Jlieutue £riJtsrije (tfouraitl Westduitse kritiek Engeland en op Amerika 'wmM' Chroesjtsjef had zich wat te druk gemaakt al Bondskanselier Adenauer mogelijk naar Londen IN RUSLAND OPGELEIDE KOERDEN NAAR IRAK KEIZERLIJK PAAR ZIET HUWELIJK VAN AKIHITO OP TELEVISIESCHERM Bouwkosten Z.-Holland in 1958 weer afgenomen DINSDAG 7 APRIL 1959 BUREAUS: Steenstraat 37 Directie. Redactie, Abonnementen- i Advertentie-afdeling Tel. 31441. ADVERTENTIES: 10.20 per millimeter. Familieberichten f 0.18 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting). Postrekening 58936. Directie: F. DIE MEK Hoofdredacteur: Dr. B. DIEMEB CHRISTELÏJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stantuastlcli Is ghcbleuen mynhertto ttgfjenspoet" Veertigste Jaargang no. 11532 W1M QUINT 121/2 jaar J eugduitzendingen Zie pagina 7 Onbehagen over de Britse ideeën HOEWEL de ministers van buitenlandse zaken het in Washington eens zijn geworden over de principes, waarvan uitgegaan zal worden bij de komende onderhandelingen met Rusland in Genève, neemt het gevoel van onbehagen tegenove* Engeland en Amerika in Westduitse regeringskringen met de dag toe. In Bonn neemt men Engeland kwalijk, dat het 't idee van bevriezing der troepensterkte en bewapening in midden- Europa heeft gelanceerd. En tegen de Amerikanen hebben de Westduitsers het bezwaar, dat zij hun plan voor een hereniging van Duitsland in etappes niet hebben ingetrokken. Vooral zou Bonn kritiek hebben op de buitenlandse politiek van Enge land. Volgens bepaalde berichten is de verhouding tussen Engeland en West-Duitsland gespannen en in Londen doen zelfs de geruchten de ronde over een persoonlijke politieke verwijdering tussen bondskanselier Adenauer en premier Macmillan. Bij het toenemen van deze berich ten achtte men het gisteravond in Londen niet onmogelijk, dat Adenauer een bezoek aan Macmillan zal bren gen om de lucht te doen opklaren. Ook in Bonn achtte men het niet on waarschijnlijk, dat Adenauer na zijn vakantie van drie weken in Italië, die 8 april begint, naar Londen zal gaan. Van officiële Britse zijde is meege deeld, dat een uitnodiging aan Aden auer nog steeds van kracht is. om naar Moskou te gaan de arg- van de regering in Bonn tegen de Engelse regering heeft versterkt. Het blad meent te kurfnen signaleren, jt het plan van Montgomery in Bonn en )k in Washington „vijandig" is ontvan gen. De Amerikaanse pers prijst over het sgezindheid op de N.A. V.O.-confelre Wantrouwen Niet alleen beginnen de Westduitse en Engelse kranten steeds meer tegen elkaar ln te schrijven, maar Bondskanselier Adenauer zelf zou zijn afkeer van Enge land niet onder stoelen of banken hebben gestoken. Enkele Duitse kranten verge leken de bontmuts, die Macmillan bij zijn bezoek aan Moskou droeg, met de be ruchte paraplu van Chamberlain. En dr. Adenauer moet in besloten kring hebben gezegd: „Engeland, onze zwakste bondgenoot moet einde lijk eens gaan begrijpen, dat het niet langer de politieke leiding op het vas teland van Europa hééft, maar dat deze leiding in handen van West- Duitsland en Frankrijk is overge gaan." Ook zou de Bondskanselier hebben verklaard, dat de Britse plan nen in Europa niet altijd te vertrou wen zijn en dat de bijzondere intimi teit tussen Engeland en de Verenigde Staten gevaren inhoudt voor het wes terse bondgenootschap. Het bezwaar van Adenauer tegen het Engelse plan voor bevriezing van de be wapening in Europa is, dat bij uitvoering ervan West-Duitsland zijn bewapening niet kan uitbreiden en het Duitse leger dus niet met atoomwapens kan worden uitgerust. Intussen is het duidelijk, dat de gehele iscussie nog wat voorbarig is. Het telijke uitgangspunt van gesprek Rusland staat vast. Alleen is de bekende •kgroep van vertegenwoordigers „Sabotage" Adenauer ziet zich echter niet alleen ge plaatst tegenover Engeland en Ame maar ook tegenover de socialistische op positie. Minister van buitenlandse zaken von Brentano heeft zijn verslag van de N.A.V.O.-conferentie in Bonn uitgebracht. Men gelooft, dat hij erin geslaagd is de Engelse en Amerikaanse plannen voor een soepeler benadering van de Duitse kwestie bij de onderhandelingen met Ru; land te verzwakken. Maar de socialisten zeggen, dat von Brentano er zelfs in ge slaagd is, de Amerikaanse en Engelse plannen te saboteren. Ook de Franse pers heeft zich in de geallieerde discussie gemengd. Zo schreef Le Monde, dat het plan van veldmaarschalk Montgomery Er schijnt een nieuwe rage op komst te zijn, niet minder fas cinerend dan de jo-jo en de hoela-hoep: de yongé-yongé. In België en West-Duitsland lopen de mensen al met de stokjes waarop de Chinese magische bordjes moeten ronddraaien En zoals de foto laat zien is ook de Amsterdamse jeugd haar krachten al aan het beproeven. Voorbari Engeland, Frankrijk, West-Duitsland de Verenigde Staten nu in Parijs bezig de suggesties, die op de N.A.V.O.-confe rentie zijn gedaan, uit te werken. Het En gelse plan voor wederzijdse inspectie in midden-Europa en de Amerikaanse denk beelden voor een geleidelijke hereniging zijn dergelijke suggesties. Ook bespreekt de werkgroep de mogelijkheden van eer nieuwe overeenkomst over Berlijn al: aanvulling op de bestaande regelingen. Concessies Maar over het algemeen kan gesteld worden, zoals minister Luns het gis teren op een persconferentie op het N.A.V.O.-hoofdkwartier te Norfolk uitdrukte, dat het Westen concessies zal doen als Rusland ook bereid is „Alle concessies kunnen niet van eei kant komen", zei de Nederlandse minis ter. „Onderhandelingen met de Russen kunnen leiden tot een ontdooiing van de koude oorlog. Er zou bijvoorbeeld een overeenkomst tot stand kunnen komen, die de westelijke rechten onaangetast laat Dat zou altijd de moeite waard zijn." Tijdens dezelfde persconferentie ver klaarde de secretaris-generaal van de N.A.V.O., Spaak, dat er maar weinig kans op een akkoord met de Russen bestond. „Wij hebben maar weinig armslag", zei hij. Moskou Radio-Moskou heeft als de N.A.V.O.-conferentie gezegd, dat de westelijke landen bez: dé onderhandelingen dicht te smijten. Gis teravond heeft het Russische persbui Tass in een uitvoerige verklaring gepleit voor een atoomvrije zone in de Grote Oceaan en geheel Azië. Ter versterking van het leger ONGEVEER 850 gewapende jonge Koerden zijn gisteren aan boord het Russische schip Gruzia door het Suezkanaal gevaren. Zij zijn uit Rusland afkomstig en zouden daar zijn geoefend in het voeren van guerilla. Volgens een Egyptisch be richt waren zij op weg naar Irak de strijdkrachten van premier Kassem te versterken. wonen ongeveer acht miljoen Koer- in hei Midden-Oosten. Zij hebben lang geijverd voor een onafhankelijk Koer- distan, waarbij van Russische zijde nogal vage beloften zijn gedaan. Verschil lende van hun voormannen zijn in Moskou opgeleid. In Noord-Irak wonen ongeveer. miljoen Koerden. De nieuwe Iraakse grondwet erkent hun „nationale rechten". Mosöel, dat het hoofdkwartier van de opstandelingen was, ligt in het hart van hun woongebied). Volgens het bericht uit Kairo vervoerde het schip Gruzia ook een lading wapens. De vorige week zouden nog meer Rus sische schepen met wapens als lading het Suezkanaal zijn gepasseerd met bestem ming Irak. De scheepspapieren vermelden echter havens in Jemen en communistisch De opstand ln Irak schijnt nog steeds niet onderdrukt te zijn. Gisteren is in Syrië een geheim radiostation van de opstandelingen gehoord. Het station meldde gevechten met de troepen van Kassem in het noorden, oosten en zuiden In het noorden van het land zouden de Shammaren legereenheden van Ka aanvallen en wapens buit maken. Het hoge gerechtshof in Bagdad heeft gisteren de voormalige directeur va gevangenis in Bagdad, Aboel Djabbar Ajoeb, tot de strop veroordeeld. Verder is de voormalige bevelhebber van de Iraakse eerste divisie, majoor Omet Ali, ter dood veroordeeld. De voormalige poli tie commandant Ibrahim Hassan werd tot levenslange gevangenisstraf veroor deeld. Zon en sneeuw, een rustig bergdorp aan de voet van de gigantische Dolomieten factoren die de vakan tie van het Koninklijk gezin tot een festijn maken. P rinses Marijke dolt naar hartelust in de sneeuw en staat haar mannetje in het sneeuwballen gooien, terwijl haar grote zusters met vrienden skitochten maken. DE GERUCHTEN dat Nikita Chroesjtsjef ziek is, vinden vermoedelijk hun oorsprong in een aanval van duizeligheid, die de Rus sische premier had op een gala receptie te Oost-Berlijn, waar hij onlangs op bezoek was. De eerste berichten daarover werden gepubli ceerd in het Westduitse blad Bild- zeitung. Hoe dit allemaal in zijn werk is ge gaan, is nu uit de doeken gedaan door een verslaggever van Associated Press, die de bewuste avond met Chroesjtsjef door bracht in een eetzaal, gereserveerd voor de voornaamste Sowjet-diplomaten en buitenlandse gasten. Chroesjtsjef was in uitstekende vorm, hij bracht toasten met cognac uit en schertste met de dames. Slechts een ogen blik, toen het voetlicht een andere com munistische grootheid bescheen toonde de leider tekenen van uitputting. Zijn c leden werden dik en het leek of hij eenkromp. Gedurende vier dagen had hij een ieder doodmoe gemaakt op de Leipziger Messe en sprak hij maar redevoeringen Toen hij op 7. maart in Berlijn aankwam zag hij grauw van vermoeidheid, maar hij hield het tempo vol. Maar die avond niettegenstaande zijn vermoeidheid had Chroesjtsjef beslo ten, geen partijsul te zijn. Hij hield de receptie gaande van 19.00 tot 22.30 uur, toen hij met de Oostduitse leiders uit d» eetzaal te voorschijn kwam. Hans Ulirich iche Zeitung, ijn blad dat de receptie •mee echter nog niet achter de rug Kempsi was gebleven toen de an- middernacht ontmoette hij oesjtsjef weer op straat, bij het ver- de „Ik stond juist op het punt om weg te gaan toen Chroesjtsjef zich plotseling om- steund. Hij zag bleek en wankelde. Hij ging zitten, lijfwachten sloten de deuren. De lichten werden uitgedraaid". „De weinige mensen die nog aanwezig waren schrokken nogal. Dat is begrijpelijk als men weet wat er het volgende ogen blik gebeuren kon met een van de mach tigste figuren ter wereld". „Na twee minuten was de onzekerheid Op 10 april in het Verborgen Heiligdom ALS KEIZER HIRIH1TO van Ja- -V*- pan en keizerin Nagako vrijdag getuigen willen zijn van het huwe lijk van hun zoon, kroonprins Aki- hito met Mitsjiko Sjoda, zullen zij net als miljoenen andere Japanners voor hun televisietoestel moeten gaan zitten. En zelfs dan zullen zij er nog maar weinig van zien. De eeuwenoude traditie ver- biedit namelijk, dat zij bij de huwelijks voltrekking een ceremonie, die maar een kwartier duurt aanwezig zijn. De plechtigheid vindt plaats in het Kasjikodokoro of Verborgen Heiligdom, een afgesloten ruimte binnen het door grachten omgeven paleis ln Tokio. Het is een door eeri gang omgeven ruimte, van zes bij twintig meter, die nauwe lijks ruimte biedt aan het bruidspaar, de priesters en de assistenten. Precies om tien uur zullen Akihito en zijn bruid het Kasjikodokoro binnen treden en de kroonprins zal van een perkament een korte eedsformule voor lezen, om zijn voorouders van het huwelijk in kennis te stellen. Tevens beloven Mitsjiko en hij elkaar „eeuwig" trouw te zullen blijven. Ver volgens zullen zij ieder uit een eigen beker wijn drinken en op dat ogenblik worden zij wettige echtgenoten. De plechtigheid is daarmee afgelopen. Binnen de ommuurde ruimte, waarin het Kasjikodokoro gelegen is, zullen zich 1.071 gasten bevinden, waaronder leden van de keizerlijke familie met uit zondering van de keizer en de keizerin de familie van Mitsjiko Sjoda, de premier, het kabinet en andere hoge regeringsfunctionarissen, zowel als leden van het parlement. Slechts door het hof aangewezen foto grafen en cameramannen, zullen van hun aangewezen plaatsen, vanwaar het zo goed als onmogelijk zal zijn iets té zien, opnamen mogen maken. Kort na het aanbreken van de dag zal de bruid in het paleis aankomen om de volgens een 1200 jaar oude stijl ver vaardigde zijden hofkleding, die uit twaalf gewaden over elkaar bestaat, aan te trekken. Zij zal daar drie nodig hebben. Akihito, die hofkleding uit de oude tijd zal dragen, maar veel minder tijd nodig zal hebben om zich te kleden, komt later in de morgen in het paleis aan. Na de plechtigheid zullen de jonggehuw den afzonderlijk lunchen en zich ver kleden Akihito in jacquet en Mitsjiko in een robe decollettée. Enkele uren later zal het bruidspaar een ontmoeting hebben met de keizer en keizerin, om zich als gehuwden aan hen voor te stellen, waarna zij in een door zes paarden getrokken keizerlijke koets door de stad gaan rijden om de toe juichingen van het volk in ontvangst De huwelijksrecepties en bankettqn, woorvoor ongeveer 3.000 personen zul len worden uitgenodigd, zullen op 13, 14 en 15 april plaats vinden. Er is maar één ding, dat men op het ogen blik in Japan betreurt: door de milde winter is het beste gedeelte van het der kersenbloesems op de dag Twee flinke tienjarige jon gens, Br ent Young (links naast gezagvoerder J. Noomen van de K.L.M.) en John Dyce, heb ben de dag van hun leven ge had. Zij kregen namelijk de kans in Montreal (Canada) een bezoek te brengén aan een KLM-toestel, waarbij de ge zagvoerder zelf alles vertelde wat zij maar wilden weten. Bovendien werden zij ieder verrast met een vliegtuig model en een spaarcertificaat. Zij hadden dat dan ook wel verdiend. De jongens hadden een belangrijke rol gespeeld bij de opsporing van een partij Zwitserse horloges, die uit de luchthavenwinkel van Mon treal was gestolen. In Musselkanaal is gisteren de negen jarige Marchie Hulshof onder een truck terecht gekomen, toen haar zusje bij zij achterop de fiets zat, viel. Het zusje werd alleen licht gewond. Op de oprit van de brug over de Lek bij Vianen raakte gisteren de 28-jarige heer G. Cohensius uit Amsterdam vrij ernstig gewond, toen hij tegen aanreed, die een lichtmast ramde. Een derde auto reed weer op zijn wagen. Al- t het keizerlijke huwelijk al voorbij, leen de heer Cohensius werd gewond. afgelopen. Er was hand, alleen maar Chroesjtsjef ging weg. Ik kon zien hem kostte. Hij d< glimlach". „De mensen in de zaal merkten er niets an. Zij applaudisseerden", aldus Kempski. Toen het bericht in het Westduitse blad versoheen, was Chroesjtsjef reeds terug gekeerd naar Moskou, waar hij zijn ge- aotrivitedt ontplooide. Niemand hechtte veel aandacht aan het verhaal Kempski. i geen enkele wijze kon vestiging worden verkregen. Totdat zondag een tweede verhaal c ïn flauwte van Chroesjtsjef in omloop in het bericht in" de Bildzedtung, een acht regels tellend bericht dat op pagina twee weggedrukt, werd daaraan iets Chroesjtsjef hebben dat hij het kalmer aan moest omdat zij zaoh zorgen maakten over hoge bloeddruk en zijn grote Hohaams- :ewicht. De doktoren zouden hem hebben eraden, met vakantie te gaan en eve president Eisenhower golf te spelen. „Er zijn geen goMvelden in de Sowjetunie" merkte een Amerikaanse diplomaat in dd verband op. Beroep in zaak Willem Polak De openbare aanklager bij het Lllne- burgse hof heeft beroep aangetekend tegen de weigering van het gerechtshof de voormalige Nederlandse SS-er Willem Polak te veroordelen wegens het ver moorden van drie Nederlandse onder grondse strijders tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1953 ontsnapte de 44-jarige Polak uit :ijn gevangenis in Breda en hij heeft sindsdien in Duitsland vertoefd. Het beroep is aangetekend bij het hoog- erechtshof te Celle. De kabinetsformatie Antwoord van Burger en Oud binnen (Van onze parlementsredactie) Kabinetsformateur De Quay, die het weekeinde in zijn provincie Noord-Bra bant heeft doorgebracht, is in Den Haag teruggekeerd. Hij liet hedenmorgen weten, dat de fractievoorzitters van Pv.d.A. en V.V.D., de heren Burger en Oud, hem ■eeds schriftelijk van hun persoonlijke zienswijze op het concept-regeringspro- gram op de hoogte hebben gesteld. De antwoorden van de drie overige actieleiders hoopt prof. De Quay in de •op van de dag te ontvangen. Mocht de formateur morgenochtend alle vijf de ant woorden in zijn bezit hebben, dan zal hij de dag van morgen besteden aan het be studeren van de opmerkingen en eventuele mendemenben van de fractieleiders en ich beraden op volgende stappen. Dalai Lama op weg naar Bomdila Vandaag zou de Dalai Lama vermoede lijk uit het klooster te Tawang naar Bom dila vertrekken, een afstand van ongeveer honderd kilometer. De Indiase regering heeft hen aangeraden, de grensplaatsen in het noordwesten zo spoedig mogelijk te verlaten. Hoewel men niet van enige Chinese activiteit in dit gebied heeft gehoord, zijn de veiligheidsmaatregelen verscherpt en de grenswachten versterkt. Het gezelschap van de Dalai Lama, dat twee groepen gesplitst verder reist, is door een beschermend schild van militai- ;n omgeven. Men verwacht dat de reizigers de gehele week nodig hebben voor het eerste deel i de reis tot Teepur, waar een vliegveld Vandaar zou de Dalai Lama naar New Delhi vliegen om zo spoedig mogelijk een onderhoud te hebben met premier Nehroe. Madagascar. De regering van Madagas- ir heeft nu officieel bekendgemaakt dat bij de recente overstromingen en stormen 143 mensen om het leven zijn gekomen. Er zijn elf vermisten. Onbestendig Bilt verwacht tot morgenavond: p—Wisselend bewolkt met en- kele buien. Matige tot krach- Ikik. J tige' t^^elijk harde wind tus- sen noordwest en zuidwest. Weinig verandering in tem- SVfc peratuur. VK (Opgemaakt om 11.15 uur) ZON EN MAAN Woensdag 8 april: zon op 6.02, onder 19.24; maan op 6.12, onder 19.56. Nieuwe Maan. HET WEER DN EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur WNW 12 WNW 9 WNW 2 Record van ruim 24.000 huizen TTVENALS voor geheel Nederland het geval was, is ook in de pro vincie Zuid-Holland in het afgelopen jaar een record aantal woningen op geleverd, namelijk 24.570 woningen tegen 20.320 in het jaar daarvoor. Hiervan kwamen er 3590 gereed in Den Haag en 5870 in Rotterdam, te gen respectievelijk 2660 en 3910 in 1957. Het aantal woningen in aanbouw liep het vorige jaar vrij aanzienlijk terug. Bedroeg het aantal woningen in uitvoe ring aan het begin van 1958 ruim 29.500, begin 1959 was dit gedaald tot bijna 25.400 woningen. Hiervan waren 2060 wo ningen in Rotterdam, tegen 7250 op 1 ja nuari 1958. Het uitvoeringsniveau in Den Haag nam daarentegen iets toe: 6420 woningen aan het begin tegen 6460 wo ningen aan het eind van 1958. Het kleinere aantal in 1958 begonnen woningen is voornamelijk toe te schrijven aan een aanvankelijke vermindering van de premiebouw. Na het midden van het jaar werd in de sector van de particu liere woningbouw echter een aanzien- lijke opleving merkbaar. De particuliere bouwers legden zich vorig jaar in Zuid-Holland veelal toe op de bouw van goedkopere complexen één gezinshuizen voor de verkoop in een aan tal kleinere gemeenten in de nabijheid van de middelgrote en grote steden. Bij de bouw van woningwetwoningen zette zich de daling van de bouwkosten, die sedert medio 1957 werd geconsta teerd, voort. Vooral in de grote steden en in de aangrenzende gemeent enwas de daling van de bouwkosten van deze ca tegorie woningen belangrijk. Tegen het eind van het jaar kon van een zekere stabilisatie in het prijspeil worden ge sproken. Rijkssteun werd in 1958 toegezegd voor de splitsing van 32 woningen, voor de verbetering van 304 woningen en voor de verbtering van het closet in 1740 wo ningen. In 1958 werden in Zuid-Holland 303 woningen onbewoonbaar verklaard; er werden 451 onbewoonbaar verklaarde wo ningen ontruimd. Op 30 september 1958 waren in deze provincie nog 1790 onbe woonbaar verklaarde woningen bewoond, wat een teruggang van 245 woningen betekende vergeleken met de situatie op 1 januari 1958. Het aantal bewoonde keten en nood- verblijven, dat ultimo 1957 in de provin cie Zuid-Holland zonder Rotterdam en Den Haag 1650 beliep, nam in 1958 toe tot 1750. Twintig tehuizen voor bejaarden met een huisvestingscapaciteit van in totaal 2130 personen en 1160 bejaardenwoningen zijn in het afgelopen jaar gereed geko men of waren eind 1958 in uitvoering. In Zuid-oHlland is hiermede na de oor log voor circa 9200 bejaarden passende huisvesting gecreëerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 1