MEXICAANSE RUIT
Ke^Misclje tman
o o
van dertig eeuwen^
VIER SOPRANEN ZINGEN
LIEDEREN en ARIA'S
IN DE FRANSE LETTEREN
r
Een oase maken
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 4 JULI 1959
In Haags gemeentemuseum
De „vetgemeste hond
jes", zo geliefd bij de
stammen in 't Westen
van Mexico, voor wie
zij een lekkernij waren,
symboliseerden de god
heid van de dood.
vroegste uitingen van de kunst wortelen
in de magische wereld van de primitieve
mens. Men kan in dit verband wijzen op de
prehistorische grotschilderingen in Spanje en
Frankrijk, die voor magisch-rituele doeleinden
gediend hebben, men kan, in onze tijd, wijzen
op de merkwaardige
versieringen van de
Nieuw Guinese Papoea
kunst, waaraan nog
steeds voor de dragers
en gebruikers tover
krachten verbonden
zijn, n.l. dat zij „mana" en „taboe" bezitten,
twee begrippen, die aan het karakter van de
magie inhaerent zijn. „Mana" betekent univer
sele wonderkracht, die overal aanwezig is er
in alles kan worden overgedragen. „Taboe" i>
de angstvallige vermijding van wat zulk eer
Van magie tot
hedendaagse kunst
hoge graad van mana bezit, dat het in plaats van
heilzaam, levensgevaarlijk is voor de mens. Het
is dus de andere zijde van de toverkunst, d.i. de
aanwending en de behandeling van de „mana",
voorbehouden aan de priesters of magiër, die
meestal ook de koning van de stam was, en deze
andere zijde betekent dus de kwaadaardige in-
vloed, die van bepaal
de zaken uitgaat en de
mens bedreigt. Deze
„mana" en „taboe" zijn
niet alleen aanwezig in
de voorwerpen, ge
bruikt voor religieeze
alle gebruiks- en kunst-
igens niet streng geschei
den zijn. Alles, de gehele de primitieve mens
omringende wereld, hemzelf incluis, wordt be
heerst door deze geheimzinnige krachten.
i- bij de zit-
handelingen, ma
voorwerpen, die
Deze denkwereld vindt men in vruchtbaarheidssymboliek, zoals Don Giovanni, wie z
alle primitieve, alle oude be- men deze bij primitieve stammen lende mannenfiguur
schavingen terug. Het is ook de over de gehele wereld vindt. In kruiste armen en de hoge haar-
geestelijke achtergrond van wal de versieringsmotieven van de dracht met denken aan een Djoc-
men op het ogenblik te zien krijgt schalen merkt men dezelfde sym- ja'se prins weer een nog pas
op de imposante tentoonstelling bolen als de driehoek In deze ontgonnen terrein van allerlei eth-
van ..Dertig Eeuwen Mexicaanse oude tijden ontwikkelde zich rond- nologische verwantschappen.
Kunst" in het Haagse Gemeente- om de Golf van Mexico (Vera En hoe wreed de mensenoffers zittende
„L'Enfant et la nuit"
van Jean Séverin
ATAAR pedagogische romans wordt gewoonlijk gretig gegrepen.
Ouders, geplaagd door de problemen der moderne opvoeding
hopen er raad en voorbeeld in te vinden. Beroepsopvoeders, onder
wijzers en leraren, herkennen er gaarne hun eigen moeilijkheden
in en vergelijken de oplossingen. Welnu, een oplossing geeft het
hier te bespreken boek niet: het eindigt triest, maar het zet tot
denken, boeit door de onverwachte wendingen en treft door de
warme, menselijke toon. De senrijver, man van middelbare leeftijd,
Zuid-Fransman van geboorte, dient sinds veel jaren het gymnasiale
onderwijs in de omgeving van Parijs. Een veelschrijver is hij
niet; dit is zijn tweede boek. Vergeleken met het eerste, .La
jalousie de Die u", verschenen in 1955, vertoont het een
beduidende vooruitgang in schrijftechniek en psychologische be
heersing.
Séverin
is te te-
WSmm rantwoor-
delijkheid is van een moeder die
haar kind te veel aan zich bindt
en een Oedipus-complex bij hem
ontwikkelt en hem daarna door
haar onwaardig gedrag tot wan
hoop brengt en de nacht injaagt.
Dit doel heeft de schrijver zeer
zeker bereikt.
MOEDER
EN ZOON
En dan wordt veel. wat Cruz> de Olmeken-beschaving, aan de Regengod ook
ons vreemd en barbaars-afschu- waarin grote vereringscentra ont- beeld van Chac-Mool w
welijk toeschijnt, begrijpelijk. stonden met enorme altaren, zui- strakke stylering ongelooflijk veel- ijchaam
Eerst enkele gegevens over de- len en pyramiden. Deze Olmeken zeggend. De abstracte stylering met een
ze expositie: zij is in vier delen waren bekwame beeldhouwers, ge- past overigens precies Uni
verdeeld. de precolumbiaanse tuige het ongewoon krachtige re- crale denken: aan eei
kunst, d.w.z stammend uit de tijd liëfwerk, de reusachtige hoofden, vorm, een bepaald onderdeel zat
vóór de ontdekking van Amerika, die zij uit blokken basalt van 3 de mana" vast en dus bracht
de koloniale kunst, dus de kunst meter hoogte houwden en de zeer men dit juist naar voren. Zo leert
tijdens de Spaanse overheersing, expressieve beeldjes van dwergen ons dit ook de magnifieke „Pape
de kunst van het huidige Mexi- cn bultenaars. Deze Olmeken-pe- gaaienkop" uit de Toltekencultuur.
de volkskunst. Nu leveren riode vormt de basis van de z g. De Azteken-afdeling sluit deze veel^overgeslagerT
Anecdotisch
riode vormt de basis
de laatste drie afdelingen geen al klassieke tijd. die uitloopt
te grote moeilijkheden op en wij Maya-beschaving,
bekijken ze daarom eerst nader
Het is wel bekend, dat na de
ontdekking van de ..Nieuwe We
reld" door Columbus, de Spaan
se conquistadores Midden- en
Zuid-Amerika veroverden: Her-
nan Cortes bezette Mexico. Fran
cisco Pizarro Peru en zij vonden
er de hoog ontwikkelde beschavin
gen van de Azteken en de Inca'
waarvoor zij
figuur, wien de afge
stroopte huid van een geofferde
Z1l.n krijgsgevangene over hoofd en
getrokken en dit is
welijk realisme afge-
beeld. Maar de sacrale onder-
bepaalde gl.ond js hier duidelijk en zulke
rripp' 'al voorjaarsriten zijn in de primitie
ve tijden normaal geweest. (Wat
anders schildert Strawinski ons
in zijn „Sacre du Printemps"?'
Wij beseffen zeer wel, heel Leidsestr. 78, Amsterdam) is ge
sel overgeslagen en niet bespro- wijd aan het alleenstaande eenge-
ken te hebben van deze omvang- zinshuis. Architect J. van Keulen
rijke tentoonstelling. Maar het es- schrijft
Architectuur en private gezinsleven
De handeling speelt zich af
op een particuliere middelbare
telt°°Ze 'worden rvaakijkboven de als Philippe zich blindelings In de
neritSklCahsien ef^veXanïdaïr- zief van'de knLÏ'loop^aSltó
mee het persoonlijker contact ctus- J^eïaa^nnfe\ge^üha^nVdaaatrS
SHÏÏKÏÏÏ r-Esraws
gInde. de leraren, afwijken- Al, gevolg..der, onverwerkte _,pan;
de precolumbiaanse groep
de bijna abnormale v
het mensenoffer wel de kenmer-
de Stille Oceaan
yarit en Colimai heeft een
eigen ontwikkeling doorg.e-
kt. Daar leefden mensen, die
het anecdotische, het realis
tische een open oog hadden. Zo
kendste eigenschap. Wie krijgt
niet bij het zien van „Xipe To-
tec", onze heer de gevilde, een
rilling
Het nieuwe nummer van het het kort Frank Lloyd Wright her-
•chiteetuurblad „Zien" (uitgave dacht en schrijft Corn. Basoski
de Stichting Architectuur, over textiel in de woning, en wel
speciaal ten aanzien van de func
tie van het gordijn in de kamer.
Aan de hand van een drietal af
beeldingen wordt iets geschreven
over de schilder-architect P. W. J
Hoeks.
openbare scholen bezwaarlijk
plaats zouden kunnen vinden, zo- geets. zo
als dat ook in dit boek het geval gevens ee
i afschuw? Het
gens weinig staat opgesteld een tafel, waarop
respect toonder», ten dele uit beke- allerlei tafereeltjes uit het dage-
ngsijver door de priesters, die lijks leven: een kring van spelen-
ïet de Spaanse troepen meekwa-
zikanten, van acrobaten
s. een begrafenisoptocht,
huishoudelijke bezigheden. Deze
aardewerkbeeldjes werden in het
graf meegegeven en daarom
moeten zij ook een diepere, sa
crale betekenis gehad hebben. En
weet, dat de grappige
vetgemeste hondjes de godheid
van de dood symboliseerden dan
beseft men meteen weer, hoe de
mana- en taboe-krachten bepa
lend op leven en kunst werkten.
Wij kunnen natuurlijk onmoge-
HOE volledig deze breuk ook lijk alle culturen hier bespreken
geweest is, met welk een daarom stippen wij even en-
andere wereld men te maken S^Le aan- bU de. Zapotc-
krijgt en men ondergaat dit
dele uit pure roofzucht
van de velen, die naar het beloof
de goudland ..Eldorado" trokken.
En zo gingen de rijken der Azte
ken en Inca's ten onder, verdwe
nen zo totaal, dat veel en veel la
ter brokstukken tevoorschijn kwa
men en men nu nog voor steeds
nieuwe verrassingen en onver
klaarbaarheden komt te staan
Andere wereld
het scherpst, als
vergulde retabel, afkomstig uit
een vroeger Jezuïetenklooster uit
Tepotzotlan. gewerkt in de ultra-
barokke stijl, bekijkt toch
kruipen allerlei elementen van de
onderworpen cultuur door met
name in de sierkunst, in het re
liëfwerk, En in de volkskunst ble
ven uiteraard deze elementen
sterker doorwerken. Er is op de
tentoonstelling een zaaltje met
kostelijke voorbeelden uit de Me
xicaanse folklore ingericht, waar
van de spontaniteit, de sierlijk
heid en de felle kleuren onmid
dellijk opvallen. Men ontdekt er
de oeroude thema's in, het grond
motief van de precolumbiaan
se wereld, de spanning tussen
dood en leven. En daar hangen
ze. de „dodenpoppen". de ge
raamten van papier-maché en
ijzerdraad. spelend op instrumen
ten. waarvan enkelen, de trom-
denn'temïgga»nP Daar°staan ze.'tfê het menseziSfer. het bloed,
doodskoppen in besehtlderd kor- cl.
Welnu - als men doorloopt naar bers verbreid vindt Ook de As-
de twee volgende zaaltjes, waarin 'eken hebben een dergeluk balspel
de hedendaagse Mexicaanse kunst ze."d?
aanwezig is, schilderiji
Monte Alban
van Oaxaca heeft men niet min
der dan vijf cultuurlagen boven
elkaar aangetroffen een bewijs,
over hoeveel toverkracht deze
plaats beschikte, boven op de top
van de heuvels! En het beeldje
van de ..mens in jaguarvermom
ming" is een uitmuntend voor
beeld van het primitieve denken.
De jaguar betekent de tweede ik!
Ook het balspel van de Toto-
naken aan de Gólf van Mexico
(7de tot 12de eeuw na Chr,) kan
alleen sacrale gronden gehad heb
ben. Men ziel op de tentoonstel
ling in steen gehouwen nabootsin
gen van de „yugos" en „palmas",
beschermende gordels rond de
heupen, van waaruit men de bal
speelde. Dit balspel symboliseer
de de strijd tussen leven en dood
en ging met mensenoffers ge
paard. Kan het niet zijn. dat de
bal het symbool van de aarde die
dood en leven omvat, betekende'
De opvatting
oning" en waarschuwt daarin
willen halen. tegen de ondermijning van het
tad a it tt* k-ok-tttt private gezinsleven, dat vooral in
DRA. H. E^ KOKEE- d{. hooffbouw voorkomt.
..Niet de gemakkelijke vlucht in
de hoogbouw zal de oplossing bie
den, zij kan slechts dienen tot
verheerlijking van de ontwerper
of aanvulling van het silhouet,
:eker niet voor bewoning vertellen. Het boek
Het bedolven prieel
De verteller, directeur
school, begint de nieuwe cursus in
moeilijke financiële omstandighe
den. Toch weigert hij een rijke
lui's zoontje toe te laten, omdat
de moeder door haar gehele per
soonlijkheid. maar zander
reden, zijn
hoofdge-
somber boek, een boek
gesloten grenzen en machte
de loze genegenheid.
Licht
ER speelt wel licht door deze
donkere wolken. Er zijn zijn
vrouw, trouw helpster voor wat
het internaat betreft en de sym-
wekt. pathieke zoon Francois, uitnemend
de va-
van gezinnen. En dan wil ik nog
niet denken aan de voorschriften
betreffende soortgelijke gordijnen,
verbodsbepalingen voor katten en
honden. Het private gezinsleven
wordt hierdoor gekneusd en de on
bescheiden invloeden van buiten,
maken een gezonde groei onmo
gelijk. Zolang onze hooghuizen
niet voldoen aan de primaire eisen
tot bescherming van de private
sfeer, zolang zullen ze afbreuk
geen dood ding c
korte vertelling, behandelend
de liefde van twee mensen die op
een doodgewone plaats in het le
ven staan. Daar werken zij sa
men aan het geluk van hen bei
den en van hun beide 'kinderen.
Het is een blijmoedig boek dat
het hart streelt".
Aldus kondigt H. P. Leopolds
uitgeversmij. N.V. te Den Haag
eenmaal het hoekje van Frits Huël aan,
opgeborgen te dat onder de titel „Het bedolven
'misschien wel tunc- prieel" is verschenen. Met die
tioneel pakhuis, maar een levend paar woorden is het werkje eigen
schepsel, met eigen ontwikkelings- i;jk voldoende besproken. Slechts
DE,
sociale samenle-
gaven",
aldus de heer Van Keu
len. Architect W. R. van Couwe-
laer schrijft over „Eengezinshuis
en verantwoord grondgebruik".
Verder worden er voorbeelden
(met beschrijvingen) gegeven van
het eengezinshuis en de bungalow,
terwijl tevens stelling wordt ge
nomen tegen de N.V Bouwfonds
Ned. Gemeenten Naast de me
dedelingen van het Ned. Architec
ten Genootschap, wordt ook in
tegen de laatste zin uit het citaat
zou men bezwaar kunnen maken.
Het verhaal is niet vervelend,
maar evenmin opwindend of be
paald „blijmoedig". Een verhaal
tje dat men zo en passant leest
en wanneer men het niet leest,
mist men beslist niets. Het be
schrijft dan ook het leven van
eenvoudige, nietsbelevende men
sen in een vervelende omgeving.
Clemente Orozco (De Strijd
Prometheus), van Diego
(de Bloemenverkoopsters
witte lelies, de doodsbloemen
van David Alfaro Siquei
plosie in de Stad
de
hevigde strekking had
Maya's
<Ex-
rdan vindt men
ook daarin deze hoofdgedachte te
rug als binding met het verleden.
En nog meer zij hebben de
zelfde heftigheid, dezelfde zin
voor het morbide en wrede die
men in de oude kunst onderkent
opgeleverd. Zij kenden een
nauwkeurig kalendersysteem,
twintigtallig rekenstelsel op
de nul, zij
LJET is al eens eerder voor
gekomen dat ik in deze
rubriek over sopraanzangeressen
toch!="dat?'door schreef en dan vergelijkingen
- - - trof ten aanzien van stem en
interpretatie. Op het gebied van de reproductieve muziek is het
altijd gevaarlijk vergelijkingen te maken. Soms zelfs oneerlijk.
Maar je ontkomt er niet altijd aan. Zaak is echter er altijd op
uit te zijn de eigen aard van de zangeres en van haar stem-
middelen te respecteren en daar zelfs van uit te gaan. Een sopraan
zangeres kan niet alle sopraanpartijen zingen, ook niet alle
liederen, Noch technisch, noch mentaalnoch muzikaal zou ze di:
kunnen. En vandaar ook dat er bij de sopranen zo veel verschillen
zijn. zoals een soprano leggiero, soprano lirico. soprano dramatici,
soubrette, soprano Urico spinto, enz.
iVÏA NAAtD
in hAa!
ker o.l.v. Karl Bohm. (45-toeren-
plaat 402 074 NE). Dat is Mozart-
zang van het hoogste niveau.
Later zwicht hij desondanks voor getekend als steun
de op hem uitgeoefende druk. Tot der bij het schoolwerk. Er is vuui-
zijn ongeluk. Bij de eerste ontmoe- al de ruige figuur van Père Tous
ling met PhilipDe is hij al getrof- saint, de aalmoezenier van het in-
fen door de blik. zwaar van ge- stituut, een oude Afrikamissionaris
heimen, die niet uitgeleverd zul- vol mensenkennis, geuit in weini-
len worden, door de kille gelegen- ge stroeve, maar rake woorden,
heidsglimlach en de afweer van Zijn slagzin is: „heb je wel ge
ledere poging tot toenadering. beden? Op de knieën, mijn jon
gen!" En niet te vergeten da
\E directeur wil de jongen win- amusante typen onder de leraren.
hij heeft een herders- Niet altijd is het boek doorzich-
natuur; zijn eerste zorg gaat uit tig; er zijn gedeelten, voorname-
naar wat van de' kudde afdwaalt, lijk die. welke Philippe s psyche
Hij vertrouwt daarbij -op zijn er- bedoelen te tekenen, waar een ne-
varing als pedagoog en op zijn be- vel over hangt. Dat geldt ook voor
proefde methode. Tevergeefs. De het slottafereel, dat in het onze-
zestienjarige knaap is duidelijk kere laat of de jongen overreden
neurotisch; hij schept conflicten
met de andere internen en om
ringt zich met een isolatie-gordel.
Langzamerhand schijnt de toe
stand iets te beteren; met een en
kele, gebrekkige jongen sluit hij
vriendschap en de schuchtere se
condant Pastourel wint zijn ver
trouwen. Ook de directeur heeft
even hoop up een doorbraak van
genegenheid, maar onmiddellijk
daarna sluit zich de bres weer.
Voor volwassenen is geen toegang
tot Philippe's hart.
Verkeerd opgevoed
De oorzaak van deze zielsge
steldheid? De jongen heeft nooit
zijn vader gekend en is opgevoed
en verkeerd door zijn moe
der. Hij is jaloers op ieder, die
haar genegenheid toont en zijn
wereldje schijnt te willen binnen
dringen. De toestand wordt drama
tisch, als zijn moeder hertrouwt.
Van school tot school wordt de on
handelbare knaap weggezonden.
Misschien zou hij als puber tot
rede zijn gekomen, als hij niet. de
verhouding van zijn moeder tot de
secretaris van haar echtgenoot,
een fabrieksdirecteur had ontdekt.
In de innerlijke worsteling tus-
liefde en' verachting bezwijkt
de
nooit een dramati- taliteitsverschil,
Magisch-religieus
MAAR
goudsmeden en wandschil-
ders, zoals de fresco's uit Bonam-
pak. hier ingenieus nagebootst. v v pt mi-,„kkpn M ka,
tonen. Trouwens - de Maya-afdc- Z*2 J?et»
deze precolumbiaanse
alles bepaald door hel
magisch-religieuze denken. dat
van andere normen uitging
dan het Christelijk denken, waar
van de Mexicaanse volkskunst èn
ook de hedendaagse kunst door
trokken zijn Een wezenlijk ver
schil, ondanks de continuïteit. En
dus begeven wij ons nu naar het
grootste deel van deze Mexicaanse
expositie, die de kunstwerken om
vat van de verschillende volkeren
in Mexico en een tijdperk van
1500 voor Chr. tot 1521 na Chr
(de Spaanse verovering)
spant. Twee namen zijn or
uit welbekend, de cultuur v;
Maya's, die zich uitstrekte
Yucatan, Guatemala en het aan
sluitende deel van Honduras, en
de cultuur van de Azteken, waar
van het middelpunt de hoogvlak
te van Mexico was. De hoofdstad
Mexico is immers gebouwd op de
fundamenten van het oude Te-
nochtilan. de Azteken-stad van
koning Montezuma.
Maar deze besch
n al een lange on
zich, toen de Spanjaarden
mee in aanraking kwamen.
deze elkaar opvolgende, elkaa
beïnvloedende en met elkaar ver
mengende culturen krijgt men op
de tentoonstelling een duidelijk
beeld. En het opent een merkwaar
dige wereld voor ons.
In Centraal-Mexico heeft men
de oudste nederzettingen ontdekt,
de archaïsche periode (1500100
v. Chr.), waaruit mooi bewerkt
aardewerk, talloze aardewerkfi
guurtjes en prachtige jade-mas
kers opgegraven zijn. In de
ze aardewerkfiguurtjes, vrouwen
voort illende, herkent men de
ling wekte bij ons de diepste be
wondering. Wie zou bij de indruk
wekkende ..staande krijger" geen
associatie krijgen met de drei
gende „Steinerne Gast" uit de
Franse bari-
het Duitse ro-
rische sopraan „Ah perfido" van Een echte Duitse sopraan een
Beethoven, want in beide geval- prachtige stem overigens hoor
de ik eens Franse liederen van
ook geen Bach spelen op een Debussy zingen: het was fataal
Frans Cavaillé Coll-orgel en geen voor haar En
Chopm op een clavecymbel. Een ton mislukte e«
van de grote fouten die men b.v. een vertolking
meestal bij de uitvoering van Mo- mantische lied.
zarts „Die Zauberflöte" maakt is, DQ1,
dat de partij van de Koningin van )P dr,aa'IT.
de Nacht gezongen wordt door een plaatje terecht met twee e
hoge lyrische sopraan, terwijl men deren uit de toneelmuziek. die
hiervoor toch echt een dramati- Beethoven schreef by Goethes
sche coloratuursopraan nodig drama .'.Egmont Het
heeft. M J
de
Elisabeth Schwarzkopf,
jaar is. Ook zij is een soprano te bereiken. Soms slaagt hij
lirico, die echter met wat te dra- daarin, mftar ten laatste mo
matische partijen haar stem iets hem op tragische wijze verliezen,
geforceerd heeft Het
JEAN SÉVERIN
wordt door een ongelukkige ma
noeuvre van zijn moeders wagen
of bewust de dood zoekt door zich
voor de auto te werpen. Deze
vaagheid kan door de schrijver
gewild zijn als exponent van de
verbijstering in de ziel
concreet voor hem staat i
alle
daarin, maar ten laatste moet hij elementon tege„ eftander ophot-
hem od traeische wnze verliezen. -
Holland Festival-Gids
liederen van het volkskind
Clarchen: „Die
Trommel gerühret"
en „Freudvoll und
leidvoll. gedankenvoll
Ze worden ge
zongen door de
Zweedse sopraan Bir-
git Nilsson, begeleid
door het Philharmo-
nia Orchestra o.l.v
Otto Klemperer. die
op deze Columbia- partiji
plaat ook de Egmont- pranen
l)e in Rusland geboren Duit
zangeres liita Streieh gaf op ei
D.G.G.-plaat een gehele Iiedere
ai ond met pianobegeleiding r.
Erik Werba.
sopraan natuurlijk altijd aantrek
kelijk grote opera-partijen te zin
gen, maar het is niet altijd ver
standig. En zo is ook Elisabeth
Schwarzkopf het slachtoffer ge-
ö„$r hoSora;deeEeSÏÏnal
ook de ideale Mozart-zangeres en ,raale Gjds ultgegeve,,. 'J™"a™
sïï?"jïïinMhrt'liïd M, alIe vorstellingen en opvoeringen
de laatste jaren iste Tmor™en "va™ CsïhSving""^
stem.echn.ekgaan ver- va„ (raaie 0™»«V» ke,jjk
veei spe er de inhoudsopgave van de ope-
beschrijvingen van de to-
grote orkest- en
en beschouwingen
uver orgel- en beiaardconcoursen
De lay-out is zeer goed verzorgd
en de foto's zijn heel aantrekke^
lijk. Voor alle festival-bezoekers
is deze Gids een onmisbaar boek
en bovendien een blijvende her
innering aan een maand van
kunst. Jammer dat
liezen en nu gaat
len. Dat is jammer, want ze heeft a
iSiaS ™eis.Ukk«..
koorwerken
arzkopf gaat in de liedvertol
king niet meer van de muzjek al
leen uit. maar geheel van de
voordracht van het woord. Wie
haar in een nog goede staat wil
horen kan het plaatje kopen, dat
Columbia nu van haar uitbracht
met zes „Songs you love", nl.
„Nur wer die Sehnsucht kennt"
van Tschaikowski. „Murmelndes iti> voij uc ,-010,
Lilftchen" van Jcnacn. Ich licbe totóondërschriftën
„L'Enfant et la nuit" Is een re
ligieus boek. Niet zozeer door de
aanwezigheid van Père Toussaint
als wel door het geestelijk kli
maat, dat het gehele verbaal door
trekt, en door de afkeer van al
le onreinheid. Het beeldt mensen
uit, die zich liefdevol geven aan
de naaste en zich daarbij afhan-
in Gods hulp. Al ls
de ope- deze vroomheid niet reformato
risch, ze is in de wortel gaaf.
Ze geeft de verteller de kracht,
als hij na zijn ziekte weer de
school betreedt, met moed op-
beginnen.
dich'
Song"
sausle"
beide van Sibelius. (45-toerenplaat
SEL 16001. Prachtig wordt
geleid door Gerald Moore.
de rolbezetting XfSg.'
YYfAT de dramatiek betreft: ook
Mozart schreef muziekdrama
tische werken. Maar de drama
tiek bij Mozart is heel anders dan
bij Beethoven en het is een ver- rr-,oT slot de coloratuur-soubrette
.ng als men voor de Mozart- I Rita Streieh, die niet alleen
erkeïijk dramatische so- puntgaaf de hoogste nootjes treft.
c„üufarc>tf;K °Pera ■I1 mondo della" luna"" zul-
Gneg, „Schtlf. Schilt. ke fouten zijn gemaakt.
„Schwarze Rosen
Wat taal en stijl betreft, deze
>man is geschreven in zuivere
simpelheid, zonder de artistieke
verfijning, die een boek vaak
moeilijk toegankelijk maakt voor
buitenlander.
DR. M. C. v. d. PANNE.
erture van Beet-
loerenplaatji
Birg.
SEL
Nilsson
ideale vertolkster
/oor deze toneelmu-
<iekfragmenten,
Beethoven
hier namelijk
wal dramatiek
brengt Birgit Nilsson
de lagere register
>g prachtig van stem is; echt
sl een uitzondering bij dit genre
hPslUt niet stem- Verschijning en stem zijn
oesiist niei „v,orrr.r.
Laat een Maria
Meneghini Callas. nu werkelijk niet
i?n Gravin in Mozarts „Figaro"
ngen. want dat
ïooi. Wie dat wel kan is de nu enJ ZQ ondei
37-jarige Joegoslavische sopraan derenavond
Sêna Jurinac. -een zuivere soprano
aagt lirico met heel veel mogelijkhe-
heel den. In Haydns „Die Jahreszei-
die ten" is ze even prachtig als in
Dvoraks „Russalka". In tal van
beslist wel op. Hoe creaties zag ik Sena Jurinac, ook
j lied ais de Gravin uit Mozarts „Figa-
In die partij heeft Philips
haar, zoals
lie-
Amsterdam
heeft gegeven. De Deutsche
Grammophon Gesellschaft heeft
zo'n avond opgenomen met piano
begeleiding van dr. Erik Werba.
Ze zingt liederen van Schubert,
Wolf. Richard Strauss, Otto Nico-
lai, Darius Milhaud en volksliede
ren. (30 cm. langspeelplaat LPEM
de plaat. 19103). Ontwapenend is dat alles,
eruit zijn nu op een parelend en technisch subliem,
klein plaatje verschenen, nl. „Por- Vooral in die liederen die wat
gi amor" en Dove sono" aan lichtheid vragen. Is er meer diep-
gevuld met de" Figarjeria„Non" tSf.n'd!
de Weense bas Niettemin een juweel van een
WÊÊÊÊ plaat.
CORN. BASOSKI
„Freudvoll und leid
S'door'slhubfrtTe daar
veel meer lyriek gaf. Tl""
Wie overigens eens
?en volmaakte ver-
'.olking van de Eg-
mont-ouverture wil piu andra:
horen, moet deze Walter Berry. Ze worden gaaf be-
plaat kope". geleid door de Wiener Symphoni-
gastvrij zijn is tuinen aanleggen
met ruimte voor ieders manieren
elk bloeit dan een bloem naar de hemel
en weet dan hier bèn ik jij bént hier
gastvrij zijn is langzaam je kamer
met warme vertrouwdheid vullen
niet zoeken naar woorden maar zwijgend
het licht van de vriendschap ontsteken
gastvrij zijn is rijkdom wegschenken
geen geld en geen goed maar de eenvoud
je opent de deur zegt kom binnen
wij verwachtten je al deze avond
PIET BOEKESTIJN
