Jlicttwo £riJtsrlje (fourant Brussel acht toestand in de Kongo kritiek Europese luchtvaart gaat samenwerken Burgemeesters dreigen met aftreden Hoog water op cle Maas Salomo zou beide staten de halve schuld geven Onenigheid tussen pers en adjudant bijgelegd Spaans dorp weggespoeld Michel Debré Frankrijks nieuwe premier Lvast tapijt bulthuis VRIJDAG 9 JANUARI 1959 BUREAUS Steenstraat 37 Directie Redactie. Abonnementen- Advertentie-afdeling Tel. 31441. ADVERTENTIES: 020 per millimeter. Familieberichten 0.18 per millimeter. (BIJ contract belangrijke korting.) Postrekening 58936. Negenendertigste jaargang no. 11459 CHRISTELIJKE ATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stanlvasticfi l« ahrbleurn triyn hert in tcahcnspoct" Zuid-Holland: VOL FABRIEKEN Zie pagina 5 Aan de rand van een catastrofe ONGEREGELDHEDEN in de Belgische Kongo zijn zeer ernstig ge- weest. België heeft in Leopoldstad aan de rand van een catastrofe ge staan. Bij de gevechten zijn niet minder dan 42 inboorlingen gedood. Deze alarmerende verklaring heeft de Belgische minister voor de Kongo, Van Hemelrijck, gisteren in het Huis van Afgevaardigden, dat in een spoedzit ting was samengeroepen, afgelegd. De minister deed dan ook een dringend beroep op de afgevaardigden, doordrongen te zijn van de kritieke toestand. Terwijl de Belgische Kamer deze ernstige situatie besprak, deed zich in de Kongo een nieuwe kritieke ont wikkeling voor. De gouverneur-gene raal ontving namelijk van alle bur gemeesters van de gemeenten van Leopoldstad een memorandum, waarin zij dreigden de samenwer king te verbreken en af te treden als hun eisen niet werden ingewilligd. De burgemeesters spreken zich uit vo de onafhankelijkheid van de bevolking van de Kongo en voor sociale rechtv digheid zonder onderscheid van ras. autoriteiten tonen zich zeer verbolgen over de arrestatie van hun collega Ka- savoeboe en waarschuwen: „De huidige kalmte is maar schijn. Wij lopen gevaar spoedig het ergste te beleven als psychologische vergissingen blijft De burgemeesters eisen in hun m Morgt en in ons ZONDAGSBLAD TN HET ZONDAGSBLAD wordt morgen op de voorpagina een reportage gewijd aan het plaatsje Nederland, dat „ergens in Neder land" ligt en waar een onzer redac teuren het leven van alledag heeft gadegeslagen en beschreven. Bo vendien wordt op de voorpagina een herdenkingsartikel gewijd aan de opvoeder Jan Ligthart, die honderd jaar geleden werd geboren. Op pagina 2 vindt u weer het gebruikelijke korte verhaal en ook de rubriek „Het Leven Bont en Bondig". Op Blad Zij is een reportage opgenomen over Joodse jongeren, die zich in Hoek van Holland ge-- reedmaakten om naar Israël te emigreren. Voorts openen we hier een serie „Ik ben de presidente Op de bladzij „Geestelijk Le ven" beschrijft een van onze redac teuren de unieke telefonische hulp dienst van de Rotterdamse predi kant ds. H. J. Teutscher. In- het Cultureel Venster ver telt een beroemde Duitse organiste over haar ervaringen met het Ne derlandse orgel, dat zij op de Expo bespeelde. Door de snelle was van de Maas staat het water tegen de rand van de weg It- teren—Meerssen. Nog slechts enkele cen timeters en dan zal het water over deze weg stromen. Een gedeelte van de Kerkstraat te It- teren staat reeds over een lengte van ongeveer tien meter onder water. Bij de 9tuw te Borgharen bedroeg de stand van morgen om acht uur 44.40 plus N.A P. Dit betekent nog zestien cm. was sedert giste-r morgen. Het Tussen autobus en muur beklemd geraakt Op het Stationsplein te Apeldoorn is gisteravond de 16-jarige scholier A. van Ernst om het leven gekomen. De jonge man postte een brief in de bus van het station, toen uit de Stationsstraat een autobus van de Veluwse autodienst nader de. Toen de chauffeur van deze bus de bocht naar links wilde nemen, gleed zijn wagen ten gevolge van de gladheid door. waardoor de jongen tussen de bus en de muur van het station beklemd raakte De jongen liep ernstige verwondingen op en overleed korte tijd na aankomst in het ziekenhuis. Mijnwerker verongelukt. Gistermor gen is in de Oranje-Nassaumijn 3 in Heerlen de posthouwer F. Housen dode lijk getroffen, doordat een slee. die van een belling afreed, tegen zijn hoofd randum de oprichting van korpsen ge meentepolitie in de wijken van de inlan ders, onmiddellijke opheffing van d* militaire bezetting en inkorting van de duur van het uitgaansverbod. Hoewel minister Van Hemelrijck in de Kamer van 42 doden sprak, moeten de gevechten sinds maandag volgens andere betrouwbare berichten 175 mensen het leven hebben gekost. De schade in Leo poldstad alleen moec honderden miljoe nen Belgische franken belopen. Minister Van Hemelrijck deelde mee. dat niet minder dan veertien scholen, elf missiegebouwen, vijftien apotheken, veer tien winkels, zes markten en andere openbare gebouwen door de oproer kraaiers in brand waren gestoken. Om verdere plunderingen te voorkomen moest de politie wel gebruik maken vai de vuurwapens. Ook werd geschoten on zichzelf te verdedigen. Volgens inlichtingen van de Belgischf regering was het de bedoeling van d« nationalistische beweging geweest orr de relletjes te laten samenvallen met d< regeringsverklaring van dinsdag over de politieke toekomst van de Kongo. Minis ter Van Hemelrijck onthulde, dat deze regeringsverklaring gedurfd en edelmoe dig zal zijn. De bewindsman moest ten slotte toegeven, dat de Belgische auto: ten ook schuld hadden aan de onlus ten door de bekendmaking van de nieuwe politiek steeds uit te stellen Verder heeft de aanwezigheid van 20.000 werkloze Afrikanen de toestand verergerd. Felle kritiek oefende de Belgische minister uit op de bui landse radio-uitzendingen, die de be volking hebben opgeruid. De Belgische Kamer besloot slotte een parlementaire commissie naar Leopoldstad te zenden voor e onderzoek naar de toestand. In de hoofdstad van de Kongo is i middels de uittocht van Belgen begonm De reisbureaus in Leopoldstad werden gisteren overstroomd met aanvragen passage van Belgen, die hun gezinnen naar het moederland willen terugsturen. Mikojan beantwoordt vragen: MIKOJAN, de Russische vice-pre mier, heeft gisteravond Detroit nadat hij door demon stranten flink met sneeuwballen was bekogeld met vooraanstaande Amerikaanse autofabrikanten gedachten gewisseld over wereld problemen en over typisch Russische kwesties. Onder andere werd hem een vraag ge steld over het Russische optreden in Hongarije. Mikojan vergeleek deze kwestie met het Amerikaanse optreden in Libanon. „De Amerika: daar een wettige regering te hulp, hetzelfde deden de Russen in Boed; pest." Te veel Amerikanen menen, a dus Mikojan. dat' de Russen er ee genoegen in vinden, op mensen te schie ten. Een directeur van de Fordfabrieken formeerde waarom de Russen denken dat de Verenigde Staten oorlog sen, ondanks de bewijzen dat zij vrede nastreven. „De Russen denken dat de Amerikanen ongelijk hebben Amerikanen denken dat de Rui gelijk hebben. Salomo zou waarschijn lijk beide partijen de helft van schuld geven," luidde het antwoord. Sprekend over de automobielindustrie z de Russische vice-premier dat het nog heel lang zou duren voordat elke Rus sische arbeider in het bezit is van een auto. Hij prees de Amerikanen voor hun steun bij de opbouw van de Rus sische automobielindustrie. Als de bewapeningswedloop zou eindi gen. aldus Mikojan. zou de dag sneller naderbij komen, dat de Sowjet-rege- ring elke Russische arbeider „Dit i Duitse gesneuvelden centraal begraven Gisteren is onder leiding van kapitein- Haverman een begin gemaakt met de verb ren ging van Duitse gesneuvelden •an dè begraafplaats rond Mook, naar de begraafplaats IJsselsteyn te Venray, het centrale kerkhof is aangeliegd Duitsers die tijdens de mei-dagen 1940 sneuveuden. Het betreft hier de overbrenging van de laatste grote be graafplaats in Nederland. Thans liggen alleen nog verspreide graven, zoals in Hilversum en enkele in Friesland, de overbrenging nog een paar aanden kan vergen. De begraafplaats et [Jsselstein zal ruim 31200 graven tellen. Zeker f 26.000 gestolen bij sigarenwinkelier In St. Odilienberg, nabij Vlodrop, is een it nu toe onbekende, ingeslopen in de woning van de kruidenier J. van Elmpt en heeft zich meester gemaakt van een geldkist met vijftien a achttienduizend gulden aan contanten, alsmede van een spaarbankboekje met 11.000. De heer Van Elmpt ontvangt dagelijks .seer veel geld, voornamelijk van Duitse klanten, doordat zijn drukbeklante winkel slechts enige honderden meters van de grens verwijderd is. De plaatselijke po litie kon, hangende het onderzoek niets lededelen. De dader moet wel iemand zijn ge- eest. die goed met de situatie op de hoogte is De politie zoekt ook aan gene zijde van de grens. in staat stelt de bewapeningswedloop te beëindigen. In Berlijn is de Russische regering vol gens Mikojan slechts van plan de r lijkheden weg te nemen. „De Russische regering wil de vrijheid van de West- berlijnse bevolking niet schenden. Zij wil van Berlijn een vrije stad makt die onafhankelijk is van het Oosten van het Westen." Val d'Isère hoela-hoept Prinses dreigde te vertrekken VAL D'ISèRE hoela-hoept. Uit ver veling. De sneeuwvlokken blij ven maar neerdwarrelen in het klei ne, bijna geïsoleerde Franse winter sportplaatsje. Nog steeds wachten de Nederlandse skiërs op het moment waarop de wind zal gaan liggen dan toch eindelijk een slalom-piste op de hellingen van de Solaire kan worden uitgezet. Helaas is de kans dat zaterdag een begin Het weer in Val d' Isère, de Franse wintersportplaats waar de Nederlandse skikampioen schappen zullen worden gehou den, is bepaald niet aantrekke lijk. Toch bindt prinses Irene wanneer het maar even mogelijk is, de latten onder om samen met haar trainer Toni Marth een trainings-ronde te maken over het parcours. Op de foto ziet trainer Marth toe hoe prin ses Irene de skilatten vastmaakt Het Spaanse bergdorpje Rivadelago, dat ruim vijfhonderd inwoners telt, is vannacht praktisch weggevaagd door een enorme watermassa. Zware regenval vernielde een dijk van het Sanabriameer. Het dorpje werd ge troffen toen de meeste inwoners slie pen. Het is nog niet bekend hoeveel mensen om het leven zijn gekomen. Alle beschikbare brandweerauto's uit de eghele provincie in het noord westen van Spanje zijn onmiddellijk naar het geteisterde dorp gezonden. Belangrijke taak voor Soustelle die de volgende week 47 jaar wordt, is gistermiddag in het Elysée door president De Gaulle benoemd tot minister-president. Debré, een vurig nationalist, was minister van justitie in het voorlopige kabinet-De Gaulle. Hij is een der belangrijkste ontwerpers van de nieuwe Franse grondwet geweest. Gisteravond reeds maakte Debré zijn kabinet bekend, waarin de meeste mi nisters van de regering-De Gaulle zijn opgenomen. De president heeft zijn goed keuring al aan de nieuwe regering ge hecht. De Afrikaanse afgevaardigde Felix Houphouet-Boigny en de onafhankelijke Louis Jacquinot blijven beiden staats secretaris. Twee nieuwe staatssecretaris- si zijn Robert Lecourt van de M.R.P. de schrijver André Malraux. Jacques Soustelle wordt gedelegeerd minister, verbonden aan het kabinet de premier. Hij zal worden belast met zaken die de overzeese gebiedsdelen (die onder Frans bestuur zijn gebleven) be treffen, met zaken, de Sahara betreffend met het onderzoek op het gebied de kernenergie. Lecourt zal de activiteiten van de ichillende ministeries coördineren, t :over zij die gebieden betreffen, die ge deeltelijk onafhankelijk worden, maar de Franse gemeenschap blijven, ix krijgt een uitgebreide taak op cultureel gebied en zal de regerings- op het gebied van kunsten, letterkunde, architectuur en film coördi neren. Houphouet-Boigny blijft als ad viseur-voor Afrikaanse aangelegenheden in de regering tot de nieuwe Franse g< meenschap op poten staat. Antoine Pinay wordt minister van 1 nanciën en economische zaken. Onder De Gaulle beheerde hij alleen de porte feuille van financiën. Waarschijnlijk zal hij nu* verscheidene staatssecretarissen krijgen toegewezen wier functies moet onderscheiden van de eerder ge noemde „grote" staatssecretarissen. „Vak-ministers" Het 21ste Hoogovenschaaktoer nooi is gisteren in Beverwijk ge opend. Een honderdtal schakers uit tien verschillende landen zijn de strijd op het 64-ruitenbord begonnen. Een overzicht van de zaal tijdens de eerste zetten van de eerste ronde. Voor verslag zie pagina 4 Noorden went al aan de winter Weer is vanmorgen in Noord-Neder land een pak sneeluw gevallen. Nauwe lijks was gisteren in de loop van de dag de sneeuw wat weggedooid of het begon gisteravond op te vriezen- De minimum 'emperatuur op Eelde was -3 graden. De totale hoeveelheid sneeuw van de afgelopen dagen is volgens opgave van de meteorologische dienst te Eelde 10 cm. Het verkeer in Noord-Nederland begint :e wennen aan het winterse weer. De autobusmaatschappijen reden hun dien sten met ongeveer 20 minuten vertraging, de spoorwegen in het noorden hadden slechts een paar minuten vertraging. Op de lijn Groningen-Nieuweschans en Gro ningenLeeuwarden, waar gisteren stag natie werd veroorzaakt door omgewaaide telegraafpalen, Is de situatie weer nor maal. De telegraafpalen dienen voor de communicatie tussen de verschillende sta tions. Deze communicatie is gedeeltelijk hersteld en geschiedt gedeeltelijk via de rijkstelefoon. Alleen Visvliet is nog ge ïsoleerd, doordat di« station ook via de ujkateleloon niet bereikbaar is. SAMEN HET STRAALTIJDPERK IN |~~iELEGATIES van vijf Europese luchtvaartmaatschappijen, waaronder U de K.L.M., zijn in Brussel overeengekomen nauwer te gaan samen werken, om in het op handen zijnde straaltijdperk de scherpe concurrentie van Amerikaanse maatschappijen het hoofd te kunnen bieden. Dc mogelijkheden van verdere coör dinatie en rationalisatie met het oog ook op de inwerkingtreding van het verdrag der Europese economische gemeenschap zijn op de speciale conferentie in Brus sel uitvoerig besproken door de KLM, de Sabena (België), de Air France (Frankrijk), de Lufthansa (West-Duits- land) en de Alitalia (Italië). Als waarschijnlijk dit jaar nog het straalvliegtuig zijn intrede in de burger luchtvaart doet, zullen de Europese luchtvaartmaatschappijen voor grote pro blemen komen te staan. Vliegvelden ten gewijzigd worden, nieuwe toestellen gekocht, het onderhoud zal meer geld en geschoolde specialisten eisen, kortom vele dingen veranderen. Dat alles kost geld daarbij is een sterke concurrentie uit de Verenigde Staten te verwachten. Om sterker te staan tegenover de Ameri kaanse maatschappijen en het hoofd bo en water te kunnen houden, hebben de •ijf Europese maatschappijen contact met elkaar gezocht om tot nauwere sa- verking te komen. Wellicht zal deze inwerking vooral tot uitdrukking komen bij onderhandelingen en bij het onderhoud van de toestellen. Ook an dere maatschappijen hebben contact met elkaar gezocht. Zo besloten de SAS (Scandinavian Airlines System) ei Swissair (Zwitserland) hun straalvloten gezamenlijke exploitaUe. Ook de KLM heeft gemeend zich niet langer te kunnen onttrekken aan samen werking met andere maatschappijen Vandaar dat president-directeur I. A. Aler zelf de conferentie in Brussel bij woonde, samen met mr. L. H. Slotema- ker (directeur buitenlandse betrekkin gen) en dr. E. van Konijnenburg (dienst buitenlandse samenwerking). Naar bekend is valt de luchtvaart als zodanig niet onder de werking van het EEG-verdrag In de Raad van Europa zijn enige jaren geleden enkele voorstel len gedaan voor integratie van de lucht vaart van bovenaf, maar deze voorstel len werden niet aanvaard. Bij de behan deling van deze voorstellen werd gecon stateerd, dat het schema van de lucht- diensten in Europa niet logisch was op gebouwd en zeker niet rationeel werd uitgevoerd Reeds toen werd de gedachte geopperd, dat eventuele samenwerking tussen de luchtvaartmaatschappijen in Europees verband diende tot stand te komen op basis van vrijwilligheid. caal-socialist Jean Berthoin, die onder De Gaulle minister van onderwijs t is thans minister van binnenlandse ken en daarmee ook chef van de politie. Als minister van onderwijs wordt hij opgevolgd door de partijloze André Boulloche. Premier Debré is als n ter van justitie opgevolgd door Edmond Michelet, onder De Gaulle minister oudstrijderszaken. Ook Michelet is lid van de Unie voor de nieuwe republiek. Debré heeft De Gaullcs voorbeeld ge volgd en veel portefeuilles aan vakmen sen gegeven. Zijn kabinet is verder als volgt samengesteld: Minister van het leger: Pierre Guill, met (partijloos, was ook minister onder De Gaulle); publieke werken en ver Robert Buron (M.R.P., ook onder De Gaulle); industrie en handel: Pierre Jeanneney (partijloos); landbou' ger Houdet (onafhankelijk, ook onder De Gaulle); arbeid: Paul Bacon (M.R.P ook onder De Gaulle); openbare gezond heid: Bernard Chenot (partijloos, ook onder De Gaulle); opbouw: Pierre Su- dreau (partijloos, ook onder De Gaulle); oudstrijders: Raymond Triboulet (Unie nieuwe republiek); PTT: Bernard Cor- nut-Gentille (Unie nieuwe republiek, ook onder De Gaulle); voorlichting: Roger Frey (Unie nieuwe republiek). Michel Debré De nieuwe premier, Michel Debré, is evenals De Gaulle dus een fervent nationalist, die in de eerste plaats zal streven naar Frankrijks terug keer op een waardige plaats onder de grote mogendheden. Hij is gekant tegen de eenwording van West- Europa indien Frankrijk daardoor iets van zijn soevereiniteit zou ver liezen en hij wantrouwt de Verenig de Staten min of meer omdat hij die ervan verdenkt, Frankrijk buiten de kring van grote mogendheden te houden. Debré, die gehuwd is en vier zonen heeft, is Gaullist geweest vrijwel van moment af. dat generaal De Gaulle de Tweede Wereldoorlog leider van vrije Frankrijk werd, nadat hij uit Duitse gevangenschap was ontvlucht, kreeg hij de taak. een .tudie te maken de wijze waarop Frankrijk na de bevrijding bestuurd zou moeten worden Vlak na de oorlog gelastte De Gaulle hem met de bestuurshervormlngen in Frankrijk. Toen De Gaullc zich in 1946 voorlopig it de politiek terugtrok, werd Debré d van de Senaat en is dat tot nu toe gebleven. In de Senaat staat hij bekend energiek man cn een scherp en kort aangebonden redenaar, die wel een* te onbuigzaam of te driftig was en als bekwaam rechtskundige en po liticus. Debrc zal ais premier te maken krij gen met een president, die zowel als per- tonlijkheid als krachtens de qleuwe grondwet ongetwijfeld veel krachtiger pn invloedrijker zal zijn dan de meeste vo rige presidenten der Franse republieken. kan worden gemaakt met de strijd om de nationale ski-Utels nog steeds heel erg klein. De kenners die de barometer bestuderen kunnen maar nauwelijks een vleugje optimisme opbrengen, het kwik in de thermometer wil maar niet van het nulpunit wijken. Het lawinegevaar blijft bestaan en dus handhaven de Franse organisatoren die uiteindelijk verantwoordelijk zijn voor alle gevolgen hun beslissing, dat bij deze omstan digheden in geen geval mag worden geskied. Het isolement is bijna compleet. Sinds donderdag mogen particuliere wagens Val d'Isere niet meer verlaten. Slechts de postbus onderhoudt cn dan nog maar zeer onregelmatig de verbin dingen met de buitenwereld. Het bestuur van de Nederlandse Ski Ver eniging wanhoopt echter nog steeds niet. Er zijn maatregelen genomen, dat direct als de weersomstandigheden dit toelaten de strijd kan beginnen. Beslo ten is al de slalompiste te verkorten. Of de afdaling en de rcuzeslalom nog kun nen worden gelopen blijft een open vraag. Voor enkele deelnemers is dat ook niet zo heel erg belangrijk meer. Zij vragen zich alleen nog maar af hoe zij, voordat hun vakantie geheel ver streken is, weer terug kunnen komen in Nederland. En verder hoela-hoept Val d'Isère en hoopt, dat het weer dan toch eindelijk zal veranderen, zodat zaterdag de start- vlag toch nog kan vallen. Het lange wachten heeft overigens geleid tot een twistgesprek tussen de opper stalmeester, majoor W. F. K. Bischoff van Heemskerck en de vele persfoto grafen en journalisten, die het hotel waarin prinses Irene verblijft reeds enige tijd belegeren. De Prinses had gistermorgen het grootste deel van de ochtend met lezen doorge bracht, aangezien zij onmogelijk in dit slechte weer kon -trainen. Kort voor het middaguur besloot zij een wandeling te maken en zij word daarbij vergezeld door majoor Bi6Choff van Heemskerck, diens echtgenote en de vriendin van de Prinses. Onmiddellijk stortten ds persmensen zich op het gezelschap tot grote ergernis ven de majoor. Er wer den woorden gewisseld en dc majoor dreigde Val d'Isère met de Prinses te zullen verlaten. Dr. Pietri, de burgemeester van Val .d'Isère kwam vervolgens tussenbeide en op een speciale baapreking tussen de majoor en de persvertegenwoordigers werden formele excuses uitgewisseld. De pers zal niet meer zo onboschaamd zijn en de majoor zal de pers ter hulpe zijn bij het maken van foto's cn ver slagen over de prestaties van dc Prinses tijdens de ski-kampioenschappen. (Advertentie) JABO 5.95 BONITA 11.00 ASTRACAN 18.50 per m2. BOTERMARKT 23 Lading schoof dode op coaster Twee Nederlandse zeelieden zijn tijdens het zware weer op de Noordzee ernstig gewond, doordat dc deklast van hun schip, de Groninger kustvaarder Vedette, ging#schuiven. De 19-Jarige P. Ekhart uit Roden overleed aan de gevolgen. De 22- jarige J. Laadstra uit Haarlem liep ern stige kneuzingen op. WISSELEND BEWOLKT De Bilt verwacht tot mor genavond Wisselend bewolkt met en kele sneeuw- of regenbuien. Matige tot krachtige, aan do kust tijdelijk harde wind tussen noordwest en noord. Weinig verandering In tem- .peratuur, (Opgemaakt om 11J5 uur). ZON EN MAAN Zaterdag 10 januari: zon op 8.46 uur, tder 16.49 uur; maanop 9.02 uur, onder 18.52 uur. Op 16 januari eerste kwartier. HET WEER IN EUROPA Rapporten hetienmorgen 7 uur Helsinki Stockholi Oslo Koponh frankfort München ZO rich GenCve tdadrio Maüoita Algiers ONO ONO windstil e*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 1