LOUIS BARTHOU
r
Rede te Genève van
sa* «sr rs"'n8c:r.dié^ankr,ik
Stumima gaat
verdwijnen
„Gelooft gij, mijne heren, dat ik uit naam van Frankrijk hierheen gekomen ben, om een
toegevendheid in acht te nemen, die de werkelijke stand van zaken en daarmee de gehele
ernst van de situatie verheimelijken zal? Ik houd geen aanklachtsrede jegens wie dan
ook, omdat ik geen haat jegens wie dan ook koester. Maar ik heb een hartstocht voor de
waarheid. Ook vóór ik de eer had hier te spreken, heb ik altijd geloofd dat men de waar
heid spreken moet, koste het wat het koste. Nu versta ik wel dat men uit voorzichtigheid
aarzelen kan deivaarheid te zeggenmaar er komt een ogenblik, waarop men alles zeggen
moet. Dit ogenblik is thans gekomen. Ik zal voorzichtig, gematigd maar vastbesloten alles
zeggen
MINISTER LOUIS BARTHOU
Rede
Gen.
(30 r
i 1934).
„II weet hoe ik het Duitsland van Kant en Goethe, van Bach, Beethoven
Wagner liefheb en vereer. Slechts het door Mirabeau getypeerde Pruisische
dat de gehele wereld aan zich
vrezen. Dat was en blijft de brandstichter va
herhaal het hoogste waakzaamheid gebodei
iderwerpen teil, hebben wij te
Europa. Hier vooral is ik
MINISTER LOUIS BARTHOU
~->mmentaar
Even in Vlaanderen
De 80-jarige Vlaamse schrijver
Ernest Claes was zelf verteller bij
het televisiespel dat naar zijn boek
..Pastoor Campens zaliger" is ge
schreven en dat wij gisteravond op
film te zien kregen in een NTS-
programma.
Belgische tonelisten gaven een
wat trage maar meermalen treffende
opvoering van deze heel naïeve
echt-Vlaamse geschiedenis uit het
pretentieloze leven van de goede
dorpspastoor, van wie de grootste
belhamel uit de parochie nu nog
zegt: „Zulke goede mensen zijn er
Men mag over de oubolligheid en
het vrijmoedige godsdienstige leven trachten de route
op het Vlaamse platteland denken Een televisietea
niemand zal
Camera s herhalen de reis
het beloofde land
naar
Duizenden jaren nadat het oude volk Israël zijn lange omzwervingen
door de woestijn maakte, op reis naar het Beloofde Land, zullen camera s
die tocht vast te leggen op films,
n de NCRV vertrekt binnenkort naar de landen
rondom de oude wereldzee om te gaan speuren naar wat er nog^ f
kennen, bij deze voorstelling in het gebleven van vele plaatsen, die in het Oude
hart van een waar christen te heb
ben gekeken. Daarbij moeten we
maar vergeten dat het technischo
deel, zowel in beeld als geluid
veel te wensen liet.
Er waren toch ook momenten van
knappe toneelkunst, vooral
worden genoemd in verband met de geschiedenis i
Als het dan straks weer winter is,
zullen de televisiekijkers de resultaten
van deze ^expeditie" op tenminste
drie films kunnen zien. zulks ter ge
legenheid van het 35-jang bestaan van
de NCRV dat met deze en andere bij-
strijdvaardige pastoorsmeid
beeld waren. De figuur
pastoor Campens zelf werd ir
tweede deel pas aannemelijk.
de door verdriet geslagen schoen- zondere uitzendingen wordt gevierd.
maker de oude stovenzetster of de Het team. dat op 15 juli a s. w-il
Jeugd
lj was van aard een
ir hU had beide zUden
i wat Goethe eens schreef:
De jongeren kenden Louis Barthou „Eins bist du de mLeben schuldig,
nauwelijks toen deze in februari 1934 Handle oder bleib- jn Ruh
zaken inVet ™ób\net-Doumerque. In ze- gist Hommer schlaae^u'"'
kere zin was dat geen wonder, want Bist dn Hammer schlage zu.
Barthou was van de generatie van de
drie jaar oudere Jaures, de twee jaar
oudere Poincaré, en van Briand, die
evenals Barthou in 1862 geboren werd.
Toch was Barthou reeds vóór 1930
meer dan tienmaal minister geweest,
onder Dupuy (1894—1895) onder Méli-
ügo
Tweeënzeventig jaar oud,
pensioengerechtigde leeftijd, vatie nij
deze taak op, met een vitaliteit en Int
tiatief die slechts weinig jonge minis
ters in zijn plaats betoond zouden heb-
Daarbij, Barthou antwoordde zel
den op aanvallen die op hem ge
daan werden, hij ging eigen weg, en
en Duitsland een verdrag gesloten, en
al bevatte het geen geneime clausu-
dus op les, het kon van belang worden, wan-
atte hij neer de verhouding tussen Polen en
t en lni- Frankrijk nog meer verkoelde.
Zondagmiddag 22 april 1934 arriveer
de Barthou in Warschau. Vooraf had op het program.
hij in de trein zich jegens de journa- thou naar Genève reizen, om er een
ngaande de Europe- listen als volgt uitgelaten: ,,Ik ver- zitting van de Ontwapeningsconferen-
"J~ u" wacht veel van de besprekingen die tie mee te maken, die ook werd bij-
ik met de Poolse staatslieden zal heb- gewoond door diverse belangrijke
genoegen kennis ma- staatslieden als Sir John Simon Aloïsi,
speuren. President Masaryk en dr. Be-
nesj waren mij zeer vriendschappelijk
gezind en de 'betekenis van de vriend
schapsband is nog versterkt."
Bezoeken aan Londen, Boekarest. Ro-
Wenen en Belgrado stonden thans
Zijn standpunt
$e vrede formuleerde hij als volgt: wacht veel
,,Een jaar geleden schreef ik, dat ei
in 1934 onmogelijk oorlog kon komen.
Ik zou thans hetzelfde niet me
mijn mening durven uitspreken."
Dit
15 juni 1898 werd het kabinet-Méli-
weggevaagd, en diverse ministers dat Barthou de Frai
rvan zijn nooit meer opgetreden, voudig zou gaan orgai
laar Barthou had gezwegen, evenals grond af opnieuw opbouwen
Ik zal i
als ken met uw minister van buitenland- Litw
zaken Beek. Maar het zal mij
voldoende. Europa begreep nog groter genoegen zijn de kennisma- D. de Graeff en de hoogleraren V. H.
nauwelijks acht ja.
ter trad Barthou weer op als minister dat jaar, en het program, dat
Colijn en Barthon
onder Sarrien (1906),
onder Clémenceau (19061909), drie
maal onder Briand (19091910; 1913 en
1929), onder Painléve (1917), tweemaal
onder Poincaré (1926—1928 en 1928--
1929), terwijl hij van 21 maart tot 2
december 1913 zelf minister-president
In Louis Barthou zien wijthet voor
beeld van de grote Franse culturele am
bassadeur. die tevens in de politiek zijn
levensidealen vervulde. Hij las dage- Grote
lijks Montaigne, Descartes, Monies- verwerve
quieu, Voltaire, Diderot, Pascal. Stend- sten, toen hij zelf, zij het slechts kort,
hal. Flaubert en Anatole France, en van 21 maart tot 2 december 1913 mi-
was een groot kenner van de muziek nister-president werd. -
van Bach, Handel, Mozart, Beethoven, J j
Schumann. Berlioz. Debussy en vooral Wat Colijn vow de Nederlandse de-
Wagner. Hij publiceerde reisbeschnj- 'ensie betekend heeft door het ont
vingen over België. Nederland en Duits- werpen, indienen, verdedigen en doen
veiligheid
Zijn naam werd een program in slagveld'
king te hernieuwen met uw minister Rutgers, Francois en Moresco.
van oorlog, maarschalk Pilsoedski, die
1921 begeleid heb, toen hij de
Frankrijk bezocht. Ik
herinner aan dat bezoek om het lot
van onze landen nader te brengen in
een kader van hartelijke samenwer
king en loyaal vertrouwen. Ik ben één
van hen die in 1921 het Verdrag van
Frans-Poolse alliantie ondertekenden.
Deze alliantie zal gehandhaafd wor
den. Zij beantwoordt niet alleen aan de
beiangeo van beide landen, maar is on-
vriendschap met Polen, werkelijk misbaar voor het evenwicht in Euro
met pa. Wanneer er misverstanden heersen,
zoals dat altijd kan gebeurt
De Ontwapenings
conferentie
Een stevig bondgenootschap
tussen Frankrijk en de Kleine En
tente (Tsjecho-Slowakije, Rume- ucji
Yougo-Slavië)hernieuwde belangen'
land en schreef werken over Mirabeau,
(1913), Lamartine (1916), Baudelaire
(1917), Victor Hugo (1924), Pierre Lo-
ti (1930). Danton (1932) en Richard
Wagner (1932).
werpen, indienen, verdedigen
aanvaarden van de Militiewet vi
Eerste Wereldoorlog, dat heeft
thou in 1913 betekend voor de Franse
defensie: hij
dienstplicht i
ging van de Oostgrenzen en breidde de
luchtvloot uit!
nsgezind optreden tesamm
Engeland, goede relaties met
Italië en Oostenrijk, enali
sluitstuk van dat alles: een bond
genootschap met Rusland!
tussen de beste vrienden, dan ben ik
er zeker van dat een ernstige openhar
tigheid deze misverstanden spoedig zal
kunnen doen verdwijnen
De zaken werden tussen Barthou,
Beek en Pilsoedski besproken,
De Ontwapeningsconferentie kwam
einde mei 1934 in malaisestemming
bijeen te Genève. onder voorzitter
schap van Henderson, die op de cri-
tieke situatie wees, maar aandrong op
voortzetting van de pogingen en aan-
zelfs moedigde om tot beslissingen te ko-
De
Austen Chamberlain diep verontrust
over de ontwikkelingen in Hitler-Duits-
land, en die verontrusti:
dat hij in zijn laatste levensj
stem vertolken kon
te Frankrijk.
JEUGD
Evenals Clémenceau en Jaures
l het verontrus-
hij
Heftig werd hij in hel parlement ge-
Jaures, Franklin-Bouillon. Paul Bon
cour en Viviani, maar tóen de oorlog
uitbrak was Frankrijk mede door Bar
thou gered.
éfsrti;r.isvrvw£
reldoorlog direct als vrijwilliger, en
sneuvelde in december 1914 I de Elzas.
uidus scheen Barthou zich uit het
bezócht Politieke-leven terug te trekken! lezm-
Louis Barthou speelde ae commu
nistische kaart Ruslandtegen
Hitler-Duitsland uit. De man die
nooit gepacteerd had
cialisten, Wenste
- aan één tafel plaats te nemen onj
het gezamenlijk op te nemen te
gen Hitier!
en de diepe beschaamdheid die
bestond; daarna sprak Litwinow die als
zijn overtuiging uitsprak dat alleen de
Pil- rechtsgelijkheid der staten basis kon
soedski geloofde niet in de duurzaam- zijn van een concrete ontwapening,
heid van de Sowjetstaat, en wilde de Op woensdag 30 mei sprak de En-
anti-sociahnttsche handen vrij houden tussen Rusland en gelse minister van buitenlandse zaken,
Duitsland, omdat hij ook minder ver- Sir John Simon, die de hoop koesterde
trouwen in de Volkenbond had dan Bar- dat Duitsland naar Genève zou terug-
thou. Maar meL dat al werden de ver- keren, immers ,,wij tiebben het een-
houdingen tussen beide landen verbe- voudige en duidelijke feit onder het oog
fmet d'e Russen e" Brpl^-vnldoenin, kon Bar, le z en. dat een internationale
Ziedaar het program van Barthou rllOT„„
>934. «en P'an waarvan het sluitstuk onder ook hct verschil
driejarige het grootste opzien baarde'
verbeterde de verdedl-
Zijn grootvader kon
zen noch schrijven, maar de jonge
Louis bezocht sinds 1875 het rooms-ka-
tholiek gymnasium te Pau, dat thai
naar hem genoemd 1
Barthou nam in dit verband "het Ini
tiatief, Rusland op te nemen in de Vol
kenbond. een punt waarmee bijna de
gehele wereld te maken zou krijgen. Op
vrijdagmiddag 25 mei, de eerste maal
gen houdende aan de Sorbonne. Een mi- -dat Barthou zijn beleid in het Franse
nisterschap onder Painlevé in de herfst parlement verdedigde, sprak hij over
van het jaar 1917 duurde slechts twee het toetreden van Rusland tot de Vol
maanden. en wordt achteraf geheel kenbond: ,,Ik zeg dat het een belang-
overschaduwd door het optreden van rijke gebeurtenis voor de Europese vre-
thou op zijn bezoek terugzien,
hij op woensdag 25 april naar Frank-
rijks andere bondgenoot verder reis
de, waarmee Polen echter in onmin
leefde: Tsjecho-Slowakije.
In Praag
eenkomst inzake het bewapenings
vraagstuk noodzakelijkerwijze in zich
sluit, dat Duitsland er deel van uit
maakt."
Hierop nam Louis Barthou het woord!
De rede van Barthou
j de universiteit te Bordeaux
er rechten te studeren. Hij vestigde
zich daarna te Pau als advocaat,
steeds maar lezende, en de omgang
rfpH'h'ppaafHp" i nnee 8 F ra ns e° (fhrli v e r s het machtige kabinet-Clémenceau. dat dé zafzijn"
de, begaafde jon^e Franse ^schrijvers gr dlreet volgt en dat tot 1920 zal
blijven regeren.
Hartelijker nog dan in Warschau
was de ontvangst in Tsjecho-Slowa
kije, wijl hier geen misverstanden wa
ren weg te nemen, doch slechts een
vriendschap bevestigd diende te wor- wiji
den. Met Benesj besprak Barthou de de 'waarheid
Zijn rede werkte als
bui. die de meest uiteenlopende
mentaren ten gevolge had: grote in
stemming en verontwaardigde erger
voldoening dat éindelijk te Genève
gezegd,
als Pierre Loti, Paul Bourget
cel Prévost.
In 1889 werd hij lid van het parle
ment. in een tijd aldus dat men nog
niet via connecties met partijbesturen
een verkiesbare plaats op de lijst ge
schonken kreeg, maar in de jaren
waarin men, gestimuleerd door trou
we vrienden en persoonlijk tegeng'
staan door vijanden van formaat, zie
een zetel in het parlement had te ver- lijke Beëlzebub
Herstelbetalingen
Naar Wazrchau
Opde conferentie
april—19
als hoofd van de Franse delegatie,
formaat, zich werd e_r "goor de Duitsers als de lijfe-
i-.-u aangezien.
De reis van de Franse minister van
buitenlandse zaken naar Warschau was
verscheeif Barthou °nd*r mimster Paul B°ncour vast"
april 1934
Anders dan Clémenceau,
en Briand, leed hij niet at
tations met het socialisme, waardooi
hij in later jaren nooit genoodzaakt is
geweest verwijten van verraad en on
trouw van oude strijdmakkers te moe
ten incasseren. Louis Barthou was en
bleef gedurig een oer-conservatieve po
liticus die opkwam voor de verdediging
van de geestelijke waarden van Frank-
De Dreyfus-afffaire
hield
w. -HS scherpe réde tegen dè
Millerand Duitsers, maar alles werd weggevaagd
jeugdflir- door tiet accoord dat Rathenau op 16
april te Rapallo met de Russen sloot!
gesteld, en daar
In het verdrag van 12 mei 1921 wa
ren de verhoudingen tussen Frankrijk
en -Polen--vastgelegd, later nog nader ™Ijnr
gepreciseerd
en 1925.
Op
blik raadzaam leken. Hij
waardig van af, toen men deze
veeëndertigjarige lce«'id werd 'telle" rog te voorbarig aebtte''.,
Barthou minister van openbare
Maar Polen had enige ernstige grie-
-ven tegen Frankrijk, en vooral deze:
dat het niet langer als een voogdij-
kind, opgevoed vanuit het Verdrag Pilsoedski de
van Versailles, dat de Poolse staat
weer opnieuw aanzijn had geschonken,
wilde behandeld zijn. Polen wilde er-
kwam Barthou toe als een kend zijn als grote mogendheid, juist
necht. Op de conferentie- van Genua door Frankrijk'
zou hij graag bepaalde flinke voorstel- Frankrijk had, gegeven eigen gevaren,
len gedaan hebben, dié zijn scherpte alle reden deze wensen tegemoet te
komen: in januari 1934 hadden Polen
In oktober 1922 werd Barthou door
het kabinet-Poincaré benoemd tot voor
zitter van de herstelbetalingscommis
sie. Eduard Herriot merkte over. deze
benoeming op: ,,De eer aan het hoofd
van de Herstelbetalingscomm
ontwikkeling en organisatie van Mid- je critiek vanwege zoveel agressivi-
den-Europa, en met Masaryk dineerde teit. De rede werd door allen bewon-
Barthou op het Hradsjin. waarbij Be- derd om de logica en overtuigings-
nesj in zijn tafelrede opmerkte:, „nooit kracht, maar door deze geroemd als
sedert 1918 is er een wolkje geweest een gr0otse tijdrede. door gene afge-
tussen onze beide landen. wezen als een al te suggestieve verkie-
Toen Barthou op zondagmiddag 29 zingsrede!
De kleine, levendige Fransman, niet
in het papier aflezend zoals Hender-
in, Simon. Norman Davis en Litwi-
Zü is door geen schaduw !ï°w,' 2|L"
°1922 of misverstand verduisterd. Overal ^n. af r[Óhttf hli
heb ik de waarde van de trouwe .T13" al dra r'chtte hij
vriendschap voor Frankrijk leren ken
nen en schatten. Niets gaat boven per
soonlijk contact met de buitenlandse
staatslieden. Ik heb in maarschalk
Jski de man teruggevonden, die
1921 de slagvelden
Parijs weerkeerde, kon
hij aan de journalisten verklaren:
„Eerst thans, nu ik mijn indrukken
verzamel, overzie ik de betekenis
Overal
uitgestrekte arm zijn nuchtere
taal tot de wereld, die nog steeds ge-
maarscna ik n -
ik in i»zi ae siagveiaen aan de Mar-
ne en de Maas heb getoond. Hij heeft ïcn Dé
mij als een vriend ontvangen. De bond
tussen Polen en Frankrijk is versterkt.
Polen is een grote mogendheid, die
zich nog niet in haar ware grootte ge
toond heeft. In Tsjecho-Slowakije wa
ren geen moeilijke vraagstukken te be
laagd, terwijl Duitsland zijn budgét
de Reichswehr alleen reeds met
de luchtmacht met
pet. verhoogde."
Barthou liet zijn gedachten de vrije
trekken, wordt gevormd door de
regisseur Dick van Bommel en de
assistent-regisseur-cineast Rob Ma-
riouw Smit. Zij worden begeleid
dor een adviseur, de bekende oud
testamenticus prof. dr. Th. C. Vrien-
zen uit Den Dolder.
Op het ogenblik zijn de voorbereid
selen in volle gang. Er v r-
Toch blijft er nog veel avontuur
over, want er zal moeten worden
gezocht naar allerlei vaag om
schreven plaatsen, waarvan geen
of slechts weinig overblijfselen zijn
en die toch bij de veertig jaren
in de woestijn zulk een belangrijke
rol hebben gespeeld.
Duidelijk is, dat de politieke situatie
in het Midden Oosten op de voorberei
dingen wel enige invloed heeft, maar,
zoals ons van de zijde der NCRV werd
verteld, het team heeft voor deze bij
zondere opdracht veel medewerking
ondervonden van de diplomatieke ver
tegenwoordigingen in ons land en zo
tingen voor d
weet,
:onstrueerd, opdat
beginnen en hoe te reizen.
Verder moet er voor de uitrusting
worden gezorgd, want al is de begaan
baarheid van woestijnen beter dan dui
zenden jaren geleden, het kan toch een
lange en wellicht vermoeiende tocht
worden en men moet op alles zijn
voorbereid, zeker wanneer de kostba
re apparatuur moet worden meege
voerd en onderhouden.
Belgisch huwelijk
op Eurovisie
De Italiaanse televisie zal voor de
Eurovisie een directe reportage ma
ken van het huwelijk tussen prinses
Paolo van Italië en prins Albert van
België dat in juli a s. te Rome wordt
gesloten.
Zoals u weet is de bijzonderheid van ^ra
dit huwelijk dat het door de jjaus zelf Nw
wordt gesloten
lijk huwelijk
Adverteerders willen
reclametelevisie
In een officieel rapport heeft de Ne
derlandse Bond van Adverteerders
aangedrongen op de invoering van re
clametelevisie. De al eens geopperde
gedachte, ev. reclame-uitzendingen te
geven voor en na het NTS-journaal
acht de Bond niet aantrekkelijk. Hij
wil enkele malen per avond in het
programma reclame-inlassen.
Het ziet er vooralsnog niet naar
uit. dat de overheid dit zal toestaan
noch dat de omroeporganisaties zulk
een voorstel met handgeklap zullen
toejuichen.
Programma voor zondag
geen burger- Mui
lij* „unv,.jn JSafgaan. Ten- 11.3
SSS "cc
niet zijn 1
NCRV: 12.00
i ploeg", i
vanavond
15 30 Muz
Om 7.40 uur begint in het KRO-pro-
gramma de uitzending „Populaire
klassieken", waarin het Limburgs
Symfonieorkest, gedirigeerd' door
André Rieu en met medewerking van
de violist Arthur Grumiaux werken
van Grétry, Mozart ('3e vioolconcert)
en Schubert speelt. Om 8.35 het
laatste programma Tierelantijnen
en daarna ontspanningsmuziek tot
10.35 uur.
In het VARA-programma kunt u
om 8.35 uur luisteren naar een luch
tig concert door het promenadeorkest
o.l.v. Hugo de Groot, waarin Fania
Chaprio pianosoliste is bij de uit
voering van de Rhapsodie in Blue
van Gershwin. Om 9.30 uur herinne
ringen aan VARA-programma's van
voor de oorlog cn om 10 uur sport-
rubriek van Bob Spaak.
en orgel: _19.30
20.45 'GI
KRO: 19 45
2L30
Mijnheer Petereit komt om
spel; 22.25 Lichte muz; 22.45 Avondgebec
en liturg kal; 23.00 Nws; 23.15—24.00 Ka-
10 40 Cat
Lichte mu
spel; 13.0
N-ws? n"o7 "De" toestand in dt
is; 13.17 Meded of gram; 13.21
VPRO: 18.30 I
0.50 De Mas
caus; 22.05 Gr'a
TIPS
uit het buitenland
Programma voor maandag
Ook deze avond wijdt Brussel Vlaams
nog aan de uitzending van de wed
strijd vioolspel „Koningin lElisabeth"
in Brussel. U kunt ernaar luisteren
op golflengte 324 m, tussen 8 en 9.30
Het zaterdagavondconcert dat de
BBC op 464 m uitzendt duurt van
8.40—10.16 uur en wordt gegeven f-i5'0v
door het BBC-symfonieorkest onder ber.
leiding van Rudolf Schwarz. Ditmaal zee': C
werken van Rawsthorne, Lars-Lars- de Nee
son, Gal en Dvorak. g'00™*
Een vrolijke vakantierevue wordt derr|
uitgezonden in het Duitse program- Gram;
ma op 309 m/971 kHz Tal van so- men n;
listen werken mee. Te beluisteren nade c
8.00 Nws.
9.00 V d zieken; 9.30 Gram; 9-35 Waterst;
9 40 Vd vrouw; 10.15 Theologische ether
leergang; 11.00 Gram; 11.20 Voordr; 11.40
Gram, 12.00 Lichte muz; 12.25 Voor boer
en tuinder; 12.30 Land- en tuinb meded;
12 33 Gram; 12.10 Calvijnherdenking. 13.00
18.30 Fri'
19.30 Radiokra
18.45
0 Ne-
19.55
doelbewust,v
deze functie dat hij op
19 januari 1923 te Parijs een rede hield
I, i.over >'De rechten van Frankrijk en de
-conservatieve van Duitsland", een rede. die
werken m het derde kabinet-Dupuy (1
juli 189414 januari 1895), maar eerst
zijn optreden in het oer-
anti-socialistische kabinet-Méliiic, «hoi-
in opnieuw zijn vriend Poincaré zit
ting had. gaf aan Barthou een teke
nende plaats in de Franse^ politiek^ h(
verwoest geworden, dèt land
ZeÖs Barthou's biograaf Wilhelm :d?or.
Herzog merkt over deze periode op:
land verwoest, hebben op ónze velden
en in ónze fabrieken een afschuwelijk
werk van systematische verwoesting
Bar'ih-o"! >»p ^^'te^be^er^"™0/ "ïdo^
werd geacht van het kahmet-MtoM. To^en'^en'pVdlctë" vï"™"
waartegen de historisch bekende storm- Drovinc;es"
aanvallen zich richtten vaji Clemen- Barthou en geheel Frankrijk stonden
hij uitsprak met maarschalk Foch
der zijn gehoor, en waarin hij onder
meer de visie van Frankrijk vertolkte
met de woorden: „Wij zijn Duitsland
kreeg te behandelen. trapt doof 0„„ lege„. lijn fa-.,eken
ziin niet verwoest Zij zijn integendeel
..Het was de ntthst &SZ"SFC2ïl
uit het leven van Louis Barthou tpag.
129) en schrijft later zelfs: „deze vlek
de vraag, die
de wereld
zou blijken te
ilde Duitsland niet betalen, om
dat het niet kón betalen óf kon
Duitsland niet betalen, omdat het dit
niet wilde?
Barthon 1934
Jaurès en Zola,
vens de invloedrijke portefeuille van 0n0Di0<;b-
binnenlandse zaken beheerde, ging de
zesendertigjarige minister Barthou er
van uit. dat deze zaak niet tot zijn res
sort behoorde, wijl Justitie cn Oorlog
hiermee te maken hadden. Heel Frank
rijk verhief zich. stond in brand van
wege de Dreyfusaffaire, maar Barthou
zweeg, evenals Poincaré. Natuurlijk
kenden ook zij de meesterstukken van
aanvalspolemiek die Frankrijk dage
lijks verontrustten, die van Zola in de
„Figaro", die van Clémenceau in de
„Aurore", die van Jaurès in de „Pe
tite République" maar de anders zo
strijdbare Barthou zag toe hoe het af
liep, wenste geen stelling te nemen,
zag hoe het recht zijn loop zou ne
men en zweeg, zweeg, zweeg!
Het is typerend
eigenlijk voor lede
de wérkelijk
zich een zaak
cn treedt dan op, maar hü laat zich de
nooit door anderen het front bepa-
In het begin van de dertiger jaren,
na zijn laatste ministerschap onder
Briand. in 1929, was Barthou achter
gebleven in de tweede rij. Was zijn
loopbaan afgesloten? Reeds in 1918
was hij lid geworden van de Acadé
mie frangaise en in 1922 had hij zijn
parlementszetel verwisseld met een
van de Senaat. Naderde een eervol
maar niet opvallend einde van een
loopbaan, waarin hij geleefd had vol-
groot strijder: gens de door hem zeÖ geformuleerde
grote strijder kiest leefregel: „Voor een nuttig leven zijn
hij strijdt, drje dingen nodig: gezondheid, metho-
Maar de oude Gaston Doumerque,
Barthou wenste geen deel te heb- onder wiens presidentschap hij drie
ben aan de Dreyfus-strijd. hij was jaar lang minister van justitie was ge-
een aarts-reactionaire minister, die sveest (19261929), gaf hem de kans,
wel voor het recht van Frankrijk, door hem op 9 februari 1934 in zijn
maar niet voor de vooruitgang der vermaarde kabinet op te nemen als mi-
socialistcn wilde strijden. Hij was nister van buitenlandse zaken,
voor „recht en orde", maar wist En direct doorzag Louis Barthou de
misbruikten om tegen de bestaande mogelijkheid, waarop hij jaren lang
dat de socialisten de Dreyfuszaak gehoopt en gewacht had: Frankrijk
orde te kunnen rebelleren! ten tweede malen, als In 1913, maar
uw haar vraagt om make-upi
Veel fleuriger en glan-
zender wordt uw
haar, als u het thuis
zelf wast met
POLYCOLOR
Kleurehampoo.
Bijget-int- (zonder ver
ven) in uw natuurlij
ke haarkleur of een
nieuwe nuance. Het
kost zo weinig moei
te, 't geeft zoveel
extra charme!
(keus uit 20 tinten)
Doe het zélf - óók de
crème behandeling
-met de POLYCOLOR
Haarkuur (1.95)
Vraag het uw drogist
of parfumerie.
't hoort bij uic make-up!
LAHNEMANN - Urta
„Zijn wij zover gekomen dat er
een mogendheid is. die tegelijker
tijd onzichtbaar én tegenwoordig
ts en, wanneer u mij toestaat dit
beeld te gebruiken, juist door haar
afwezigheid aanwezig is, dus een
mogendheid, die niet hier is, die
uit de Volkenbond is getreden, dieonderzoek instellei
daarom geen verantwoordelijkheid ke waren verbonden
heeft, en die alle rechten zonder j ^o^den
plichten heeft?"
Ten aanzien van Simons voorslag
Duitsland opnieuw naar Genève te
nodigen, was Barthou's antwoord kort
en krachtig: „Misschien reist het gehele
bureau van de Ontwapeningsconferentie
naar Berlijn om Duitsland uit te nodi
gen, maar dan zonder mij!"
Zo vertolkte Barthou de al meer op
komende overtuiging in Europa, die
samengevat werd in de uitspraak: geen
ontwapening zonder veilig-
De laatste zin van zijn grote rede
uidde:
„Wie bedreigt Duitsland? Frank
rijk niet, mijne heren. Wij bedrei
gen niemand, wij willen niemand
aanvallen. Wij verlangen niets. De
verdragen hebben ons gegeven
wat ons toebehoorde en meer ver
langen wij niet!"
Verdaagd
Weergaloos was de indruk die deze
openhartige rede op de Ontwapenings-
conferentie maakte, een rede, waarbij
vergeleken zelfs de toespraak van Lit
winow, zoals de Matin" opmerkte,
Beek (Polen) zag van zijn toespraak
af, Henderson schorste de beraadsla
gingen, een ieder was geschokt. Simon
vertrok naar Londen; De Graeff
(Ned.), Saito (Japan), Hymans (Bel
gië), Motta (Zwitserland) en Aloïsi
(Italië) trachtten te Genève te bemid-
Na een geweldig hoogtepunt op de
zich reeds maandenlang voortslepende
conferentie, moesten de beraadslagin
gen verdaagd worden, om deze rede
De Algemene Rekenkamer deed een
de kosten wel-
n het In stand
de Studieverzameling mili-
j tair materieel (Stumima), die o m. ten
doelheeft het geven van een histo
risch overzicht van de ontwikkeling van
het militaire materieel en de militaire
uitrusting.
Op basis van de toestand per 31 de
cember 1957 bleken de jaarlijkse kos
ten, met inbegrip van de geschatte
huurwaarde van het gedeelte van het
gebouw, waarin de Stumima was ge
huisvest. ruim 103.000 te bedragen.
Uit een door de Rekenkamer inge
steld onderzoek naar werkwijze en nut
van deze instelling werd de conclusie
getrokken, dat men of tot personeels
inkrimping zou kunnen overgaan, waar
mede een jaarlijkse besparing van ca.
37.750 was te bereiken, of zou kunnen
besluiten tot algehele opheffing.
De Kamer heeft de door haar ver
zamelde gegevens aan de betrokken
autoriteiten doen toekomen.
Naar zij heeft vernomen, zal de Stu
mima worden geliquideerd, met dien
verstande, dat de verzameling zal wor
den verdeeld over de verschillende mi
litaire onderwijsinstellingen, zonder dat
hieraan kosten voor het rijk verbonden
mogen zijn voor het beschikbaar stel
len van ruimte en personeel.
van Barthou te verwerken.
Maar aan één overtuiging had
Barthou's uitbarsting gestalte ge
geven: dat men de verkondigers
van de totale oorlog niet met vre-
desmanlfesten en verdrag i kan
tegemoet treden, zonder vooraf
duidelijk vast te stellen wat de ge
volgen van een eventuele verdrags-
breuk zullen zijn!
En hiermee heeft Louis Bar
thou met zijn rede op woensdag
middag 30 mei 1934 eeii overtui
ging vertolkt, die ook vijfentwin
tig jaar later nog niets zou heb
ben ingeboet aan actualiteit!
23.40—24.00 1
7.10 Gym: 7.20 Gram;
9 05 Gym v d vrouw; y.ia ixram. vrau:
10 00 Morgenwijding. VARA: 10 20 Gram,
10 40 Voordr; 11.00 Lichte muz; 11.30 Gram;
12.00 Orgel en zang; 12.30 Land- en tulnb
meded; 12.33 V h platteland; 12.38 Gram;
13.00 Nws: 13.15 V d Middenstand; 13.20
Dansork en sol; 13.45 Oog voor de toe
komst, caus; 14.00 Moderne muz; 14.25
Gram; 14.55 Promenade-ork en soliste:
15 35 Hammondorgel; 16.00 Zestig minuten
voor boven de zestig: 17.00 Volksmuz; 17.15
Vacantietips: 17.50 Mil comm; 18.00 Nws
i ik nuchter, klankb; 21.00
plm. 21.45 Voordr);
23.00 Nws; 23.15 en 23.40
19 Gina Bachauer, piano The London Or
chestra o.l.v. Alec Sherman. II. César
Franck Symphonie in d kl. t Lento-Allegro
non troppo Allegretto Allegro non troppo
Symphonie Orkest van Bamberg o l.v. Fritz
Lehmann. III. Ernest Chausson Poème op.
25 Arthur Grumiaux. viool l'Orchestre des
Concerts Lamoureux o l.v. Jean Fournet.
IV. Maurice Ravel 1 Introduction et Alle
gro Nicanor Zabaleta, harp Symphonie Or
kest van Radio Berlijn o l.v. Ferenc Fric-,
say 2. Le Tombeau de Couperin Prélude
Forlane Menuet Rigaudon l'Orchestre de !a
Suisse Romande o.l.v. Ernest Ansermet. 3.
Concert voor plano cn orkest in g gr. t.
Allegramente Adagio assai Presto Monique
Haas. piano Symphonie Orkest van de
N W.D.R. Hamburg o.l.v. Hans Schmidt-Is-
Na het journaal van de NTS is
het om 8.20 uur VARA-uitzending.
Begonnen wordt met de quiz „Je
neemt er wat van mee" en besloten
met een showprogramma „Een
avond in Saint Germain des Prés".
[Vlevisie voor morgen
Televisieprogramma'*. NTS: 11.46—1200
lurovisle: Calvijnherdenking te Genève.
>RO20 00 Quizprogr: 21.00 Amsterdams
lunstmaandork; 21.45 Pauze: 22 00 Geza-
lenlijk progr v. AVRO. KRO, VARA en
'PRO. Sport ln beeld.
