Voor zwemmend Leiden daast
er enig perspectief
Nederlands Madrigaalkoor
zong Johannes-Passion
Over rapport personenvervoer
frequentie moet zo hoog
mogelijk worden opgevoerd
RADIO
Parka coats
Afscheid in ,,De Doelen
van N.-Guinea-expeditie
Afgelopen
Idat ge-j
hoest &i
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
'S
DINSDAG 3 MAART 1959
Agenda voor Leiden
Dinsdag
Gebouw Prediker, Janvossensteeg, zaal
5, 8 uur: afdeling Leiden S.G.P., spreker:
de heer D. Kodde, burgemeester van Zou-
telande en lid van de Tweede Kamer.
Stadsgehoorzaal, 2.30 en 4 uur: commis
sie esthetische vorming schooljeugd,
jeugdconcert van het Residentie-Orkest.
Gebouw Prediker, Janvossensteeg, 8 uur:
Volle Evangelie-Zending, spreker: J.
Maas bach.
Filmzaal universiteit, 8 uur: K. en O.-
film „Porte de Lilas".
Rijksmuseum van oudheden, 8 uur: dr.
J. Zandee te Utrecht over „Dood en
begrafenis in het oude Egypte".
Gebouw Middelstegracht 3, 8 uur:
Maranatha-conferentie. sprekers: de heer
J. Klein Haneveld en de heer C. A. van
Duuren, onderwerp: „Wat brengt de toe
komst voor de Kerk, Israël, de wereld en
uzelf?"
OEGSTGEEST: Het witte Huis, 8 uur:
C.H. kiesvereniging, spr.: F. H. van de
Wetering, lid van de Tweede Kamer.
LEIDERDORP: gebouw „Irene", 7.45
uur: emigrajtiefilm over Californdë e.a.
Woensdag
Kerkzaal academisch ziekenhuis, 12.50
tot 1.20 uur: middagpauzebijeenkomst.
Gebouw Middelstegracht 3, 8 uur:
Maranatha-conferentie, sprekers: de heer
J. Klein Haneveld en de heer C. A. van
Duuren, onderwerp: „Wat brengt de toe
komst voor de Kerk, Israël, de wereld en
uzelf?"
De Doelen, 8 uur: genootschap Neder
landEngeland, dr. V. Barocas over
„Space travel, faot and fiction".
Schouwburg, 8 uur: K. en O., Rotter
dams Toneel met „Spotgeesten".
Gebouw Maranathakerk, Lage Mors-
weg, 2 tot 5 en 7 tot 10 uur: verkoping
ten bate van werk van Hervormde wijk-
gemeente Mors kwartier en verfraaiing
Gebouw Lutherse kerk, 2.30 tot 5.30 en
7 tot 10 uur: bazaar ten bate van restau
ratie van het kerkorgel.
Wijkgebouw Levendaal, 2.30 uur: ope
ning bejaardensociëteit Hervormde wijk-
gemeente Levendaal door ds. D. J.
Vossers.
LEIDERDORP: gebouw Irene. 7.30 uur:
jaarfeest van Geref. jeugdclubs.
Station, 8.30 uur: vertrekt excursie
N.C.Reis-V. naar de effectenbeurs te
Amsterdam.
Donderdag
Gebouw Middelstegracht 3, 8
Maranatha-conferentie, sprekers: de heer
J. Klein Haneveld en de heer C. A. van
Duuren, onderwerp: „Wat brengt de toe
komst voor de Kerk, Israël, de wereld
en uzelf?"
Schouwburg, 8 uur: K. en O-, Rotter
dams Toneel mot „Spotgeesten".
Gebouw Lutherse kerk, 2.30 tot 5.30 en
7 tot 10 uur: bazaar ten bate van restau
ratie van het kerkorgel.
Breestraat 85, 3 uur: opening theegele
genheid annex restaurant gebrs. Van der
Heiden.
De Harmonie, 8 uur: afdeling Leiden
Ned. Vereniging ex-politieke gevangenen
uit de Bezettingstijd, afscheid prof. mr.
R- P. Cleveringa; mevrouw O. C. D. Iden-
burg—Siegenbeek van Heukelom over
„De universiteit onder vroegere be
zetting".
Station, 6.45 uur: vertrek autobussen K.
en O. naar Weense IJsrevue te Den Haag.
Gebouw Levendaal 1, 2.30 uur: stich
ting Commissie voor huishoudelijke en
Gezinsvoorlichting, films over katoen, de
kunstvezel van de natuur.
Stadsgehoorzaal, 2.30 uur: Margriet-
modeshow.
Vrijdag
Koor Pieterskerk, 7.15 uur: avondgebed.
Stadsgehoorzaal, 8 uur: Kunstkring Voor
Allen, cellist Gaspar Cassado.
Foyer gehoorzaal, 8 uur: filmavond Lis
some Lindeman over Italiaanse Rivièra.
Chr. Geref. kerk, 8 uur: herdenking 40-
Jarig bestaan van zondagsschool Het
Mosterdzaadje, spr.: ds. C. van der Weele,
declamatie C. Spaanderman, organist Dirk
Janszoon Zwart.
Den Burcht, 7.30 uur: feestavond speel
tuinvereniging Ons Eiland.
Zaterdag
Gehoorzaal, 8 uur: harmoniekapel
„Werkmans Wilskracht", concert, ln
tweede deel cabaretprogramma Frans
Dumee.
Aula stedelijk gymnasium, 8 uur: klas
sieke avond van de Leidse Jeugd-Actie
met medewerking onder meer van chr
toneelgroep Imperium en de klassieke-
muziekgroep van K. en G.
Logegebouw, Steenschuur, 3.30 uur:
bedrijfs-E-H.B.O.-wedstrijden.
Consistorie Oosterkerk, 7.30 uur: avond
gebed.
Antoniusclubhuis, 8.15 uur: uitvoering
Accordanto.
Aula Hervormde ulo-school, Asserstraat
8 uur: padvindersrevue van de zeever-
kennersgroep Jan van Galen, „De wereld
Apotheken
De avond- en nachtdienst wordt waan
genomen door apotheek Herdingh en
Blanken, Hogewoerd 171, telef. 20502. De
apotheek Wilhelminapark 8 te Oegst-
geest, telef. 26274, is doorlopend geopend
Van de universiteit
Woensdag 4 maart; Prytaneum, 12.25
tot 1 uur: pauzeconcert.
Donderdag 5 maart: filmzaal academie
gebouw, 7.45 uur: lezing met kleuren
films over „Het India van nu" (toegan
kelijk voor alle leden van de filosofische
faculteit).
Donderdag 5 maart: sociologisch Insti
tuut, Rapenburg 59, 730 uur: lezing met
lichtbeelden en grammofoonmuziek ter
gelegenheid van de zevende dies van het
interfacultaire dispuut Q.M.R., „China
onder rode vlag", door J. G. Waarden
burg.
Vrijdag 6 maart; Pieterskerk, 7.15 tot
Nieuwe baden in de raad: meisjes-H.B.S., bij Vliet en De Zijl
de meisjes-H.B.S. is groot,
r de heer Van Schaik meen-
en van dergelijke baden nóg
dan de bouw
T~\E ZWEMGELEGENHEID en het openbare personenvervoer in Leiden
waren de hoofdmomenten van het raadsdebat van gistermiddag, dat
viet-en-een-half uur vorderde. Voor wat de zwemmerij in Leiden betreft
zal voorrang worden gegeven aan: 1. het instructiebad onder het gym
nastieklokaal van de nieuwe HBS voor meisjes (Houtkwartier), 2. de open
zweminrichting tussen de Voorschoterweg en de Vliet en de bouw van
nieuw badhuis aan de Van der Werffstraat, 3. een nieuwe zweminrichting
„De Zijl". Het bleek, dat de plannen de heer Questroo (prot.-christelijk) niet
warm enthousiast hadden kunnen maken. Hij vond de hele geschiedenis
meer dan bedroevend en stelde vast, dat Leiden de zwemmers eigenlijk al
leen maar in plannen laat ploeteren.
Eerst werd gesproken over de oprich
ting van de stichting Leidse Jeugdver-
blijven. Het college stelde bovendien vo
het raadsbesluit van 26 augustus 1957
te lezen, dat een bedrag van 10.000 be
schikbaar komt voor de vorming var
leningen- en schenkingenfor.ds, Waaruit
onder door B. en W. te stellen voorv
den aan jeugdorganisaties en jeugdzorg
instellingen voor de verbetering van
jeugdverblijven bijdragen kunnen worden
verleend, die voor 50 procent bestaan uit
een schenking en voor 50 procent uit
lening tegen een door B. en W. te bepalen
De heer Zunderman (p.v.d.a.)
stelde vast, dat het jeugdwerk dringend
behoefte heeft aan ruimten voor volks
dansen, instuif, gesprekscentra enz Hij
achtte het van betekenis, dat de over
heid medewerking verleent en dat an
derzijds de jeugd mede daardoor wordt
geactiveerd. De vorming van deze stich
ting zal naar zijn mening zeker bijdragen
tot een betere ontplooiing van het jeugd
werk.
De heer Questroo sprak de hoop uit,
dat het college kans zal zien, dit plan
ipoedig te realiseren. Er zijn ten aanzien
ran de onderkomens voor de jeugd nog
reel wensen, al is er in het laatste jaar
vel wat verbeterd.
Grote verplichting
Ook bij de behandeling van de bad- en
wemgelegenheid voerde de heer Z u n-
1 e r m a n het eerst het woord. Er is
nood op dit gebied, zei hij. De beantwoor
ding van de vraag, waar de schuld ligt,
kwam hem wel nuttig voor. Hij wees op
de ernstige verdrinkingsgevaren bij on
voldoende officiële gelegenheid en zag
het instructiebad bij de meisjes-H.B.S.
als een moedgevend begin. Niet zozeer
voor wedstrijden als wel voor het zwem-
onderricht vond hij het van belang, het
bad 's avonds open te stellen voor de
erenigingen.
Mevi
r Gla
(v.v.d.) achtte het
gent. Er moet er nog een komen. Zij
vroeg, of aan het openluchtbad tussen de
Voorschoterweg en de Vliet niet een in
structiebad kan worden verbonden. Vóór
alles moet de overdekte inrichting er ko
men, gezien de grilligheid van ons kli
maat en (als gevolg daarvan) het feit dat
een open bad spoedig een exploitatiete
kort kan laten zien. Kan voor een over
dekte inrichting niet een andere plaats
dan de Pesthuispolder worden gevonden?
Mevrouw Glastra van Loon stelde deze
spoedig
Optimistisch kon de heer Questroo
niet zijn. „De raad wordt veel be
loofd, maar de zwemmers wordt wei
nig gegeven", zo begon hij zijn be
schouwing. De ganse geschiedenis
noemde hij meer dan bedroevend.
„Wij laten de zwemmers alleen in
plannen zwemmen." De jongeren zelf
kunnen namelijk niets ondernemen
en dus ligt op de instanties, zowel in
Leiden als in Den Haag, een grote
verplichting, zo stelde dit prot.-chris-
telijke raadslid.
In het voorstel van het college zag hij
eigenlijk een stap terug. In 1955 besloot
de raad namelijk, dat een architect
worden aangewezen voor het ontwerpen
van plannen voor de Pesthuispolder. Er
nu ontbreekt dit bad ineens op de voor
rangslijst, die immers alleen vermeldt
instructiebad meisjes-H.B.S., inrichting
aan de Vliet en een nieuwe De Zijl De
heer Questroo vroeg dan ook,
plannen voor de Vliet tegemoet kunnen
worden gezien. In het algemeen verlang
de hij „houvast" en „positieve resulta
ten". Overigens voelde hij veel voor in-
structieb^den.
Wethouder Van Schaik (p.v.
d.a.) deelde mee, dat de plaats in de
Pesthuispolder voor het oorspronke
lijke plan in de knel kwam door uni
versitaire expansie. Het nieuwe ter
rein, ook in deze polder, is nog niet
in het bezit van de gemeente. Het
zoeken naar aen andere plaats ont
raadde hij sterk, omdat daardoor het
schema op losse schroeven zou ko
men te staan. Met de gemeenten
Oegstgeest en Voorschoten is ook al
overleg geweest ten aanzien van de
inrichtingen Pesthuispolder en Vliet.
De wethouder wees ook op de nadelige
invloed van de bestedingsbeperking. Wei
nig plannen hebben kans te worden
realiseerd. In 1955 waren er in totaal 324
plannen voor zwembaden en badhuizen,
is daarvan slechts 15 procent uitge-
d. De Leidse moeilijkheden komen,
'erklaarde de wethouder van onder-
niet alleen voort uit plaatselijke fac-
nin dit verband noemde hij de krap
pe financiën en de gespannen arbeids-
Het enthousiasme bij de
nigingen voor het instructiebad onder de
730 uur: laatste avondgebed vóór de
vakantie, met medewerking van Colle
gium Musicum.
Maandag 9 maart: huize Over 't Hoff,
Gerecht 10, 730 uur: buitengewone leden
vergadering van afdeling V.C.S.B. met
bestuursoverdracht en cabaret.
Dinsdag 10 maart: Schouwburg pre
mière „Hoed op hol" door toneelgroep
van oud-studenten ten bate van het Ned.
studentensanatorium.
Vrijdag 13 maart: Pieterskerk, 7.15 uur
bevestiging lidmaten Hervormde studen
tenpredikant.
Dinsdag 17 maart: Pieterskerk en bij
zalen, 7.15 tot 11 uur: avondretraite Her
vormd studentenwerk.
Films
Casino (2.30, 7 en 9.15 uur): Du Rififi (18
jaar).
Lido (230, 7 en 9.15 uur): Adam en Eva
(14 jaar).
Luxor (230 en 730 uur): De tien Gebo
den (alle leeftijden).
Rex (230, 7.15 en 9.15 uur): Klop maar
op een deur (18 jaar); donderdag: Je
kunt het toch niet meenemen.
Trianon (230, 7 en 9.15 uur): De Vikings
Mnsea, instituten, leeszalen e.d.
Academisch Historisch Museum Rapen
burg 73: elke dag geopend van half 10 tot
half 1, uitgezonderd op dinsdag en vrijdag
in 2 tot 5 uur.
Horlus Botanicus Rapenburg: elke dag
geopend van 9 tot 12 en van 2 tot 4
ar (na 1 april tot 5 uur).
Geologisch en mineralogisch museum
Garenmarkt 1 b: elke dag geopend van 10
't 12 en van 2 tot 4 uur.
Gravesteen, Pieterskerkhof 6, juridisch
studiecentrum, elke dag te bezichtigen
n 9 en 12.30 en 2 tot 5 uur (liefst in
de vakanties), concierge: Kolfmakersteeg
16 a.
Prentenkabinet, Kloksteeg 23: elke dag
geopend van 2 tot 5 uur.
Rijksherbarium, Nonnensteeg 1: elke
dag geopend van 8.30 tot 12.30 en van 2
tot 4 uur (behalve zaterdagmiddag)
Rijksmuseum voor Oudheden, Rapen
burg 28: elke dag geopend van 10 tot 4
Archeologisch instituut. Rapenburg 26,
elke dag geopend van 9 tot 12 en van 2
•t 5 uur (behalve zaterdagmiddag).
Bibliotheek universiteit. Rapenburg 74
elke dag algemene studiezaal en uitleen
afdeling geopend van half 10 tot half 6
op zaterdag tot 5 uur.
Academiegebouw, Rapenburg 73: elke
dag geopend van 8.30 tot 12.30 en van 2
tot 5.30 uur, behalve op zaterdagmiddag
Contactbureau voor afgestudeerden,
Instituut voor culturele anthropologic
en sociologie van niet-westerse volken.
Eerste Binnenvestgracht 33 a: elke dag
geopend van 9 tot 12.30 en van 2 tot 5.30
uur, behalve zaterdagmiddag.
Stedelijk museum De Lakenhal, Oude
Singel 28: elke dag geopend van 10 tot 4
Inlichtingenkantoor V.V.V., Steenstraat
1 b: elke dag geopend van 9 tot 5 uur, op
zaterdag tot 1 uur.
Leeszaal en bibliotheek Reuvens, Bree-
straat 27: maandag en woensdag van 1
tot 5.30 en van 7 tot 9 uur; dinsdag en
donderdag van 1 tot 5.30 uur; vrijdag van
10 tot 5.30 en van 7 tot 9 uur; zaterdag
van 10 tot 5-30 uur.
Jeugdbibliotheek, leeszaal en bibliotheek
Reuvens. Plantage 6: maandag, dinsdag en
donderdag van 4 tot 5.30 u., woensdag en
zaterdag van 12 tot 4.30 uur en vrijdag
(speciaal voor de grotere jeugd) van 6.30
tot 8.30 uur 's avonds.
(Deze opgaven gelden niet voor zon- en
feestdagen.)
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor Volkenkunde: „Wat
doe je in de kou?" educatieve tentoonstel-
over het leven van de Eskimo's
Geopend tot en met 1 maart-
Academiegebouw, Rapenburg 73: expo-
tae over informele kunst, geopend tot
28 februari.
De Lakenhal, 10 tot 4 uur: tentoonstel
ling Wie was Vincent van Gogh? (tot 2
De Lakenhal, 10 tot 4 uur: tentoonstel
ling Schatten uit het Mauritshuis (tot
3 maart).
Leids acad. hist, museum, Rapenburg
73: tentoonstelling „Beeldende kunst van
elves", van 5 tot 20 februari, geopend
van 11 tot 5 uur (13 inzenders).
Universiteitsbibliotheek Rapenburg, op
werkdagen van 930 tot 530 uur: leven
en werken van Scaliger (tot en met 21
februari).
Academiegebouw Rapenburg 73: Leids
Akademisch Kunstcentrum, tentoonstel
lingen van schilderijen, gouaches en teke
ningen van Helen Sieger, Els van Bohe-
men, Hannie Bouman, Quirine Collard
en Anita Schoonhoven, van 4 tot 24 maart.
gymzaal vai
de, het bouv
sterker moe
van open en overdekte zweminrichtingen,
omdat deze baden in het bijzonder de
jeugd „waterminded" maken Het is de
bedoeling, in het zuid-westen een soort
gelijk bad te bouwen, maar dan opgeno
men in het plan voor een sportzaal (hoek
Telderskade-Boshuizerlaan). Een instruc
tiebad bij de zweminrichting aan de Vliet
kon de wethouder niet ideaal vinden, ook
al omdat dit excentrisch zou liggen.
De heer Van Schaik kon nog meedelen,
dat in de tweede helft van deze maand
de toestemming voor de aanbesteding vai
de bouw van de H.B.S. voor meisjes kaï
worden verwacht. Het plan voor de Vliet
is al zo ver klaar, dat het hoogstw
schijnlijk in de raadsvergadering
april kan worden behandeld. Het plan
voor De Zijl zal niet essentieel verschil
len van dat voor de Vliet, wat de behan
deling en uitvoering uiteraard bevordert.
Meevallertje
Het voorstel tot overneming en restau
ratie van de molen aan de Kanaalweg
ontlokte dokter Kortmann (kv.p.),
die zich er zichtbaar verheugd over toon
de, een vraag naar de bestemming. Wet
houder Jongeleen (p.v.d.a.) kon
alleen over zeggen, dat er verscheidene
gegadigden zijn. Het college wil niét, dat
er nog eens in gewoond wordt. Een schil
der of een beeldhouwer zou er een atelh
in kunnen maken. Er is ook iemand, die
daar een benzinestation zou willen
tigen. Voor deze bestemming scheen de
raad, gezien de aard van het op deze me
dedeling volgende gelach, weinig te voe
len.
Bij het voorstel „vernieuwing elektri
sche installatie van de Blauwpoortsbrug"
vroeg de heer H a g e n s (v.v.d.) aandacht
voor 'n doorgang voor het verkeer i:
Morsstraat naar (ie Steenstraat als
rij auto's voor de Blauwpoortsbrug moet
wachten. Zijn opmerking gold ook
het verkeer van de Turfmarkt naar Prin-
cesseskade en Haarlemmerstraat Het col
lege zal een en ander onder ogen zien
Wethouder Menken bereidde de raa(J
vreugde toen hij meedeelde, dat het kre
diet van 4250 voor het .tb.c.-onderzoek
op scholen kon worden ingetrokken nu
het rijk financiële medewerking heeft toe
gezegd
Personenvervoer
Over het rapport „Personenvervoer",
waarover wij onlangs uitvoerig schreven,
voerde het eerst de heer P i e n a (p.v.d.a.)
het woord. Hij vond het rapport van het
Ned. Verkeersinstituft in .dit opzicht te
leurstellend, dat het zich teveel bezig
houdt met de feitelijke toestand, die toch
bekend mag worden verondersteld Dit
raadslid vroeg, hoe het zit met de inpa»
sing in het structuurplan.
De heer Van Iterson (prot.-chris
telijk) noemde het een goed opgezet rap
port, dat richtsnoer geeft om een houding
te bepalen. Gaat het college zich
vraaestuk nader beraden en wie zal dan
de adviseur van het college zijn?
h(j. Want het Verkeersinstituut
deskundig zijn, maar het zijn geen Leide-
naars die eraan werken. Met de sugges
ties van de commissaris van politie
de verkeerscommissie bijv. zal zeker re
kening moeten worden gehouden bij het
opstellen van het uiteindelijke advies.
De prot.-christelijke woordvoerder pleit
te voor vermijding van de Blauwpoorts
brug; het komt de verkeerscommissie
juister voor, lijn 2 te laten lopen via de
Oude Singel en de Lange Mare
Haarlemmerstraat. Ook wees hij op het
belang van een verbinding van noord
naar zuid via het centrum en
indeling van het Stationsplein waar zich
een verkeerslus bevindt, die de bussen
noodzaakt kilometers voor niets te rijden.
Mr. Portheine (v.v.d.) zag graag
doortrekking van lijn 3 naar Oegstgeest,
dus verder dan het Houtkwartier. Sterk
drong hij aan op zo hoog mogelijke op
voering van de frequentie. Voor de taxi'
moet op het Stationsplein aanvaardbare
ruimte blijven. Mej. Van!
d.a.) en de heer H agens wezen ook op
het belang van een goede frequentie.
De wethouder mr. D r ij b e r
(v.v.d.), merkte op, dat als onderdelen
van het wegenschema worden gerea
liseerd het vervoersnet opnieuw zal
moeten worden bezien. Het tegen
woordige wegenstelsel is bepaald
niet gelukkig. In een later stadium
zal de raad dus opnieuw worden in
gelicht. Het college deelt de wens var
de raad om de frequentie zo hoog
mogelijk op te voeren. Ontlasting van
de Haarlemmerstraat is belangrijk,
maar van de Blauwpoortsbrug, zo
mogelijk, nog belangrijker. De sug
gestie om lijn 3 naar Oegstgeest door
te trekken zal het college in zijn be
sprekingen betrekken. De situatie op
het Stationsplein zal worden onder
zocht.
De heer P. C. A. ten Broek
In de gistermiddag gehouden vergade
ring van de gemeenteraad is de hi
i de
Zie vervolg ntadsnieuws
op pagina 4
SIEMENS
en televisie
v elke woensdag
jongens-
markt
I po,
leuke klew
praktisch in de
regen
(waterafstotend)
sportief in zon en
wind (winddicht)
Peek&Cloppenburg
Naar het Sterrengebergte
Er komt nog een speciale zegel
van de P.T.T.
venshun echtgenoten luidde gisteravond in De Doelen te Leiden het
begin in van de grootste wetenschappelijke expeditie, die ooit naar Neder
lands Nieuw-Guinea is uitgezonden. Deze avond had een tweeledig doel:
afscheid te nemen van de twee leiders, dr. L. D. Brongersma en kapitein
luitenant ter zee vlieger G. F. Venema, respectievelijk de wetenschappelijke
en algemene leider en de technische leider, die woensdag per vliegtuig naar
Nieuw-Guinea vertrekken, en ten tweede de kennismaking tussen de ove
rige wetenschappelijke deelnemers te bevorderen.
Prof. dr. H. J. Lam, voorzitter van de
stichting Expeditie Nederlands Nieuw-
Guinea en hoogleraar aan de rijksuniver-
Leiden, vertelde iets
In velerlei opzicht bleek in deze g<
moedelijke samenkomst, dat achter d
weinige luchtig gesproken afscheidswooi
den het besef schuil ging van de vei
antwoordelijkheid die 20 wetenschappe
lijke medewerkers en hun 50 helpers
deze tocht, alsmede de organisatoren
daarvan, op hun schouders hebben ge
laden. Uitspraken als „Erger u niet, ma
verwonder u slechts" en „De toestand
hopeloos, maar niet zorgwekkend", c
dr. Brongersma als deviezen aan zi
deelnemers achterliet, mogen komisch
aandoen, maar zij typeren toch de grote
moeilijkheden, die deze expeditie te
wachten staan. De tocht gaat naar een
der weinige witte plekken op de we
reldkaart, het centrale gedeelte van het
Sterrengebergte in Centraal-N'ieuw-Gui-
nea, aan de grens van het Nederlandse
en Australische deel van het grootste
eiland ter wereld.
Kleurrijke uitvoering in LEIDEN
Eenheid van voordracht en
stijl was opvallend
Nederlands Madrigaalkoor met medewerking van het Residentie-
Kamerorkest en solisten, stond ook deze keer weer onder de leiding van
Willem Mizée. Deze uitvoering werd vooral gekenmerkt door een grote een
heid in stijl en voordracht. De heer Mizée heeft een zeer persoonlijke op
vatting van Bachs muziek; gelukkig laat hij zich niet verleiden tot de uiter
mate strakke, haast gevoelloze interpretatie die men in onze tijd maar al
te vaak te horen krijgt. Natuurlijk moet men ook aan de andere zijde gren
zen stellen, anders loopt men het risico, het werk van deze componist een
sentimentele en overmatig romantische toon te geven, die er evenmin eigen
aan is. Willem Mizée wist bijna alle klippen te omzeilen; men mag soms
met hem van opvatting verschillen waar het de tempi aangaat, (zo horen wij
bijv. het koor „Ruhet wohl" toch liever langzamer) er is steeds met overleg
te werk gegaan en het beeld, dat er op deze wijze van het gebeuren wordt
gevormd, is kleurrijk en boeiend. Een ander voordeel van deze doelbewuste
directie is, dat er een grote overeenstemming tussen koor en orkest, resp.
orkestleden en solisten, bestaat.
Het koor liet zich de gehele avond van
zijn beste zijde kennen: na een wat slor
dig begin (Herr, unser Herrscher) raakte
>n spoedig ingezongen ai vooral in de
eede helft van de avond werd een
fraai niveau bereikt, met als hoogtepun-
en het zeer "licht en puntig gezongen
Lasset uns den nicht zerteilen" en een
indrukwekkend slotkoraal. Opvallend is,
dat dit koor. ook in de forte-gedeelten
schreeuwt, wat bij andere amateurs
helaas nogal eens pleegt voor te komen!
de solisten willen we voor alles
Chris van Woerkom noemen, die met een
enale uitspraak en een buitenge-
mooie toon de zo zware partij van
de evangelist vertolkte Een enkele keer
hadden we graag gezien, dat hij de tekst
•er verdiepte, maar dit kwam
sporadisch voor. De Christus-partij vond
sympathiek vertolker in David Holle-
stelle: waar de stem een enkele maal te
kort schoot in het lage register vergoedde
de doorvoelde, uiterst eenvoudige en
daardoor juist zo treffende voordracht dit
gebrek volkomen.
Wat de sopraan Riggina Beekman be
treft, willen we nog niet zo ver gaan, dat
we haar een grote toekomst voorspellen,
al bezit haar stem zeker kwaliteiten Jam
mer. dat zij niet wat heeft gewacht met
haar eerste optreden: enige jaren studie
zouden van haar misschien een grote ver
rassing hebben kunnen maken; nu hoor
den we nog vele schoolse loopjes ook al
hield de aria uit het 2e deel „Zerfliesse,
mein Herze" zeker beloften in. De toe
komst zal leren, of zij de moed zal be
zitten, na dit debuut toch nog veel te stu
deren. We zien het euvel van de prema
tuur optredende kunstenaar(es) dat
misschien uit financiële omstandigheden
voortkomt hoe langer hoe vaker voor
komen tot schade van kunst en artiest
T refzekerheid
kunnen we kort zijn. Deze zanger
die beschikt over een geweldige
resonans-bodem en een goede adem-
techniek heeft zich weliswaar aange
wend, in zijn keel te zingen, zodat de
stem volkomen vastzit. Daar hij be
grip voor de voordracht en bouen-
dien trefzekerheid bezit, hopen wij,
dat hij tot herscholing over zal gaan.
Annie Hermes was deze avond wat
minder op dreef dan wij van haar
gewend zijn; de voordracht bleef mat
en tamelijk vlak, ook al waren er in
„Es ist vollbracht" goede momenten.
De bas Meine Pot blijft het aan trefze
kerheid ontbreken en dat is jammer,
hij in de recitatieven (Pilatus) blijk gaf
van een juist inzicht in zijn tekst; het
arioso (buitengewoon mooi begeleid door
de violae d'amore) „Betrachte, meir
Seel'was wat aarzelend, de aria's me
koor „Eilt, ihr angefochtnen Seelen" e
„Mein teuerer Heiland" gingen te zee
mank aan bovengénoemd gebrek.
Alle instrumentalisten afzonderlijk
mogen volstaan met een compliment
aan het gehele ensemble voor de stip
te wijze waarop het de aanwijzingen
van de dirigent volgde. De klaveci-
nist Hans Schouwman vervulde zijn
taak op voorbeeldige wijze; Bram
Martijn maakte van de (elektroni
sche!) orgelbegeleiding, wat ervan te
maken viel. Alles tezamen een succes
volle avond, waarop uitvoerenden en
dirigent met voldoening kunnen te-
Dra. A. van der Veeo-Wiersm;
De kinderen be
gonnen toen m'n"
man Stop' dacht
ik en haalde een fles
Abdijsiroop Drie maal
per dag een lepel en heus. het was
meteen afgelopen met dat gehoest.
Gelukkig. je weet maar nooit,
wat er uit voort kan komen!
De 23 genezende bestanddelen
expeditie, die hij zelf 40 jaar geleden
meemaakte naar het centrale bergland.
Duidelijk bleek hieruit, hoezeer de tech
nische mogelijkheden zijn gegroeid. In
dertijd hadden de 5 wetenschappelijke
onderzoekers van deze expeditie niet
minder dan 400 dragers en ander hulp
personeel nodig, terwijl de thans begin
nende tocht 20 wetenschappelijke onder
zoekers en 50 man hulppersoneel vergt.
Ook de aanvoer kostte destijds,
toen men nog niet over vliegtuigen
kon beschikken, heel wat meer tijd
dan nu. Later, toen Le Roux zijn ex
peditie in 1939 naar de Wisselmeren
leidde, waren er ondanks het gebruik
van vliegtuigen nog altijd 233 man
nodig om 5 wetenschappelijke onder
zoekers in hun werkterrein te bren
gen en daarna met de resultaten van
hun onderzoek weer naar huis.
Over die laatstgenoemde expeditie ver
telde een der toenmalige deelnemers,
prof. dr. H. Boschma, enige bijzonderhe
den, die de verschillen met de situatie
van nu duidelijk accentueerden. Hij her
innerde eraan, dat de produktie van deze
expeditie in de gehele oorlog in Buiten
zorg bewaard is gebleven en eerst na
dien naar Nederland is vervoerd. De
bestudering van dit materiaal vordert,
maar is nog steeds niet voltooid.
Meer dart 1 miljoen
Prof. Lam zei iets over de voorgeschie
denis van de expeditie van nu. Deze is
vooral tot stand gekomen door initiatief
van de Nederlandse maatschappij voor
natuurwetenschappelijk onderzoek in
Oost- en West-Indië, op instigatie van
prof. dr. ir. F. A. Vening Meinesz, die
deze afscheidsavond bijwoonde. In het
voorjaar van 1953 nam prof. Vening Mei
nesz contact op met het Koninklijk Aard
rijkskundig Genootschap, daarna werden
vertegenwoordigers van diverse weterj-
schapstakken aangetrokken en ten slotte
kwamen vele anderen, ook uit ministe
riële kring, de organisatie aanvullen. In
1956 werd de huidige stichting in het
leven geroepen.
Reeds was dr. Brongersma als alge
meen en wetenschappelijk leider aange
wezen op grond van zijn kennis van
Nieuw-Guinea, zijn wetenschappelijke
verdiensten en evenzeer op grond van
zijn goodwill bij de marine, welker steun
niet kon worden gemist.
Niet minder dan 46 vergaderingen in
6 jaar waren nodig voordat het startsein
kon worden gegeven; de organisatorische
moeilijkheden waren zo groot, dat de
streefdatum voor het vertrek telkens
moest worden gewijzigd. De duur van de
expeditie werd op 6 maanden gesteld
in plaats van op 4. De gelden voor de
expeditie, aanzienlijk meer dan 1 mil
joen, kwamen slechts moeizaam en dan
nog onvolledig binnen. Naast de 3 ton
van het rijk droeg ook het bedrijfsleven
veel bij, evenals andere particulieren, In
bijdragen variërend van 1 tot 40.000.
Er komt nog een speciale postzegel van
de PTT ter gelegenheid van de expedi
tie, maar deze zal zonder toeslag zijn.
Men moet de betekenis daarvan meer in
het propagandistische vlak zoeken.
In zijn afscheidswoord tot dr. Bron
gersma en overste Venema zei prof. Lam,
dat hij in beiden een zeer groot vertrou
wen heeft op grond van de wetenschap
dat zij diep zijn doordrongen van hun
verantwoordelijkheid, en op grond van
de uitstekende persoonlijke relaties, die
hen tot een hecht team smeden.
Dr. Brongersma was in zijn antwoord
de koninklijke marine, die in deze bij
eenkomst vertegenwoordigd was door
schout bij nacht vlieger J. M. van Olm,
vlagofficier van de Manne-luchtvaart-
dienat, bijzonder dankbaar voor de me
dewerking, die hij reeds jaren bij de
expedities en op ander terrein onder-
