus-gym-
nasium. „Iedereen vindt het plezierig en
neemt zijn taak volkomen serieus
Voor volgend jaar staan er nog meer ar
cheologische jeugdkampen op het pro
gramgram en we zijn ook van plan in de
buurt van Parijs te gaan graven
We knielden neer bij de zeventienjarige aymouoi van ae iveaenanase jeugaD
Jytte Kroning uit £)elft, die tot^de tweeter bestudering van de geschiedenis
kozen. Het is een goed symbool, zeker als
resseerde groep scholieren thans
Noord-Sleen aan het graven is.
Grote ontdekkingen?
Met uitzondering van dat nog nader te
definiëren stuk akkerland eigenlijk
Er zijn wat crematieresten gevonden
pulver van houtskool, een paalgat en
stukjes vuursteenafslag. Op oppervlakte-
verkleuringen is men veelvuldig gestuit
en alles wat ook maar de geringste a
wijzing vormde voor een vondst, is n
de grootste zorgvuldigheid onderzocht
bestudeerd.
„Het is jammer van die schatgraver
verzuchtte Hans Dijkstra. „We weten
lemaal niet, of ze iets meegenomen hebben
en dat vinden we eigenlijk 's spijtigst
terwijl we ook zeven in plaats van vier
kwadranten hebben moeten maken om het
heuvelgraf bloot te leggen
„Kwadranten? Wat bedoel je
„Nou, dat zit zo," beijverde zich de gym
nasiast, al het hot air van de student, die
in de archeologie zijn werk en hobby heeft
gevonden. „Als er een ongeschonden heu
velgraf wordt ontdekt, dan wordt dit in
vier, ongeveer gelijke, parten verdeeld,
die, met behoud van de tussenliggende
walletjes, stuk voor stuk worden
gravenOp de dwarsprofielen, de delen
dus, die we laten staan, dateren we.
Aan vertekeningen en verkleuringen ki
nen we zien wat er allemaal in dat stuk
bodem te doen is geweest en waar zich de
oerlaog uit de tijd der gevonden be
kingen heeft bevonden
meisjes in het kamp behoort, die later
archeologie willen gaan studeren. Ze had
net enkele vierkante decimeter akkerland
uit de vroege Bronstijd blootgelegd,
zichtig schavend met haar troffeltje,
of ze een kunstwerk aan het wrochten
„Kijk," verklaarde ze, terwijl een nog
kinderlijke trots in haar grote, grijze
ogen gloeide, „dit kan misschien onze
de opvatting huldigt, die de NJGB
over Janus heeft. De ene helft
gelaat blikt namelijk terug in de oud
heid; de andere helft, die een wat jeug
diger aanzien gekregen heeft, tuurt voor
uit, naar di everten, welke in onze jeugd
zo oneindig en zo onbegrepen leken.
Zo heeft dan dat eerste archologische
jeugdkamp trachten bij te dragen in de
grootste ontdekking wordenMeneer
Van der Waals heeft gezegd, dat als deze
oerlaag doorloopt, we waarschijnlijk het
op één na oudste stuk akkerland var
derland hebben gevonden
De vroege Bronstijd hoe ver
hij niet achter de moderne, twintig-eeuw-
se mens? Zo'n drieëntwintighonderd jaai
geleden was hier het veld dus al be
bouwd, een stelling die bewezen werd
door een even verder gevonden afdruk
van een ploegvoor. Onze voorvaderen
toen leefden dus niet meer uitsluitend
de visvangst en van de jacht, maar
den al geleerd de grond op primitieve
wijze te bewerken. Ze hadden hier ge
staan, gearbeid en gewoond. Ze w
ook gestorven en begraven.
Schatgravers
Het symbool van de nieuwe jeugd
bond: ,en „Janus-kop", die zowel
terugblikt als vooruitkijkt.
vermeerdering van kennis omtrent de
bodem en de mensen van het oude
Drentse land, zoals zich dat eeuwen gele
den aan de wereld heeft voorgedaan. En
de deelnemers van dat kamp hebben zich
niet alleen vermaakt, maar vooral ook
veel geleerd. Het was een instructiekamp,
wat al blijkt uit de vele hooggeleerde en
zeergeleerde heren, die met bijlen, pijlen
en andere bronzen gebruiksvoorwerpen
daar in Noord-Sleen op de heide zijn ver
schenen om de leergierige scholieren, hun
vakantie ten spijt, alles over een cultuur
te vertellen, die één van de pijlers van
hun eigen beschaving werd.
ONBEZORGD GENIETEN
Ververs geregeld met Esso Extra Motor Oil en...
alles loopt gesmeerd. Zowel bij een hete als
koude motor heeft deze multigrade motorolie de
juiste vloeibaarheid. Esso Extra Motor Oil houdt
de motor schoon en bestrijdt slikvorming effec
tief. Dank zij de anti-slijtage eigenschappen een
langer en gelukkiger autoleven
Ook voor het tanken... even denkenI
Goed zo, stop bij Esso, want....
MET ESSO BENT U BETER UIT!
POLITIEKE GEVANGENE IN VRIJHEID
TAE AFRIKAANSE advocaat Patrick
Matimba, een lid van de verbo
den Afrikaanse congrespartij, heeft
gisteren een overweldigend afscheid
gekregen op het vliegveld van Salis
bury, vanwaar hij is vertrokken om
zich in Nederland te vestigen.
De heer Matimba. die een Nederlandse
:htgenote (uit Goudal heeft, werd po
litiek gevangene onder de bepalingen
de noodwet, die vijf maanden ge
leden van kracht is geworden. Het gou-
ïment van Rhoderië bleek bereid
vrii te laten onder conditie dat de
Nederlandse regering hem toestemming
du geven zich in Nederland te vestigen
e heem Matimba werd woensdag op
rije voeten gesteld.
Velen stonden samengepakt op een bal
kon bij het vliegveld om hem uitgeleide
doen. De heer en mevrouw Matimba
hebben een dochter van vier jaar. Me-
v Matimba was de enige blanke
v in Salisbury die met een neger
Voor zijn vertrek verklaarde de heer
Matimba: „Ik mag dan uit de gevange-
ijn, maar ik heb niet het gevoel
dat ik vrij ben. Als ik terug kom in
Zuid-Rhodesic wordt ik weer gearres
teerd." Een woordvoerder van de rege
ring verklaarde hierop, dat de ver
kende „later, als hij dat wenst" zal kun-
Hans Dijkstra, de achttienjarige
oprichter van de Nederlandse
Jeugdbond ter bestudering van de
Geschiedenis, bij het door de scho
lieren ontdekte paalgat.
Een toevallige samenloop van omstan
digheden heeft dit eerste archeologische
jeugdkamp van Nederland naar het
Drentse Noord-Sleen gebracht. Van het
bestaan van het heuvelgraf aan de rand
het Slenerzand was men reeds lang
op de hoogte Schatgravers, malafide lie
den, bij wie het uitsluitend gaat om de
vaarde der eventuele vondsten, had-
ïr de eerste spade ingestoken Een
jaar geleden werd het door hen opge
worpen zand door enkele toevallig voor
bijtrekkende archeologen gezeefd. Niet
minder dan zeven pijlpunten uit de zo
genaamde Sögier-cultuur leverde dit op,
zomede een bronzen naald en een kraal
uit dezelfde periode
1 iets voor een eerste jeugdkamp,
heeft de Universiteit van Groningen toen
gezegd, nadat ze van Hans Dijkstra en
ns lofwaardig initiatief had gehoord,
n commissie van aanbeveling, waarin
tenschapsmensen van alle zuilen zitting
men, was spoedig gevormd en zo komt
het dat deze. zo voor de oudheid geinte-
De brandnetel levert een textlel-
vezel en de oude naam „neteldoek"
zou er Inderdaad op kunnen wyzen,
dat men deze vezel hier vanouds
kende en gebruikte. Er *yn ons ech
ter geen gegevens bekend, waaruit
zou kunnen bljjken dat het als netel
doek bekend staande weefsel hier te
lande ooit uit andere dan linnen- of
katoenen vezels werd vervaardigd.
Door de nomadenstammen In Siberië
wordt uit de vezel van de daar in
heemse brandnetel nog neteldoek ge
weven, maar dat wil op zichzelf nog
niets zeggen over het vroegere ge
bruik ln ons land.
Tjjdens de eerste wereldoorlog wer
den in Duitsland op grote schaal
vezels uit brandnetels gewonnen om
in de enorme behoefte aan textiel te
rzien. Aam
nke-
deze industrie in
het wild verzameld,
maar later ging men
er toe over de
brandnetels aan te
planten. Na de oor
log verliep deze in
dustrie ogenblikke
lijk. maar onder het nazibewind werd
dit bedrijf weer ter hand genomen.
Speciale rassen werden voor dit doel
gekweekt en door selectie U men er
ten slotte in geslaagd bijzondere
soorten tot een hoogte van 3 m te
ontwikkelen. Ook ln Nederland zijn
proeven met brandnetels als vezel
gewas genomen, juist met het oog op
een mogelijke vervangingsvezel voor
de textielindustrie tijdens de laatstr
wereldoorlog, maar het economische
rendement bleek steeds ver beneden
het vereiste minimum te liggen.
TOCH IS
HET ZO!
Men zal zich afvragen, hoe dit
mogelijk is, aangezien de plant toch
op de meest onverzorgde stukken
grond wil gedijen. Juist daar zit 'm
de kneep. Want wiar zien we de
brandnetel voornamelijk en bij voor
keur optreden? Op mestvaalten, op
erven, langs wegen en sloten, kortom
op alle mogeiyke plaatsen waar de
mens leeft en werkt en waar zich
door het weggeworpen afval veel
stikstofverbindingen in de grond be
vinden. In onbewoonde duinstreken
of op de heidevelden zult u nooit
brandnetels aantreffen, omdat de
grond te arm is aan stikstof. In tegen
stelling met de aanvankeiyke mening,
dat de brandnetel zyn eigen weg wel
vindt, biykt dus dat by de teelt van
brandnetels op grote schaal wel dege-
iyk de menseiyke
hulp noodzakeiyk is
in de vorm van een
overbemesting van
stikstof. Alleen al
dit feit maakt de
kuituur van brand
netels ln normale
tyden te duur, hoe
(onderling dit op het
eerste gehoor ook
moge klinken. Bovendien ontmoet de
verwerking van brandnetelvezels in
moderne machines ook ln technisch
opzicht nog de nodige moeiiykheden,
maar dit argument ls natuuriyk min
der interessant dan het eerste. Het is
wellicht belangwekkender eens te
vertellen, waarom het magnetisme
tegenwoordig ook zulke merkwaar
dige uitkomsten kan bieden met be
trekking tot vroegere geologische
perloden.
Daarover t
volgende keer.
Ridders Militaire Willemsorde bijeen
In Amsterdam is zaterdag voor de der
tigste maal de jaarlijkse ridderdag ge
houden van de Ridderkruisdragers der
Militaire Willemsorde.
Twee ridders die beiden zestig jaar
in het bezit van deze hoogste militaire
onderscheiding zijn, werden door de
vice-voorzitter van de vereniging gehul
digd.
lieer G. C G Sluijk (86) uit Hilver
kreeg het Kruis in 1899 toen het
hem gelukte tijdens een expeditie in
Atjeh paniek onder een trein dwangar
beiders te voorkomen De expeditie werd
aangevallen door opstandige benden. De
heer Sluijk slaagde erin, slechts gewa
pend met een pistool, enkele aanvallers
neer te leggen, waarna de anderen zich
terugtrokken.
De tweede ridder die het Kruis reeds
zestig jaar draagt, de heer S. van der
Meulen (87) uit Amsterdam, werd in 1898
onderscheiden voor moedig optreden tij
dens de expeditie van gouverneur Van
Heutsz in Atjeh.
De heer Van der Meulen was een van
de vier vrijwilligers, die een riviertje op
een bamboevlot overstak onder zwaar
geweervuur van de in hinderlaag ge
legen vijand en deze daarna uiteen wist
te drijven Mede daardoor werd de ope
ratie van gouverneur Van Heutsz een
groot sugces.
gift van
nen terugkeren. Mevrouw Matamba ver
telde in Nederland huisvesting te zullen
krijgen bij haar ouders in Gouda.
In het zuiden van Frankrijk, in het
dorpje Maliemort, kwam de auto van
de heer Kuenen. arts te Rosmalen, za
terdagavond in botsing met een zware
vrachtwagen. Mevrouw Kuenen werd
ernstig aan het hoofd gewond. Ge
vreesd wordt voor een schedelbasis-
fractuur. Zij is opgenomen in het zie
kenhuis te Salon De Provence. De
heer Kuenen werd licht gewond.
De 54-jarige employé van een mili
taire kantine te Harderwijk, de heer
D. Horstman uit Ermelo, werd zater-
dagavond op zijn bromfiets door een
personenauto gegrepen. Hij was onmid
dellijk dood. Het slachtoffer was gehuwd
en had kinderen.
Twee militairen van de commando
troepen te Roosendaal, die zaterdag
avond de „Muzafeesten" in Dinteloord
hadden bezocht, zijn op de terugreis
van een oprit van de dijk Dinteloord-
Stampersgat afgereden en verongelukt.
De 13-jarige J. F van den Engel uit
Poortugaal kwam zaterdagavond in Rot
terdam te vallen. .De jongen kwam met
zijn hoofd onder een der achterwielen
van een passerende vrachtauto en werd
op slag gedood. Zijn moeder was bij
het ongeluk aanwezig.
Een claxonnerende melkauto was de
orzaak dat de 60-jarige huisschilder
H. Schipper uit Ursem, die met zijn
rouw achterop de bromfiets van fa-
liliebezoek huiswaarts keerde, genchrok-
en in de wegberm reed.
Hij kwam zo ongelukkig trecht, dat
ij een schedelbasisfractuur opliep en
ïr plaatse overleed. Zijn vrouw kreeg
slechts lichte verwondingen.
In het zwembad te Haarsteeg ver
dronk zaterdag een 23-jarige kampeer-
ler uit Haarlem. Hij had zich buiten het
fgepaalde gebied begeven, hoewel hij
liet behoorlijk kon zwemmen.
Te Schettens bij Bolsward is gister-
niddag de negenjarige Jacob Bakker
door een scooter aangereden, toen hij
onverhoeds de drukke rijweg overstak
Het kind werd zo zwaar gewond, dat het
ter plaatse overleed.
Omstreeks half drie zaterdag reed de
27-jarige motorrijder Van Steenwijk uit
Gorinchem met op de duo zijn 22-jarige
echtgenote, mevrouw Van Steen wijk-Bul.
Madame Manquin
(Van onze moderedactrice)
PARIJS, maandagochtend
1\/TADAME MANQUIN heeft het gordijn, dat de Parijse modegeheimen
voor het nieuwsgierige oog van de wereld tot dusver verborgen
hield, opzijgeschoven. Zij was de eerste die Je wintermode 1959, zoals
zij die wenst, toonde in snikhete, overvolle salons, waar de koelste zaal
angstvallig gereserveerd was voor de belangrijksten van haar publiek:
de inkopers en de Amerikaanse moderedactrices.
Wie niet tot dit uitgelezen gezel
schap behoorde moest puffen en zich
vergeefs met het programma koelte
toewaaien Toen eindelijk de uit
voerige collectie van tientallen tail
leurs, middagjaponnen en avond
toiletten getoond was, waren de
arme toeschouwsters nog maar vage
schimmen van de elegante vrouwen,
die enige uren tevoren binnenge
komen waren. Straaltjes zweet had
de make-up bedorven en de zomerse
jurkjes hadden alle frisheid ver
loren. Maar het eerste modenieuws
was binnen!
ïadame Manquin heeft haar collectie
natuurlijk een naam gegeven en, zoals
meestal, een naam, die helemaal geen
houvast geeft; namelijk Arbalète ofte
wel handboog. Misschien is hierin
werkt het idee van de verbrede schou
ders, want dat is het meest kanme
kende van de nieuwe lijn. Brede ftho
ders en iets smal toelopende rokken.
Het beste zien we die brede ïyn bü de
mantelmouwen. De mouw is heel laag
ingezet, zodat de normale oksel-
schouderiyn helemaal gezakt ls,
wel tot taillehoogte!
De jasjes van de tailleurs zijn iets lan
ger, maar zeker niet zolang als
het traditionele tailleur van enige ja
ren terug gewend waren. Het schootje
is als het ware iets verlengd. De rokken
zijn in verhouding gezakt en reiken
tot ongeveer veertig centimeter van
grond. Alle zoompjes kunnen dus w
uitgelegd worden!
De taille is eveneens iets gezakt. Tail
leurs en japonnen hebben dus een lang
lijf. Voor lange figuren zeker flatteus,
maar voor wie op korte beentjes rond
wandelt beslist niet elegant!
Bij de japonnen wordt dit extra g'
centueerd doordat er vrijwel steeds
ceintuur bij hoort. Een heel mooi, fraai
gesneden e ntuur van dof leer. Die
ligt dus iets onder de taille. Zodat
nu letterlijk en niet figuurlijk w
eens kunnen spreken over het aanha
len van de buikriem. De kleuren zijn
als van een mistroostige herfst: bruin,
het grijzige groen als van met mos be
groeide stenen en een koud blauw zijn
op de Oranjelaan by Harderwijk achter
een autobus. In de file reed achter hen
een truck met oplegger, bestuurd door de
21-jarige P. L. uit Groningen. Toen de
heer Steenwijk op een gegeven ogenblik
remde, werd de duo door de truck ge
raakt, waardoor de motorrijder en zijn
duw vielen. Mevrouw Steenwijk kwam
irbij onder het linkervoorwiel van de
ick terecht. Zij was op 6lag dood. Haar
in liep alleen maar een pijnlijke enkel
op.
O Eveneens zaterdag omstreeks kwart
over vier reed in de Boekhorstlaan te
Harderwijk de 27-jarige motorrijder J
Dijk uit Almelo met op de duo zijn
vader, de 63-jarige heer E. van Dijk uit
Glanerbrug. Uit de richting Apeldoorn
naderde een dlenstbus. bestuurd door dc
ser E B. uit Putten Waarschijnlijk is
motorrijder eerst gestopt en daarna de
egkruising opgereden Daarbij werd de
otor door de bus geschept en meege
sleurd. De heer E. van Dijk was onmid
dellijk dood. Zyn zoon werd zwaar ge
wond. Enkele uren later is hij overleden.
Herter enthousiast
toegejuicht in
West-Berlijn
(Van onze correspondent)
BONN, maandagmorgen
Zelden hebben de Westberlijners
een buitenlandse gast zo hartelijk
en spontaan ontvangen als zaterdag
de Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Herter. Zeker
150.000 Westberlijners hadden de
vrije middag benut om de Ameri
kaanse minister een onvergetelijke
ontvangst te bezorgen.
Herter was naar West-Berlijn gekomen
om een straat in het herbouwde deel van
de stad naar John Foster uDlles te noe
men, de Amerikaanse minister die zo
veel voor de vrijheid van de Westberlij
ners heeft gedaan.
Tijdens zijn rede op het stadhuis beloof
de minister Herter, dat Amerika zijn ve:
plichtingen jegens Berlijn nooit zal ve:
geten en geen eenzijdige overeenkomst i
Genève zal accepteren.
Nieuwe minister van
marine in Argentinië
De gepensioneerde schout-bij-nacht Gas
ton Clement is tot Argentijns minister
marine benoemd. Hij volgt als zoda
nig de vrijdag afgetreden vice-admiraal
Adolfo Estevez op.
Estevez :s afgetreden nadat marine
heden hadden geweigerd zijn bevelen op
volgen
Clement nam aan de zijde van generaal
Lonardi deel aan de revolutie van
tember 1955, welke een einde maakte
het regime van Peron. Hij geniet
groot prestige in marinekringen.
Manquin
Lijn: Arbalète-handboog.
Kenmerk: brede schoude
toelopende rok.
Kleuren: trieste tinten
grijs-groen en koud-blauw.
Lengte rok: 40 cm va
Taille: iets verlaagd, dus
lijven. Brede dof-le
die laag gedragen r
de kleuren waarmee madame Manquin
werkt. Wie er veel van ziet voelt zich
door een triest gevoel bekropen.
Voor de japonnen, behalve de avond
toiletten, gebruikt zij uitsluitend soe
pele stoffen: wollen jersey, mohair,
crêpe georgette en zijden ottoman.
De avondjaponnen zijn prachtig van ma
teriaal: satyn, moiree of een met goud
bewerkte mousseline. Dat laatste
glinstert en soms lijkt dat wel wat veel
van het goede. Minstens dertig korte
robes passeerden de revue (we konden
bijna niet meer kijkenen toen volgde
nog een serie galatoiletten, die bewezen
dat de lange tot de grond vallende ja
pon voor grootse gelegenheden nog
zeker niet verdrongen is.
Maandag staan Pato i en Cardin op het
programma en gaan wij verder speuren
naar het grote geheim van de komende
mode.
Ren tmeesterschap
Het typische van de moderne grote
onderneming is, dat er drie componen
ten zijn: kapitaal, arbeid, directie. Het
kapitaal komt van de aandeelhouders.
De individuele aandeelhouder is alleen
geïnteresseert bij de koers van het aan
deel en de hoogte van het dividend.
Als hij eens heel duidelijk wil weten
hoe gering zijn invloed is, moet hij eens
gaan naar de jaarvergadering van de
n.v. De directie, in samenspel met de
raad van commissarissen, heeft een be
slissende invloed. Tot voor kort scheen
>en absurde gedachte, dat de „factor
arbeid" via de organisatie van werk
nemers mee invloed zou hebben op de
gang van zaken. De arbeiders werden
soms beschouwd als niet meer dan con
tractuele leveranciers van arbeid. In de
laatste tijd komt de vraag aan de orde,
of de gehele structuur van zulk een on
derneming niet kan worden gewijzigd.
Of het tot nu geldende recht en de
heersende opvatting over de eigendom
kkelinp in de weg staat. Verschillen
de christelijke groeperingen dringen
op nieuwe mogelijkheden, o.a. door
ging van het vennootschapsrecht.
De christen zou zich zéér vergissen, als
j meende, om principiële redenen zich
moeten vastklemmen aan bestaande
•chts regels en opvattingen, die zó
sterk beïnvloed zijn door een in wezen
ense opvatting van de eigendom,
de gedachte van het rentmeester
schap en van de solidariteit negeert. De
tuur van de onderneming is een
heel moeilijk vraagstuk. Wie meent dat
nderingen gemakkelijk zijn, heeft
geen besef van die moeilijkheden. Maar
rich er afmaakt door een schijnbaar
principieel woord, dat bedoelt de be-
ande rechtsopvattingen te canonise,
i, denkt weinig historisch en ook wei
nig christelijk.
(Fries ch Dagblad)
Fantasieloos
maar heel terloops, als betrof het de
gewoonste zaak ter wereld, verklaarde
der Korthals, dat op Nieuw-Guinea
enige censuur was uitgeoefend „krachtens
ordonnantie van 1935". Dit ziende
beseft men ieneens hoe traag, hoe laks en
hoe fantasieloos het beleid inzake Nieuw-
Guinea is gevoerd. Nieuw-Guinea werd
wordt bestuurd met ordonnanties, welke
golden in Nederlands-Indië, dat achttien
jaar geleden reddeloos verloren ging. Nu
de Indische wetgeving, die sommige
dwazen wel als „koloniaal" willen misprij
zen. dermate voorbeeldig dat menig thans
onafhankelijk land er jaloers op kan zün.
Maar het is even onbegrijpelijk als onaan
dbaar. dat men het Nieuw-Guinea
1959 bestuurt met oude ordonnanties
uit het oude Indië, terwijl men veertien
jaar lang de tijd had om een eigen wet
geving althans voor te bereiden
(Els. Weekblad)
Gesprekken
In Engeland bestaat een vereniging, die
ich schijnt bezig te houden met het
maken van propaganda voor het houden
an gesprekken met medereizigers in de
ein. Het zijn vriendelijke lieden, die het
tijdelijk zeer eenvoudige bestaan van de
overige passaoiers in hun couné wat
trachten op te beuren door het aanknopen
en praatje over het weer, de belas-
n hun andere genoegens en kwalen.
Hun grootste vijanden zijn de nurksen, die
gauw mogelijk in een krant proberen
duiken Maar ziet: ze krijgen hun kans
door de huidige krantenschaarste in En
geland. Vandaar een oproep in de
Exmouth Journal: Wordt lid van onze
ereniging nu dc anderen niet beschikken
ver leesstof, die gewoonlijk hun aan
dacht zo afleidt. (De Groene).
