Zestal Leidse biologen op speurtocht naar Turkije B. de KONING In stadsgehoorzaal te LEIDEN Radio Philharmonisch Orkest oogstte een groot succes Directe uitzending via zender Hilversum I A.R. kiesvereniging (wijk 4) bezon zich op verkiezingen Stand der werkloosheid in Leiden en omgeving „MASTER SHEETS" LEZERS SCHRIJVEN ONS NIEUWE LEIDSCHE COT IR A NT VRUDAC 9 JANUARI 1959 TTET WAS voor Leiden stellig een gebeurtenis gisteravond in de Stads- gehoorzaal, inplaats van het Residentie Orkest, nu eens het Radio Philharmonisch Orkest te beluisteren, onder de beproefde leiding van Willem van Otterloo. Niet alleen maakten we hierbij kennis met een uit stekend orkest, dat nog niet eerder te Leiden optrad, doch bovendien be leefden we de sensatie een concert bij te wonen dat in directe uitzending door Hilversum I werd gerelayeerd. Kennelijk bezit de Stadsgehoorzaal de geschikte hoedanigheden van een radiostudio. De betekenis van deze avond bleef trouwens niet beperkt tot genoemde uiterlijke omstandig heden: ook de uitvoeringen zelf stonden op een zeer hoog peil, met uit zondering wellicht van het optreden van de Franse pianiste Lélia Gous- seau, die ons wat teleurstelde. pedaalgebruik te merken viel. Voor de in de finale tentoongespreide virtuositeit oogstte de soliste een uitvoerige hulde, en fraaie bloemen. Reeds Webers ouverture „Oberon" ver raste ons door de bruisende, gediscipli neerde en qua klankverhoudingen zo voortreffelijk afgewogen vertolking. Vooral de hout- en koperblazers van dit orkest bleken over opmerkelijke kwali teiten te beschikken, trouwens ook de celli en contrabassen klonken zeer warm Alleen de eerste violen hadden soms wat zangeriger kunnen zijn. Een muzikale gebeurtenis was voor ons de schitterende herschepping door Van Otterloo en de onder hem gestelde mu sici van Janéceks Sinfoniëtta, waarbij de 12 trompettisten aan begin en einde van dit merkwaardige werk een diepe indruk maakten, niet slechts wegens het kolos sale geluidsvolume, dat ze produceerden, doch vooral dank zij de fraaie klank dit ensemble Het hoogtepunt van de avond vormde naar onze mening de waar lijk geniale herschepping door Van Otterloo en zijn musici van de twee de suite uit „Daphnis et Chloé" van Maurice Ravel. Zelden hebben we van deze schitterende fresco, die tot de meest grandioze bladzijden be hoort van de Franse impressionisti sche orkestliteratuur, een meer ge- inspireerde en meer verfijnde inter pretatie gehoord. Alle groepen van het orkest moesten hier grote technische prestaties leveren, terwijl dan nog aan de discipline, het sa menspel, uitermate zware eisen werden gesteld Men moet deze partituur werke lijk geheel hebben doorleefd om een der gelijke „lever du jour" zo stralend en toch zo poëtisch te kunnen verwezenlij ken Het balletbeeld ontbrak uiteraard, evenals het op vocalen zingende koor, dat de oorspronkelijke partituur van deze choreografische symfonie voorschrijft, doch de suggestie was niettemin overwel digend. De uitzonderlijke geestdrift der toe hoorders aan het einde van de avond en de fraaie bloemenhulde, die de dirigent in ontvangst mocht nemen, waren ten- volle verdiend. We zijn dankbaar, dat we met dit uitstekende ensemble hebben kun nen kennismaken en we hopen, dat de kennismaking nog eens binnen afzien bare tijd zal worden hernieuwd. Dr. J. van der Veen Hbe merkwaardig is het eigenlijk, dat de Moraviër Janócek tot dusver zo weinig in west-Europa bekend werd, terwijl zijn oeuvre toch stellig tot de oorspronkelijkste en waarde volste bijdragen van de Slavische muziek der laatste eeuw mag worden gerekend. In vele opzichten heeft Jandcek in zijn land hetzelfde nage streefd als Bartók in Hongarije en iri de Balkan in het algemeen: de mid delen der toonkunst vernieuwen met behulp van een nauwkeurig et wetenschappelijke wijze bestudeerde folklore. Zijn opera's zijn op dit punt misschien het duidelijkste, echter ook deze sinfo niëtta getuigt daar op overtuigende wijze van. Zinnelijk strelende muziek ts dit niet, doch zowel ritmisch als harmonisch zeer suggestief en van een grote innerlijk* kracht vervuld- Terecht gaf men na af loop blijk van grote bijval voor deze on danks grote moeilijkheden zo geslaagde uitvoering. Een extra compliment voor Van Otter loo, die dit werk evenals de rest var het programma uit het hoofd dirigeerde, is hier op zijn plaats. Na de pauze hadden we aanvankelijk enige moeite hetzelfde peil van geestdrift te hervinden tijdens de vertolking van het vierde pianoconcert in c van Saint- Saëns door de Franse pianiste Lélia Gousseau. Vooral in de inleiding klonk haar spel ons ongeïnspireerd en nogal slap in de oren; wel bleek ze verderop te beschikken over een respectabele hoe veelheid pianotechniek en spierkracht doch het liet ons allemaal nogal onver schillig. De echte lyriek ontbrak aan dit spel. hetgeen vooral aan het toucher en het Zie vervola stadsnieuws op pagina 9 Jonge inbreker aangehouden Vannacht heeft de politie op de Mors singel een achttienjarige Leidse jonge man aangehouden, die daar op verdachte wijze rondliep Hij bleek in het bezit te zijn van een schroevendraaier en een staaflantaarn. Bij onderzoek bekende hij te hebben ingebroken in de school aan het Schuttersveld. Er wordt niets ver mist. Puzzelprominenten 1. Mevrouw A. O. M. de Leeuw- Kramer, Boahuizerlaan 2. Lelden 2. C. L. van Beveren, Molenstraai 2, Benthuizen, 3 M J. C. Staring Van Heemstraat 22. Sassenhedm. Achtergrond en perspectief Leiden hield de A.R.-kiesvereni- ging wijk IV gisteravond een bijeen komst, die was gewijd aan de nade rende verkiezingen. Men besprak de kandidaatstelling van leden voo: Tweede Kamer, terwijl ook het pro gram van actie 'nauwkeurig werd doorgenomen. Tot slot maakte de heer Chr. v. d. Heuvel nog enkele opmerkingen over de achtergrond ei het perspectief van de komend* Kamerontbinding. De schuld van de regeringscrisis moe worden gezooht bij de Partij va*n de Ar beid, aldus spreker. Deze partij heeft t* kampen met een grote onderlinge ver deeldheid over vele vraagstukken zoali het Nieuw-Guineabeleid. de bewapening en de sociale politiek. Het is heel anders gelopen dan men in 1956 had voorgesteld De aanhang, die van zeer heterogene herkomst is, gaat nu op de terugtocht. De doorbraak mensen gaan veelal terug hun rechtse partijen. Veel vroegere vrij zinnig democraten zoeken contact met de V.V.D., terwijl zeer velen, die socialist waren geworden omdat dat in de mode was, of om er zelf beter van te worden, nu ook gaan weifelen. Bovendien is men bezorgd over de vele communisten, die de laatste jaren op P.v.d.A. stemmen Men vreesde zeer voor verliezen en tor een verdere teruggang in de con junctuur, waardoor meer werkloosheid 1. Het gevolg was, dat men ging zoeken naar mogelijkheden om van de samenwerking met de andere partijen komen. Door buiten de regering te staan, zou men een eventuele op tredende rechtse regering de schuld van alle narigheid kunnen geven. Gelukkig is dit plan door de andere partijen door zien. Nu is dan een oplossing gevonden in vervroegde verkiezingen. Persoonlijk zag spreker In deze verkie zingen weinig perspectief, wanneer er sprake zal zijn van slechts enkele zetel erwisselingen. De matheid In hei poli tieke leven zal voortduren. Er zal alleen eden tot dankbaarbeld zijn. wanneer de komende verkiezingen een duidelijke tegenstelling In de politiek teweeg sullen Dr. J. A. Cohen adviseur op atoomgebied Dr. J. A. Cohen, buitengewoon hoog- raar aan de rijksuniversiteit te Leiden, vens directeur van het medisch labora- rium van de rijksverdedigingsorganisatie T.N O. te Delft, is bij K.B. van 16 decem ber 1958 gerekend van 18 maart 1958 voor onbepaalde tijd benoemd tot adviseur van de Nederlandse regering op atoomgebied. De heer Van den Heuvel sprak de wens uit dat er een rechtskabinet zal komen, dat, hoewel zwak staande, door goede samenwerking toch sterk zal blijkeri te Willem van Otterloo dirigeerde gisteravond Janóceks Sonofo- niëtta geheel uit het hoofd en gaf een geniale herschepping van Ravels Daphnis et Chloé in de als radio-studio dienst doen de Leidse stadsgehoorzaal Herv. jeugddiensten in Leiden e.o. Op initiatief van de Classicale Her vormde jeugdraad heeft in Leiden, Lei derdorp, Oegstgeest, Voorschoten en Zoe- terwoude evenals vorig jaar i komende drie maanden een nauwe sa werking plaats rondom de jeugddiensten in die plaatsen. In ieder van de genoemde Hervormde Gemeenten worden drie jeugddiensten ge houden met als onderwerp: Geloof, hoop, liefde. Met als centrale vraag op de ach tergrond: Wat doen we ermee? Wat zijn "eze dingen waard in het gewone 1 an alle dag? Voor ieder van deze drie onderwe jn twee voorgangers gevraagd, die de rediking voorbereiden zoveel moge- ik in gesprek met de jeugd. Ook wt Mracht na de dienst gelegenheid ;ven tot gesprek. De jeugddiensten zullen als eredii in de jonge Gemeente moeten le' Daarom ook dat een syllabus is opge- voor de Jonge Kerk-groepen, zodat deze zich kunnen voorbereiden op de dien ten De jeugddienst mag geen snoepje an de maand zijn, wat hij door het uit- odigen van de corigfeeèn uit den lande te vaak geworden is. Het is het samen komen, het samenleven van de jonge Ge- ite. Door deze dingen centraal aan de orde te stellen, door de goede voorbe ding en verzorging van die diensten, hopen wij de jonge mens binnen de Ge meente te kunnen vertellen van het feit. dat hij onderdeel is van de grote Gemeen van Jezus Christus. Als het zo staat, is er geen voorkeur lor voorganger en dergelijke in wezen onbelangrijke dingen meer Wel belang- is de wijze waarop de jeugd zelf er- i'ordt betrokken, Vandaar de uitge breide mogelijkheden van gesprek in mderlinge voorbereiding op de dienst, in gesprek met de voorganger en in gesprek na de dienst. Vandaar ook dat aan de praktische, de ethische zijde van de on derwerpen de grootste aandacht zal wor den besteed. Iet is deze week 25 jaar geleden, dat het perceel Herenstraat 3 een filiaal t de Vefivo-kruidenlerswinkels werd geopend. Stijging voornamelijk gevolg van seizoeninvloeden T"VE DIRECTEUR van het arbeidsbureau te Leiden, de heer H. Hazelhoff, verstrekte ons gistermiddag de gegevens aangaande de werkloosheid in Leiden en omgeving zoals deze eind december jl. werd geregistreerd. De cijfers hebben betrekking op de gemeenten Leiden. Alkemade, Leider dorp, Oegstgeest, Voorschoten en Zoeterwoude. Zij duiden vóór het tussen kopje „vrouwen" uitsluitend op de werkloosheid onder de mannen. D< directeur lichtte toe, dat de stijging van de werkloosheid sinds eind november voornamelijk aan seizoeninvloeden moet worden toegcschrev Gebied Leiden Z.-Holland Nederland Wijziging t-o.v. nov. 1958 absoluut in 61387 Werkloosheid in procenten Gebied nov. 1957 Lelden 1.35 Z.-Holland 110 Nederland 1.90 Overzicht i i de Bouwvakarbeiders Metaalbewerkers Textielarbeiders Land- en tuinbouwarbeiders Transportarbeiders Kantoorpersoneel Losse arbeiders Januari Maart April Mei Juli Augustus September Oktober November December Sedert het eind v het aantal ingesoh 128 gestegen. Deze sterkst heeft bouwbedrijver an de vorige maand is stijging, die zich het •gedaan in de sector in de landbouw, Van de 875 mannelijke werknemers, die eind december 1958 als werkloos stonden geregistreerd, werkten er 121 onder male arbeidsvoorwaarden op objecten r aanvullende werkgelegenheid, 75 geplaatst bij objecten van de Gemeen telijke Sociale werkvoorzieningsregeling :n 18 hadden een tijdelijke werkkring op ibjecten voor hoofdarbeiders. De werkgelegenheid in de metaalnii heid onderging weinig wijziging. In de textielindustrie is nog volop werk. Aan nen mag worden, dat de vraag naai bouwvakarbeiders, indien de vorst uit blijft, weer zal toenemen. Vrouwen Eind december 1958 stonden 104 vr en als geheel werkloos ingeschreven gen 121 op het eind van november. Vooral de textielindustrie is vrij grote vraag ir vrouwelijk personeel, terwijl zich ook zij het in mindere mate, behoefte velijk kantoorpersoneel doet gevoe len. Onder auspiciën van zichzelf Belangstelling van herbaria en het bedrijfsleven MET Z'N ZESSEN hebben we de koppen bij elkaar gestoken en het plan -l uitgebroed. We hebben het dus zelf georganiseerd en wij gaan dan ook onder auspiciën van onszelf, om het zo maar eens te zeggen." Aldus vertelde ons gistermiddag op het zoölogisch laboratorium te Leiden de student in de biologie J M Vader. De zaak is namelijk deze, dat omstreeks half maart een vijftal Leidse biologische studenten en een technicus naar Turkije vertrekken om daar enkele maanden lang een verzameltocht te ondernemen op het gebied van de flora en fauna. „De planten, die wij mee brengen", aldus de hraer Vader, „verkopen wij aan de herbaria van Leiden, Utrecht en Wageningen. en hoogstwaarschijnlijk ook nog aan die van Kew en Berlijn. De dierencollectie gaat naar het rijksmuseum voor natuurlijke historie te Leiden." „Finar Er kwam een de heer Vader. „Dat zou voor ons niet te betalen zijn," zei hij. „Nee, wij hebben eer klein aandeel van de kosten voor on ze rekening genomen, maar wij hebben gelukkig bovendien van alle kanten steun ondervonden en er is nu al een groot ge deelte van de kostendekking verzekerd In de eerste plaats is er de opbrengst van de collecties die naar schatting 2500 voor de planten en 1000 voor de d'eren zal bedragen. Voorts hebben aangevraagd, w fonds schonk oi hoven-Stichting •wij met succes subsidies ant het Prins Bernhard is 1500, de Van Vollen eveneens 1500, de Hoi- Maatschappij van Wetenschap pen te Haarlem 1000 en de Bachiene- Stichting 500 Dat is dus al een aardige som, maar we komen nog ongeveer 2500 We hopen dat het bedrijfsleven dit kort aanzuivert en wij hebben daar alle vertrouwen in, omdat wij uit deze hoek ook alweer belangrijke toezeggingen heb ben gekregen. En verder hebben we een aanbod gekregen van de Nederlandse On derwijsfilm om filmstripjes te maken, die ook alweer geld in het laatje brengen Ten slotte verwachten wij, dat enkele kranten ons goedgunstig zullen zijn en on» goedbetaalde stukjes zullen laten schrijven." „Hoe denkt u te gaan?" was onze vol gende vraag. „Als bet mogelijk is per trein. We heb ben de beschikking gekregen over een vrachtwagen, een Opel Blitz, die de unl versiteit voor ons heeft gehuurd bij de ItAC en waarover wij al die tijd mogen beschikken. Als wij omstreeks nalt maart deze wagen als deklast op een sehip naar Turkije geplaatst kunnen kriigen. gaan wijzelf met de trein. Mocht dit niet luk ken. wel dan gaan wij per auto. Hoewel we dit liever niet doen. want de reis is nog altijd 3500 km, wat heen en terug op 7000 komt. En volgens onze plannen zul we alleen in Turkije al 8000 km afleggen. „U sprak over plannen. De tocht in Turkije is dus al uitgestippeldT" „Ja. Een van ons heeft een route ont worpen en die opgestuurd naar prof Hik met Birand, hoogleraar in de biologie te Ankara, voor nadere adviezen Maar on ze tocht komt ongeveer wel hierop neer wc komen aan in instanbul en trekken vervolgens naar Antalya aan de zuid kust, waar we ons eerste basiskamp in richten. Vandaar gaaD we langs de zuid kust naar Mersin (ons tweede kamp), en verlovingsringen mandersloof donkersteeg 14 vervolgens trekken v de Zwartezeekust, w siskamp opslaan, en Tiabzon. Het is onz elk kamp in de richting van ar we ons derde ba- rel in de buurt van bedoeling, dat we maand vandaar uit de omgeving gaan onderzoeken. En ten slotte keren we van Trabzon via Ankara weer naar huis, waar we omstreeks half juli hopen aan Schaars De heer Vader was opgetogen over de medewerking, die het zestal allerwegen heeft ondervonden „Behalve de reeds ge noemde financiële steun, denk ik verder aan het ministerie van buitenlandse za ken, die ons dienstpassen heeft verstrekt, waardoor wij in Turkije veel faciliteiten zullen ondervinden. Voorts zijn wij dank verschuldigd aan de adviezen en bemid deling van dr. A. A. Kampman, directeur van het Instituut voor het Nabije Oosten te Leiden, het rijksmuseum van natuurlij ke historie en het rijksmuseum, die on» materiaal ter beschikking hebben ge steld (zoals conserveringsmiddelen) en niet te vergeten Z.W.O. die ons een werk tent, dekzeilen en een verbandkist schonk Er. zeker mogen wij niet vergeten de ^Cur- kish Information in New York en ver schillende instanties in Turkije, die ons allerlei voorlichtingen over het land heb Wij mogen van harte de expeditie van deze ondernemende jongelui zal slagen. Want hier is sprake van een mes met twee kanten: in de eerste plaats komt deze reis aan de studie van de betrokkenen ten goede, en voorts zullen de hierboven genoemde wetenschappelijke instel lingen ongetwijfeld worden verrijkt met aanwinsten uit een land, dat op het gebied van flora en fauna in ons land nog maar vrij schaars is ver tegenwoordigd. V,ermelden wij ten slotte de namen der studenten: W J M Vader, E. Hennipman. C Swennen. P Nijhoff, W. J. J. O. de Wilde en A S Tulp, welke laatste ama teur-bioloog is, maar die vooral ala tech nicus goede diensten zal kunnen bewezen. BOTERMARKT 1*7 Telefoon 32765 Agenda voor Leiden Vrlidag lr. F B Car- ledenvergade- wijk III Foyer Gehoorzaal, 8 i basiuc Weber over Indii Het gulden Vlies. 8 u ring a r. kiesvereniging 1. Wykgebouw Levendaal, 8 i a r kiesvereniging, ledenvergadering. OEGSTGEEST, bovenzaal Geref kerk, 8 uur: ledenvergadering a.r. kiesvereni ging, spreker: mr. dr. E. P. Verkerk te Boskoop. Zaterdag Stadsgehoorzaal. 8 uur: toneelavond Tot Ieders Genoegen. Antonius-clubhuis. 8 uur: toneelavond Royalisten. Stadhuis. 3 uur: défilé ter gelegenheid van reünie vierde regiment infanterie. Schouwburg, 7.30 uur: cabaret tg.v, reünie vierde regiment Infanterie Breestraat 93, 3 tot 5 uur: receptie fa. De Wilde tg.v. 150 jarig bestaan. Bellevue Steenstraat-hoek Morsstraat, 8 uur: tentoonstelling De Snelvliegere. Apotheken De avond- en nachtdienst wordt waar- genomen door de apotheek Herdingh en Blanken. Hogewoerd 171, telef. 20502. De apotheek Wilhelminapark 8 Oegstgeest, telef. 26274, is doorlopend geopend. Tentoona tellingen Rijksmuseum vooi volkenkunde: Wat oe je tn de kou? Educatieve expositie ver bet leven van da Eskimo'a. Geopend t en met 1 maart 1959. Prentenkabinet, Kloksteeg: foto'a en Keningen van Ralph Prina. Geopend it en met 10 januari. Rijksmuseum voor geologie en minera logie. Van der Werfpark 1: Geologie van Nederland. Lakenhal: expositie Vorming. Geopend tot 18 januari. Lakenhal: Schatten uit het Mauritehuis. Geopend tot 16 februari. Speciale verkoop SUPRA lakens voor prijzen lager dan vastgestelde fabrieks prijzen en bij aankoop van elk laken een SLOOP voor 25 cent 1 -pers. 150x220 2-pers. 180x230 Royale SLOOP Dit is voordeel van de boven ste plank. Het beste Twentse ffraelinnen. Volkomen gega randeerd. Glad 6.90 Glad 8.45 Glad 1.85 Amerikaans vemakt ln plas tic. Zorgvuldige afwerking. Zowel In gezoomd als prach tig geborduurd. Ook U heeft hierop gewacht Gebord. 7.45 Gebord. 8.95 Gebord. 2.25 Nu bovendien bij aankoop van elk laken een bij passende sloop voor 25 CENT. Haarl. straat hoek Donkersteeg - Leiden Moderne kunst Over het begrip kunst zijn de mening* iogal verdeeld. Als wij ons beperken t de schilderkunst, moeten wij constaterc dat de hedendaagse kunstenaars, de goe de niet te na gesproken, niet slechts het doel van het schilderstuk voorbijstreven aar het compleet misschieten. Het doel van een schilderstuk is mijni ziens toch, dat men door uitdrukking te geven aan een stemming of gebeurtenis bepaald onderwerp, dat wij i echt mogelijk trachten weer te geven, le moois maakt, dat de wand van onze k rnaar wij met genoeg* kunnen kijken. Muziek behoort het oor reien, een schilderstuk hel oog. De oude meesters slaagden hier val ondergoed in en de gedachte dringt zich vaak bij mij op, dat men met derge lijke geniale voorbeelden voor ogen, niet flink genoeg is met zelfkennis to geven, dat men niet in staat is een derge lijk peil te bereiken Men gaat het dan kunst zoeken, die reeft iets de i scheidene kunstcritici. vorm wordt hun enige streven. Men wil iets creëren, met iets nieuws komen, of het mooi, minder mooi, of zelfs staltig en uitgesproken lelijk is, dat doet niet toe. Ala het maar anders, vreemd, nooit eerder gezien is. En tot overmaat n ramp moeten wij leken het nog mooi vinden ook. DICK VAN KLAVEREN Hazerswoudc, Loeteweg 21 Conflict O.C.J.K.-Herv. Gemeente Oegstgeest ik graag enige opmerkingen plaatsen. 1. Reeds in de tijd dat ik deel uit maakte van de OCJK-leiding was het streven van deze vereniging vrij te zijn in de keuze van haar staf. Dit, om al van tevoren enige zekerheid te hebben omtrent een prettige samenwerking. 2. Wat de Wifca betreft gaat het in dit conflict niet om haar persoon. Wél om het feit dat zij een opleiding heeft ge noten die inhoudt dat zij de hoofdlei ding van de OCJK zou moeten vervan gen. Mag ik n.a.v. deze opmerking aan halen wat een vroegere Wika eens zei?: „Ik heb erg genoten van Jullie kamp, maar zou het zelf heel anders gedaan hebben." Een Wika veroorzaakt als zij meegaat onwillekeurig de aituatie van twee kapiteins op één schip. 3. De OCJK wil als zelfstandige vere niging voortgaan en komt daardoor bui ten verantwoordelijkheid van de Herv. Gemeente te staan. Heeft zelfstandig dan tot het gevolg „met-kerkelijk", of erger „niet-christelijk?" 4. Verder is het mij onduidelijk waar om clubbezoekers niet met de OCJK meekunnen. Tot slot moet ik opmerken, dat het mij onsympathiek is dat deze kwestie ont trokken Is aan de publikatiemiddelen, die onder de Kerkeraad ressorteren. Leiden, Rapenburg 49. M. den OsVersloot (oud-penningmeesteresM),

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 3