Stoffen, wijn en een brasem
u
n
cj-apanöe keizerlijke jamilie^
clickter bij Wet volk
Liefde op het
eerste gezicht
t de voorste
onder de persfotografen
ZATERDAG 17 JANUARI 1959
Kroonprins Akihito ontmoette
het meisje van zijn dromen
voor het eerst op de tennisbaan.
Het tverd liefde op het eerste
gezicht en de fotograaf, die toen
er in slaagde, een plaatje te
schieten, mocht zich later geluk
kig prijzen. Zonder het te besef
fen had hij het toekomstige kei
zerlijke paar van Japan op de ge
voelige plaat vastgelegd.
VOOR DE VERLOOFDE VAN KROONPRINS AKIHITO
MUN bru id moet een warme persoonlijkheid zijn, zin voor humor hebben, net zoveel
van sport houden als ik, zowel lichte als serieuze muziek kunnen waarderen, goed
kunnen dansen en vanzelfsprekend een voorbeeldige gastvrouw zijn. Dit heeft de
Japanse kroonprins Akihito, die enkele weken geleden 25 jaar is geworden, een van zijn
vrienden eens in een vertrouwelijke bui verteld. Hij vertrouwde hem ook toe, zijn bruid
niet onder mollige meisjes met dikke benen, maar onder het slanke, rijzige type te
zoeken. En alsof dit alles nog niet voldoende was, voegde hij er meteen aan toe, dat zij
beslist niet langer dan hijzelf mocht zijn.
Nu vaststaat, dat de Japanse kroonprins binnen afzienbare tijd
in het huwehjk zal treden met het 24-jarige lieftallige meisje
Mitsjiko Sjoda, wordt het hoog tijd. dat een begin wordt gemaakt
met de bouw van een paleis voor het kroonprinselijke paar. Een
maatschappij, die een goede beurt wilde maken, bood aan, het
voor de somma van honderd gulden te bouwen. Maar dat vindt
men toch ook in het tegenwoordige Japan wel wat al te gek. En
dus werd een compromis gevonden: alle zeven maatschappijen,
die hadden aangeboden, het paleis (dat ongeveer een miljoen
gulden moet kosten) te bouwen, zouden het gezamenlijk tegen
kostprijs leveren. En zo is het vrijwel zeker, dat in april het
45 kamers tellende paleis gereed zal zijn. Wat er allemaal moest
gebeuren, voordat de verloving van Akihito en Mitsjiko een feit
was en hoe de Japanse keizerlijke familie thans leeft, vertelt een
onzer redacteuren in nevenstaand artikel.
Het meisje, dat aan al deze eisen vol
doet, is tenslotte ontdekt. Niet door de
keizerlijke raad, die volgens de traditie
belast is met het opsporen van een toe
komstige keizerin, maar door de prins
zelf en wel op een tennisbaan in de om
geving van Tokio. Liefde op het eerste
gezicht was het. Het heeft heel wat voeten
in de aarde gehad, voordat er sprake kon
zijn van een verloving. Want
de uitverkorene van Akihito
behoorde niet tot de Japanse
adel, die volgens de eeuwen
oude traditie alleen maar in aanmerking
kon komen.
Lang hebben dan ook romantische ge
ruchten rondom de kroonprins gezweefd.
Reeds vele maanden geleden werd er ge
fluisterd, dat een niet-adellijk meisje de
volgende keizerin van Japan zou worden.
Zij was de dochter van een fabrikant, zo
wist r
Het was begrijpelijk, dat er
sterk verzet rees bij de dames
van de Japanse adel. die zo haar
eigen plannetjes hadden gemaakt.
Dat was nog nooit voorgekomen.
Daar zouden zij wel eens een
stokje voor steken. Er waren nota
bene drie meisjes van adel, die
uit het juiste hout gesneden
waren om eens als keizerin van
Japan te fungeren. Zij waren bo
venaan de lijst geplaatst door de
Keizerlijke raad. die dergelijke
zaken nu eenmaal pleegde te re
gelen en het zou toch van weinig
goede smaak getuigen, als de
kroonprins tenslotte niet een van
deze favoriete meisjes tot zijn
bruid zou maken.
om een dergelijk aanbod zo maar maakte aan de mythe der
te kunnen accepteren. Daarop deed goddelijkheid van zijn
de hofdignitaris. of hij zeer teleur- geslacht. Kort
gesteld was. nam beleefd afscheid begon
en deed. of hij vertrok. reizen
Bij de buitendeur gekomen, van z
keerde hij evenwel op zijn schre- volledige breuk met het
den ter g en liet hü zich opnieuw 3?'
aandienen bij de heer en me
vrouw Sjoda. En zo herhaalde
het hiervoor beschreven ta- aen. k
Toch gmg Akihito zijn eigen fereeltje zich enkele malen, voor- |eerde
Eigen weg
alle delen
zijn land, die
verleden
HU maakte vele vrien
den, kweekte goodwill en
olk op ge-
dat de heer Sjoda het ogenblik hee, andere wyze ken-
in Tokio te vertellen. Haar naam
werd diep geheim gehouden,
maar toch had het gefluister
tot gevolg, dat vrijwel ieder
een haar kende: Mitsjiko
Sjoda.
„Haantje" zeggen zijn vrinden tegen hem,
omdat „Haan" precies het tegenovergestelde
zijn ouders geschei- gekomen achtte om zijn vreugde
den werd, toen hij nog maar te kennen te geven over het grote Hirohito, onhandig, slecht
drie jaar was, bleek er eigen voorrecht, dat de keizerlijke prins gekleed en weinig op
zijn dochter en haar familie wilde zyn gemak als hü was,
schenken. een pover figuur. Maar
Vijf dagen later werd officieel e,{ll.1?eer yerd
bc.;cnt gemaakt, dat kroonprins wichuger,
Akihito zich
ideeën op na te houden en voel
de er blijkbaar niets voor,
met een meisje te trouwen, dat
hij niet liefhad. En zo gebeur
de het voorzover bekend voor
het eerst in de Japanse geschie
denis, dat een toekomstige kei
zer zich tegen de maatregelen den Voltrokken'
van de keizerlijke hofhouding
Aanvankelyk sloeg
Hirohito kar
mtdaan
zijn
de
mythe der goddelijkheid
sedert de ticeede wereldoor
log als een gewoon mens ge
dragen. Hij voelt sich nu ge
lukkiger dan vroeger
Mitsjiko Sjoda. dat keizer Hi- de hand wuifde
rohito zijn toestemming reeds eni-
ge tijd geleden had gegeven en
dat het huwelijk in 1959 zou wor-
eÉ nadat voor het
jonge pajr een paleis zou zijn ge-
uitdrukken van wat
„Haantje" zeggen nog een
daar ze niet beter weten of
zo heet die Amsterdamse
persfotograaf, die je nu al
zoveel jaren overal tegen
komt. Maar zijn naam luidt:
F. C. de Haan, hij zetelt in
„West", op Tweede Hel-
mersstraat 22, en werd 28
oktober van het vorig jaar
al 65
bedoelen,
heleboel anderen,
EEN HALVE
EEUW MET
DE CAMERA
OP STAP
woord op trekken een eenvoudige lunch te
ander wenste te huwen.
i de keizerlijke
Al het werk
de prins zeven jaar geleden 18
jaar en dus meerderjarig werd.
heeft de raad zich zeer discreet
ingelaten met het wel
niet minder
van prinsen,
i andere adellijke personen. Dit
Talrijke kleine dingen werpen
u een geheel ander licht op de
lan, die vroeger als een god werd
dé "ochtend"de "verhé behandeld. Eens nam hij deel
dinsdag 13 januari jl., werd
kio bekendgemaakt, dat sedert
paddestoelen in
De regen had het
heuvel glibberig ge
maakt en een hoveling had het
ongeluk, vlak voor de voeten van
de keizer uit te glijden en te val-
IU1 'vaatje Ien- Hirohito plantte zijn opgerol-
flinke brasem. de paraplu in de grond om stevig
L |ng officieel was geworden. Dit zoeken
ergeefs' gewéést" Sinds gebeurde doordat Mitsjiko enke- a®*""*"
=ven jaar geleden 18 le geschenken aanvaardde. haar
aangeboden door een boodschap-
p-i-var. Akihito. Deze symboli
sche geschenken bestaan uit vijf
860 families rollen geweven stof.
graven, baronnen rijstwijn en een flii
een vis. die in Japan als een ge-
lukbrenger wordt beschouwd.
De ontmoetingen tussen de prins
en Mitsjiko zullen erg schaars
zijn. want de Japanse hofzeden
staan niet toe, dat het jonge paar
in het openbaar verschijnt, zolang
het huwelijk niet gesloten is.
Mitsjiko staat bij haar vriendin
vrienden en kennissen bekend
hartelijk, eenvoudig en
vorig jaar
onderzoek betrof niet alleen
nanciële positie van pa. maar ook
het geslachtenregister van pa en
ma en de overige familieleden, en
eveneens de gezondheidstoestand
van de bruid en haar voorouders tot
in een ver verleden. Waartoe zo
iets kan leiden, heeft de moe
der van Akihito ondervonden, toen
zij in aanmerking kwam als bruid als
van de huidige keizer Hirohito. opgewekt meisje. Zij
Een mededingster naar de gun- afgestudeerd
de grond
te staan en zei: ,,Ik moet oppas
sen. dat ik niet val. want dan
komt er een plaatje in de krant".
Hoe leeft hij
Hoe leeft hij nu achter de oude
muren van zijn paleis in het har
tje van Tokio? Volgens ingewijden
staat de keizer, die thans 57 jaar
gebruiken.
's Middags gaat de keizer tot
ongeveer drie uur, half vier te
rug naar zijn bureau om vervol
gens voor het avondeten nog enige
tijd in de tuin te gaan wandelen,
Na het diner brengt hij gewoon
lijk de avond rustig met de kei
zerin door met luisteren naar de
radio of kijken naar de televisie.
Zondags is het familie-reünie.
Dan voegen zich in de regel kroon
prins Ahihito. prins Josji en prin
ses Soega en vijf kleinkinderen
(drie dochters van het keizerlijk
paar zijn gehuwd en hebben kin
deren) bij hen. Een van de pret
tigste ,.door-de-weekse" dagen
..Haantje" is een
fijne vent. vinden
allen die hem ken
nen. En dat is hij
ongetwijfeld. Bo-
«ms* yendiJ" sportief,
wandelen, "inerluk zowel als
Glasplaten
Dat begon al toen ik achttien daarom ook veel dieren fo-
Toen moest ik voor Vas tografeerde. Overigens waren
naar wn opium-conferentie. meestal opnamen van een re-
'jgsgjalandschap e.d zodat
?e«ir-'iehoaden'*n d.'V.ï£ v*" no,
Ridderzaal-maar naar ee"on" k°", gesproken. Een
Ridderzaal
vangst van alle deelnerfters door
oud-mmister Cremer op „Duin
fotograaf moest ontboden worden.
En de meeste plaatjes werden nog
hun ateliers vervaardigd, i
Kruidberg hel bekende'landgoed ï1 verv,.rd,gd. om-
onder de rook van Haarlem, 't Jrote^."u dfSf^er"
je onder moest kruipen
Waren zowat allemaal Aziaten die
daar rondliepen. En ik maar sjou
wen met dat monster
te stellen. en een losse dop
die ik lenen moest van de op de len8 haast nief te transpor-
Amsterdamse atelier-fotograaf Fi- v^h^hil^ fc*» Z°
chell. Dat apparaat was zo groot wiitLi^no 5oeJ
als een rooktafel, zodat één man *0_nJnK,n Wilhelmina aan de hoofd-
er de vracht aan had. Voor de
cassette had je nog een mannetje
apart nodig. En dan nóg een om
Dat v
de buiten
kant- Alleen, hij
woont afschuwe
lijk hoog, zodat de
tong je op de
schoenen hangt, eer
je goed en wel in
zijn gezellige huis-
hrt'kéi'zeriijk j»">™ •""««••■"J
bent. Maar dat
schijnt hèm nog
niets te deren.
doorbrengt met het nauwkeurig n.°S z° Jong uit-
catalogiseren van zijn verzameling 7,0 3 y"
zeedieren.
Onlangs hebben geruchten de
toekomstige keizer
had namelijk verklaard, dat
kleurenblind was en dat zij
die reden een smet zou werpen
op het Japanse keizerlijke huis...
het Heilig hart in Tokio. Zij
zij heeft nog niet besloten, of zij zich
sm tot het christendom zal bekeren,
de invloeden van haar ge-
half zeven op. kleedt ronde gedaan, dat de keizer
,ij-ia yuuk iddi 'tbijt vervolgens met de kennen heeft gegeven, afstand van
de universiteit keizerin.^ Na het^ontbijt, dat^be- de keizerlijke troon te willen doen
- - - ten behoeve van kroonprins Akihi- tegcnovi
to, nadat deze (waarschijnlijk in met zijn bruine
haast met de doch
ter zouden ver
warren. Trouwens,
wie zou „Haantje"
65 geven?
Zoals hij daar
houten wandelstok
.....U.U... wandeling in d
dooltelijk christelijke opvoeding h'l ochtendbladen gaat lezen
akt hij april) in het huwelijk is getre- ribfluwelen jasje
Ook de Japanse kranten hebben
ln de afgelopen jare
gedaan, te weten t«
ke Japanse meisjes
van de lijst der keizerlijke raads
heren prijkten. Een blad was zelfs
zo ondernemend een verslaggeef
ster enige tijd als studente naar
een zeer exclusieve school te
sturen om op die manier achter
de geheimen van de raad te kun
nen komen. Dit bracht de leden
van de keizerlijke raad er toe.
zeer ongewone maatregelen
men. Zij gebruikten een sr
code. als zij met elkaar telefo-
lecrden en gaven taxichauffeui
zullen in haar leven en wellicht
ook in dat van de prins (en toe-
®"„e,«!r0e ,C komstige keizer) zeker blijven na-
x*'e'" werken. Vorig jaar maakte zij een
door Europa (zij bezocht ook
land) en de Verenigde Staten.
Omstreeks tien uur gaat hij
naar zijn bureau op de tweede
verdieping van het paleis, waar
hij zich verdiept in rekeningen en
staatspapieren, waarop het kei- ging. die hem
den met Mitsjiko Sjoda. Intussen
zoekt premier Naboesoeki Ki:
(conservatief) naar methoden
niddelen om de naoorlogse
zerlijke zegel moet worden aange-
de Amerikanen geërfde grondwet strikkertje. doet hij
herzien. Een belangrijke wijzi- denken aan een
g. die hem voor de geest staat, goede vijftiger
de keizer weer tot hoofd
Veranderingen
bracht (ofschoon de keizer niets de staat te maken. Nu is deze ogen dragen daar
geringsza- slechts i
kunnen brengen. Ma:
Er is trouwens
zerlijke familie en in Je betekenis,
welke zij heeft voor het Japanse
volk, heel wat veranderd, sedert
de capitulatie van augustus 1945.
speciale Toen men MacArthur vroeg, wat
er met de keizer moest gebeuren,
weigerde deze hem verantwoorde-
om ae verslag- lijk te stellen voor wat zich in de
dwaalspoor te tweede wereldoorlog en daarvoor
alles was in Japan had afgespeeld. ..Laat
vertellen heeft
ken). Daarna ontvangt hij bezoe
kers en om twaalf uur begeeft hij wil
de hele kei- zich weer naar keizerin Nagako
hun particuliere
ontleent hij zijn positie
van het volk. De wijzigingen,
welke Kisji wil aanhrengen, zou
den de keizer een meer actieve
rol toebedelen in de staatszaken.
i de staat het hunne i
Omstreeks 1910
zo omstreeks 1910. Daar
ik destijds nog een bijzondere ver
schijning was met m'n driepoot
mocht ik van de politie plaats ne
men op de kleine steentjes. Een
groot voorrecht, dat slechts aan
weinigen beschoren was.De konin
gin trok per vigilante door dg Am
sterdamse straten, vriendelijk wui
vend naar de duizenden, die op de
trottoirs stonden samen gepakt. Ik
wachtte het juiste ogenblik af. En
u kunt zich indenken hoe ik me
voelde toen mijn produkt in Het
Nieuws van de Dag verscheen, de
eerste Nederlandse krant, die met
foto uitkwam. Wel niet dezelf-
ig, en ook nog
op volgende, want oo
dat allemaal nog niet. Maar de
prent kwam erin en ik was blij
't Zou echter nog geruime tijd
duren, voor de diverse andere
kranten van mijn diensten gebruik
gingen maken. Van „Het Nieuws"
was het trouwens ook maar een
stuntje, dat voorlopig niet werd
herhaald. Daarom bleef m'n werk
aanvankelijk nog beperkt tot foto
graferen voor particulieren cn af
en toe eens een plaatje van een
paardenmarkt en zo. waarvo<y je
soms uren reizen moest. Wat een
tijd was dat! Je wist altijd wel
Hij draagt wel
bril -
vergeefs en de journalisten wisten hem zich onder zijn volk bege-
tenslotte eerder dan deze hoogge
plaatste heren, op Welk meisje de
kroonprins zijn keus had laten
De grote dag
En zo brak een
historische dag aan,
de 21ste november
1958 waarop een hof
functionaris een be
zoek ging brengen
aan de woning van
dc uitverkorene van
kroonprins Akihito,
Mitsjiko Sjoda, de
24-jarige dochter van
een zeer welge
stelde meelfabrikant.
Deze hofdignitaris
trad als tussenper
soon op en verzocht
vader en moeder
Sjoda namens zijn
keizerlijke prins om
de hand van het
meisje Mitsjiko. Toen
de man zijn verzoek
had gedaan, deden
pa en ma alsof zij
van de prins geen
kwaad wisten (let
terlijk en figuurlijk)
en maakten talrijke
verontschuldigingen
omdat zij zich veel
te nederig achtten
raadde MacArthur
zo ♦ebeurde het. dat de keizer in
een historische radiorede op
Nieuwjaarsdag 1946 een eind
Zondag is er een familie-re
in het keizerlijke paleis,
komen kroonprins Akihito,
Yosji cn prinses Soega
ouders bezoeken. Ook de ke
lijke kleinkinderen komen
meestal hun opwachting nu
Samen genieten zij dan var
levisie-uilzendingen of luist
zij naar do muziek van gran
loon platen.
Ais ae geruchten
ken te bevatten cn premier Kisji
inderdaad in slaagt, de door
hem voorgestelde hervormingen
door te voeren, breekt in Japai
een geheel nieuw tijdperk
dat weliswaar aanknoopt aa
verleden, maar op zulk een
dat er in dit opzicht geen
voor de toekomst behoeft te be-
heel gewone, met halve maantjes
onderin om te kunnen lezen
maar de donkere pupillen flitsen
nog onophoudelijk van links naar
rechts en omgekeerd en stralen
aarheid blij- nog zulk een glans uit, dat zelfs
*-- een leek kan constateren: deze
man is. ondanks zijn aanspraken
op de ouderdomsuitkering. méér
fit dan menige dertiger. Het jach-
lan. tende leven, dat iedere goede pers-
het fotograaf heeft te leiden. ver-
jze. mocht „Haantje" niet te slopen
1 in afwachting na-
>rn, ter gelegenheid
dat de daar ge-
helm II in het hm
prinses Hern
het statief te dragen. Films ken
den we toen natuurlijk nog niet
Wel glasplaten van dertig bij
veertig centimeter!"
Wanneer we de heer De Haan
vragen, hoe hij zo'n beroep dan
kacheltje. ..Haantje", lueede
links, pookte het vuurtje uai
hcid had verloren een" nieuwe
hechtere basis in het Japanse
volk gekregen, dat zich eerst
schuchter, maar met steeds meer
•vergave op het pad der democra
tie heeft begeven..
Haantjes
avontuur
met Fokker
Tijdens het interview vertelde persfotograaf De Haan
ons het volgende over Anthony Fokker: „Ik was erg in
tiem met hem. Hij had juist zijn grote F 36 gereed. Daar
van wilde ik zo graag die vier motoren tijdens de vlucht
„schieten". „Dat kan", zei Fokker, „dan zal ik hem zelf
vliegen". Hij haalde een rood vlaggetje uit de hangar,
plantte dat ergens op Schiphol in de grond en vervolgde:
„Ga daar nu maar bijstaan straks. Maar denk erom,
niet weglopen." Ik beloofde dat ik zou blijven wachten al
duurde het de hele dag. Doch hij had totaal wat anders
bedoeld. Toen hij nl. na allerlei besognes eindelijk de lucht
inging en cersl wat over Amsterdam had rondgecirkeld,
kwam hij met donderend lawaai op Schiphol af. Ik stond
nog altijd bij dat wimpeltje te wachten, met de camera
in de aanslag. Maar eilieve, Juist toen ik hem wiide ne
men, dook hij zó laag over me heen, dat ik de zenuwen
kreeg. Ik wist niet waar ik het zoeken moest. En die fo-
tó schoot er natuurlijk bij in. Wat had hij een schik, toen
hij even later uit zijn machine stapte. Daarna heeft hij
het echter nog eens zeer correct overgedaan
zouden verstijven k?n kiezen, vertelt hij. dat dat
ird koud eigenlijk zo maar vanzelf ging.
„Vas Dias had destijds een pers
bureautje. Ik wist niet
dat inhield. Maar
hü vroeg iemand
om hem te assiste-
En daar is hij dankbaar voor. Jj®?' .T.0®1? J*1
Want nu het pensioen van het d 1J berichtjes
A N P. niet zo groot uitviel, om- maakte en weg-
dat hij slechts een betrekkelijk stuurde. En een en-
klein deel van zijn vijftigjarige kele keer ook een
fotografenloopbaan bij deze baas foto. Ik moest de-
,k ie folo'. bij illos-
„Kees de Bok", die hij diverse
plechtigheden op Soestdjjk pre
sent was. Van links naar rechts
de prinsessen Irene, Beatrix en
Margriet. ,J)ie bok ging al eer
der ,jnet pensioen" zegt .Maan
tje"zodat ik die nu niet meer
jifr ClXirntsMigmmiwi-fi>i
-J
doorbracht, io mj cnv »c»»i nog ze foto's bit illus-
best in staat allerlei klusjes op te L, J T*
knappen wanneer daarine op hem lr""blad,n b™"
een beroep wordt gedaan Boven- *en: zoals De
dien houden die klusjes hem Prins. De ge-
jong en verhinderen ze, dat de w°ne kranten na-
buik van het „Haantje" ongewen- men in die dagen
ste ifmetingen aanneemt. nog geen plaatjes
„Wat wilt u cigcnIUk allemaal kreeg Hewcl' eens
weten?", vraagt hü met de blik wat te zien en
van een kenner. „U zult toch zelf «roeide mijn be-
ook wel het nodige meegemaakt d^fo'to^fie.V°Ik
hebben? 't I* tenminste al heel ging zelf wat ..ama-
wal Jaartjes geleden dat we elkaar leuren",
voor het eerst ontmoetten. Herin
nert u zich nog dat ColUn zeventig
werd? Een prettige man voor ons
persfotografen. Als Je maar ge-
WOOP ..mu„h«r" hem eel, di.
Want als je bU hem zat en Je had of meer voor de
een paar maai „excellentie" ge- '®1 nu en dan een
""p" hV £^d*J,t'"«,ÏÏE
knots van een sigaar. Wat kon hU blad. Heytmeier
met sigaren toch goed overweg, was nl. kolenhan-
Nor beter dan Ik. En zo heb ik dflur Pro'fl
honderden staaUlleden meege- 'hu^nSSSlSr
maakt De echte Prina-fo-
„nam les"
>U een fotograaf
n de Kalverstraat
:n maakte kennis
net enkele andere
liefhebbers als
Heytmeier