BONDSKANSELIER DOLLFUSZ
De moord op
Saragat verliest
vijf kamerleden
aan Nenni
„Voor mij is de strijd tegen het nationaal-socialisme niet in de eerste plaats een
strijd tegen een politieke partij, die de macht wil veroveren, voor mij is het
verzet tegen het nationaal-socialisme een strijd tegen valse ivereldbeschouwing"
„Wie Engelbert Dollfusz ivas is waardevol beschreven door diverse biogra
fen; zijn werk staat voor ons en behoeft geen verdere interpretatie.
Een ieder die hem slechts van een afstand zag en de gelegenheid niet had
hem persoonlijk te ontmoeten, zou gemakkelijk een oppervlakkige en verkeerde
indruk hebben kunnen krijgen van deze man. Het geheim van Dollfusz lag in
het appèl, dat uitging van zijn persoonlijkheid. De langdurige, ferme handdruk,
de blik van zijn vriendelijk lachende ogen en een vriendelijk woord die
hielpen mee om vele tegenstanders te ontwapenen, om vele vrienden te winnen,
die brachten hem schitterender resultaten dan anderen zich veroverden in de
loop van lange debatten. Niet dat hij bevreesd was voor discussies. Hij bezat
een bijna ongelooflijke energie, en de tijd stelde geen grenzen aan zijn arbeid,
zoals zijn medewerkers menigmaal ondervonden."
Camera keert uit
de ruimte terug
Gisteren is een kleine camera 2737
kilometer over de Atlantische Oceaan
geschoten in de neuskegel van een bal
listische raket van het type Thor. De
camera is twee en een half uur later uit
zee opgevist in de buurt van het eiland
Antiqua door het bergings^chlp Lima.
De camera bevond zich in een capsule,
die in de neus van de raket was ge
plaatst en die ook een kleine band
opnemer en andere instrumenten be
vatte voor de registratie van de enormf
hitte, welke de neuskegel móest door
staan wanneer deze van een hoogte van
482 km in de atmosfeer van de aarde
zou terugvallen.
De camera was ingesteld op het foto
graferen van het loslaten van de kegel
van de raket op een hoogte van 201 km
boven de aarde.
In de Italiaanse Kamer van Afge
vaardigden zijn vijf afgevaardigden van
de sociaal-democratische partij van Sa-
ragat overgegaan naar de fractie van
de linkse socialisten onder Nenni. On
der hen bevinden zich de voormalige
partijsecretaris Matteotti en de oud
minister van arbeid Vlgorelli.
De fractie van Nenni telt nu 89 leden
en die van Saragat 17 afgevaardigden.
De christen-democraten hebben 273 ze
tels en de communisten 140 zetels. In
totaal telt de kamer 596 leden.
HET was in feite niets nieuws, de terreur der nationaal-socïalisten
bereikte in Oostenrijk slechts een jxoogiepunt op woensdag 25
juli 1934Men kan het ongelooflijk achten en scherp laken in de
Oostenrijkse regering, dat zó weinig afweermaatregelen genomen
waren, terwijl men toch gewaarschuwd was, maar men vergete niet,
dat wie iedere dag bedreigd wordt, spoedig afstompt. Men kan zich
op een zékere aanval een énkele maal tot in de perfectie voorberei
den, maar niemand is in staat iedere dag op het ergste te rekenen
Vanaf het moment, dat de Oosten- rusten aan het Lido te Venetië,
rijker Adolf Hitler in Duitsland Rijks- Bondspresident .Miklas was met va-
kanselier was geworden, verkondigden kantie op zijn zomerverblijf in Karn
de Oostenrijkse nationaal-socialisten, ten.
dat niet Dollfusz maar Hitier hun
tige Bondskanselier was! De partij
werd spoedig verboden, maar zoals
het altijd gaat. wanneer men een ge
vaarlijke partij verbiedt, zij zette sinds
dien haar actie voort op misdadiger
wijze dan ooit tevoren, door een ontel
bare serie moordaanslagen, ontploffin
gen, vechtpartijen, geheime demonstra
ties. Er vielen ten slotte doodvonnis
sen, maar niets hielp: men wist, dat
iedere ontploffing, ieder moordwerk
tuig, gezegend werd door de Duitse
machthebbers Hitier schonk in het
geheim wapens, geld, als het moest
manschappen. En dat in Oostenrijk,
in Wenen, waar het er wel op leek,
alsof de gemoedelijke Oostenrijkers
hun onafhankelijkheid alleen wilden
bewaren om in hun café's zo rustig
mogelijk hun koffie te drinken, „plau-
dernd" over de politiek, en de kunst
te bevorderen, hun erfstuk van eeu\
VECHTERSNATUUR
Hèt wonder van Oostenrijk in die
jaren was. dat juist één der weinige
Oostenrijkse vechtersnaturen aan het
hoofd van het kabinet stond: dr. En
gelbert Dollfusz. Hij was energiek,
vasthoudend, een bulldognatuur, daar
bij eerlijk en onkreukbaar. begaafd
met een goed politiek instinct en
vroom christen. Met zijn fors stemge
luid ging deze van gestalte zo kleine
Bondskanselier in tientallen redevoe- wtiol'c
ringen Oostenrijk voor in een kruis
tocht tegen het nationaal-socialisme.
Niemand van de beschaafde Europe
se staatslieden heeft als hij vóór 1938
zo duidelijk in het publiek Hitier ver
oordeeld als Dollfusz! Zijn beste bond
genoten zetelden in Rome: de Paus en
staatssecretaris Pacelli. met wie hij
een concordaat afsloot, Mussolini en
'Staatssecretaris Suvich, toen nog ver-
-■ re van bondgenoten van Hitler, met
wie hij in de zomer van 1934 de z.g.
Romeinse Protocollen afsloot, alles om
de onafhankelijkheid van Oostenrijk te
De ministerraad, die eerst op dins
dag zou vergaderen, kwam op woens
dagmorgen 11 uur bijeen. In Wenen
waren maar twee bataillons troepen
aanwezig. De rest van het garnizoen
was op manoeuvre en kampeerde bij
Bruck.
Alles scheen als altijd, toen of) die
hete middag om één uur de wacht
werd afgelost aan de Ballhausplatz,
nadcit diverse ministers een uur gele
den het gebouw snel verlaten hadden.
Maar juist op dat moment brak een
stroom van tegenstrijdige geruchten
in Wenen en heel Oostenrijk los. Door
de radio kwam om één uur het be
richt, dat Dollfusz was afgetreden en
de Oostenrijkse gezant te Rome. Rin-
telen, aan tiet hoofd was gesteld van
een nieuw kabinet. In Innsbruck zou
een putsch hebben plaatsgevonden,
het Bondspaleis aan de Ballhausplatz
en de zender Ravag heetten in han
den van de nazi's!
De journalisten haastten zich ver
bijsterd naar de Ballhausplatz: het
Bondspaleis bleek inderdaad door na
zi's, in Oostenrijkse Heimwehrunifor-
men gekleed, te zijn bezet. De poor
ten van de kanselarij werden geslo
ten. de gordijnen neergelaten, het de-
partementspersoneel mocht het ge
bouw niet meer verlaten, Oostenrijk
se troepen zetelden voor en rondom
het gebouw, dat ze niet mochten over
meesteren. Dat was de buitenzijde
'.iet toneel die middag van de
Wat geschiedde binnen de muren
van het historische Bondspaleis? Dat
was de brandende vraag van alle
journalisten die deze middag dit to
neel gadesloegen: wat speelde zich in
het regeringsgebouw af. en waarom
overmeesterden de Oostenrijkse troe
pen het gebouw niet?
BINNEN HET PALEIS
iranderen.
De socialisten
hadden zich in fe
bruari 1934 tegen
Dollfusz' bewind
had
hij
Nadat om elf uur die morgen de
ministerraad was geopend, bereikte
het kabinet tegen twaalf uur het be
richt, dat er onraad
dreigde. Direct sloot
Dollfusz de minis
terraad en besloot
s middags verder
te beraadslagen
Alle ministers ver
lieten het gebouw,
behalve Dollfusz.
Fcy en de staats
secretaris voor oor
log en politie, Kar-
winsky. Had men
ze neepgesla-
Door radio
München voerde
Frauenfeld dage
lijks een felle actie
tegen Dollfusz,
maar de Bondskan
selier hield vol,
en het overige
Europa, dat in die
jaren nog nauwe
lijks begreep wat
Hitier betekende,
zag met spanning
toe hoe Dollfusz
al meer terrein
won. In ieder ge
val was de poging
van Hitier om Doll-
fusz' gezag te bre
ken, ten enenmale
■mislukt. Dollfusz
scheen sterk te
Staan. Op donder
dagavond 19 juli
1934 schreef de
correspondent van
het Algemeen Han
delsblad, de be-
cwame G. Nypels. „Wat kan Dollfusz
toet zulkcn steun in dit Europa nog
gebeuren?"
Maar de binnenlandse onrust bleef:
veemmoorden en ontploffingen, soms
met de regelmaat van een uur. Duits
land bleef via de zender München ucu Baai jucj| ueiu uuluclo 6UU tuc.
dreigen^ en dreigbrief op dreigbrief ken; Karwinsky vatte Dollfusz bij de
Starhemberg
order gegeven, dat
niemand het ge
bouw mocht bin
nentreden. had men
op zijn minst de
poort goed geslo
ten! Maar niets
daarvan geschied
de, men wachtte de
gebeurtenissen rus
tig af Tegen één
uur bleek echter
aan de achtergeble
ven ministers, dat
er tijdens het aflos
sen van de ongewa
pende wachttroe-
pen nieuwe troepen
waren binnenge-
komen, maar dit
waren geen regeringstroepen, doch
opstandelingen, die het op het leven
der ministers hadden gemunt, en de
wachten reeds overmeesterd hadden.
Dollfusz vluchtte uiteraard direct
uit de ministerskamer, de zaal waar
eens het Wener Congres was gehou
den, waar men hem
Men wierp hem op een divan, en leg
de een tafelkleed over hem heen.
Eerst om kwart voor twee werden
twee wachtmeesters Johan Greifen-
eder en Rudolf Messinger bij de in
middels bewusteloze Bondskanselier
binnengelaten. Hun werd door de
moordenaars toegestaan een noodver
band te leggen en Dollfusz tot be
wustzijn te brengen, hetgeen gelukte.
Met zwakke stem vroeg Dollfusz naar
minister Fey. die even bij hem werd
binnengelaten, maar Dollfusz kon
reeds bijna niet meer spreken. Hij
droeg Fey op zijn vrouw en kinderen
te groeten. Dringend vroeg Dollfusz
om medische hulp. maar de moorde
naars weigerden: hij vroeg herhaal
delijk om de bijstand van een .pries
ter, maar ook dat werd hem even
vele malen geweigerd.
Zijn laatste woorden waren gerictit
tot Greifeneder en Messinger. in
dank voor hun verzorging: „Kinder,
ihr seid so lieb zu mir. Warum
slnd die anderen nicht auch so?
Ich habe ja nur den Frieden wollen,
wlr haben nie angegriffen. Wir
muszten uns Immer wehren. Der
Hcrrgott moge ihnen vergebcn!"
Alleen, temidden van zijn moorde
naars. blies Dollfusz om kwart voor
vier die middag de laatste adem uit
BUITEN HET GEBOUW
Zozeer de moordenaars binnen het
Bondspaleis aan de Ballhausplatz
heer en meester waren van de situ
atie, zozeer waren ze de gevangenen
wat betreft de algehele situatie. Wa
re het niet. dat Dollfusz het ontzetten
de slachtoffer was geworden van liun
pogingen, dan was hun putsch één van
de meest mislukte geweest, die ooit
ten uitvoer werd gebracht.
Maar de regering, die in het depar
tement van oorlog bijeen was. onder
leiding van Schuschnigg. omdat Star
hemberg. de vice-kanselier, buitens
lands vertoefde, stond voor een heel
moeilijke situatie, omdat drie leden
der regering, onder wie de Bondskan
selier, in handen der opstandelingen
waren, en niemand wist wat hun lot
zou zijn. zo men het paleis aan de
Ballhausplatz bestormde. Telefonisch
opgeroepen door de opstandelingen,
vervoegde zich de Duitse gezant Von
Rieth ter plaatse, om te onde 'iande-
len: naar hij later zei, toen hij daar
in gedesavoueerd werd door zijn re
gering, om zich te oriënteren. Het
Oostenrijkse kabinet bood de 144 op
standelingen vrijgeleide aan tot de
Duitse grens, indien niemand gedood
was. maar toen bekend werd, dat
Dollfusz was omgekomen, werd deze
toezegging ingetrokken. Dit aanbod
werd later scherp afgekeurd. Inmid
dels was m de loop van de middag
het omroepgebouw Ravag heroverd,
en werd Rintelen gevangen genomen
die daarop een poging tot zelfmoord
deed.
Aan het begin van de avond was
de regering de toestand weer mees
ter: de opstandelingen werden gevan
gen genomen, en Fey en Karwinsky
konden het gebouw eindelijk verlaten,
evenals alle andere ambtenaren,
waaronder tientallen
vraagstuk van de Anschlusz een refe
rendum bleef wensen.
De stervende president Von Hinden
burg was diep geschokt. Aan presi
dent Miklas zond bij vanaf zijn land
goed te Neudeck het telegram: „Diep
onder den Indruk van het bericht, dat
Bondskanselier Dollfusz gevallen is
als slachtoffer van een afschuwelijke
aanslag, spreek ik tegenover Uwe Ex
cellentie mijn hartelijke deelneming
uit".
MEVROUW DOLLFUSZ
REACTIES
Nog diezelfde avond verschenen Fey
en Schuschnigg voor de Oostenrijkse
radio om het drama bekend te ma
ken dat was voorgevallen. Starhem
berg keerde per vliegtuig naar We
nen terug, dat in staat van beleg was,
en vergaderde die week permanent
met de ministerraad President Mi-
klas. die donderdag in Wenen arri
veerde. besloot dat eerst na de be
grafenis van Dollfusz een opvolger
zou worden aangewezen.
In Rome was men verbijsterd,
maar Mussolini deed direct zijn troe
pen oprukken naar de Oostenrijkse
grens, en Hitier wist waaraan hij zich
in die dagen te tiouden had!
De Paus sprak uit, dat de moorde
naars van Dollfusz vijanden
de
lijke
ving
kreeg Dollfusz toegezonden, terwijl hand
zelfs werd bekend gemaakt, dat men
de Stephansdom in de lucht zou doen
vliegen, als Dollfusz het veld niet
ruimde.
In die omstandigheden brak de nood
lottige 25ste juli i934 aan de Bar-
,-tholomeusnacht. Dollfusz en zijn
mede-nnnisters eindeloos in het voor-
uitzicht gesteld, zou ditmaal bij klaar
lichte dag plaats vinden!
„Komm, Kanzier.
25 JULI 1934
Het was vakantietijd. Mevrouw
Dollfusz was met haar beide kinderen
te gast bij mevrouw Mussolini
het strand van Riccione,
ook Dollfusz over een paar dagen
vertrekken, om er met Mussolini nieu-
besprekingen te hebben. Het week-
den dritten Stock, dort bist du sicher!"
Maar tegelijk vatte de bode Hedvicek
het plan op Dollfusz naar het staats
archief te brengen, vanwaar hij naar
elders kon gaan. Doch juist toen Doll
fusz de bode wilde volgen, trad een
troep van acht gewapende lieden bin-
en. Zonder een woord te zeggen trad
één hunner. Otto Planetta, regelrecht
op de Bondskanselier toe, en vuurde
pistoolschoten op hem af. Even hief
Dollfusz de handen naar het hoofd
draaide zich nog om en viel toen rug
gelings op de grond, terwijl hij zacht
„Hilfe" riep.
het
end had Dollfusz in de buurt
Salaburg doorgebracht. Hij had er
.heerlijk geslapen en gezwommen en
met kinderen gespeeld. Starhemberg,
d« vice-kanselier, vertoefde om uit te
Karwinsky en Fey werden
rheen gebouw gegijzeld, bedreigd met pis
toolschoten; de bode, evenals alle an
dere in het gebouw vertoevende amb
tenaren, werden gevangen genomen.
Niemand is getuige geweest van de
drie kwartier die hierop volgden. De
zwaar gewonde Dollfusz was alleen
met zijn moordenaars, die hem zelfs
zijn portefeuille met geld ontroofden
De jonge Oostenrijkse. Habsburgse
troonpretendent, aartshertog Otto, te
legrafeerde naar Oostenrijk, dat hij
..God innig bidt Dollfusz in de eeuwig
heid in de rijkste mate te vergelden
voor wat deze voor mij en voor ons
aller^ geliefde vaderland heeft ge-
Slechts de socialisten in Europa
hielden zich afzijdig van het alge
meen rouwbetoon. Dc Belgische ..Lc
Peuple" sprak openlijk uit in Doll
fusz' dood een symbool te zien van
de wrekende gerechtigheid, om wat
hij in februari 1934 de socialisten had
aangedaan. ..want wie het zwaard op
neemt, zal er door vergaan!"
En Hitier zelf, de aanstichter van
alle Oostenrijkse misdaden?
Hij keerde uit zijn vakantieoord in
Beieren terug naar Berlijn, desavou
eerde de putsch, nu deze algeheel
mislukt was, ontsloeg Habicht twee
dagen later, riep de Weense gezant
Von Rieth terug naar Berlijn en gaf
ook hem ontslag, en deed voorts via
zijn persorganen weten, dat heel de
zaak een binnenlandse Oostenrijkse
aangelegenheid was. die Dollfusz zelf
had uitgelokt, en dat Hitler over het
Donderdagmiddag 26 juli daalde bij
Wenen een vliegtuig: mevrouw Alwi-
ne Dollfusz, Duitse van geboorte,
steeg uit. Toen ze overal de "zwarte
vlaggen zag, en vooral liet grote ha
kenkruis op een Duits vliegtuig, dat
vlak naast het hare stond, viel ze in
onmacht.
Ze bad lang bij "het stoffelijk over
schot van haar man, dat die dag nog
opgebaard stond in het paleis, waar
hij vermoord was. Ze had haar kin
dertjes Evi en Bibi, nog onkundig var
wat geschied was. achtergelaten bij
mevrouw MuSsolini. Toen hun vader
begraven werd. maakten ze 'een on
bezorgd boottochtje flie middag. Eerst
toen mevrouw Dollfifsz op dinsdag 31
juli terugkeerde naar Riccione, wa
ren ze op de hoogte gebracht van wat
zich in Wenen had afgespeeld.
Men zag mevrouw Dollfusz na de
begrafenisplechtigheden nooit meer in
hel openbaar Ze leefde eenzaam, de
pers weerde ze. ze kon het de colle
ga's van haar man moeilijk vergeven,
dat ze hem die dag zó slecht bewaakt
hadden Alleen met de huisvriend,
minister Stockinger, bleef ze betrek
kingen onderhouden. Men moest een
aparte regeling treffen voor haar
pensioen, want de onbaatzuchtige Doll
fusz was onbemiddeld gestorven en
hij was te jong heengegaan om voor
zijn weduwe een redelijk pensioer
achter te laten. Toen Hitier aan de
macht kwam moest de familie Doll
fusz Oostenrijk verlaten, en de na
oorlogse socialistische regeringen mis
ten de grootheid haar op eervolle wij
ze uit te nodigen terug te keren in
het vaderland, waarvoor hun man en
vader het hoogste offer had gebracht.
POLITIEK TESTAMENT
Tussen zijn dood en begrafenis ver
scheen ui een Frans blad „Excel
sior" de laatste boodschap van Doll
fusz. vervat in een artikel „Bommen
en Politiek", een week voor zijn dood
geschreven, en waarin hij opmerkt:
)tDe leden mijner regering en
ik zelf hebben slechts de eer
zucht om pioniers van het va
derland te zijn. Het heeft mij
sterk getroffen, dat een aan
zienlijk deel van ons volk, voor
al de intellectuele jeugd meent
betere patriotten te zijn dan wij.
Jarenlang Hebben wij ons leven
veil gehad voor de verdediging
van ons vaderland. Deze krin
gen zijn ziek, want zij aarzelen
niet de ergste rampen te ver
wekken, om hun politieke doel
einden na te jagen. Voor de af
schuwelijkste misdaden schrik
ken zij niet terug. Geen van ons
zou zijn politiek streven willen
bereiken met dergelijke midde
len.
Elke organisatie, die zegt een
nationaal karakter te dragen,
zal binnenkort moeten zeggen
of zij in haar gelederen misdadi
gers of propagandisten wil dul
den."
NATIONALE BEGRAFENIS
Op zaterdag 28 juli vond de natio
nale uitvaart plaats van de vermoor
de Kanselier, nadat daags tevoren ein
deloze scharen voor hem gedefileerd
hadden, zoals hij opgebaard stond
voor het stadhuis.
Sinds de dood van keizer Franz Jo
seph betoonde de Weense bevolking
niet zulk een massale deelneming
Ook vele armen, die Dollfusz per
soonlijk vaak had welgedaan, en kin
deren, van wie hij veel hield, passeer
den de kist.
Die zaterdag om half drie verza
melden zich familie en vrienden, we
reldlijke en geestelijke autoriteiten
voor het stadhuis, en men herdacht,
dat de man. die eens priester had wil
len worden, nu als martelaar was ge
storven. President Miklas, vice-kanse
lier Starhemberg, bu.gemeester
Schmitz en Landeshauptman Reiler
voerden het woord. De redevoeringen
waren slecht en slecht verstaanbaar,
op die van Starhemberg na, die uit
het hart sprak, aanvangende met die
onvergetelijke woorden:
..Gij, geliefde vriend en kame
raad. Gij onvergetelijke leider.'
Niet afscheid kom ik thans van
U nemen. Want wij, voor wie
de leer van Christusvoor wie
de katholieke geloofsbelijdenis
levende wereldbeschouwing is,
wij weten, dat slechts dat, wat
sterfelijk aan U is, vergaal,
slechts dat, wat sterfelijk aan U
is en dat in de toekomst niet
meer onder ons zal vertoeven.
Gij zelf echter, wat Gij waart,
wat Gij nu nog zijt, dat sterft
niet, dat sterft niet en verlaat
ons ook niet, dat zal temeer bij
ons toeven en zal ons sterken,
steeds meer, wanneer wij, die
met trots tot Uw naaste mede
werkers behoren, ons verzame
len, om ons te beraden over hei
lot van het vaderland
Na de toespraken zette de stoet
zich in beweging naar do Stephans
dom, waar kardinaal Innitzer een in
drukwekkende uitvaartrede hield, er
aan herinnerend, dat ook Christus ir
de kring van zijn moordenaars ge
storven was en voor ze gebeden had.
Op het Hietzinger kerkhof, waar
zes jaar geleden een dochtertje van
Dollfusz was ter aarde besteld, vond
tegen half zeven de begrafenis plaats.
Schuschnigg sprak aan het graf.
Direct daarop vond het proces
plaats tegen degenen, die de putsch
hadden voorbereid in een weekend
huisje aan de Donau te Klosterneu-
burg, twintig minuten per trein
Wenen. Voornaamste aangeklaagden
waren de 35-jarige moordenaar Otto
Planetta en de 30-jarige aanvoerder
van de putsch Franz Holzweber.
Planetta beweerde per ongeluk ge
schoten te hebben, hetgeen door de
aanwezige bode, die als getuige optrad,
pertinent werd ontkend. Bij het pro
ces kwam vast te staan, dat, indien
men tijdig medische hulp had toege
laten, Dollfusz nog te redden zou zijr
geweest.
Minister Fey werd uitvoerig als ge
tuige gehoord. Men kende hem sedert
jaren als rivaal van Dollfusz en
ge tijd heeft men geloofd, dat hij
direct contact had onderhouden met
dc putschisten. Waarom hadden ze
anders ook minister Fey niet neerge
schoten?
Na 25 minuten beraad werden Pla
netta en Holzweber ten slotte tei
dood veroordeeld. Bij het proces
sprak Planetta: „Ik ben geen moor
denaar. Ik wilde dr. Dollfusz niet do
den. Ik vraag mevrouw Dollfusz
giffenis".
Op dinsdag 31 juli werden beide
moordenaars om kwart voor vijf
's middags aan de galg gehangen, na
dat een gratieverzoek door Miklas
Schuschnigg en Starhemberg was af
gewezen. Planetta aanvaardde de
steun van een rooms-kathohek, Holz
weber van een evangelisch geestelij
ke.
„Heil Hitier!", riep Holzweber, „Ik
sterf voor Duitsland! Heil Hitier!"
riep Planetta bij de terechtstelling.
Diezelfde dag werd een bom gevon
den voor het huis van Schuschnigg,
de opvolger van Dollfusz. die eens
over zijn voorganger zou schrijven:
„Zo lang het leven mij gegeven Is,
zal Ik niet nalaten te getuigen voor
Engelbert Dollfusz en zijn Oosten
rijk".
fusz'
naar de Gedachtniskirche,
de grote Bondskanselier Seipel ter
ruste was gelegd. Daar rustte Doll
fusz enige jaren naast zijn grote leer
meester en voorganger mgr. Ignaz
Selpel, die eveneens door moorde
naarsbanden stierf, totdat Dollfusz'
stoffelijk overschot, op bevel van Hit-
Ier werd teruggebracht naar het Hiet
zinger Friedhof!
Bij mijn bezoek aan Wenen in mei
1955 gelukte het mij na enige moei
te, door vriendelijke bemiddeling van
één van de hoge departementsambte
naren. die bevriend met Dollfusz was
geweest, een blik te slaan in de sterf
kamer van Dollfusz. Nu zijn socialis
tische tegenstanders aan de regering
waren, mocht over Dollfusz niet meer
gesproken worden, en ook mijn be
zoek moest in alle onopvallendheid
voor andere ambtenaren, plaatsvin-
se Bondskanselier is. en gelegen ^ïs
naast de zaal waar eens het Wener
Congres vergaderde, werd tijdens de
vorige Wereldoorlog geheel verwoest,
maar is thans in oude luister hersteld
Bij het raam, in de hoek, is op de
marmeren vloer in gouden letters de
naam van Dollfusz aangebracht. Er
staat een kaars bij op een kandelaar
en er zijn enkele onopvallende kleine
planten. De hoofdambtenaar vertelde
mij dat mei. deze kleine planten duld
de. maar aan het eerbewijs geen aan
dacht wenste te geven!
Op de Hemelvaartsdag, donderdag
10 mei 1956, bezocht ik
Hietzinger Friedhof, en na wat zoe
ken vond ik het eenvoudige, stemmi
ge, onopvallende graf van Dr. Engel-
bertus Dollfusz (1892—1934) en ik be
dacht mij welk een eervolle, snelle
loopbaan deze dappere jong gestorven
staatsman had gehad. Op zijn graf
ligt in het gras getuinierd
voudig kruis van bloemen.
Het past by de door en door
eenvoudige Dollfusz, dat hy hier
zo eenvoudig ligt begraven,
maar is het ook een eer voor
Oostenryk, dat Dollfusz, nadat
Hitier zyn stoffelijk overschot
had verwijderd uit de Gedacht
niskirche, om hem hier ten
tweeden male te begraven, hier
inderdaad zyn laatste rustplaats
vindt?
SS.moordenaar
(nu in politiefunctie)
gearresteerd
De Westduitse politie heeft vrijdag dr.
Georg Heuser, hoofd van de recherche
van RijnlandPalts, gearresteerd. Hij
wordt ervan verdacht de leiding te
hebben gehad bij de massa-executies,
die de SS-troepen in de tweede wereld
oorlog in Minsk hebben uitgevoerd. Vol
gens het arrestatiebevel heeft Heuser,
die majoor bij de SS is geweest, bevelen
tot terechtstellingen ondertekend en ook
zelf mensen hebben doodgeschoten. Heu
ser werd in Bad Orb, waar hij zijn
vakantie doorbracht, gearresteerd.
Opnieuw braken
bosbranden uit
Op verscheidene plaatsen in ons land
braken gisteren weer bosbranden uit.
Zij konden, door snelle bestrijding van
de brandweren, slechts beperkte schade
aanrichten.
In Rheden. dicht bij de omgeving
waar donderdag de enorme bosbrand
woedde, brak gisteren weer een brand
uit. Nog aanwezig bewakingspersoneel
werd in allerijl naar de brand gediri
geerd. Na drie uur werken had men het
vuur gedoofd. Vijf hectaren gingen ver-
De Hilvarense brandweer heeft gis-
:n een dreigende ramp voorkomen.
?en bosperceel van 200 hectare groot
ontstond brand. Voordat het vuur het
kurkdroge hout in de nabijheid kon aan
tasten, gelukte het de brandweer, bijge
staan door militairen met tankwagens
nevelspuiten, de haard van de brand
te grenzen. Anderhalve hectare
gingen verloren.
Bij Ugchelen werden twintig hectare
heide en vliegdennen door brand ver
woest. De brand zou op drie plaatsen
tegelijk zijn uitgebroken. De brandweer
rukte onmiddellijk met groot materiaal
uit. Zij werd geassisteerd door honder
den militairen en burgers. Door een te-
genbrand te stichten, kon men de vlam-
1 effectief bestrijden.
Zes tot zeven hectare begroeiing
gingen verloren bij een brand in het
natuurreservaat „Het Agelerhroek" bij
Ootmarsum. De dichtheid van het hout
gewas en de moerassige bodem bemoei
lijkten het blussingswerk.
Gisteren heeft de rode haan op
nieuw gekraaid in ons bos en
heidebezit. Bij de Wapenberg te
Vghelen brak een grote brand
uit. AI vlug na de melding kwam
een ploeg militairen, het gas
masker op, de bos brandweer as
sisteren.
De Britse vissersboot Lyonesse heeft
gemeld, dat z(j vrijdagavond ter hoogte
van Lands End, aan de zuidwestpunt van
Engeland, door een onbekend schtp is
beschoten. De treiler werd niet getrof
fen. De marine-autoriteiten te Plymouth
«♦-"-n een onderzoek in.