Jonkheer Frederik moest,Drakestein'
wel verkopen
MILJOENEN RUSSISCHE EEKHOORNS
ZATERDAG 6 JUNI 1959
<=Prin<se<» "Beatrix
nieuwe eicjenarea
Hello boy, how do you do?"
roept een Amerikaanse vlieger,
die met zijn logge Chrysler uit
Soesterberg is komen rijden om
in de garage van de jonker te
kunnen vaststellen of de zware
motorfiets, die hij onlangs van
een Nederlander overnam, al
weer startklaar is. Maar jon
ker Frederik reageert amper
en verwijst de lange Ameri
kaan met zijn knalrode shirt en
stampend vol getatoueerde ar
men naar de 38-jarige Hendrik
Haastege, die met de jonker en
vier knechts deze garage ex
ploiteert.
Neen jonkheer Frederik is he
lemaal niet opgewekt. Het gaat
hem-aan z'n hart dat hij weldra
Kasteelheer-af zal zijn, ook al
houdt hij dan nog 230 ha bos over
en zijn -zuster zelfs 250 ha. Dat
achtkantige, goed onderhouden
kasteeltje, met eer> houten toe
gangsbruggetje over de smalle
cirkelvormige gracht, vormde nu
eenmaal voor vijf generaties van
zijn geslacht het middelpunt van
het uitgestrekte landgoed. En dan
mag wat er overblijft nog zo
mooi zijn, voor jonkheer Frederik
is het hart er straks uit.
Wat anders?
„Maar wat moest ik anders
doen?" zegt hij, terwijl hij zich
de stoppelige wangen krabt. „Het
Baarnse gemeentebestuur heeft
me een kapverbod opgelegd, ik
mag geen grond bouwrijp maken
om als bouwterrein te verkopen,
allemaal vanwege de recreatie.
Maar aan m'n financiële verplich
tingen moet ik tot de laatste cent
voldoen. En dat kon ik niet meer.
Toen ben ik in maart naar nota
ris Koenderink gegaan en heb
hem gezegd: ,,Ik geloof dat ik dat
jachtslot maar verkoop- Dat geeft
me de meeste zorgen en brengt
helemaal niets op.
Een paar dagen later belde de
notaris me op, dat het Hof er be
langstelling voor had. Mijn land
goed of liever het deel van m'n
zuster grenst namelijk aan de
bossen van paleis Soestdijk. Hoe
wel een combinatie van makelaars
nog een ton méér bood ben ik
toch maar besloten het aan de
prinses te verkopen. Die make
laars konden nog niet zeggen, wie
er dan op „Drakestein" zou ko
men te wonen. Blijkbaar wilden
ze er eerst nog mee gaan leuren.
Uit piëteit voor mijn vader was
het me echter niet onverschillig,
wie de nieuwe bewoners zouden
zijn. Dat weet ik nu in elk geval
wel. En zodoende.... Half juni
moet alles zijn ontruimd".
Op onze vraag, of de geruchten
van drie ton als verkoopsprijs
juist zijn, wenst hij niet in te
gaan. Toch zijn die geruchten ver
moedelijk wel ongeveer dicht bij
de waarheid, danr hij al eens eer
der het jachtslot voor zo'n bedrag
aan een particulier had aangebo
den. En ook toen zonder de col
lectie antieke meubelen, koper
werk, zilver en porselein, die de
twintig kamers vullen.
Erfenis
In 1956 stierf zijn vader, jhr.
Paul Bosch van Drakestein. Hij
overleed aan een beroerte nog
maar 53 jaar oud. Zoon Frederik
erfde het Kasteel en de helft van
de bossen en landerijen. De ande
re helft erfde de dochter. Waar
bij zijn kinderen de verplichting
werd opgelegd, voor hun moeder
te zorgen. Doch dit betekende te
vens, dat de zoon 17 pet. succes
sierechten moest betalen in
drie jaar nog wel en de doch
ter slechts 8 a 9 pet. Voor de
dochter was dat nog te doen, voor
jonkheer Frederik onder de gege
ven omstandigheden niet.
,,Ik heb nog niets anders dan
gekke dingen «fieegemaakt" zegt
de jonker. ,.Twee jaar geleden
verzocht ik het gemeentebestuur
van Baarn om 10 ha als bouw
grond van de hand te mogen doen.
Ik wilde per se onder die succes
sierechten uit. De gemeenteraad
verwierp het, ofschoon dat stuk
grond niets met recreatie te ma
ken had. Het ligt nota bene ach
ter het dorp. Ik ging in beroep
bij de Kroon Dat baatte me ook
niets. Niet lang daarna echter zei
de burgemeester tegen me: „Zo
als alle grootgrondbezitters zult
ook u het wel moeilijk krijgen.
Wilt u niet een deel van uw be
zit aan Utrechts Landschap of
ITZWARTE merels huppelen er over de glad
geschoren gazons, duiven koeren er in stoere
en en zware rode beuken, eekhoorntjes
van de ene tak op de andere, en
konijnen, wilde zwijnen en herten laten er zich
evenmin onbetuigd.
Dat was daar in Lage Vuursche duizend jaar
geleden, toen er het eerste jachtslot Drakestein
werd gebouwd, ook al zo. En misschien zal het er nog zo wezen, als we wéér
duizend jaar verder zijn. Maar over enkele dagen, om precies te zijn op 15
juni, heeft dit feest van de natuur voor jonker Frederik Lodewijk Maria
(29) opgehouden te bestaan. Dan moet hij nl. zijn biezen hebben gepakt, hij,
en zijn 27-jarige zuster jonkvrouwe Maria Theresia Carmen Diana Catharina
Bosch van Drakestein, zomede hun Spaanse moeder Maria de la Concepcion
Luisa Fernanda Timotea Antonia Sorela y del Corral. Want op die datum zal
het in 1639 afgebrande, maar weldra herbouwde kasteeltje, dat sedert 1795
eigendom was van de familie Bosch, het rechtmatig bezit zijn van prinses
Beatrix.
weideland onteigend. Hij kreeg
t van de gemeente 15.000 in 1
totaal voor. En wat deed Soest.
Dat verkocht die zelfde grond en
kele maanden geleden voor indus-
trieterrein a raison voor 375.000'
nu „Drakestein" ontruimd moet
worden, een bungalow voor zich
zelf op z'n landgoed laten bouwen.
..Dat mag dan toch nog", zegt
hij sarcastisch. Zijn zuster heeft
soortgelijke plannen. ;_u
zelf en haar moeder. Maar deze
liet weten, dat ze „Drakestein"
niet verlaten wil. „Toch zal er
niets anders opzitten", zegt haar
ZllSfer Zij leest veel en zij weet veel.
Soms is ze heel vriendelijk- en
Jonkheer Frederik gaat op de beminnelijk. Soms ook niet. Om-
trappers van zijn sportfiets staan dat zij nog volkomen vastzit aan
en draait een rondje. Zijn Merce- het grootse verleden. Haar vader
des 190 SI., die hij kort na de was militair attache in Brussel,
dood van zijn vader voor 22.000 Daar had toen ook jhr. Herbert
kocht, had een aanrijding in Am- Bosch van Drakestein, een broer
sterdam en is daarom onder „dok- van jonkheer Frederiks vader,
tersbehandeling". Ook zijn zuster diplomatieke functie.
Diana heeft een Mercedes
't eerste gezicht vreemd. Doch
vroeger werd er tol geheven. Bij
het afschaffen van deze instelling
verbond de gemeente zich, de weg
te onderhouden. Vandaar, dat
men bij het aanschouwen van de
ze weg in het geheel niet meer
aan privé bezit denkt. Zo zijn al
le andere wegen, die om het land-
goed liggen, eveneens privé bezit
van de jonkheer.
„Niettemin, de boswachter,
annex jachtopziener kost geld,
de vier werkers die in de bos
sen voor het onderhoud en
nieuwe aanplant moeten zorgen,
kosten geld, de fiscus slaat heel
fel toe, en wat brengt alle be
zit nu eigenlijk op....?"
Ziedaar de perikelen van een
grootgrondbezitter, waarvan
iedereen in Lage Vuursche
zegt: ,,'t Is geen kwaaie vent,
maar ik zou het wel weten als
ik in zijn schoenen stond...."
Zodoende
leerden in Brussel de ouders van
jonkheer Frederik elkaar kennen.
worden in Londen geveild
„gewone", van 13.00CT. Zij tuft
ermee door de lanen haalt er
boodschappen mee in het dorp,
gebruikt hem ook, als het zo uit-
- komt, .om-er_stro mee te trans
porteren en andere zaken. Want
ze houden er paarden op
veel, dat vertelt ze niet. Ze heeft
überhaupt geen belangstelling voor
de pers. Die heeft het destijds
naar haar mening veel te bont slijt
gemaakt met die kippen- en kui- de>
kens-affaire, waarvan men zich
herinneren zal. dat er zoveel dood
gingen door ondeskundige behan-
deIing' Jhr. Frederik is echter nog geen
Haar broer vertelt nochtans, dat dertig en dus, méér dan zijn moe-
ze. groet en klein, een stuk of der van deze tijd. Daarom ver
acht van die viervoeters heeft. En koopt hij 's winters duizenden
kerstbomen, die hij laat kappen
volksmond „Groot Drakestein"
hzi' omdat niet ver er vandaan
een nog kiener kasteeltje. „Klein
Hoe- Drakestein", is gelegen, waar jhr.
Herbert (55), na een fraaie diplo
matieke carrière, wegens verlam
ming, in een rolstoel zijn leven
zijde van zijn (twee-
Van deze tijd
nog drie andere Grote
honden. Er is een flink hok voor
gemaakt, omdat omwonenden over
het loslopen klaagden.
zijn bossen in De Bilt. Daar
om ook zette hij in een melkwin-
keltje in Lage Vuursche. waarvan
de huurders het bedrijf staakten,
een „zetbaas". Daarom handelt hij
in zand. dat hij op zijn landgoed
laat afgraven liet hij. na veel
moeite, in het dorp een benzine
pomp oprichten, en int hij {le hu-
Staatsbosbeheer verkopen?
willen het tegen taxatieprijs
u hebben.
Hout
„Nu moet u weten dat die taxa
tieprijs maar 3500 de ha. be
droeg. Dat was natuurlijk veel te
weinig. Het betreft hier immers
niet alleen g.rond, doch tevens erg
veel zwaar geboomte. En één
flinke boom van honderd jaar oud,
met zo'n 4 a 5 m3 werkhout er
aan. bracht toen nog plm. 300
op. Op het ogenblik wat minder, motorclub
daar de prijs met 20 per
gezakt."
„Mag u nu in 't geheel
meer kappen?" vragen we
heer Frederik. „Alleen als Staats
bosbeheer
toestemming gevi
Als we informeren of
mama kunnen spreken deelt jonk'
heer Frederik ons mee dat ze niel
thuis is. Wij kunnen dus ook niet!
van de waardevolle inboedel aan
schouwen. Jammer. Van buiten landgoed, alsmede
ziet alles er zo lieflijk uit, omdat «Ww
papa het kasteeltje juist
dood had laten restaureren. Twee denstallen en een" garage ook
jaar werd eraan gewerkt. Op het kele woningen .geconstrueerd^
ranke torentje staat een antenne.
Nee, geen televisie-, een F.M. ra
dio-antenne. Het toestel en een
platenspeler vormen de enige mo
derne objecten in het kasteel.
Want jonkheer Frederik is een
liefhebber van muziek. Hij heeft
echter beide zaken in een antie
ke kast laten wegwerken, opdat
het de ouderwetse sfeer niet zal
Loosdrecht
twee boerderijen op zijn
van enkele wo-
beide koetshui-
die links en rechts aan de
oprijlaan staan, zijn behalve paar-
Voorts zijn alle 14 oudere huizen
in Lage Vuursche, mèt de wegen,
zijn eigendom. De kerk en cte
School met de Bijbel niet. En dé
plm. twintig nieuwe woningwetwo
ningen ook niet. Dat die weg,
waar 's zomers duizenden auto
mobilisten, fietsers etc. passeren,
particulier eigendom i-s, lijkt op
dat hebt u de vorige maand toch
voor het publiek gesloten?"
„Ja, zo is het. Ik wilde vier
maal per jaar m'n landgoed één
dag verhuren aan een Brabantse
motorclub voor het houden van
n3 is behendigheidswedstrijden. Dat
bracht een lieve duit op. daar er
veel belangstelling voor die wed-
niet strijden bestond ondanks de 2,50
jonk- entree! Eén keer kreeg ik m'n
Ilaats- zin. Toen was ook dat afgelopen
het gemeentebestuur omdat het op zondag plaats had."
jte „Maar als de grote meerderheid
der bevolking uit deze streek daar
nu bezwaren legen heeft
„Nu ja. zoiets kan ik nog be
grijpen. 'k Kreeg trouwens dezer
dagen wel toestemming voor de
zaterdag. Waarom begrijpt men
evenwel omgekeerd niet, dat ik
aan m'n financiële verplichtingen
moet voldoen? 'k Heb me kwaad
gemaakt en gezegd: „Nou gooi ik
0 heb ik
met Staatsbosbeheer nooit last.
Maar dat Baarn....! Merkwaar
dig toch, dat De Bilt, in welkt
gemeente eveneens een deel van
m'n landgoed is gelegen, géén
kapverbod kent. Als ik daar maar
een vergunning kan tonen van
Staatsbosbeheer, hetzij voor dun
ning, hetzij voor kaalslag, dan
kan ik m'n gang gaan".
Kapverbod
„In oktober 1958. Van Staatsbos
beheer had ik een kapvergunning
voor 1 ha. Allemaal kaprijpe bo
men. Ik ging dus kappen. Ik
moest geld hebben.. „Ho!" zei
Baarn. Denk aan 't natuurschoon.
Spoedvergadering gemeenteraad,
't Kapverbod was er!
Toen moest ik wel ophouden.
Toch stonden er nog maar 24
zware beuken meer overeind, beu
ken van twee eeuwen oud. Die
mochten „onder geen beding"
meer geveld worden. Maar ik had
alle bomen aan een houthande
laar verkocht. Gevolg was, dat de
gemeente Baarn die 24 bomen
weer van die houthandelaar kocht
En ook nog 33, die langs de weg
staan. Wat een toestand!"
„Dus nu kan de gemeente niet
bij haar eigen bomen komen.
scher- de boel dicht. Jullie praten
over recreatie en natuurschoon,
maar het is nog altijd mijn grond.
Afgeketst
Toen die plannen met die bun
galows waren geketst vroeg ik,
of ik achter het dorp dan een
kampeerterrein mocht inrichten.
Mocht ook al niet. Aantasting na
tuurschoon. Je krijgt er wat van.
'k Mocht er een hotel neerzetten.
Maar ik ben toch niet zot. Op
zo'n afgelegen plaats gaan de toe
risten toch niet naar een hotel
zoeken. Dan had ik nog meer
strop. Mooie wereld tegenwoordig.
In 1953 onteigende het Rijk 8
ha. bos van me voor het oprich
ten van munitiedepots. Er stond
allemaal palenhout op. dus bomen
van plm. 15 cm middellijn. Nor
male waarde 3500 per ha. Weet
u waarmee ze mij hebben afge
scheept? Met 600 de ha! Dat
mag in. Nederland! Een boertje
in Soest kan daar ook van mee
praten. Van hem werden 3 ha
liet gemeentelijk eigendom
Mn,ir hoe moet ik aan mijn
plichtingen voldoen? Is hel
wonder, dat je je dan eens
tad maakt en zo' n bordje bij
toegungshek plaatsl
^l&AKt5ÏÏl*
VERBODEN TWLGAK
OOR VOOR HOUDERS ff*
VMWAHDfiUMRTEIH -
-TT
Op een stormachtige avond in
februari 1954 voer een Russische
vrachtboot door het Kieler Ka
naal. Hoe het kwam, doet niet
ter zake, doch plotseling kwam Hanze* Bond
het schip in aanvaring. Het
sloeg lek en zonk. De lading
bont, bestemd voor de Londense
markt, was millioenen roebels
waard. Alle kostelijke pelzen be
landden op de bodem van het
kanaal. Acht weken lang lag
het hermelijn, wezel en Perzisch
lam diep onder en in het zee
water. Toen werd de lading ge
licht. Moskou gaf opdracht, het
bont per vliegtuig naar Londen
te brengen. Daar moest het
eerst gereinigd en in goede con
ditie worden gebracht en vervol
gens geveild als „geborgen goe
deren".
Het kostte de deskundigen in
de Londense werkplaatsen niet
veel moeite om het vuil en de
modder te verwijderen. De pelzen
werden eenvoudig in reusachtige
tobben gewassen. Het gevaar van
rotting en bederf was daarmede
evenwel niet ondervangen. Dag en
nacht waren scheikundigen in de
weer. Zij onderwierpen de kostba
re goederen aan geheime behande
lingen, die alle bacteriën doodden
en het leder weer in uitstekende
conditie brachten.
Dit voorval is een aanwijzing
voor de betekenis en reputatie van
Londen als bon (markt. De Russen
hadden natuurlijk een beroep kun
nen doen op de experts In hun
eigen land of elders in Oost-Euro
pa Zij besloten evenwel om Lon:
dense hulp in te schakelen. Zij,
brachtert de> pelzen evenmin in de
zomer in Leningrad in veiling. Het
Sowjet Handels-Agentschap gaf er
de voorkeur aan, de -goederen in
Londen onder de hamer te bren
gen. Dit is begrijpelijk, als men
weet, dat geen enkele veiling zo
veel internationale kopers trekt
als de Londense. Trouwens, de in
het Kieler Kanaal zo grondig „ge
doopte" pelzen werden allemaal
verkocht tegen behoorlijke prij
zen. Wel een bewijs, dat de goe
deren niet al te zeer in kwaliteit
waren achteruitgegaan door de ge
volgen van de scheepsramp.
band. En deze eerste organisatie
vorm handhaafde zich, met enige
wijzigingen, tot op de huidige dag.
Drie eeuwen na de komst der
Keylse handelaars vestigde
van York) als Prins Rupert wa
ren tegenwoordig. Als „veiling
meester" diende een brandend
stompje kaars. Wie het laatste
bod deed vóór de vlam uitging,
was de koper.
En tegenwoordig
Die methode van de brandende
de kaars is niet meer in zwang, maar
Londen een kan- niettemin is Londen nog steeds
toor met grote opslagplaatsen. De een zeer belangrijke pelsmarkt.
Hanzeaten beheersten een groot De handelaren uit Frankfurt, Pa-
deel van de Europese pelshandel rjjSi Milaan en New York, zomede
en dus zag men hun komst in de Ujt vele andere steden, komen eni-
Engelse hoofdstad gaarne. -Zij lie- ge malen 's jaars naar Garlick
ten zich bij hun Londense peis-po- Hill (het brandpunt van de han-
litiek adviseren door het Huideko- del om de grote bontveilingen bij
pers-Genootschap, het machtige te wonen. En iedere taal bete-
gilde. dat een heel belangrijke kent voor Engeland een brokje
functie vervulde in Londen's inter- export. Hoe belangrijk de bont-ex-
nationale bont-handel. port is. blijkt wel hieruit, dat Lon-
De ontdekking en geleidelijke in- den in tien maanden tijds voor
bezitneming van Noord-Amenka ruim 150.000.000 aan bewerkt en
bronnen voor de onbewerkt bont naar het buiten-
1670 werd de Hud- land verkocht. Het leeuwendeel
Bay Company gesticht. De van de Russische boniproductie
leidende figuur was Prins Rupert, wordt nu via Londen "verkocht,
een neef van Engeland's koning vooral naar New York. In één
Karei II De jacht op pelsdieren jaar kwamen bijna een miljoen
en cle handel in hun vachten was Russische lamsvachten en meer
van den beginne af een der voor- dan een miljoen Russische eek-
naamste oogmerken van die maat- hoorns in Londen ter markü Zuid
schappij. In 1672, om precies te en Zuidwest-Afrika leveren nog
zijn: op 24 januari 1672, vond de meer lamsvachten. terwijl ook Af-
eerste veiling van Noord-Ameri- ghanistan vrij veel „lam" produ-
kaans bont plaats in Londen. Hij ceert tegenwoordig. Kortom, Loft-
werd gehouden in Garraways Cof- den's bonthandel is, in de dubbele
fee House in Change Alley." Zowel zin des woords, een „echt Jjont"
de broeder des konings (de hertog gedoe.
En vroeger
Reeds vóór de komst der Ro
meinen in Engeland werd er ter-
plaatse van Londen handel ln pel
zen gedreven. En Londen is altijd
een pelsmarkt gebleven. Nu eens
werden er grote zaken gedaan ge
durende veel jaren, dan weer v\>lg-
de een periode van (tijdelijke) ach
teruitgang. Tijdens de beide we
reldoorlogen bij voorbeeld liep de
handel tot vrijwel niets terug.
Thans echter maakt Londen's
bonthandel weer een phase van
bloei door. Hij verkeeg in de loop
der eeuwen door de wisselvallig
heden, waaraan hij bloot stond,
voldoende veerkracht om na 1945
uit te g.roeien tot wat hij thans
is: Een internationaal bont-cen-
1NZENDTERMIJN SLUIT 15 JUNI
«Richt uw lens op de werkende mens»
Vele fotograferende' lezers hebben ons reeds hun inzen-
ding gestuurd voor deelneming aan de grote nationale foto-
wedstrijd „Richt uw lens op de werkende mens". Zoals men
weet,wordt deze wedstrijd georganiseerd in sa.menwerking
J mei de „Vereniging Nederlands Fabrikaat" en de JStichting
ter Bevordering van de Amateurfotografie".
Deelneming is mogelijk voor iedere amateurfotograaf,
die een of meer platen heeft geschoten, welke de werkende
mens tot onderwerp hebben. In de landelijke wedstrijd zijn
bijzondere fraaie prijzen te winnen.
O In groep A (voor de leeftijd van 10 t/m 17 jaar) is per
provincie een vijfdaagse reis langs de Nederlandse industrie
te winnen en voorts f 100.ƒ75.en f50.in contanten
en nog tal van waardevolle prijzen.
In groep B (alle overige amateurs) zijn prijzen beschik
baar van 1000—, f 500.250.en nog tal van lagere
geldprijzen. Voor de beste foto schonk de Ver. Nederlands
Fabrikaat nog eens f 500.Ons blad geeft voorts nog 4 aan
moedigingsprijzen van f 25.
De foto's moeten minstens van het formaat 9x9 cm
zijn en hoogstens 18 X 24 cm. De inzendtermijn sluit onher
roepelijk op maandag 15 juni a.s. Dan moeten dus alle foto's,
die wij naar de jury zullendoorzendenin ons bezit zijn.
H.K.H. PRINSES BEATRIX ZAL OP 15 JUNI
DE NIEUWE EIGENARESSE WORDEN VAN
HET KASTEELTJE „DRAKESTEIN". OP DEZE
LUCHTFOTO ZIET MEN DIT IDYLLISCH
CELEGEN SLOT. OVER DE VORIGE EIGE
NAAR EN ZIJN MOEILIJKHEDEN VERTELT
EEN ONZER REDACTEUREN IN HET ARTI
KEL OP DEZE PAGINA.
Kasteei-
romantiek
en de harde
feiten
