Macmillans missie mislukt Gezamenlijke maatregelen ter bestrijding van kolencrisis Britse premier overwoog bezoek af te breken Russisch schip aangehouden Auto op boom: twee doden ONRUST DUURT VOORT IN OOST-AFRIKA Alleen produktiebeperking België en Duitsland Erhard mag niet worden weggepromoveerd „IJZEREN SCHOOLMEESTER" VERVANGT MEESTER VAN VLEES EN BLOED 1 Zonnig VRIJDAG 27 FEBRl'ARI 1939 BUREAUS: Steenstraat 37 Directie, Redactie. Abon Advertentie-afdeling Tel. 31441. ABONNEMENTEN: f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week. ADVERTENTIES: f0.20 per millimeter. Familieberichten f0.18 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting). Postrekening 58936. Jlieuiue Ceiitsrlic ÜTouraitl Negenenderligile jaargang no. 11501 Directie: F. DIEMEB Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMEB CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stantvasticti f« ahtbleuen tnyn hert io legfjf nspoct" Riekende gracht wordt SCHOON RIOOL Zie pagina 3 j Chroesjtsjef gaf geen enkele keer toe Utrecht gaat zijn stadsparken verfraaien. Dat geschiedt door het plaatsen van heelden op verschillende punten. Een van de parken, die binnenkort van beelden zullen worden voor zien, is het bekende Lucas Bol werk. Eerst worden er gipsen modellen neergezet om de juiste plaats voor de definitieve beelden te kunnen bepalen. DE BESPREKINGEN tussen de premiers van Engeland en Rusland zijn mislukt. Na het gesprek van gistermorgen stond vast, dat Chroesjtsjef op geen enkel punt wilde toegeven en dat er geen aanknopingspunt was voor een mogelijk akkoord, dat de internationale spanning zou kunnen verminderen. Het laatste onderhoud tussen Macmillan en Chroesjtsjef zo koel, dat de Russische premier ervan afzag zijn Engelse ambts genoot op zijn reis naar Kief te vergezellen. Een bezoek aan de tandarts as het excuus Na de felle rede van Chroesjtsjef in het Kremlin heeft Macmillan serieus eraan gedacht zijn koffers te pakken en het bezoek aan Rusland af te breken. Maar de overweging, dat hij ook naar Rusland was gekomen om het land te zien, heeft Macmillan doen besluiten nog te blijven. De besprekingen zijn praktisch beëindigd. Maandag zal de Britse jremier Chroesjtsjef nog ontmoe- en voor het opstellen van het slot communiqué. Hierin zal echter alleen naar iets positiefs staan over de [litbreiding van de culturele con- acten tussen de twee landen. Van een niet-aanvalsverdrag zal geen sprake zijn en ook zou Macmillan liet voorstel tot uitbreiding van de handelsbetrekkingen hebben ver worpen. Beide verdragen zouden toch geen betekenis hebben voor het verminderen van de internationale betrekkingen. Britse diplomateoi uit de onmiddellijke omgeving van Macmillan hebben meege deeld, dat de premier zijn uiterste beet ïeeft gedaan om bij Chroesjtsjef begrip Ongerustheid De democratische senator Tho mas Dodd heeft in de Amerikaan se Senaat gepleit voor een spe ciaal „negentig-dagen programma" waarin het Amerikaanse volk moet worden voorbereid op een even tueel door Rusland te veroorzaken oorlog over de kwestie Berlijn. Hij verzocht een resolutie te aan vaarden, waarin de senaat zich uit spreekt vóór de buitenlandse poli tiek van Eisenhower en Dulles om niet voor de Russische druk op Berlijn te zwichten. Zijn collega, John Kennedy, spoorde aan tot een versterkte af weerhouding met het oog op de da tum die Rusland heeft gesteld voor het beëindigen van zijn verant woordelijkheid als bezettende mo gendheid in Berlijn. William Fulbright. de democra tische voorzitter van de senaats commissie voor buitenlandse kwes ties sprak zijn bezorgdheid uit over de inkrimping van het Amerikaan se leger. „Ik wens niet dat de Russen het gevoel krijgen, dat wij zo zwak zijn dat we ons op 27 mei niet kun nen laten gelden," zei hij. Hij ge looft niet dat een oorlog onvermij delijk is en denkt, dat ondanks de gedrukte stemming een regeling mogelijk is. Senator Mansfield, die onlangs verstrekkende voorstellen heeft in gediend voor een gesprek tussen Oost en West, ziet de toestand op dit ogenblik ook somber in. Hij acht een oorlog op kleine schaal niet onmogelijk. Het Franse blad Le Monde weet inmiddels te melden, dat Amerika overweegt versterkingen naar Euro pa te sturen. Ook schrijft het blad, dat de strategische luchtmacht mis schien in staat van alarm gebracht wordt. Washington heeft evenwel verklaard, dat hiervan niets be kend was. wekken voor het westelijke 6tandpunt Zo heeft hij uitvoerig geprobeerd de Russische premier gerust te stellen over de werkelijke betekenis van een Duitse herbewapening. Ook heeft Macmillan ge- traoht Ohroesjtsjef ervan te overtuigen, dat zijn angst voor de Amerikaanse bases rondom het Russische grondgebied onge grond is. Toen over de Berlfjnse kwestie werd gesproken, bleek geen enkel begrip over en weer mogelijk te zjjn. hoewel Macmillan liet doorschemeren, geen be zwaar te hebben tegen de Oostdnitse controleurs aan de toegangswegen naar Berlijn als agenten van de Russische autoriteiten. Tijdens het gesprek over de ontwape ning kreeg Macmillan te horen, dat over het Labourstandpunt in deze kwestie wel te praten was Bepaald fel moet het gesprek tussen de vee staatslieden geweest zijn, toen Mac millan informeerde naar de beruchte rede. die Chroesjtejef in het Kremlin heeft ge houden. Men wilde niet meedelen, wat er precies gezegd is. Maar de woorden waren niet bevorderlijk geweest voor de weder- ijdse betrekkingen. De besprekingen zijn afgelopen, was het algemene commentaar in de Britse dele gatie. Dat wil niet zeggen, dat de deur onderhandelingen in de toekomsi dichtgesmeten is. „Nee", zo werd gezegd. „Chroesjtsjet heefit de deur nog op een heel kleine kier gelaten, waar nog net licht door komt. Maar wat Chroesjtsjef en Macmillan be treft, geen van bedden hebben op essen tiële punten een millimeter toegegeven. Trek nu uw conclusie maar". Na dit teleurstellende gesprek ls Mac millan zonder Chroesjtsjef naar Kief ge reisd. Op grote doeken, die over de sti van de stad waren gespannen, kon de Britse premier lezen „Lang leve de roer rijke Russische communistische partij". Onderzoek naar gebroken transatlantische kabels Het Amerikaanse marineschip Roy 'o Hale heeft ter hoogte van New Found- land een aantal manschappen aan boord van de Russische treiler Novoros gezet. De Amerikanen stelden een derzoek in naar breuken, die zich de laatste tijd in transatlantische kabels hebben voorgedaan. De treiler bevond zich op ongeveer 200 kilometer ten noordoosten van John op New Foundland, toen hij w aangehouden. Aan boord van de werd echter niets gevonden dat er wees, dat de Russen op iets anders waren dan vissen. De kapitein van treiler, die vriendelijk en bereidwillig was, zette na het onderzoek koers het noorden terwijl de Roy o' Hale Argentinia op New Foundland voei Men is tot de actie overgegaan krach tens de bepalingen van het verdrag be- acherming van onderzeese kabels, dat aowel door Amerika als Rusland is kriekend. Hagenaar en Delftenaar kwamen om het leven De 25-jarige A. S. Smallegange uit Den Haag en de 56-jarige heer L. N. Halkes uit Delft verongelukten gister avond, toen de personenwagen, waarin zij zaten door onbekende oorzaak plot seling tegen een boom van de weg bot ste. De auto reed uit de richting Apel doorn. Het ongeluk gebeurde onder Nieuw-Milligen. Twee andere inzittenden, de 26-jarige F. R. W. uit Rijswijk en de 25-jarige D.V. uit Den Haag, liggen met zware ver wondingen in het Julianaziekenhuis te Apeldoorn. De auto is zwaar beschadigd Drie kwartier eerder, om kwart over acht werd de 32-jarige Nijmegenaar Van O. op de autoweg ArnhemNijmegen den. Hij bezig ee helpen e kant vai Belgische vrachtauto aangere- was op slag dood. De man i defect aan zijn motor te i kwam daarbij te veel aa de parkeerstrook. De arrestaties In Zuid-Rhodesic. waar gisteren zoals gemeld de noodtoestand is afgekondigd, werden vandaag voort gezet. Negentien leiders van het verbo den Afrikaanse Nationale Congres be vinden zich nu in de gevangenis. De noodtoestand werd afgekondigd, onder andere in verband met onlusten in het aangrenzende Nyassaland. Premier sir Edgar Whitehead vreesde dat de onlusten naar zijn gebied zouden Hoge Autoriteit polst de regeringen "ThE LEDEN van de Hoge Autoriteit der Europese Gemeenschap voor U Kolen en Staal maken een rondreis langs de regeringen van de aan gesloten landen om de standpunten van de ledenstaten ten aanzien van de kolencrisis te vernemen. In het bijzonder worden de regeringen gepolst over het verzoek van België de noodtoestand op de kolenmarkt af te kondigen. België heeft dit verzoek tot de Hoge Autoriteit gericht na stakingen in de mijnen, welke stakingen nu zo goed als beëindigd zijn Als de Hoge Autoriteit het verzoek van België inwilligt, betekent dit dat de ko- lenproduktie in Frankrijk. West-Duits- land. België. Italië, Nederland en Luxem burg wordt beperkt. Verder zal de lan den dan worden opgedragen de invoer van kolen uit landen, die niet bij de KSG zijn aangesloten, drastisch te ver lagen en de gevolgen van de werkloos heid, als gevolg van cfe produktiebeper king, gezamenlijk te dragen. Het is echter op het ogenblik de vraag of de Hoge Autoriteit inderdaad derge lijke drastische maatregelen kan nemen De moeilijkheid is namelijk, dat de si tuatie in de zes landen geheel verschilt Zo hebben België en West-Duitsland mei een grote overproduktie en werkloosheid onder de mijnwerkers te kampen. Boven dien zit West-Duitsland gedeeltelijk nog aan de contracten met de Verenigde Staten vast. In Frankrijk daarentegen zijn de bo vengrondse voorraden zeer gering, be staat er geen werkloosheid onder de mijn werkers en zijn de invoeren sterk ver minderd. Frankrijk heeft reeds eerdei orde op eigen zaken gesteld. Toen het Nederlandse lid van de Hoge Autoriteit, vice-president D. Spierenburg, gisteren met premier Debré het Belgi sche verzoek besprak, kreeg hij dan ook te horen, dat de afkondiging van de nood toestand voor Frankrijk zou neerkomer op het importeren van werkloosheid. De Franse regering kan daarom geen enkele beperking van zijn kolenproduktie aan vaarden. Duidelijk werd de heer Spie renburg meegedeeld, dat er geen duide lijke crisis is en dat er alleen in België een kolencrisis bestaat. Het standpunt van de Nederlandse regeling is. dat de moeilijkheden van de buren (België en West-Duitsland zijn hiermee bedoeld) niet op de Ne derlandse mijnen mogen worden af gewenteld. Aangenomen mag dus worden, dat Nederland evenals Frankrijk niet voor afkondiging van een noodtoestand voelt. Het tweede middel om de overtollige voorraden te verminderen is de beper king van de invoer van kolen uit landen, die niet bij de Gemeenschap zijn aange sloten. Bij voorkeur zouden de KSG- landen de kolen bij hun medeleden moe ten betrekken West-Duitsland heeft reeds maatregelen genomen de invoer van ko len uit Amerika te beperken door, een zeker contingent uitgezonderd, een zware heffing op de importkolen uil de V.S. te leggen. Deze heffing is zo zwaar, dat West-Duitsland vermoedelijk niet meei dan het vrije contingent Amerikaanse kolen zal importeren. Ook aan Italië heeft de Hoge Autori teit gevraagd de import van de Amen kaanse kolen te beperken en de kolen uit de Westduitse voorraden te betrek ken De Italiaanse regering is hiervoor niet enthousiast. De Amerikaanse im portkolen zijn immers goedkoper dan di Westduitse. Niettemin stelt di Hoge Autoriteit alles in het werk om het Europese plan van de koleninvoer te herzien. Kléin-Europa zal in 1959 naar schatting niet minder dan 20 miljoen ton s kool uit derde landen importeren, danks de toenemende voorraden. Italië :emt hiervan zeven miljoen ton vooi jn rekening. Frankrijk zou wel bereid zijn de invoei uit landen, die niet bij de KSG zijn aan gesloten, verder te beperken. Het derde voorstel van de Hoge Auto riteit, gezamenlijk de gevolgen vai werkloosheid te dragen, vindt wel of meer instemming bij de zes rege- Alleen België en Duitsland Zoals de zaken er nu voorstaan, zal de Hoge Autoriteit wel een duidelijke cri sistoestand in Klein-Europa kunnen af kondigen, maar dan in deze zin, dat al leen de landen waar sprake is van een overproduktie, te weten België en West Duitsland, een produktiebeperking wordt opgelegd. De zes landen zullen dan 90 pet van het loon van de werkloze mijnwer kers garanderen. Ook zal de invoer v kolen in de Gemeenschap enigszins wi den beperkt. Door het nemen van de gezamenlijke maatregelen hoopt men kolencrisis te bestrijden. overslaan. In Zuid-Rhodesië staakten na melijk de inheemse arbeiders die aan de reusachtige Karibadam in de rivier de Zambesi werken. Een groot aantal ar beiders heeft het werk vandaag echter Inmiddels worden ook onlusten gemeld it Noord-Rhodesië en Somaliland. In Mogadiscio, de hoofdstad van Somali land, werden twee personen gedood, zes tien gewond en driehonderd gearresteerd bij gevechten tussen politietroepen en opgewonden nationalisten. In Ndla Noord-Rhodesië werd een Brits par- lemtenslid op het vliegvel dmet rotte tomaten begroet. Hamniarskjöld zonder voorstel naar Russen De secretaris-generaal der Verenigde Naties, Dag Hammadskjöld, heeft ver klaard, dat hij op zijn buitenlandse reis, die zaterdag begint, geen voorstellen van de V.N. aan de Russen zal doen. „Ik zal bespreking van het Berlijnse vraag stuk niet vermijden," aldus de secretaris generaal, „maar ik ben ook niet van plan het zelf ter sprake te brengen." Wel zal hij over ruimtevaart- en ontwapenings- vraagstukken spreken. Morgen in ons begint, hebben wij het Cultu reel Venster geheel in het teken van het boek geplaatst. Maar reeds op de voorpagina van ons Zondags blad springt de betekenis van het boek in het oog. Daar heeft een onzer redacteuren bij een fotomon tage speciaal geschreven over „De Dieren in het boek". Deze sector van de lectuur mag zich immers in een steeds groeiende belangstelling verheugen. 0 Op de voorpagina treft men te vens een reportage over de rendie ren, die de mensen in het hoge Noorden niet kunnen missen. 0 Op pagina 2 staat naast de ru briek „Het leven bont en bondig" ook weer „Ruimte voor jullie", de jongerenhoek, die nu reeds popu lair blijkt te zijn. 0 Blad Zij biedt speciaal deze week een grote verscheidenheid aan artikelen. 0 De pagina Geestelijk Leven be gint met een verhaal over Ernst Gubler. een Zwitserse bakker, die nu in Spanje het Brood des Levens brengt Een onzer redacteuren be zocht een Moslim-bijeenkomst in Nederland en ook daarover vindt men een artikel op deze pagina. 0 Een humoristisch kort verhaal van Ton Zeelenberg is op pagina 4 opgenomen. Fel protest rati C.D.U.-fractie (Van onze correspondent) BONN, vrijdagmorgen HET IS NOG LANG NIET ZEKER, dat prof. Erhard, de minister van economische zaken, op 1 juli tot president van de Duitse Bonds republiek wordt gekozen. De grote meerderheid van de C.D.U. heeft gisteren op de fractievergadering fel geprotesteerd tegen het besluit van het partijbestuur de zo bekwame minister kandidaat te stellen. Dinsdag zal de C.D.U. over de kandidatuur een definitieve beslissing nemen. Alle Westduitse aandelenbeurzen noteerden gisteren een flinke koersdaling, kennelijk een gevolg van de binnenlandse politieke ontwikkeling. Het was een stormachtige vergadering, die de christendemocraten gisteren hielden. Fractie-voorzitter Heinrich Krone, die eerder deze week zijn eigen kandidatuur had afgewezen, hield een toespraak, waarin hij het besluit van het bestuur Erhard kandidaat te stel len, verdedigde. Hij werd door de fractieleden herhaaldelijk met ge schreeuw onderbroken omdat vele af gevaardigden menen, dat de kandi daatstelling van Erhard een politieke verbanning betekent. Zij zijn van oordeel dat Erhard zijn ambt als minister van economische zaken op voorbeeldige wijze vervult en dat hij op deze post zo lang mogelijk moet aanblijven. Erhard heeft zelf nog geen beslissing genomen, omdat hij tijdens de be- bestuursvergadering met vakantie was. De C.D.U. had zijn kandidatuur helemaal niet verwacht omdat men het voor onwaarschijnlijk had gehou den dat Erhard de actieve politiek vaarwel zou zeggen in ruil voor het neutrale en passieve presidentschap. Men noemt de kandidaatstelling dan ook een schijnpromotie. tie heeft hem omonwonden meege deeld, dat hij bij zijn gesprek met Er hard terdege rekening moet houden met het felle verzet van de C.D.U. De vraag is nu of Adenauer zich door Dulles bespreekt de Berlijnse kwestie Foster Dulles, de Amerikaanse (zieke) minister van buitenlandse zaken, heeft gisteren met drie van zijn adviseurs ge sprok enover allerlei lopende kwesties, zoals het Berlijnse vraagstuk. Dulles rekent er op binnenkort weer aan het werk te kunnen gaan. De republiekeinen hebben overigens al gezegd, dat zij onderminister Christian Herter een goede opvolger zouden vin den. Enkele vooraanstande democraten zijn dezelfde mening toegedaan. Prof. Daels in Brussel aangehouden Prof. Frans Dais, ln 1946 te Gent bij stek ter dood veroordeeld wegens colla boratie, ls ln de afgelopen nacht ln Brus sel gearreseerd toen hij daar per vlieg tuig uit Genève aankwam. Prof. Datls, die 77 Jaar ls. ls gynaeco loog en specialist op het gebied kanker. Zijn geval heeft ln België leiding gegeven tot scherpe polemieken tussen de aanhangers van amnestie en de verenigingen van verzetsstrijders. De gearresteerde ls wegens zijn ge zondheidstoestand naar een ziekenhuis gebracht. Vlaamse nationalistische orga nisaties hebben er bij de regering op aa gedrongen Daels amnestie te verlenen. len een „ijzeren schoolmeester" worden tngevoerd. Dit vreemde apparaat is ge stroomlijnd en blinkend als een auto. geeft nooit standjes, wordt nooit kwaad en heeft een eindeloos geduld. Als een leerling een fout maakt, wacht hij rus- tig tot de fout wordt verbeterd en zet daarna de les pas voort. Het geheel lijkt wat op een speelautomaat met rijen knoppen en aan- en uitflitsende Deze meester van de toekomst is een uitvinding van de onderwijspsycholoog dr. Evan Keislar. die verbonden 11 aan de universiteit van CaJifornië. Hij heeft deze „onderwijs-machine" speciaal ge construeerd om onderwijzers en leraren in staat te stellen beter onderricht te geven. De machine kan evenwel ook worden gebruikt om verlichting te bren gen tn het onderwijzerstekort, dat in sommige streken bestaat. De mechanische leidsman van dr Keislar werkt als volgt: een leerling zit voor de machine en drukt op de startknop. Op een scherm verschijnen nu films, plaatjes of zelfs televisiepro gramma's, evenals aanwijzingen voor de leerling die hem vertellen welke knop pen hij verder moet in drukken. Na het onderricht komen vijfvoudige vragen op het scherm. Deze vragen zijn. evenals de vijf antwoordknoppen, gemerkt met een letter. Als de leerling de juist knop Indrukt gaat een rood lichtje gloeien en schijnt de volgende vraag. Wordt de verkeerde knop ingedrukt, dan gaat een rood lampje aan en wordt de les voortgezet voor de juiste knop ti Voor vragen, die binnen een bepaalde tijd moeten worden beantwoord kan men een tijdmeter aan het appai koppelen. De ijzeren meester registreert automatisch de prestaties van de tee: ling op een kaart, die door zijn meeste van vlees en bloed kan worden besfi echti :elf gegeven worden. nemen. De meerderheid der frac- zijn partij de wet zal laten voorschrij ven. In ieder geval moet dinsdag op de volgende fractievergadering de knoop worden doorgehakt. Mocht Erhard inderdaad als kandidaat worden gehandhaafd, dan is het nog niet eens zeker dat hij bij de stem ming wordt gekozen. Verscheidene CDU-ers zullen dat is nu wel zeker de populaire socialistische kandidaat Carlo Schmid stemmen om Erhard in de actieve politiek te handhaven. Advertentie Terlenka VITRAGE zeer sterk en praktisch 90 cm breed 3.25 Zwitserse marquisette extra fijn geweven kwaliteit 96 cm breed 3.55 BULTHUIS Botermarkt 23 Rubens-vernieler gearresteerd De Westduitse politie heeft vandaag de 53-jarige Walter Menzl gearresteerd, de gistermorgen Ln de Alte Plnakottiek te München een zeer kostbaar werk van Rubens met een bijtend zuur zwaar heeft beschadigd. Aanvankelijk vreesden de deskundi gen, dat het schilderij, „De afdaling van de verdoemden in de hel", onherstel baar vernield was, maar thans zijn zij reeds iets optimistischer. Ongeveer een vijfde gedeelte van het schilderij, dat een kleine twe een halve bij drie meter meet, Is door het bijtend zuur aangetast. Lente is er dit jaar vroeg bij (Van onze weerkundige medewerker) JN HET GEHELE LAND kwam gisteren en ook vandaag overwegend zonnig en zeer zacht lenteweer voor. In onze om geving. waar de lucht eerst boven het nog vrj) koude noordzeewater strekt, dat een temperatuur van 5 gr. C. heeft, wordt hier minder hoger dan ln het oosten van Mlddagtemperaturen van 12 d 13 gr. C. komen lang niet in alle februarlmaanden voor. Verleden jaar zaten wi) nog in een echte sneeuw- en vorstperiode met 's nachts 6 tot 9 gr. vorst. De lente i» cr dit keer vroeg b(j, want ook In de andere Europese landen komt vrijwel geen vorst of sneeuw meer voor en liggen de tem peraturen voor eind februari flink boven normaal. In deze toestand zal voorlopig ook nog geen verandering komen, zodat nu al wel zeker is dat deze februarimaand met totaal ongeveer 2 tot 6 mm regen tot de drie droogste van de laatste 100 jaar zal gaan behoren. O De Rilt verwacht tot mor genavond: Droog, overwegend zonnig en aanhoudend zacht weer met een matige tot vrij krachtige zuidelijke wind. (Opgemaakt om 11.15 uur). it ZON EN MAAN Zaterdag 28 februari: Zon op 7.31, on der 18.16; Maan op onder 9.53. HET WEER IN EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur Brussel Part)» Romt Alaedo Madrid ZZW i: windstil ZZW zzo

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 1