Op Drees-banken in Noordwijk herleeft het verleden BRAASSEM-WEEK NADERT SPANNEND EINDPUNT Orgelbespeling in Rijnsburgse Maranatbakerk J, D. Mellema lii Tweede Kamer In voer saldo- nam toe Aan juiste uitspraak zit veel vas\ MEirWE LE1DSCHE COURANT DONDERDAG 16 .IULI 19! NOORDWIJK Strand en straten waren weer gul Bij de "politie te Noordwijk zijn de vol gende voorwerpen als gevonden aange geven:- rubber deurmat, rood kinder stapje, jongensschoen, laj> khakikleunge stof. autoslinger, rode autostep. bruin lederen etui inhoudend een vulpen er een vulpotlood,bosje sleutels met kom pas, rood kin derschoentje, verfschrapper, rolMm Uford, Strandsehep, bril slepen ;glazen in bruin etui, groe vest. fototoestel Browny in etui, rode bal, twee jonge poesjes, portefeuille met ir houd. bruin etui voor bril, babybroekj twee sleutels aan ring, rijwieltas mat ir houd. parelhalsketting, rode autostep, rood stuitje met vulpen en potlood, munt biljet. donkerblauwe kinderblazer, Per- sonalsausweis t.n.v. Mangarebha Sieper Wenkel, rode step met rem, blauwe kin derblazer, lichtgroene kinderstep. d: badmantel, kinderbril. broche camé, rode damesportemonnaie met inhoud, staaf lantaarn. gele bal. etui met vulpen, pot lood en ballpoint, autoradio-antenne, jon gensblouse. bruine kinderschoen, verchroomde sleutels, bruin lederen hand schoen (gevoerd, rechts),. wollen kinder- yestje (lichtblauw), ring met sleutels zwarte paraplu met hoes, goudkleurig! ring .met drie steentjes, zonnebril me donker rpontuur, beugel voor zeilover- spanning van een auto (vermoedelijk mili taire wagen), hondje, zware luchtbuks blauwe jas met nikkelen knopen, opblaas bare bal. grijze kindersok Inlichtingen uitsluitend woensdags er zaterdags tussen 2 en 3 uur nam. aan hel politiebureau. Oude Zeeweg 10. Wegen in het Langeveld Gistermiddag werd in Het hof van Holland te Noordwijk door het technisch bureau van de Unie van Waterschap bonden N.V. uit Haarlem namens d commissie voor de ruilverkaveling H. Langeveld in het openbaar aanbesteed i 6400 i ld onder di veling Hét Lan; gemeente Noordwijk. Van hoog naar laag zijn de inschrij vingsbedragen als volgt: D. de Roi Badhoevedorp. 147.500; N.V. Neucha- tel, Amsterdam, ƒ90.900; Gebr. Hogen- birk. Laren (N.Hƒ98 980; N.V. Reefs handels- en aannemingsmij,, Oldenzaal, f 98.200N.V. N.B.M. Zaandam, uit Zaan dam, 97.820, Collecte-resultaat De vérleden week te Noordwijk .gehou den collecte voor het blindenfpnds „Dé Fa kkels _Bijeen" bracht 537.— Leids Diaconessenhuis Zaterdag wordt een collecte gehouden voor de bouw van -het-nieuwe Diacones senhuis te Leiden. Schatgraver Zaterdagmiddag 2 uur schatwraverij op het strand voor de politiepost: de groot ste schat, die begraven ligt. met honderd gulden. Brandje Bij de fam Bestebroer aan de Voor straat ontstond brand in de keuken, toer een der huisgenoten per abuis het petro leumstel op een laag brandende pit var het gasstel plaatste. Dank zij het kordate ingrijpen der be woners kon het vuur met eigen middelen worden geblust. Aanrijding Op de Golfbaan te Noordwijk moest motorrijder plotseling uitwijken voor 11-jarig jongen, die. op zijn fiets uit de Hoogwafcersboscbstraat komend, geen voorrang, verleende. Er volgde e sing met de jeugdige wielrijder, de motor een groepje Duitse dames op het voetpad aanreed. Een der dames werd tegen de grond gesmakt en liep een bloe dende hoofdwonde op. Dokter Mulder verleende eerste hulp en liet haar overbrengen demisoh ziekenhuis te Leiden; de jeug dige fietser kréég schaafwonder bestuurder van het motorrijwiel, jarige machinist uit Noordwijk. die geen rijbewijs bleek te hebben, kreeg keuring. Zitting schoolarts 2 juli van 2 tot 3 uur in openbare school aan de Van Pan- huysstraat. UITBREKER „DOMMER" DAN MEN DACHT In de vroege ochtenduren is de 32-jarige classificeerder Van D., die zondag uit het huis van bewaring in Amsterdam wist b ontsnappen, gearresteerd. Tot verbazing van iedere deskundig! was de man na zijn ontsnapping bijna re gelreoht naar zijn eigen huis aan het Kat tenburgerplein gegaan. Wel had mer zekerheidshalve een onderzoek ingesteld, doch aangezien het bijna uitgesloten w< geacht, dat de man „zo dom zou zijn i zich thuis be verbergen", werd het huis de omgeving kennelijk niet grondig door- JPkAAR ZITTEN ZE DAN. Heerlijk in het zonnetje. Zo herleeft ■*-' aan het eind van de boulevard de geschiedenis als de ver halen van de oude Noordwijkers loskomen. Gemiddeld tellen ze een vijfenzeventig jaar en als het een beetje weer is komen ze elke dag terug om te genieten van het levendige beeld, dat het Noord wijk van vandaag biedt. Een niet-ingewijde valt het niet gemak kelijk hen aan de praat te krijgen, maar als ze onder 'elkaar zijn, hebben de tongen geen rust. Toen de foto werd genomen waren de „Drees-banken" bezet door (van links naar rechts.) Willem Vink, Klaas Korbee, Bert van Beelen, Arend Hazenoot, Jacob van der Zwan en Dirk Hazenoot: (Foio. Roos) s Derde dag begon windstil 1AE VOORLAATSTE DAG van de Braassemweek bracht 's morgens een Volkomen windstilte, zodat de zeilbaan spoedig werd ingekort. Voor de groepswedstrijden in de Regenboogklasse werd slechts met zes deel nemers gestart en het werd evenals bij de jeugd een volkomen drijf partij, 's Middags startte de Flying Dutchmanklasse met meer wind Hadden bij de boei Leidse Vaart de gebr. Kraan reeds de.leiding, door een vergissing in de route leken zij enige tijd kansloos. Zij zagen hun fout echter tijdig en wisten onbedreigd te winnen. semermeer: G. van Wijk, Braassemer- meer; J. C. P. Hofkes, Kon. Ned. Zeil en Roeivereniging; W. Klomp, Venno- RegenboogklasseJ. Hofland, Aegir; L. de Wit, Zaanland; C. Walig, Zaanland; C. van Staveren, Braassemermeer; lG. H. 16 m2 klasse-streep A: J. Blonk, Noord- Zuid; J. A. de Haas Mzn., Het Witte Huis; J. N. Bodegraven, Noord-Zuid; A. A. Taselaar, IJsselmonde: W. Spaargaren, Aalsmeer. Vrijheidsklasse A: J. R. de Vries, De Kaag; B. van Wijk, Braassemermeer; B. P. Oudhaarlem, Ondine, Amsterdam; P. de Reuver, Het Witte Huis; J. H. Aarts, Het Witte Huis. 16 m2 klasse-streep B: W. A. F„ Kreuk niet, De Kaag; A. van Zijl, Te Werve, Den Haag; A. de Jonge, Schiphol; R. Pitlo, Schiphol; B. Brandt, Schiphol. Vrijheidsklasse B: P. S. van Walbeek, Amsterdam; J. J. v. d. Meer, Loosdrecht; J. van Balkom, De Kaag. W. Graafland, Elfhoeven, Gouda; K. Schürmann, De Maas. Sterhklasse A: I van dér Waal, De Kaag; T. Amons, Zaanland: H, v, d- Rest, Te Werve, Den Haag; H, L. M. Boeye, Ondine, Amsterdam; P. v, d. Winden, Aalsmeer. Sternklasse B: R. Stéensma, De Kaag; mej. A. de Wit, Zaanland; P. M. de Bruyn, Braassemermeer; S. van Brum- melen, Te Werve. Den Haag. Jeugdklasse A: mej. A. Vunderink, Loosdrecht; K. Nater, De Kaag; F. H. Groninger, De Maas: R. Kagchèlland, De Kaag; J. van Maanen, Aalsmeer. Jeugdklasse B: B R. de Vries, Amster dam; J. Swart, Vinkeveen-Abcoudemej. E van Wijk, Braassemermeer; mej. L. Jansen, De Kaag; mej. S. L. H. la Ri- vière. De Kaag. In de 12 m2 Sharpieklasse wist B. raan Jr. eindelijk een eerste plaats te bemachtigen vóór zijn rivaal J. van Sta- en. Dey Duitser Münster en Schaper digdenresp. als derde en vijfde. E. Rolf v. d. Bauraen, die in de Valken- klasse reeds tweemaal eerste werd kon H. F. Zuiderbaan en zelfs de jeugdige D. Pzn. niet houden en werd nu derde; hij heeft echter de kans op de hoofdprijs nog niet verloren. In de Finnklasse was H. Lesage aan- ankelrik een straatlengte voor, maar Koos de Jong ging via het kruisrak och als eerste door de finish. De Olympiajollenklasse bracht voor de Duitse deelnemers nu eens een flink suc- ant Virck en Lehmann eindigden De Pampusklasse gaf opnieuw strijd issen H. J. de Ruyter en G. Biesot Jr.'; de einduitslag bracht voor De Ruyter de derde, overwinning. In de Drakenklasse kwam de Leidse deelnemer H. W. v. d. Steen eindelijk eerste plaats, waardoor de span ning rond de hoofdprijs aanzienlijk is De Regenboogklasse bracht opnieuw ;n overwinning vpor J. Hofland, direct gevolgd door L."dé "Wit. J. Hofland is In de 16 m2 klasse-streep A werd met ;elende kansen gestreden en steeds men in de kopgroep de stand zich wijzigen, totdat de goed geplaatste A. A. Taselaar met een vierde plaats genoegen Een fellestrijd speelde zich af bij de vrijheidsklasse Ana twee valse starten bleef de uitslag tot de laatste honderd meter onzeker, totdat J. R. de Vries aan deze onzekerheid een einde maakte. Ook de Sternklasse A gaf een open strijd en tussen T, Amons en H. v, d. Rest zal donderdag de grote strijd ge streden worden. het Wagengevecht in Noordwijk Drie Duitse jongelingen, die vei ontwaardigd waren, dat zij op volgeboekt kampeerterrein in Langeveld hun tenten niet mochten opslaan, poogden de kampbeheer der hun misnoegen kenbaar lê ma ken door luid toeterend met hun auto het veld te ruimen. De kam- peerbaas was nog duidelijker in zijn verontwaardiging over het lawaai, want hij stoof in zijn eigen wagen de Duitsers achterna, reed hen klem en diende de bestuurder van de Duitse auto door het raampje een puntige kaakslag toe. Deze bleek nogal -aan te komen, want niet alleen moest dokter De Beer naderhand een wond hech ten, doch de jongen schrok er zo van, dat hij zijn koppeling liet schieten, waardoor zijn wagen tegen de auto van de woedende kampeerbaas vloog. De politie van Noordwijk heeft alle kruiswoord raadsels weggedaan, want deze puzzel over schuld en oorzaak vergt vrij wat hoofdbrekens. WARMOND Het optreden van de D.S.C.B. Het initiatief van de nog jonge afdeling K. O. Warmond om op de eerste dag van de Kaagweek een concert te organi seren. te geven door de Dutch Swing Col lege Band, blijkt de instemming te hebben van jong en oud. Veel toegangsbewijzen zijn reeds verkocht en als dit zo door_ ziet het er wel naar uit, dat op de avond van .de 18e ju)i weinig of geen kaa meer verkrijgbaar zijn. Het concert zal ruim 2 uren in beslag nemen. In de naaste omgeving van de winterbergingshai van jachthaven 't Fort waar dit evenement zal plaats hebben is voldoende gelegenheid tot het parkeren van autoé, bromfietsen en fietsen. Uit Warmond vertrekken om 23.59, 0,-24 en 0,54 uur nog bussen in de richting Haarlem en om 0.08, 0,28 en 0,58 uur in de richting Leiden. Bovendien va- Brandweer-bullen In Warmond slaagden voor het examen brandwacht eerste klas de heren P. C; van Beek. G. A. Koppers, Th. Zwetsloot en J. van Duin; voor het examen 2e klas de heren H. Meskers en P. Ouwhand. Af gewezen weëd een kandidaat. In aan wezigheid van de inspecteur voor he: brandweerwezen in Zuid-Holland en bur gemeester jhr. mr Von Fisenne werden aan de geslaagden de- diploma's uitge reikt. Beide autoriteiten wezen op het gróte belang van een-góed functionerende brandweer. Een woord van dank had nog jn ontvangst.- te. nemen- de heer P. J. Huis. die als instructeur is opgetreden onder wierts -iedddng de resultaten zijn bereikt NOORD WI.JKERHOVT Geslaagd Voor. het diploma bebonconstructeur van hét Middelbaar Technisch Instituut te Amsterdam slaagde onze plaatsgenoot de heer J. T. M. Heemskerk. De heer P. Laros verwierf het diploma 5-jarige cursus afd. bouwkunde van het Kon. Genootschap „Mathesis" te Leiden. Het diploma U.T.S., afd. electrotechniek, is verworven door de;heèr H. P. J. M van Amersfoort. De heër B. A. I. Leenes slaagde in Amste?cfam voor het diploma maatschappelijk Werk van de rooms- kfd*1" Sc^00' voor Bi a a tscha pp el i j k werk Jaarvergadering VVSB Maandag 27 juii wordt in hotel Van der Geest de algemene jaarvergadering van de R.K. voetbalvereniging St. Bavo gehouden. De .-voorzitter, de'heer A. F. M. Jeu- kens, de penningmeester, de heer A. M. Doeswijk en de 2e secretaris, de heer J. P. J, Heemskerk, stellen zich niet herkiesbaar. Voor de laatste vacatures stelt het be stuur kandidaat de heren W. Kales 'en J. de Jong. Voor het voorzitterschap stelt het bestuur geen kandidaat. Raadsvergadering De gemeenteraad komt donderdag 23 juli om 7 uur bijeen. De agenda luidt als volgt: Voorstel tot het verlenen van medewerking aan het r.k. schoolbestuur te De Zilk; wijziging der gemeentebegro ting; aanbieding der gemeenterekening 1958; voorstel tot wijziging der algemene politieverordening.; voorstel tot overne ming v.an stroken voortuinen langs de Kerkstraaten "de Zilkerduinwegvoor stel tot verkoop van bouwgronden en tot aankoop yap grond. 12 voetsjollenklasSe A: J. J. va: arhuys, Ondine, Amsterdam; Vries-Lentsch, Braassemermeer; irkorn. Haarlem; J. W. va Rotterdam. Uitslagen Groepswedstrijden Regenboogklasse Rotterdam 6.1 pnt.; Braasem 6 pnt.; De Kaag 5 pnt.; Zaanland 4 pnt. Jeugdklasse A: A A. Hofland, Aegir; E. W. van Roessel, Nieuwe Meer; R. Al- bers,-De Kaag, L. van Tienhoven, De Kaag; mej. A. Vunderink, Loosdrecht. Jeugdklasse B: H. Veen. Aalsmeer me.i. L. Jansen, De Kaag; W. Huizer, De Kaag; A. Koning, Loosdrecht; B. R. de Vries, Amsterdam. Flying Dutchmanklasse: Jac. Kraan, Braassemermeer; J. Bol, Aalsmeer; C. Terwogt, Loosdrecht; H. J. Schipper, Het Witte Huis; G. C. Sterkenburg, De Onderlinge. 12 m2 Sharpieklasse: B. Kraan Jr., semermeer; Michael Schaper, Norddeut- scher Regatta Verein; C Guldemond, De Kaag: E. Döring, Norddeutscher Regatta Verein. Valkcnklasse A: H. F. Zuiderbaan, De Maas; D Kraan Pzn., Braassemermeer; E. Rolf v. d. Baumen, De Kaag; E. J. Hoppe, De Kaag; G. F. v. d. Want, Gouda. Valkenklasse B: L. de Wit. De Kaag; R. Pobns, De Kaag; J. A. Lucas, De Kaag Finnklasse: J. H. H. J. de Jong, De Kaag: H. Lesage, Aalsmeer; H. Willems, De Schinkel; L. Gerhards, De Kaag: Th Hoogmoed, De Onderlinge. Olympiajollenklasse: Werner Virck, Liibeeker Yacht Club; Rolf Lehmann, Lübecker Yacht Club; B. Tournier, Aegir; W. H. Stellingwerf, Het Witte Huis; C. A. A. Visser, Aegir. Pampusklasse: H. J. de Ruyter, Nieu we Meer; G. Biesot Jr., De Kaag, G. Timmer, De Kaag; G. K. Pauli, De Kaag; J. B. Reeder, Loosdrecht. Drakenklasse: H. W. v. d. Steen, Braas- Deze foto, „Valken" tijdens de Braassemermeerweek, zal 't hart van iedere zeilliefhebber sneller doen kloppen; wat kan hij zich meer wensen: water, wind, wol ken en een kittige boot die door de zonovergoten golfjes klieft. m Aan de reeks orgelbespelingen die op zomeravonden worden gegeven, heeft de heer Dirk Schoneveld, or ganist van de Maranathakerk in Rijnsburg een belangrijke toege voegd. Zijn orgelspel is ernstig en boeiend. En een met inzicht gekozt programma gaf hierdoor een iti van muzikaal genot. HIT. 1F.COM Geen spreekuur Wethouder Van de Boer is verhinderd morgen spreekuur te houden. Geslaagden Voor het patroonsexamen vakbekwaam heid automontage en autotechniek slaag de in Scheveningen onze plaatsgenoot G. P. Kaptein. Aan de Haarlemse huis houd- en industrieschool slaagde mej. S. W. J. Dekkers voor het examen cou peuse. De heer W. van Burken, onder wijzer aan de Julianaschool, behaalde deze week in Den Haag de hoofdakte Speeltuineollecte De drie Hillegomse speeltuinvereni gingen, Kindervreugd, Patrimonium en Weerestein. hebben van burgemeester en wethouders vergunning gekregen voor een huis-aan-huiscollecte ten bate van de drie verenigingen. De collecte zal van 20 tot 26 juli worden gehouden. In de Hillegomse speeltuinen worden nu al honderden kinderen bezig ge.hqud.en. Wil len de tuinen echter aan de groeiende behoefte voérzien vooral in de va kantiemaanden dan moet er voldoen de. geld zijn voor de aankoop van ma teriaal en het onderho.ud ervan. Het; bestuur rekent dan ook op aller mede werking. Tweede chr. kleuterschool Het bestuur van de Vereniging voor christelijk Volksonderwijs heeft vergun ning ontvangen voor de bouw van een tweede kleuterschool. Het ligt in de be doeling de?e te bouwen in Meer en Dorp bij de Graaf Janlaan. Architect Van Kempen, Bloeménda,al die ook de Julia naschool ontwierp, heeft van het bestuur een opdracht Voor de nieuwe school Vakapitiebezigheden Het Comité goor. de vakantieregeling! van de RiJlegómse scholen, speciaal voor de leerlingen van de eerste vijf leerjaren,1 heeft een uitgebreid programma samen gesteld. Vén maandag 27 juli af worden ruim. 450 kin déren vermaakt door hen in de gelegenheid te stellen te spelen, zwem men, voetballen, cpmpetj|ies te houden en het zien van films. Er zal 's middags melk wór.den verstrekt. Directies van bedrijven hebben financiële steun toe gezegd, die, aangevuld met bijdragen van ouders en de opbrengst van een col lecte, het comité, de leiders en leidsters in de gelegenheid stelt iets voor de eigen jeugd te doen. De helpsters komen in hoofdzaak van zg. opleidingsscholen in Haarlem en Bloemendaal. OEGSTGEEST Europees jeugdcongrcs Vafi donderdag S3'juli tot' en rrièt maan dag 3-augustus wordt-op.-, kasteel. ..Oud-. Poelgeest het achtste oecumenische Euro- iese jeugdcongres gehouden Sprekers :ijn ónder anderen mr. P. VerLoren van fhemaat. directeur-generaal van de E.E.G., ds. J. M. Hoekstra, J. Jousselin en K. Lindsay, director of conference On apean Assemblies. Ter inleiding speelde hij de Variaties over Mein junges Leben hat ein End, van G. P. Sweelinck. Het ingetogen, trefzeke re spel kwam reeds bij het thema goed uit en in de variaties bleek de techniek perfect. De bekende Toccata et fuga in d- moll van de Leipziger Cantor, kreeg doorwrochte vertolking. De structuur van deze magistrale compositie werd derhoudend belicht en steeds met fraaie afwisseling bij de registratie. De Franse organist Lèon Boëlmann (geliefd om zijn Heures Mystiques) was vertegenwoordigd met de Suite Gothique Introduction en Choral klinken voor' naam, doch de volgende delen zijn boei ender. Telkens weer treffen het innige Prière (gebed) met de tere melodiek,het Menuet, statig van vorm (we dachten hier de tempi iets rustiger) en het slotdeel, de Toccata in bruisende vaart. Opvallend was de pedaalbehandeling in het vereiste ritme. Van Samuel Wesley hoorden we een lichtvoetige Gavotte, in gracieus tempo. Uit het Konzert F dur van Handel speelde de organist in gave vertolking het eerste deel. Een verrassende kennismaking was met de Toccata van de Amsterdamse ganist Jan Nieland. De simpele thema tiek van de aanvang groeit uit in croma- tische reeksen, Gregoriaans gekleurd, met modern aandoende akkoorden, maar een grandioos slot. Het maakte een sterke indruk. Met een Introitus-Trio-Toccata en het koraal van Psalm 105 van Dirk Zwart, besloot de heer Schoneveld zijn concert. N. Verhoeven. VOORSCHOTEN Schoolvakantie Vijfenzestig jongens en meisjes uit de 5e en 6e klas van de School met de Bijbel Wijngaardenlaan, hebben een prachtige driedaagse vakantie in Lunteren doorge bracht. Het was voor het eerst dat dergelijke vakantietrip werd georgani seerd, doch kinderen èn leiders(sters) wa ren zo enthousiast, dat volgend jaa animo voor zo'n schoolreisje zeker niet minder zal zijn. Het vakantie-oord „de Wild-Wal" bi Lunteren ligt in een bosrijke omgevin., en de kinderen hebben naar hartelust kunnen speLen, voetballen én ravotten. Zij sliepen in barakken en een gedeelte grote ténten. En wat ook' erg belangrijk was, ze konden eten zoveel zij wilden Maandagmorgen om half 9 vertrokken de kinderen met een zevental leiders en leidsters en woensdagavond half 6 was het hele stel gezond en wel weer thuis. Duiven vlogen De pos-tduivenverenigiing De Zwaluw hield een wedvlucht met oude duiven van Corbeil, afstand ongeveer 415,50 km. Gelost werd met z.w. wind. Aankomst eerste prijsduif 9.4.51 uur, snelheid 1628.94 metèr p. m. Aankomst laatste prijsduif 9.47.43 uur, snelheid 1409.17 m. p. m. Ie duif 21 minuten los op no. 2. J. P. v. d. Assem'1—2; H. v. d. Wal 3; T. van Santen 4; M. Paardekooper 5; A. de Graaf 6. Ie kampioen le tour: J. P. v. d. Assem met 892.2 punten; 2e kampioen le tour: M. Paardekooper met 841.0 punten; 3e -kampioen- l.e tour: H. v. d. Wal met 807.02 punten. Tevens wedvlucht met' jonge duiven van Roosendaal, asftand ongeveer 65 km Gelost 7.50 uur met z.w. wind. Aankomst eerste prijsduif 8.31.16 uur, snelheid 1574.17 meter p.m. Aankomst laatste prijs duif 8.49.20 uur, snelheid 11116.12 m. p m De prijzen werden als volgt behaald De heer J. D. Mellema (c.h.) is hedi 1 middag door voorzitter L. G. Kort^ I horst bedigëd tot lid van de Tweede I I mer. De heer Mellema, afkomstig J Nieuw-Scheemda (Gron.) volgt de ht M. R. H. almeyer op, die benoemd is i! staatssecretaris van defensie. De Tweede Kamer nam daarna der hoofdelijke steming het wetsoj wer paan waarin voorgesteld wordt j schenking van het landgoed Het Loo dt prinses Wilhelmina aan de Staat, te at De behandeling van het wetsontwiV/ tot verhoging van de Nederlandse ds neming aan het Internationaal Monetj]y{a Fonds en de Wereldbank zal morgen \n den voortgezet. In antwoord op opraJami kingen van de heer Ruiger (soc unel kritiek had op de Memorie van A^m woord inzake de plaatsing van het sch| f- kistpapier bij de eNderlandse bank *- de rentelast daarop, beloofde minis) Zijlstra een nader debat over deze pl^S sing in het najaar bij de behandeli( van de financiële begroting. In juni bedroeg de invoer 13J miljoen tegen vorige maand 11 miljoen en vorig jaar 1121 min, uitvoer ƒ1134 (v.m. 1089, v.j. 9?|oo: min, het dekkingspercentage 87 (v.j 96, v.j. 87). In dee rste helft van 19! bedroeg de invoer 7,2 (v.j. 6,7; miljard, de uitvoer 6,41 (5,83) mi jard. Het invoersaldo nam met 11 fs min toe en bedraagt in het eerfje^ halfjaar 789 (v.j. 909) min. Ned. Brand- en Zee Assurantiemfl. 1842; bruto-premies f 3,76 (3,51) rr eigen rekening f 2,25 (2,06) min., schafcais e.r. f 1.4 (1,25) min.; netto-bedrijferesi taat f 329.438 (339.084), netto-winst f 56.11 (54.556); dividendvoorstel 15 (15)% op vi' pilichte en rente 3'/z (3%)% op onvsf plichte 6torting. I OP VAKANTIE: BiqÜEN MÊE! T&PËtt plastic jassen v.a. 6.»° T van Santen 138; J. P. V. d. Ass«ver 2-^-4—5—9—10—13—14; M. PaardekooMtwe 3^12—30—35; P. d'Haens 6; H. Verhod-Vei 7; P. N. van Wissen 8—15—21; A. Graaf 11—20—22—25—33—39; Fr. Hen dril 17—26—42—43; 23-24- 28—29; H. v. d. Wal 31—34; Schrijvers 36; C. Zwaan 41; A. Kleiweg 44; J. Roersen 45. 17—26—42—43; J. van Ewijk 18—IJ js 24—32—40; K. I. Waasdorp 27—37; I DENKT U bij de uitspraak van het Nederlands wel na? Het ant woord op deze vraag zal wellicht eer verontwaardigd: „Ja, natuurlijk" zijn. En (;och ben ik er niet zo heel zeker van dat het juist is. Deze ge dachte kwam bij me op, toen ik een geschiedkundige met een acade mische titel voor de radio hoorde spreken over zijn wédervarer (met klemtoon op de eerste letter greep). Er was geen. twijfel aar, zijn bedoeling mogelijk. En dus was het duidelijk voor mij dat hij weder varen (klemtoon op de derde letter greep) meende, u zijn er een aantal werkwoorden die met de beklemtoonde lettergreep derbrengen, wédergeven, wederkeren, wédervergelden. En het logische er van is dat we telkens duidelijk, be halve in wedervergelden te doen heb ben met het begrip „terug" In het laatste werkwoord is het niet zo voor de hand liggend het denkbeeld „terug" er in te zien. Dit komt, doordat het eerste deel van dit werkwoord eigen lijk net zo goed zou kunnen wegblij ven. Immers, iemand iets vergelden komt geheel overeen met iemand wedervergelden. Het laatste is alleen wat nadrukkelijker. Bekijken we nu andere werkwoorden die met weder (weer) beginnen en nemen we daarvoor b.v. weerhouden, weerleggen, wederspreken dan bemer ken we dat de klemtoon hier telkens op het tweede deel valt. Is dit slechts toeval? Volstrekt niet, Want in de laatstgenoemde reeks woorden hebben we ook wel te doen met het woord weder, maar in een andere be tekenis. Op het ogenblik maakt in het Duits nog verschil tussen v Het tweede betekent opnieuw (terug), het tweede: tegen Dit verschil in be tekenis heeft ook in het vroegere Nederlands bestaan. Maar de twee woorden werden al in de middel eeuwen gelijk gespeld Geen wondei dus dat sommige sprekers in de wai raken. De verschillen bestaan echter zeer beslist en niet alleen in de v TTET EIGENAARDIGE IS dat de taal zelf ook soms min of meer in de war schijnt, te zijn. Vergelijk b.v. weergalmen en weergalm, weerklin ken en wéerklank. Daarentegen zeg gen we weerkaatsen en weerkaatsing. In al deze gevallen hebben we met de gedachte „terug" te doen. Bij weer staan vinden we echter duidelijk het begrip „tegen" En toch zeggen we wéerstand bieden. Dezelfde onregel matigheid is te horen in wéerwil, grip „tegen" duidelijk uitkomt. Maar in weerbdrstig zien we een klemtoon volgens de regel. De algemene regel is dat weer en/of weder de nadruk heb ben, wanneer ze „opnieuw" betekenen en niet de nadruk, indien ze „terug" beduiden Waar deze regel niet opgaat, hebben we wellicht te doen met een simpele vervaging van het onderscheid in betekenis. Na deze inleiding kom ik terug op het woord wedervaren. Het zal u getrof fen hebben dat het gebruik in de tijden van het werkwoord het verschil in klemtoon weerspiegelt. Zo zegt men: ik breng weder, ik geef weder, ik keer weder Maar niet: ik houd weder, ik leg weder, ik spreek wedér In deze gevallen blijft het werkwoord onscheidbaar en ik moet dus zeggen ik weerhoud, ik wederlèg, ik weder- preék Hoe kan men dus uitmaken 'hoe men een woord moet uitspreken? Wedervaren heeft als vormen ir vervoeging: dit wedervaart mij, wedervoer mij, dit is mij wedervi U ziet, de regel komt precies uit. Z« men wedervaren uitspreken, dan de vervoeging zijn: mij vaart w De Bijbel bezigt het woord ongevei twintig maal, inzonderheid in het boi Prediker. In Pred 9 2 komt het tw maal voor: „alle ding wedervaart hu gelijk allen anderen, enerlei vaart den rechtvaardige en den godd loze". In Pred. 3 19 zelfs driemi „want wat den kinderen der men wedervaart, dat wedervaart ook dd beesten, en enerlei wedervaart hu Indien men nu weet dat in het oud! Nederlands „varen" eenvoudig „gau of in beweging" zijn betekende, da begrijpt men dat wedervaren feitelij! wil zeggen: datgene wat tegen u ii gaat, wat u tegenkomt op uw we| Ook vindt men deze betekenis va' varen nog in het gewone alledaags Nederlands, b.v. in: Hoe vaart u, we varend, zonder geluk vaart niemanl wel e.d. HET ZAL na het bovenstaande wel du dclijk zijn, dat de uitspraak wédervt ren getuigt van een slordigheid in h( denken. Want wie even nadenkt, mot vanzelf wel tot de uitspraak wedervi ren komen. "TVE KLEMTOON is trouwens, in M, bijzonder voor de microfoon ee zwak punt. Het is nu zo ongeveer gt woonte geworden uit te spreken! ogenblik in plaats van ógenblik. Di' veroorzaakt tenminste geen verschil in betekenis. Erger wordt het, wan neer men (ook a! een vaste gewoonte voor de microfoon) de woorden ovét lég en óverleg vervyart. Men kan niet iets met óverleg doen alleen met overlég Indien inen denk aan het spreekwoord: „Wie overlegt legt over", zal dit we! duidelijk zijnj Lastiger schijnt de uitspraak nog worden als er een verspringing vat klemtoon plaats heeft. Zo zegt mei veróntwoorden, maar verantwóórd^ lijk. Toch hoort men vaak foutief: vei| antwoordelijk De hierboven aangehaalde woorden all weerklank en weerklinken maken we! duidelijk dat er een zekere grilligheid bestaat in de uitspraak van de werk woorden en de naamwoorden die er van gevormd zijn. Maar juist daarom is het noodzakelijl goed na te denken bij wat men zegt et vooral zicb gewoon te maken niet klak keloos de radiosprekerij na te praten Het volgende puntdicht van Constantijl Huygens zal u nu ook wel duidelijk rijn: VAN KLAER k Had Klaer geerne tegenwoordigh, j Waerse wat min tegen-woordigh.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 4