is alleen
als er
op staat
Christelijke vakbeweging koos
voor vrijere loonvorming
LOONRONDEN ZIJN ALTIJD NADELIG
^Socialisten in de hoek van
Si de liberalen
S GRAFIE
2 GRAMMOFOON
PLAAT
CADEAU I
Sukarno strooit lokaas
voor de Belgen
Bij Alphen zijn duizenden
tonnen vis vergiftigd
5
MAANDAG 11 MEI 1959
de (Van onze sociaal-economische redactie.)
DE christelijke werknemers-vakbeweging heeft zich zaterdag tijdens een
drukbezochte kaderbijeenkomst in Tivoli te Utrecht akkoord ver
klaard met het standpunt, dat de confessionele groeperingen in de S.E.R.
bij het samenstellen van het advies aan de regering hebben ingenomen.
Hiertoe behoorde ook de vrijere loonvorming, die zowel door de voorzitter,
de heer M. Ruppert, als de inleider, de heer B. Roolvink, op krachtige en
overtuigende wijze werd verdedigd,
ifcj Wie zal er verantwoordelijkheid moeten dragen voor de hoogte van de
l'-lonen, zo riep de voorzitter. De werknemers en werkgevers zelf immers,
°Tyant het zijn de werknemers die er hun werk voor verrichten en het zijn
dede werkgevers die de lonen moeten betalen. Op verantwoorde wijze zal nu
jrtiets van de bedrijfsgemeenschap in praktijk gebracht moeten worden. Het
^bedrijfsleven zal de lonen zelf overeen moeten komen en niet laten afdwin
gen door de overheid. Christelijk-sociaal wil hier zeggen, het zelf doen van
sn.het bedrijfsleven.
^,1 De heer Ruppert wilde niet smalend Utrecht zaterdag op de bijeenkomst van
^iprekcn over de tegenstanders van de'
u_?rijere loonvorming, de socialisten en de
lee,ibcralen, maar wel stelde hij de onjuist-
leid van hun standpunt aan de kaak. De
zr.{cleide loonvorming, was de verdeling
,r.fan de naoorlogse armoede. Een derge
lijke loonpolitiek past niet meer, wan-
leer het gaat om verdeling van welvaart.
d Viets is ongunstiger voor de werkne-
ners dan de lonen steeds met een ge-
rf niddelde te laten optrekken. Een gemid-
lelde van wat de bedrijven kunnen be-
'.alen die aan de rand van het faillisse-
!n'nent leven en de bedrijven die 30 pc»
üvidend uitbetalen. Daarom begreep
^ipreker wel, dat de liberale werkgevers.
^lie altijd spreken over vrijheid het nu
naar liever hielden bij de geleide loon-
iolitiek. Men wilde de vogel van de
/rijere loonvorming nog wel laten vlie-
fen, maar hij moest op de grond blijven.
In dezelfde hoek als de liberale werk-
levers zitten de socialisten. Zij zweren
tok bij de gemiddelde, algemene loons-
0 Verhogingen van de loonronden.
de Het Centraal Planbureau heeft al uit-
15 jerekend, dat een 4 pet loonronde, zoals
la iet NVV voorstaat, een stijging van de
tosten van levensonderhoud zal beteke-
n- len met 4,6 pet, inclusief de huurverho-
«Ja [mg. Bovendien zal de werkloosheid met
461000 man toenemen.
ie De heer Ruppert geloofde overigens,
lat men in het socialistische kamp ook al
iardig aan het twijfelen is over de juist
heid van de krampachtige verdediginfl
n-Ier huidige geleide loonpolitiek. Het 1<
el ifg1 me
■li
Geen misverstand
Wanneer er gesproken wordt over de
nationale spanningen, dan is er niet
lelden een vlucht in vaagheden. En zodra
gaat het over de wens en de
ede, dat misverstanden mogen worden
33 Opgehelderd en het wantrouwen mag
weggenomen. Zulks een mediterende
is staat buiten de feiten. Er is géén
verstand tussen de bolsjewieken en
Navo-staten. Er is geen wantrouwen,
bij nadere kennismaking zal verdwe
en plaats maken
•een verkeerd begrip door onvoldoende
tact, zodat men kan hopen, dat bij
nader gesprek de conclusie zal zijn:
hadden elkaar verkeerd begrepen,
ir nu weten we gelukkig beter. Zulk
vergissing is gemaakt door Chamber-
i. In werkelijkheid was hij bedrogen.
is geen misverstand tussen de vrije
ereld en de Russen. En juist daarom
i wij de bolsjewieken geen ogenblik
tuwen. Hoogleraren in de theologie
n naar Rusland reizen en er van-
komen met de illusie, dat zij het
nen en dat het zo mee-
V talt. En zij kunnen daarna proberen de
IQ Vastberadenheid van ons volk, om de vrij
ie heid desnoods met de uiterste middele.
in Ie verdedigen, te ondergraven. Zij spelen
iaarmee de Russen in de kaart. W
Ij precies wat het bolsjewisme is
l_ bet bedoelt. Het is een goddeloos stelsel
il pan onderdrukking. Het is een geloof
in [ten, die het Evangelie tot het uiterste
d tüandip zijn. Het is een denkwijze, waar
bij de woorden een andere betekenis
d trijpen, zodat waarheid en vrijheid en
r« fecht iets radicaal anders gaan betekenen
•t Kn hoe dit stelsel in de prakijk werkt?
Vraap het aan de honderdduizenden
Vluchtelingen. Raadpleeg de lectuur o
de processen in Moskou. Realiseer u,
er duizenden concentratiekampen zijn
i- Rusland en in Siberië. En praat o
.misverstanden" na de massamoord
Mi Hongaarse volk.
(F riesch Dagbic
NVV in Den Haag eveneens klanken
zijn gehoord, die vragen om een meer
diepgaande bezinning op de loonvorming
en op de gevolgen voor de prijsohtwik-
keling. Spreker las ook wel eens Het
Vrije Volk en meende opgemerkt te heb
ben, dat men in het socialistische kamp
ook steeds meer de feiten gaat zien van
de huidige loonvorming.
Een algemene loonronde is in het na
deel van ons volk en vooral in het na
deel van hen, die in een moeilijke positie
verkeren, aldus de heer Ruppert.
Het resultaat van de veertien loonron
den van de afgelopen veertien jaar, is
o.m. dat er nu gezinnen bestaan in Dren
te, zoals een van de vragenstellers mede
deelde, die met f45 in de week moeten
rondkomen. Veelvuldig werden voorbeel
den genoemd van gezinsinkomsten van
f50 tot f60. Hier ligt concreet de nood
zaak van een invoering van een wettelijk
minimum loon, zoals de voorstanders
van een vrijere loonpolitiek ook in het
SER-advies aan de regering hebben
voorgesteld.
Op 't ogenblik verdient de ongeschool
de in de eerste gemeentèklasse f 1.09 per
uur en in de vijfde gemeenteklasse
f 0.99De tijd is meer dan rijp, aldus
de heer Ruppert, voor een gedifferen
tieerde aanpak van het verdelingsvraag
stuk, een aanpak, waarbij een nauw ver
band tussen de lonen onderling wordt
bewaard, waarbij de winstpositie van de
betrokken onderneming tot uitdrukking
komt in het loon en waarbij groepen die
eventueel sterk mochten achterblijven
(genoemd werden het ambacht en het
platteland) achteraf zo nodig zullen wor
den bijgetrokken, om te grote verschillen
tegen te gaan. Het bedrijfsleven wordt
dan weer actief betrokken bij de loon
vorming en er wordt een stukje christe
lijke verantwoordelijkheid verwerkelijkt.
Eén voor loonronden
Slechts een van de vele honderden af
gevaardigden, die ter vergadering aan
wezig waren, verklaarde zich voor hand-'
having van het systeem van loonronden.
Het overgrote deel der vragenstellers
verklaarden zich akkoord met het door
het bestuur van het CNV uitgestippelde
beleid. Op het punt van de huurverho
ging kwamen ook nog verschillende vra
gen los Voor woningen gebouwd tussen
de jaren '30 en '40 blijken huren betaald
te worden, die hier en daar gelijk liggen
met gemeentelijke nieuwbouwwoningen.
Moeten deze woningen van voor de oor
log nu weer in huur omhoog?
De heer J. D. Sprokkereef uit Rotter
dam wist wel kamer-keuken-woningen in
Rotterdam te noemen van voor 1918, die
nog meer dan f50 huur per maand doen.
Moeten deze huizen ook nog opgetrokken
worden? Dezelfde spreker drong er met
kracht op aan, dat de vrijere loonvor
ming snel en met vasthoudendheid zal
worden aangepakt, want, zo merkte hij
op, er zijn thans nog c.a.o.'s waarin de
4% vakantietoeslag nog niet is verwerkt.
In zijn beantwoording verklaarde de
heer Roolvink, dat ieder die meent, dat
een nieuwe verhoging van de huur voor
Aan het slot van de C.N.V.-kader-
bijeenkomst te Utrecht werd zater
dag een dertien punten tellende re
solutie aangenomen, waarin samen
gevat, de volgende wensen werden
1 Na de periode van bestedingsbe-
perking is de economische toestand
in Nederland verbeterd, maar met het
oog op de werkgelegenheid is nog voor
zichtigheid geboden met de loon- en prijs
ontwikkeling.
ey Het is sociaal rechtvaardig en eco-
nomisch gewenst, dat de loon- en
salaristrekkenden delen in de toegenomen
welvaart. De geldende loonstop zal dan
ook moeten worden opgeheven.
Er mag than:
ren, dat de verantwoordelijkheid van het
bedrijfsleven verlegd wordt naar de over
heid; prijsstijgingen maken de werkelijke
inkomstenverbetering aanmerkelijk gerin
ger dan de nominale loonsverhoging en er
bestaat geen verband tussen het rende
ment van de onderneming en het inko-
van de werknemers. Voornamelijk
de aandeelhouders en de fiscus trekken
voordeel van hogere bedrijfsuitkomsten.
niet langer getalmd
die de Stichting van de Arbeid en de
S.E.R. resp. in 1954 en 1955 uitbrachten en
waarin invoering van een vrijere loonpo
litiek werd voorgestaan.
i— De christelijke vakbeweging doet
een beroep op alle werkgevers
werknemers om de vrijheid in ver
woordelijkheid te gebruiken. Ieder
ook moeten letten op het belang van
deren en op dat van het gehele volk.
z: De bedrijfstakken dienen vrijheid te
hebben de huurbijslag 1957 in de co
tractlonen te verwerken op een wijze, d
het meest in het belang is van de betrok
ken bedrijfstak.
enteklasseverschil
ej Het totale
zal van 12 er
derd moeten word
-erder
Daarboven zal vrijheid moeten
staan voor andere verbeteringen
de loon- en arbeidsvoorwaarden, indien zij
althans niet leiden tot prijsstijgingen.
het noorden en in
lijks ongeveer 50 miljoi
te worden
zijn woning onbillijk is, zich in verbin
ding kan stellen met de gemeentelijke
huuradviesbureaus; naar zijn mening
wordt hiervan nog veel te weinig ge
bruik gemaakt.
De compensatie van de nieuwe huur
verhoging zal volledig moeten geschie
den. wat inhoudt, dat wanneer de huur
verhoging f2.50 per week bedraagt
hieruit nog 50 cent extra voortvloeit i
sociale premies en loonbelasting, de c*
pensatie f3 zal moeten bedragen. Zij, die
niet voor huurverhoging in aanmerking
komen, krijgen toch de compensatie, aL
leen al om te voorkomen, dat de werk
gevers op grond van de compensatie
selectie onder de werknemers zouden
gaan toepassen.
loeten de 70 tot 80.000
invaliden hogere toe- en bijslagen on'
gen op de invaliditeits- en ongevallen-
11
Het C.N.V. gaat akkoord met een
huurverhoging per 1 april 1960 op
uitdrukkelijke voorwaarde, dat het be-
drijfstaksgewijze overleg van te voren
de vrijheid krijgt loonsverbeteringen tot
stand te brengen. Ook moet gestreefd
worden naar verlaging van de bouwkos
ten en dienen de reeds hoge huren
in 1957, 1958 en 1959 gebouwde huizen vrij
gesteld te worden van huurverhoging. De
huurverhoging dient volledig gecompen
seerd te worden door tenminste een i
eenkomstige huurbijslag.
12
afschaffing van de consumenten
subsidie op melk zal per 1 juli
gepaard moeten gaan met een verhoging
van de kinderbijslag met drie cent er
verwerking van de huidige duurtetoeslag
van tien cent in de kinderbijslag. De
A.O.W. en de A.W.W.-uitkeringen zullen
overeenkomstig verhoogd moeten worden.
13
onderzoek dient ingesteld te
len naar de wenselijkheid
ogelijkheid van een wettelijke regeling
Wens van N.V.V.:
Verlenging tijdelijke
belastingen
Aan het ednd van het N.V.V.
in Den Haag is een resolutie aangenomen,
waarin het hoofdbestuur wordt opgedra
gen het toekomstig beleid van de regering
nauwkeurig te toetsen aan
sociale rechtvaardigheid en economische
doelmatigheid. Gestreefd moet worden
naar een spoedige opheffing van de beste
dingsbeperking door middel
gemene loonsverhoging.
Volgens het N.V.V. i6 het
de maatregelen tot beperking van de be
stedingen ten bate van de werkgevers
broken. Gevraagd wordt daarom een f
mene loonronde van vier procent en
lenging van de tijdelijke belastingmaat
regelen na 1 januari 1960.
Ook is het N.V.V. van oordeel dat de
toeslagen op de invaliditeits- en ongeval
lenrenten zo spoedig mogelijk moeten
worden verhoogd.
B
X
1
m
...een 45-toeren J
met foto-tips
m
Vraag er om
bij uw fotohandelaarl
■HHxniiaBHf
ONTVLUCHTINGSPOGING
MET SCHOT VERIJDELD
Een agent van politie, die in de nacht
van zaterdag op zondag in de Willem
Pijperetraat in Amsterdam een man
aangehouden, die zich op verdachte wijze
in een tuin ophield, heeft van zijn pistool
gebruik moeten maken om een ontvluch
tingspoging van deze arrestant de 25-
jarige S. B. te verijdelen. De aange
houdene sprong namelijk op een bromfiets
en trachtte zich hiermee uit de voeten te
maken. Toen twee waarschuwingsschoten
geen resultaat hadden, richtte de agent
lager en raakte het achterspatbord va
bromfiets. Dit was de vluchteling teveel
van het goede en hij gaf zich over.
1.20 meter is deze onderzeeër lang. De
metalen wanden zijn 0,6 millimeter dik.
Het vaartuig is bestand tegen de druk
op vierhonderd meter onder de water
spiegel. De man, die het model hier aan
een touwtje heeft, liet het 390 meter in
het Italiaanse Comomeer duiken, waarna
het in uitstekende conditie weer aan de
oppervlakte kwam.
De bouwer, Nicola Grienti uit Milaan,
verwacht bijzonder veel van zijn duik-
bootje. Hij is van plan zich verder te ver
diepen in het bouwen van onderzeeërs,
naar zijn zeggen in staat zullen zijn
tot de diepste plaatsen der oceanen
door te dringen.
Mits hun autoriteiten rechters
maar behulpzaam zijn
WIJ ZOUDEN onze landbouwmarkten gaarne in België vestigen en Ant
werpen willen gebruiken als onze Europese doorvoerhaven, maar
zullen de Nederlanders ons dit laten doen? aldus heeft Sukarno te Kopen
hagen verklaard in een onderhoud met de correspondent La Libre Belgique.
De Indonesische minister van buitenlandse zaken Subandrio vroeg bij deze
gelegenheid: „Zal België belangrijke handelsovereenkomsten met Indonesië
sluiten? Wij hebben geen vooroordeel tegen België, maar de vraag is, in
hoeverre België zich zal bevrijden van Nederlandse druk."
„En per slot van rekening, uw rege
ring heeft nog geen enkel teken van be
langstelling gegeven voor de vestiging
van onze markten in België. Westduitse
autoriteiten daarentegen zijn zeer be
hulpzaam geweest, toen wij spraken over
de vestiging van onze tabaksmarkt in
Bremen. Ook Engeland heeft zich zeer
gunstig jegens ons betoond. Wij zijn het
natuurlijk in beginsel over eens onze
Water verontreinigd door fabriek?
Watermonsters in
onderzoek
TN DE OUDE RIJN, de Gouwe, Aar en
-®- de Heimanswetering rond Alphen aan
den Rijn, komen sedert zaterdagavond
grote hoeveelheden grote en kleine vissen
half versuft en dood boven drijven. De
vissen kunnen met de hand worden ge
vangen. Vele vissen zijn nog gered, door-
it ze werden overgebracht naar het wa-
r van de omliggende polders.
Volgens de heer C. van Leeuwen, be-
uurslid van de Centrale Nederlandse
hengelaarsbond, is de oorzaak var
sale vergiftiging waarschijnlijk tc
lan schadelijke chemische stoffen, die
fabriek bij Gouda heeft geloosd,
visserij-inspectie Zuid-Holland heeft
de zaak in onderzoek en heeft watermon
sters gezonden naar het Rijksinstituut
voor de zuivering van afvalwater te Den
Haag. Ook door de Zuidhollandse hen
gelaarsbond zijn watermonsters genomen.
Zolang het resultaat van het onderzoek
nog niet bekend is wordt het zwemmen
in de streek tussen Gouda. Leiden en het
Braassemermeer en rond Alphen aan den
Rijn afgeraden.
die aan de oppervlakte komen,
erschijnselen van grote be
nauwdheid. De symptomen wijzen op een
lange doodstrijd.
Inmiddels heeft Rijkswaterstaat maat
regelen genomen en water van de Hol
landse IJssel de Gouwe en Aar binnenge
laten. Dit water wordt via de Oude Rijn
en omliggende wateren weer bij Katwijk
en Halfweg gespuid.
theemarkt in Antwerpen te vestigen,
maar welke houding zullen de Belgische
autoriteiten (lees: rechters - Red.) aanne
men? Zullen zij de Nederl. eis tot inbe
slagneming aanvaarden zodra de eerste
theeschepen in Antwerpen aankomen? De
hele economische toekomst tussen onze
beide landen hangt af van dit eerste
contact. Is het gunstig dan kan ik u
verzekeren, dat wij er ernstig over den
ken in België verscheidene markten voor
onze landbouwprodukten te vestigen, zo
als rubber, koffie, palmolie, copra, pin
da's enz. Antwerpen zou de rol van
Rotterdam kunnen spelen en Indonesië
zou gaarne goederen laten vervoeren door
Antwerpse rederijen," aldus Subandrio,
die de Belgen aanried aandelen van de
Nederlandse eigenaars te kopen in door
Nederlanders beheerde gedeeltelijk door
Belgisch kapitaal gefinancierde maat
schappijen. Hij beweerde dat alle bui
tenlandse bedrijven, die onafhankelijk
zijn van Nederlandse trusts ongecontro
leerd in Indonesië zullen kunnen wer
ken en dat de Indonesische regering „er
zelfs over denkt hun een soort officiële
schriftelijke waarborg daarvoor te zul
len geven.
Sukarno en Subandrio zeiden nog. dat
Indonesië vele goederen moet invoeren
evenals technici, artsen en onderwijs
krachten en zich tot België zou wil
len wenden, omdat de Belgen Vlaams
spreken.
Sukarno is de zondag overgebleven in
de badplaats Sotsji aan de Russische
Riviera in gezelschap van de president
der opperste Sowjet maarschalk Woros-
jilof. Op 1 5mei wordt hij in Lissabon
verwacht voor een kort officieel bezoek
en ontvangen worden door president ad
miraal Americo Tomaz en Oliveira Sa-
Wahïb is boos
Te Djakarta heeft de minister van
burgerlijke en militaire samenwerking,
K N. Wahib, geantwoord op een aan
de juridische adviseur van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse za
ken, Lofuus Becker, toegeschreven ver
klaring, dat W ahdb de naam van zijn
regering en van zijn volk besmeurd
beeft door geen werkelijke maatregelen
te treffen voor vergoeding voor genatio
naliseerde Nederlandse ondernemingen.
Wahib zeide, dat dergelijke verwijten
beter gericht kunnen worden tot de Ne
derlanders „die als imperialisten nog
steeds West-Irian in hun klauwen heb
ben. Het imperialisme is een vorm van
onteigening, die meer afkeuring ver
dient." aldus Wahib, die zeide. dat
Becker tracht de Nederlandse kwade
praktijken in Indonesië te camoufleren.
Volgens Wahib stuit het de Indonesische
Overtuiging in beginsel tegen de borst
eigendom te onteigenen zonder passende
In kringen van het Indonesische mi
nisterie van buitenlandse handel ver
luidt het volgens A.F.P. dat men zaterdag
bij het vooroverleg over een Indonesisch-
Australisch handelsakkoord niet tot be
sluiten is gekomen en dat het niet zeker
is of het overleg wordt voortgezet.
Roofoverval
(Vervolg van pagina 1)
De overvallers zijn onmiddellijk ge
fouilleerd en met inderhaast ontboden
politie-assistentie overgebracht naar ver
schillende bureaus.
Het zijn de 20-jarige typograaf C. N. R..
de broers K. en A. F. de G- 22 en 19
jaar oud. respectievelijk verfmaker en
bankwerker van beroep, verder een nog
maar amper 16-jarige schoenmakersleer
ling F M en een 18-jarige gereedschaps
maker C. V.. allen afkomstig uit Amster-
Wapens
In de auto, die gestolen bleek te zijn
vond de politie een grote hoeveelheid
wapens en minutie, afkomstig uit het
munitiedepot «aan de Sarphatistraat waar
onlangs een wapendiefstal werd gepleegd.
Na een koortsachtige bedrijvigheid wist
de recherche dit weekeinde zes stenguns,
vier pistolen, vier revolvers en een kleine
2000 patronen op te sporen, due in de hui
zen van de jongelui verborgen waren.
Met deze ontdekking was niet alleen de
wapenddefstal iin de Sarphatistraat maar
ook die in het wapendepot van de voor
malige Fokkerfabriek tot klaarheid ge
bracht. Deze misdrijven pleegde het vijftal
op 12 en 20 april.
Zoals toen al werd gevreesd was het
de daders er inderdaad om te doen wa
pens te hebben voor het plegen van mis
daden in de hoofdstad.
De gearresteerde jongelui hadden zich
eerder schuldig gemaakt aan kruimel
diefstallen. Ze vormden met elkaar een
bende die regelmatig in Amsterdam ope
reerde.
