Jlicuiue gtïhsctft (üounml
VRIJERE VALUTA'S IN WEST-EUROPA
Ook de gulden nu even hard
gemaakt als de dollar
Franse invoer voor
90 procent vrij
Naar een onbelemmerde internationale handel
De aftakeling
van de frank
IR. C. STAF TREKT ZICH
TERUG ALS MINISTER
Krachtiger economische positie
van de Westeuropese landen
Goed nieuws
voor de
Euromarkt
Amateur zond vals bericht van
„Kit ine Werelddoor de ether
MAANDAG 29 DECEMBER 1958
BUREAUS: Steenstraat 37.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58938
Negenendertigste jaargang no. 11450
CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantvasttch Is ahebltuta
triyn hert ia Icghcnspoct"
Voor SPORT
en wedstrijden
men pagina 4
De populariteit van de scheiden
de Franse president Coty kan
afgemeten worden aan de enorm
grote hoeveelheid brieven en
kaarten die hem bij wijze van
dankbetuiging voor de vele dien
sten die hij zijn volk bewezen
heeft, thans worden toegezon
den. Meer dan 700.000 van deze
schriftelijke attenties zijn al
binnengebracht op het Elysée-
I paleis, dit alles dank zij een ra
dio-oproep van deze strekking.
Hotels weigeren
l Franse franks
I De Amsterdamse hotels hebben in ver-
lond met de onzekere financiële toestand
n Frankrijk gedurende de feestdagen en
I iok vandaag over het algemeen geen
I Franse franks geaccepteerd. Ook het pas-
wpebureau van de K.L.M. nam geen
in ontvangst. De betrokken
ren er de voorkeur aan de
ntwikkeling van de situatie en de hou
ding van de banken af te wachten. Voor
ele hotels was het niet zo moeilijk deze
edragslijn te volgen, daar het aanbod
franks in -de afgelopen dagen veelal
gering was. Het grenswisselkantoor
het centraal station in de hoofdstad
thler heeft wel Franse franks aange-
rmen. tegen de koers van f 0,70 p'er hon-
■d. Men deelde hier mee, dat het aan-
i van de Franse munt de laatste dagen
el iets was gestegen.
)plieffiug beperkingen
op invoer in Frankrijk
De Franse staatscourant van heden be-
rat een lijst van produkten die vanaf 1
januari zonder enige kwantitatieve be
perking in Frankrijk kunnen worden in-
jevoerd, voor zover deze produkten af-
ijj komstig zijn uit en geproduceerd in lan
den behorende tot de O.E.E.S. De lijst be
slaat 33 pagina's en geldt met zekere
ratieve wijzigingen ook voor
>r in Algerije.
WEST-EUROPA heeft een belangrijke stap gedaan in de richting van
een volledige vrije inwisselbaarheid van zijn betaalmiddelen.
Nederland, Engeland, Frankrijk, West-Duitsland, België, Luxem
burg, Denemarken, Zweden, Noorwegen en Italië hebben namelijk
met ingang van vandaag een beperkte inwisselbaarheid van hun valuta's
afgekondigd. Daarmee zijn guldens, ponden sterling, franken, marken,
lire's enz. even „hard" geworden als de dollar.
Frank devalueert 17,55 pet.
Deze belangrijke maatregel van de West-
europese landen kan gezien worden als een
nieuw bewijs van de krachtige economische
positie van West-Europa en geeft blijk van
vertrouwen in de waardevastheid van de
Europese munteenheden tegenover de
harde Amerikaanse dollar. Het directe en
verstrekkende gevolg zal een vrijere en
intensievere internationale handel zijn.
De Westduitse minister van economische
zaken, de gezaghebbende "prof. Erhard,
sprak dan ook van een historische dag en
van een keerpunt in de economische be
trekkingen tussen de landen. Het is dui
delijk. zei Erhard. dat de wereld naar een
onbelemmerde economische samenwer
king streeft. En Per Jacobson, de directeur
van het Internationale Monetaire Fonds,
noemde de monetaire maatregelen een be
wijs van de „comeback'" van Europa op
het wereldtoneel.
Nederland
De afkondiging van de beperkte inwisselbaarheid van de Westeuropese
valuta's heeft, zoals we zaterdag reeds meldden, de Europese Betalings
Unie overbodig gemaakt. In haar plaats komt de Europese Monetaire Over
eenkomst (afgekort met E.M.O.), die reeds in 1955 gesloten werd. De op
heffing van de E.B.U. was reeds maanden in het geheim zorgvuldig voor
bereid. De E.B.U. is acht jaar lang het verreken- en krediet-instituut voor
handels- en betalingstransacties der 17 O.E.E.S.-landen geweest.
Opvallend bij deze internationale
maatregelen is, dat bet altijd nog econo
misch zwakke Frankrijk niet achter heeft
willen blijven en de frank, weliswaar
met 17.55 pet gedevalueerd, ook gedeel
telijk inwisselbaar heeft gesteld.
Verder heeft de Franse regering, om
meer orde op eigen zaken te stellen, een
aantal belastingmaatregelen aangekon
digd en beloofd zijn verplichtingen tegen
over de OEES na te komen. Het is
melijk de bedoeling de invoer vooi
procent te liberaliseren. Ten slotte heelt
premier De Gaulle in een krachtige rede
de nieuwe munteenheid, vermoedelijk
livre, die gelijk zal zijn aan honderd
frank, aangekondigd. Deze verstrekken-
AM de financieel en economisch
VI zwakke positie van Frankrijk
naar binnen en naar buiten te ver
stevigen heeft de Franse regering een
aantal diepe ingrijpende maatrege-
genomen.
De frank is gedevalueerd met
17.55 procent en op een nieuwe pari
teit van 473.7 in plaats van 420 per
Amerikaanse dollar gebracht.
Verder is de frank in de inter
nationale handel gedeeltelijk in
wisselbaar gemaakt. Ook heeft men
besloten de buitenlandse handel
voor 90 procent te liberaliseren.
In de loop van het volgend jaar
n nieuwe munteenheid, de zo
genaamde „zware frank" worden in
gesteld, waarvan de waarde gelijk
tal zijn aan honderd frank.
Deze belangrijke monetaire hervormin-
_sn werden gisteren na een langdurige
kabinetszitting door generaal De Gaulle
bekend gemaakt.
"n een uitvoerige toespraak voor radio
televisie liet hij het Frar.se volk we
len. dat Frankrijk in gevaarlijke omstan
digheden verkeert die slechts door om
'«ngrijke financiële maatregelen en be
perking van de uitgaven uit de weg kun-
orden geruimd. Hij kondigde verder
ta. reeks nieuwe belastingen, subsidie
'enninderingen en andere bezuinigings
maatregelen aan, die noodzakelijk waren
a begrotingstekort van 1.200 miljard
bank te voorkomen.
Een dergelijk tekort zou volgens De
Gsulle het risico van een ruïneuze infla
te met zich mee brengen
»Ik wil het feit niet verhelen, dat
ind een periode van beproeving moet
fcormaken, maar het beoogde herstel zal
'an dien aard zijn, dat het ons allen kan
Vergoeden," aldus de premier
Bij kondigde hogere ondernemersbelaB-
tingen en hogere belastingen op grote in
Icomens aan, nieuwe belastingen op wijn,
alcohol en tabak, de afschaffing van tal
rijke subsidies op verbruiksgoederen en
-rmindering van begrotingsgelden voor
ider meer de spoorwegen. De sociale ver
kering zal zichzelf moeten betalen en
oud-strijders, die niet behoeftig zijn zul-
n worden uitgenodigd hun pensioen op
geven.
Investeringen, die Frankrijks toekom
ige welvaart moeten verzekeren zullen
:et 245 miljard franks op 25 procent
den verhoogd. De Gaulle voorzag een
tal prijsverhogingen maar gaf de v
ïg, dat de regering de koopkracht
bescheiden inkomens zal verzekeren
linimum lonen zullen onder meer om
hoog gaan en de salarissen van ambtena
nullen met vier procent worden ver-
Realistisch
Antoine Pinay, de Franse
financiën verklaarde dat de maatregel be
treffende de vrijere convertibiliteit
de frank slechts geldt vcor mensen
buiten Frankrijk en de fraak-zone wo
Zij kunnen hun tegoeden in elke an>
buitenlandse valuta omzetten. Hij zei,
de devaluatie-maatregelen nodig w
om Frankrijk deel te kunnen laten ne
aan de hervorming van het stelsel
Europese valuta's. Hij noemde de nie
koers realistisch en in overeenstemn
met de behoeften van de Europese
litiek en de vereisten van de E.E.G
De prijsredukties van 10 procent
toeristen die in reischequcs of bu
landse valuta betalen, zijn ingetrokken.
Door de devaluatie zijn de wisselkoersen
voor toeristen echter gunstiger geworden.
Wel blijft de reduktie gelden voor
talingen die voor de devaluatie zijn
richt. Voor een benzinecheque van
zend franks zal voortaan door buitenlan
ders 790 in plaats van 670 franks moeten
Voor Nederland zullen de genomen
laatregelen betekenen, dat met ingang
in vandaag aan de banken vergunning
gegeven tot arbitrage, waardoor de
ansferabele guldensrekeningen kunnen
worden omgezet in dollars.
Ingetrokken wordt de aankoopmoge-
lijkheid van effecten op Europese beur-
EBU-valuta. Verder komt er
geen wijziging in het bestaande deviezen-
systeem.
Dr. M. W. Holtrop, de president van
de Nederlandsche Bank, heeft de maat
regelen een belangrijke vereenvoudiging
het internationale betalingsverkeer
De stappen zijn genomen op initiatief
an de grote landen.
De Nederlandse deviezenbepalingen
worden aldus gewijzigd, dat de deviezen-
banken voortaan convertibele valuta
kunnen verhandelen ten gunste, rei
tievelijk ten laste van guldenstegoeden
p transferabele rekeningen.
Verder zullen tegoeden, uitstaande op
guldensrekeningen voor het lopende be
talingsverkeer van niet-ingezetenen,
woonachtig in een van de landen, beho
rende tot de transferabele guldenszor
vrij kunnen worden overgedi
niet-ingezetenen, woonachtig
de Verenigde Staten of in een van
iderè dollar-landen.
De financiële maatregelen in de andere
Westeuropese landen komen in grote
lijnen op hetzelfde neer. Oostenrijk
de kwestie in begin 1959 bekijken. Dat
Zwitserland ongetwijfeld ook g<
Betekenis
Wat betreft de betekenis van deze wij
gingen voor het internationale handels-
i betalingsverkeer, deelt het Neder
landse ministerie van financiën het vol-
gende mee:
Een essentiële wijziging is, dat de
automatische kredietverlening van
EBU onder de werking van de EMO
worden vervangen door niet-automatische
kredieten, waarvoor de aanvragen van
geval tot geval zullen worden beoordeeld.
In verband hiermede is in de EMO voor
zien in de oprichting van het Europese
fonds, dat tot taak heeft deze niet-auto
matische kredietverlening tot stand te
brengen, door het verlenen van kredieten
van beperkte duur aan leden, die in tij
delijke algemene betalingsbalansmoei-
lijkheden zijn geraakt. Het Europese
fonds zal aldus een bijdrage kunnen le
veren tot handhaving van de bestaande
liberalisatie van de inter-Europese han
del, waartoe de OEES-landen ingevolge
de desbetreffende OEES-regelingen
plicht blijven.
De middelen van hel Europese fonds
zullen worden verkregen enerzijds door
overdracht van hel stamkapitaal va
EBU en anderzijds door bijdragen va
ledcn-staten.
Naast het fonds voor niet-automatische
kredietverlening voorziet de EMO ir
multilateraal verrekeningssysteem. Hoe
wel de betekenis van de reeds bestaande
inter-Europese multilaterale arbitrage
onder de EMO nog zal toenemen, blijft
de mogelijkheid van een systematisch!
afwikkeling van vorderingen en schulden
bestaan. In verband hiermede is voor
zien ln een multilateraal verrekening'
systeem, dat de periodieke afrekening in
dollars van debet- en credit-saldi
centrale banken op van te voren v:
gelegde voorwaarden mogelijk maakt
aar zelden in de ge
schiedenis zullen de Fransen zo
dikwijls de stem (via de radio)
gehoord hebben van hun mi
nister van financiën. Tweemaal
is Antoine Pinay in het afgelo
pen weekeinde voor radio en te
levisie verschenen om de geno
men financiële maatregelen aan
zijn landgenoten duidelijk te
maken. Naast hem (op de foto
rechts) de minister van voor
lichting, Jacques Soustelle.
waarbij de centrale banken bereid zijn
om elkaar binnen zekere grenzen tot het
moment van de periodieke afrekening
krediet te verlenen (z.g. interim-fioan-
Niet voor kapitaal
Hoewel de wijzigingen in het Neder
landse deviezenregime een belangrijke
stap in de richting van convertibiliteit
beduiden, kan niet van totstandkoming
van de convertibiliteit Ln de zin va
bepalingen van het Internationale n
taire fonds worden gesproken. De wijzi
gingen beperken zich namelijk tot de
externe convertibiliteit; de bestaande be
palingen voor ingezetenen inzake het be
talingsverkeer alsmede het handels-
dienstenverkeer blijven ongewijzigd i
kracht. Voorts strekken de genomen
maatregelen zich niet uit tot het kapi
taalverkeer, dus het omzetten van kapi
talen en vermogens in andere munten,
Dit blijft dus nog geheel aan de be
staande deviezenbepalingen gebonden.
Ondanks het voortbestaan van
aantal beperkingen moet het verheugend
worden geacht, dat het herstel van de
Europese valuta's in die mate. is gevor
derd, dat in Europees verband tot een
zo belangrijke stap op de weg naar vol
ledige convertibiliteit kon worden over
gegaan. aldus het ministerie van
financiën.
130 franken voor
een gulden
De Franse bank heeft de volgende
pariteitcijfers gepubliceerd voor een aan
tal valuta's, die met ingang van heden
zullen gelden:
1 Amerikaanse dollar 4.93705 nieuwe
franks; 100 Mexicaanse pesos 39.465; 100
Westduitse Marken 117.549; 100 Bel
gische franks 9.87412; 100 Deense kro
nen 71.47763; 1 Engelse pond 13.82376;
1000 Italiaanse lire 7.899296; 100 Neder
landse guldens 129.921; 100 Zweedse
kronen 95.43513; 100 Zwitserse frank6
112.9033.
De noteringen van alle valuta's zullen
mogen fluctueren van tot 1 procent.
De Franse frank werd voor het eerst in
1928 door de regering Poincarë gedeva
lueerd en de waarde werd vastgesteld op
25 franks voor een dollar. In 1936, nadat
de V.S. de gouden standaard verlaten had
den, kocht men zelfs een dollar voor 15
franks. Een jaar later zei Frankrijk de
gouden standaard vaarwel en begon de
aftakeling van dc Franse frank.
Hieronder volgt het koersverloop t.o.v.
de dollar:
1937 25.14; 1938 34.95; 1940: 39.91 (bij het
begin van de tweede wereldoorlog); 1944:
49.62 (bij dc landing ln Normandië); 1945:
119.11; 1946 214; 1949 350; 1957 420; nu:
493.7.
Dit zijn slechts de officiële wisselkoer
sen maar ln vrijwel al die Jaren kon men
in het zwart meer franks voor zijn dollar
krijgen.
NjEUWE TABELLEN
A.O.W. EN L.B.
Met ingang van 1959 worden de tabel
len voor dc inhouding van a.o.w.-premie
en loonbelasting door nieuwe tabellen
vervangen. Deze vernieuwing houdt ver
band met dc verhoging van het maxi
mumbedrag waarover premie a.o.w. ver.
schuldigd is.
Bij de vaststelling van de nieuwe pre
mie- en belastingbedragen is voor zoveel
nodig, rekening gehouden met de in de
laatste jaren tot stand gekomen wijzigin
gen van de daarin verwerkte premies in
gevolge de sociale verzekeringswetten.
Na de verkiezingen
VV?AT al enige tijd een publiek
geheim is, is thans aan de open
baarheid prijsgegeven: ir. C. Staf
zal zich na de vervroegde verkie
zingen voor de Tweede Kamer, die
op 12 maart gehouden worden, niet
meer herkiesbaar stellen voor enige
ministerspost in het daarna te vor
men kabinet.
Hij zal zich ook niet beschikbaar stel
len als christelijk-historisch kandidaat
voor de Tweede Kamer. Wel heeft hij
belangstelling voor een zetel in de Eer
ste Kamer en wil hij tevens buiten de
politiek een en ander gaan doen, w
aan hij als minister de laatste jaren
HET Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft de
nieuwe in Europa aangekondigde
maatregelen een belangrijke stap
vooruit genoemd in de internationale
economische betrekkingen. De maat
regelen zijn een bewijs van de krach
tiger geworden economische positie
van West-Europa.
Ook de commissie van de Europese
economische gemeenschap heeft haar te
vredenheid uitgesproken over het her
stel van de omwisselbaarheid van de
Westeuropese valuta. Een nieuwe fase
op de weg naar het vrije verkeer van
goederen en personen, dat een van de
hoofddoelen van de politiek van de lan
den van het vrije Europa is, is gepas
seerd.
Door zijn invoer voor 90 procent vrij
te geven, aldus de Europese commissie,
komt Frankrijk de verplichtingen, die
het in O.E.E.S.-verband had aangegaan,
ten volle na. De invoering van een nieu
we wisselkoers zal Frankrijk in staat
stellen zijn betalingsbalans in evenwicht
te houden.
De Belgische minister van financiën,
Van Houtte, heeft gezegd zich te ver
heugen over de hervorming van de EBU
Het is goed nieuws, zei hij, het pond
sterling wordt opnieuw een grote inter
nationale munt en de Franse frank
gesaneerd. Men kan zich aan de vo
avond van de gemeenschappelijke ma
geen betere ontwikkeling en perspectief
voorstellen.
De Engelse ochtendbladen zijn
over het algemeen enthousiast over het
besluit van de Engelse regering het
„Een vervalsing en een grap, die
van zeer slechte smaak getuigt". Dit
was het korte maar krachtige com
mentaar van de Venezolaanse mi
nister van verbindingen op het
radio-bericht dat de ballon „De
Kleine Wereld" in het oerwoud aan
de mond van de Orinoco zou zijn
terechtgekomen.
Dit commentaar werd overigens pas ge
geven nadat vliegtuigen van de lucht
macht van Venezuela zestien uur lang
boven de oerwoudmoerassen hadden
rondgevlogen in de hoop sporen van de
Engelse ballonvaarders drie
worden betaald.
I Men heeft nog steeds niet door
het radio-bericht vandaan is gekomen,
maar er is alle reden om aan te ne
men dat de een of andere amateur op
het eiland Trinidad zijn toestel op
deze manier heeft „misbruikt"
Weliswaar is het nu dus vrijwel zeker
dat de ballon, die op de Canansche
eilanden is gestart, nog ergens boven
de Atlantische Oceaan moet zwev>
maar waar de ballon zich bevindt,
niet bekend. Anthony Cooke, de m
die de ballontocht heeft gefinancierd,
heeft op Trinidad bekendgemaakt, dai
hij de laatste tien dagen verminkte ra
dioseinen van De Kleine Wereld hart
opgevangen. Volgens het laatste
tact was alles wel aan boord. De be
manning had nog 10 kilogram levens
middelen en men was bezig aan c
voorbereidingen voor een Kerstdiner.
De directeur van de burgerluchtvaart op
Trinidad is niet zo optimistisch,
vreest dat de ballon moeilijkheden
dervindt ooven de Oceaan. De w
rapporten spreken volgens hem
duidelijke
taal.
Hoe dan
singen
heeft n
leliik verontrustende
olijven allemaal gis-
iakt. Sinds de Kerst
contact meer gehad
iers En als de geruch-
-ndapparaat aan boord
Wereld defect is, inder-
terheid voor de vier
de
pond inwisselbaar te maken. De beslis
sing wordt een stoutmoedige maatregel
genoemd, die het land nog meer voor-
spoed zal brengen. De internationale
handel zal toenemen en Engeland zal
het meeste voordeel bij hebben. Van
Britse socialistische zijde is echter
stige kritiek gekomen. Zo gelooft de
leider van de Labour-partij, Gaitskell,
ernstige vergissing is begaan,
Engeland en Europa later spijt
zullen hebben.
In de Franse pers wordt de deva
luatie van Pinay, in tegenstelling tot die
van Gaillard, als een duurzame oplos
sing gezien. De nieuwe straffe financiële
politiek zal immers een stijging va
prijzen tot een minimum beperken. De
Fransen zullen de oproep van De Gaulle
verstaan, zo meent l'Aurore, maar
overheid zal bij de versobering toch
voorbeeld moeten geven
Westduitse bladen hebben gewag
gemaakt van de mogelijkheid van een
Westduits krediet aan Frankrijk om dit
land hulp te bieden bij de moeilijkheden,
die worden veroorzaakt door de verdwij
ning van de E.B.U. De Frankfurter
gemeine Zeitung noemde een bedrag
van 300 miljoen Mark. Het Westduitse
ministerie van financiën heeft dit be
richt niet bevestigd.
De W a
ihin
Post schreef
vandaag, dat de vrijere inwisselbaarheid
voor het pond, de frank, do Duitse mark
en andere Westeuropese valu
mijlpaal" is in de naoorlogse
sche vooruitgang. Het verzachten
dc beperkingen wordt in grote kringen
toegejuicht als een goed voorbeeld
samenwerking. In een bepaald opzicht
kan de convertibiliteit dienen als mas
ker voor het nog steeds onopgeloste con
flict tussen de leden van de douane
unie en hun bondgenoten in de OEES
over de voorstellen voor een vrijhandel»-
gebied, aldua het Amerikaanse blad.
Koning Frederik van Denemarken, die
wegens een longperforatie de vorige week
ut» zijn winterverblijf naar Kopenhagen
moest worden vervoerd, heeft enkele
tige nachten gehad doch in zijn toestand
is geen verandering opgetreden De ziekte
waaraan hij lijdt noemt men Pneumatho-
rax sponteneus.
aan is toegekomen. De minister, die thana
ook het departement van landbouw on
der zijn beheer heeft, wilde niet zeggen,
hij gaat doen als hij geen minister
Hij wimpelde
een desbetref
fende vraag af
met de opmer
king, dat hij
veel heeft ge
leerd in de af
gelopen zeven
jaren en dat hij
die ervaring
heel goed el
ders zal kun
nen gebruiken.
Sinds 1951 heeft
de minister, die
bijna 54 jaar
oud is, het militaire apparaat onder zijn
beheer gehad. Hij maakte deel uit van
drie ministeries Drees. Voordien was hij
directeur-generaal van de landbouw.
Bijdragen aan 't
nieuwe fonds
De organisatie voor Europese econo
mische samenwerking heeft de onder
staande lijst gepubliceerd van leden-lan
den der nieuwe Europese monetaire over
eenkomst met het percentage dat elk land
bijdraagt in het totaal der quota in de
Europese bctalingsunie en het percentage
der bijdrage in het nieuwe Europese
W.-Duitsland 12 (12,8); Oostenrijk 1.7
(1,5); Belg^Luxemburgse unie 8,7 (9.1);
Denemarken 4.7 (4.6); Frankrijk 12,5 (12,8)
Griekenland 1.1 0,9); IJsland 0.4 (0.3);
Italië 4.9 (4.6); Noorwegen 4.8 (4,6); Ne
derland 8.5 (9.1); Portugal 1.7 (1.5); Groot
Bntannië 25,5 26,4), Zweden 6.3 (4.6);
Zwitserland 6 (6.4); Turkije 1,2 (0.9) pet.
De nieuwe procentuele bijdragen staan
tuss enhaakjes achter die der E.B.U.
Inz Hr P. Z. Mi
H Bootz - A'dam.
Weinig verandering
in temperatuur
De Bilt verwacht tot mol-
genavond:
Half tot zwaar bewolkt
met plaatselijk enige regen.
Weinig verandering in tem
peratuur. Matige tot krachtl-
ge wind tussen west en zuid-
west.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Dinsdag 30 december; zon op 8.49 uur;
onder 1637 uur. Maan op 22.00 uur, on-
der 10.49 uur. Op 2 januari laatste kwa»
tier.