a^gy u g.9 ^T,w jg" fj'2 /j/.'4 fj ^7 -
Amerikaanse raket naar de
maan of naar de zon?
Ik STOPHOEST
GEBRUIKSGOEDEREN
Race tussen wekkers en
damespolshorloges
Afschaffing van de 2 pet.
korting per dienstjaar
Ja}
janners
Commissie-Koersen over gasmaskers,
schoenen, wielen en trotyl
9
T..,..s.pw„fln w jnp^NMG^Tfo'NsoAGr^woENsMG^WDo:D"wG^^ y;^AG j-f ^W,as::::Z.
huishoudelijke gebruiksartikelen,
luxe metaal- e
nuverheldsarti
werk, bUouteri
[artikelen e.d. kookspparaten verllchtlngiartlke-
per- artikelen, winkelinrichting, papier- luke appai
h-hulshoude- l»n. klein
gereedschappen. Doe h
Antwoord ran de Verenigde Staten
Unieke sociale
voorzieningen
EEN PFAFF
KOPEN OP AFBETALING
ZONDER RISIKO
Nog steeds staan er veel mensen wat
huiverig tegenover „kopen op afbetaling"
Men kan niet in de toekomst zien zo
redeneert men. Bij tegenspoed kan een
maandelijkse betaling al vlug een (te)
zware last worden.
Door een prachtig initiatief heeft Pfaff
thans ook de laatste bedenkingen tegen
„kopen op afbetaling" volledig uit de
weg geruimd. Pfaff maakte de volgende
vérstrekkende sociale voorzieningen be-
Algehele kwijtschelding van de restant-
schuld in geval van overlijden
Algehele kwijtschelding van de restant
schuld in geval van blijvende invaliditeit
Opschorting van driekwart gedeelte van
elke betalingstermijn in geval van tijde
lijke invaliditeit (langer dan 4 weken
Opschorting van driekwart gedeelte van
elke betalingstermijn in geval van ziekte
(langer dan 4 weken)
Opschorting van driekwart gedeelte van
elke betalingstermijn in geval van
werkloosheid langer dan 8 weken
Het is niet voor de eerste keer, dat Pfaff
zulk pionierswerk verricht. Reeds in 1954
geheel nieuw
Pfaff Renfestop-
kwam Pfaff
betalings-systeem:
Systeem (wettig gedeponeerd).
Pfaff bracht hierdoor de afbetalings-
kosten met één sdag terug tot minder
dan de helft van het wettelijk toegestane
tarief. Een besparing van tientallen
- guldensI
De vooruitstrevende geest, die uit deze
beslissingen spreekt, moet wel vertrou
wen geven in de kwaliteit der naai
machines. die Pfaff fabriceert en die be
kend staan als de beste ter wereld.
OM de maan heen, op de m
de aarde terug? Dat zijn
ken worden als er een schot
de Amerikanen na hun vier i
raket in de richting van de i
de Russen nemen?
De ruimtevaart heeft ten volle het ka
rakter van een wedstrijd gekregen. Nu
eens liggen de Russen voor, dan weer de
Amerikanen. De vergelijking is moei
lijk: Rusland gooit het vooral op de
sterke motoren, Amerika op de nauw
keurigheid. Of zoals de vader van de
ruimtevaart, professor Hermann Oberth
het onlang6 zei: „De Russen werken
met wekkers, de Amerikanen met kleine
damespolshorloges". Hoewel de Ame
rikaanse Atlas (de kunstmaan met
Eisenhowers Kerstboodschap) pok een
enorm gevaarte was
Ligt Amerika achter? Zeker, zegt de
ruimtevaartcommissie van het Huis
van Afgevaardigden, wel vijf jaar.
Oberth en Wernher von Braun zeggen:
twee maanden. En de fabriek die de
Atlas construeerde: twee jaar. Hoe dan
ook: de Russische Loenik is de eerste
en tot nu toe enige raket die losgeko
men is van de aarde.
In zekere zin zou men zelfs de Loenik
nog een mislukking kunnen noemen.
Moskou spreekt het tegen, maar het
heeft er toch alle schijn van, dat de
Russen wel degelijk een schot op de
maan hadden bedoeld. Het leek er acht
weken geleden aanvankelijk op, dat de
Russen succes zouden hebben, Met een
fantastische nauwkeurigheid volgde de
maanraket (laatste trap zonder brand
stof 1472 kilogramzijn baan. Tot
op een afstand van vijf- a zesduizend
kilometer van het begeerde doel- Toen
zei Loenik de maan vaarwel, schoot er
voorbij, om met een steeds toenemende
snelheid een baan om de zon te gaar
beschrijven. De raket heette geen Loe-
(Van een onzer redacteuren.)
in, om de zon, om de aarde heen of.i
o de mogelijkheden, die telkens weer bespro-
lar de maan is „afgevuurd". Opnieuw staan
islukte pogingen van vorig jaar gereed, een
aan te zenden. Zullen ze thans revanche op
Wensen voor A.O.W.-uitkering
AFSCHAFFING of verzachting van
de twee procent korting per
dienstjaar van de AOW-verzekering
op ambtelijk pensioen is een van de
wensen, die het sterkste leeft onder
de gepensioneerden Dat heeft de heer
G. de Noo, voorzitter van de Neder
landse bond van gepensioneerden, die
hun pensioen uit het algemeen bur
gerlijk pensioenfonds ontvangen, mee
gedeeld. De bond telt tussen de 63.000
en 64.000 leden en heeft vijfentachtig
afdelingen.
Deze korting, die bij veertig dienstja
ren neerkomt op een vermindering van
Bejaarden
ch Dagblad I
bejaa den-1"
Er komt dus steeds meer behoefte aan
tehuizen verpleeghuizen voor ouden
van dagen. Deskundigen zijn van me
ning, dat minstens één op de tien van
deze ouden van dagen niet kan leven
zonder bijzondere verpleeghulp. Of in
een rond getal uitgedruktbinnen 25
jaar zullen er in Nederland tussen de
150.000 en 175.000 ouden van dagen zijn,
die hel best kunnen wonen in een ver
pleeghuis voor huplbehQevende bejaar
den. Er is in dit opzicht reeds heel
wat gedaan. Er zijn stichtingen, die
pionierswerk hebben verricht. Maar zij
kunnen bij lange na met in de groeiende
behoefte voorzien. En het betreft hier
een dure verzorging. Wanneer wij spe
ciaal denken aan kleine overzichtelijke
verzorgingscentra met gemiddeld 50 bed
den, in een landelijke omgeving, dan is
er binnen 25 jaar behoefte aan nog
minstens 2000 van zulke inrichtingen.
Daarnaast is er behoefte aan speciale
dagen, die in staat zijn zich zelf nog
geheel of bijna geheel te helpen. Ook
hier is reeds heel wat gedaan, maar de
cijfers spreken ook hier onverbiddelijke
taal. Hier is een vraagstuk aan de orde
gesteld, dat ons nadrukkelijk en duide
lijk zegt, dat hier nationale offers zullen
moeten worden gebracht. Want de Ne
derlandse natie zal er in de eerstkomen
de 20 jaar honderden miljoenen in moe
ten steken. Dat betekent, dat een toe
komstig regeringsprogram onvolledig i*.
op een onverantwoordelijke wijze on
volledig, als geen speciale aandacht aan
deze grote nationale taak wordt ge
schonken.
tachtig procent van de AOW-premie, is
volgens de heer De Noo zo hatelijk, om
dat de meest welgestelde Nederlander die
zes jaren in Nederland vertoefd heeft
en vijfenzestig jaar of ouder is het volle
bedrag krijgt uitgekeerd.
De verontwaardiging over deze korting
is wel algemeen en het sterkst bij de
bezitters van de lagere pensioenen. Waar
schijnlijk zal er met de weduwen- en
wezennet ook een kortingswet komen.
Verder noemde de voorzitter als wens
een betere regeling van de huurcompen-
satie, speciaal ten aanzien van de „mini
mum-lijders" (het grootste deel van de
pensioengerechtigden ontvangt minder
dan 3000 pensioen). De ziektekosten
regeling voor bejaarden met inkomens
van 2580 tot 3590 per jaar noemde
hij goed. maar boven de 3590 tot de
weistandsgrens van 6900 valt de beta
ling van de premie te zwaar. De gepen
sioneerden zien reeds jarenlang naar de
toegezegde regeling uit.
De glijdende pensioenschaal en de in
stelling van een zogenaamd verzorgers-
pensioen zullen werkelijkheid worden als
het slotrapport van de staatscommissie
voor de pensioenwetgeving (commissie
Van Poelje) wordt aanvaard door rege
ring en wetgevende macht.
Volgens spreker is verder op haar
plaats de invoering van een weduwnaars
pensioen, de voortzetting na het 65ste
jaar van de aanvulling van sommige
invaliditeitspensioenen en de opneming
in de pensioengrondslag van de 5.6 pro
cent compensatie voor de AOW-premie
Binnenkort zal de bond deze wensen
bij de regering en de Sta ten-Generaal
kenbaar maken.
Metsjta droom of illusie).
Maar laten we de prestatie van .e Rus
sen niet kleineren. Gedurende drie da
gen hebben de drie radiozenders
boord van de Metsjté wetenschappelijke
gegevens naar de aarde kunnen seinen.
De laatste trap bevatte enkele honder
den kilogrammen aan instrumenten,
o.m. ter bestudering van het magnetische
veld van de maan, kosmische stralen,
radioactiviteit op de maan en meteoor-
deeltjes. Op zijn reis stootte de raket
natriumwolk uit. Deze kunstmatige
was op aarde waarneembaar.
En nu draait Metstjé net als de aarde,
als Venus en Mars en de andere plane
ten, in een vaste baan om de zon, met
een snelheid van 32 km per seconde
De baan duurt vijftien maanden.
Nieuwe plannen
Iedereen in de wereld ia nu benieuwd
naar het Amerikaanse antwoord. Vier
maal is vorig jaar een poging om de
maan te bereiken, mislukt. De eerste
Amerikaanse maanraket. op 17 augus
tus gelanceerd, ontplofte na 77 secon
den. De tweede, Pionier I, (11 oktober i
had meer geluk. Hij keerde r.a 127.000
km te hebben afgelegd, op een derde
van de afstand aarde-maan. naa:
aarde terug. De derde poging was op 8
november. Pionier II haalde maar
meter. Een maand later. 6 december,
volgde Pionier III. Het hoogste v
107.000 km.
Inmiddels hadden de Amerikanen I
kendgemaakt dat er plannef» wei
voor een nieuwe serie lanceringen
1959 onder de naam Discoverer, met
tempo van één per maand. In juni 5
o.a. een raket naar Ve-.ius worden ge
zonden. Gaat alles goed, dan ls die 150
dagen onderweg om deze planeet te be
reiken. Verder schijnen de plannen met
een bemande raket om de aarde goed
te vorderen en ten slotte draaien e;
nog altijd drie kunstmanen om de aar
de heen, en dat zijn alle drie Ameri
kanen: de Explorer IV (sinds 26 jul
1958). de Vanguard I (17 maart 1958) en
de Explorer I (31 januari 1958), hoewel
deze laatste zijn einde nadert
Kracht en precisie
Het i6 duidelijk dat wie met een raket
de maan bereikt, althans eromheen weet
te komen en bijvoorbeeld foto's van de
nog-nooif-vertoonde andere kant van
de maan weet terug te seinen, in één
slag het prestige gewonnen heeft. De
Russische prestatie om Loenik-Metsjté
buiten de aantrekkingskracht van de
aarde te brengen, is enorm. Slechts een
zeer geringe afwijking was voldoende
om de raket de maan te laten missen
en in de ruimte verloren te laten gaan.
Kracht en precisie moeten dus volko
men samengaan, wil er ooit in de toe
komst, wie weet hoe nabij en wie weel
hoe ver, sprake zijn van werkelijke
maanreizen. Of zal dat een metsjté, een
droom, blijven?
„KAPITEIN GHANAKUST
TREFT GEEN SCHULD"
h.t
rzoek
de
de
scheepvaart te Amsterdam naar de oor
zaak van de aanvaring tussen het Neder
landse vrachtschip Ghapakust (4680 ton)
en het Spaanse schip Monte Urbasa op
1 oktober var. het vorige jaar in de
Gironde. geconcludeerd dat de gezag
voerder van het Nederlandse schip, de
heer S. Korver uit Amsterdam, geen
schuld treft Bij het ongeval is de Gha-
nakust verloren gegaan.
De raad zal later schriftelijk uitspraak
DE JAPANSE autoriteiten zijn
voornemens in de bossen en
in het gebergte van het Phi-
lippijnse eiland Lubang. waar
nog. steeds twee Japanse mi
litairen aan het oorlog voeren zijn.
tien „brievenbussen" te plaatsen, in
de hoop dat de twee mannen door
de inhoud er van overtuigd zullen
worden, dat de tweede wereldoorlog
nu toch werkelijk helemaal is afge
lopen.
Het gaat hier om een luitenant ei
een sergeant, die nog steeds door
de wildernis van Lubang zwe:
met de wapens in de vuist.. In de
brievenbussen zullen brieven van
hun verwanten en vrienden worden
gedaan, alsmede officiële brieven
van de Japanse regering en kranten
knipsels. onder meer over het be
zoek dat president Carlos Garcia
van de Philippijnen vorige maand
aan Japan heeft gebracht
De Japanse auto
riteiten hopen dat
de twee militai
ren de brieven
bussen zullen
vinden, uit de
inhoud ervan zul
len begrijpen, dat
Japan de oorlog heeft verloren, en
zich in de bewoonde wereld bij de
overheid zullen melden en hun wa
pens zullen inleveren.
De Japanner Yuichi Akazu, die
thans hoedenmaker in Tokio is.
heeft tot 1950 tezamen met. de lui
tenant en de sergeant door de rim
boe van Lubang gezworven, maar
hij heeft er ten slotte genoeg van
gekregen en zich bij de autoriteiten
gemeld. Hij verklaarde dat de twee
mannen ongetwijfeld nog steeds ho
pen dat het Japanse leger hen zon
komen redden, opdat zij niet in
handen van de geallieerden vallen
maar dat zij er thans toch wel niet
zo heel zeker van: zullen zijn. dat
de zegevierende Japanse strijdkrach
ten zullen komen opdagen.
Tirol Volgens Weense dagbladen over
weegt de Oostenrijkse regering het ge
schil met Italië over Zuid-Tirol voor te
leggen aan het Internationale gerechts
hof in Den Haag.
(Vervolg i
i pagina 7)
de helmen lagen opgeslagen, had gecon
stateerd. De commissie is van oordeel, dat
de directeur toen had moeten voorstel
len een einde te maken aan de produktie
van helmen bij Verblifa Dat was ook
mogelijk geweest omdat Verblifa toen
reeds meer dan een hal/ jaar te laat was
met de afleveringen. In september 1956
ontstond opnieuw een stagnatie in de pro-
duktie, en de directeur materieel land
macht stond, zonder deskundigen huiten
het ministerie te raadplegen, toe dat op
een andere fabricagemethode werd over-
Verblifa kon dus niet op tijd leveren
en zij moest deswege een boete betalen
van f 84 443.62 Op advies van de Direc
teur Materieel Landmacht keurde de mi
nister echter op 9 augustus 1954 een aan
vullend contract goed. waarin de lever
tijden van het eerste contract met negen
maanden werden verlengd, hetgeen in
hield. dat de te betalen boete werd ge
annuleerd. Bovendien werd nog een
meerprijs toegestaan, zodat de prijs van
de binnenhelmen van f 7.93 werd ver
hoogd tot f 8.45.
Toen op 1 maart 1955 de eerste order
van 274.160 stuks was uitgeleverd, twee
maanden na de datum vermeld in het
eerste aanvullingscontract en dus weer
een boete was verschuldigd, verleende de
minister opnieuw achteraf, nl. op 29 de
cember 1955, machtiging aan de Directeur
Materiaal Landmacht om een tweede
aanvullingscontract te sluiten, waarin de
datum van 1 maart 1955 als laatste leve
ringstermijn wordt genoemd. Dit tweede
aanvuliingscontract werd op 1 januari
1956 gesloten
Tenslotte concludeert de commissie, dat
hoewel de N. V. Verblifa haar verplich
tingen slechts ten dele is nagekomen, de
l haar geen financiële compensatie
heeft gevraagd. De financiële gevolgen.
lit de moeilijkheden zijn voortgespro
ten. zijn voor het grootste gedeelte op
laat afgewenteld Tot haar leedwezen
de commissie vaststellen, dat on-
s alle inspanning de strijdkrachten
de chef van de generale staf haar in 1951
willen uitrusten. De commissie
spreekt er haar verbazing over uit, di
zovele en zo verstrekkende beslissingen
blijkbaar konden worden genomen h
duidt erop dat de politieke leiding on
voldoende tot gelding werd gebracht
Zeer uitvoerig gaat de commissie op
de gaamasker-affaire in. De deskundigen
lijn van mening, zo concludeert zij, dat de
constructie van de ventielen onjuii
geweest. Als fouten wijst men aan
onjuiste ventielafzetting. het op onjuiste
manier geplakt zijn van het ventiel op
de ventielbodem, de ongelijkmatige dikte
van de rubber. In het ventiel verwerkt,
alsmede een te sterke bolling van hel
ventiel hij het uitademen als gevolg van
een onjuiste constructie van het ventiel
huis-deksel.
Als uurzaak van de late ontdekking
van de gebreken noemt de commissie de
onvoldoende keuringsapparatuur en het
in onvoldoende mate onderkennen van de
grote invloed van de graad van bevoch
tiging voor de keuring van de ventielen
Deze onderdelen van het gasmasker had
den slechts licht bevochtigd mogen
den. genoeg om de hoeveelheid vocht bij
éen- of tweemaal uitademen nabij ti
gaf t
veel
De bevochtiging met
vocht. Men kreeg derhalve een te gunstig
beeld van de afsluiting van het ventiel.
In de jaren 1951. 1952. 1953 en 1954 heeft
het Directoraat Materieel Landmacht ii
totaal ruim 400.000 gasmaskers goedge
keurd en afgenomen. De prijs van he
gasmasker goedgekeurd en afgenomen
De prijs van het gasmasker, met inbe
grip van tas en ander toebehi
draagt f 40.84. De kosten van v
ging van een nieuw ventiel zijn f 0.75
Het verdere verloop van de gebeurt!
nissen volgend, constateert de commissie
dat de produktie van gasmaskers
1951 is aangevangen en dat het directo
raat eerst enkele maanden tevoren ove
leg had gepleegd met de Nederlandse ii
dustrie over de realiseringsmogelijkhe
den van de order. Dit
volg van de omstandigheid, dat de chef
vap de generale staf zijn wensen inzake
ZOEKPLAATJE
KAREL DOORMAN
52^
"Ml
Zou de P.v.d.A. het nu echt niet zien?
Vijf en half miljard
voor kernenergie
Dr. Heinz Krekeier, lid van de Eura-
tomcommissic, heeft te Hamburg ver
klaard, dat de zes bij dc Euratom aan
gesloten staten in de eerstvolgende vijf
of zes jaren vijf en een half miljard gul
den zullen moeten steken in de eerste
groep reactoren voor atoomcentrales.
Ongeregeldheden op eiland Malta
Duizenden havenarbeiders hebben gi
teren op Malta loodsen van de Bril'
marine en geparkeerde auto's In brand
gestoken, als protest tegen het overdragen
van de werven door de marine aan
particuliere Britse firma.
Volgens de vakverenigingen is het besluit
daartoe door de Britse regering en niet
door dc gekozen regering van Malta
Enkele uren achtereen hebben de arbei
ders gevechten met de politie geleverd.
Verschillende politiemannen en arbei
ders raakten daarbij gewond.
Drie mijnenvegers, die in de haven ge
meerd lagen, moesten het ook ontgeld-
den. Men probeerde ze los te maken en
in brand te steken, maar de politie kon
daar nog tijdig een stokje voor «teken
Zij rukte met traangasbommen en
gummiknuppels uit en drie uur later
was de rust weer hersteld.
De demonstraties begonnen toen de
beiders in hun loonzakje de mededeling
vonden, da* de werven hen na 30 n
niet meer nodig zouden hebben wegens
verandering van eigenaar.
De firma Bailey, die de werven heeft
overgenomen heeft onlangs echter be
kendgemaakt dat zij een bedrag van
omstreeks 65 miljoen gulden zou be
steden voor uitbreiding en dat de ar
beiders. die bij dc Britse marine in
dienst zijn, bij haar In dienst konden
Smokkel pogin gen
verijdeld
De Belgische douane heeft gisteren 957
kilo boter In beslag genomen, die met
twee verschillende auto's clandestien uit
Nederland de grens waren overgebracht
Bij Zelzate heeft de vliegende brigade
na een spannende achtervolging een grote
smokkelauto te pakken gekregen. De be
stuurder vloog in volle vaart door
controlezone, maar reed later in zijn Ijver
te ontkomen tegen een boom. De bestuur
der sprong nog Juist op tijd uit de wagen
cn ontkwam. Het autowrak met 850 kilo
boter was voor de douane.
BIJ Zedelgem liepen twee Nederlanders
de heren J. R. en H. R.. beiden uit Aar
denburg tegen de lamp. Hun wagen met
107 kilo boter ia In beslag genomen. De
smokkelaars werden gearresteerd, maar
J. R. is, na een borgsom te" hebben ge
stort, weer vrijgelaten.
de produktie van gasmaskers op zeer
korte termijn aan de Directeur Materieel
Landmacht kenbaar maakte. Dit maakte,
dat het directoraat met meer haast moest
handelen dan gewenst was.
De minister was toen van oordeel, dat
de strijdkrachten in elk geval op korte
termijn een gasmasker moesten bezittbn.
De tijdnood waarin het directoraat ge
raakte. was een gevolg van de omstandig
heid. dat tijdens de na-oorlogse periode
tot 1951 de aandacht van de militaire
autoriteiten voornamelijk gericht was op
de troepenmacht in Indonesië en hear
repatriëring. Een vraagstuk als dat Van
de gasmaskers had toen geen hoge prio
riteit Dit werd anders na het uitbreken
van de Koreaanse oorlog. Het directoraat
heeft ten gevolge van de tijdnood een
aantal beslissingen genomen, die anders
wellicht beter waren doordacht.
Het gevolg van gebrek aan deskundige
keurders was. dat gasmaskers zijn goed
gekeurd, afgenomen en betaald, die fei
telijk niet voldoende deugdelijk waren.
De gasmaskers voldeden niet aan alle
technische specificaties, omdat deze niet
getoetst konden worden, met name kon
men niet de voorgeschreven onderdruk
Gevechtsschoenen
En wat ia er nu gebeurd met de ge
vechtsschoenen? Toen de uitgifte aan de
troep in april 1957 begon, bleek reeds,
dat hij een aantal schoenen kleine stuk-
jea rubber aan de punt van de zool af
brokkelden. Noch de leverancier! noch
T. N. O.-rubber konden hiervoor een ver
klaring geven.
Üe commissie is van mening, dat het
Directoraat Materieel Landmacht de op
dracht betreffende de aanschaffing van
gevechtsschoenen, gezien de omstandig
heden, juist heeft uitgevoerd, behoudcijs
op een onderdeel: er is n.l. geen proef-
order geplaatst. De minister heeft des
tijds de opdracht gegeven om direct met
de produktie te beginnen. De bewinds
man liet zich bij zijn beslissing om geen
proeforder te plaatsen, leiden door het
advies van de chef van de generale stftf
die op logistieke gronden geen langer mi
stel van de produktie wenste. De enitf
missie ls van oordeel, dat de minister dit
overhaast handelen had moeten voorko
men. Indien de minister tijdig voor een
betere coördinatie tussen de behoefteb»
palende en de aanschaffende instantie
had zorggedragen, zou hij niet tengevolge
van tijdnood gedwongen zijn geweest het
besluit te nemen geen proeforder t((
plaatsen.
Jeepivielen
Op 17 januari 1953 werden bij een firma
te Amsterdam 217 jeepa besteld, te leve
ren door een fabriek in België. De fa-
brleka-tecbnische eisen, die aan het jeep-
wiel werden gesteld, waren, dat dit wiel
gelijk moest zijn aan het Amerikaanse.
Evenals dit bij de helmen en de schoe
nen het geval was, kon aan deze eiseri
aanvankelijk niet worden voldaan. Ook
hier zou een proeforder hebben kunnen
uitwijzen, welke moeilijkheden waren ta
verwachten.
Deze proeforder ls echter niet gegeven.
Toen de wielen conform de technische
voorschriften, toch nog fouten vertoon^'
den, bleek weer het gemis van een on
der het departement ressorterende fa
briek als de Artillerie-inrichtingen om in
de praktijk de fouten op te sporen. Da
commissie heeft de indruk, dat langs die
weg veel sneller had kunnen worden ge
werkt dan wanneer werkgroepen moeten
worden benoemd om dit soort praktischs
zaken te bekijken.
Dank zij het feit, dat een technisch
hoofdambtenaar een oplossing voor de
moeilijkheden heeft gevonden, is deze
aangelegenheid zonder al te ernstige
consequenties verlopen. De financiële
consequenties zijn voor rekening van da
Staat gekomen, omdat de fabriek een
produkt had afgeleverd, dat beantwoord-
e aan technische voorschriften.
Ossendrech V
Ten aanzien van de gang van zaken met
dr Organische Chemiache Industrie
„Ossrndrecht" vindt de commissie het be
langrijkste beswaar, dat voordat een
overeenkomst was gesloten, men van de
zijde van het ministerie van oorlog en
wellicht ook van het ministerie van eco
nomische zaken dit project niet voldoen
de op zijn economische waarden heeft
bestudeerd. Anders zou men toch niet
it een constructie zijn gekomen op grond
aarvan dit trotylproject bijna zeker
iocs! mislukken.
Weinig geruststellend had het voor de
Directeur Materieel Landmacht voorts
en zijn, dat drie grote chemische be
en dit project op economische gron
den niet op zich wensten te nemen Toen
anderhalf jaar bleek dat de investe
ringskosten en de aanloopkosten aanzien
lijk hoger waren dan geraamd, moest de
N V. Ocio financieel dan ook direct vast
lopen De met Ocio gelieerde bedrijven
hadden ook geen reserves. Daar de mi
nister en de staatssecretaris van oorlog
wisten, dat dit laatste het geval was.
moesten zij wel nieuwe voorschotten ver-
«trekken.
De algemene kritiek, die de commissie
heeft op de aanvullingscontracten, ia dat
geen van deze overeenkomsten ertoe kon
leiden, dat in de financiële opzet een
zodanige verbetering werd gebracht, dat
de moeilijkheden ook voor een belangrijk
I werden opgelost. Ook pogingen om
uw kapitaal aan te trekken mislukten.
Liquidatie en verkoop volgden. Voor deze
mislukking la in het bijzonder de voor-
ialige staatsaecretaris van oorlog, die
deze aangelegenheid heeft behandeld,
verantwoordelijk geweest Het heeft de
commissie bevreemd, dat men van de
van het ministerie van economische
zaken de staatssecretaris niet heeft ge-
-arschuwd, omdat men ook van de lin
ing af van die zijde had moeten voor-
en. dat dit industrialisatieproject op'
n dergelijke smalle economische ba«ls-
nlet in stand kon blijven.