CHRISTELIJK
De verlenging van
het leven
Hervormde Synode besprak
herziening gezangboek
Ver ka pte uitverkopen
zijn uit den boze
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Baptisten vrouwen kwamen
in Groningen bijeen
Recht om te leven en
recht om te sterven
In de laatste samenkomst van
het Nederlandse Gesprekcen-
trum is de vraag aan de orde
gesteld in hoever een arts ver
plicht is tot elke prijs het leven
van zijn patiënten te verlengen.
In het blad „Tijd en taak"
knoopt dr. J. J. Buskes Jr. zijn
eigen opmerking vast aan die
van de referenten.
ke, steeds erger wordende".
enkele maanden tot de dood voe
rende aandoening lijdt, krijgt als
complicatie een longontsteking.
Vroeger kon men hier weinig
of niets aan doen en sprak men
wel in zo'n geval van longontste
king als een Godsgeschenk. Men
was blij dat de longontsteking
aan het lijden een einde maakte.
Met de moderne geneesmiddelen
penicilline of andere antibioti
ca kan men tegenwoordig long
ontsteking vrij vlug wegwerken
en is men dus in staat in het
genoemde geval aan het leven
van de patiënt een aantal maan
den van overstelpend leed toe te
voegen. Mag men de behandeling
met penicilline in dit geval ach
terwege laten?
Dr. Verschure meent dat men
dit mag als aan bepaalde voor
waarden Is voldaan. De onge
neeslijkheid van de primaire toe
stand moet menselijkerwijs vast
staan. Ook moet door consulten
met collega's medisch-technlsch
onderzocht zijn of er nog moge
lijkheid van genezing is.
De wens van de patiënt zelf
moet al verder bij de beslissing
een grote rol spelen. In geen ge
val mag de beoordeling van de
sociale waarde van de patiënt
van invloed zijn. Evenmin de
wens van de omgeving. Met de
woorden: ..Ik sta voor het leven
van een patiënt," kan een arts
echter niet volstaan.
Kunstmatig
gerefor-
sprak in eenzelfde
geest. Hij zei dat het de taak
van de arts is de situatie zo
draaglijk mogelijk te maken.
Verlenging van het leven kan
soms een zeer kunstmatige ge
schiedenis zijn. Men moet een
stervende pntiënt vaak verdoven
de middelen toedienen om zijn
lijden te verzachten. Daarbij mag
men zich niet laten terughouden
door de vraag of de dood mis
schien daardoor eerder zal intre-
Dr. Schenk, humanist, betoogde
dat de arts die zich zelf als de
verdediger van het leven tot elke
prijs beschouwt, de allures van
een schrikgodin krijgt. Hij ver
liest uit het oög dat hij een die
nende taak heeft. Dr. Schénk her
innerde aan de twee geboden uit
de oudheid die de taak van de
arts omschrijven, de twee gebo
den van Hippocrates. Het eerste
gebod luidt: Het heil van de zie
ke is het hoogste goed! Het twee
de: Men moet alles doen om hét
leven te behouden! Tussen deze
twee geboden bestaat een span
ning.
Dr. Faber stelde de vraag:
Gaat het om het behoud van het
leven in biologische zin of om
het behoud van het zinvolle te-
Vooral deze vraag zou ik naar
voren willen brengen. De zieke is
meer dan een medisch geval. De
medicus mag niet uitsluitend een
technicus zijn die een lichaam
behandelt. Zulk een therapie is
inhumaan. De patiënt is een
mens. Met die mens moet de me
dicus solidair zijn. En dat zal in
bepaalde gevallen betekenen, dat
hij die mens moet helpen afscheid
van het leven te nemen.
Geroepen
i het Gesprekcéntrum de
naar de verlenging van het le
ven aan de órde heeft gesteld
Mijnerzijds een enkele opmer
king.
Naar mijn overtuiging maar
dat is een geloofsovertuiging
worden wij allen geroepen om te
leven. En wij kunnen slechts ho
pen, dat wij allen deze roeping
met blijdschap^
aanvaarden,
nogal eens
les: te leven, Wij mogen geen
e aan ons leven maken.
Met evenveel nadruk zou ik
echter wiüen zeggen, dat wij op
een ogenblik het recht hebben
om te sterven. Ik ben geneigd
dat recht een recht van Gods
wege te noemen, een genade van
God. Wij mogen teven ook het
leven is genade maar wij mo
gen ook sterven.
Het verlangen van een arts het
leven van zijn patiënten tot elke
prijs te verlengen en te rekken,
kan betekenen dat de arts aan
zijn patiënt deze genade onthoudt.
Ik zeg dit als dominee die veel
zieken bezoekt. Als zodanig heb
ik de grootste bewondering gekre
gen voor wat de artsen kunnen,
de grootste bewondering ook voor
de wijze waarop zij vaak met in
zet van alles voor het teven van
hun patiënten vechten.
W eerzinwekkend.
WfANNEER men van dichtbij
♦V Ziet waartoe de artsen in
staat zijn, kan men slechts bo
venmate dankbaar zijn. Tegelij
kertijd moet ik zeggen, dat het
mij in bepaalde gevallen tegen
de borst stuit, ja. dat ik het in
die gevallen wel eens weerzinwek
kend vind, dat en hóé men het
leven van een patiënt die men in
feite al afgeschreven heeft, tracht
te rekken. Voor mijn besef over
schrijdt de arts daarbij zijn be
voegdheid en vergeet hij. zoals
dr. Schenk zei, dat hij een die
nende taak heeft. Het moet de
arts te doen zijn om het behoud
van het leven, maar dan toch om
he* behoud van het zinvolle le-
Natuurlljk zijn met deze op
merking van dr. Faber niet alle
vragen beantwoord, maar het is
van belang dat dit gezichtspunt
naar voren wordt geschoven. Het
zal niet altijd eenvoudig zijn het
ogenblik vast te stelten, dat
neemt niet weg dat wij moeten
erkennen, dat er een ogenblik
komt waarop een mens van Gods
wege het recht heeft om te ster
ven. Als dat ogenblik komt is het
een tekort aan eerbied voor de
mens, wanneer een arts dan nog
probeert het teven te rekken. Als
dat moment komt, getuigt het al
leen van eerbied voor de mens
in diepere zin: van eerbied
voor God wanneer de dokter
het recht van de mens om te
sterven erkent.
dankbaarheid
komt echter
o„ dat de blijdschap
^.."de dankbaarheid een mens^
mogelijk worden gemaakt. T"
Dan
wuiuk uc PL.H plicht. Wij
hebben in elk geval niet het recht
om tegen de roeping
Wégè - - ------
wordt de roeping I
lr.„= Gods-
te zeggen! De levens-
Jaarverslag Kerk en Theologiebehandeld
Gasten kregen
het woord
De Generale Synode der Neder
landse Hervormde Kerk heeft van
daag de toekomstige herziening
van het psalm- en gezangboek be
handeld, mede omdat de synode
der Gereformeerde Kerken zo
spoedig mogelijk een nieuwe bun
del van honderd gezangen wenst
aan te bieden. Men probeert nu de
teksten van deze liederen in de
bundels van beide kerken gelijk te
doen zijn. De hervormde en gere
formeerde commissies hebben er
samen over vergaderd en revisie-
voorstellen ingediend.
Prof. Smélik, voorzitter van de com
missie voor de gezangen zelde met
nadruk, dat de bundel die thans door
de commissie voor de Gereformeerde
Kerken wordt voorbereid, niet het
prototype is voor de herziene gezan-
Senbundel voor de Hervormde Kerk,
ie de hervormde commissie eerlang
hoopt aan te bieden. Het gaat er ech
ter óm, er voor te zorgen dat de
liederen, die in beide kerken gezon
gen worden, gelijk zijn.
BI) de bespreking over de voorgestelde
herziening doelde prof. Smelik mede
dat met de hier aangeboden revisie
de commissie ook met voorstellen
voor nieuwe liederen zal komen, ook
van berijmde bijbelgedeelten. Hij zei-
de dankbaar te zijn dat na vele jaren
dichters van groot formaat, te begin
nen bij wijlen Martinus Nijhoff. zich in
dienst van het kerklied hebben ge
steld.
Dr. J. W. Schulte Nordholt lichtte voorts
toe dat het voorstel om het Wilhel
mus in zijn geheel op te nemen, is ge
daan omdat het Wilhelmus een lied
is waarin het nationale in het chris
telijke is ingebed.
KERK EN THEOLOGIE
In de middagvergadering behandelde
de 6ynode het jaarverslag van de
Raad voor de Zaken van Kerk en
Christelijke textielhandelaren
Urk twee dagen
conferentieoord
De Bond van christelijke detailhan
delaren in textiel en mode-artikelen
vindt dat het tijd wordt dat stunt
verkopen en verkapte uitverkopen be
teugeld of geheel verboden zullen
worden. Dat zou een belangrijke ver
betering zijn In het onderlinge verkeer,
omdat er behoefte aan bestaat de
seizóenverkopen zowel als de oprui
mingsperioden in rustiger banen te
leiden, heeft voorzitter J. Heeroma
gezegd op de jaarvergadering van die
bond op Urk.
Met belangstelling ziet men het rap
port tegemoet van een gemengde com
missie. die in opdracht van het hoofd
bedrijfschap detailhandel bezig is deze
zaak te onderzoeken, waarbij vragen
aan de orde komen zoals: ,,Zijn stunt-
verkopen in strijd m£t de wet op de op
ruiming" én ,,Moet de wet niet worden
gewijzigd".
Tijdens de jaarvergadering van de
bond 1« er uitvoerig over de uitverkoop
van gedachten gewisseld, waarbij voor
al het al of niet toelaatbare van de
„voorverkoop" aan de orde was. In
tegenstelling tot verschillende léden,
die de voorverkoop op principiële of
praktische gronden afwezen, vond bonds-
directeur en Kamerlid H. van Eijsden
dat die verkoop, mits goed gehanteerd,
getuigt van een gezond economisch in
zicht van de ondernemer. Hij was het
eens met sommige leden, dat de han
delaar ook zijn vaste klanten bij de op
ruiming de gelegenheid moet bieden
,,een koopje te halen".
Wordt er zoals uit de vergadering
naar voren kwam misbruik van de
voorverkoop' gemaakt, wanneer detail
handelaren ook anderen dan vaste klan
ten van de vóorverkdop laten profiteren
(door adressen uit telefoonboeken bij
voorbeeld) dan bewijst de middenstand
zichzelf een zeer slechte dienst, aldus
de heer Van Eijsden. Als er tegen
dergelijke excessen geen regeling tot
stand kan komen, dan is het beter de
voorverkoop maar uit bannen, omdat
het dan geen eerlijke zaak meer is. En
eerlijkheid is vooral voor de christen
ondernemer eerste vereiste, vond ook
voorzitter Heerema,
Op deze jaarvergadering werden meer
dere vakproblemcn behandeld en huis
houdelijke zaken afgedaan. De bond Is
van plan te zijner tijd een bedrijfs-eoo-
noom aan te trekken. Ook werd ken
nis gegeven van het voornemen om
in het najaar een conferentie van weg-
verkopers te organiseren om het kos-
tenvraagstuk en de oorzaak van de
grote verschillen in omzetten na te
gaan,
Urk heeft de bondsleden twee bijzon
der plezierige dagen bezorgd. Het ge
hele dorp stond in het teken van het
congres. De plaatselijke fanfare bracht
een serenade, burgemeester en wet
houders ontvingen het bestuur in Urker
dracht op het raadhuis, en de Urker
afdeling van de bond vergastte de
collega's óp boottochten op het IJssel-
meer eil op een gezellige avond in
een der dorpszalen. Men huldigde de
heer Van Eijsden wegens diens kope
ren jubileum als directeur van het:
bondsbureau.
VAN NELLE BESTELLEN (Adv.)
Theologie. Het rapport gewaagde va
vele werkzaamheden. Zo heeft eei
werkgroep de bundel „Prcekschetsen'
verzorgd, welke bundel aan een be
hóefte bleek te voldoen. Er zijn voorts
commissies aan het wérk over geloof
en natuurwetenschap, over de Dordt-
se leerregels, over de politieke ver
antwoordelijkheid der kerk en over dc
bezinning op de vraag naar het ambt.
Ook heeft men zich beraden over d«
discussie Buskes-De Wilde.
Prof. De Graaf stelde bij de beantwoor
ding van vele vragen in het alge
meen dat de raad des te vruchtbaar
der werkt naarmate de ambtelijke
vergadering meer vragen stelt, Hij
zeide zich aanvankelijk verzet te
'hebben tegen een verklaring ni
discussie Buskes-De Wilde. Beter
ware het.geweest, meende prof. De
Graaf, eerst daarbij de raad in te
schakelen. Wel staat hij persoonlijk
achter deze verklaring.
De voorzitter van de synode dankte
dr. W. J. de Wilde voor alle werk, dat
hij voor de kerk gedaan heeft, in het
bijzonder als kerkvisitator-generaal.
AUSTRALIË
Vervolgens sprak ds. P. den Houting
uit Australië, naar welk land hij acht
jaar geleden Is geëmigreerd, en waar
hij theologie heeft gestudeerd, over
zijn werk als predikant in de Pres
byteriaanse Kerk van Australië. Ds.
Den Houting vertelde dat hij tot nu
toe weinig weerklank heeft gevonden
Onvoldoende nazorg
B.L.O.-kinderen
De gróép voor buitengewoon lager
onderwijs van de Nederlandse onder
wijzersvereniging (N.O.V.) heeft in een
motie aan de ministers van onderwijs,
kunsten en wetenschappen, van maat
schappelijk werk en van sociale zaken
en volksgezondheid, aangedrongen op
uitvoering van de plannen voor ver
beterde zorg voor het zwakzinnige kind.
Deze motie is aangenomen op de jaar
vergadering, die dezer dagen in Gouda
is gehóuden.
In de motie heeft de gróep geconsta
teerd, dat de nazorg voor Oud-leerlingen
van de scholen voor zwakzinnige kin
déren nog steeds zeer onvolkomen en
gebrekkig is. en dat deze zorg terwille
van deze oud-leerlingen op korte ter
mijn moét worden gereorganiseerd en
uitgebreid. De B.L.O.-groep is ongerust
over de gang van zaken in sommige
provincies.
VAN NELLE BESTELLEN (Adv.)
Reroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Oldemarkt en Paaslo (2e
pr. pl.)H. P. Schalken; voor buitenge
wone werkzaamheden te Paramaribo,
thans wonende te Katwijk aan Zee
(toez.); voor pastoraal verband ,,De
Zeevang" (t.b.v. de dorpen Oosthuizen,
Kwadijk en Middelle); mej. J. C. Jansen,
vic. te Oosthuizen.
gaarden): J. L. Janse de Jonge te Oost
voorne én G. Rang te Vijfhuizen.
Aangenomen naar Avereest: J. J. Lam
me jr. te 's-Gravenmoer,
Bedankt voor Rocky Mountain House
(Alberta-Canada): K. Sierink te Ooster-
nijkerk.
Drie christelijke inboorlingen zijn in de
bossen in het noorden van de Philip-
pijnen onthoofd door jonge krijgers van
de Ilongotstam. Deze heidense Ilongots
hebben de gewoonte hun toekomstige
echtgenotes christen-hoofden aan te
bieden.
Nog geen
ste i
59
minuut later gleed Nicolson, de laat-
bSofop hef '.veter dobberen, tjokvol met passagie
S ïStT.
zijn voet de boot raakte, begon de motor te prutte
len sloeg aan en Liet vervolgens een zacht gepuf
horen, dat bijna onhoorbaar was door het geloei
van de vlammen.
Nog een minuut later waren zij al een flink eind
van het schip weg én voeren tegen de wijzers van
de klok in om het Voorschip. Toén zij op een klei
ne tweehonderd meter afstand langs de voorste
brandhaard voeren, dèed dé hitte
nóg pijn aan de ogen, ei\ brandde r
>i*6teven heen,
Ontsnapt
langs Krakatau j
door ALISTAIR MAC LEAN
s
(vertaling Rob Limburg)
_i.de vl&rhmel
de keten. Maa
zijn macht had.
NicolSom, die de boot goed
zo dicht als hij durfde óu.
waarna plotseling de gehele bakboordzijde van uv.
Viroma" zichtbaar werd. en ook de tweede red
dingboot. Hoewel deze nu al ten minste drié minuten
in zee was. had zij zich. nog geen twintig meter
van het brandende schip verwijderd. Siran was er,
dank zij zijn scherpe tong en een onbarmhartig
gebruik van de zware bootshaak, tén slotte in ge
slaagd dé órde te herstellen, maar aangezien er
twee mannen languit óp de bodem van dé sloep la
gen te kermen, terwijl een derde aan het tobben was
met een hall lam geslagen en in ieder geval voor
lopig onbruikbare arm, had Siran nog maar drié
man over om de zware, lange riemen te hantéren.
In de andere boot beet Nicolson zich op dé lippen
en keek kapitein Findhórn aan, Deze begreêp onmid
dellijk wat hij bedoelde, en knikte traag ee onwil-
lig.
Een halve minuut later wierp McKimnon op on
navolgbare wijze eèn lijn tiaar de andere boöt, die
dóór Siran in eigen persoon wérd opgevangen. Tóen
deze haar had vastgemaakt, en de lijn een ogenblik
later strak stond, begon de motorboot Siran en zijn
i de ..Viroma" weg te slepen. Ditmaal
trachtte Nicolson niet nog eens om het schip heen
te Varen maar voer ér recht van af, mét de be
doeling er in zo kort mogelijke lijd zo ver mogelijk
vandaan te komen.
Vijf minuten later was men al vijfhonderd me
ter van de „Viroma" verwijderd, en nog altijd ge
beurde er niets. De motorboot had. mét de andere
reddingboot op sleeptouw, een maximumsnelheid van
di'ié en eên halve knoop, maar iedere meter ver
der van hét schip weg, was er een dichter bij hun
redding, De jachtvliegtuigen cirkelden nog altijd
rund, maar ze deden niets meer. Sinds men was be
gonnen in de boten té gaan, hadden zé generlei
aanstalten mêer gemaakt om aan te vallen, en ken
nelijk waren ze dat oök nu niet van plan.
Er verliepen opnieuw twee minuten, én de „Viro
ma" brandde nu féller dan ooit. De vlammen Op
hét voorschip waren nu duidelijk zichtbaar en gin
gen niét langer verloren in het felle zonlicht, terwijl
de dichte rook uit dé beide brandende petroleum-
tanks zeker een halve vierkante mijl zee met zulk
een dicht rookgordijn overdekte, dat zelfs de felle
tropische zon er niet in slaagde daar doorheen te
boren. Onder dit donkere rookgordijn begonnen de
beide vlammenzuilen elkaar steeds dichter té nade
ren. meedogenloos en majestueus in hun onverbid
delijk vórderen. De tóppen van de beide vlammen
zeeën bdgónheTl door èein merkwaardige speling van
de oververhitte lucht naar elkaar toe te buigen, en
Findhorn, die half omgedraaid de ondergang van
zijn schip gadesloeg, wist opeens met een plotse»
linge zekerheid, dat hét eind zou znn gekomen zo
dra die vlammen elkander raakten. En dat bleek in
derdaad het geval te zijn.
Na de barbaarse pracht van de doodsstrijd van
de „Viroma" was dé ondergang van het schip zelf
een merkwaardige anticlimax. Een grote zuil van
witte vlammen steeg vlak achter de brug omhoög,
twee, drie, ja zelfs vierhonderd meter, om daarna
weer even plotseling te verdwijnen als ze was opge
laaid. Toen ze verdween, weerklonk er een zwaar
en langdurig gerommel over het stillé water. Lang
zaam Stlérf het geluid weg in de verte, en toen
heerste er niets dan stilte. Nu kwam 1 hel einde
snel, zonder noemenswaardig rumoer, ja, zelfs met
een zekere plechtige waardigheid. Rustig verdween
de „Viroma" nog altijd horizontaal liggend, onder
Water een moe en dodelijk gewond scnip, dat had
gedaan wat het kon, en dankbaar was dal het nu
rust zou vindên. De toeschouwers in de beide red
dingboten hoorden een kort en zacht gesis van het
water, dat de gloeiende ruimen binnenstroomde; zij
zagen de toppen van de beide slanke masten recht
standig in zee verdwijnen daarna nog wat bel
len, én toen verder niets meer: geen wrakhout dat
bleef ronddobberen op de met olie bedekte golven;
helemaal niets meer. Het was alsof de „Viroma"
nooit had bestaan.
Met een strak gezicht zonder uitdrukking
wendde kapitein Findhorn zich tot Nicolson. Bijna
iedereen in de reddingboot keek naar hem. openlijk
of heimelijk, maai* hij scheen er niets van te be
merken, zozeer was hij door een algehele onver
schilligheid bevangen.
.Zelfde koers alstublieft, mijnheer Nicolsen." Zijn
stem klonk schor en zacht, maar dat was uitslui
tend het gevolg van zwakte en bloedverlies. „200,
als ik het wel heb. Óns doel blijft hetzelfde. We
moéten binnen twaalf uur hét Macclesfield-kanaal
hebben beréikt.1
(Wordt vervolgd)
bij zijn werving van Nederlandse
predikanten voor de Presbyteriaanse
Kerk van Australië, die een groot
gebrek aan predikanten heeft. Het is
éen misverstand te menen, dat de taal
een hindernis is.
ZUID-AFRIKA
Tenslotte sprak ds. J. F. Krtottnerus,
predikant Van de Nederlandse ge
meente van de Nederduitse Gemeente
van Afrika. De oude contacten met
de Nederduitse Hervormde Kerk van
Afrika zijn geconsolideerd, aldus ds.
Knottnerus, die dit werk van dr.
GraVemeyer noemde.
Ds. Knottnerus hééft onder andere via
bijbellcringen evangelisatie kunnen
bedrijven. Het is echter niet eenvou
dig voos een Nederlander om het
klimaat van de Zuidafrikaanse Kerk
te aanvaarden, vertelde hij. Daarom
is een aparte Nederlands sprekende
gemeente binnen de Nederduitse Her
vormde Kerk nodig, een instituut, dat
deze kerk ook hartelijk aanvaardt.
Deze gemeente is anderhalf jaar ge
leden gestart met 100 leden, thans
zijn er vierhonderd. De gemeente
blijkt zeer offervaardig te zijn en is
een zegen voor Nederlanders in het
voor hen vreemde land, besloot ds.
Knottnerus.
Bondsdagen van
CPB en CJBTB
De Nederlandse hristelijke Platte
lands Vrouwen en Meisjes Bond en de
Christelijk Jonge Boeren en Tuinders
Bond hopen dit jaar van hun bonds
dagen, die gezamenlijk in Leeuwarden
worden gehouden, een „schitterend tuin
feest" te maken. De twee toespraken
ds. H. J. van Heerden over: „Drie
maal het V-teken" en mr. dr. K. de Vries
te Leiden over: „De erfenis van 't voor
geslacht" zullen o.a. worden omlijst
met muziek, historische volksdansen en
ringrijderij met Friese sjezen en paar
den. De bondsdagen worden op 7, 8 en
a „j— „.lx.. De
VAN NELLE BESTELLEN (Adv.)
Zo, in de bloei en de kracht van het leven, misschien nog wel
met. vakantie en zonder de zorg van de dagelijkse sleur en
problemen is het leven beslist goed. Staan wij er bij stil? En
vinden wij dat leven óók zo goedals de mist ons het voort'
gaan belet en wij geen reserve meer denken te hebben om
allerlei tegenslagen te incasseren? Het is maar een vraag en
vooral niet bedoeld om een domper te zetten Op uw vakantie
vreugden! Toch is die yraag wel gerechtvaardigd. Ons oordeel
over het leven mag n.l. niet afhangen van de omstandigheden,
waarin wij op een bepaald moment verkeren. Dat leven is
n.l. een gave ê1i tegelijk een opgave, in mist en1' zonneschijn.
En het gaat er nu maar om wat wij ervan maken. Als wij
ons leven zien als een dagelijks geschenk, elke morgen weer
nieuw, dan zullen wij ook elke dag ons uiterste best doen
anderen daarop attent te maken. Dan wordt ons leven een
getuigenis daarvan, dat Wij God liefhebben.
EEN VERBETERD VOORSTEL
TNE MINISTER van onderwijs heeft tot winst heeft geleid. Want een der
enkele belangrijke wijzigingen wezenskenmerken van de alsnog
aangebracht in het döor hem bij de door de bewindsman aangebrachte
volksvertegenwoordiging ingediende verbeteringen is, dat daarin het
voorstel
moetwet.
Zoals bekend, waren
uit de kringen der voorstanders
dusgenaamde Mam- reeds bestaande, maar in eerste aan
leg veronachtzaamde onderscheid
met name in onze wetgeving tussen het open
bare en het bijzondere onderwijs nog
onderscheid i
het openbare
derwijs was in het wetsontwerp
belangrijke mate veronachtzaamd,
Wij hebben er niet aan durven twij- bestaat met
felen, dat de minister vóór de gere- overheid ten
benadering tussen maakt voor de overheid een princi-
het bijzondere on- pieel verschil, of zij met openbaar
dan wel met bijzonder onderwijs te
doen heeft. Dat principiële verschil
hierin, dat de
i het open
niet kon delen. Dat hij thans aan de de verwerving van gelden uit
bezwaarden op waarlijk essentiële publieke kas.
wijze is tegemoet gekomen, levert dan Aan de deskundigen nu nog nader
ook geen verrassing op.
i na te gaan, of met de
van hoe groot nut het is wanneer de kei punt, de voorkeur aan te geven,
deskundigen op het gebied van het eerst de mening der volksvertegen-
de voortduur op eigeh aard van het lezen om i
vanuit de volksvertegenwoordi-
Conferentie van
„Zusterhulp'
„Onze naam zegt reeds, dat
met „de ander" te maken hebben.
Sommigen denken, dat ze zelf de an
der zijn, aan wie de „zusterhulp-
hand" geboden dient te worden.
De opzet van ons werk is toch voor
al gericht op „de ander", aan wie we:
gemeenschappelijk een schuld hebben
af te doen. We zijn schuldig elkander
lief te hebben, d.w.z. eik-ander die
op onze weg geplaatst wordt".
Dit sprak mevrouw D. Bakker-Edam
van Amsterdam in haar openingstoe
spraak over „Zusterhulp en de an
der" als presidente van de Ned. Bap
tisten Vrouwen Beweeging „Zuster
hulp". Honderden vrouwen uit alle
delen van Nederland werden door
mevrouw Bakker in de Baptistenkerk
te Groningen verwelkomd uop de 27-
ste Nationale Conferentie, die van
daag is gehouden als het jaarlijks
weerkerend festijn van de NBVB. Me
vrouw Bakker gaf haar toehoorsters
In overweging nog meer te doen:
„Het ontstaan van onze NBVB is niet
gebaseerd geweest op hulp-vragen,
maar op hulp-bieden. Ter ondersteu
ning van de arbeid van zendelinge
Reiling in Belgisch-Kongo werden on
ze vrouwengroepen gesticht. Maar er
is steeds meer te doen: zieken, ouden,
eenzamen en hulpbehoevenden, Afri
ka- en Suriname-béwoners zijn allen
besloten onder Gods liefde."
Namens de Commissie der Unie
Baptisten Gemeenten in Nederland sprak
ds. G. W. Tijman van Stadskanaal
over „Onze Rijkdom en verantwoorde
lijkheidsbesef". „Al wat wij hebben in
het leven weinig of veel is gave
Gods. Zelfs het weinige is nog véél,
VAN NELLE BESTELLEN (Adv.)
Onderwijsbenoeimingen
Benoemd tot onderwijzeres: aan de
Zonnebloemschool te Bussum mej, Chr,
Kloeten te Bussum, aan do Chr, Nat.
school te Valkenburg mej. J. H. Poppe-
ma te 's-Gravent ige. aan dc Chr.
school te Wijthem mej. G. J G. van 't
Hof te Hilversum, aan de Chr. school
tc Weesperkarspel mej. S. F van Zet
ten te Amsterdam, aan de school met
dc Bijbel te Wilsum mej, K, Wiers-
ma te Lemmer, aan de school met dè
Bijbel te R^nswöude mej. J. H !e
Vries te Utrecht, aan de Prof. Anema-
school te Dén Haag mej G. Bakk. r te
Den Haag en mej. F. Scholten te Wes-
terbork, aan de Samuelschool te Pols
broek mej. 3. Zijuerlaan te Stolwijk,
aan de Chr. school te Vjllenhove mej.
J, Berkhof te Staenwijk, mej F, G.
Veenstra te Hoogkerk, mej. N, H. v. d.
Veen te Zwollerkerspèl en mej. E, Pon
sen te Bennebroek, aan de Prinses Ire-
neschool te Wageningen moj. G. P Zij-
dérveld te Ameidt aan de Herv. kleu
terschool te Velsen-Nrd mej. E. Hols-
boer te Urk, aan de Van Krimpenschool
te Velsen-Nrd mej. L, C. Piso te Be
verwijk, aan de Wühelmina BLO-schooJ
te Dordrecht mej. A. H. Voerman te
Den Hang, aan de Ned, Herv. school te
Koudekerk a. d. Rijn mej. N. Kui
pers te Leiden, aan de Chr. Nat. schóól
Amersfoort mej. A. B. Schaap te Apel
doorn, aan de Herv. school te Kerkwijk
mej. J. Hoógstrate te Tiel, aan de
Herv, school te Ermelo mej. M. C, Ze
mel te Koog a. d. Zaan.
omdat we niet9 verdiend hebben
dankbaar moeten zijn, dat God ons
iets toevertrouwde. Maar elke gave
Qods legt ons een verantwoordelijkheid
op. Wat ons talent ook zij, onze Ki
ning wil, dat we er iets mee doen'
Aldus ds. Tijman, die zijn rede besloot
met de uitspraak: „Wie de dienst wei
gert, gaat met haar rijkdom ten gron
de wie met haar gegeven talenter
God dient, wordt al dienende rijker!"
Mevrouw A. van Dijk-van der Meer
te 's-Gravenhage, directrice van de In
terkerkelijke opleiding van Gezinsver
zorgsters, hield een causerie over „Ge
zinszorg".
Door de sekretaresse van het hoofdbe
stuur mevrouw S. J. Mostert-Aeilkema
te Groningen werd verslag uitgebracht
óver de werkzaamheden van de Bewe
ging in 1958. Afscheid werd genomen
van de scheidende penningmeesteresse
mevrouw G. K. Huizinga-Schneider,
die aftredend en niet herkiesbaar was,
terwijl- als haar opvolgster werd ver
welkomd mevrouw H. Hof-Kadereit te
's-Hertogenbosch.'
De vice-presidente van het hoofdbe
stuur mevr. H. Tijman-Schroder
Stadskanaal vertelde iets van de
ferentie van de Europese Baptisten
Vrouwen Unie, die in mei in Zwitser
land het tien-jarig jubileum vierde. De
ze organisatie had in deze jaren gehol
pen. de wonden van de oorlog te he
len, had belangstelling voor de mens
buiten 'eigen land gewekt en nieuwe
werkmethodes gevonden. Als nieuwe
presidente van deze organisatie (voor
1961) werd gekozen mevrouw E. Flügge-
Hof van Duitsland (dochter van wijlen
ds. A. Hof te Groningen).
Door mevrouw G. de Jong-Mostert uit
Los Angeles-Californlë, U.S.A., werden
groeten overgebracht van de vele i
wengroepen der meer dan honderd
Baptisten Kerken In Los Angeles, Van
het werk dezer groepen vertelde zij
én ander, waaruit bleek, hoezeer
daar stedn aan het zendingswerk w
gegeven, ofschoon de onderlinge gezel
ligheid tot versterking van de gemeen
schap^ eveneens een grote plaats in-
„Vrouwendienst"
De nieuwe presidente van de Europe
se Baptisten Vrouwen Unie, mevrouw
E. Flügge-Hof, die zelf als vrijgestel
de werkzaam is in de „Frauendienst"
in dc Baptisten Gemeenten in Duits
land, was oök aanwezig. Zij sloot
haar rede aan bij de geschiedenis
de opbouw van de muur van Jeruza
lem in Nehemia 3. „.Hoewel dit 2500
jaar geleden is. lijkt het wel zo, dat
het de geschiedenis van ons vandaag
is. Om ons heen liggen zoveel puinho
pen, ontstaan door de oorlog, door een
ongelukkig huwelijk, door een verkeer
de kinderopvoeding, door slechte ge
woonten. Vandaag is het 't Rijk Gods.
dat opgebouwd moet Worden. Indertijd
kon Nehemia niet lang zoeken naar
geschoolde krachten en zette allerlei
soorten mensen aan het werk. Vandaag
staan wij naast elkaar uit verschillen
de landen, verschillend in aard èn taal.
Maar we bouwen naast elkaar aan de
zelfde muur! Daarna gaf mevrouw
Flügge een overzicht van het werk der
„Frauendienst" in Duitsland. Veel Wordt
ér gedaan voor de jeugd: bowaörscho-
lèn. kampén. tehuizen vöor jongeren,
die in de industriestrekel, wei een
werk-, maar geen woonplaats hebben,
stichtingen voor bejaarden. Daarnaast
bestaat er de „Frauendienst", die zoekt
naar mogelijkheden, ofn van vrouw tót
vrouw hulp te verlenen. „God heeft de
vrouw zo geschapen, dal haar hart er
naar uitgaat overal té helpen, waar
nood en zorgen zijn", zo zei mevrouw
Flügge-Hof nog.
Veel belangstelling
Promotie van
ir. H. J. Stellingwerf
In een geheel gevulde aula heeft
gistermiddag de promotieplechtigheid
vam ir. J. Stellingwerff plaatsgevon
den, over wiens dissertatie wij giste
ren reeds berichtten.
De oppositie tegen het proefschrift
van ir. Stellingwerff, werkelijkheid en
grondmotief bij Vincent van Gogh,
richtte zich vooral tegen de achter
gronden van het werk. Prof. dr. A.
M. W. J. Hammacher, de promotor,
toonde zich niet overtuigd van de juist
heid van de opzet van het werk, dat
zoals bekend uitgaat van de idee der
grondmotieven, zoals dat in de kringen
van de Ca en. wijsbegeerte is ontwik
keld. Met name de esthetica zag hij op
deze manier een veel te geringe plaats
toegewezen. Ir. Stellingwerff stelde hier
tegenover dat z.i. juist op deze wij
ze eèn dieper inzicht in de kunst ver
kregen kan worden.
Voorts namen de hoogleraren dr. J.
G. van Gelder, dr. E. H. ter Kuile en
dr. ir. H. van Riessen aan de oppositie
deel. Prof. Van Riessen, die niet inging
op een bedenking, die ir. Stellingwerff
in één van zijn stellingen tegen zijn
eigen proefschrift had ingebracht, had
veel waardering voor de poging die ir.
Stellingwerff gedaan had, maar kon
deze niet geheel geslaagd noemen. Met
name achtte hij de coutr&ire span
ning in het humanistisch grondmotief
van natuur en vrijheid te onduidelijk
naar voren gebracht.
Vertegenwoordigers van het Unie-be
stuur en van een aantal afdelingen der
SSR, aan wie ir. Stellingwerff zijn
proefschrift mede had opgedragen,
woonden tezamen met vele jonge reü
nisten de promotie bij.
VAN NELLE BESTELLEN (Adv.)
Ds. C. Vroon treedt
uit Gcref. kerken
Ds. C. Vroen. predikant bij de gere
formeerde kerk van Lekkerkerk, die
enkele weken geleden zijn gemeente
had verlaten, heeft zich thans aan de
gemeenschap der gereformeerde ker
ken onttrokken. De classis Gouda heeft
hem nu van het predikambt vervallen
verklaard.
Ds. Vroon werd in 1928 geboren en
aanvaardde in 1954 het predikambt in
Lekkerkerk.
Friese theologen
conferentie
De algeméne theologenconferentie, die
het Friesch Godgeleerd Gezelschap hèeft
georganiseerd, zal op 3 juli in Leeuwar
den worden gehouden in dè sacristie van
dc Grote Kérk, Prof, dr. F. van der
hoogleraar aan de r.k. univorsi-
te Nijmegen zal in de morgenver
gadering spreken over „de verhouding
tussen de oud-christelijke kerk en het
beeld" en in de middagvergadering over
de uitbeelding van dc verrijzenis des
Heren in de oudheid ëil In dé vroege
middeleeuwen".
Mrs, Olive Fleming, weduwe van één
van de vijf zendelingen, die drie jaar
geleden door de Auca-Indianen in
Ecuador zijn vermoord, is in het huwe
lijk getreden met de Amerikaanse
theoloog Walter L. Liefeld.
VAN NELLE BESTELLEN (Adv.)
