CHRISTELIJK
LADY ISABELLA
Dat kost de kerk meer dan
tien gulden....
Excommunicatie en afzetting
uiterste tuchtmaatregel
w
Bond chr. groentehandelaren
vierde 40-jarig bestaan
East Lynne
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Dr. J. J. Bushes verzucht:
Leren we 'f nooit?'"
praktijken in sommige ker-
zoals men dat van weldenkende
christenen zou mogen verwach
ten. Sommige gebruiken wor
den ondanks vele pogingen tot
vernieuwing gehandhaafd, soms
tot grote schade van de kerk
en vaak tot verbittering ran de
enkeling Soms maakt een kerk
een fout. die niet gemakkelijk
in guldens kan worden uitge
drukt. Dr. J. J. Buskes. de
schrijver van menige belang
wekkende ..Terzijde" 111 het her
vormd weekblad ..In de Waag
schaal" signaleert een toestand,
die hem doet verzuchten: Le
ren we het dan nooit?"
gemaakt, dat op e«n tweede
feestdag de zitplaatsen in een
kerk dat gebeurde :n Klundprt
in de Gereformeerde kerk voor
een jaar bij opbod verhuurd wer
den. Tot eer van de Gereformeer
de kerken moet ik zeggen, dat zo'n
schande in die kerken een uitzon
dering was Ze hadden het niet no
dig. op deze ongeestel.jke wijze
Rpld bij elkaar te krijgen. In
Jundert heeft deze plaativerhu-
ring :n het typische klimaat van
Kljndert. waar een arbeider in
vroeger jaren me: bijzonder in
tel was. veel kwaad gedaan.
>rmde Kerk
Ook In onze
komen vreemde
toeatanden voor. Een deze
kwam Ik toevallig Iets te horen,
waarvan ik eigenlijk dacht, dat
ordlg tot de on moge-
In 1947 verliest een jonge man
van 21 jaar bij een mumtieontplof-
fing het leven Hij wordt begraven
op een kerkhof dat aan de Her
vormde Kerk ter plaatse toebe
hoort. Men kan zo'n graf huren
voor 10 jaar. Na 10 jaar kan men
de huur verlengen voor 10 jaar te
gen een bedrag van 10
De vader van deze jongen be
hoorde niet tot de kerk. zijn moe
der wel. Kerkelijk was het gezin
zeer bepaald met. Nochtans wordt
de zoon op het kerkhof van de her
vormde gemeente begraven en op
de plek waar hij begraven ligt. la
ten zijn ouders een grafsteen
plaatsen
We zijn nu ruim 10 jaar verder.
22 januari 1957 de tijd verstre
ken is. waarover u graf nummer
109 in huur had.
Gaarne zouden wij van u ver
nemen. of u de overeenkomst
wilt vernieuwen of beëindigen
Vernieuwen voor 10 jaar kost
10 - Kopen kost ƒ30 - Is er
na 10 dagen nog geen antwoord
dan nemen wij aan. da- geer.
vernieuwing gewenst wordt.'
Namens de kerkvoogdij is deze
kaart getekend door voorzitter en
secretaris Achter de woorden
Kopen kost 30' heeft de se
cretaris met inkt geschreven:
.Niet-Ieden en die hun gelde
lijke verplichtingen jegens de
kerk niet nakomen, dubbel ta-
Goeigheid
NAT
VJ woorde en tegelijk*
het gaat om eer gr;
jonge man, die bij e
ontploffing het leven
geld bin
op
iet bin
>rmale wijze
gen. dat
blijkbaa
De vader van de jongen, die
met de voorzitter van de kerk
voogdij de zaak besprak, kreeg
als nlet-lid van de kerk te horen:
..Hel Is maar een goeigheid. dat
hij daar ligt omdat hij zo on
gelukkig aan zijn eind kwam...'
Deze kerkelijke goeigheid met na
10 jaar zo'n kaart kost de kerk
heel wat meer dan het extra-be
dragje van 10.-, dat ze op deze
wijze probeert los te krijgen. Le
ren we het dan nooit?
Beleefde herinnering
TOOGDAG I.D.D.K.-H.V.D.
„God spare mij deze vreselijke
verantwoordelijkheid"
Blijf meester
over Uw zenuwen. Neem
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Zij schenken de rust tot herstel
cEiasajiinEnaaiia
fing maar als gezag. De ware tucht
der kerk is het gezag waarmee zij
van Godswege bekleed werd.
De oefening van dit gezag geschiedt
niet door kracht of geweld, maar door
de prediking. De prediking is aan
/\r__ ri„mensen toevertrouwd. De Heilige
z erslaggevers) Geest werkt met zwakke mensen. Zo
rAT moet er gedaan worden met een predikant, die de kruis- Gods krach' 'n "akheid vo1"
dood en opstanding van Jezus Christus loochent?
Deze vraag werd gesteld op de te Amsterdam gehouden
toogdag van In Dienst der Kerk en de Hervormde Vrouwen Dienst. D,J"iltV\100ïHet°sUat
Onder grote stilte hebben prof. dr. J. de Graaf en prof. dr. A. A i nog niet vast of I.D.D.K. en H.V.D.
van Ruler de vraag beantwoord. ook volgend jaar samen zullen gaan.
Zij deden dit niet in het betoog, dat zij tijdens de morgenver- ?"c gemeenschappelijke tooi-
- dag werd voor 90 pet. door mannen
gadermg hielden, en dat door ons reeds is samengevat. Daarin bezocht,
kwam de concrete toepassing van de leertucht niet aan de orde. I
Maar toen 's middags de sectiesamenkomsten gehouden waren,
legde men deze vraag als de voornaamste het eerst op tafel by een In de wijdingsdienst ter inleiding
forum waarin ook beide hoogleraren zaten. van d® toogdag van ln Dienst der
Kerk besprak as. M. A. Krop net eer-
P)E antwoorden waren tn zoverre teveel"). Daarentegen nam hij het sie „tuchtgeval" in de christelijke ge-
merkwaardig, dat de als vrijzin- op voor de vaak alleen als formali- meente: Ananias en Saffira. Zij
nig te boek staande prof. De Graaf de teit nog gehandhaafde censura mo-
zaak haast concreter stelde dan de rum censura morum is de laatste
rechtzinnige prof. Van Ruler. make-up op het gezicht van de
ikerk").
Prof. De Graaf begon met het maken
van voorbehoud. Een predikant, die Lfolle zaak
kruisdood en opstanding loochent? Dat
ildiging! Is dat Met het streven naar intercommu
nie behoort de hervormde kerk gro
te haast te maken, meende prof. Van
Ruler. De kerkelijke verdeeldheid is
dolle zaak, want er bestaat
W ijdingsdienst
Openbare les van
Dr. J. v. d. Berg
Dr. J. van den Berg. Geref. predikant
te Zutphcn en benoemd tot lector aan
de Vrije Universiteit te Amsterdam, zal ringen gaf.
een openbare les houden op vrijdag 24 j
april a.s. in de Woestduinkerk te Amster- j
dam en niet op vrijdag 2 april, zoals abu-
sievelijk in ons blad werd vermeld
geen kleine beschuldiging! Is dat
wel terdege onderzocht? Kan men dat
zo maar beweren0
Maar. gesteld dat het inderdaad zo
lis, dan mag men zo'n dominee daar
over geen moment met rust laten.
Want deze loochening is ongehoord;
de kerk kan dat niet tolereren. Het
betreft hier het fundament der kerk.
Daarom moet het juist geacht worden,
dat de kerk hiertegen tuchtmaatrege
len kan en moet nemen.
Hoewel het forum uit zeven per
sonen bestond, werd bij de meeste
vragen toch naar de mening van prof.
Van Ruler gevraagd, die soms op ver
rassende wijze antwoorden en type-
Heilige Club
Bproer>in«r«wprk
NFD. HERV. KERK
I Prof. Van Ruler waarschuwde al
lereerst tegen een te simpele opvat-
ting van de leertucht, waarbij men
domweg maar alle vrijzinnigen bui-
j w ten de kerk zet en de kerk als een;
leden dienen doordrongen te zijn
van hun afhankelijkheid van God.
T w «.cv ata Zij moeten ook vlak naast elkaar
wT?. nt-arrv^.zn,1vlel rf. Z. ..heilige Club" overhoudt. Men mag gaan staan
noeming tot hulpprediker te Hoogm.de: dat misschien persoonlijk verlangen. En zoals elk
J H de Vree te Rnnsaterswoude.. cm maar er moet heel wat gebeuren eer,
pred. van Oud-Beijerland. leen synode dit zegt als laatste gees-
Re dankt voor Goor M. Koopman* feitelijke beslissing. Dat zijn besluiten
Tubbergen; voor Ouddorp: R. T. Hui- van vérstrekkende aard. Want dei
zmga te Nieuw-Beijerland. synode spreekt bij haar tuchtoefe-|
GEREF. KERKEN* ning ten aanzien van zo'n predikant i
Beroepen te Zutphen (var dr. J.v d j t Jt d hj d her.
vormd. k.rk n.c.thu.shoor.m.ar OOK
Clinton >On-:dat Seen enkele kerk hem plaats1
brachten een grote som gelds bij Re-
trus. Onder de tegenwoordige omstan
digheden zouden zij in iedere kerkbo
de geprezen zijn om hun milddadig
heid... maar destijds kostte die offer
zin hun het leven. Want zij hadden
de Heilige Geest weerstaan.
De tucht van de Geest is een ande
re dan wij kennen, zei ds. Krop. Een
predikant, die ketterijen verkondigt
van de kansel of op de catechisatie,
is tuchtwaardig. Een predikant, die-
genlijk maai een kerk. (Gelijk ook de een catechisant omhelst, is dat zeker'
zonde een dolle zaak is, want wij i Zo oordelen wij, maar hoe oordeelt
zijn toch verlost?). Zolang men dit jde Geest?
bedenkt, kan men alleen maar dolle i Ik wil geen pleidooi voeren voor het
dingen doen. Een zulk een dol ding omhelzen van catechisanten, ging ds
is de intercommunie, die niet hetjKr0p voort, maar er op wijzen, dat
eind van de kerkelijke toenadering is de tuchtoefening geen zaak van theo-
maar het begin. logisch onderzoek of van kerkelijke
Een andere vraag betrof de functie vergaderingen alléén is.
van de kerkeraad als werk- en ge- j)e Geest oefent tucht, en wel over
oedsgemeenschap. Prof. Van Ruler hen die de Heilige Geest wederstaan.
zeide beducht te zijn voor een ker-zij kunnen dit op veel manieren doen.
keraad als gebedsgemeenschap, of-Soms met de beste bedoelingen. Daar-
schoon hij gebedskringen nuttig 0m brengt de tuchtoefening des Gees-
vindt. tes geen beveiliging voor de gemeen-
Het enig belangrijke van de kerke- te maar vrees. Want de gemeente
raadsvergadering is de agenda, moet leren, dat zij uit genade zalig
waarvan men de punten tot de grond wordt, en uit genade wordt bewaard,
toe moet bespreken. De kerkeraads-
Neemt vaker...
Zwaardemaker
Dé jam voor mannen!
Canada': G. J. Hovt
tario-Canada voorheen te Monster.
GEREF. KERKEN (vrijgemaakt)
Bedankt voor Hallum-Ferwerd: T de
Haan. Zuidwolde 'Gr
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Nleuw-Amsterdam: N.
Brandsma te Sneek.
GEREF GEMEENTEN'
Bedankt voor Numpcet: M. Blok te
Aangenomen naar Capelle a. d IJasel
G A Zijderveld te Paterson «Ver St.
VRIJE EVANG. GEMEENTEN
Beroepen le Amsterdam-West: H. R.
Timmerman te Ierseke.
Jaarvergadering Int.
Raad Chr. kerken
De Organisatie ter bevordering van
het werk van de ..Internationale Raad
van Christelijke Kerken" in Nederland
houdt naar jaarvergadering op woens
dag 17 Juni in het Jaarbeursgebouw te
Utrecht.
De vergadering zal onder leiding
staan van de voorzitter ds M. Vreug-
denhil, gereformeerd predikant te
Ruinerwold In verband met de Cal-
vijn-herdenking zal prof. C. Veenhof.
van Kampen, spreken over „Calvijn en
de Oecumene", De bekende ex-priester
ds. H. J Hegger spreekt 's middags
Voordat het forum het podium van
verlenen, ja dat hij buiten het rijk: de stampvolle zaal van Krasna-
van God staat. polsky betrad, had dr. A. A. Kool
haas van Amersfoort als praeses der
C*«lr f" »,oaifrSynode de vergadering toegesproken.
UltCrSlC m a TC nrtt Hl, nnam^o A r> „✓.Hf AA o r* Am
Ned. Herv. kerk
in cijfers
Het zielental van de Nederlands
Hervormde Kerk bedraagt thans in ons
land 3.483.653 tegen 3.383.746 in 1958.
Het aantal standplaatsen is 1281 en het
aantal predikantsplaatsen 2068. Daar-
qn van behoren er 309 tot de modaliteit van
I licht alS gCZag j de Gereformeerde Bond. 327 tot de
vrijzinnige groepering en 1432 tot de
middenorthodoxie. Het totaal vacatures
daalde van 192 tot 187. waarvan er 76
onvervulbaar moeten worden geacht.
De Geref. Bond heeft 55. de vrijzinni-
En zoals elk goed werk eindigt in
de lofprijzing van God moeten de
kerkeraadsleden zich erover verheu
gen. dat zij mens zijn, dat zij in het
ambt mogen staan, en dat zij met
elkaar blij mogen zyn
J Hegger «preekt s middags stander van de wekelijkse
Z' D, ïr.ïïirmTmaalsvierini (..Dat moeten
■one.lie De vergadering is voo. ,,nHo„n d.
sche Conc—
ieder toegankelijk.
gel kunnen zijn. Vooral omdat
bij de oefening der tucht rekening
moet houden met de mogelijkheid
van misverstanden, ontstaan door
de formuleringen, waarin de leer
der kerk Is samengevat.
Wanneer de kerk op geestelijke
wijze de leertucht hanteert over hen.
die Christus' kruisdood en opstanding
loochenen, dan zal zij óók moeten
bedenken dat er een prediking is, die
weliswaar niet door de beugel kan.
maar die feitelijk uit de tyd is en
een natuurlijke dood zal sterven.
Intercommunie
Prof Van Ruler liet zijn huiver
voor de bediening van de leertucht
duidelijk blijken toen hij verklaarde:
„Zolang ik kerkelijk hoogleraar ben.
bid ik de Here God. dat Hij mij
spaart voor deze verschrikkelijke
verantwoordelijkheid. Roept Hij
mij echter daartoe dan zal ik die
verantwoordelijkheid ook dragen."
Zo ontpopte hij zich als een tegen
stander van de wekelijkse avond-
de
Ook hij noemde de tucht. Maar dan ö!5 zjjn er 15.
niet allereerst in de zin van bestraf- '84 31 onvervu
gemeente niet aandoen, dat wordt
Jubileumcadeau
voor het
bondsburcau
(Van onze sociaal-economische
redactie)
vergadering, recepties en
een feestavond heeft de bond
van christelijke kleinhandelaren
in aardappelen, groenten en fruit
gisteren in de hoofdstad het zil
veren jubileum gevierd. De Am
sterdamse afdeling van de bond.
die gastvrouwe was, vierde tege
lijk het 40-jarig bestaan.
ujn beste.
164
„IV heb het niet nodig. Barbar» Ik ben
vnoi W»»t Lynne uit de trein gestapt
onder het lopen een cafeetje binnengega
daar goed gegeten. Laat me nu gaan.
ik ben zo opgewonden w
Richard vertrok, bereikte het gedeelte van West
Lynnc. waar Dc Raaf gelegen was. en werd tn zo
verre door de omstandigheden begunstigd, dat hU
niet lang behoefde te wachten Nauwelijks
ujn promenade daar buiten begonnen, of er kwimw
twee mannen gearmd te voorschijn. Daar hier net
hoofdkwartier van een der kandidaten gevestigd was
meenden de plaatselijke leegloper» dat uj niet b^or
konden doen dan eveneens daar hun hoofdkwartier
te betrekken en atraat en trottoir waren nooit zonder
rond lummelend o kijkers en praatjesmaker» Ricbard
Hare. zijn hoed diep in de ogen gedrukt en zijn
zwarte krulletjes in de puntjes verzorgd, betekende
alleen maar nog een leegloper er bu
Er kwamen dus twee heren gearmd naar buiten.
De nietsdoener* hieven een zwak geroep aan: -.Le
va Levison' Richard deed niet mee aan hel ge
roep. m;.ar het bloed joeg wild door zijn polsen en
zijn hart klopte alsof het zou barsten De ene man
was Thorn, de ander was de heer die hij m gezel
schap van Thorn gezien had in Londen, en die men
hem had aangeduid als air Francis Levison. naar
hij had gemeend
j - i. t mi.hij aan aen
van
Een driehonderd protestantse groente
handelaren waren uit alle delen van
het land naar de toogdag gekomen. Zij
luisterden onder meer naar de bonds
voorzitter. de heer J. H. van Erven
uit Utrecht, die in een jubileumrede
een terugblik wierp in het verleden.
Hij memoreerde de vooroorlogse tijd.
toen de kleinhandel bepaald met meer
I zorgen zat dan nu. In vergelijking met
hier het geval was, nam bezit van haar fantasie; het hedendaagse beeld van de bran-
haar gedachten warrelden woest door elkaar, haar ebe, waarbij vooral sociale verbeterin-
geest was een chaos. Was er misschien ook een af- gen als vakantieregeling, halve dagslui-
gelegen schuilhoek in haar hart, waar wilde vreug-1 ting en kortere werktijden opvallen,
-rspeeld had, kreeg zij
de heer Van Erven ook op de ge-
i-l wijzigde mentaliteit van de ondernemer
rlMen leert zichzelf gaandeweg meer
-waarderen, waardoor de consument ook
ngedrukt. drentelden zij nu een grotere waardering voor de groen-
/aarbij de zeeman zijn arm i tehandelaar krijgt.
Carlyle gelegd had.
door ANN LUDLOW
rugtoch? naar East Lynne.
slag int te brengen
Nu was juist
geheel
mijnheer Carlyle s
die twee Is Levison'
man in zijn nabijheid
..Weet je dat -*-•>*——--I
U HcTwas'niet nodig om nog verder W vr"*^£- het
was dc man. die Richard zich herinnerde als Thorn
Zijn ontblote hand. die hij naar zijn hoed bracht, was
wit als altijdschitterender dan ooit WU de dia
manten ring die fonkelde in het gaslicht. Alleen al
wegens die hand en die ring had Richard op d« iden
titeit van dc man kunnen zweren.
..Wtc is die andere?' vervolgde hij
Ken mijnheer die met hom meegekomen is uit
Londen Drake heet hij Ben jij geel zeeman, of
ben je icharlaken-en-purper'"
..Geen van boidon Ik ben niet
hior alleen maar op doorrett
..De boer op zeker*
de ld.
i hitr. ik ben
H nderige avond lady Isabel.
streek door de onophoudelijke zorgen.
koortsig gloeiende slapen ongemerkt naar bui
ten geslopen, nadat de kinderen naar bed gegaan
.varen: het geraas van dc windvlagen was haai wel
kom. evenals de ongemakken van het terrein. Alsof
dat alles, zelfs maai voor eer. ogenblik, de laaiende
onrust tot bedaren kon brengen De eenzaamheid
van ons door struikgewas zo goed aan het oog ont
trokken laantje was het doel van haar schreden:
I niet lang had zij daar op en neer gewan-
zij zag iemand naderen, een man. die als
JHll uitgedost was Daar zij er niets voor voel
de gezien te worden, verdween zij onmiddellijk tus
sen de bomen aan de kant. met de bedoeling weer
te voorschijn te komen, zodra hij voorbij was. Zij
vroeg zich verwonderd af. wie het was en wat hl*
hier zocht
bij. Hij bleef langzaam he
slenteren, zodat zij moest blij
,».i waar tij was Het duurde slechts kort. of zij zag
dat mevrouw Carlyle naar hem toe kwam Zij be
groetten elkaar met een hartelijke omhelzing
Een vreemde man zomaar te omhelzen. Het bloed
golfde lady Isabel naar het hoofd Zij- zün tweede
vrouw, bedroog zij hem* Schaamtelozer nog dan zij
zelf het had gedaan* Immers, zij had toch nog de
goede smaak getoond hem en East Lynne te veria-
ter-.. alvorens, zoal* de dienstmeisjes zeggen, wan
neer zij van geliefde veranderen „het met een an
der aan te leggen"? De atellige overtuiging dat dit
de heerste' En toch welk nut had zij
kon tittel noch jota veranderen aan haar eigen
tuatie: de liefde die zij
niet mee terug
Innig tegen elkaar ai
samen langs het pad,
°0 die sc h a a m teloz e'v rouw"^Ja ja,' wYt ""was zij De bondsvoorzitter vroeg zijn leden
verontwaardigd over schaamteloos gedrag van ande-j niet de ogen te sluiten voor de zich
ren snel voltrekkende verandering in de de-
Maar hoe groot was haar verbazing, toen zij mijn- tailhandel: de gestage uitbreiding van
heer Carlvle er aan zag komen zij lieten zich het grootwinkelbedrijf, de opkomst van
daardoor in het geheel niet storen in hun schandeUjk nieuwe verkoopsystemen als supermar-
fedrag want de zeeman nam zijn arm niet wegljket en zelfbediening de parallellisatie
wee óf drie minuten stonden zij toen gedrieën te i en de gewijzigde koopgewoonten van de
praten. Daarna wenste men elkaar goedennacht. de1 consument. De vraagstukken van de
zeeman verliet hen en mijnheer Carlyle vertrok met moderne bedrijfsvoering zullen beter be-
/.ïjn vrouw, terwijl zijei arm nu haar innig omklem- studeerd moeten worden,
de op de plaats waar de ander haar had omvat
Bliksemsnel werd haar nu de waarheid duidelijk. Vorm discussiegroepen onder leiding
namelijk, dat het Barbara s broer was van het bondsbestuur adviseerde de
Was ik zo even gek°" nep zij en lachte hol „Zijvoorzitter zijn toehoorders. Gaat de
Neen, neen. dat lot bleef voor mij al- eenvloef'— J:
leen bei
vaard!"
Lgde hen naar het huis
i keek in het voor
lalon naar binner
LicTit en vuur brandden, maar gordijnen noch r
Tien waren voor de nacht gesloten, want door de
amen waren mijnheer Carlyle en zijn echtgesv
n en uit gegaan bij hun tochten r
aantje Daar waren zij. samen
tun geluk genietend, en zij bleef
>m er naar te kijken,
Lord Mount Severn was naar Londen afgere
i het begin van de week wjeer terug'
r het beschu
n eenzaamh
i ogenblik sta
de diverse levensmid-
i delenbranches door (en hiervan is de
heer Van Erven overtuigd) dan zal het
binnen niet al te lange tijd noodzake
ik zijn dat de besturen van de ver-
•billende vakorganisaties om de ronde
fel gaan zitten om gezamenlijk de
iaruit voortvloeiende organisatiepro-
•men te bespreken.
De toogdag.
..Ik ben onschuldig aan Zijn bloed!" met deze woorden en
met zijn symbolisch handenwassen tracht Pilatus zich te
onttrekken aan de verantwoordelijkheid voor de gerechtelijke
moord op een onschuldige waartoe hij zo juist toestemming
heeft gegeven. Met deze woorden ook sluit hij zijn hart toe
voor het Koninkrijk Gods.
Want dit besef leeft, moet leven in het hart van de christen:
„Ja, ik ben schuldig aan Zijn bloed. Ik sloeg Hem al die
wonden. Voor mij moet Hij daar staan. Ik deed door mijne
zonden Hem al die jammeren aan!" Door mijn zonden dat
is de kern.
Dat besef moet leven in ons hart ts dat zo? Want we
zingen deze regels wel in deze lijdenstijd en misschien wellen
er soms tranen op in onze ogen-maar over dat mijne
zonden" maken we ons verder niet zo heel erg druk.
Wie niet dagelijks de strijd aanbindt tegen zijn zonden, wie
niet dagelijks Jezus volgt in het voetspoor der liefde en
dat is een spoor van daden en niet slechts van woorden die
is in feite niet verder gekomen dan Pilatus. Die wast evenzo
zijn handen in onschuld in plaats van dat hij zijn besmeurde
leven reinigt met het bloed van het Lam.
SAMENGAAN IN DE FORMATIE
TT)E kabinetsinformateur is aan het
werk, en er Is alle reden hem
zowel sterkte als wijsheid toe te
wensen in de belangrijke taak, hem
door onze Koningin op de schou
ders gelegd.
De vraag kan rijzen, of de politieke
partijen en dan bedoelen we na
der: de politieke fracties in deze
periode, waarin de kabinetsinfor
mateur zijn werkzaamheden ver
richt, een houding van lijdzaam af
wachten betaamt.
Zeker zijn wij van oordeel, dat
de partijen zich moeilijk bij de in
formateur kunnen gaan aandienen.
Zowel bij een kabinetsinformatie
als bij een kabinetsformatie zijn
sollicitaties ongebruikelijk, en naar
wij menen terecht. Men zal een. op
roep van formateur of informateur
hebben af te wachten, en blijft zulk
een oproep uit, dan kan men zich
daarover slechts ten overstaan van
de publieke mening beklagen.
Neen, wij bedoelen met onze
vraag iets anders, en wel het vol
gende. Wij bedoelen, dat ook in een
tijd van kabinetsinformatie of van
kabinetsformatie partijen een zeke
re activiteit kunnen betrachten je
gens elkaar.
Onbedoeld, maar niet tegen onze
wil, zijn we nu meteen overgegaan
van een vragenderwijze formulering
in een stellende formulering. Want
deze activiteit behoort niet slechts
tot de mogelijkheden, zij is onder
omstandigheden ook geboden. En
zij lijkt ons in het bijzonder gebo
den onder de omstandigheden waar
in wij thans verkeren. Geboden
juist nu voor de christelijke par
tijen.
Zo denkt ook prof. Duynstee er over
blijkens een belangwekkende be
schouwing van zijn hand in ,,De
Maasbode". Mèt ons betreurt hij,
dat tegelijk met de uitslag van de
jongste verkiezingen verdwenen is
de reële mogelijkheid van een chris
telijk kabinet. Hij ziet in de thans
ontstane situatie een gevaar, en wel
dat de K.V.P. door onderhandelin
gen met de P.v.d.A. gescheiden
wordt van de beide grotere protes
tants-christelijke partijen wat zou
kunnen leiden tot een rooms-socia-
listische basis. Een dergelijke gang
van zaken zou hij èn voor ons land
èn voor de K.V.P. zo rampzalig
achten, dat zij door de K.V.P. be
hoort te worden uitgesloten.
Daarom acht hij het een zeer be
langrijk punt, dat de K.V.P. bij
voorbaat voorkomt, dat er tijdens
de onderhandelingen een scheiding
zich openbaart tussen haar en de
beide grotere protestants-christelij
ke partijen. In plaats daarvan be
pleit hij, dat deze drie christelijke
partijen tevoren een onderling ak
koord bereiken omtrent het aanbod
dat zij gezamenlijk zouden moeten
doen aan P.v.d.A. enerzijds en
V.V.D. anderzijds. Van de antwoor
den zou het dan afhangen, met wel
ke van deze beide partijen men in
zee wil gaan.
Volgens de schrijver behoeft niet
de doorslag te geven, dat op dit
stuk de P.v.d.A. altijd meer zal
eisen, en ook in redelijkheid zal
mogen eisen, dan de V.V.D. Even
min behoeft doorslaggevend te zijn,
dat bijvoorbeeld de V.V.D. op het
een of ander punt bezwaren maakt
voor wat de fractie betreft, mits zij
ermee akkoord gaat. dat de minis
ters uit haar midden aan zulk een
punt hun medewerking verlenen.
Deze gedachtengang veronderstelt,
zo erkent de schrijver, dat het ini
tiatief ter zake van de inrichting
van de formatiewerkzaamheden van
de aanvang af in handen komt van
een der partijen van de rechterzij
de. Hierop kunnen zij naar zijn me
ning constitutioneel ook aanspraak
maken.
In deze gedachtengang moeten dus
de christelijke partijen gedrieën en
gezamenlijk haar standpunt bepalen
over de antwoorden van P.v.d.A. en
V.V.D., dienen de drie christelijke
partijen de besprekingen met elk
van deze partijen samen te voeren,
en moeten ze ook samen een keus
maken uit de mogelijkheden die
zich dan blijken voor te doen.
De schrijver verheelt zich niet, dat
dit offers zal vragen van deze chris
telijke partijen in haar verhoudingen
tot elkaar. Maar zijn zij daartoe
niet bereid, dat doemt het gevaar
op ener verleiding om de oplossing
te zoeken in een, al dan niet opge
sierde, smalle basis van K.V.P. en
P.v.d.A.
Tot zover deze beschouwing van
prof. Duynstee, een beschouwing die
wij op haar minst ernstige overwe
ging waard achten. Tot nu toe is,
voor zoveel althans naar buiten
blijkt, de praktijk, dat informateur
of formateur besprekingen voert,
zeker in eerste instantie, met ieder
der fractieleiders afzonderlijk,
waarna hij op zoek gaat naar de
toenaderingsmogelijkheden tussen
twee of meer hunner. Het is natuur
lijk ook zeer wel mogelijk, dat de
fractieleiders op eigen initiatief en
op eigen gelegenheid zulk een toe
nadering tot elkaar zoeken, hetgeen
tot een resultaat kan leiden waar
van zij informateur of formateur
mededeling kunnen doen.
Op een bepaald punt van prof.
Duynstee's belangwekkende be
schouwing kan men zich een nade
re inlichting wensen. Hij spreekt van
een aanbod, door de drie christelij
ke partijen gezamenlijk tot P.v.d.A.
en V.V.D. te richten na een onder
ling bereikt akkoord. Hij spreekt
van een initiatief in de inrichting
van de formatiewerkzaamheden, dat
van de aanvang af bij een der par
tijen van de rechterzijde zou ko
men te liggen.
Het heeft er de schijn van en
zelfs meer dan de schijn dat bij
deze werkwijze de informateur of
de formateur er als zodanig minder
dan tot dusver aan te pas komt.
Daartegen kan men bedenkingen
hebben.
Een andere bedenking kan zijn, dat
deze opzet tezeer het karakter gaat
dragen van een akkoord tussen par
tijen en fracties, een akkoord dat
straks de ministers zou binden zo
als het thans ook reeds de partijen
zou binden.
Vandaar dat wij voorlopig uit de
beschouwing van prof. Duynstee
met instemming toch wel deze waar
devolle suggestie zouden willen lich
ten. dat de christelijke partijen, en
in het bijzonder haar fracties, voor
al in deze belangrijke dagen van
informatie en van formatie van een
kabinet niet verslappen in het zoe
ken naar onderlinge toenadering,
doch dit zoeken integendeel intensi
veren, ook in het contact dat infor
mateur of formateur met elk van
deze partijen zoeken gaat, een con
tact dat zijn vervolg moge vinden
in het contact tussen deze partijen
onderling.
Dat deze laatste noodzaak nog eens
extra in het bijzonder geldt voor de
protestants-christelijke partijen en
de toenadering die zij tot elkaar die
nen na te streven, behoeft voor wie
ons standpunt in dezen kent geen na
dere toelichting. De wenselijkheid
juist van deze toenadering heeft een
speciale stimulans gekregen in het
verlies dat bij deze verkiezingen de
protestants-christelijke partijen he
laas hebben moeten lijden, een verlies
dat al evenzeer het karakter droeg
van gemeenschappelijkheid. Moge dit
gemeenschappelijke verlies lelden
tot gemeenschappelijke winst.
een wijdings-
het erelid, de oud-voorzit-
r ds. P. Homburg, Gereformeerd pre-
i kant te Vlissingen. was begonnen,
eeg als slot de aanbieding van ean
ibileumcadeau door de echtgenotes
an de leden. De dames hadden een
A'artjesactie ondernomen en de op-
rengst. een kleine achtentwintighon-
ierd gulden, werd overhandigd en be-
stemd voor het kort geleden in gebruik
vroeger dagen Ja genomen bondsbureau in Den Haag
rij waren daar samen" in ongestoord geluk en rij. Ook de heren droegen dai
'li wendde zich »f en begaf zich naar haar eigen ne toe bij met een Hink b
r Barbara v
i. Zij zat ln
i had haar gezicht, zoals alti
1 Innige liefde, naar haar echtgenr
Hij stond vlak bij haar en sprak klar
>p ernstige toon, waarbij hij op Barba
jrkeék. Een ogenblik later krulde een glimlar
zijn lippen, dezelfde lieve glimlach
•aak had toegelachen i~
sofa bij het
met een tjj|
ohèv f
blijkelijk
de
signe -
het hun-
bedrag Var-
keer het gou-
de bond uitgereikt aan
drie oud-bestuursleden, die zich zeer
verdienstelijk maakten voor de bond.
Dat waren de heren G. Bakker te Am
sterdam, oud-voorzitter, J. de Smit te
Suurwoude (evenals de heer Bakker
medeoprichter van de bond) en J
Heemskerk te Leiden. Ook de huidige
leden van het dagelijks bestuur, de he
ren J. H. van Erven te Utrecht, G.
de Vries te Groningen (secretaris) J.
Kamman te Amsterdam (penningmees
ter) en M. van Tol te Den Haag (twee
de voorzitter) werd het gouden insigne
opgespeld.
Een aantal Amsterdamse leden, die
25 jaar li<? zijn geweest, kregen een
zilveren insigne.
Na hel diner kwamen velen zowel
het bondsbestuur als het bestuur van
de Jubilerende Amsterdamse vereniging
gelukwensen. Het jubileumcongres, dat
reeds dinsdagmiddag met een huishou
delijke vergadering was begonnen, ein
digde tenslotte met ae.o feestavond, die
de Amsterdamse vereniging de bonds
leden aanbood.
Aambeien?
neem Hemotabs
de nieuwe behande*
ling van binnen uit.
i Pijn e
Zalf on setpUlan atjn overbodig. Met hui
werklos: van binnen uit. doen Hemotaha
de ssrelilngan «linken en bevorderen ao
de ceneslnr. Ze zijn bovendien Mcht
laxerend en helpen sodoende de normal#
functies herstellen. Zo belangrijk voor
volkomen herstel van Aambeien en lang
durige vrijwaring van pijn.
HEMOTABS
