Vochtvliegen en oerwoudconcerten MET OVERSTE V NAAR NIEUW-GUI Welke televisie-ontvanger moeten we kiezen? Zeg het met bloemen... Exclusief voor de Nieuwe Leidsche Courant Televisie voor volgende week Zondag: van 56 uur kerkdienst door het IKOR; om 8 uur AVRO met het gevarieerde programma ..Van A tot Z", 9 uur Willem Kloos-"herdenking, 9.20 uur zang door Les Compagnons de la Chanson NTS: van 10—10.30 uur sportuitzending. Maandag: 5 uur AVRO-jeugduitzen- ding. Dinsdag: NTS met journaal en film programma. Woensdag: 5 uur VARA-jeugduit- zending; 8 uur VPRO-programma met o.m. een reisdocumentaire, „Uit de oude draaidoos", een amusementspro gramma en een reportage uit het Goois Kinderziekenhuis. Donderdag: NTS om 8 uur met journaal, daarna televisiespel van de VARA. Vrijdag: 8 uur weekjournaal van de NTS, daarna film of relais. Zaterdag: Na het journaal van de NTS AVRO-programma met Weekend- Rendez-vous en de laatste uitzending in de quiz „Van je familie moet je 't hebben". „Reeds lang loop ik rond met het plan een televisietoestel te kopen", schrijft mij een lezer uit Rotterdam, „maar ik weet niet welk soort ont vanger en welk soort antenne ik nodig heb. Daar ik weet, dat velen met mij graag eens goed ingelicht willen zijn, verzoek ik u, dit onderwerp eens in uw rubriek te behandelen." Onze vriendelijke lezer heeft zich niet vergist: er bereikten mij nog enkele vragen op dit terrein. Dus acht ik het wel goed, deze in onze rubriek Ethergolvente beantwoorden. Een van de vragen luidt: „Er wordt over de hond, dan komt u reclame gemaakt met universele-, per- en streekontvangers én ontvan gers voor eventueel band IV. Wat is staart: schaft u zich een toestel aan, laat uw leverancier dan meteen de an tenne bouwen. Hebt u dan pech, dan HET IWAS op woensdag 15 april, dat we voor het eerst contact water van de snelstromende Digoel kregen met de groep Bar, die op 2 april uit Tanah Merah ver- ruistc* trok met Cortel, vijfentwintig dragers, twee mariniers en vier man mobiele politie. Van den Bos, de vlieger met de baard, landde om kwart over acht in ons bivak op Kawakit. Een half uur later startte hij met Escher, op zoek naar de woudlopers, die volgens het schema nu ongeveer 55 kilometer vanaf Kawakit stroomopwaarts langs de Digoel gevorderd moesten zijn. In verband niet de onbekendheid van de vlieger met het terrein en de landingsmogclijkhedcn op het bivak nabij de Kloof, die de intrede van de Digoel in het gebergte kenmerkte, en ook omdat de behoeften van de groep niet precies bekend waren, werd slechts 60 kilogram voedsel, in hoofdzaak rijst, meegenomen. Anderhalf uur later begonnen de Papoea's te roepen dominee bezig. Hoe moet dat en samen te drommen: het teken dat de helikopter er aankwam. Dit volkje, gewend als het is aan de geluiden in het bos, hoort reeds lang voor de aankomst van het vliegtuig het geluid van de motor. Dikwijls, wanneer de wind gunstig is, arriveert het toestel pas 8 tot 10 minuten later. Verhuizen ..We moeten verhuizen" „Over een paar dagen komen voorraden. Alles bij elkaar ee_ vijftien. Dat kan alleen hier opgesla gen worden". „Dan moet de politie eerst verhui zen", zei Escher. „Die zit nu eigen lijk in de hut die voor ons bestemd was. Ik zal ze zeggen, dat ze morgen meteen moeten beginnen om een plaats voor zichzelf te bouwen". „Ze zijn ook al aan het huis jminee bezig. H< „We hebben hier in ieder geval rang, De dominee is in het huidige stadium hier op eigen risico gaan zit ten. Hij' woont nu in zijn eigen boot en daar moet hij dan nog maar een paar dagen langer in zitten. Ik denk overi gens niet dat het zo'n vaart zal lopen, er komen steeds meer Papoea's uit het Terwijl de vlieger zijn helikopter woning hier gebouwd zou zijn. Iedere hos zetten' -ï--"- vlucht bracht hem een brief of pakje na en iedere vlucht werd door hem benut om wat aan zijn vroui sturen. De vlieger was geheel zoend met zijn nevenfunctie voorzichtig op het vierkantje plantte, stak Escher zijn duim op. Het contact was kennelijk gemaakt ..En" informeerde ik belang stellend. toen hij zich uit zijn hemels blauw windjack had geworsteld „Ze zijn niet zo ver gevorderd als postiljon d amour! ze dachten. Ze zitten ongeveer nog 10 kilometer van de Kloof af en maken 'i Avonds zaten daar een bivak met een landingsplaats, schuur/woning liters koffie Ik heb de blikken met rijst eruit ge- De druklampen suisden gooid en ook de bus met de instruc- We hadden wat post met instructies in een beschuitblik ge daan, omdat we vermoedden, dat ei grote kans was, dat ze nog geen tijd den zweterig de voorraad de drinken, verspreid- fel. gelig licht. De politieman nen. die geen wacht hadden, zaten iets brief achteraf op de grond. Stoelen vinden ongemakkelijk. Hun zwarte gezich- gekroesde ringbaarden glans- ^VlT mok koffie, overste?" „Graag", zei ik. De mok werd ondergedompeld in de te grote kookpan. Iemand stond op en •r- liep langs de kist die als tafel dienst an deed. De buigzame vloer van niboeng- latten veerde op en neer. De koffie gutste uit de mokken. „Toe maarGeef nou nog maar aan iedereen een schep". We slurpten, zwegen en lazen pocketbooks. hebben gehad van een landingsplatform. „Morgen gaan we er weer heen Dan zijn ze wel klaar met de aan- In ieder geval was ik tevreden met dit resultaat. Het is geen een voudige opgave om in onbekend terrein aan ont moetingsafspra ken te voldoen, want zowel voor de vlieger, die nog nimmer in het oerwoud heeft ge werkt, als voor de groep die niet weet voor welke ob stakels ze komt te staan, zijn de pro blemen groot. ■PHI het schijnsel anleg lampen. Ze slurpten met welbehagen gloeiend hete koffie. Een. enkel woord werd gebromd. Zo nu en dan kletste een hand op een wang of arm om een hinderlijke muskiet te verjagen. EXPEDITIE KRUIPT (MET VOOR- EX TEGENSPOED) LANGZAAM VOORT vond zaten z De politie slofte weg. „Slamat ma- lem, toean-toean". Enige verstrooide slamat malems rezen uit de suffende groep. Een enkeling stond op, rekte erdween in het halfduister waar de veldbedden stonden. Een kwartiertje later doofde de laatste het licht. Het oerwoudconcert ging door.... De volgende morgen was het zon dag. We wisten niet of de helikopters zouden komen. Ze zouden wel wach ten totdat de sto ring in het olie systeem hersteld was en dat kon nog wel eens enkele dagen duren. Een van de mariniers voelde zich niet goed. Ik had hem wel in de gaten, maar liet niets merken. Beneden bij de rivier was- hun slape- Deze bevolkingsconcentraties trokken een ongelooflijke hoeveelheid vliegen, waarvan wij ruimschoots ons deel kre gen. Dankzij grote hoeveelheden flit wisten we de plaag tot een minimum te beperken. Na een rustig begonnen zondag landden, toen we er reeds van overtuigd waren, dat de helikopters niet zouden komen, onverwachts de beide toestellen met voorraden uit Ta nah Merah. Vrijwel direct daarop ronkte de Mappiboot eveneens de ri vier op. Ja, en ondanks alles moet er op gezette (of ongezette I) tijden ook worden gegeten. Een restaurant is er niet. dus wordt er zelf ge kookt. Dat gaat overigens best in de geïmproviseerde keuken, waar de expeditieleden Timmer en Bonder zich met de toebereidse len voor de maaltijd druk bezighouden. Ik begrijp dat al deze aanbiedin gen een leek in verwarring brengen. Maar de verwarring wordt al gere duceerd wanneer u weet, dat zgn. streekontvangers sinds twee jaar niet meer in de handel zijn. Mis schien heeft een of andere winkelier er nog een staan, maar dan is dit een verouderd toestel en dateert het J2-40 nog van tenminste twee jaar gele- Radio voor morgen il kwart. KRO: 9.30 Nws: 9.45 Gram; 10.05 Pianokwart: 10.25 Hoogmis: 11.45 12.00 Zang en piano; 12.20 Gram; mis mui: 13.00 Nws; 13.05 Gram; solist. NCRV: nog van tenminste twee jaar geie- vd Nederl. Bond v G« den. Dit wil met zeggen oat het j0ngeiingen ver: 14.45 Omr ork en goede kwaliteit vele, vele kijkers hebben nog volop plezier van een destijds gekochte streekontvanger. In feite is er niet bar veel verschil tussen de streekontvanger van enkele jaren geleden en de superontvanger van nu. De universele ontvanger maakt het mogelijk, buitenlandse sta tions op te vangen.... wanneer u al thans woont in een signaalveld dat die ontvangst mogelijk maakt. Hier in het westen van het land kunt u niet op buitenlandse ont vangst rekenen. Zowel Rotterdam, 19.30 Radiokra ultsl; 23.21 ron.; 22.10 Or- 22.45 Avondoverden- SOS-ber; 23.15 Sport- geheel buiten de zendkringen van 10.00 Gram; 10.50 Jeugdkoor: 11.20 Gi pro gr; 3.00Rep." AVRO Landdaj 15.30 Ra- Duitsland en België. Alleen met !'p°ori™ï"mii.llorgi-.'tcV5?'yY *XS! wolking, wel eens mogelijk België of zelfs Langenberg op te vangen, maar niet één handelaar kan op deze mogelijkheid een toestel ver kopen. Uitsluitend Lopik geeft in onze om geving goede ontvangst en deze zen der kunt u met het voormalige streek- toestel zowel als met het supertoestel van nu uitstekend ontvangen. Een uni versele ontvanger maakt het beeld be slist niet beter, noch het geluid dui delijker. RADIOPROGRAMMA VOOR VRIJDAG NCRV: 7.00 I 7.50 Een w de dag: 8 00 Nws; 8.15 Gewijde t 9.00 V d zieken: 9.30 st; 9.40 V Morgendlem 10.15 I 11.00 Gram: 11.1 luisteraai enade ork; 14 05 Schoolradio: 14.25 R; dio Filh ork: 15.10 Voordr; 15.30 Gram Een zgn. universeel toestel is, 16.00 Caus over kamerplanten; 16.15 Gram wanneer u in een zuidelijker deel n.to' Oram; ui van ons land woont, wél nodig om Accord muz; I6.20 De Hangmat: 18.50 R< België te kunnen ontvangen, want geringsuitj Wel kletsnat zitten. Tien uur stonden goede nacht, pakten hun karabijn' klosten met hun zware spijkerschoenen de vochtig-warme duisternis in naar Van den Bos bleek onder de indruk, eigCn bivak. Het was een rustig Onder zijn witte hoedje parelden de groepje rige koppen. De zieke verdween in de koffiedrinkend. Half negen motorboot van de zendeling. Na het ont- binnen, groetten en gingen bijt van crackers met jam en kaas kwam op, zeiden hy naar me toe. „Dominee zegt dat ik malaria heb", •i hij bedrukt. Hij liet me een flesje met pillen zweetdroppels. Ik dacht dat zijn baard 'bp den duur wel kletsnat moest wor- „Allemensen." Die bomen daar zijn wel zestig meter hoog!" „Dan kun je je zeker wel voorstel len. dat Bar met zijn ploeg niet zo vlug vooruit kan komen. Jullie vragen op iedere vijf kilometer een clearing (opengekapt terrein) en je kunt dus nu wel nagaan wat dat betekent." Hij schudde het hoofd, min of meer overdonderd door wat hij gezien had. „Morgenvroeg, zelfde tijd", „Oké, Escher, ga je Het vocht „Die vreselijke enveloppen kleven aan elkaar op een verschrikkelijke ma- zou nier", mopperde de man die aan het sta tafeltje een brief aan zijn meisje uit zijn penhouder zat te zuigen. „Ik heb er vorige week ook vijfen twintig weggegooid. Op deze manier hou ik er geen een over." „Hoeft helemaal niet", zei ik, „van hij. ochtend zei ik toevallig hetzelfde tegen zendeling, en die zei dat je niets da„ „Hij heeft me kininepillen gegeven". „Oké, duik maar onder de wol en kom er voorlopig niet uit". De aanval leek in ieder geval niet zwaar te zijn. Zodra we boven waren hij onder doktersbehandeling 1. Ik was' banger voor dysenterie dan voor malaria en hamerde tot ie ders verveling voortdurend op het the ma zindelijkheid, in het bijzonder van het eetgerei, waarvoor ze een onge looflijke onverschilligheid aan de dag legden. Ze waren min of meer ver baasd, dat ik van ze eiste, dat ze heldere water, dat iedere dag uit een zijriviertje werd gehaald, kookten. Nadat dit echter routine was nah Merah? Dan kun je zelf uitzoeken anders hoeft te doen dan u»i ct„lcr Ioulu ,Ww j®,voor ons e'Scn bivak nodig zon te drogen, dan gaan de klevende geworden^'eaf1 diV zeën^enkeïe hebt. We moeten wat pannen hebben, randen vanzelf weer los. Ik heb het ijji^heid want die lenen we op 't ogenblik de politie. Neem ook flit en een spuit mee. Vergeet vooral ruel om direct geprobeerd en het werkt prima. tllt_ Onze strijd tegen het vocht is nooit aflatend in dit oerwoud. Ieder uurtj" °f zon moet je benutten c en drogen. In het bijzonder lang voor de grote hoeveelheden keer blijven steken, raden> die hier liggen opgestapeld. Re- de omgeving samengestroomde Pa- kunnen sla- geLmatig moeten we de goederen con- poeas, in hoofdzaak van de Man- fles jenever. Te- troleren en die. welke groen uitslaan, dobbe- en Auri-stammen van de jon zetten. nog een paar veldbedden vliegers hier een keer bli. moeten ze tenslotte ook kunnen sla pen. En, 0 ja..„ gen de avondkou, Escher trok een lange broek hemd aan, pikte een handdoek en een Het gesprek kabbelde traag voort. tandenborstel mee cn verdween enkele yan buiten drong het lawaai van het 1 ..31:s5.jrüe oerwoud tot ons door. Duizenden boomkikkers kwaakten hun concert, begeleid door de eeuwig aangehou den schrille toon van de cicaden. Een geluid, zo hardnekkig en doordrin gend. dat je het ten slotte alleen voelde als een fysiek onbehagen en niet meer als een geluid. Een enkele nachtvogel onderscheidde zich door een onverwachte schorre kreet. Het Een andere puzzel was de strijd tegen de vliegen. Dit probleem was rfuiron Hp moetlijker op te lossen, omdat tegen wan p. Qns hiuak aan de hutten Verfomfaaid De volgende dag landde de helikop ter in het Kloofblvak. De groep juich te. Verfomfaaid en opgewekt dromden ze samen om het platform. Escher en Bar begonnen direct plannen voor de verdere tocht op te stellen. Een lijst van voorraden die nodig waren werd overhandigd. Kaarten werden bijge werkt en de route werd uitgestip peld. Bar schatte omstreeks 30 april in Katern te zijn. Om de vijf kilome ter een openkapplng op de route cn iedere 10 kilometer een landingsplaats betekende nog veel zwaar werk voor de groep. Vliegen Toen de helikopter terug was in Ka wakit werden de plannen nog eens met mij doorgenomen en goedgekeurd. Hoewel ik graag zo vlug mogelijk naar het Sibilbivak wilde vertrekken, besloot ik de zaak daar voorlopig aan Brongersma over te laten teneinde de ze routevoorbereiding af te maken. Het zou ons later goed te stade komen, wanneer dit traject, dat tenminste een maal per week door de helikopters ge vlogen zou moeten worden, over vol doende bevoorradingspunten beschikte waar brandstof geladen zou kunnen worden, Korporaal Van Ingen werd meegestuurd naar Tanah Merah. Zijn linkerenkel was ontstoken en ik acht te het raadzaam om er door de dokter aandacht aan te laten besteden, voor dat hij invalide zou worden. Bovendien waren er nog vele boodschapjes en boodschappen te doen. In de wolken Dominee Klamer was in de wol ken. Zijn vrouw en baby van nog geen maand zaten nog steeds in Tanah Merah, wachtend totdat zijn Op een opengehakt stuk in het oerwoud van Kawakit dalen de helikopters met voorraden. Zij komen neer op een kunstmatig gefabriceerd platform en blijven dé bezienswaardigheid voor de Weer voorraad Een van de helikopters werd nog snel met voorraden naar boven ge zonden voor de mariniers Hendriks en Strathof, die het Kloofbivak voor eni ge weken moesten beheren. Nog voor Een voorraad van enige tonnen was weer toegevoegd aan de respectabele hoeveelheid, die reeds opgeslagen was. In de eerstvolgende maanden zou dit alles worden getransporteerd door de helikopters, langs de moeilijke en ge vaarlijke route naar de Sibil, die op dit ogenblik door Bar en zijn mannen werd voorbereid. Met voorspoed cn tegenslag kroop de expeditie lang zaam maar zeker op het doel, het Sterrengebergte, af. Industrialisatie en aanvullende _„-kgelegenheid: Vraaggesprek met dr ir D R Mansholt. directe~jg arbeidsvoorziening en recteur van de Rijksdie lende werkgelegenheid; 19.00 Nw. Buiskool, di- COMMENTAAR 19.30 Radlokrar Vrolijk slot De serie nationale programma's bij radio en televisie van de afgelopen week is met bevrijdingsvrolijkheid besloten. De N.T.S. bood een show, die zich van gangbaar zaterdag avond-amusement onderscheidde door een paar vage herinneringen aan verduistering en noodkacheltjes en verder niet onaardig was, maar ook niet bijzonder. Het radioprogramma was iets meer geëigend met een terugblik op 14 jaar amusement, waarin we nog eens kon den lachen om allerlei bekende fi guren uit gezelligheidsprogramma's. Dat zat leuk in elkaar en was het aanhoren best waard"Weer eens een goed document. Bij alle vrolijkheid hadden we ge lukkig tussen acht en negen uur een waardige bevrijdingsherdenking door het zeer mooie radioprogramma van de bijeenkomst in Deventer. En.... hebt u genoten van de stereofonische uitzending aan het einde van de avond? Is het u gelukt de muziek over twee zenders tegelijk op te vangen en hebt \i de indruk gekregen, dat er twee orkesten speel den cn de soldaten heen en weer marcheerden9 We herinneren u er. aan. dat de technische dienst van de N.R.U. in Hilversum graag een brief kaartje met uw bevindingen ont vangt. Laatste „Ad Majorem Dei Gl'oriam" Op vrijdagavond a,s„ om 8.50 uur zendt de NCRV het laatste program ma uit in de serie „Ad Majorem Dei Gloriam" (De Bijbel in het tijdbeeld van de kunst), samengesteld door de heer C. Rijnsdorp. Ditmaal zal de schrijver Rijnsdorp de periode van 1900 tot 1940 behan delen Hij zegt hierover: „Het tijdvak dal ons vrijdagavond bezighoudt wijst te gelijk terug en vooruit het is ook geestelijk en cultureel een worsteling Die worsteling blijkt ook uit de be trekkelijk weinige specimina van op de Bijbel geïnspireerde kunstwerken, die ons ten dienste staan: literatuur van Boutens. Rilke. Gossaert, Querido te genover het werk van Marsman en Achterberg: muziek van Caplet. Pier- né. Reger. Strauss. Mahler en Diepen- brock tegenover die van Schönnerg. Strawinsky. Kodaly. Distier, Pepping. Honegger. Messiaen en Mulder: in de schilderkunst Van Meegeren tegenover Rouault. Aan deze laatste uitzending werken o.m. mee Johan Schmitz. Greet Groot. Paul van der Lek en de chef-regis- seur van de Nederlandse Opera Wolf- Dieter Ludwig Bijbel in het tijdbeeld de kunst, Avondover- OS-ber; 23.15 Langs schoonheid; 23.35 VARA: 7.00 7.10 Gym; 7.23 Gram; 8.00 Nws; De ontbijtclub; 9.00 Gym HILVERSUM II. 9.10 Gram; 9.40 Schoolradio. VPRO: 10.05 Mor- s van de 0.30 V d België zendt positief andere Europese landen negatief. Een superontvanger kan het Bel gische beeld niet overnemen. Overigens moet u niet teveel opzien tegen dikke benamingen als „super" en „universeel": wat het betekent, weet u nu. Zgn. „superontvangers" kosten op het ogenblik naar rato on geveer honderd gulden minder als de streekontvangers drie of vier jaar ge leden, dit is mede een gevolg van de enige tijd geleden afgekomen prijsver lagingen. Nu nog even over de antenne. Daar in moet u zich bepaald laten voorlich ten door uw handelaar, want dat is overal verschillend. Over het geheel kunt u aannemen, dat een universeel toestel een hogere en meer uitgebrei de antenne nodig heeft dan een super, maar de ligging van uw woning be paalt de rest. Wanneer u zich tot een vertrouwde handelaar wendt krijgt u de beste inlichtingen. De lezer die vraagt of hij het bou- 18 25 Ll5hte Jg i0.,„ wen van de antenne aan zijn vriend VPRO: 19.30 Het platteland kan overlaten kan ik niet zomaar ant- vPRO-nws: 20.00 Nws; 20.05 Kunstmaand- woorden. Het zal er van afhangen of ork en kamerkoor; 20.45 Ik dien, hoorsp: deze vriend technisch voldoende onder- 21.55 yerv v h conc; 22.40 Zorg om de lrgd is. Over het geheel genomen zou g™, ik raden: knutselt u met zelf wanneer Televisieprogramma's. NTS: 20.00 Week- het inderdaad „knutselen" is; komt u jou: t klndere wijding; 10 20 Het n ivr;8 n.00lbvn'd ^feuters-^ïl.is" Kamer- r. AVRO: 11.30 Lichte muz; 12.00 Ac- Hs*nnmi]7' 19.20 RflPeringSllitZ: Landb TU- in Leeuwarden: tuinb meded; 12.33 Sport Pianospel; 13.00 Nws; Voordr; 14.40 15.10 Gei iuz: 16.30 V d jeugd; srogr; 18.00 Ni 16.00 Ka- 17.30 Ama- 18.15 Pol caus; progr. 18.45 Gevai 20.30—21.40 Filmprogr. >npla mprogramma Draadoi vanavond Met Boheemse walsen van Dvorak opent de pianist Cor de Groot de NCRV-uitzending om 8 uur. Een kwartier later concerteert het Radio Kamerorkest o.l.v. Maurits van de Berg, met medewerking van de hoornist Adriaan van Woudenberg. Hij speelt het hoornconcert no. 4 in Es van Mozart; verder hoort U o.m. de 3de symfonie van Schubert. Om 9 uur spreekt prof. dr. H. Bergema in de Calvijnherdenking over „Cai- vijn en het apostolaat" en om 9.30 kunt U luisteren naar geestelijke liederen. De VARA zendt tussen 8.25 en 9.10 uur een opgewekt Weens muziek programma uit, waaraan mede werken het Promenadeorkest, het Radiokoor en solisten, onder leiding van Benedict Silberman en daarna het hoorspel „Misdaad per brief" door Christopher Maitland. Martinon. II. Fra..<- 2e en 3e tafreel). Muzikaal blijspel in o tafreien op tekst van Paul Knepler en Fritz Löhner. Personen: Manuele Biffi Walter Berry; Giuditta, zijn vrouw Hllde Gueden; Octavio. kapitein Waldemar Kmentt; Anto nio. iuitenant Harald Pröglhöf; Eduara- Barrymorc Omar Godknow; De hertog Hans Duhan; De adjudant van de hertog Hans Hollmann; Ibrahim, eigenaar van het etablissement ..Alcazar" Alfred Muzarelli; Professor Martini Oskar Czenvenka; Pier- rino, frultverkoper Murray Dickie: Anita, een vissersmeisje Emmy Loose; Lolitta, no en Eerste straatzanger trien iviaKju -eede straatzanger Kurt Equiluz; Eers handeling: le tafre vanavond Het gevarieerde AVRO-televisie- programma brengt na het journaal om 8.20 uur eerst het Sportpano- rama, daarna, om 8.50 uur, het televisiespel „De veroordeelde" van Patrick Alexander en om 9.35 de Perry Comoshow. IVIe morgen zondag-10 mei Moederdag bloemendag

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 11