3<Croonprinóeó
zij, die geluk brengt
^zDierenvriendóckap
DRIE EPISODEN UIT EEN KINDERLEVEN
C"Padvinderij en
paardenóport
ZATERDAG 31 JANUARI 1959
IN EEN OPSTEL
1948. Er was drie jaar hard gewerkt aan het herstel
van de slagen, die de Tweede Wereldoorlog Nederland
had toegebracht. Drie jaar geleden was prinses Beatrix
teruggekeerd op „Het Witte Paleis" in Soestdijk, dat
zij als nauwelijks tweejarige had moeten verlaten. En
als duizenden andere kinderen van haar leeftijd ging
ze naar school, had haar problemen, was zorgeloos,
haalde kattekwaad uit en voor haar en de anderen was
het leven een spel.
Op de ..Werkplaats" van Kees
Boeke in Bilthoven leerden prin
ses Beatrix en haar leeftijdge
nootjes alles, wat ieder kind op
school moet leren. Maar juist
daar kregen de kinderen de ge
legenheid hun artistieke gaven
te ontplooien en de tienjarige
Beatrix greep die kansen. Voor
al haar aanleg voor tekenen en
boetseren was opvallend. En de
ouders van het jonge prinsesje
kweekten bij haar de liefde aan
voor het dier en die liefde bleek
wel uit het kinderlijke opstel
van een tienjarige, dat versierd
werd met kleurige waterverflet-
ters en paardenhoofden, hoefij
zers, een rijzweep, alles gete
kend door Trix van Oranje, het
kleine meisje, dat in blokletters
een opstel schreef, dat wij hier-
jnder hebben afgedrukt.
Het was maandag, dus een
rijdag. Toen ik uit school
kwam, moest ik me gauw
verkleden. Ik rende naar de
stal, want ik was veel te laat.'
Ik moest Peggy (mijn pony)
afhalen, en Oothoud (onze
rijleraar) en Trix ie niet te
vergeten, het oude begeleide-
paard. We zouden buiten
rijden. Ik gaf Oothoud de
klontjes, die ik altijd bij me
had voor na het rijden, en
we stegen op. De weg over,
de tuin in. Eerst door de
bloementuin, het reigerslaan
tje in. He, een hek. Nu waren
we in de buitenwereld (eigen
lijk is het, het buitenpark).
Ik had het vaak gezien, maar
het is altijd even mooi. Buiten
rijden is heus niet makkelijk,
veel moeilijker dan binnen. Je
moet op je omgeving letten,
je paard in de hand houden,
om je houding denken, wat
heus niet makkelijk is. We
gingen over de Sahara, (een
heel kleine kale duinachtige
vlakte, die aan alle kanten
door bomen, struiken en wild
begroeide duinen ingesloten
is). Over de Sahara, door Berg
en dal, (ook met bomen,
struiken en vooral met gras
begroeide duinen, die meer op
grasheuvels dan op duinen
lijken. Maar als je goed kijkt,
zie je dat er toch nog eer. dun
laagje duinzand op ligt). Toen
gingen we door Berg en dal,
van daar uit over de Lage
Vuurse, en zo over het Meer
van Genève terug naar huis.
(Het Meer van Genève
eigenlijk een klein vies mc
rassig meertje. In het midden
van het meertje staan twee
grote rhododendronstruiken).
Je kan het geen meertje noe
men, 'het is eigenlijk een
moeras, dat van a tot z
groeid is met pluisbiezen.
Eigenlijk heet het „het pluis-
meertje", maar in de loop der
jaren is het. het Meer i
Genève geworden). Toen
langs het Meer van Genève
waren, moesten we vlug naar
huis, want het was laat ge
worden. We reden terug langs
het zwembad, langs het spring-
terrein en over de heuvel
Nu waren we thuis. We stegen
af. Ik klopte Peggy op de hals
en gaf haar, haar verdiende'
klontjes. Voordat Peggy terug
naar stal gaat. loopt hij mij
altijd nog even na tot aan
stoep, die naar de achterdeur
leidt. Dat heet dan goeden dag
zeggen. (Mijn-overgrootmoeder
kon erg slecht lopen, en om
die reden is de stoep ver-
boutvd. Hij is ongeveer 1 meter
lang en 2 meter breed
1 dm hoog. Het is eigenlijk
geen stoep maar een soort van
op-loop). Ik liep in de rich
ting van de deur, maar in
plaats van by Oothoud ie
blijven, ging Peggy me achter
na tot de deur. Ik liep een
rondje met haar over het.
terras en bracht haar toen
naar Oothoud. Ik klopte Peggy
nog even op de hals en toen
reden ze weg. naar stal terug.
EINDE
TRIX VAN ORANJE
Maar nog geen jaar later
moest het meisje, dat met
tongpunt uit de mond aan
opstel had zitten werken, al h
eerste officiële daad verrichten.
Zij was immers voorbestemd de
hoogste in den lande te worden.
Zij was de toekomstige Vorstin
van ons vaderland en op elfja
rige leeftijd trad zij al uit de
beslotenheid van het gezin op
Soestdijk om, vergezeld door
haar moeder naar Utrecht
gaan. waar zij op 29 maart 1949
in de naar haar genoemde hal
van de Jaarbeursgebouwen
plaquette onthulde.
VANDAAG 21 JAAR
Tientallen malen woonde prinses Beatrix een défilé bij op Soestdijk. Hier
draagt zij, als negenjarige, een deel van de bloemenhulde naar moeder.
VANDAAG heeft Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix de 21-jarige leef
tijd bereikt. Nederland heeft een klein, jolig meisje z«en opgroeien tot een
charmante, jonge vrouw, die misschien eens de plaats zal innemen van haar
Koninklijke Moeder op de troon van ons vaderland. Uit honderden foto's en uit
tientallen verhalen heeft de doorsnee-Nederlander van terzijde, maar toch zo
dichtbij, het verloop meegemaakt van een leven, dat voorbestemd was om in
het middelpunt der belangstelling te staan. ,,Wat zien de mensen eigenlijk in
ons?" heeft Prinses Beatrix zich eens afgevraagd. Zij begreep die belangstelling
niet. Maar nog altijd is het Huis van Oranje voor ons volk het grote voorbeeld, het
symbool van de eenheid in verscheidenheid, die tezamen ons vaderland vormt.
F\E MAAND JANUARI van het jaar 1938
verstreek. Op de Rijksweg in Baarn
verzamelden zich iedere dag meer mensen,
nieuwsgierig naar en door het ijzeren hek
rondom de Paleistuin van Soestdijk kij
kend. Op de laatste dag van de maand
steeg de spanning met iedere minuut. De
verslaggevers van Nederlandse en buiten
landse bladen waren waakzamer dan an
ders. En om tien uur komt .eindelijk de
mededeling, die de feestvreugde over ons
land zal doen daveren: Er is een prinses
geboren. Overal in het land is de blijd
schap uitbundig op die kille januaridag,
maar op het paleis Soestdijk heerst rust.
Daar wacht- minister-president dr. H. Co-
lijn, de vice-voorzitter van de Raad van
State, jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland
en de burgemeester van Baarn. jhr. mr G.
C. J van Reenen tot prins Bernhard aan
gifte komt doen van dc geboorte van zijn
dochter. Als dat gebeurd i?. tekenen allen
de geboorte-acte. En Nederland viert feest.
f)E MAAND SEPTEMBER van het jaar
1939 was die dag begonnen. Er was
grote spanning in de wereld. De oorlog
was begonnen en Nederland mobiliseerde.
Het koninklijk gezin ging naar Den Haag.
Koningin Wilheltnina, prinses Juliana en
prins Bernhard in militaire uniform en
met prinses Beatrix op de arm. Zij wan
delen langs juichende mensen, die onge
vraagd hun aanhankelijkheid betuigen.
Men weet nog niet. welke episode in deze
zomerse septemberdagen is begonnen. Maar
als H.M. de Koningin bij de aankomst aan
het paleis Noordeinde de rechterarm heft
en spontaan ,.Leve het vaderland!" roept,
weerklinken die woorden als een honderd
voudige echo uit vele monden.
[TN dan de maand nouenrber van het jaar
1948. De donkere wolken van de oorlog
zijn overgedreven. Prinses Beatrix gaat
naar school als alle andere kinderen van
haar leeftijd. In de school van Boeke
echter, de „Werkplaats" in Bilthoven, is
het gewoonte, dat de kinderen zelf mee
helpen om de lokalen schoon te houden.
Maar op die dag verklaart de kleine
prinses resoluut: Jk dweil niet meer".
Het paleis wordt opgebeld en Beatrix
moet voor straf naar huis lopen. Prins
Bernhard, die met Irene in de auto naar
Soestdijk reed, was niet weinig verbaasd,
toen hij werd gepasseerd door een snel
rijdende wagen, waarin prinses Beatrix
vader en zusje hartelijk toewuifde. „Ik
ben gaan liften". :ei prinses Beatrix, toen
de prins d- ai Co ïad doen stoppen. Prins
Bernhard 1 r zijn dochter uitstappen,
bracht haar naar de school terug en liet
*haar lopen. .£n denk er aan. ik rijd achter
je aan om je te controleren." Zo gebeurd
dan ook.
bezoeken kennis genomen van het
geen er in alle lagen van het Ne
derlandse volk leeft. Zij heeft de
goede eigenschappen, Wie zij als
klein kind reeds bezat, als jonge
vrouw behouden. Zij is ronduit en
eerlijk, spontaan en hartelijk, een
prinses, die een ruime plaats in
neemt in de harten van elke Ne
derlander.
Vandaag is zij 21 jaar geworden.
Thans is zij officieel meerderja
rig. Weliswaar was zij al op haar
achttiende jaar, volgens het Ne
derlandse staatsrecht bekwaam
het koninklijk gezag te aanvaar
den of waar te nemen, maar zij
bleef als ieder ander toch onder
worpen aan het zgn. gemene
recht" en dit betekent, dat zij pas
vandaag voor de wet meerderja
rig wordt.
Het is intussen wel zo, dat als
prinses Beatrix, hetgeen ge
lukkig niet is gebeurd in de
afgelopen drie jaar tot het koning
schap geroepen zou zijn, zij di
rect meerderjarig geweest was.
In vele gezinnen van Ne
derland zal vandaag nog eens
die dag van januari 1938 in
de herinnering worden te
ruggeroepen, als een feestdag
in een donkere periode en
nu, 21 jaar later, zal men
meeleven met de kroonprin
ses, die zich voorbereidt op
een grootse taak. Hopen wij
slechts, dat het haar Moeder
gegeven zal zijn die taak nog
vele jaren tot uitvoering te
brengen.
paard Donaji.
Een meisje met een rond ge
zicht, waarin olijke ogen guitig
glinsteren en een kleine goed
gevormde mond vaak en aan
stekelijk lacht is vandaag 21
jaar geworden. Zij draagt haar
blonde haar kort, zoals de meeste
Nederlandse meisjes van van
daag. Haar grijsgroen-blauwe
ogen kijken vaak plagerig, soms
ook koel en doordringend en
haar rechte houding en soepele
beweging is het resultaat van
een voortdurende sportieve trai
ning. Is het wonder, dat kroon
prinses Beatrix populair is bij
de Nederlandse bevolking?
Zij is spontaan, waar ze komt. Zij
is direct. Dank zij haar opvoeding
heeft zij de mensen leren kennen.
Ze is niet grootgebracht in een
glazen huisje. Zij weet wat er te
koop is in deze wereld en ze oor
deelt daar nuchter en zakelijk
over, als een kind van haar tijd.
Beatrix Wilhelmina Arm
gard, prinses der Nederlan
den, prinses van Oranje-Nas-
sau en prinses van Lippe-
Biesterfeld.
Beatrix, dat werd haar
eerste naam, een naam, die
haar ouders kozen in een pe
riode, waarin de donkere
dreiging van een oorlog on
afwendbaar leek. Beatrix:
zij, die geluk brengt.
Dat hoopte in die koude
januaridagen van 1938 geheel
Nederland. Die hoop rees in
de gehele wereld.
„Het sprookje van Soestdijk",
schreef de wereldpers in 1938 en
de journalisten waren blij. dat
zij nu weer eens een verheugen
der onderwerp om over te schrij
ven hadden, dan de pogroms in
Duitsland, het binnendringen
van Hitiers troepen in Oosten
rijk, de naam Seyss-lnquart, die
daar plotseling was opgedoken.
Wekenlang was er door de pers
vertegenwoordigers de wacht ge
houden bij het Witte Paleis. Op
de avond van 30 januari bleef het
licht branden. Soestdijk lag met
wakende ogen in de duisternis en
de journalisten en fotografen voel
den. dat hun tijd van nietsdoen
spoedig voorbij zou zijn. Maar la
ter in de avond werden de lam
pen gedoofd. De bewoners van het
paleis legden zich te ruste.
Om 10 uur
tijding door Nederland en de rest
van de wereld. „Een prinses, in
>jederland is een prinses gebo
ren". Het was feest, de scholen
werden gesloten, op kantoren en
fabrieken werd het werk gestaakt.
En in de koude avond van die
31ste januari brandde in geheel
Nederland de feestverlichting en
in alle harten de liefde voor het
Oranjehuis en de blijdschap over
de komst van prinses Beatrix.
Koningin Wilhelmina was veer
tig jaar aan de regering. Premier
Neville Chamberlain kwam uit
München terug met ..Peace for
our time". Vrede voor onze tijd.
De kranten hadden weer andere
dingen om over te schrijven en op
Soestdijk nam een trotse vader
foto's van zijn dochter, leerde een
verheugde moeder haar de eerste
woordjes zeggen, de eerste aar
zelende stappen doen en dan staat
plotseling de wereld in brand.
Polen wordt onder de voet gelo
pen. Nederland mobiliseert. De
spanning groeit met de dag. De
zwarte dag komt ook voor Neder
land. Het is de tiende mei 1940
en twee dagen later rijdt een ge
pantserde auto via allerlei omwe
gen naar IJmuiden, waar de En
gelse torpedojager Codrington ge
reed ligt om weg te varen.
En enkele dagen later dribbelt
een meisje van 28 maanden be
drijvig door het nieuwe, vreemde
huis in Londen, een kleuter in bal
lingschap. De oorlog is voor Ne
derland begonnen en de Koninklij
ke familie moest naar de vrijheid
in Engeland vluchten.
Naar Canada
Maar het Verenigd Koninkrijk
kan ook niet de veiligheid van
prinses Beatrix, van de baby
prinses Irene, noch van haar
moeder verzekeren. Daarom
wordt al spoedig besloten met de
kruiser Sumatra naar Canada te
gaan. En in dit gastvrije land
heeft prinses Beatrix haar kleu
terleeftijd doorgebracht. Op 14 ju
ni kwam zij in Halifax aan en
pas op 17 juli 1945 konden de
vorstelijke kinderen weer scheep
gaan. terug naar Europa. In die
oorlogsjaren zagen de prinsessen
hun ouders maar weinig. Prins
Bernhard vertoefde doorgaans in
Europa en prinses Juliana maak
te grote en langdurige reizen om
de zaak van Nederland als am
bassadeur te dienen en slechts een
keer kon ook Koningin Wilhelmi
na zich in Ottawa bij haar doch
ter en kleinkinderen voegen.
En als het gezin, na de bevrij
ding van het vaderland, weer
thuis is op Soestdijk, blijkt meer
en meer de hechte karakterver
wantschap van prinses Beatrix en
haar vader. Hij wordt haar gro
te voorbeeld. Met een paar woor
den begrijpen ze elkaar. Hij sti
muleert haar liefhebberij voor het
paardrijden. Hij neemt zijn
oudste dochter mee naar hippi
sche wedstrijden en zij volgt hem
na. Prins Bernhard heeft in zijn
kamer tientallen olifantenfiguren
staan en in haar zit-slaapkamer
op de eerste verdieping heeft
prinses Beatrix haar schoorsteen
mantel overladen met dierfiguur-
tjes. die zij zelf maakte van hout,
glas. stro of steen. Het is de ver
zameling van een klein meisje,
dat in haar vader haar grote voor
beeld heeft gezien.
Dieren
Maar levende dieren, vooral vo
gels hebben ook haar belangstel
ling. Zij verzorgt de dieren zelf
en ze doet het met enthousiasme.
Ze moedert over haar jongste
zusje Marijke en ze baast af en
toe over Margriet en Irene. Zij
neemt geen blad voor de mond,
ze is niet omzichtig en aarzelend.
Ze geeft zich zoals ze is. Als ze
jaren later in Vlissingen een schip
ten doop moet houden en de fles
champagne de boeg mist en de
wijn zich uitstort over een Zeeuw
se gedeputeerde, die kijkt of hij
water ziet branden, lacht ze har
telijk en onbevangen.
En als haar ouders in 1955 met
de gouden koets voorbij rijden op
Prinsjesdag en zij langs de route
staat, zwaait ze plagerig, als was
zij een van de vele mensen, die
uren hebben gewacht op de komst
van hun Vorstin.
Ze is spontaan en dat blijkt ook
uit haar werk op artistiek gebied.
Haar geschilderde landschappen
tintelen van kleur en leven. In
haar geboetseerde dieren is de
beweging gevangen. En de mensen
die met haar in aanraking kwa
men. vertellen over de harte
lijkheid en de vriendschap, die
zij weet te geven. Haar boezem
vriendin van jongsaf is Rence
Röell. met wie ze is opgegroeid.
En met haar bespreekt ze de pro
blemen, meer nog dan met haar
jongere zusje Irene.
Bewust
Ze is zich bewust van de moei
lijke taak. die zij wellicht eens
op haar schouder geladen zal
krijgen. Ze is in de eerste jaren
op het gymnasium speels geweest,
maar ze heeft daarna zelf ge
leerd, dat studie een noodzaak is.
Daarom ook is ze met geestdrift
begonnen aan de Rijksuniversi
teit in Leiden om sociologie te
studeren en zij wil, naast de mo
derne talen ook het Spaans volko
men beheersen, en zoals haar va
der Zuid-Amerika en nog liever
het haar intrigerende Mexico be-
Die wens is nog niet vervuld,
maar haar ouders hebben haar
niet binnen de engheid van de
landsgrenzen gehouden. Zij heeft
in haar jonge leven al veel van
de wereld gezien. Haar reis naar
de West In 1958 ls een grote ze
getocht geworden. Overal, in Su
riname en op de Antillen, is de
officiële vertegenwoordigster van
de Kroon op bijzonder hartelijke
wijze ontvangen. De reis is een
onderdeel van haar taak gewor
den. Zoals zij in februari 1956, na
het bereiken van haar achttiende
verjaardag, ook zitting kreeg in
het hoge college, dat Raad van
State heet. Haar koninklijke moe
der sprak haar toe in de func
tie van voorzitster. Zij zei:
„Dit recht, een voorrecht is u ge
geven met de bedoeling u te hel
pen vertrouwd te raken met en
inzicht te verkrijgen in de vraag
stukken tot wier oplossing de re
gering zich geroepen ziet."
En dit antwoordde kroonprinses
Beatrix met vaste stem: „Dank
baar ben Ik, lieve moeder, dat u
zelf mij vandaag in dit hoge col
lege hebt willen binnenleiden. Ik
zal, mij bewust van mijn verant
woordelijkheid, trachten een goe
de leerling te zijn. Ik weet, dat
ik op uw hulp en medewerking
kan rekenen."
Ronduit
Daarna heeft prinses Beatrix
tijdens officiële en niet-officiële
Altijd heeft H.
M. Koningin Ju
liana op het stand
punt gestaan haar
dochters een op
voeding te geven
zonder overdre
ven dingen. De
kinderen gingen
naar school als
ieder Nederlands
kind. Zij mochten
lid worden van
de padvinderij, ze
mochten aan sport
doen zoveel ze
wilden en ze kon
den zich toeleggen
op het beoefenen
van tal van lief
hebberijen. Zo
stond er een trot
se prinses Beatrix
in 1946 temidden
van haar vrien
dinnen om dc
padvindsterseed
af te leggen.
„Akela, wij doen
ons best", was ook
haar yell. En
iedere dag deed
zij een goede
daad, of probeer
de het in ieder
geval, want dat
guitige meisje met die grijsgroen-blauwe ogen zat heel dikwijls vol
kattekwaad. Dan lachten die ogen, dan kwamen er plagerige licht
jes in, maar steeds was ze een goede vriendin, een kameraad, waar
je op kon rekenen. En haar vader stimuleerde haar reeds grote
liefde voor de paardensport. Met haar zusje, prinses Irene, oefende
ze zich, kreeg de
beschikking over
edele raspaar
den, zorgde er
voor een groot
deel zelf voor en
nam deel aan hip
pische wedstrij
den. Vaak was de
deelneming aan
De eedsaflegging als padvindsh
