Jliemue £cihsrl)c GTouranl
De Gaulle neemt zijn
intrek in 't Elysée
Na belangrijke laatste dag
als premier
Naleving uitverkopenwet
nog onduidelijke zaak
v°
Binnenkort zitten we
met drie Ruslanden
Seizoensiiivloed deed de
werkloosheid toenemen
Stalin en
koude
niet Churchill is
oorlog begonnen
de
DONDERDAG 8 JANUARI 1959
ADVERTENTIES: 020 per millimeter
Famlhebericbteo 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58838
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-N ATION AAL DAGBLAD
foor Leiden en Omstreken
„Stantoastlcli Is ahfblmn
myn hert in tcyljenspotf
Negenendertigste jaargang no. 11458
GROOTSTE
GRIEZELVERHAAL
VAN DEZE EEl'ÏÏ
Zie pagina 5
Frankrijk heeft een nieuwe president
Buitenlandse steun
voor de Kongolese
oproerkraaiers
In Leopoldstad is het de laatste dagen
weer vrij rustdg, doch in andere plaatsen
onder andere in Thysstad in de
Belgische Kongo heelt de politie ook gis
teren moeten ingrijpen om bloedige on
lusten te voorkomen.
Inheemsen demonstreerden op verschil
lende plaatsen en die demonstraties kre
gen nieuw vuur door een telegram van
de „Zambia" uit Noord-Rhodesia. De
Zambia, een nationalistische beweging,
telegrafeerde de Belgische gouverneur-
generaal van de Kongo, dat de Koning
ham moet terugroepen.
„Vertel de Belgen dat de Afrikanen nu
hun vrijheid wensen. Gerinkel met sabels
zal dat niet kunnen tegenhouden". In
een perscommuniqué doet de Zambia ver
der een beroep op alle nationalisten in
alle landen om zich te verenigen tegen
de onderdrukking.
Tj. Krol niet meer in
Tweede Kamer
De heer Tj. Krol te Haren (Gr.), voor
de CHU lid van de Tweede Kamer, heeft
bericht gezonden, niet meer voor een
kandidatuur in aanmerking te willen
CHARLES DE GAULLE heeft zijn hotelkamer opgezegd en zijn intrek
genomen aan de overzijde van de Seine, in het Elysée, de ambtswoning
van de Franse president. Een vlaggend Parijs heeft de nieuwe president in
gehaald en afscheid genomen van Rene Coty, die is teruggereisd naar Le
Havre, zijn vroegere woonplaats. De spontane hulde die de bevolking van
de Franse hoofdstad de beide presidenten bracht, was beslist voor een groot
deel bedoeld voor de scheidende Coty, die een enorm populaire persoon is
geworden.
In een eenvoudig ochtendkostuum vertoonde generaal De Gaulle zich
vanmorgen voor het eerst op straat. Hij liet zich voor de lunch naar het
Elysée rijden. Zijn benoeming tot president, die daarop volgde, was slechts
een eenvoudige plechtigheid. René Cassin, president van de Constitutionele
raad, kondigde de benoeming af, generaal Georges Catrous hing De Gaulle
ervolgens de gouden ordeketen van het Legioen van Eer om de hals. Deze
onderscheiding wordt alleen gedragen door de leider van de Franse staat.
Eenentwintig kanonschoten, afge
vuurd door kanonnen die aan de
oevers van de Seine in stelling waren
gebracht, maakten de officiële be
noeming aan de Parijzenaars be
kend.
rijs liep uit om de komende
scheidende president nog eenmaal
en. Zij reden over de Champs Ely-
om een krans te leggen bij het mo-
ent voor de onbekende soldaat. Het
de laatste officiële daad van presi
dent Coty.
E.C.D. VERBALISEERT WINKELIERS
(Van een onzer redacteuren.)
'OORAL in de textielhandel is
men op het ogenblik ongerust
over de activiteiten van de Economi
sche controledienst, die processen-
verbaal opmaakt tegen winkeliers,
die de Uitverkopenwet zouden heb
ben overtreden. In verschillende za
ken zijn namelijk acties aan de gang,
veel op de uitverkoop lijken,
maar naar de mening der winkeliers
toch een ander karakter dragen.
Over het algemeen worden de woor
den „uitverkoop" en „opruiming'
dan ook angstvallig vermeden. Men
werkt veel met uitdrukkingen als
i „sensationele prijzenslag", „halve
prijzen", „speciale verkoop" enz.
Of men daarmee ln overtreding Is, ki
men nog moeilijk zeggen. Het gehele jaar
door immers zijn er zaken te vinden, die
op dergelijke wijze hun verkoop trach
ten te stimuleren. Opvallend is echter,
dat het aantal zaken, dat thans vlak
voor de officiële uitverkoop, die 15 januari
Iwan traint voor
ruimtereis
Landstem heeft een Russische
geleerde opgeheld om nu eens precies
te vernemen wat 't Kremlin in d<
ruimte van plan is. Welnu, het ant
woord is verrassend. Vermoedelijk ii
september zullen de Russische ge
leerden mensen op de planeten Mars
en Venus laten landen. De man voor
de eerste vlucht naar een andere pla
neet is al uitgezocht.
De bekende Russische professor Bla-
gonrawof, die dit allemaal door de tele
foon aan een redacteur van het week
blad vertelde, vertrouwde de Zuidafrika
nen verder toe dat Rusland van plan is
een nieuw Rusland te vestigen op de pla
neten Mars en Venus.
„In juni", zou de geleerde hebben ge
zegd, „gaan we proberen een men
Mars of Venus te laten landen en
verwachten geen moeilijkheden aangezien
met de laatste planeet al onze experimen
ten zijn voltooid. Als eerste ruimterei-
ziger is gekozen Iwan Igorsky, een dertig
jarige vrijgezel, 1.85 m. lang en negentig
kalo zwaar".
Ruimtereizi-ger Iwan de Eerste is vol
gens het geïllustreerde weekblad nu druk
aan het oefenen om zijn longen te ver
sterken. Een apparaat dat met zijn hart
en longen is verbonden zal straks inlich
tingen moeten verstrekken over zijn toe
stand, voor het geval hij bewusteloos zou
raken of zou sterven.
Professor Blagonrawof noemde als
hoofddoel van alle experimenten: Rusland
Honger drijft in
Brazilië mensen
naar de steden
Groepen hongerende manr
en kinderen trekken in het noordoosten
van Brazilië in de richting van de ste
den, op zoek naar voedsel en werk. Deze
„flagellantes" (getroffenen, zoals zij wor
den genoemd) zijn het slachtoffer van de
droogte die het platteland teistert. In de
steden, waar de voorraden levensmidde
len en water ook niet groot meer zijn,
ziet men met angst in het hart hun komst
tegemoet.
In het begin van deze maand zijn 4000
uitgehongerde, in lompen gehulde „fla
gellantes" de stad Canmde binnengetrok
ken. Zij plunderden winkels en huizen
Nu zijn ook naar andere steden in de
staat Ceara troepen wanhopige mensen
onderweg. De bedroegde steden hebben
de regering verzocht levensmiddelen te
sturen en troepen om de orde te hand-
Wassend water op Java
De laatste tien dagen zijn meer dan
honderdduizend mensen gevlucht voor
de uitgebreide overstromingen in Mid-
dcn-Java. De scbade wordt geraamd op
vijf miljoen roepiah'a.
wil als eerste de maan bereiken. „Het is
geen geheim dat het land dat de ruimte
beheerst ook de aarde in zijn macht heeft
Wij willen vrede, maar tegelijk moeten
wij de macht van Rusland kunnen aan
tonen", aldus citeert het blad de geleerde.
Voor De Gaulle kwam deze vrij rustige
installatie na een drukke laatste dag als
premier. De Franse sta:
gisteren was 174 bladzijden dik. De gene
raal had deze laatste dag benut voor het
de economische- en arbeidshervormingen.
Zelfs werd de kwestie van de verplaat-
invoeren van een groot aantal ingrijpen-
sing der Parijse hallen behandeld.
De Gaulles laatste belangrijke daad als
premier was het ondertekenen v
cicle, economische en culturele
komsten met de nieuwe Afrikaanse staat
Guinea. Hierdoor wordt het onder andere
mogèlijk dat Guinea deel blijft uitmaken
van het frankgebied.
Het culturele akkoord houdt volgen:
mededeling van Guinese zijde in, dat op
verzoek van de regering van de Afri
kaanse staat Franse leerkrachten en
ambtenaren naar Guinea kunnen worden
gezonden
Een belangrijke hervorming die De
Gaulle invoerde, was een herziening van
de ziekenfondsregeling, die inhoudt dat
de ziekenfondsleden in de toekomst, per
kwartaal ongeveer 24 gulden eigen
voor hun rekening moeten nemen.
„Les Halles'
Wat de hallen betreft: de regering wil
e uit de twaalfde eeuw daterende ge-
ouwen geleidelijk opheffen en overbren-
en naar de rand van de stad. Van be
langhebbende zijde is al geruime tijd ge
leden geprotesteerd tegen deze maatregel.
De hallen liggen nu in het hartje van
Parijs.
Het grote bezwaar van de hallen is dat
zij geen spoorwegaansluiting hebben. Het
kost daardoor dikwijls evenveel om pro-
dukten van het spoortwegstation naar de
markt te brengen als het vervoer van de
zelfde produkten van Bordeaux naar Pa
rijs. Het gebrek aan een spoorwegaan-
sluiting heeft verder tot gevolg dat de
straten bij de hallen voortdurend
versperd door grote vrachtauto's.
De kleurrijke, uitgestrekte markt is
tijd een trekpleister geweest voor to<
ten, maar ook voor de Parijzenaars,
bijvoorbeeld weten, dat men nergens
ders zulke goede uiensoep kan krijgen als
's morgens om vijf uur in „Les Halles".
Er bestaat een goede kans dat de be
roemde restaurants in de hallen zullen
blijven, ook al zou de markt ten slotte
worden afgeschaft.
Luchtvaartverdrag met
Marokko op komst
Op 18 januari vertrekt via Parijs en
Casablanca naar Rab^t een Nederlandse
delegatie, die onderhandelingen zal ope
nen over een luchtvaartverdrag tussen
Marokko en Nederland. De delegatie be
staat uit de heer P. van der Tuuk Adriani.
hoofd bureau politieke zaken van de
Rijksluchtvaartdienst, die als leider fun
geert, en jhr. L. Wichers van de dienst-
buitenlandse betrekkingen van de KLM.
TRENDCIJFER NIET STERK GESTEGEN
(Van
£)E OORZAAK i
redacteur)
i de toeneming der
werkloosheid in de maand de
cember is in hoofdzaak het sei;
Onder meer liepen in de landbouw de
werkzaamheden belangrijk af.
stijging in het aantal werkloze land-,
veen- en losse arbeiders en van grond
werkers kan hieruit goeddeels wor
den verklaard. Dat de toeneming ten
opzichte van november bijzonder groot
was, vindt zijn oorzaak in de uiter
mate ruime werkgelegenheid in de op
één na laatste maand van het jaar.
De hoeveelheid suikerbieten, die ver
werkt moest worden, was uitermate groot
en het vrij gunstige weer liet meer we
zaamheden toe dan meestal het geval
Dit beïnvloedde uiteraard *t z.g. trend-
cijfer (het voor seizoensinvloeden gecor-
geerde werkloosheidscijfer), dat
1.000 per eind november toenam
i.OOO per eind december. De algemene
erkgelegenheidssituatie is dus niel
langrijk slechter geworden, ondanks dat
de geregistreerde arbeidsreserve per 30
uvember 81.000 personen omvatte
?r 31 december 116.370.
De toeneming van het aantal werkloze
bouwvakarbeiders moet eveneens aan het
•orden toegeschreven, als gevolg
niet beginnen met nieuwe ob
jecten. Er raakten hierdoor 6800 mannen
Nederland erkent Cuba
Castro wil geen
betrekkingen
met Rusland
Fidel Castro, de leider van de Cubaanse
vrijheidsstrijders, heeft gezegd, dat zijn
nieuwe regering geen diplomatieke be
trekkingen met Rusland wil aankopen.
Cuba wil geen contact onderhouden
welke dictator ook, voegde Castro e
toe.
Inmiddels heeft Castro tien officieren,
ie voor dc regering van Batista hebben
gevochten, laten executeren. Een van hen
was kolonel Arcado Casila Lumpuy, die
de leiding van de operaties in dc pro-
•incie had.
De voorlopige regering van Urrutia is
nmiddels erkend door Nederland,
de Verenigde Staten, Engeland ei
Ver. Arabische Republiek, terwij)
in Parijs verwacht dat ook de Franse
regering spoedig tot erkenning zal i
werkloos. (Hierbij speelt ook een rol het
Inschrijven van arbeiders, die in West-
Duitsland hebben gewerkt en voor
feestdagen werden ontslagen). In de
tor water-, spoor- en wegenbouw kwamen
3700 mannen zonder werk, ten dele al:
gevolg van het vrijkomen van grond
werkers uit de landbouw en de afneming
van het z.g. extra-programma aa
lende werken.
De geregistreerde arbeidsreserve
metaalbewerkers steeg met rond 1100.
ook als door seizoensinvloeden, waardoor
constructiebedrijven en loodgieters min
der te doen kregen. In de elektrische
apparatenindustrie en de zinkfabrieken
was daarentegen van een verdergaande
opleving sprake.
„Molen van Ruysdael"
te Wijk bij Duurstede
gekortwiekt
BERGEN OP ZOOM. Lange tijd heeft
i een veilingzaal te Antwerpen e
schilderij gehangen, voorstellende „Chi
is voor zijn rechters".
Tandarts A. van Tuin uit Putten I
rabant) heeft nu dit schilderij gekocht
i is van mening dat hij voor 150
doek van de Haarlemse zeventiende
se schilder De Bray in bezit heeft
gekregen. Het schilderij is verwaarloosd
ondeskundig gerestaureerd. De belani
stelling voor dit iverk is echter zeer groo
De heer Van Tuin heeft zich in verbii
ding gesteld met de bekende kunsthandel
P. de Boer te Amsterdam, maar ook
andere zijden wordt er belangstelling ge-
1. Zo hebben Museum Boymans—
Van Beuningen te Rotterdam en het Frans
Hals-museum te Haarlem een duidelijke
afbeelding van het doek gevraagd.
irboven een foto van het schilderij,
dat plotseling in het brandpunt van de
belangstelling staat. De Bray is bekend
is schilder van portretten, bijbelse voor
stellingen en regentenstukken, waarvan
het Frans Hals-museum er enige bezit.
Rebellen in Marokko
blijven actief
Het ultimatum, dat koning Mohammed
J van Marokko aan de opstandelingen in
het Rifgebergte en in de noordelijke pro
ps had gesteld, is niet zonder resul
taat gebleven. Ongeveer 5000 stamleden
hebben hun wapens aan de overheid af
gegeven en zijn naar huis teruggekeerd
als antwoord op het beroep, dat de Ko
ning op ben deed.
STALIN en niet Churchill is de
koude oorlog begonnen en de
Sowjetunie, niet de westelijke mo
gendheden hebben de samenwerking
in Duitsland aan het eind var
Tweede Wereldoorlog schipbreuk
doen lijden.
Dit staat te lezen in een nogal
vangrljk document, dat het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken giste-
heeft uitgegeven om de „weglatingen
verdraaiingen" in de Russische ge
schiedenis-interpretatie recht te zetten
In het 53 pagina's tellende document
worden stuk voor stuk de beschuldigin
gen ontzenuwd, die Rusland in zijn nota
de ontruiming van Berlijn aan
adres van het Westen heeft geuit
De Sowjets stelden toen namelijk hel
Westen verantwoordelijk voor het
opbloeien van het Nazi-militairisme in
Bondsrepubliek, het mislukken
de samenwerking tussen de tegenstanders
van Hitier na de Tweede Wereldoorlog
•oor de herbewapening van West-
Dud Island.
Beschuldigingen
van liet Kremlin
„rechtgezet"
Voor het uitbreken van de Tweede
Wereldoorlog, aldus het document, heb
ben de Verenigde Staten, Engeland ei
Frankrijk veel gedaan om de agressii
van de nazi's tegen te gaan. Rusland
daarentegen hield zich in die tijd on
ledig met een activiteit, die Hitler's mili
taire ambities eerder prikkelde dan tegen
ging.
Zo stuurde Moskou van 1930 tot 1933
door middel van de Comintern recht
streeks op samenwerking tussen nazi's
•n communisten aan. met het oogmerk de
•epubliek van Weimar te ondermijnen
Ook stelde Rusland de Duitsers van
1922 tot 1934 in staat, om de bepalingen
over ontwapening in het verdrag
Versailles te ontduiken. In die periode
werden namelijk Duitse vliegers en tank
specialisten op Russische bodem opge
leid en leverde Moskou munitie, vlieg
tuigmotoren en gifgassen aan de Duitsers.
De militaire onderhandelingen die
Engeland en Frankrijk ln 1939 op eigen
initiatief met de Sowjotunie begonnen,
werden „ondergraven" door de overeen
komst tussen Molotof en von Ribbentrop.
Daarin gaven Duitsland en Rusland
Ik aar de nodige waarborgen voor geza
menlijke agressie in Oost-Europa.
Pas toen Hitler in juni 1941 Rusland
aanviel, trachtte Moskou tot samenwer
king met het Westen te komen, aldus het
document. Na 1945 heeft Rusland verder
geen andere zorg gekend dan de uitbrei
ding van het communisme ln Oost-
Europa.
Daarbij hield het Kremlin zo wed mg
mogelijk rekening met dc pogingen van
het Westen om het economisch herstel
an Duitsland en Europa te bevorderen.
Deze stellingen worden in het document
met talrijke voorbeelden gestaafd.
mag beginnen hun aanbiedingen zo
annonceren, bijzonder groot is. En dat
was voor de Katholieke middenstands
bond reeds aanleiding bij de staatssecre
taris van economische zaken, dr. G. J.
Veldkamp, telegrafisch aan te dringen op
maatregelen. Dat was overigens niet no
dig, omdat men nu wel kan weten dat de
Economische Controledienst de naleving
van de Uitverkopenwet nauwlettend in
de gaten houdt.
Of dc winkeliers, die thans een proces
verbaal hebben gekregen, in overtreding
zijn geweest, ts nog geen uitgemaakte
zaak. Jurisprudentie over de Uitverkopen
wet is er praktisch nog niet- Vorig Jaar
is er ook een aantal processen-verbaal
opgemaakt, die ln slechts enkele gevallen
tot een veroordeling hebben geleid.
Hoe de detail handel zich in deze moet
gedragen, Is daardoor nog steeds vrij
onduidelijk. Wel staat vast, dat men ge
rechtigd is zes dagen voor de uitverkoop
een z.g. voorverkoop voor vaste klanten
te houden. Deze mag echter niet openlijk
worden geannonceerd, zodat men de klan
ten persoonlijk moet aanschrijven. Vele
zaken doen dit, waarbij zij het begrip
„vaste klanten" meestal ruim opvatten.
Daartegen schijnt echter geen bezwaar
te bestaan.
In het algemeen Is het thans zo, dat er
minder overtredingen schijnen te wor
den begaan dan b(J vorige gelegenheden.
In 1957 waren er sells winkeliers, die in
november al begonnen met bijzonder
voordelige aanbiedingen. Thans Is er
meer gewacht tot januari, wat overigens
niet Inhoudt dat men daarmee zonder
meer binnen het kader van dc wet is
gebleven. De rechter zal dat moeten uit
maken, opdat men bU volgende gelegen
heden beter weet waar men aan toe Is.
Trearig laat de beroemde „Molen van
Ruysdael" op de stadspoort van W(Jk b(j
Duurstede zün ene wiek naar beneden
hangen. Tot gistermiddag wees een arm
als alt(jd fier naar boven, maar in een
hevige windvlaag knapten met kreunend
gekraak dc verweerde latten af en stond
het historische en culturele monument
gekortwiekt te kijk.
Wijk bij Duurstede is diep getroffen.
D:t jaar zou de molen zijn 3006te verjaar
dag vieren, maar dit feest krijgt nu ver
moedelijk een bijsmaak. De schade wordt
geschat op een paar duizend gulden, om
dat kenners vrezen dat alle wieken ver
nieuwd moeten worden. De molen staat
op de lijst van Monumentenzorg. Toe-
zichthejd:. is do vereniging „De Hol-
landsche Molen" te Amsterdam.
Werd Mongoolse
opstand bloedig
onderdrukt
Het Mongoolse nieuwsagentschap heeft
berichten, afkomstig van Formosa, als
zouden maar liefst negentigduizend Mon
golen zijn omgekomen bij een opstand,
die door Russische troepen is onder
drukt, tegengesproken en ontkend.
Radio-Moskou citeerde het nieuws
agentschap Montsame, dat sprak van
„gruwelijke verzinselen en een stuk ge
mene lastertaal tegen de Mongoolse
volksrepubliek". De berichten van For
mosa hadden het over gewapende op
standen, die door eenheden van het Rode
Leger werden neergeslagen. Een van de
opstanden zou door de Mongoolse pre
mier zelf zijn geleid.
Bar weer vooral
in het noorden
Als gevolg van de harde wind zijn in
de afgelopen nacht op de spoorlijn Gro
ningenNieuwe Schans bij Sappemeer*
oost en op de lijn GroningenLeeuwaï»
den bij Buitenpost, telegraafpalen over
dc spoorban gevallen. Het treinverkeer
ondervond hierdoor een vertraging van
ongeveer drie kwartier. Op de hoofdlijn
Groningen—Zwolle waren nagenoeg geen
moeilijkheden. Van de natte sneeuw
hadden de spoorwegen geen hinder. De
autobusdiensten in deze omgeving ech-
hadden te kampen met vertragingen
circa een kwartier. Sneeuwploegen
van de Groningse gemeentereiniging zijn
er vanmorgen op uitgetrokken om de
gladde brei op te ruimen. Volgens op
gave van de meteorologische dienst te
Eelde is er in de afgelopen vierentwin
tig uur 12,5 mm neerslag gevallen. De
totaal gemeten sneeuwlaag is op het
ogenblik 7 cm.
Weinig verandering
De Bilt verwacht tot mor
genavond: Enkele rezen-,
sneeuw- of hagelbuien, maar
ook opklaringen. Matige tot
vrU krachtige noordwestelijke
wind. Weinig verandering in
temperatuur, maar vannacht
voornamelijk In het noord-
het land lichte vorst. (Opge
maakt
Vrijdag 9 januari: zon op 8.46, onder
16 48 uur.
Maan op 8.23 uur. onder 17.41 uur.
Nieuwe maan.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Frankfort
MUnchcn
ZO rich
half bow
sneeuwbui
regenbui
