CHRISTELIJK
f&STOPHOEST
LADY ISABELLA
Chr. Geref. zending zoekt
nieuwe mogelijkheden
School als schakel tussen
maatschappij
gezin en
Leiderschap in het Geref.
maatschappelijk werk
Gesprek met dr. Turner
van de Alliaiice-zending
Easi Lynne
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Nazorg na belijdenis
is dringend nodig
DE Christelijke Gereformeerde
1erken zoeken ook naar
nieuwe mogelijkheden voor hun
zendingswerk Op Celebes, met
name in de hoofdstad Makas
sar, verricht de zending van
deze kerken veel en zegenrijk
werk. Of het werk op een eind
zal lopen, kan niemand zeggen.
Intussen wordt binnenskamers al
druk gestudeerd over de mo
gelijkheden eventueel elders
aan het werk te kunnen gaan
Ds. I. de Bruijne, te Rotterdam-
Centrum, schreef daarover o.m
in zijn kerkbladmogelijk zal
de komende synode voor be
langrijke beslissingen inzake
het zendingswerk komen te
W/'AT doet ds. M. Geleynse nu,
vv die na een verlof weer is uit
gegaan naar Makassar?
Allereerst ligt er in Makassar,
de grote stad op Celebes, zelf een
zendingstaak! Door al wat er in
het binnenland gebeurde en de
verarming van de bevolking zijn
velen naar Makassar getrokken!
Daar zijn dan ook op het ogen
blik in Makassar twee gemeenten,
één van een 100 en de andere van
een 700 zielen bestaande in hoofd
zaak uit Toiadjas van ons zen
dingsterrein Hier is ds. Geleyn
se de raadsman, de leidsman, de
organisator op de achtergrond, de
stimulans voor kerkbouw en op
bouw van de gemeente.
De plannen die deputaten had
den. om in samenwerking met de
Geref. Z.-ndinfsbond op hun
rustig terrein een opleidings
school voor inlandse predikanten
in het leven te roepen, zijn door
de onrust ook op dat terrein door
de algemene situatie In Indonesië
nu niet uitvoerbaar.
Het laat zich zelfs aanzien, dat
het geheel niet meer uitvoerbaar
is. Dit is oorzaak, dat deputaten
zich bezinnen op mogelijkheden
om toch aan de jonge Toradja-
kerk nog de dienst te bewijzen,
die wij zeker nog aan haar ver-
Klicht zijn, orr jonge mannen uit
et eigen volk ergens een goede
orthodoxe theologische opleiding
te laten volgen.
TNMIDDELS hadden deputaten en
A zendende kerken, daar dokto
ren zeer gewenst waren in Indo
nesië. zich bezonnen op de moge
lijkheid om via de medische
dienst nog wat voor het volk te
kunnen doen In dokter E. Helms
vonden reputaten de jonge arts
die zich bereid verklaarde om uit
te gaan. Hiertoe was een zekere
chirurgische vaardigheid gewenst
en kennis van de tropen en tro
pische ziekten. Dokter Helms
ook Hollandse artsen niet
worden toegelaten. Die er zijn
kunnen na beëindiging van over
eenkomsten vertrekken Zo staan
we voor het feit dat dokter
Helms en zijn verloofde, mej. Ter
Weel. die kort geleden haar se-
mi-nrts examen aflegde met goed
gevolg, niet naar Indonesië zul
len kunnen gaan.
Ook ds. Floor van Almelo, die
de nodige vóóropleidlng en scho
ling beëindigd heeft om als do
cent aan de opleidingsschool uit te
gaan, zal nu niet kunnen vertrek
ken En de vraag klemt hoe lang
zal ds. Geleynse nog kunnen blij
ven en ook nog iets kunnen doen?
In dei- situatie staan wij niet
alleen. Alle kerken die hun zen-
dlngstcrreinen in Indonesië had
den. staan voor dezelfde vragen!
Maar al zouden we daar niet
meer kunnen werken de op
dracht van de Koning van de
kerk blijft! En er zijn nog zoveel
gebieden op Gods grote wereld
waar het licht van het evangelie
niet of zo goed als niet bekend
yOOR velen, die, door evange
lisatie gewonnen, uit een
buitenkerkelijk milieu afkom
stig zijn, is het soms nog minder
moeilijk om de gereformeerde
belijdenis te aanvaarden, dan
om de gereformeerde levensstijl
zo maar te accepteren. Op het
punt van de zondagsviering
van ontspanning en vermaak,
van omgang in het society-leven
hebben zij soms vroeger heel
andere opvattingen gehad en
heel andere praktijken gevolgd
dan onder de gereformeerden
gebruikelijk zijn. Aldus de Kam
per hoogleraar, die dan ver-
Moeten wij van hen eisen, de-
zij ogenblikkelijk met huid en
haar onze stijl van leven aan
vaarden? Of kunnen wij hen vrij
laten en maar afwachten, hoe
zich dat bij hen ontwikkelen zal?
Hier staan wij voor een heel
moeilijke puzzle, waarover in de
kring van de evangelisatie al heel
wat gepiekerd is.
Tot dusver zijn er nog nooit
grote getallen uit de wereld tot
ons overgekomen. Maar ais Gods
zegen over ons werk eens zo groot
werd, dat dat wel ging gebeuren,
dan zouden hier op het punt van
onze „calvinistische zede" n<
weieens behoorlijke problemen
kunnen rijzen en zou dat nog wei
eens een crisis in onze praktische
ethiek kunnen gaan betekenen.
Wij kunnen dit vraagstuk hier
nu niet in zijn volle omvang be
handelen. Tweeërlei zeggen wij
ervan: vooieerst komt het hier
aan op veel tact. Als wij de over
tuiging nebben, dat de betrok)* -
nen echt in het geloo' een radi
cale keuze voor Christus en Zijn
dienst hebben gedaan, dienen wij
de moed te bezitten om in het
begin hun een behoorlijke mate
van vrijheid te laten en hun niet
eindeloze menselijke geboden met
dwang op te leggen, iets waar
Paulus in de brief aan de Gala
ten zo streng tegen gewaarschuwd
heeft. In de regel ziet men juist
dan zulke mensen het eerst en
het meest zelf in levensstijl naar
Maar van niet minder belang
is hier de geestelijke nazorg na
de openbare belijdenis.
Unie ..Een school
met de Bijbel
hijeen
(Van
verslaggevers)
Op de jaarvergadering van de Unie
„Een school met de Bijbel" heeft
dr. J. L. P. Brants, rector van het
christelijk lyceum te Emmen, ge
sproken over de betekenis van de
school voor het gezin. Het gezin is
de geborgenheid, waarbinnen het kind
zijn eerste stappen zet op de weg naar
zijn plaats in de maatschappij. Het
gezin van vandaag kan het kind die
maatschappij niet meer binnenleiden,
daarvoot is de maatschappij te inge
wikkeld geworden. Andere organen,
speciaal de school en de jeugdbewe
ging, moeten daarom een deel van de
pedagogische taak van het gezin over-
Het "bijbrengen van kennis is de eer
ste taak vart de school. Maar daarbij
kan het nooit blijven, zeker niet in de
christelijke school. Evenals in het chris
telijk gezin ligt in o'ie school de Bijbel
ten grondslag aan al het werken.
Zeer belangrijk Ls de functie van de
school ten opzichte van de uitingen
der cultuur. Dr. Brants somde er een
paar op: bioscoop, film, televisie.
N)aar zijn innige overtuiging behoren
gezin en school zich afzijdig te hou
den van de bioscoop; deze is in haar
tegenwoordige gedaante onaanvaard
baar voor de jeugd.
Daarmee wilde hij echter niet de
film verwerpen. Juist voor het leren
waarderen van dit prachtige medium
kan de school zoveel doen. Ook btj de
televisie moet de school het gezin de
helpende hand bieden.
Hetzelfde is van toepassing bij
ele vragen. Niet dat de school de
lichtingstaak der ouders moet ovi
men; maar wél kan zij, b.v. door de
jongen eerbied bij te brengen voor het
meisje, behulpzaam zijn.
Ook in andere zaken, zoals de poli
tiek, het stimuleren van bezoek aan
jeugdconcerten en musea en ten slotte
zelfs bij de beroepskeuze heeft de school
Leiderschap in het maatschappelijke werk is het onderwerp, dat de Bond
van gereformeerden werkzaam in kerkelijke en in maatschappelijke arbeid
heeft gekozen voor de conferentie, die deze groep gedurende twee dagen
in Overschie houdt.
Prof. dr. R. Schippers leidde gisteren de besprekingen in met een algemene
beschouwing, waann hij de moeilijke positie van de leider(ster) omschreef als
een ivaarachtig dienende, die alleen kan voortkomen uit eigen innige over
tuiging en roeping.
een taak van betekenis Zij kan deze
echter pas goed verrichten als er wis
selwerking is tussen gezin en school en
tussen school en maatschappij.
Ter opening van deze tachtigste jaar
vergadering der Unie, had eerst de
tweede voorzitter, prof. dr. G. P. van
Itterzon, een rede gehouden over
schoolpropaganda (van de vitorzitter.
prof. dr. K. Dijk. las hij een brief
voor uit Johannesburg!.
Prof. Van Itterzon legde de nadruk
op de gemeenschapsgedaehte der school.
De schoolgemeenschap is niet gelijk
aan de optelsom van alle kinderen, die
m de banken zitten. Deze gemeenschap
is de samenleving van menselijke per
soonlijkheden in de school. Het school
lokaal is niet in de eerste plaats de
plek, waar de lessen worden geleerd,
maar een plek waar samen wordt ge
leefd.
De school met de Bijbel wordt een
gemeenschap wanneer zij. die van de
ze school deel uitmaken, een geestelij
ke band hebben met de kerk van Chris
tus, in het gemeenschappelijk gebed, in
het gemeenschappelijk lied, in het ge
meenschappelijk luisteren naar de rijk
dom van de Heilige Schrift.
De schoolpropaganda moet daarop
wijzen, want in de kern van de zaak
betreft deze schoolpropaganda niet het
voor de dag komen met mooie lokalen,
gloednieuwe "leermiddelen, bekwame on
derwijskrachten, maar de onmiddellijke
band met het geloof.
„Het gehalte van ons onderwijs
komt uit in de mate waarmede wij in
ons gehele onderwijs het evangelie
kunnen laten doorklinken", zei prof.
Van Itterson. „De kinderen, die onze
scholen bevolken, zullen straks in de
samenleving hun plaats moeten inne
men. Wat hun beroep of ambt zal
zijn, kunnen we niet voorzien. Van het
hoogste gewicht is echter hoe zij gods
dienstig en zedelijk gevormd zijn. Een
verwaarlozing van deze onmisbare
elementen moet zich ook blijkens de
ervaring te zijner tijd wre,ken."
VISIECOLLECTE
Bij de behandeling van de traditione
le agendapunten maakte de secretaris,
mr. J. J. Hangelbroek, bekend dat er
thans 1023 locale eomité's van de Unie
op.
Deze goede opbrengst is mede het ge
volg van de propaganda-actie, gevoerd
door de heer N. Henkels, die ook dit
jaar weer rapporL van zijn werk uit
bracht. Nog steecff zijn dc steden de
zwakke plekken bij de Uniecollectes. Op
plaatsen en in streken, waar men
schooldagen houdt (zoals b.v. in
Westland, het Gooi, Groningen! blijkt
de collecte betere aandacht te krijgen
Bij het begin van de vergadering her
dacht prof. Van Itterzon de gestorven
voortrekkers op onderwijsgebied prof.
dr. G. M. den Hartogh, L. W. J. van
Hasselt en mr. W. C. ten Kate.
Als nieuwe leden traden tot het be
stuur toe de heren L. van der Zweep
te Amsterdam, burgemeester W. F. van
Dijk te Wijk (N.B.) en dr. D. Barends
te Goes.
Baliem duurste zendingsveld ter wereld
Dr. H. L. Turner, president
van the Christian and Missionary
Alliance te New York City is 72
jaar oud, maar als men hem met
zijn vrolijke gezicht zo ziet zit
ten, terwijl hij vertelt van het
werk van dit zendingsgenoot
schap in de Baliem-vallei op
Nieuw Guinea, geeft men hem
niet meer dan zestig. Men legt
hem uit, dat hij in ons land al
lang aan de A.O.W. toe is en dat
vindt deze in Canada gehoren
Amerikaan eqmreuze mop.
Hij zelf is. nog 'nergens anders aan
toe dan aan werken en werken en
dit werk bestaat in hoofdzaak in
reizen. Reeds iMer maal is hij de
wereld rond geweest en als hij 99
maal per jaar in zijn eigen bed slaapt
is het al veel.
Zo iemand heeft de Alliance wel nodig,
want dit genootschap heeft in alle wind
streken der wereld 826 zendelingen
dienst. Er zijn reeds 92 gepensioneerd
en 56 kandidaten opgeleid door de 25
colleges van de Alliance staan klaar
uitgezonden te worden.
Het hoofdkantoor in New York telt
186 man personeel en in 25 landen ter
wereld telt men zendingskerken. In de
Belgische Congo, in Zuid-Amerika, in
Nieuw-Guinea. Daar ligt op het ogenblik
het duurste zendingsveld ter wereld: de
Baliem-vallei. Daar kan men alleen per
vliegtuig komen. Er zijn wegen in noch
De vallei is een wereld op zich zelf,
afgesloten als een ovale groenteschotel.
Trouwens de 75.000 inwoners dachten tot
voor kort dan ook. dat zij de enige men
sen -.ter wereld aren-. Tot voor kort
want de zendelingen van de Allianci
hebben de Vallei opengelegd. Het wa
irdige
■eld.
Met mogelijke zender
dc tien geboden
Maatschappelijke arbeid is eigenlijk
het maken dat een mens die zich niet
meer thuisvoelt in de samenleving, toch
weer terugkeert tot de normen, die zijn
weerstand opwekken. Calvijn zegt hier
van. aldus prof. Schippers, dat er geen
leiderschap mogelijk is zonder de tien
geboden.
Juist in het gereformeerde werk op
dit terrein komen we dikwijls in aan
raking met mensen, die de oude insti
tuten van kerk, staat, gezin en bedrijf
omverschoppen willen. Het is waar. dat
deze oude instellingen niet meer schij
nen te passen in het moderne heden.
Toch moet de mens een norm. een
beschutting hebben om te kunnen le
ven in de maatschappij. Daarom, al-
terechtkwamen Een wereld waar nog
oorlog gevoerd wordt om een varken.
Koeien, paarden, katten en honden zijn
er volkomen onbekend. De bevolking
kent geen kleren en geen huizen. Men
heeft niets nodig dan alleen .sweet pota
toes" en varkens. En het evangelie,
leden kwam hij uit Nieuw-Guinea. Nu j want deze mensen, hoe primitief ook,
dus prof Schippers, zal degene die 1 vier weken op het hoofdkantoor vanzijn mensen die lief en leed kennen,
leiding wil g»ven_ de oude instituten Alliance in New York right in the'vooral leed. Thans heeft de Alliance er
kennen, niet al- heart of the city op Time Square en zeven zendelingen werken en een Ne-
naar ook in hun dan Amerika in. eerst naar Buffalo, dan derlandse zendeling-arts, het echtpaar
Californië. Texas, Oregon enz. enz. In Smit-krribbe.
september zal hij wel weer een keer in
New York zijn. Het is verfrissend met| Sprekende cijfers
door en door i
leen in hun ellende, i
grandeur.
Vasthoudend aan de eigen roeping
moet men dan komen tot zelftraining,
die weer leidt tot echte liefde tot de
naaste en een grenzeloos vertrouwen
in de mens als terrein van dezelfde
Heilige Geest die ook in ons woont
en dingen tot stand wil brengen waar
van niemand durft dromen, maar die
tóch steeds weer gebeuren.
Amerikaanse zendingsman te praten.
Ovale groenteschotel
Voor bepaalde resultaten is het nu nog
te vroeg. Er wordt slechts gezaaid, wel
licht zal er in de toekomst gemaaid
mogen worden.
Dr. Turner is een echte Amerikaan.
Nederlands waagt hij IHi-^ houdt van zakelijke mededelingen
de moeilijkste taal ter Ien va.n. cijfers- ln d? Baliem-Vallei koi
Hij spreekt voor een Amerikaan
opmerkelijk duidelijk Engels, Zijn
dere talen zijn Spaans, Portugees
zich niet. Dat 11
wereld, vindt hi
Groot respect heeft dr. Turner
Vietnamezen. Van alle volkeren ter
Egmond staat, naar inleidingen van dr.1 reld, die hij heeft ontmoet, leren dezen
J. M. van Minnen, ds. R. C. Harder'het makkelijkst vreemde talen. Dr. Tur
en de heer Jac. van de Waals, die het ner heeft een Vietnamese medewerkster,
leiderschap van verschillende kanten be- 21 jaar oud en zij spreekt zeven vreemde
lichtten. I talen perfect.
Nevedo, Rokin 118, Amsterdam
was vanmid-
Pinner heeft
i aangifte die in geheime
zitting gedaan is Dat is niet waar. zie je. dat kan
niet kloppen, dat is te ver gezocht. Wat weet jij
Niets".' zei mijnheer Carlyle. „Ik heb met geen
anng-.fte te maken gehad"
..Het schijnt, dat ze nu willen laten vaststellen,
dat Dick Hallijohn helemaal niet vermoord is", ging
de rechter voort, half fluisterend, en schichtig ki
het rond kijkend als om er zich van te vergewissen
dat er zich geen luistervinken tussen de bomen
bevonden.
„O", zei mijnheer Carlyle.
„Levisoo zou het dan gedaan hebben. L-e-v-i-s-o-n"
Milnheer Carlyle antwoordde met, maar maak
te alleen maar een gebaar: zijn gelaat was onaan
doenlijker dan ooit Met het gelaat van zijn metge
zellin was het anders gesteld
„Maar dat kan niet. zie je. Ik zeg. dat kan niet."
Richard bet
Alles moet per vliegtuig worden aan
gevoerd. Maar reeds rijden er jeeps van
de zendelingen der Alliance.
Het hoofdkantoor te New York kost
miljoen dollar per jaar. Dit is 1100
dollar per dag, rekent dr. Turner uit. Hij
is reeds 46 jaar als zendeling werkzaam
en deze even geestige als nauwgezette
Amerikaan zal heus wel weten hoeveel
kilometer hij in dienst van de Heer heeft
afgelegd.
Op zijn laatste wereldreis is hij in 49
landen geweest en in 45 heeft hij ge
preekt. Met opgewektheid somt hij alle
cijfers en zakelijke gegevens op. Deze
trouwe dienstknecht van de Heer, die
op zijn 72ste nog even fris is als op zijn
26ste. toen hem het grote ideaal wenkte:
het evangelie te verkondigen over heel
de wereld. Thans is zijn organisatie uit
gegroeid tot een van de grootste.
„Wat de onschuld
i verbazing
koele repliek.
„Nu ik zeg. het ls onmogelijk. Dick kan niet
onschuldig zijn. Jc kunt me evengoed vertellen dat
jjrereld °P kop staat"
..Dat Is soms nok wel het geval, dunkt mc. Dat
Richard dc schuldige niet was. zal nog zo klaar
als de dag bewezen worden, rechter
„Als als de ander het werkelijk gedaan heeft,
dan. vind ik. moest jij de politie het bevel tot in
hechtenisneming uit de handen nemen en hem per
soonlijk gevangen
„Ik
prak i M
nieuw krulden. „Als de i
vooruit dan maar.
op zijn weg daar
KAn Dick wel onschuldig zijn*" zei de rechter
peinzend, en kwam daarmee weer terug op de ge
dachte. die zijn gemoed zo kwelde. ..Waarom heeft
van
door ANN LUDLOW
hij zich dan op een veilige afstand gehoudenWaar
om kwam hij dan niet terug en vertelde het open
lijk?"
„Zodat u hem aan de politie kon overleveren? U
weet wel, u hebt gezworen dat u dat zou doen."
De rechter maakte op dit ogenblik een opvallend
deemoedige indruk
„O. maar Carlyle". zei hij Impulsief, terwijl een
plotselinge gedachte bij hem opkwam. ,,wat voor
een verschrikkelijke wraakneming had dit voor jou
kunnen zijn op eh.. een bepaald persoon, als zij
nog geleefd had. Zo zou zij mooi haar loon ontvan
gen hebben voor baar misstap!"
„De meeste mensen krijgen hun loon wel voor
hun misstappen", antwoordde mijnheer Carlyle. ter
wijl hij William bij de hand nam, die juist kwam
aanrennen En zijn hoed voor mevrouw Hare in de
verte afnemend, stapte hij verder.
Ook zij. lady Isabel, stapte weer verder aan de
zijde van het kind. zo als tevoren, maar nu met sid
derende leden en een hart tot stervens toe vol ellen
de De rechter keek hen achterna, in gedachten
verzonken. Hij was volkomen verbijsterd Richard
onschuldig! Richard, die hij getracht had op te ja
gen naar een einde vol schande! En die ander zou
de schuldige zijn? Inderdaad, wél stond de wereld op
zijn kop!
HOOFDSTUK XVIII
op los. nu eens gelijk op, dan weer tegen elkaar ln.
Op straat wemelde het van volk en achter ieder
venster zag men verscheidene hoofden: er stond iets
ongewoons te gebeuren. Het was de dag van de can-
diciaatsteliing en een ieder proliteerde van de gele
genheid om er een vrije dag van te nemen.
i'ien uur was de vastgestelde tijd; maai voor dat
uur geslagen had, was West Lynne reeds tot bars
tens toe vul. Het landvolk was in brede scharen toe
gestroomd. rijk en arm, mensen van aanzien en men
jen die het er zonder moeten doen, stemgèrechtig-
den en lieden zonder stemrecht; allen waren even
begerig, hun deel te hebben in de evenementen van
dn. dag Het algemeen bekend geworden feit name
lijk van de legenkandidatuur van sir Francis Levi-
son had groter belangstelling voor deze verkiezing
wakker geroepen dan zelfs in kleine provincieplaats
jes gebruikelijk is en dat is helemaal niet nodig
Barbara begaf zich in haar rijtuig naar West Lynne,
vergezeld van de twee kinderen en de gouvernante.
De gouvernante had graag thuis willen blijven. Bar
bara had daar niet van willen horen; zij vatte het bij
na als een bewijs van geringschatting op, waarover
zij zich beledigd moest voelen: bovendien, als de
gouvernante dan ai geen belang stelde in mijnheer
Cariyie, zij moest mee om op Lucy te passen, want
zij, Barbara, zou het veel te druk hebben om zich
ook nog met kinderen te bemoeien. Dus stapte ma
dame Vine noodgedwongen in de barouche en nam
plaats tegenover mevrouw Carlyle; haar zware voi
le beschaduwde haar gelaat, waarvan de bleekheid
scherp afstak tegen de blauwe bril.
Bij het woonhuis van juffrouw Carlyle stapte men
uit. Daar was reeds een hele schare aanwezig. Lady
en juffrouw Dobede, de Herberts, mevrouw Hare en
vele anderen: want het huis was een prachtige uit
kijkpost om de voorstelling te volgen en ieder stel
de cr prijs op, openlijk van zijn achting voor mijn
heer Carlyle te getuigen Juffrouw Carlyle was ln
staatsiegewaad verschenen: een brocaten kleed met
aan de voorkant een scharlaken-met-purperen strik,
zo groot als een pompoen. In het leven van juf
frouw Carlyle was dit vrijwel de enige gelegenheid,
waarbij zij het nodig oordeelde, zich voornaam te
kleden. Barbara droeg geen strik, maar wel een
schitterend boeket van scharlaken en purperrode
bloemen. Mijnheer Cariyie had het haar die ochtend
zelf gegevei
(Wordt vervolgd)
werkcentrum te Wassenaar in huize
Parousia, Rijksstraatweg 426. waar rev.
W. Köneraann en de heer L. de Graaf de
leiding hebben. Christenen uit allerlei
kerken (gereformeerd en hervormd) heb
ben elkaar gevonden om de Alliance
haar zendingswerk bij te staan.
Beroepingswerk
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Heinenoord, E Dijkstra
.te Wellington, Nieuw Zeeland, thans
verlof in Hilversum; te Gees, Dr.
Reitsum, M. J. van Reenen, kand. te
Woubrugge; te Sybrandaburen en Schier
monnikoog, J. Jonker kand. te Nijkerk;
te Zwartewaal. A. Heuzeveldt, kand, te
Amsterdam: te Godlinze. Gr W. Schenk,
kand. te Rotterdam.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Aangenomen naar Daarlerveen, M.
Brandes. kand. te Axel.
Bedankt voor Gees. Dr. Sliedrecht en
Almkerk-Werkendam, M. Brandes. kand.
te Axel
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Oud-Beljerland. S van
Zwoll te Kampen; te St. Jansklooster. J.
Kampman tc Rijnsburg; te Ermelo, B.
Bijleveid te Noordeloos
Bedankt voor Maassluis. M. S. Roos!
te Alphen a. d Rijn: voor London. On-i
tano, Canada, J. J. Rebel te Murmur-
woude.
te Genemuiden.
Bedankt voor Aalst, W. C. Lamain te
Grand Rapids. Mich U.S.A.
UNIE VAN BAPT. GEM.
Beroepen te Enschede, C. van Wier te
Leeuwarden.
Wie in zijn geest werkelijk bezig geweest is met het Paas-
gebeurenwie met een hart vol smarten gestaan heeft aan
de voet van het kruis en wie op Paasmorgen de blijde bood-j
schap van de overwinning gehoord heeft, die moet het ver
gaan zoals het de discipelen vergaan is. Ge vindt dat neerge
schreven door Lucas, die in slechts enkele verzen de tijd heeft
samengevat, die de opgestane Heiland nog op aarde heeft
doorgebracht.
Het hele gamma van menselijke gevoelens vindt ge bij de
discipelen terug. Als Jezus voor de eerste maal weer in hun
midden verschijntzijn zij „ontzet en verschrikt en meendenj
zij een geest te aanschouwen"Die angst gaat over in een
nog niet helemaal gelovende blijdschaals Jezus hen over
tuigt, dat Hij werkelijk uit de doden is opgestaan. Ze komen
in het stadium van verwondering. En dan, ten slotte, als Jezus
naar de hemel gevaren is, kan Lucas zijn evangelie besluiter
met de woorden: „En zij keerden terug naar Jeruzalem met
grote blijdschap, en zij waren voortdurend in de tempel!
lovende God".
Nogmaals: wie werkelijk bezig is geweest met het Paasge-
beuren, die zal het evenzo vergaan. Het gevaar is zo groot, dat
ivij, die van kindsbeen af dit verhaal kennen, het eigenlijk
alleen nog maar voor kennisgeving xiannemen. En.... ooft)
nooit die grote blijdschap zullen kennen!
BEZINNING OP EEN AKKOORD
LJET zal dan nu moeten komen tot
de formatie van een kabinet. In
formateur Beel heeft zijn opvolger
gevonden in formateur De Quay.
Daartussenin ligt het merkwaardi
ge intermezzo van de mislukte aan
wijzing van prof. Van den Brink.
Merkwaardig niet daarom, omdat
het reeds in de lijn der verwach
tingen lag dat deze zou worden aan
gezocht, doch omdat het al even
zeker leek dat hij terstond bedan
ken zou. De laatste voorspelling is
niet minder uitgekomen dan de
eerste.
De vraag rijst dan ook, uit welke
overwegingen prof. Van den Brink
niettemin is aangezocht. Het ant
woord op deze vraag zal vergeefs
op zich laten wachten, maar mee uit
de inmiddels gevolgde aanwijzing
van prof. De Quay mag worden ge
concludeerd dat de formateurs niet
gezocht zijn in de voorste rijen van
de K.V.P. Voor prof. De Quay be
tekent het echter, dat hij nu ook
naar buiten te gelden h&eft als te
zijn de tweede keus.
Een ietwat moeilijk begin stellig
voor een formateur. Ernstiger is
intussen, dat dit nog slechts gezien
mag worden als het b^gin van pro
blemen van velerlei aard. Want
reeds is gebleken, dat vooral de
liberalen een hoge prijs willen x be
dingen voor haar meedoen aan de
formatie.
De liberalen toch zitten bijzonder
hoog te paard. Aan de ene kant wiK
len zij erkend wórden als volwaar
dige partners, aan de andere kant
zijn zij afkerig van een binding.
Niet alleen voor de buitenwacht
een wat vreemde combinatie van
eisen; de liberale pers heeft dan
ook reeds een lichte waarschuwing
laten horen, kennelijk aan het adres
van de liberale partijleiding zelf,
om de zaken hier al te zeer op
scherp te stellen.
Terecht, zo menen wij. Wie bij een
kabinetsformatie tezeer op zijn stuk
ken staat, schakelt op een zeker
ogenblik zichzelf uit. En ook een
kabinetsformatie is tenslotte een
kwestie van geven zo goed als van
nemen. Dit geldt voor de liberalen
niet minder dan voor elke andere
groepering.
Voor de liberalen geldt het ook
daarom niet minder, omdat er. bij
andere partijen voor samenwerking
met hen nogal wat weerstand te
overwinnen valt. Heeft niet. nog de
zer dagen „De (r.k.) Volkskrant"
van duidelijke voorkeur laten blij
ken voor een kabinet steunende op
de christelijke partijen en de so
cialisten? Vóór alles, zo schreef dit
blad, moet zijn komen vast tc staan,
dat al het mogelijke geprobeerd is
om de brede basis te herstellen.
Geheel in deze lijn ligt, dat de so
cialistische pers zich met ijver ver
weert tegen het verwijt van niet-so-
cialistische kant, dat de socialisten
te hoge eisen hebben. Hoe kan men
dat weten, aldus de socialistische
pers; er is nog niet eens onderhan
deld? Een bewijs dat men binnen
de socialistische partij bepaald niet
eensgezind te trappelen staat om in
de oppositie te gaan. Een bewijs
voorts, dat binnen K.V.P. en
P.v.d.A. er velen zijn die elkaar,
zeker naar de geest, nog in het ge
heel niet hebben losgelaten.
Wanneer onder zulke omstandighe
den de liberalen hoger te paard
gaan zitten dan, gezien nog altijd
hun betrekkelijk zwakke positie, re
delijk is, kan dit de weerstand te
gen de liberale deelneming aan de
regering alleen maar voeden.
Moeilijkheden al dadelijk te over
dus, en het zal van de formateur
een wijs en omzichtig beleid vergen
om de bestaande tegenstellingen
toch nog om te buigen tot een har
monisch geheel, als in 's lands be
lang noodzakelijk.
Men heeft nu gelegenheid genoeg
gehad om, vooral ook naar buiten,
te laten blijken van datgene waar
in men het onderling oneens is.
Thans is het een voorwaarde van
werkelijk hogere politiek, dat men,
land en volk ten baat, geraakt tot
een gemeenschappelijke basis voor
een in allerlei opzichten zo gezond
mogelijk regeerbeleid.
Hoe dat regeerbeleid gericht moet
zijn? Men kent ons standpunt in de
ze. Het zal voor ons besef een be
leid moeten zijn waarin de elemen
ten van vrijheid en gezag worden
teruggevonden in een mate en ver
houding als in deze tijd noodzake
lijk.
Naoorlogse omstandigheden hebben
ertoe bijgedragen, dat in de voor
bije jaren de staatsbemoeiing een
wijde uitbreiding heeft gevonden.
Dat was veelszins noodzakelijk en
onvermijdelijk, het mocht nochtans
niet normaal heten. En wij hebben
niet zonder voldoening de nieuwe
omstandigheden begroet, waarin de
ze staatsbemoeiing kon worden in
geperkt en waarin weer ruimte
kwam voor uitbreiding van de sfeer
van vrijheid. En dan vrijheid niet
allereerst als een doel in zichzelf,
maar als leefruimte voor de mens
en ter ontplooiing van de menselij
ke verantwoordelijkheid.
Want de mens staat in heel het le
ven met een taak en met een roe
ping; dat is de zin van zijn gescha
pen zijn en van zijn menszijn, en
het is niet de taak van de staal
hem die taak en die roeping van dt
schouders te nemen; het is .echter
wel de taak van de staat, erop tot
te zien dat hij als mens naar be
horen aan de_ uitoefening van dezt
taak en roeping gestalte kan geven.
Dat is durven wij te zeggen
christelijke politiek, en het behoeft
geen verwondering, dat wij de mo
gelijkheid tot verwerkelijking van
deze christelijke politiek in de eer
ste plaats zagen liggen bij de
christelijke partijen. De uitslag van
de verkiezingen echter is aan de
realisering van deze mogelijkheid
helaas stellig niet volop dienstbaar
geweest.
Deze verkiezingsuitslag heeft ons
allen voor de noodzaak geplaatst te
overwegen, hoe onder de door de
uitslag geschapen situatie toch nog
zoveel mogelijk te verwerkelijken
van wat wij juist vanuit onze chris
telijke levensovertuiging zagen en
zien als te zijn in 's lands belang.
De keuze is zo voor het oog, tech
nisch bezien, een eenvoudige. Het
gaat om of socialisten of liberalen.
Beiden is niet mogelijk. In dit
tijdsbestek is dan een keus van de
liberalen de meest voor de hand
liggende. De socialisten zijn im
mers tezeer de exponenten van een
periode die wij voorlopig gaarne
beschouwen als een afgeslotene. Zij
zijn geneigd om datgene wat wij als
onvermijdelijk en van voorbijgaan
de aard zien de te ver gaande
staatsbemoeiing te beschouwen
als het meer normale, waaraan dan
ook moet worden vastgehouden.
Daarom dus 4e liberalen? Een kind
zal begrijpen, dat afwijzing van de
socialisten nog niet betekent een
aanvaarding van de liberalen. Want
er is ook wel zo het een en ander,
dat ons van hen scheidt. Onze in
druk is niettemin, dat de kloof met
hen zich iets gemakkelijker over
bruggen Iaat dan die met de an
deren. Tenzij zij zich beijveren
gaan om deze kloof nog' eens extra
uit te diepen. Zulks kan dan alleen
maar voedsel geven aan het wan-
trouwen zoals dat, naar wij zagen,
met name velen in de K.V.P. en
wellicht niet slechts daar ertoe
doet neigen, toch maar liever te
streven naar een mogelijke dem-
ten^ V3n 06 kI°°f mCt dC socia,is-
Kabinetsformatie is een kwestie
van inschikkelijkheid. Het is tege
lijk een kwestie, dat ieder nog zo
veel mogelijk van eigen gevoelen
tracht in te dragen. Wie dan teveel
vraagt, krijgt het lid op de neus.
Wie dan omgekeerd teveel
toegeeft, is tegenover zijn kiezers,
en vooral ook tegenover zijn gewe
ten, niet verantwoord.
En dit alles speelt zich af tegen de
achtergrond van de uitslag der ver
kiezingen. Want het is bij die ge
legenheid geweest, dat ons volk aan
de politieke onderhandelaars de
machtsapparaten ter beschikking
heeft gesteld: de fracties waarmee
zij zich in dc onderhandelingen kun
nen laten gelden.
Dit alles is dan de sfeer waarin de
thans behoedzaam werkzaam zijnde
formateur zijn arbeid van formatie
verricht. Hij komt, zo stelden wij
hierboven vast. niet uit de voorste
rijen van de K.V.P. Dit heeft het
voordeel, dat hij piet heeft deelge
nomen aan het verwekken van het
krijgsrumoer: het mag intussen niet
worden verondersteld, dat het aan
hem zal zijn voorbijgegaan.
Thans echter aan hem de moeilijke
opdracht om uit een veelheid van
klanken te geraken tot een akkoord
dat zo hopen wi.j het aanho
ren jarenlang waard blijft.
