CHRISTELIJK
Kerk meer theologiserend
dan belijdend
Remmen sport en televisie
chr. vakbewegingswerk
Nederland niet denkbaar
zonder dynastie
Moeder 1:;^:
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Ontsnapt
j langs Krakatau j
Lutlierhalle wordt een
communistisch museum
Waardering der theologie
moet herzien worden
NOG altijd houdt het beruchte
artikel van prof. dr. P.
Smits: „Waarvoor stierf Jezus?"
de gemoederen in beweging.
Ook prof. dr. J. Severijn heeft
er op gereageerd en wel in
het gisteren verschenen nummer
van „De Waarheidsvriend." Hij
is van oordeel dat de synode
dit niet mag laten gaan en dat-
de opleiding van predikanten
tegen dergelijke verachting der
Heilige Schrift en van de geeste
lijke goederen van de reformatie
moet worden beschermd. Hij
vervolgt dan:
IEMAND die zulke dingen zegt.
met het oog op het plaatsver-
vervangend lijden des Heeren,
weet niet, wat zonde is. en ver
geet ook. wat hij wel weten kon.
dat hij het leven niet in zich zelf
heeft, maar dat hij in zijn schep-
selmatig bestaan steil afhankelijk
is van Hem, die de Bron en Oor
sprong van alle leven is.
Zo iemand weet ook niet, dat de
eer, waarover hij spreekt, en die
niet zou toelaten, dat de Christus
voor hem geleden heeft om zijn
zonde weg te dragen, ijdele groot
spraak is, omdat de eer van de
mens in geen andere zaak gele
gen kan zijn dan hierin, dat hij
zijn God dient, gelijk Hij gediend
wil worden, d.w.z. in gerechtig
heid en heiligheid. En die eer van
de mens is verloren.
Doch zij, die deze dingen niet
zien, kunnen ook niet inzien, hoe
bespottelijk het is te spreken van
..mijn eer te na", als het gaat
om de erkentenis van het plaats
vervangend lijden en sterven van
Christus.
Scheidslijn
BUITEN het geloof kan iemand
dat ook niet inzien en daarom
trekken zulke hoogmoedige uit
drukkingen 'n scheidslijn tussen
de mens. die geen behoefte heeft
aan het Evangelie der verzoening,
omdat hij bouwt aan de wereld
zijner verbeelding, en de mens,
wiens levenskracht en levenswijs
heid opwellen uit de vreze des
Heeren. Daarom mensen, die zo
spreken, zetten zich zelf buiten
het Christelijk geloof en buiten de
gemeenschap der kerk.
Wij willen daarmede niet zeg
gen. dat de Synode dus niets be
hoeft te doen. Integendeel zal zij
zich. juist daarom, wel degelijk
rekenschap moeten geven van
haar plicht en verantwoordelijk
heid jegens de kerk.
Het moet toch duidelijk zijn,
dat zij, gelet op haar roeping, de
verantwoordelijkheid niet kan dra
gen voor leringen, die een geest
ademen als in het befaamd artikel
aan de dag treedt. Zij neemt die
verantwoordelijkheid, als zij niets
doet. op zich en stelt zich m^de
schuldig voor de ondermijning
van het goddelijk gezag der Hei
lige Schrift en voor de afbraak
der Christelijke religie ,,in de
ruimte der kerk"(!) om die uit
drukking hier eens te gebruiken..
Niet alleen
dat prof. Smits niet alleen
staat in zijn ongeloof ten aanzien
van de plaatsvervangende kracht
en betekenis van het lijden van
de Christus en in zijn humanis
tisch idealisme. Zelfs niet binnen
de kerk. Dat komt echter zelden
op zo grove wijze tot uiting, al
ontbreekt het niet aan overigens
duidelijke tekenen daarvan.
Wij hebben immers veel meer
een theologiserende kerk dan een
belijdende kerk, en wij zijn daar
aan gewoon geraakt, zodat velen
het ongerijmde daarvan niet eens
opmerken en zelfs geen bezwaar
hebben tegen een modaliteiten-
kerk, waarin iedere groep voor
haar eigen theologiserend ir.zicht
een onbestreden imperium zoekt
te waarborgen.
Het is ten enenmale in strijd
met het wezen der kerk en
met het karakter der Christelijke
tucht. Niet een of ander theolo
gisch inzicht, een of ander ..the
ologie" mag in de kerk heersen,
of de kerkregering bepalen, zoals
velen bewust of onbewust nastre-
De gemeente van Christus ls
toch een geloofsgemeenschap, en
geen theologisch dispuutgezel-
Regel des geloofs
gende als het onfeilbaar Woord
van God.
Het geldt hier derhalve een ge
loofsgegeven, dat door het waar
achtig geloof ook gemeenschappe
lijk wordt erkend en beleefd, een
geloofswerkelijkheid, die niet af
hankelijk is van enige theologische
theorie en daarvan ook niet afhan
kelijk niag worden gesteld.
De ervaring leert echter, dat
zulks toch geschiedt en dat zelfs
de waardering, welke men aan de
Heilige Schrift meent te kunnen
toekennen of niet toekennen, wordt
bepaald door zg. theologische of
wijsgerige vooronderstellingen,
waarvan men uitgaat. Op die wij
ze wordt het gezag der Heilige
Schrift onderworpen aan mense
lijke redeneringen en beschouwin
gen met het gevolg, dat niet het
geloof, maar de menselijke rede,
of zoals men meent, de theologie
over de Schrift gaat heersen. Dit
komt echter aan geen enkele theo
logie, of wat men daarvoor houdt,
Bezinnen
I~\AAROM is het goed ons eens te
•L' bezinnen op de waarde en be
tekenis der theologie en wat zich
daarvoor uitgeeft, want een foutie
ve waardeschatting van theologie
heeft het haar niet alleen gemak
kelijk gemaakt de heerschappij
van kerk en religieus leven te ver
overen, maar is ook oorzaak ge
worden, dat de theologische be
moeienis in het kerkelijk leven
een plaats is gaan innemen ten
koste van het zuiverhouden van
het geloof en van de gezondma
king van het kerkelijk leven.
Dat zulke dingen gezegd en ge
schreven worden, als in het ge
wraakte artikel van prof. Smits,
is daarvan een klaar bewijs. Al
theologiserende komt men van
kwaad tot erger. Het verdient
daarom aanbeveling onze waarde
ring der theologie eens te herzien,
opdat het geloof in de Christus der
Schriften en het gezag van Zijn
Woord in de kerk aan hun rech
ten komen, en de heerschappij
van theologische beschouwingen
wijsgerige veronderstellingen
uitgebannen.
worde bestreden
Advertentie)
STAATSEXAMEN (HBS Gymn.)
D* kortst* *n voordeligste opleiding
RESA-HILVERSUM
(Bekende Schriftelijke Cursus
CMB stelt een
onderzoek in
(Van c
Hebben sport, radio en televisie, ploe-
genarbeid of liefhebberijen in hel alge
meen misschien invloed op de steeds ge
ringer wordende belangstelling voor het
werk van de christelijke vakbeweging?
De Christelijke Metaalbedrijfsbond
(32000 leden» weet het niet, maar wat
haar wel blijkt, is dat er een ontstellend
gebrek aan belangstelling bestaat bij
haar leden voor de activiteiten van de
vakorganisatie. Om er nu eens achter te
komen wat precies de oorzaken zijn van
die geringe interesse voor de christelijk
sociale arbeid, is gisteren op de
tweede congresdag van de bond in Arn
hem besloten tot instelling van een
commissie Deze commissie zal het pro
bleem niet alleen moeten bestuderen,
maar aan de hand van haar ervaringen
ook richtlijnen moeten opstellen en aan-
wijzigingen geven, die tot verbetering
van de situatie kunnen leiden.
De kwestie van de belangstelling voor
het bondswerk kwam op deze tweede
congresdag ter tafel door een voorstel
van de afdeling Vlissingen om tot een
onderzoek te komen, hetgeen de in
stemming van bestuur en afgevaardigden
kreeg. De afdeling betoogde dat de
commissie bij 't onderzoek in het bij
zonder aandacht moet schenken aan:
1. De organisatorische opzet van de
Christelijke metaalbedrijfsbond;
2. De invloed van sport, radio, televisie,
andere organisaties, ploegenarbeid, di
verse vormen van vrijetijdsbesteding,
enz. op het bondswerk;
3. Oorzaken, gelegen in de sfeer van
het gezin of van persoonlijke aard;
4. De plaats en de wijze van vergade-
5. Het ontwikkelingspeil van de leden
op sociaal, maatschappelijk en econo
misch gebied;
6. De principiële opvattingen van de
bond en de stoffelijke en geestelijke ver
langens van de leden.
De commissie zal zich na het onder
zoek dienen te beraden over alle bruik-
|bare en toelaatbare methoden (inclusief
het gebruik van moderne reclame- en
communicatiemiddelen) die het organi-
satiewerk weer levend en aantrekkelijk
kunnen maken, aldus het voorstel van
de afdeling Vlissingen.
De algemene vergadering van afge
vaardigden nam in Musi» Sacrum te
Jaarvergadering Oranjeverenigingen
Prof. Diepenhorst
over vorstenhuis
Gisteren en vandaag hielden de
Oranjeverenigingen in Nederland de
jaarlijkse algemene vergadering in de
Twentse Schouwburg te Enschede.
Prof. mr. dr. I. A. Diepenhorst te Zeist,
hield een rede over het Koningshuis.
Hierbij waarschuwde de hoogleraar
zowel voor het gevaar, dat de verheer
lijking van het vorstenhuis te ver kan
gaan, als voor nationale verguizing.
Prof. Diepenhorst gaf een historisch
overzicht van het Oranje-huis, waarbij
hij de regering van de beide laatste vor
sten, koningin Wilhelmina en koningin
Juliana, tevens bezag tegen de achter
grond van de buitenlandse politiek. De
verheerlijking van een vorstenhuis kan te
ver gaan als er geen reële basis is, maar
even nadrukkelijk waarschuwde de hoog
leraar voor het tegenovergestelde. Wij
moeten hier de goddelijke wil erkennen,
want het is niet toevallig, dat we door
Oranje geregeerd worden.
Het koningschap gaat schijnbaar aan de
vele representatieve verplichtingen ten
onder. De werkelijkheid is echter zo, dat
in Nederland de natie zonder haar dynas
tie momenteel de oudste van Europa
niet denkbaar is. Rondom de troon van
Oranje kunnen zich alle Nederlanders! zeeiani)
verenigen, dit is de grote waarde
ningin in Overijssel een toespraak gehou
den. waarin hij wees op de taak van de
Oranjeverenigingen, welke zich beweegt
op een terrein tussen het vorstenhuis en
het volk, hetgeen buitengewoon grote
omzichtigheid vereist.
De bronzen legpenning aan personen of
verenigingen die zich bijzonder verdien
stelijk hebben gemaakt, werd uitgereikt
aan- het Oranje-comité te Breda, de heer
J. M. Wansink, die dertig jaar voorzitter
van de afdeling Zwolle is, de heer H. F
Galjaard, dertig jaar voorzitter van de
afdeling Meppel, de heer H. Valkenburg,
voorzitter van de afdeling Scherpenzeel,
de heer Th. G. Daane te Bergen op Zoom
en tenslotte posthuum aan de heer H. J.
Bakker, in leven voorzitter van de afde
ling Vriezenveen.
De heren J. B. Lagaune te Breda en W.
J. Verduyn te Eist werden tot hoofdbe
stuurslid gekozen.
Arnhem verschillende besluiten, waaron
der dat om de naam van de bond te wij
zigen in: Christelijke bedrijfsbond voor
de metaalnijverheid en elektrotechni
sche industrie (CMB). Dit, om meer om
schrijving te geven aan het werklerreir
van de bond, dat zich ook uitstrekt tot
personeel van de elektrotechnische
dustrieën, die de laatste jaren sterk
omvang toenemen.
Men besloot voorts om de algemene
vergadering, die eens in de twee jaar
wordt gehouden, meer het karakter van
een congres te geven door strategische
punten aan de orde te stellen, ingeleid
door een ter zake kundig spreker.
Het voorstel van het centrale bestuur
n gezien de hoge kosten 45.000.-)
_jn algemene vergadering, die een.
de drie jaar te doen plaats vinden, werd
door de afgevaardigden verworpen, om
dat men de band tussen leden en be
stuur hecht wilde doen houden. Met
vrijwel algemene stemmen werden de
leden van het centrale bestuur. H.
Peters (voorzitter), J. de Graaf (secre
taris), J. J. A. van Stapele (penning
meester), H. Bijker, C. Jaarsma, J.
Lanser en M. v. d. Velden (leden) her
kozen.
Nieuw gebouw
Zoals gemeld krijgt de C.M.B. een
nieuw bondshuis aan het Nijenoord in
Utrecht, dat thans in aanbouw is. Men
hoopt dit bondshuis, dat van sobere,
- moderne stijl zal zijn, in septem-
in gebruik te kunnen nemen. De
opening zal waarschijnlijk geschieden in
aanwezigheid van enkele van de oudste
en van de jongste leden, teneinde te sym
boliseren hoe dank zij de activiteit der
voortrekkers de jonge generatie kan pro
fiteren van een efficiënt werkend bonds-
au. Bovenop het gebouw, dat ligt
de spoorlijn Amersfoort-Utrecht, zal
ïaam van het C.N.V. in neonletters
prijken.
Y. Schaaf gaat bijbel
agentschap in
Kameroen leiden
Op zondag 19 juli a.s. om half elf,
zal in de Hervormde Kapel te Hilver
sum dc heer Y. Schaaf intrede bij de
Hervormde Kerk doen. De bevestiging
tot zijn ambt zal worden verricht door
Ds. P. J. de Geeter.
De heer Schaaf werd door dc Synode
van de Hervormde Kerk beroepen tot
predikant voor buitengewone werk
zaamheden in opdracht van het Neder-
Iandsch Bijbelgenootschap ter bevor
dering van de bijbelverspreiding in
Frans Kameroen te verrichten.
Ds. Schaaf vertrekt medio augustus a.s.
jar Yaoende in Frans Kameroen, waar
hij zal worden belast met de leiding van
een gezamenlijk door het Brits en Bui
tenlands en het Nederlandsch Bijbel
genootschap in het leven geroepen bijbel
agentschap.
Na beëindiging van zijn gymnasiale op
leiding koos de heer Schaaf de theologi
sche studie en werd theologisch candidaat.
Ais werkstudent wijdde hij zich aan
de radio, aanvankelijk bij de Regionale
Omroep Noord Daarna was hij verbon
den aan het I.K.O.R. waar hij als assis
tent-programmaleider werkzaam was. In
deze laatste periode voltooide hij zijn
theologische studie. Hij trad in maart
1.1. bij het Nederlandsch Bijbelgenoot
schap in dienst.
Vloeken wordt ivat minder
Naar aanleiding van het oneerbiedig ge
bruiken van Gods Naam in televisiestuk
ken is contact opgenomen met de AVRO
Jaarvergadering Bond
tegen het Vloeken
Op de gisteren in Amersfoort gehou
den jaarvergadering van de „Bond tegen
het Vloeken" constateerde de voorzitter
dr Joh. H Scheurer uit 's Gravenhage,
dat het kwaad van het vloeken wat af
neemt, al dient steeds de arbeid van de
bond te worden voortgezet Hij zei, dat
het werk zelfs de aandacht trekt in het
buitenland en dat christenen uit Nieuw-
Zeeland en uit Canada contact met de
Nederlandse bond hebben opgenomen om
i na te gaan of ook m deze landen een der-
Oll/lprvrhoiflin Cf f>11 selijke organisatie kan worden opgericht.
\J!Mie;» dCitotli-i#Propagandamateriaal werd in ieder geval
I reeds gezonden. Uit het jaarverslag van
Tevoren had de voorzitter van de fede-secretaris N M. Laarman uit Den Haag,
ratie. de heer M. A. Smeenk, kolonel van bleek, dat ruim 600 gemeentebesturen
de Kon. Luchtmacht b.d., een welkomst- subsidies verlenen. Van alle provinciale
woord gesproken en had de heer G. J. besturen ontvangt men voorts bijdragen.
Steggink uit Hengelo (O.) als vertegen-1 De provincie Gelderland verhoogde de
woordiger van de commissaris der Ko- subsidie zelfs van ƒ100,— tot ƒ250.
ZWELLINGEN
of
KNOBBELS
in dc grote teen
succes wordt toegepast,
nu onder de naam Daiet
Balsem verkrijgbaar.
Dalet Balsem heeft een drie
voudige werking: 1) verjaagt
de pijn: 2) heft de aandoe
ning op: 3) vermindert dc
OU
lleroepingswerk
NED. HERV. KERK
Bedankt voor Sliedrecht. Oudó'orp en
Wijk bij Heusden, W. L. Tukker te Rot
terdam-Centrum.
GEREFORMEERDE KERKEN
Bedankt voor Buitenpost: A. IJkema
2e Exloermond.
Examen: de qlassis Hilversum heeft
praep. geëxamineerd en beroepbaar ge-
iteld de heer J. A. A. de Boer, kand. Ie
Naarden.
CHR. GEREF. KERKEN
Slagboom te 's-Gravenzande.
UNIE VAN BAPTISTEN GEM.
Aangenomen de benoeming tot legcr-
predikant (standplaats Den Haag); H.
Jut te Nieuwe Pekela.
BENOEMINGEN
Benoemd bij het Ulo: aan de Chr.
nat. Ulo te Dokkum, A. Risselada te
Wormels (tot hoofd); aan de Chr. Ulo
te Surhuisterveen, mevrouw A. J. Jans-
Braksma te Opende; aan de Herv.
Ulo te Hoogeveen, mejuffrouw A. Mein-
ders te Groningen; aan de Chr. Mulo
te Haarlem, mevrouw G. A. C. Ulrich-
Schultze te Amsterdam: aan de Chr.
Ulo te Surhuisterveen, A. Wagenaar te
Rottevalle; aan de Chr. Mulo te Haa-
rem, de heren L. van Vliet te Amster
dam, H. Hylkema te Hillegom en J. W.
Schotman te Haarlem: aan de Chr. Ulo
te Leeuwarden, P. van der Schaaf te
Wommels; aan de Chr. Ulo te Leider
dorp, H. J. van Dalen te Leiden; aan
de Chr. Nat. Ulo te Haren, U. J. Eek
hof te Franeker; aan de Prinsesse Ulo
te Amsterdam, L. Steffens te Amster
dam; aan de Groen van Prinsterer Ulo
te IJmuiden, E. de Boer te Huizen
Noord Holland; aan de Chr. Ulo te
Dinxperlo, H. J. Kip te Aalten.
Benoemd bij bet Ulo aan de Prinses
ene-Ulo te Haarlem, de heer J. L.
Lijklema te IJmuiden.
Benoemd tot onderwijzeres: aan de
School met de Bijbel te Driebergen:
G. A. F. Jantzen te Franeker; aan de
Herv. School II: J. van Dijk te Erme-
ian de C.V.O. School te Ferwoude:
T. Prins te Leeuwarden; aan de
Sionschool te Groningen: A. v. d. Wint
te Apeldoorn; aan de Christ. Nat.
School te Hardenberg: J. F. Jansen te
Wildervank; aan de Ds. van Haselen-
school te Rotterdam-Zuid: mevr. Porte
te Rotterdam; aan de Waalse School
te Rotterdam: M. A. van der Maten
te Rotterdam; aan de Nassau-school te
Velp: G. Schmink te Vechel; aan de
Juliana van Stolberg-school te Vlissin-
E. de Vos te Vlissingen; aan de
Kon. Wilhelmina-school te Vlissingen:
A. H. W. Janse te Valkenburg (Z.-H.);
aan de Christ. Nat. School te Winters
wijk: Fr. ten Pas te Winterswijk; aan
de School met de Bijbel te Zelhem: C.
van Hooidonk te Oldekerk, Gron.
Benoemd tot onderwijzeres aan de
Oranjeschool te Rotterdam-Zuid, mejuf
frouw A. de Vries te Rotterdam; aan
de Herv. School te Utrecht, mejuffrouw
H. de Raad te Baarn; aan de Prinses
Ireneschool te Delft, mejuffrouw G. A.
Noordijk te Rotterdam; aan de Timo-
theusschool te Bussum, mejuffrouw G.
E. Knol te Vlaardingen; aan de Vrije
Chr. School te Marken, mejuffrouw G.
J. L. van Bommel te Amsterdam: aan
de Chr. School te Strijen, mejuffrouw
I. de Boer te 's-Gravenhage; aan de
Prins Willemschool te Den Haag W. de
dames E. Besteman en A. de Boer, bei
de te 's-Gravenhage; aan de phr. Nat.
School te Oude Wetering, mejuffrouw
D. B. Rutgers te Meppel: aan de Kon.
Wiftielminaschool te Hardinxveld-Gies-
sendam, mejuffrouw E. J. Blom te
Meerkerk; aan de Chr. Nat. School te
Leidschendam, de dames R. Spaans te
Seheveningen en R. Ytsma te 's-Gra
venhage, en als vakonderwijzeres me
juffrouw E. van Ammering te Hazers-
woude; aan de Prins Bernhardschool te
Garderen, mejuffrouw R. Bison te
Putten; aan de Chr. Nat. School te
Zuid-Beijerland, mejuffrouw S. Fenne-
ma te 's-Gravenhage; aan de Marnix-
school te Dordrecht, mevrouw Kleisma
te Zwijndrecht; aan de Groen van Prin-
stererschool te Nw. Pekela, A. Bulthuis
te Groningen.
Benoemd tot onderwijzeres aan dc
Jul. van Stolbergschool te Dordrecht,
de dames J. Koster te Dordrecht en R.
Melsen te 's«Gravenmoer.
Aan de kinderen schrijft Johannes zijn eerste brief, omdat
hun zonden vergeven zijn; aan de jonge mensen, omdat zij
de boze hebben overwonnen. Maar niet de overwinning is
het hoogtepunt van het geestelijke leven. Belangrijker dan
de wetenschap dat onze zonden vergeven, grootser dan het\
besef dat wij met Christus overwinnaars zijn, is het kennenl
van God. Johannes schrijft aan de vaders „want gij kent hem j
die van de beginne is."
Wij hebben de kern van het evangelie nog niet begrepen, I
zolang wij niet door de levensomstandigheden dichter tot God j
worden getrokken. Hoe verder wij in het leven komen, hoe
meer wij moeten gaan beseffen dat niet wat wij ontvangen
het grootste is, maar wat God van ons ontvangt.
Heeft God dan wel iets aan ons? We zouden kunnen vragen:'
Wat ziet Hij eigenlijk in ons, dat Hij er naar verlangt om. j
met ons gemeenschap te hebben? Zijn wij niet ook als
kinderen van God „geneigd tot alie kwaad?" Hebben wijl
niet allemaal deel aan hel kleingeloof van Thomas en del
onstandvastigheid van Petrus?
God ziet wel degelijk iets in ons, want Hij ziet daar zijnl
Zoon Jezus Christus. Daarom is er gemeenschap mogelijkl
en daarom verlangt Hij naar ons. Maar daarom is het ook
onmogelijk om buiten Christus om God te kennen.
NIET TE OUD
JJET is bekend dat het voor i
boven de veertig jaar niet mee
valt nieuw en vast emplooi te vinden
als ze hun betrekking hebben ver
loren. Ook niet al beschikken ze over
prima getuigschriften. Want bij vele
ondernemers schijnt de vrees te bc-
gemeen werd geconstateerd dat na
de jaren der zogenaamde topprestatie
(van 25 tot 34 jaar) de vermindering
in tempo tot de leeftijd van 64 jaar
slechts zelden meer bedroeg dan 8
pet. En dit geldt zowel voor mannen
als voor vrouwen.
staan, dat bij het ouder worden de Natuurlijk mag men niet te veel uit
prestatie zal verminderen. Men geeft deze cijfers concluderen. Er is en
dan wel toe dat oudere arbeiders en blijft verschil tussen de individuende
beambten dikwijls degelijker werk le- een werkt langzamer (en dan meestal
veren dan jongeren, maar men weegt tets degelijker) dan de ander. Boven
dan die degelijkheid af tegen het dien wordt heden ten dage het tempo
Staat het echter wel zo vast dat de wèl maken na het lezen van deze
prestatie van ouderen steeds gerin- Amerikaanse cijfers: dat de wijdver-
ger wordt? Kan men inderdaad zeg- breide opvatting die tot ongunstige
gen dat dit de algemene regel is? beoordeling van de ouderen leidt,
Het Bureau voor Arbeidsstatistiek in zeer aanvechtbaar is.
de Ver. Staten heeft onlangs
Trouwens, het zou wel heel bedenke-
derzoek ingesteld naar de prestaties lijk zijn, zowel economisch als so-
van een aantal geschoolde werkkrach- ciaal, wanneer velen op middelbare
ten in twee en twintig met zorg uit- leeftijd tot werkloosheid (of tot tel-
gekozen fabrieken. Dit bleek: in de kens herhaalde werklooshcidsperio-
schocnfabrieken leveren vrouwen in den) zouden worden gedwongen. So-
de le«ftijd van 55 tot 64 jaar een ho- ciaal vooral omdat juist op deze leef-
gere prestatie dan vrouwen in de tijd de voltooiing van de opvoeding
leeftijdsgroep van 35 tot 44 jaar. der kinderen zware eisen stelt. Met
In de meubelfabrieken bleek dat 34 deze sociale overwegingen behoort
pet van de mannen In de leeftijd van een werkgever bij het aannemen van
OVERLEG IN MOSKOU
jyE zware bewolking, die in de af- Moet het gesprek in Moskou wor-
gelopen dagen boven Genève den uitgelegd als een tussentijdse ge-
heeft gehangen is typerend voor de dachtenwisseling over het resultaat
sfeer, die aan de conferentietafel van van de Geneefse conferentie, dat
de vier ministers van buitenlandse niet bepaald beantwoordt aan de ver
wachtingen van communistische zij
len en het voornaamste en enige on- De mogelijkheid is echter niet uit-
de positie van West-Berlijn.
oefenen op het Westen, door het
Aan de ene kant heeft president dreigement van de Russen, i
Eisenhower er heel goed aan ge- zonderlijk vredesverdrag met de
daan, de Rus Gromyko tijdens diens Oostduitse communisten te sluiten,
bezoek aan Washington 2
stand te brengen, dat er geen sprake
weer actueel te maken.
Of zij zover zullen gaan, binnenkort
van een topconferentie zal zijn, als reeds gevolg te geven aan dit voor-
er geen werkelijke vooruitgang wordt nemen, mag voorshands worden be-
geboekt tijdens de ministersconferen- twijfeld. Chroesjtsjef blijkt nog
tie. steeds veel waarde te hechten aan
Ook het feit, dat de westelijke Grote een topconferentie. Eenzijdige stap-
Drie hebben laten weten, in geen pen van de Sowjetunie zouden een
geval onder druk over de Berlijnse dergelijk gesprek onmogelijk maken,
kwestie te zullen onderhandelen, kan Het ligt dan ook meer in de lijn der
er wellicht toe bijdragen, dat de Rus- verwachtingen, dat de Russen een
sen en Oostduitsers minder hard van minder dreigende houding ten aan-
stapel zullen lopen bij het verwezen- zien van de Berlijnse kwestie zullen
lijken van hun plannen. aannemen,
De vraag rijst, wat zij voorhebben
met de Russisch-Oostduitse bespre- zullen komen (o.a. met de erkenning
kingen, die in Moskou gehouden
worden. Het is opvallend, dat ver
schillende Russische en Oostduitse
figuren naar Oost-Beriijn zijn ver
van het communistische regiem in
Oost-Berlijn) om een belangrijk deel
van hun plannen met des te meer
kracht te kunnen verdedigen i
trokken om de jongste ontwikkelin- iets over te laten voor een topcon-
Genève met Grotewohl
Ulbricht te bespreken.
fcrentie.
43
Nicolson snelde de trap naar de brug af. holde
zo eauw hij kon langs de reddingboot, daarna een
tweede trap af naar het benedendek en vervolgens
een derde naar de bovenkant van de derde tank.
Zonder weifelen baande hij zich een weg om klep
pen en over touwen, gasbuizen en dampende stoom
pijpen. tot hij aan stuurboordzijde was. Voortdurend
met Farnholme vlak achter zich aan. Juist toen
Nicolson zich over de verschansing boog. flitsten
beide spreidlichten tegelijk aan.
Twaalfduizend ton, en slechts een enkelvoudige
bemanning, maar Findhorn hanteerde het grote
schip, zelfs op deze zware zee. als was het een
torpedoboot. De sloep was nu geen veertig meter
meer van het schip verwijderd en reeds binnen
de lichtvloed van de spreidlampen. Elk ogenblik
kwam zij dichterbij en de mannen die erin zaten,
en zich thans in de luwte van de „Viroma bevon
den, hadden opgehouden met hozen, zich op hun zit
plaatsen omgedraaid, en keken naar boven, gereed
om in het vangnet te springen. Nicolson bekeek de
man in de stuurstoel eens nader en zag nu, dal
het geen pet was, die hij op het hoofd had, maar
J J-' vol bloe
verband, dat vol bloed zat. Ook viel hem
nog wat anders op: de stijve en onnatuurlijke
houding van de rechterarm.
Nicolson wendde zich tot Farnholme en wees naai
de man in de stuurstoel. „Is dat uw vriend, die
daar achterin zit?"
„Ja. dat is Van Effen," zei Farnholme voldaan.
..Heb ik het u niet gezegd?"
„U hebt gelijk gehad." Nicolson zweeg een ogen
blik en vervolgde toen: „Hij schijnt iji sommige
opzichten wel wat eigenaardig te zijn."
„Hoezo?"
„Wel, hij heeft nog altijd een revolver in zijn
hand. Die is gericht op de kameraden voor hem,
en zolang ik nu al naar hem kijk, heeft hij zijn
ogen geen ogenblik van ze afgewend."
Farnholme tuurde naar de man en floot toen
zachtjes. ,,U hebt inderdaad gelijk!"
„Waarom doet hij dat?"
Dat weet ik niet Ik heb er eenvoudig geen
idee van. Maar ik kan u wel zeggen, mijnheer Ni-
<j doer ALISTAIR MAC LEAN
(vertaling Rob Limburg)
colson: wanneer mijn vriend Van Effen het nodig
acht zijn revolver op ze gericht te houden, zal hij
er wel een heel goede reden voor hebben."
de hand, terwijl het water uit zijn drijfnatte
kleren liep, vertelde hij alles vlug, beknopt en
overtuigend. Hun reddingboot had een motor gehad
en hen vlug van de brandende ..Kerry Dancer"
weg doen komen, Zij slaagden er nog net in mijlen
verder naar het zuiden een klein eiland te berei
ken. voor het noodweer losbarstte. Zij hadden de
boot aan de lijzijde van het eiland op het strand
gehesen en daar uren op elkaar gekropen gezeten,
toen de wind plotseling was gaan liggen. En het
was kort daarna, dat zij in het noordwesten vuur
pijlen de lucht in hadden zien gaan.
„Ja. die waren van ons", knikte Findhorn. „En
toen hebt u besloten ons op te gaan zoeken?"
„Ja". Er kwam even een koude glans in de rus
tige bruine ogen van dc Nederlander, toen hij een
gebaar maakte in de richting van het groepje rpan
nen met hun bruine huid en donkere ogen, dat
daar opeengedrongen stond „Siran en zijn vriendjes
voelden er niet veel voor. Zij zijn niet bepaald ge
allieerd gezind, en wisten dat er zich op dat ogen
blik geen Japanse schepen in deze wateren bevon
den. Bovendien wisten we niet beter, of het waren
noodsignalen van een zinkend schip." Van Effen le
digde zijn glas whisky in één teug en zette het
toen naast zich op tafel. „Maar ik had de revolver."
„Dat heb ik gezien." Het was Nicolson, die sprak-
„En toen?"
„We staken van wal, in noordwestelijke richting,
en belandden in een flink stuk woelige zee, niet al
te ruw, zodat we flink opschoten. Toen kregen we
een paar stortzeeën binnen, zodat de motor onder
liep. We konden niets meer beginnen, en ik dacht,
dat het gedaan was met ons, toen ik uw schijnsel
ontdekte in een pikdonkere pacht als deze kun je
dat al van heel ver zien. Wanneer het vijf minu
ten eerder was gaan regenen, zouden we u nooit
hebben gezien. Maar nu deden we het wel en ik
had mijn zaklantaarn."
„En uw revolver," besloot Findhorn. Hij keek
Van Effen geruime tijd aan met koude, onderzoe
kende ogen. „Het is jammer, dat u hem niet eer
der hebt gebruikt, mijnheer Van Effen."
De Nederlander glimlachte droogjes. „Het is
niet moeilijk uw gedachtengang te raden kapitein."
Zijn hand kwam omhoog, en glimlachend rukte hij
het bebloede verband van zijn hoofd, waardoor een
diepe snede met rode randen zichtbaar werd, die
van de hoek van zijn voorhoofd naar zijn oor liep.
..Hoe denkt u dat ik daaraan ben gekomen?"
„Dat ziet er niet mooi uit," moest Nicolson toe-
geven. „Was het Siran?"
„Een van zijn mannen. De „Kerry Dancer" stond
in vlammen: de boot de enige werd neer
gelaten, en Siran hier stond op het punt er in te
stappen met de leden van zijn bemanning die nog
„Om hun eigen, dierbare hachjes te redden," viel
Nicolson hem grimmig in de rede.
„Ja, alleen maar hun eigen dierbare hachjes," be
vestigde Van Effen. „Ik had Siran bij zijn strot,
boog me weer over de verschansing en wilde hem
dwingen weer aan boord te gaan. Dat was fout
ik had mijn revolver moeten gebruiken. Ik had
toen nog niet in de gaten dat ze allemaal één
pot nat waren. Het moet een klamp zijn geweest,
ilk kwam bij op de bodem van de boot."
(Wordt vervolgd)
Mets over Luthers verraad aan de boeren
Luthers huis
werd te veel
kerkelijk centrum
(Van onze correspondent in Bonn)
Naar het Westduitse dagblad
„die Welt" meldde, verkeert de
z.g. „Lutherhalle" in Wittenberg,
het beroemde museum der re
formatie, in gevaar. De rege
ring" der „Duitse Demoki-atische
Republiek" (de communistische
Oostzone van Duitsland), die een
anti-religieuze politiek bedrijft
en het daarbij vooral op de pro
testantse kerk die in Oost-
Duitsland een meerderheidskerk
is heeft gemunt, schijnt voor
nemens te zijn de „Lutherhalle"
te requireren om er een museum
van de communistische revolutie
in onder te brengen.
De „Lutherhalle" in Wittenberg, aldus
„die Welt", bevat een grote verza
meling van dingen, die herinneren aan
de reformator Luther en zijn mede
werkers, daaronder originele hand
schriften en documenten, alsmede een
serie Luther-afbeeldingen uit alle
eeuwen. De verzameling heeft van
de afgelopen oorlog vrijwel niet gele
den. Zij is sinds 18 februari 1946
toen de protestantse wereld de 400e
sterfdag van Luther herdacht weer
voor publiek toegankelijk.
Direkteur der „Lutherhalle" was en
is de theoloog prof. Oskar Thulin.
Deze is op het ogenblik ernstig ziek.
Van zijn ziekte hebben de communis
tische autoriteiten gebruik gemaakt
om stappen te ondernemen, die uit
eindelijk zullen moeten leiden tot re
quisite van de „Lutherhalle", die in
de loop der eeuwen een kerkelijk en
cultureel centrum van eerste orde is
-ïeworden. dat vooral voor de pro-
'estanten in de Oostzone van Duils-
'and van bijzonder grote betekenis
vas. Zij werd voor hen een soort be-
levaartsoord. Er werden vele bij
enkomsten gehouden van de Evan
gelische Akademie, alsmede weten
schappelijke congressen. De „Luther
halle" is feitelijk het oorspronkelijke
woonhuis van Luther. Hij woonde er
tot 1508.
Op 28 mei jl. verscheen in de communis
tische, te Hallen verschijnende krant
„Freiheit" een brief aan de redac
tie, waarin een lezer zich richtte
tot de directie van de „Lutherhalle"
Hij schreef, dat hij weliswaar zeer on
der de indruk was gekomen van de
vele interessante dingen uit de tijd
der Reformatie, doch critiseerde het
..gebrek aan wetenschappelijke con
ceptie" van het museum, met name
Ie afwezigheid van ,.de sociale ach
tergronden van het aanplakken van
Luthers thesen", van „de samenhang
tussen de reformatie en de revolutio
naire boerenoorlogen", voorts „niets
over Luthers verraad aan de boeren
en zijn pact met de vorsten".
Aangenomen mag worden, dat deze
„lezerbrief" in de krant is „geplant",
als inleiding tot maatregelen, die van
staatswege tegen de „Lutherhalle"
zullen worden genomen, omdat de
museum-inhoud kennelijk de commu
nistische autoriteiten niet langer past.
De regering van de Oostzone wil de
„Lutherhalle" opdoeken in het kader
van haar materialistische atheïsme.
In kringen der communistische
eenheidspartij in Oostduitsland. de
S.E.D., verluidt, dat de districts-
raad van Halle, waaronder Witten
berg ressorteert, zich reeds tijdens
zijn volgende zitting zal bezighouden
met de LutherhalleDe toekomst
van het reformatiemuseum staat
als punt 1 op de agenda; wel een
aanwijzing hoe urgent de raad de
overname van het museum acht.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Benoemd tot leraar: aan dc Chr.
Kweekschool te Drachten, dc heer L.
Kramer te Heerenveen en tot vakleraar
handenarbeid H. J. Meeldijk tc Amster
dam; aan de Chr Lagere landbouw
school te Winsum, J van der Berg te
Groningen; aan dp Chr. Huishoudschool
te Seheveningen. mejuffrouw J. C. Cas-
telcin; aan de Chr. Lagere Landbouw
school te Barneveld. H. P. Rietman te
Harfsen.
Benoemd tot hoofd aan de Herv.
school te Apeldoorn, T. E. van Wijk te
Utrecht: aan de Oranjeschool te Rot
terdam-Zuid. J. van Essen te Rotter
dam; aan de Willem de Zwijgerschool
te Seheveningen, D W. Wijsman te
Hilversum; aan de school met de Bij
bel te Stolwijk. P. de Lijster te Krim
pen aan de IJssel.
Benoemd tot hoofd aan de Marnix-
school te Dordrecht, de heer P. van
Hofwegen te Dordrecht; aan de Keu-
cheniusschool ts Huizen, de heer P. Lol
te Bo'ies.
