Bejaarden bij hun Koningin
EEN BELEVENIS VAN
KLANK EN LICHT
VISEXPORTEURS MAKEN
REGERING VERWIJTEN
100 miljard sterren
REÜNIES
Boudewijn: Koning der Belgen
Proefschrift over Sow jetmens
in Russische literatuur
De Belgen
7
DINSDAG 7 JULI 1959
Co-op nieuwe stijl
De algemene vergadering van de Ned.
Verbruikscoöperaties heeft het moedige
besluit genomen de gehele beweging
stroomlijnen en op veel moderner basis
stellen. Moedig is het stellig om en
honderden organisaties die men zelf
meest in vrije tijd heeft opgebouwd
bestuurd op te heffen en te doen opgaan
in veel grotere eenheden. Van de plaatse
lijke zeggenschap, die tot nu toe bestond,
zal onvermijdelijk veel verloren gaan.
Maar anderzijds stelt de nieuwe ontwikke
ling de verbruikscoöperaties in staat ten
volle deel te nemen in de snelle ontwik
keling die o.a. het levensmiddelenbedrijf
en de bakkerij (om maar twee branches
te noemen, waarop de coöperatie zich
beweegt), doormaken. Ook velen, die
geen overtuigde coöperatoren zijn, zullen
in een sterke coöperatieve organisati
veelal een welkom tegenwicht zien tegen
particuliere machtsconcentratie en
'elvorming zeker in een tijd dat de
exploitatie van een detailhandelsonder
neming steeds grotere kapitalen ve:
De komende reorganisatie zal bovendien
wellicht veel handen kunnen vrijmaken
voor de intensivering van het niet-direct
commerciële aspect van de verbri
coöperatie, nl. de organisatie en vertegen
woordiging van de consumenten, ook los
van hel exploiteren van eigen bedrijven.
En waar de consumentenorganisatie in
ons land nog steeds vrij zwak is, kan ook
deze ontwikkeling een uit een alge
meen oogpunt gezien welkome moge
lijkheid tot nieuwe ontplooiing bieden.
(Het V rij e Volk).
Dat komt ervan
'.egt c
kum
uitbe-
De produktie van de belangrijkste uit-
voergoederen loopt terug tengevolge vai
de binnenlandse desintegratie en het weg
jagen van de buitenlandse deskundigen.
De industrie hokt door gebrek aan grond
stoffen, kapitaalgoederen en nog weer
eens deskundigen. Nieuwe buitenlandse
investeringen zijn er nauwelpks. Het legei
heeft miljoenen per dag nodig voor d<
bestrijding van de diverse opstanden er
aanzienlijke bedragen aan deviezen vooi
het kopen van nieuw en aanvullend oor
logsmeteriaal. Op de buitenlandse devie
zeninkomsten drukken verder rente ei
aflossing van de buitenlandse leningen,
die het land al heeft gesloten en
steeds probeert te sluiten. Waar zou
ruimte zijn voor een substantiële betaling
aan Nederlandse schuldeisers? Een klein
land en economisch gezien is Indonesië
dat op het ogenblik, ondanks zijn natuur
lijke rijkdom kan zulk een last niet
dragen. Fidel Castro's regering op Cuba
heeft dat ondervonden toen zij Ameri
kaanse ondernemingen had genationali
seerd. Zij heeft geprobeerd zich eruit te
redden door de voormalige Amerikaanse
eigenaars staatsobligaties aan te bieden
en oogstte er geen welwillendheid mee.
De ironie van de situatie voor Indonesië
is. dat de belangrijkste mogelijkheid die
het heeft om eventueel deviezen te ver
dienen voor een schadeloosstelling, juist
ligt in de onteigende ondernemingen. Het
zou erop neer komen, dat. de Indonesiërs
met vervreemd economisch gereedschap
het geld zouden moeten gaan verdienen
om dat gereedschap af te betalen. Goed
beschouwd zou zulk een situatie juist dat
betekenen wat de Indonesiërs hebben
willen elimineren, nl.: Nederlandse be
leggingen in Indonesië.
Vredestein biedt
op Vredestein
Het bestuur der N.V. Rubberfabriek
Vredestein heeft na overleg met de N.V.
Ned.-Amerdk. Autobandenfabriek Vrede
stein besloten binnenkort na de betaal
baarstelling van het dividend over 1958
een bod te doen aan aandeelhouders in
de N.V. Autobandenfabriek Vredestein
om hun aandelen stuk voor stuk te ver
wisselen in aandelen op naam of royeer-
bare certificaten aan toonder in de Rub
berfabriek Vredestein.
Glorie van het Binnenhof
(Van éen onzer verslaggevers)
Z""1 LORlE VAN HET BINNENHOF, het eerste Nederlandse klank- en
lichtspel, werd gisteravond vóór de eerste maal vertoond en ten
gehore gebracht. Deze première is een belevenis geworden voor hen die
haar bijwoonden en zeker niet in de laatste plaats voor hen, die het spel
maakten. De historie van zeven eeuwen herleefde op het aloude plein,
langs de gegroefde gevels en de trotse kantelen.
Een lange rij van 29 autobussen en 115 particuliere auto's draaide
gisteren de hekken van het paleis Soestdijk in-' défilé der bejaarden
uit verschillende gemeenten voor H.M. de Koningin, De heer L. Aal-
dijk uit Capelle aan den IJssel mocht Hare Majesteit een geschenk
aanbieden: een bloemstuk in de vorm van een schip.
rjE VOORZITTER van de Ncder-
landse Vereniging van Zoet
watervisexporteurs, de heer W. Wijn
belt, is van mening dat de regering
op het punt van waterverontreiniging
in gebreke is gebleven. Ofschoon
Verontreiniging van
viswater al sinds
1934 in studie
een „commissie van voorbereiding'
reeds sinds 1934 bestaat, is een wets
ontwerp nog steeds in voorbereiding.
LangE de Rijn worden intussen grote
hoeveelheden fenolen» en zouten va
namelijk Duitse industrieën afge
voerd. De vissterfte van dit voorjaar
de Zuid-hollandse wateren is volgens de
heer Wijnbelt wel spectaculair, doch niet
bijzonder. Er zijn reeds vele wateren,
waarin al lang geen vis meer aanwezig is.
Niet alleen lijden de beroeps- en
de sportvissery hieronder, maar ook
lopen volksgezondheid en recreatie
ernstig gevaar.
De heer Wijn-beek uitte zijn kritiek, tij
dens de viering van het zilveren jubileum
tn zijn vereniging. De bijeenkomst werd
Den Haag gehouden.
Volgens de heer Wijnbelt krijgen Duitse
vissers langs een omweg vergoeding
de schade die wordt toegebracht aa
isstand. In Nederland bestaat er echter
op dit punt een zekere laksheid. Jai
il het nog duren voor er voldoende z
Laten we maar direct met de deur
In huls vallen en vertellen, dat de
aantallen sterren In het heelal vol
komen boven ieder menselijk begrip
gaan. Elke schatting in deze richting
berust bovendien op speculatie en
kan nooit op enige exactheid aan
spraak maken. Want naarmate de
telescopen reusachtiger afmetingen
kregen en zij verbonden werden met
de laatste snufjes die de chemische
en natuurkundige wetenschappen
hadden uitgedacht, onthulden ook de
lenzen steeds weer nieuwe sterren-
Als een zwak lich
tende baan zien we
b|J avond de melk
weg dwars langs de
hemel lopen. Dit Is
sterrenhoop in
het
de
discus, of
neer dit vooi
voorstellingsvermo
gen gemakkelijker is In de vorm
van een lens. We zouden ons het
glas van die iens verontreinigd
kunnen denken met talloze kleine
stofdeeltjes. Elk stofje stelt dan
TOCH IS
HET ZO!
ster
bevindt zich dan, ais een stofje
ingesloten in het glas, dioht bij de
rand van die lens. Het Is duidelijk
dat wy, vanuit ons zonnestelsel
naar het middelpunt van de lens
kijkend, de meeste stofjes als een
brede baan vóór ons zullen zien.
Die brede baan noemen wij de
melkweg, waar wij echter in feite
óók deel van uitmaken. Echter,
niet alleen vóór ons bevinden zich
stofjes, maar ook links en rechts
en achter ons stofdeeltjes In de
lens, weliswaar veel dunner ge
zaaid omdat aan de rand van de
lens het glas hel dunst is. maar ze
zyn er desondanks en maken deel
het geheel. Deze stofjes zyn
dan de sterren die wjj 's avonds
overal verspreid zien, maar die
desondanks tot het melkwegsys
teem behoren.
De eerste schattingen van hel
aantal sterren van het melkweg
stelsel waren vry bescheiden, om
de eenvoudige reden, dat de eerste
kijkers maar van een beperkt ver
mogen waren. Naar gelang de tele
scopen echter groter werden, ont
hulden zy steeds méér sterren aan
het firmament en de aantallen
sterren liepen dan ook met spron
gen op. Van dc
eerste raming van
120.000 stuks wer
den het enige mil
joenen welke schat
ting verhoogd werd
tot 80 miljoen. De
grootste telescoop,
verbonden met foto
grafische apparaten
onthulde in dc
dertiger jaren ongeveer 1,5 mil
jard sterren. Maar door verdere
verbetering der telescopen bleek
ook dit getal aanzienlijk te laag
te zijn. Latere onderzoekingen heb
ben aannemeiyk gemaakt, dat ons
melkwegstelsel ongeveer 30 mil
jard sterren moet tellen, en wéér
latere schattingen spreken van
minstens 100 miljard! De meeste
van deze sterren hebben ongeveer
de afmetingen van onze zon. maar
er zyn er ook. die 1000 en 1.000.000
maal zo groot zyn.
Zelden we teveel, toen we be
weerden, dat de grootheid hiervan
ieder begrip te boven gaat7 En dan
te weten, dat er ook weer onnoe
melijk veel van dergelijke melk
wegstelsels bestaan!
Daarover een volgende keer.
verimgsinetallaties zijn om de Rijmvervui-
l'img zodanig te beperken, dat lonende
visserij weer mogelijk zal zijn. Een ge
coördineerd optreden van alle belang
hebbenden 16 ten zeerste noodzakelijk, al
dus de heer Wijnbelt.
De voorzitter 6telde verder vast, dat
ongeveer 75 procent van de inter-E.E.G.
handel in zoetwatervis tot dusver door
Nederland werd verzorgd. De nieuw
gelingen maken Nederlands positie echter
ongunstiger, omdat globale invoercontin
genten werden vastgesteld, waardoor met
name Franse importeurs grotere vrijheid
kregen ook buiten Nederland te kopen.
Onder de 1200 toeschouwers bevonden
zich burgemeester en wethouders van
Den Haag, enkele ministers. Kamer
leden en leden van Gedeputeerde en
Provinciale Staten, alsmede raadsleden
van de Residentie.
Zij hebben ongetwijfeld genoten van
dit spel, dat onder auspiciën van het
Algemeen Haags Comité wordt, ge
bracht en dat werd geschreven door
het echtpaar Els en Chiel Galjaard.
Het spel bestaat uit zeven episoden, die
sterk naar voren springen in de Hol
landse geschiedenis, die zich immers
altijd op en om het Binnenhof afspeel
de. Het begint bij Graaf Willem II, die
in Die Haghe zijn paleis bouwde, gaat
verder met Graaf Floris V. die aan
het voorvaderlijk slot de Ridderzaal
toevoegde en er veertig „keerlen" tot
ridder sloeg, Jacoba van Beieren, die
na een onstuimig leven op het Binnen
hof haar laatste rustplaats vond, voorts
Prins Maurits, die er het winterkwar
tier van zijn soldaten vestigde e
met zijn leermeester Simon Stevin
schaak speelde, Johan van Oldenbar-
nevelt, die uit de Mauritstoren zijn
laatste brief schrijft, alvorens hij
sterft op het schavot. Prins Willem III
aan de vooravond van zijn vertrek
naar Engeland, en het spel eindigt met
de meerderjarigheidsviering van Prins
Willem V, op welk feest de achtjarige
Mozart zelfgeschreven variaties op het
Wilhelmus aan het clavecimbel ten
gehore brengt.
Zeer fraai en typerend bij elke scèi
de verlichting op de verscheidene
delen van de grafelijke zalen en
de overige gebouwen van het Bin
nenhof.
Zoals men weet is het klank- en licht
spel uit Frankrijk afkomstig en is hel
een kijk- en luisterspel, waarbij klank
en lichttechnici met stereofonisch ge
luid en bewegend licht verrassende
effecten weten te bereiken. Zeer tref
fend is zo het krassen van de ganze-
veer over het perkament, als Van Ol-
denbarnevelt zijn laatste brief schrijft.
De muziek, geschreven door Georges
van Parijs en uitgevoerd door het Re
sidentie-Orkest is zeker passend in het
geheel, hoewel het slot enigszins aan
de muziek van een romantische film
doet denken. Duurde het spel 15 se
conden korter, dan zou men zonder de
laatste akkoorden maar met een Wil-
helmusvariatie van het orkest, zeker
meer de nadruk op de historie hebben
behouden.
Veel van de radio bekende stemmen
vertolkten de personen uit onze his
torie. Zo ó.m. Johan Wolder, Jan van
Ees. Peronne Hosang, Eva Jansen,
Louis de Bree en vele anderen. Verder
zorgden o.a. het koor Die Haghe-
sanghers. Rob van der Bas met zijn
draailier en Henk Herzög op de
beiaard van de Haagse toren mede
Nog witter...
Verbouw van dek
blad op Aruba
De Bayuk Cigar Corporation in Phila
delphia zal spoedig op Aruba proeven be-
ginen met de verbouw van dekblad-tabak
in zg. hydroponic-bedrijven in verband
met het uitvallen van Sumatra als leve
rancier van dekblad. Op Aruba is ander
half jaar geleden reeds begonnen met
tuinbouwbedrijven in met chemicaliën
verzadigd water in grintvakken, z.g. nu-
fcri-cultuur. De heer A. Robine, die de
leiding heeft van het bedrijf, acht de
verbouw van dekblad op déze wijze zeer
wel mogelijk.
voor de realisatie van dit klank- en
lichtspel. De tekstregie berustte bij
S. de Vries jr. De lichtinstallatie (164
schijnwerpers, 200 spiegellampen. kilo
meters kabel en een enorme schakel-
apparatuur) werd (onzichtbaar opge
steld) aangebracht door het Haags
G.E.B. De technische realisatie had
Philips Nederland. De algehele regie
berustte bij Pierre Arnaud, de Parijse
expert op het gebied van klank- en
lichtspelen.
Meer mensen vinden baat by
tegen Brandend Maagzuur
dan bij enig ander tablet
i simpele verklaring
ndeel der maagbezwaren.
t het ogenblik dat gij be-
een Rennles op te zuigen.
eeksel, wordt het e
snel en op natuurlijke wijze
hersteld.
Er zon waarschijnlijk nog twee
andere redenen die bijdragen
tot het ao grote gebruik van
Rennles. Ten eerste zijn ze
smakelijk en onopvallend ln
te nemen; daarbij zUn ze nog
voordelig In prijs ook. In al
le apotheken en drogisterijen
worden Rennles verkocht ln
pakjes van f.1.80. f.1.10 en f.0.60.
(Vervolg van pagina 5)
Het beeld van de oorlog begon zich
wijzigen en vol spanning werd, als het
maar even kon, geluisterd naar de Engelse
radio. In mei vielen er bommen
bij het paleis en Leopold besliste dat de
kroonprins weer zou vertrekken naa
veiliger Ciergnon. Nog geen maand later
kwam het bericht van de Amerikaanse
landing bij Bayeux. Prins Boudewijn en
prins Albert waren allebei ziek, de een
met mazelen, de ander met de bof.
Voor de koortsige jongens moet het een
boze droom geschenen hebben toen ze
hoorden: koning Leopold door de Duitsers
weggevoerd. Niemand wi6t waarheen.
Onmiddellijk werden ze naar Laken
gebracht, waar ze Mamati vonden, bezig
om de koffers te pakken voor een ook
hun onbekende reis. Fel heeft de prinses
de Réthy zich verweerd tegen de Duitse
bevelgevers, maar het mooht niet baten.
Er moest gereisd worden en in de avond
van de 9de juni vertrokken de Prinses
en de kinderen vergezeld van een arts,
de Vicomte du Pare en de heer Weemaes.
De secretary van koning Leopold, in
auto'6 nog bestuurd door eigen chauffeurs
enmet een escorte van 200 met ma
chinegeweren bewapende Duitse soldaten.
Tot diep in de nacht werd doorgereden
en eindelijk in Luxemburg gestopt bij
hotel. Een snel gefluisterd woord
het personeel maakte het de Prinses dui
delijk, dat twee avonden tevoren haar ge
maal hder ook overnacht had en dat ei
gesproken was van de bestemming Wed-
mar.
Om half vier eindelijk konden de dode
lijk vermoeide kinderen naar bed. De
jongens tenminste, want de prinses de
Réthy begreep, dat de Duitsers geladen
honden, die allen volgens een nauwkeurig
rooster de ronde deden, vormden onder
commando van kolonel Luerker de bewa
king. Boudewijn en Albert hadden si
een kamer, prinses Joséphine-Charlottc
kreeg een soort kloostercel toegewezen.
Somber, beklemmend, van een voort
durende dreiging waren de dagen die
volteden. Met vaste hand nam koning
Leopold echter de leiding. Zelf in unl-
lorn
inj
alle j
het
zouden terugdeinzen. Met behulp var
Josephine-Charlotte verbrandde zij daar-
n in de wastafel enige documenten, die
nog meegesmokkeld had.
De volgende mongen werd de arts
de chauffeurs bevel gegeven terug
keren naar Laken. Ook de Vicomte en
de heer Weemaes moesten vertrekken
ten dotte bleek het plan te zijn om B(
dewijn van zijn familie te schelden.
Pertinent eohter weigerde de prinses de
Rétihy de veertienjarige jongen te veria-
met haar volhoudendheid bereikte
zij dat niet alleen Boudewijn bij haar
blijven, maar ook de vicomte Du Pare
de heer Weemaes verdof kregen de
ballingschap van het Koninklijk gezin
te delen.
Het werd een lange, vermoeiende bange
tocht, die eindigde in Hirechstein
Elbe, waar koning Leopold hen wachtte.
Een kooi
Hirschstein, een verlaten kasteel met
kale kamers, werd hun thuis. Een sombere
binnenplaats hun enige uitgang. Ze leef
den als ln een kooi. Veertig soldaten,
twaalf Gestapomannen in burger en z
TNE SOWJETMENS IN DE LITERA-
TUUR, dit is het onderwerp, waarop
mevrouw A. M. van den Eng—Leidmeier
uit Haarlem vandaag aan de gemeente
universiteit te Amsterdam gepromoveerd
is tot doctor in de letteren en wijsbe
geerte.
De titel van haar dissertatie luidt; So
viet literary characters. Mevrouw Van
der Eng onderscheidt in de specifieke
Sowjetliteratüur een viertal mensen
typen. samenvallende met een viertal
perioden in de politieke ontwikkeling.
In de eerste periode, die van 1917 tot
1929 loopt, komt de figuur van de revo
lutionair naar voren, soldaat in de bur
geroorlog en bouwer van de nieuwe
maatschappij tijdens de jaren van de
Nieuwe Economische Politiek (N.E.P.).
Deze tijd is volgens de schrijfster verre
weg de interessantste geweest omdat hij
alle mogelijkheden voor experimenten
bood. de letterkunde kende nog een ze
kere vrijheid en ook non-conformistische
auteurs konden toen de pen voeren. Uit
het conflict van de man die wil beant-
oorden aan het communistische ideaal
i tegelijk meegesleept wordt door zijn
eigen verlangens halen de schrijvers stof
"•oor boeiende verhalen en romans
In de tweede periode, die van 1929 tot
934 duurt, staat de arbeider tijdens het
•ijfjarenplan op de voorgrond. In die da
gen werden ook de schrijvers bij het
iroduktieproces ingeschakeld en zij krij
gen de opdracht vooral de arbeidspresta-
van hun figuren naar voren te schui-
i. Het gevolg is dan ook dat de auteurs
zich veel minder laten verleiden tot het
uitbeelden van spanningen en conflicten
tussen het persoonlijke en het socials
vlak; de typen zijn minder gevarieerd
dan in de vorige periode.
In het derde tijdvak (1934—194!) worden
alle letterkundigen in een schrijversbond
verenigd en komen meer direct onder
partijtoezicht te staan. Er is een zekere
ontspanning merkbaar vergeleken, bij de
vorige periode: de figuren zijn nog sieeds
als arbeiders voor de vijfjarenplannen
werkzaam, maar hebben naast le arbeid
ook een persoonlijk leven. Dit wordt
echter in een min of meer veredelde
vorm beschreven, zodat conflicten tussen
het persoonlijke en het sociale vlak niet
diepgaand kunnen zijn: de typen staan
dichter bij het ideaal.
De hieropvólgende periode van de oor
log (1941—1946) is niet behandeld omdat
de schrijfster meent dat de figuren die in
deze tijd ten tonele verschijnen meer als
nationale helden dan als Sowjetmensen
beschouwd moeten worden.
De vijfde periode (1946—1953) wordt ge
kenmerkt door een grote verscherping
van de partijcontrole. De arbeid voor de
vijfjarenplannen staat Weer in het mid
delpunt. persoonlijke verlangens van de
figuren worden schematisch weerge
geven en conflicten tussen beide gebie
den zijn doorgaans zeer oppervlakkig,
het ideale type domineert De dood van
Stalin betekende tevens de afsluiting van
dit_ tijdvak
dissertatie is uitgegeven met een
subsidie van de Nederlandse organisatie
Z.W.O.. die ook een subsidie voor
het onderzoek verleende.
gezelschap, dat zij steeds met de groot
ste zorg gekleed zouden zijn. Een vaste
dagindeling werd opgemaakt en de vol
wassenen verdeelden de taak
jeugd les te geven. Weer imm
hoorden tot de bagaee ln de ee>-st
de leerboeken. Koning Leopold
adjudant, majoor Geerts, gaven de les
sen in wiskunde en natuurkunde,
comte Du Pare onderwees Engels ei
heer Weemaes nam Frans en Latijn i
zijn rekening. Maman leerde de kinderen
schoonheid ontdekken in literatuur
kunstgeschiedenis en hield toezicht op
het huiswerk.
Het werden maanden, die voorgoed hun
stempel op het karakter van Boudewijn
zetten. Hii leerde zelfbeheei-sina tot in
uiterste. Hij leerde vernederingen nege
ren. Hij leerde ook dat praal en pracht
met bepalend zijn voor menselijk geluk-
Op geen verjaardag ontbraken geschen
ken, al waren het maar kleine zelfge
maakte dingen, zoals een dier uit een
stukje hout gesneden.
België werd op 26 sèotember bevrild,
in december begón Rundstédt het tegen
offensief, het Kerstfeest naderde en de
onzekerheid over hun lot hield de ge
vangenen van Hirschstein in een ijzeren
greep. Voor de eerste en enige maal werd
een priester toegestaan de bannelingen te
bezoeken. De arme man wist helemaal niet
bij wie hij kwam en toen hij het ontdekte
werd zijn angst zo groot, dat hij bleek en
bevend weer vertrok.
en verguizing. Jaren ook waarin hij zich
met ijveren wilskracht tot de studie
zette. Ataar ook jaren waarin hij voor
het eerst en voor het laatst enigszins als
gewoon burger kon leven. Graag stond
hij vroeg op en ging wandelen of nam de
fiets en peddelde langs het meer van
Genéve. dan weer stapte hij in de tram:
een lange magere jongeman die niet op
viel. In 1949 maakte hij zijn eerste grote
reis in de vrijheid. Eerst samen met ko
ning Leopold en prinses Liane naar
Cuba, later alleen met de vicomte Du
Pare door Amerika. Maar mocht de reis
ontspanning geven, de grote vraag waar
heel zijn hart aan hing, kwam niet tot
oplossing. In België kon hij niet terug
keren, nog niet. Hij noch zijn vader. Za
terdag 22 juli 1950 was het zo ver.
's Morgens om kwart over zeven landde
het vliegtuig met de Koninklijke familie
op Belgische bodem. Nog geen drie we
ken later, op 11 augustus, legde Boude
wijn, een jongeman van negentien jaar,
de eed op de grondwet af als drager van
de Koninklijke prerogatieven van zijn
vader, de Koning der Belgen.
Volkomen beheerst, ook toen een com
munistische afgevaardigde juist op het
ogenblik van de eedsaflegging de plech
tigheid trachtte te verstoren, klonken
zijn woorden. Nog leefde de hoop in zyn
hart, dat dit slechts tijdelijk zou zijn-
Dat het Belgische volk zijn vader en de
beweegredenen die hem als opperbevel
hebber der strijdkrachten hadden gedre
ven bij zijn volk te blijven, zou begrijpen.
Maar onafwendbaar was zijn lot anders
bepaald. Op 17 juli 1951 besteeg Boude
wijn 1 de troon.
Vaste lijn
Acht Jaar zyn nu verstreken. De disci
pline van de dagelijkse plichten heelt
een vaste iyn getrokken, 's Alorgens zit
koning Boudewijn prompt om negen
uur achter zijn bureau in het paleis te
Van de binnenplaats hadden de jongens! Brussel. Een grote foto van koning Leo-
klein denneboompje gehaald
Kerstavond ontstak Maman het enige
kaarsstompje dat ze rijk waren. Geen
brief, geen pakje heeft ooit Hirschstein
bereikt, hoevele er ook via het Rode
Kruis verzonden zyn.
Nog was hun zwerftocht niet ten einde.
Op 7 maart 1945 werden ze verder gevoord.
Eerst naar Mucnchen, waar de geallieerde
bommenwerpers hun nachteiyk vernie
lend werk deden. Onder een spoorbrug
werd halt gemaakt, maar terwlil de Duitse
burgers een heenkomen zochten ln de
schuilkelders, werd dit aan de Konink-
lyke familie ontzegd. Die nacht vol ver
schrikkingen heeft zelfs koning Leopold
zyn yzeren zelfbeheersing verloren en in
woede ontstoken de Duitsers gevraag'
tenminste dc kinderen een veiliger on
derkomen te geven. Een luguber hotel
enige rustplek.ie dat hun echter
gegund werd.
De laatste twee maanden voor de be
vrijding werd hun een villa in Strobl aan
het St. Wolfgangmeer toegewezen. Zr.
:ne1 ging de bevrijding te werk, dat Duit-
;ers en gevangenen het nauwelijks be
was een verbijsterende ervaring,
dat opeens de wereld veranderd was. Dat
lachende soldaten met repen chocolade
kwamen aandragen en de heerlijkheid
kauwgum vergeet ook ko
ning Boudewijn niet
Lijdensweg
Vrijheid, vriendelijkheid, vreugde, het
duurde slechts kort. Kroonprins Boude
wijn zou nog eens vijf bittere jaren moe
ten doormaken. Jaren die meer dan al
de voorgaande zijn blik ernstig, bijna
melancholiek maakten.
Jaren waarin alles wat hij zo lief had.
het onderwerp bleek te zy» van smaad
Zelfs dat kon
hij niet
pold ziet op hem neer. Dan is de Ko
ning der Belgen een ernstig man. Hy
verspilt geen woorden, gaat recht op
zyn doel af. De jaren van training,
van beslotenheid en geslotenheid be
palen zijn houding en werkwijze.
Maar in de vrye uren is er een andere
Boudewijn. Dan kan hy zich volkomen
ontspannen in sport of muziek. Koning
Boudewijn doet niets half. Hij rijdt
graag motor, maar dan hard. HU zwemt
cn wint het daarby van prins Albert,
wat heel wal zeggen wil. Hy golit,
biljart en schaakt met koning Leopold,
die daar een meester in is. En 's win
ters is hy een geestdriftig skier.
Hy heeft de muzikaliteit van zyn groot
moeder, koningin Elisabeth, geërfd en
kan uren luisteren naar muziek. Al
leen klassieken.
Zijn melancholie heeft hy overwonnen,
zyn zonnige natuur die in zyn kinder
jaren zo duldeiyk was, heeft de drei
gingen en onzekerheden weggeduwd en
de lach van koning Boudeivyn kan
breed en gelukkig zijn.
Koning Boudewyn, een zondagskind, mo
gen de grauwe wolken thans voorgoed
verdreven zijn
Vervolg
i pagina 5.
:en- paar markante
les opnoemen, aleeen
voorbeelden
Eerst dan: het particulier initiatief.
Dat kent men in België lang niet zo als
by ons. In ons land steunt het gehele
maatschappelijke werk op het particu
lier initiatief: dat van kerken en andere
meest levensbeschouwelijke instellingen.
In België is dat alles overheidszorg,
er wordt zelfs niet of nauwelyks gecol
lecteerd voor al dit werk. Daardoor is
het volk zelf veel minder kundig van
wat er gebeurt aan binderbescherming,
reclassering, strijd tegen volksziekten enz.
Zij betalen hiervoor via hun belasting
biljet en omdat er geen particuliere bij-
dra eren wo-rden gevraagd, is het ook niet
nodig, het volk de betekenis van deze
hulp aan medemensen onder het oog te
brengen. O. ze zijn niet totaal onkundig,
aar zij leven er niet zo dicht bij als
Een ander opvallend iets is. dat Bel-
geen woningnood kent en het volk
is een enorm stuk sociale ellende be
iaard blijft. Over het geheel geniet het
Belgische volk een zekere welvarendheid
-ie even kan. heeft ergens aan het
strand of tn de bossen of de Ardennen
Niem
nd, die da;
lerkelijk i
begerige hand naar uitsteekt c
ge vertelt van inwoningsproblemen,
vallen bij wijze van spreken de monden
Open van verbazing.
Op de Belgen maakt onze woningnood
>n indruk van armoede en het is erg
oeiliik hen uit te leggen, waarom we
voldoende bouwen" Heel op-
ook .dat de Belgen nog vol-
p ingesteld op het koloniale
dat in de Congo wordt ge
vormd. Het klinkt ons al in de oren
als iets van lang geleden, maar voor
Belgie leven de koloniën, veel groter en
met uitgebreider bevolking dan het moe
derland. nog volop.
Daarom beleven zij de onlusten in de
Congo nok nog op de traditionele wijze,
keken we dan even hii de buren
iets verder dan de clivia en het
izttje in de tuin. Dat is wel eens nodig,
want zegt een echt Nederlands spreek
woord niet dat het beter is een goede
buur te hebben dan een verre vriend?
