Chief
Whip
Te hoge huren maken het
probleem nog moeilijker
op hders lip!
Grenswijziging behoort tot de
eerste vereisten
Van Iterson: „Enige uitkomst
voor Leiden blijft: Volume
zien te krijgen en bouwen!"
ME UWE LEIDSCHE COURANT
3
WOENSDAG 18 MAART 1959
Agenda voor Leiden
Woensdag
School Stadhouderslaan lb, 7.45 uur:
herhaling ouderavond.
Museum Volkenkunde, 8 uur: de heer
E. Zürcher over „Problemen en achter
gronden van de Schrifthervorming in
het huidige China".
Snouck Hurgonjehuis, 8 uur: K. enO.-
cursus over „Hormonen", o.l.v. dr. G.
A. Overbeek.
Stadsgehoorzaal, 7.15 uur: uitvoering
van Mattheüs-Passion door „Ex Animo",
medewerkenden: Heieen Verkley,
sopraan; Watty Krap, alt; Gerard Ho-
nog, tenor (evangelist); Chris van Woer-
kom, tenor; Léon Combé, bas (Chris
tus-partij); Meine Pot, bas; Gertr.
Maclaine Pont, clavecimbelAdr. Blan-
kenstein, orgel; Salvatore Tomassa en
Lies Göbel, vioolWim Clements en
Henk v. d. Velde, fluit; Simon Houttuin,
Piet Schenkels, E. Esser en C. v. d. Berg,
oboe, oboe d'amore en oboe da Caccia,
Johan van Loo en G. van Dijk, continuo;
jongenskoor van chr.-nationale school
Stadhouderslaan en het Rott. Philh.
Orkest begeleiding. Het geheel o.l.v.
Herman de Wolff.
Marekerk, 8 uur: paaswijdlng van Her
vormde wijkgemeente Molenwijk; spr. da.
J. van der Wiel over „Niet waarom, maar
waartoe", met medewerking van het Leid-
se christelijk vocaal ensemble onder lel-
diimg van Tilly Stenz-Leening, J. Nieu-
wenhuis, declamatie, en Frans van der
Reijden, orgel.
Turk, 8 uur: ledenvergadering Ned.
Mij. voor Tuinbouw en Plantkunde af
deling Leiden, de heer D. Hoogewoning
over „Kweekmethoden, handelsproble
men en de verhouding blank en zwart
in het produktieproces in Zuid-Afrika.
OEGSTGEEST: Bovenzaal Geref.
kerk Mauritslaan, 8 uur: ledenvergade
ring Geref. Kerk.
Donderdag
Vroom en Dreesmaiui, 10.30 uur, 2.30 uur
en 4 uur: modeshow.
Stadsgehoorzaal, 7.15 uur: tweede uit
voering van de Mattheüs-Passion, „Ex
Animo".
Het gulden Vlies, 7.45 uur: ledenver
gadering Leidse assurantieclub.
Doelenkazerne, 5 tot 10 uur: tentoon
stelling werken van Vincent van Gogh.
Rijksherbarium, 8 uur: afdeling Lei
den Kon. Ned. Natuurhistorische Ver
eniging, demonstratie-avond.
Schouwburg, 8 uur: toneelgroep Euri
pides met „Het lied van alle tijden".
Gebouw V. en D., 4.30 uur: vergade
ring werkcomité Jeugdnatuurwacht,
Leiden.
Gebouw Toonkunst Rapenburg 22,
8 uur: auditie-avond ,,'d Oprechte Ama-
Casino, Hogewoerd 49, 8 u.: heropening.
OEGSTGEEST: Willem de Zwijger-
kerk zijzaal, 8 uur: commissie huishou
delijke en gezinsvoorlichting over „De
Zomerzorg, 8 uur: algemene ledenver
gadering kynologenvereniging „Rijn
land".
Gebouw speeltuinvereniging Wester
kwartier, ingang Ten Katestraat, 8 uur:
christen-vrouwenbond, afdeling zuid
west; spreker de heer J. J. Roelofs over
muziek van J. Haydn.
Oegstgeest, koetshuis Oud-Poelgeest, 8
uur: contactavond speeltuinvereniging
Marijkehof.
VrUdag
Het gulden Vlies, 2.30 uur: afdeling
Leiden Ned. Vereniging van Huisvrou
wen, mevrouw L. J. van NieZinkweg
over het werk van de vrouw bij de ze
denpolitie.
Stadsgehoorzaal, 8 uur: K. en O.-
concert.
De Doelen, 8 uur: genootschap Ne
derlandEngeland, ledenvergadering.
Gebouw voor chr. soc. Belangen, 8 uur:
Leidse christelijke Besturenbond, spr.
dr. W. Albeda.
Zaterdag
Stadshuisplein, 2 uur: opening door
mr. J. Drijber van standwerkersconcours.
Den Burcht, 8 uur: feestavond De
Sperwers t.g.v. 65-jarig bestaan, voor
afgegaan van 7 tot 8 uur door receptie
t Schuttershof, 7.30 uur: reüunie deel
nemers aan het weekeinde van de J.V.'s
en M.V.'s op G.G. op De witte Hei (af
deling Zuid-Holland-noord).
Apotheken
De avond- en nachtdienst wordt waar
genomen door apotheek Boekwijt, Bree-
straat 74, tel 20552. De apotheek Wilhel-
minapark 8 te Oegstgeest, tel. 26274, is
doorlopend geopend.
Tentoonstellingen
Academiegebouw Rapenburg 73: Leid.'
Akademisch Kunstcentrum, tentoonstel
lingen van schilderijen, gouaches en teke
ningen van Helen Sieger, Els van Bohe-
men, Hannie Bouman, Quirine Collard
en Anita Schoonhoven, van 4 tot 24 maart
Prentenkabinet Kloksteeg 25: grafiek,
fotografiek en fotopeinture van Livinus.
geopend tot en met 11 april, elke middag
van 2 tot 5 uur, gesloten op zon- en
feestdagen en 27 maart.
Film9
Casino: gesloten wegens restauratie.
Lido (2.30, 7 en 9.15 uur): The naked en
the dead (18 jaar).
Luxor (2.30, 7 en 9.15 uur): Meisjes in
uniform (14 jaar).
Rex (2.30, 7.15 en 9.15 uur): Met ruw
geweld (14 jaar); donderdag: Scara-
mouche.
Trianon (2.30, 7 en 9.15 uur): Meisjes op
bestelling (18 jaar).
Van de aniversiteit
Op donderdag 19 maart houdt de Chris
ten-Studenten-Raad te Leiden een passie
bijeenkomst om 8 uur in het Klein Audi
torium van het academiegebouw. Inlei
ding door ds. J. J. van Hille en overden
king over het onderwerp „Staat de chris
ten alleen?" Tot slot een uitvoering op
grammofoonplaten van het Stébat Mater
van Pergolesi.
Huisvesting in de Leidse raad
Bij hoofdstuk „maatschappelijke
steun' vooral de zieke bejaarden
in de aandacht
T~\E LEIDSE RAAD begon gistermiddag de begrotingsvergadering met de
hoofdstukken volksgezondheid en maatschappelijke zorg. Daarover
werd in een zo redelijke mate gesproken, dat nog uitvoerig kon worden ge
praat over de ruimtelijke ordening en de volkshuisvesting, een onderwerp,
dat vanzelfsprekend verscheidene kwartieren méér vordert, vooral gezien
de nood, waarin Leiden op het stuk van de volkshuisvesting nog steeds ver
keert. In deze vergadering stelde de heer Den Dubbelden (P.v.d.A.) zijn
voorstel aan de orde om alle militaire thuisfronten een symbolische subsidie
te verlenen ten bedrage van 25 per thuisfront per jaar.
e-JLnUfj. (o«)ii
Verscheidene raadsleden hebben
restauratie van het Elisabethshof
minder-valide bejaarden. De raad
het col
Mevrouw Spierenburg (P.v.d.A.) sprak
/er de onmisbaarheid van goed inge
richte consultatiebureaus in de nieuwe
wijken van de stad. Een bureau in een
deel van een blok flatwoningen, waar
iemand had kunnen wonen, vond zij min
der gelukkig. De keuken en de wasserij
van Endegeest behoeven verbetering. Zij
pleitte ook voor verplaatsing van di
zorgwerkplaatsen voor zwakzinnigen. Als
opvolgster van mevrouw Braggaar-de
Does bracht zij het college de noodzaak
van het stichten van een crèche onder
het oog.
Vlotheid en respect
Voor de bejaardenzorg heeft het
particuliere initiatief allereerst een
taak, zo stelde de heer Lamers (prot.-
christelijk); als dit faalt, dient de
overheid diligent te worden. Hij
vroeg het college, spoed te betrach
ten bij de behandeling van verzoe
ken van kerkelijke en particuliere
zijde om plaats voor een bejaarden
huis te reserveren. De heer Lamers
noemde het verzoek van de diaconie
van de Hervormde Gemeente. De
overheid heeft tot taak de inspan
ningen van kerkelijke en andere
zijde met Vlotheid en respect te be
handelen.
Er is sprake van een noodsituatie ten
aanzien van de chronisch zieke bejaar
den, zo constateerde de heer Lamets. Het
particuliere initiatief zal wellicht niet bij
machte zijn, dit probleem op te lossen,
gezien de grote bedragen die ermee ge
moeid zijn. De prot.-christelijke woord
voerder onderstreepte de gewenstheid
van overleg tussen het college en de des
betreffende kerkelijke en particuliere in
stellingen. Er is spoed nodig. De sug
gestie voor het Elisabethshof zou een te
lange weg naar het doel kunnen bete
kenen. Een raad voor de bejaardenzorg
zou zich in eerste instantie met de rusi
en verpleeghuizen moeten bezighouden.
Ook mej. Van Nienes (P.v.d.A.) drong
erop aan, gronden beschikbaar te stel
len voor tehuizen van kerkelijke en par
ticuliere zijde. Een raad voor de bejaar
denzorg is dringend nodig. Het tegen
woordige gebouw van de G.G. en G.D.
kwalificeerde zij als een aanfluiting.
Wanneer geeft deze dienst eens een jaar
verslag uit? Uitbreiding van het genees
kundig schooltoezicht tot het v.h.m.<
het n.o. is nodig; B. en W. moeten hun
O
gistermiddag gesproken over een
tot huisvesting en verzorging van
wacht nu maar het antwoord van
lege af.
best doen voor het vinden van desnoods
tijdelijke ruimte.
Dokter Kortmann (KVP) zei, dat de
ontruiming van het voormalige Joodse
weeshuis voor de G.G. en G.D. geen dag
langer mag wachten dan nodig is
verschillende vormen van medische
jeugdzorg te hebben besproken, sprak hij
er zijn verontrusting over uit, dat de
minder-valide, de verzorging behoe'
de en de zieke bejaarden tussen de wal
en het schip dreigen te komen. Hij bleek
geval de werkloosheid nog eens mocht
toenemen. Een pleidooi voor meer moge
lijkheid voor gemengd zwemmen in Lei
den voerde de heer Van Weizen (CPN).
Vele Leidenaars maken nu van het bad
in Leiderdorp gebruik. In hoeverre kan
De Zijl intensiever worden benut? De
kleedhokjes zouden vervangen kunnen
worden door wisselcabines. De commu
nistische fractieleider stelde zich achter
het voorstel van de heer Den Dubbelden
met betrekking tot de thuisfronten. Als
het Elisabethshof kan worden gehand
haafd, zal hij niet tegen de suggestie zijn,
daarin zieke bejaarden onder te brengen
V olkshuisvesting
De heer Van Dijk (r.k., alleen voor
zichzelf sprekend) stelde het college op
de man af de vraag, hoeveel woningen
Leiden er dit jaar bij krijgt. De nood
is hier nog ontstellend groot, beaamde
hij. Opruiming van krotten en sanering
van bepaalde wijken zijn zeer urgent ge
worden. Kan dit niet érgens in de stad
worden aangepakt? Hij betreurde het,
dat het college nog steeds geen uitspraak
heeft gedaan over een huurbijslag voor
grote gezinnen.
Met een beschouwing over de tegen
woordige huren begon de heer Ten Broek
(KVP) zijn huisvestingstoespraak. Hij
meende, dat de regering de huurverho
ging nog zal moeten uitbreiden als zij
van de drukkende lasten af wil. De fi
nancieel minst draagkrachtigen krijgen
dan de grootste last te dragen, tenzij een
huurbijslag hieraan tegemoetkomt. Bij
huurverhoging is compensatie dan ook
een gebiedende eis. Verheugend vond de
heer Ten Broek het, dat het college di
particuliere bouwers een ruimere kans
geeft. Wordt in Den Haag met betrek-
king tot de woningwetbouw wel vol
doende rekening gehouden met Leiden
als centrumgemeente en universiteits
stad?
Van 1954 tot en met 1958 zijn in Leiden
2289 woningen klaargekomen; dat is ge-
middeld 458 per jaar. Wij moeten nog
5600 gezinnen onderdak verschaffen, zo
had de heer Ten Broek uitgerekend. Bij
het tegenwoordige tempo betekent dat
Krotivoningen en huren
De heer De Bree (KVP) had de indruk,
dat te weinig bewoners van krotwoningen
aan een nieuw huis worden geholpen. Al
het mogelijke moet worden gedaan
snel een ei-nd te maken aan onwaardige
woontoestanden. Hij stelde voor, de
Dr. Winsemius in Leidse raad:
i het Elisabethshof
deze groep.
Ook mej. Bekker (P.v.d.A.) had haar
bijdrage tot dit onderdeel van het begro
tingsdebat op de bejaarden ingesteld. De
bouw van beja-ardenwoningen ti
nieuwe huizenblokken dient, als dit
kan, te worden bevorderd, omdat de be
woners in deze huizen zichzelf kunnen
blijven. Een knutselhoek in de sociët
is aanbevelenswaardig.
Thuisfronten
Toen kwam de heer Den Dubbelden
(P.v.d.A.) achter de lessenaar om
voorstel te verdedigen: symbolische sub
sidie thuisfronten. De heer Lamers (prot,
christelijk) had daarover al gezegd, dat
zijn fractie op het standpunt blijft staain,
dat alleen die instanties die in Leiden
een militair tehuis hebben, een subsidie
van de gemeente behoren te ontvangen,
De heer Den Dubbelden meende, dat de
gemeente zich niet kan onttrekken
steun aan het werk van ALLE fronten.
Gezien de financiële positie van de ge
meente wilde hij niet om een belangrijke
subsidie vragen; daarom stelde hij
symbolische voor.
De suggestie ten aanzien van de be
stemming van het Elisabethshof droeg
ook de instemming van mr. Portheine
(VVD) weg. Met de heer Den Dubbelden
kon hij niet meegaanhet ligt wel op de
weg van het rijk, de thuisfronten finan
cieel te steunen, niet op die van de ge
meente, zo formuleerde hij zijn stand-
De heer Piena (P.v.d.A.) vroeg het col
lege, de lijst van aanvullende werken op
de gewenste lengte te houden, voor
Zie voor stadsnieuws
ook pagina 4
Leidenaar kreeg in
Maastricht 4 maanden
Een 33-j. Leidenaar, exporteur en hande
aar is door de rechtbank te Maas
tricht wegens verduistering van schilde
rijen en van gelden veroordeeld tot vier
maanden voorwaardelijk met een proef-
twee jaar. De ei6 was zee maam-
drie voorwaardelijk.
man had in 1957 op zich genomen
collectie schilderijen voor een koop-
uit Maastricht te verkopen. In deze
particuliere verzameling bevonden zich
enige vrij waardevolle stukken, doch ook,
gelijk achteraf bleek, copieën. Enkele
andere schilderstukken verkeerden in een
nogal desolate, toestand. De bemiddelaar
had moeite om in Zweden en Duitsland
belangstelling voor de stukken te vinden.
Enkele schilderijen heeft hij weggedaan
zonder betaling en gelden, voor andere
schilderijen ontvangen, heeft hij niet afge
dragen. Met één en ander was een bedrag
van enkele duizenden guldens gemoeid.
te van het Burgerijfonds te besteden
voor de sociale verheffing van hen, die
in onverantwoorde omstandigheden
ningen) verkeren.
Ook roerde de heer De Bree de hoge
huren aan. Meer dan zestig procent
de woningbehoevenden kan niet i
dan 14 gulden per week verwonen,
de huren niet worden aangepast aan de
financiële draagkracht van hen, voor
de woningen bestemd zijn, zal de
van „Huisvesting" wel zeer moeilijk
worden. De K.V .P—vertegenwoordiger
vroeg het college dan ook, of het niet
mogelijk is, verantwoord te versoberen.
In vele gevallen kan een woonvergun
ning niet worden verleend omdat de huur
te hoog is. En er komen uit het oudere
woningbezit niet voldoende huizen vrij
om deze groep, die op deze wijze een
„vergeten groep" dreigt te worden, te
HET ZOU EEN ILLUSIE zijn geweest, te hopen, dat de raad van Leiden
gistermiddag uitgesproken zou raken over het wel zeer belangrijke
onderwerp „volkshuisvesting". Als over één zaak uitvoerig kan en moet
worden gesproken, dan is het wel deze. Meer dan 4000 woningbehoevenden
telt Leiden nog maar steeds en er zal vooralsnog jaarlijks een behoorlijk
contingent aan deze deprimerende lijst worden toegevoegd, al was het al
leen maar door de noodzakelijke sanering van de oude binnenstad, die
weliswaar de eer geniet, cultuur-historisch schoon te zijn, maar daarmee
niet kan verhullen, dat een hoog percentage slechte bebouwing haar be
staan wankel maakt en bedreigt. De heer Harmsen, voorzitter van de prot.-
christelijke fractie, opende gisteren het avonddebat.
Ook hij constateerde, dat de woningbouw geen gelijke tred kan houden
met de behoefte. Het bouwrijp maken van gronden en het bouwen van hui
zen zullen met grote voortvarendheid ter hand moeten worden genomen.
Uitbreiding van het woningbezit betekent vrijwel altijd, dat anderen in
hun bestaan worden aangetast, waarvoor moeilijk compensatie is te vinden,
of dat een groep ménsen een verantwoorde vorm van openluchtrecreatie
kwijt raakt (volkstuinders).
Er zijn verscheidene volkstuinen
dwenen, waarvoor niets in de plaats is
gekomen. Nu is „Roomburg" aai
beurt met 65 leden. De heer Harmsen
vroeg, hoe het met Leiden-Zuidwest
staat. Is daar een gebied voor een vast
complex beschikbaar? Er zijn nog i
tijdelijke complexen in de stad aa
wijzen. De heer Harmsen zei, op dit punt
verre van gerust te zijn. Ook drong hij
aan op een zakelijke instelling, niet al
leen ten opzichte van de gemeente zelf,
maar ook ten aanzien van de eigenaar of
pachter.
Leiden moet extra woningen krijgen
voor de opruiming van zijn vele
krotten. Bij de behandeling van de
begroting, die nu al enkele dagen
aan de gang is, klonk dat weer als
een kreet. Mensonterende toestan
den doen zich hier nog voor. Wor
den er niet te weinig krotten ont
ruimd? Op deze voor een grote
groep ingezetenen uiterst gewichtige
vraag zal de wethouder morgen
antwoord geven.
Extra toewijzing
De huisvesting vervult ook mejuffrouw
Bekker (pvda) met grote zorg. Inwoning
brengt grote spanningen mee en de hoge
huren drukken zwaar op het inkomen.
Verreweg de meeste gezinnen zijn aange
wezen op een woningwetwoning. Voor
alleenstaanden moeten ook voorzieningen
worden getroffen. Zij vroeg of Ledden
geen extra toewijzing moet ontvangen
Voor de krotopruiming.
De heer Hagens (wd) bracht de wegen
van Leiden naar Katwijk en Noordwijk
ter sprake. Zien de desbetreffende ge
meenten voldoende de urgentie van de
noodzakelijke werken voor verbete
ring van deze verbindingen in en
komen de wegen binnen de verwachte
tijd klaar? Voor het Leidse station kon
hij niet veel waardering opbrengen. Hij
had een heel lijstje van manco's. Ook
vond de heer Hagens een extra bouwvo
lume voor Leiden alleszins redelijk, ge
zien de functie van Leiden als centrum
gemeente en hoedster van de universiteit.
„Wij verwijten het college niets,
wij willen wel vragen of dit de Leidse
belangen met grote voortvarendheid bij
de hogere instanties wil bepleiten".. Ten
slotte vroeg de wd-6preker of er al iets
is te zeggen over de toekomstige vuil
verbranding.
Grenswijziging
Dr. Winsemius (pvda) gaf een uitvoe
rige beschouwing over de ruimtelijke or
dening. Als voor Leiden zeer belangrijke
zaken noemde hij het structuurplan, de
mogelijke grenswijziging, de zandwin
ning, de reconstructie van de binnenstad
en de woningtoestanden. Een streekplan
achtte hij ook van grote betekenis, mede
voor de ontwikkeling van de agglomera
tie. De aanleg Van rijksweg 4b dient zo
spoedig mogelijk te geschieden; de uit
voering van het structuurplan hangt ook
daarvan af. Het bedrag voor stadsont
wikkeling, 108.500, is volgens dr. Win
semius te laag.
De Leidse agglomeratie omvat vijf
gemeenten. Wie de kaart bekijkt, ziet
dat de positie van Leiden daarin niet
gunstig is, zo vervolgde dit raadslid
zijn planologische verhandeling. Het
industrieschap ligt buiten Leiden; de
samenwerking met Zoeterwoude is
echter goed. De plaats voor een over
dekt zwembad ligt ook op het grond
gebied van een andere gemeente, als
mede de aftakking van de weg door
de Kikkcrpoldcr. Er is nog 32 ha voor
woningbouw in Leiden beschikbaar.
Voor een jachthaven en een camping
is geen plaats en als Leiden dan nog
„Hagenaars" moet gaan opvangen,
dan is, naar dr. Winsemius met klem
betoogde, grenswijziging een eerste
vereiste. Hij vond het maar een pijn
lijke situatie, dat Leiden nog zo in het
donker wordt gelaten.
Daarnaast dient alle aandacht te wor
den gegeven aan de bouw van woning
wetwoningen. Mr. Woudstra (prot.-chr.)
had voorgesteld, de Van Disse'.brug, tus
sen Kraaierstraat en Zoeterwoudseslngel,
geschikt te maken voor beperkt verkeer
met motorrijtuigen. De heer Winsemius
sympathiseerde wel met tieze gedachte,
maar gaf zijn raadscolicga in overwe
ging, deze zaak in handen van B. en W. te
geven, opdat die kunnen beoordelen of
deze verandering wel in het wegensche-
Subsidie kerkbouw
De vraag of de kerkbouw zal wor
den gesubsidieerd, gaat nu ook in
Leiden een rol spelen. De heer Van
Iterson (prot.-christelijk) zag in, dat
dergelij'ke subsidiëring offers
van de gemeente vraagt, maar hij
hoopte toch, dat het college daarvoor
een weg zal weten te vinden. Aan de
Kerken worden op het punt van de
kerkbouw eisen gesteld; het is be-
denkbaar, dat deze eisen de
kosten opvoeren. Dat maakt het voor
de Kerken zeker niet eenvoudiger.
Weer attendeerde de heer Van Hereon
het college op het probleem van de oude
bruggen en het zware verkeer. Wanneer
komt daar nu eens een rapport over? Hij
:ag graag opvulling van het grote gat
tan de Herengracht (doorbraak). Waar
(Zie vervolg pagina 4)
