w Él kamer aanvaardt wijziging van dienstplichtwet Salarispositie ambtenaren spoedig weer aan de orde? te Kreeft eet cocosnoten Zeerotten Regeringsnota belangstellend afgewacht Elckerlyc weet telkens opnieuw te ontroeren VRIJDAG 19 JUNI 1959 Waarom socialistische oud-ministers tegenstemden hv.-Guineabeleid wordt niet gewijzigd, zegt minister (Van onze parlementsredactie) ET 73 STEMMEN voor en 41 tegen heeft de Tweede Kamer gister- f middag het wetsontwerp tot wijziging van de Dienstplichtwet rd. Vóór stemden de vier „regeringsfracties" en de S.G.P., tegen de d.A., de P.S.P. en de communisten. De socialisten hebben nog getracht in de wet vast te leggen, dat de uitzending van dienstplichtigen voor ïsten buiten Europa aan een effectieve controle van de Staten-Gene- I onderworpen moet blijven. Een desbetreffend amendement-Wierda werd echter door de minister van defensie S. J. van den Bergh aanvaardbaar" verklaard en door de Kamer ten slotte bij zitten en aan verworpen (P.v.d.A., P.S.P. en C.P.N. voor). Even voor de stem- g over het wetsontwerp zette de socialistische oud-minister J. G. I rhoff uiteen, waarom hij en de andere gewezen bewindslieden van P.v.d A., onder wier medeverantwoordelijkheid het ontwerp destijds pgediend, zich thans als Kamerlid verplicht achten tegen de voor- elde wijziging van de Dienstplichtwet te stemmen. n regering, zo luidde de redenering de heer Suurhoff, dient er naar te 'en om diepingrijpende bevoegdheden raar het in dit wetsontwerp om gaat en zodanige wijze te verkrijgen, dat zo groot mogelijke meerderheid van parlement er zich achter kan stellen neer nu een derde deel van de Kamer erantwoordelijkheid voor de gebruik- ing van die bevoegdheden wil delen t. de uitzending van dienstplichtigen diensten buiten Europa onder effec- i parlementaire controle wil plaatsen, is dat een redelijk verlangen. „Mijn imbtgenoten en ik", aldus de heer •hof, ..zouden als minister in de ka- jszitting zeker voor aanvaarding van amendement-Wierda hebben gepleit neer een andere grote democratische pering in de Kamer met een dergelijk adement zou zijn gekomen, dan de socialistische bewindslieden de •aarding daarvan evenzeer hebben be- De heer Suurhoff betreurde het. de regering niet tegemoet wil komen een alleszins redelijke wens. „Nu de lermeerderheid en de regering voldoende tegenargumentatie hebben üimd te pogen met een belangrijke de Kamer tot overeensl zullen wij onze steun verp onthouden", zo besloot pd-minister zijn verklaring. heer Wierda wilde met zijn amende- i in de wet vastleggen, dat dienst- Itigen zonder hun toestemming alleen diensten buiten het rijk in Europa jen worden bestemd krachtens de Staten-Generaal goedgekeurde (eenkomst of krachtens een Konink- bij aan de beveiliging van N.-Guinea gedacht. Het zou dwaasheid zijn dat te ontkennen. Het moet mogelijk zijn tnstan- telijk maatregelen te treffen voor de ver dediging van N.-Guinea. Er blijven voor de Staten-Generaal genoeg mogelijkheden over om blijk te geven van misnoegen over maatregelen van de regering. Eerst op 7 juli a.s. zal de Tweede Ka mer weer bijeen komen. Belgische vlieger verdwaald Een oranjekleurig tweedekkertje van de Belgische luchtmacht af komstig van de vliegbasis Tienen en bestuurd door de l"-jarige kor poraal-vlieger Van der Linden heeft donderdagmorgen een nood landing gemaakt op een weiland in Etten. De jonge piloot was de koers kwUt geraakt en had toen hq dit ontdekte zijn toestel volgens voor schrift aan de grond gezet. Hq dacht nog in België te zjjn. Nadat de autoriteiten waren gewaar schuwd vloog een majoor van de Nederlandse luchtmacht het Bel gische toestel naar de vliegbasis in Gilze. De piloot ging per auto. Van Gilze is het vliegtuig naar België teruggekeerd. wetsontw Besluit. Wanneer dienstplichtigen iten moeten vervullen in andere 'O-landen, dan kan dat op grond van 10k door het Nederlandse parlement ;ekeurde Noordatlantische Verdrag regering echter dienstplichtigen hun toestemming zenden naar buiten het door de NAVO be ten gebied, bijv. naar Nieuw-Guinea, moet dat geschieden krachtens een Besluit, aldus het amendement- rda Dit K.B. moet bevatten: een mo ling van de uitzending, een omschrij- van de opgedragen diensten en een jelding van de eenheden, die voor ■rrichten van die diensten worden ezen. Voorts mag het K.B. niet uitgevoerd voordat drie weken (verstreken na dagtekening van het sblad. waarin het besluit is geplaatst Wierda meende, dat een derge- bepaling de mogelijkheid van een verleg tussen regering en Staten- over eventuele uitzendingen zou n, terwijl anderzijds de regering i de gelegenheid zou krijgen om op p termijn alle gewenste maatregelen ilreffen. De rechtszekerheid van de 'ptplichtigen zou z.i. door een derge- regeling ook beter zijn gewaarborgd Onaanvaardbaar lelijk door de P.v.d.A. gehuldigde Ipunt. nl. dat gedwongen uitzending dienstplichtigen niet dan krachtens ftfzonderlijke wet zou moeten plaats en. Toch achtte minister Van den [h het amendement onaanvaardbaar roornamelijk wel om militaire rede- Zijn bezwaren richtten zich voor gieen het voorstel om drie weken met Btvoering van het uitzendingshesluit lachten. Een dergelijke wachttijd zou snel optreden volslagen onmogelijk en. De bewindsman verklaarde zieh bereid om in een besloten dedelingen te doen over voorgei ties van de regering, maar het denkbeeld om in het staatsblad de te verrichten diensten te omschrijven en de uit ti den eenheden aan te duiden, wees hij met kracht van de hand. Moet het publiek soms (uit het staatsblad) lezen wat lemaal gaat gebeuren? Het zou een dwaas heid zijn alles van tevoren mee te delei En wat de diensten betreft, de bepaling daarvan moet geheel aan de plaatselijke commandanten worden overgelaten. Het standpunt van de minister werd ge deeld door de heren Van Rijckevorsel (kath. v.) en Berkhouwer (lib.). Ook zij meenden, dat het amendertent-Wierda de regering weinig of geen mogelijkheid biedt om snel op te treden in het belang van de veiligheid van het grondgebied van het Koninkrijk en ter handhaving van de internationale rechtsorde De heer Van Rijckevorsel kon zich haast niet stellen, dat de eerste ondertekenaar het socialistisch amendement eetf lister Van den eh bleek wèl '"be reid het door mr. Van Rijckevorsel inge diende amendement over te nemen o voorwaarden voor uitzending van dienst-; olichtigen van de zeemacht naar plaatse: buiten Europa ook voor uitzending va: dienstplichtigen van de landmacht t doen gelden. Met de indiener van .he amendement meende de minister, dat he beter is positief te bepalen wat is toe eestaan t.a.v dienstplichtigen van d> landmacht. Toen de minister te kennei gaf het voorstel-Van Rijckevorsel te wil len overnemen, beklom de P v.d.A.-frac- tieleider mr. Burger plotseling het sp gestoelte. Hij wees er de bewindsm; de Kamervoorzitter op, dat de P.v.d.A het amendement had bestreden er het niet de gewoonte is om van de kant van de regering een voorstel over t men, waarover in de Kamer de meningen uiteenlopen. Toen voorzitter' Kortenhorst met deze redenering instemde, boog de (debuterende) minister van defensie dee moedig het hoofd en verontschuldigde zich voor zijn gebrek aan parlementai: ervaring. VrijwiWeers voor Ter geruststelling van de heer Wierda verklaarde de minister in zijn rede eerste termijn, dat zolang er uit vrijwil ligers bestaande organische eenheden be schikbaar zijn, hij zal trachten aan de uit zending daarvan de voorkeur te ge boven uitzending van dienstplicht! Een gemakkelijke zaak is dit overit niet, want vrijwilligers zijn, anders dan dienstplichtigen, zelden of nooit onmic" dellijk als organische eenheid hcschikbaa On verzoek van de heer Tilanus (c.h.) wilde de minister ook onderzoeken, in hoeverre bij de uitzending van dienst plichtigen met studieredenen rekening kan worden gehouden. Met nadruk heeft de bewindsman nogmaals op gewezen, dat er geen andering is gekomen in de Nieuw-Guir politiek van de regering. De uitspraak van minister-president De Quay, dat „de aandrang op een spoedige behandeling van het wetsontwerp tot wijziging v: Dienstplichtwet o.m. verband houdt met de door de regering voorgéstane politiek ten aanzien van Nederlands N.-Gur mag niet als een wijziging van het Nieuw- Guinea-beleid worden opgevat. De ring wil door dit westontwerp de vrijheid krijgen om onmiddellijk te kunnen h; delen als dat nodig is Uiteraard heeft 20) De merwaardigste kreeft is mis- Shien wel de Klapperkreeft, ook wel digd. over- of Cocosnootkreeft genoemd. If J'it dier wordt aangetroffen op de Kee- gemakkeljjk kan worden verde- Gelukkig wordt niet het hele leve .an de Klapperkreëft gevuld met p< ngseilanden en op de koraaleilan- gingen zich voor zijn belagers te vei die daar in de buurt liggen. Hoe- bergen. Integendeel, deze onderne- 5rel de Klapperkreeft het toeheel heeft afgezworen, heeft hjj dit 'jlement toch als voornaamste levens- tailieu vaarwel gezegd en is zich op >i'-|et land gaan vestigen. Dienovereen- S'jomstig wat regelt zich dat toch !-)lemaal naar behoeften bi de na kar! hebben de kieu: epast a lende kreeft trekt er geregeld op uit en klimt in bomen om cocosnoten te bemachtigen. Zoals een echte klui zenaar op de koraaleilanden betaamt leeft het dier nl. van cocosnoten. waarvan hjj de „ogen" met zjjn scher pe scharen weet open te peuteren, zo dat hjj zich te goed kan doen aan uurstofopname uit de het vetrijke vruchtvlees. Dit gesmui gedeelte van deze heeft voor de kreeft echter weer een de belangrijk nadeel, want het dier ■ordt na verloop van tijd zó vet en elgedaan, dat de eilandbewoners eens in het natte hem bij voorkeur als doel van de jacht uitkiezen. Zijr tganen blijft gereserveerd Idemhaling onder water. Want di Uapperkreeft voelt bü tijd en wijle lehoefte zicb w op te begeven •oor dergelijke uit- lapjes moet h(j Irjjelijk kunnen be- chikken over kieu- «en, die hem garan- dat zijn tocht- onder water niet het laatste is. 1 De Klapperkreeft l' Jehoort tot de here- Dietkreeften TOCH IS HET ZO! geten doel dat e ordt wel ge i toch het vet uit wordt ge kluizenaaraohtige treffende bijzonder heden te vertellen zijn) die er steeds #p uit zijn het achterlijf te bescher- men, omdat dit de meest kwetsbare plek van het lichaam is. De Klapper- k kreeft heeft voor beschutting van zijn f ichterdeel een vrij eenvoudige oplos «lng gevonden door in de grond een hol te graven, waarin hij zich bij na derend gevaar verbergt en waarvan I de toegang met zijn geweldige scha Er worden van de Klapperkreeft gru welijke verhalen verteld. Zo zou hjj bijvoorbeeld de kreeft buitenissige ge- loten t hebben aangeleerd door in vroegere tijden de kerkhoven af te schuimen en de daar begraven schedels te ver orberen. Maar dat zijn lelijke roddel praatjes. die u beslist niet moet ge loven Het is veel beter, en leerzamer eens een oog te slaan op het bio logische wonder dat zich bij de netselbqen voltrekt. Daarover een volgende keer. BELICHT BERICHT TN BREMEN, zp hebben we gehoord, zijn 350 oude zeerotten bijeenge komen voor de jaarlijkse reünie van hun Kaap Hoorn-club, een vereniging, waarvan men alleen lid kan worden als men als kapitein van een zeilschip Kaap Hoorn heeft gerond. Hun ere teken is een Albatros, de grote vogel, die hoofdzakelijk op de uiterste punt van Zuid-Amerika thuis is. De kapiteins komen uit Frankrijk. Engeland, West- Duitsland, Ne derland. België. Zwitserland en de Scandinavi sche landen. De vereniging telt nog duizend le den, maar hun aantal mindert elk jaar daar oude kapiteins sterven en zeil schepen niet meer Kaap Hoorn ron den. Het oudste lid van de club is een Fransman, kapitein Yves Menquy, die al 81 jaar is. In Hamburg hebben de kapiteins een herdenkingsdienst bijgewoond, die werd gehouden ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de Pamir, het bè'-^ kende Duitse zeilschip, dat destijds tijdens een orkaan op de Atlantische Oceaan is vergaan. Sukarno zal partijen besnoeien Sukarno heeft gisteren te Tokio ver klaard dat de Indonesische kieswet ver anderd zal worden vóór de algemene verkiezingen van volgend jaar. De be doeling is het aantal politieke partijen te beperken, daar er tihans meer dan trtig partijen actief optreden. Hij heeft heus wel recht op zo'n mooi precisie-scheer- apparaat, met dispenser en 4 Blauwe Gillette mesjes, ver pakt in een attractief plastic Hij heeft er jaren plezier van en elke dag zal hij zich schoon en fris voelen, wanneer hij zich scheert met Water, zeepten Blauwe Gillette onze sociaal-economische redactie) T~\E SALARISPOSITIE van U overheidspersoneel zal op kort mogelijke termijn opnieuw bij de regering aan de orde worden eld. Aldus heeft gisteren de voorzitter van de Bond van christe lijke politieambtenaren, de heer D. Rook, toegezegd op het jaarlijks congres van die bond in Delft, in antwoord op een voorstel van de afdeling Den Bosch. Als Elckerlyc de reis, waarvan niemand wederkeert, moet begin nen, vraagt hjj ook zjjn bezit, Tgoet, hem te vergezellen o ljjke tocht. Elckerlyc zegt dan tot Tgoet: Aylazen ick heb u oock ghe'. Mijn leefdaghe tot opten tijt [n Myn [v. jt contrarye des [hemels staten; Maer haddi mi gemint bi maten En de van my ghedeylt den armen, So en dorfstu nu niet karmen Noch staen bedroeft, dat u nu Ic en bin mer u gheleent uan [Gode. Op de foto Henk Rigters als Tgoet en Han Benlz van den Berg als Elckerlyc Agent houdt zijn zeven dagen Zeven dagen gevangenisstraf eiste de ïredase officier van justitie veertien dagen geleden tegen de Tilburgse politie agent D. van K. wegens mishandeling van een arrestant. De rechtbank te Breda heeft de agent conform de ei6 veroor deeld. „Oogsten zullen door de droogte niet meevallen" De periode van droogte, die op het ogenblik in on6 land heerst, maakt nu al zeker, dat sommige opbrengsten van de landbouwprodukten niet meer zullen mee. /afleiu Deze voorspelling heeft de voor- ritter van de Zeeuwse Land-bouwmaat schappij. ir. M. A. Geuze, gisteren gedaan tijdens de algemene vergadering van de maatschappij in Aardenburg. ,Zou er in de nabije toekomst geen regen van betekenis komen, dan kan men in ieder geval verwachten, dat voor ons eigen land sommige overschotproblemen, waarover men zich ndet ten onrechte zor gen maakt, voorlopig in een ander dag licht zullen komen te staan", zo zei ir M. A. Geuze. HOLLAND FESTIVAL senhof de pelgrimage moeten aanvan gen, waaraan niemand ontkomen kan, waar van geen weerkeer is, en opnieuw heeft hij moeten lijden, wat aan het einde alle men sen moeten ondergaan. Opnieuw is door de Nederlandse Comedie de reeks stellingen begonnen van deze schoonste en gaafste moraliteit, die ons uit de Middeleeuwen bewaard gebleven is. Voor de hoeveelste maal al zijn velen niet diep ontroerd geworden door de prediking van het Evangelie, die van dit spel uitgaat. Het is vreemd, maar ieder jaar wordt men sterker getroffen door de hoge waarde van dit geestelijk kleinood. Komt het doordat regisseiur Johan de schenen. Het roomse zuurdesem was nog Meester gelegenheid heeft kleine oneffen heden bij te schaven? Doordat de acteurs rvarinig geleerd dieper door dringen in hun tekst? Of geeft dit kunst werkje eerst na veelvuldig herhaalde kennismaking zijn rijke schatten prijs? Hoe het ook zij: ieder jaar is de „Elcker- toneelgebeurtends van de eerste Dit jaar heeft de voorstelling Nederlandse Comedie wel een hoge graad an perfectie bereikt Ongetwijfeld lat men weer oude bekenden in de ollen mocht begroeten: Ank van Moer weer als Deught, Ellen Vogel als Kennisse. Lous Hensen als Vyf Sinnen, Nienke Sikkema als Scoonheyt; om uiter aard over Han Bentz van den Berg als Elckerlyc te zwijgen. Trouwens wat heeft het namen noemen zin, als er sprake is van een zo grote homogeniteit in de op voering als maar zelden het toneel te zien geeft Het kwam ons voor, dat de muzikale illustratie dit jaar geslaagder was dan voorheen. Men gaat begrijpen, dat ba- okke muziek elementen bij dit Middel eeuwse spel naet passen; en ook, dat de muziek niet tot verfraaiing mag dienen, oen functie heeft in de voortgang het stuk. Voor het overige waren belichting en kostuums bij het (beproefde) oude gebleven. Rooms geval? Voor velen is de Elckerlyc maar „een >oms géval". Wie zo echter oordelen, oordelen voorbarig. Zeker, toen het werk geschreven werd (eind I5e eeuw) was het licht der Reformatie nog niet opgegaan en vas Calvijns Institutie nog niet ver- uitgezuiverd. Ja, men 'kan zelfs (in het loflied op de priester) ervare Peitrus van Diest zich afzet tegen tuele kerfchervormende tendensen Maar voor wie in staat is de specifiek roe elementen te onderkennen, blijft „Elckerlyc" toch een Evangelische pre diking, waarin verkondigd wordt, hoe de weg van iedere mens moet lopen kennis van zonden en ellenden, oprecht berouw in de weg der verlossing tot het loflied der dankbaarheid. De be kende drie stukken van onze chateohis- mus zijn duidelijk in de Elckerlyc onderkennen. In dit verband moet men er goed op letten, dat met Elckerlycs Deught niet zijn „goede werken" zijn bedoeld, want die had hij niet (hij was een ellendig mens) maar zijn gehoorzaamheid aan Gods Woord; zijn openstaan voor Gods genade Hoe dieper hij zich door Kennisse laat inleiden op de weg ter zaligheid, hoe sterker en gezonder zijn „Deught" wordt Zo houdt de Elckerlyc in de woorden en beelden van zijn tijd nog heden tien dage een ieder mens de „spiegel der Men kan zich erover van harte heugen, dat deze opvoeringen in het Hol land Festival hun vaste plaats gevonden hebben en er ieder jaar zo'n grote belang stelling voor bestaat Dit jaar zullen ruim 1700 leerlingen van middelbare scholen (een 1200 uit Rotterdam en een 500 uit Den Haag) de voorstellingen bijwonen Het is het grootste geschenk, dat het Holland Festival hun bieden kan. De „Elckerlyc" wordt dit jaar in Het Prinsenhof te Delft nog opgevoerd van avond. morgenavond en verder op 25, 26 en 27 juni, telkens dos avonds om negen uur. Ev. Grolle. De afdeling vond, dat er bij een door voering van de bedrijfstaksgewijze loon vorming (waarbij wellicht voor bepaalde sectoren van het bedrijfsleven enige ruimte is voor loonsverhoging) ook met kracht gestreefd moet worden naar her ziening van de ambtenarensalarissen, op dat deze categorie werknemers niet bij het vrije bedrijfsleven wordt achterge steld. Wq vernamen bU nadere Informatie, dat de organisaties van overheidsperso neel eerst met grote belangstelling de re geringsnota over het t« voeren sociaal- economisch beleid afwachten, evenals de behandeling van die nota in de Tweede Kamer op 14 juli. Men is namelijk zeer benieuwd of de regering rekening zal houden met de uitzonderingspositie, die overheidspersoneel ten opzichte het bedrijfsleven inneemt. Bq het heidspersoneel is immers geen sprake ran een eventuele produktiviteitsstijging, lie voor het vrije bedrijfsleven als maat- itaf geldt voor loonsverbetering, welke lan ook niet in de prijzen doorberekend nag worden. De ambtenarenorganisaties hebben toorts, zo vernamen wij, met grote eresse kennis genomen van de loonvoor- stellen in de metaalsector, waarove het ogenblik onderhandelingen gaande zijn. Men is namelijk enkele jaren ge leden in het georganiseerd overleg over eengekomen dat de werknemers in de metaal voor wat betreft de loonontwik keling beschouwd zullen worden als een met overheidspersoneel vergelijkbare categorie. behandeling zal komen. Een van de afge- gevaardigden had deze kwestie, die ook in andere christelijke vakorganisaties aan de orde i6. ter tafel gebracht bq de bespreking van het bestuursbeleid. Psychische druk Op het congres van de Bond Politieambtenaren is ook het onderzoek werkclassificatie poli- tiefunctes aan de orde gekomen, doordat enkele afgevaardigden meer spoed achter dat onderzoek wilden zetten. Een gasten op het congres, de heer H. Lam, sprekend namens de Christelijke Centrale van Overheids- en Onderwij zend personeel (C.C.O.O.Pvertelde, dat objectieve en se- studie over de politiefuncties be en dat zij ook de bijzondere facet- e aan het politieambt zijn verbon den (de politieman komt nooit geheel »an zijn werk en leeft onder psychische iruk van de geheimhouding) heeft be rokken in de te waarderen punten. Bestuursbeleid De afgevaardigden keurden het be- tuursbeleid van het hoofdbestuur goed ;n herkozen gisteren op de tweede dag •an het congres in Delft voorzitter D Rook voor de tijd van drie jaren en niet tot wederopzeggens toe. zoals het hoofd bestuur aanvankelijk bij statutenwijziging had voorgesteld Ook de hoofdbestuurs leden H. Bakker uit Den Haag. W van der Laan uit Groningen. P A. Gouds waard uit Assen A G Baas uit Baren- drecht en W Cuperus uit Beverwijk. erden bij acclamatie herkozen. In het najaar zuilen districtsvergade ringen worden belegd, waarop de afstand leiding en leden van den bond Vrijhandel werd hebben de Euromarkt er eenstemming De edele ruitersport Sneller dan verwacht hoge ambtenaren van de zeven landen die niet tc behoren, in Stockholm c bereikt over het stichten i vrijhandelsgebied". Zij hebben een plan opgesteld, waarvan de details nog ge heim gehouden worden, maar dat als voornaamste uitgangspunt heeft de in voerrechten op industriegoederen op 1 juli 1960 met twintig procent te ver lagen. In de tien jaar daarna zullen de tarieven geleidelijk geheel moeten wor den afgeschaft, ongeveer gelijk aan de tarieven-afbraak in de Euromarkt. De ministers van de deelnemende landen Zweden, Noorwegen, Denemarken. Engeland, Zwitserland, Oostenrijk en Portigal zullen midden juli in Stock- het plan overleggen en be slissen. Et is dus nog val alles mogelijk. iet name voor het belangrijke land ouwprobleem dat Denemarken voort durend doet aarzelen tussen Europa en rijhandelsgebied is nog geen defini- ef plan opgesteld. Het programma van de hoge ambtenaren voorziet slechts in specialeo vereenkomst nd afzonder lijke besprekingen tussen Kopenhagen en de andere landen Niettemin is het plan van de ..zeven" een stap vooruit. Speciaal omdat hun uiteindelijk doel nadrukkelijk is: de onderhandelingen op gang brengen over een multilaterale vrijhandelszone, die alle 17 landen van Organisatie voor Europese Econo- che Samenwerking omval De opzet geen economische blokken te vor- deze juist te voorkomen, oekomstig ge- kan de kansen sprek verhogen. Te verbetering van Frankrijks positie blijft voortduren de (De Volkskr cMuide INDES

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 5