Juno-II bereikt niet
vereiste snelheid
SoleXN
ïlieuroe £ri itsrijc (fimimnl
Voorzichtig publiek kocht
veel dure geschenken
Lot van derde Pionier
morgen pas bekend
Omzet pocketbooks bereikte
een ongekende hoogte
Adenauer wil eerst over
Berlijn onderhandelen
Amerikaanse vlieger als gijzelaar
in handen van Oostduitsers
ZATERDAG 6 DECEMBER 1958
BUREAUS: Steenstraat 37.
Directie, Redactie. Abonnementen-
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936
H IIK HATION44L DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantüostich li ahfbltuen
triyn hert ia tcghcnspoct"
Negenendertigste jaargang no. 11433
„VEELEISENDE"
EN LASTIGE
JUFFROUW
Zie pagina 7
Noch naar de maannoch naar de zon
TAE EERSTE POGING van het Amerikaanse leger, een kunstmaantje
O in de buurt van de maan te brengen, is vanmorgen mislukt. De
Juno-II een combinatie van onderdelen van de Jupiter- en de Sergeant-
raket die de Pionier-III in zijn baan zou brijgen, kreeg niet de snelheid,
nodig om zich aan de aantrekkingskracht van de aarde te onttrekken.
Hiervoor is een minimumsnelheid van 40.000 kilometer per uur nodig.
Twee en een half uur was men in Washington en Cape Canaveral
enthousiast over het gedrag van de raket. Toen bleek echter bij een
meting, dat zij de vereiste hoogte niet had bereikt en dus ook niet de juiste
snelheid had. De eerste trap bleek niet lang genoeg te hebben gewerkt.
Juno-II werden gevormd door onder
delen van Sergeant-raketten, die
vaste brandstof beschikken.
Men had in de Verenigde Staten .grote
verwachtingen van dit schot op de maan,
onder andere omdat de voorbereidingen
onder leiding stonden van de alt(jd opti-
mistische Duitse Amerikaan Wernher vor
Braun, die zichzelf een kans op slagen
van vijftig procent ga&
De chef van de projectielenafde
ling van het Amerikaanse leger,
generaal-majoor John B. Medaris,
hield onmiddellijk na het bekend-
worden van de mislukking een pers
conferentie. Hij deelde mee dat men
morgen zekerheid zal hebben
het lot van de Pionier-III. De
generaal noemde het zeer twijfel
achtig of de satelliet ooit naar de
aarde zal terugkeren.
Volgens de generaal was de mislukking
ilechts 'n kwestie van seconden: de
aandrijfraket was drie seconden
fer uitgebrand dan men had berekend.
Iet is nu óók onmogelijk dat het satel-
b-.je een grote baan om de zon
kaaien.
De aandrijfraket. die oorzaak is
Jen, was een verbeterd onderdeel
Ie Jupdter niet te verwarren met de
Öercontdnentaile raket Jupiter-C er
rerd voortbewogen op vloeibare brand-
iof. De volgende drie trappen van de
TITO op reis
naar 7 landen
President Tito van Zuid-Slavië is gis-
ren met zijn jacht „Galeb" de haven
in Port Said binnengevaren als inter-
lezzó op zijn reis naar Indonesië, Ceylon
i Soedan, aan welke landen hij een of-
cieel staatsbezoek brengt. In Port Said
sgroette president Nasser hem en beide
Saatshoofden confereerden enkele
hat hoofdkantoor van de Egyptische
aezkanaal-Maatschappij. Buitenlandse
dviseurs van beide landen woonden de
«preking bij, maar er werd niet bekend
afct, waarover werd gesproken. Tito
verwelkomd met een saluut van 21
lehoten en Nasser bood hem een diner
eis van Tito zal behalve de drie
ïnoemde landen ook particuliere bezoe-
m India, Birma, Ethiopië en op
k terugreis nogmaals de VAR inhouden.
(Advertentie)
Reuma - Astma - Bronchitis
Hartpatiënten
ERIK
Elektrische Zwakstroom
ONDERDEKENS
1 persoons
90 x 190
2 persoons
c 190
ITSJUMEAUX. 2 MAAL 90 x 190. 5"stan
di regelbaar. 2 pers. en Litsjumeaux
Mee helft afzonderlijk regelbaar.
LINKER LISSE
HEEREWEG 7 - 02530—3185
Alleenverkoop voor Nederland,
rospectus gratis op aanvraag verkrijg-
Het was Immers deze geleerde die
in slaagde het geschokte Amerikaanse
prestige te herstellen door de eerste
kunstmaan te lanceren. Vandaag precies
een jaar geleden was een poging
Amerikaanse marine, het 6ucces
Russische Spoetniks te
lukt.
De Juno-II ging vanmorgen om kwart
voor zeven Nederlandse tijd de lucht in.
Hij zou er 33 uur en 45 minuten over
moeten doen om het maanpad te kruisen.
OEES-ministers
spreken over
vrijhandel
Het Britse ministerie van financiën
heeft bekend gemaakt, dat de eerder
voorgestelde vergadering van de com
missie Maudling over de Vrijhandelszone
op 9 december in Parijs geen doorgang
zal vinden, maar dat in plaats daarvan is
voorgesteld de ministerraad van de Or
ganisatie voor Europese economische sa
menwerking (OEES) bijeen te laten komen
ter bespreking van tijdelijke maatregelen
om een handelsoorlog in West-Europa te
voorkomen.
Mocht de kunstmaan (5,85 tóldj" die hij
/oerde uit haar koers raken, dan
hoopte men dat die als een kunstplaneetje
om de zon zou gaan draaien.
De naam Pionier-III. die men het kunst
maantje heeft gegeven, is enigszins mis
leidend, aangezien dit de vierde Ame
rikaanse poging was om een satelliet naar
de maan te zenden. Het eerste experi
ment mislukte echter zo gauw, dat men
nog geen naam voor de kunstmaan had
bekendgemaakt.
De Pionier-III heeft een kegelvorm en
is uitgerust met een foto-elektrisch appa
raat dat iets weg heeft van een pistool.
Het wordt geactiveerd door het licht
de maan. Verder zün aan boord ts
Geiger-Müller-buizen om de straling
meten en een radiozender.
Winkeliers deden zéér goede zaken
(Van t
i onger redacteuren)
1
gelopen dagen goede zaken gedaan Hun omzetten zijn buitengewoon
groot geweest en over het algemeen is men dan ook dik tevreden. Vooral
gisteren hebben de winkels record-omzetten bereikt. Het aantal mensen,
dat op het laatste nippertje nog cadeaus moet kopen, schijnt elk jaar
groter te worden. Toch kan men niet zeggen, dat er maar vlug wat werd
gekocht. Over het algemeen bleken de kopers zich goed georiënteerd te
hebben of eerst nog eens behoorlijke voorlichting te villen ontvangen.
Dat dit voor het overbelaste winkelpersoneel aangevuld met talloze
hulpkrachten soms bijna een heksentoer was, laat zich denken.
Maar wat werd nu het meest verkocht?
Op het gevaar af andere goed lopende
artikelen te vergoten, willen we toch wel
en ander noemen. De pocketbooks
bleken al bijzonder in trek te zijn. Het ru-
-, dat hierom de laatste weken is
geweest, zal daar niet vreemd aan
De discussi^ hierover heeft kennelijk
velen op het idee gebracht dit jaar eens
'n boek te geven. Ook de duurdere poe-
In tegenstelling tot Grote Drie
|N EEN van zijn fel anti-Russische redevoeringen tijdens zijn verkiezings-
tournee in West-Berlijn heeft Bondskanselier Adenauer gezegd, dat
hij met de Russen alleen over de kwestie-Berlijn wenst te onderhandelen.
Ms dit probleem is opgelost, zei Adenauer, zullen we pas spreken over
het sluiten van een vredesverdrag en over de hereniging van Oost- en
West-Duitsland. Deze opvatting van Adenauer is enigszins in strijd met
de mening van westelijke landen als Amerika, Frankrijk en Engeland,
die met de Berlijnse kwestie het gehele probleem van de Duitse hereni-
png willen bespreken.
Over de westelijke tegenvoorstellen
wordt op het ogenblik druk overleg
gepleegd tussen de westelijke landen.
Dat men het nog niet helemaal eens
is over deze voorstellen kan worden
opgemaakt uit een mededeling van het
Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken, dat er „verschillende
mogelijkheden" zijn als antwoord aan
de Russen.
In een toespraak tot 16.000 christen-
Ismocraten deed Adenauer een dringend
•»ep op Chroesjtajef om zijn nota over
'ijn in te trekken. Inwilliging van dit
ep. zal bewijzen, dat de Russen be-
zijn tot redelijk overleg over andere
"nags tukken.
Tijdens een andere vergadering bracht
minister van buitenlandse zaken, von
Brentano, verslag uit van de besprekin
gen met de westelijke Grote Drie. Hij
kon meedelen, dat de drie landen vast
besloten zijn de vrijheid en veiligheid
van West-Berlijn te verdedigen.
Weer ergens anders, in een grote West-
berlijnse machinefabriek, wekte Aden
auer duizenden arbeiders op, hun wil
„om niet in de grote communistische ge
vangenis te worden opgesloten" kenbaar
Sprekend voor studenten noemde
Adenauer Rusland de grootste koloniale
staat van deze tijd Deze toespraak be
sloot de Bondskanselier met de woor
den: „Maar West-Berlijn i« vrij en zal
vrij blijven".
Bondskanselier Adenauer heeft
in West-Berlijn waar morgen
een nieuw parlement zal worden
gekozen een serie verkiezings
redevoeringen gehouden. Men
ziet hem hier in gesprek met
burgemeester Willy Brandt.
AFGEVAARDIGDEN
IN VERVROEGDE
ZITTING BIJEEN
Geheel onverwacht hebben de deelne
mers aan de Geneefsc conferentie over
het staken der kernproeven op verzoek
van de Russen besloten vandaag nog bij
een te komen. Oorspronkelijk was men
van plan maandag weer te vergaderen.
Men verwacht, dat de deskundigen op
deze vervroegde bijeenkomst elkaar ver
slag zullen uitbrengen over het overleg
dat zij over een verdrag tussen de beide
blokken hebben gepleegd.
Zoals bekend heeft men deze week
enige vooruitgang geboekt en heeft men
gesproken over de eerste artikelen van
een eventueel verdrag.
De afgevaardigden naar de conferentie
over het voorkomen van verrassingsaan.
vallen, die eveneens in Genève wordt
gehouden, zijn gisteren voor de 21e maal
bij elkaar gekomen. Men is er tot nu toe
nog niet in geslaagd, volledige overeen
stemming te bereiken over een agenda.
Wel hebben de Westelijke mogendhe
den gisteren een stuk ter tafel gebracht,
waarin een „mogelijk stelsel voor het
waarnemen en de inspectie van grond
strijdkrachten" wordt aangegeven.
kets bleken 't goed te doen en de omzet
in normaal uitgevoerde boeken liep even
eens vrij sterk op. Natuurlijk zijn
alle boekhandelaren tevreden, maa
meesten hebben toch goede zaken ge
daan. Een sterk voorbeeld is wel dat
van een lyceumklas, waar de vijfentwin
tig leerlingen gezamenlijk Sinterklaas
vierden, de cadeautjes in drieëntwintig
gevallen bestonden uit een pocketbook.
De twee resterende geschenken beston
den uit een .boek in gewone uitvoering...
Hetzelfde geldt voor de handelaren in
grammofoonplaten. Ondanks de opkomst
der bandrecorders, zijn er toch nog heel
wat mensen, die een platenspeler ideaal
vinden en die deze met Sinterklaas
rijkt hebben gezien met een of meer pla
ten.
Opvallend was dit jaar de verkoop van
elektrische huishoudelijke artikelen. Het
aantal elektrische koffiemolens, dat werd
gekocht, was groter dan ooit. Maar ook
in mixers ging er heel wat om: vooral
van de goedkopere en kleinere merken.
Werd er dus veel geld besteed aan het
vereenvoudigen en mechaniseren van het
werk van de huisvrouw, de huisvaders
daarentegen kregen al dan met zachte
wenken om maer te gaan doen. De in
middels speciaal voor hen vervaardigde
huishoudsohorten werden vrij flink ver
kocht. En verder werden vele mannen
verrast met doe-het-zelf-artikelen: ge
reedschappen en materialen.
Reden om medelijden met hen te krij
gen, is er echter niet. De pas op de markt
gebrachte sigarettenaanstekers met gas-
vulling van een tientje, gingen óók grif
van de hand. Zij werden daarmee felle
concurrenten van de veel duurdere ben
zineaanstekers van de wereldmerken.
Wat de snoeperijtjes betreft, was er
in vele zaken een duidelijke verschui
ving merkbaar naar het duurdere goed.
Verschillende banketbakkers verkochten
meer boter- dan banketletters.
De jeugd
Klaaglied over
Nieuw-Guinea
De speciale politieke
Verenigde Naties te New York heeft gis
teren een resolutie aangenomen,
er bij de aangesloten staten op aange
drongen wordt zich tot deze organisatie
te wenden voor oplossing van vraagstuk
ken, welke de vriendschappelijke betrek
kingen tussen de landen dreigen te ver
storen. De Indonesiër Sastroamidjojo
beweerde, dat Nederlands Nieuw-Guinea
„zuchtte onder het koloniale juk", waar
de Nederlandse vertegenwoordiger, mr.
H. Scheltema, zeide, alleen nog maar eens
te willen verklaren, dat Nederland zijn
wettjge soevereiniteit over Nederlands
Nieuw-Guinea uitoefent en dit opvoedt
tot onafhankelijkheid.
Vraag deskundig advies
aan de juwelier-horloger
Voor de jeugd werd uiteraard weer
het meest verkocht. De winkeliers, die
hadden gerekend op een flinke omzet in
hoela-hoepels hadden een strop; de markt
schijnt nu echt wel verzadigdte zijn.
Het' dure speelgoed daarentegen was
bijna niet aan te slepen. Duizenden elek
trische treinstellen enz. werden door de
goede Sint aangeschaft, Ook de natuur
getrouwe automobielen gingen in groten
getale over de toonbank.
Eveneens zeer gewild bleken weer al
lerlei constructiedozen, waarmee de
jonge „technici" hun hart kunnen opha
len aan bouwwerken van metaal en
plastic. Net als hun vaders moeten ook
z(j kennelijk meer zelf gaan doen
Kunstmatig meer
voor 't leveren
van energie
T"\E RIVIER de Zambesi neemt een
belangrijke plaats in het leven
van de zwarte bevolking van Rho
desia in en talrijk zijn de legendes,
die erover in omloop zijn. Een daar
van is dat de stroom, die zich over
een afstand van 2500 kilometer door
het woeste Afrikaanse landschap
slingert, nooit getemd kan worden.
Sinds kort heeft men hier een apdere
opvatting over, want woensdag is de
Karibadam gedicht, waardoor voor het
eerst in de geschiedenis de loop van de
machtige Zambesi is gestuit.
De dam, die 140 hoog, 650 meter lang en
27 meter dik is, werd ontworpen door
de Franse ingenieur André Coyne. Twee
jaar geleden is men met de bouw be
gonnen en het wachten is nu op de
overstromingen, die door het bouw
werk zullen worden tegengehouden.
Er gaat zich dan een kunstmatig meer
vormen met een oppervlakte van 5.000
vierkante kilometer, dat op sommige
plaatsen 120 meter diep is. Deze ge
weldige opslagplaats van water Is be
doeld om turbo-generatoren aan te
drijven met een vermogen van 1.200-000
kilowatt, voldoende om voor 8R procent
ln de energiebehoefte van de Centraal-
Afrikaanse federatie te voorzien.
Het zal echter nog enkele jaren duren,
vóór het enorme bassin geheel gevuld
is en de centrales op volle toeren
draaien. Het zich vormende meer is ge
noemd naar Elizabeth en in 1960 zal de
Britse vorstin de hydro-elektrische
werken officieel openen.
Als het kunstmatige meer een feit ls.
belooft het dal een toeristencentrum
bij uitnemendheid te worden. Enkele
handige zakenmensen hebben dit reeds
voorzien en hoog op de bergen is men
bezig een hotel te bouwen, dat uitzicht
op de dam geeft.
e oevers van het meer zullen bovendien
een prachtig jachtgebied vormen, daar
de streek bijzonder rijk is aan prach
tig Jachtgebied vormen, daar de streek
bijzonder rijk is aan leeuwen, antilopen,
olifanten en nijlpaarden.
Weekend met zon
(Van onze weerkundige medewerker)
r~\E HERFST houdt zich dit jaar bU-
zonder gunstig, vooral tijden» de
weekends. Ook dit keer zal het oo de
meeste plaatsen droog en vrij ronnio
blijven. Wij zijn in wat koudere noord
westelijke luchtstroom komen te liogen,
waarmee van de Noordzee nog enkels
buitjes binnen drijven.
De temperatuur blijft pan de lage kant.
maar morgen zal dc wind minder sterk
zijn met overdag flinke opklaringen. In
de komende nacht is een flinke afkoeling
te verwachten met plaatselijk lichte vorst.
Belangrijk koudere lucht met matige tot
strenoe vorst is weer over Scandinavië
uitgestroomd, maar deze lucht zul oni
niet bereiken. Tegen zondagavond zal de
bewolking weer toenemen, gevolgd door
een storingsfront van een depressie, dis
bii IJsland naar het Oosten trekt
NACHTVORST
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Zonnige perioden, met slechts
enkele verspreid voorkomen
de buien. Vannacht in het
binnenland lichte vont en
hier en daar mist. Morgen
overdag ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag.
Zwakke tot matige wind, in
hoofdzaak noordwestelijk.
(Opgemaakt om 11.15 uur.)
ZON EN MAAN
Zondag 7 dec.: zon op 8.33, onder 16.30.
Maan op 4.02, onder 14.36.
Maandag 8 dec.: zon op 8.34, onder 16.29,
maan op 5.21, onder 15.13 uur. Op 10 dec.
HET WEER EN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
5 tl
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berltjn
f rankf ort
MQnchen
ZUrlch
Madrid
Mailorca
Algiers
windstil
windstil
NNO
VN bestemmen 1961 als
wereldgezondheids j aar
De Algemene Vergadering van de V.N.
heeft eenstemmig een ontwerpresolutie
aangenomen om van 1861 een Wereldge-
zondheidsjaar te maken. In deze resolutie
wordt er bij de Wereldgezondheidsorga
nisatie op aangedrongen methoden te vin
den voor vergroting van de internationale
samenwerking in de strijd tegen de ziek
ten als kanker, polio en dergelijke.
Bemiddelaars zijn niet nodig
HET VERSCHIL tussen Oost en
West over Berlijn is scherper
geworden door berichten over
gevangenneming van een Ameri-
Trein reed door
stootjiikeen
gewonde
Om kwart over negen vanmorgen
is de trein uit Boskoop op het sta
tion Gouda door het stoot juk van een
kopspoor gereden. De trein drong een
meter het perron van Gouda binnen.
Eén reiziger werd hierbij gewond.
De Gaulle bezoekt in
Sahara oliebedrijven
Charles de Gaulle, premier van Fran
krijk. heeft gisteren de Franse oliebedrij
ven in de Sahara bezocht. De leiders der
bedrijven, met wie de generaal sprak, ver
zekerden de premier dat Frankrijk bin-
vier jaar in staat zal zijn olie uit te
;n, gezien de veelbelovende olievel
den. De aandacht, die De Gaulle aan de
Franse oliebedrijven besteedt, wordt al
gemeen opgevat als een aanwijzing, dat
de generaal vindt dat Frankrijk zijn moei
lijkheden in Algerije grotendeels op eco
nomisch terrein moet overwinnen. On
middellijk na zijn terugkeer in Parijs zal
De Gaulle zich gaan bezig houden met
de begroting voor 1959 en het bepalen
van de financiële en economische poli
tiek, zo weet men te Parijs.
kaanse piloot door de Oostduiters.
Een Oostduitse functionaris heeft
doen uitkomen, dat de Amerikaanse
piloot gebruikt zou kunnen worden
als gijzelaar, die het regime van de
satellietstaat behulpzaam zou moe
ten zijn bij het verkrijgen van er
kenning door de westerse mogend
heden.
De eerste luitenant Richard Mackin,
vlieger van het Amerikaanse leger,
vermoedelijk in handen van de Oost
duitse veiligheidspolitie gevallen. Dc 27-
jarige vlieger verdween woensdag tijdens
een normale oefenvlucht met zijn ver
kenningstoestel in de buurt van de grens
tussen Oost- en West-Duitsland.
Het Amerikaanse hoofdkwartier in
Heidelberg, dat nog steeds op zoek is
naar Mackin aan de westzijde van dc
grens, heeft verklaard dat de vlieger
misschien uit de koers is geraakt, zonder
brandstof is gekomen en boven Oost-
Duitsland uit zijn toestel is gesprongen
Woensdagavond had Mackin een radio
boodschap uitgezonden, dat hij de koers
kwijt was en dat hij uit het toestel zou
springen.
Arrestatie
Een Oostduitse functionaris, die per
telefoon kon worden bereikt in de grens
stad Sonnenberg, verklaarde dat een
Amerikaanse vlieger die zich met zijn
parachute in veiligheid had gebracht,
door de Oostduitse veiligheidsdienst was
gearresteerd.
De functionaris, die zich waarnemend
secretaris van de distnetsraad van Son-
neberg noemde, verklaarde tegenover
een verslaggever dat de vlieger niet ge
wond was en tijdelijk door de politie
werd vastgehouden in het nabijgelegen
stadje Suhl. „Er bestaat geen reocn tot
ongerustheid voor de familieleden", al
dus de functionaris. De echtgenote van
Mackin woont met haar eenjarig zoontje
in Hanau, West-Duitsland.
Toen men de Oostduitser zei. dat de
Verenigde Staten bij het Russische leger
hoofdkwartier in Oost-Bcrlijn naar
Mackin hadden gevraagd, antwoordde
hij: „De Sowjetunic heeft met dit geval
niets te maken. Wij zijn een soevereine
staat en de Amerikanen zullen met ons
over de piloot moeten praten". Zegs
lieden van de Oostduitse regering in
Berlijn weigerden commentaar te
leveren.
Ongeoorloofd
Later heeft de Oostduitse radio beves
tigd, dat Mackin door de Oostduitsers
wordt vastgehouden. In het bericht werd
gezegd: ..Een Amerikaans militair vlieg
tuig is op 3 december zonder toestem
ming over de grens van dc Oostduitse
democratische republiek gevlogen in het
gebied van Sonncbcrg-Hildburghausen.
De vlieger, die de enige inzittende van
het toestel was, wist zich met een para
chute in veiligheid te brengen. Het toe
stel werd geheel vernietigd."
„Jeugdige omstanders hebben de man
gegrepen en hem overgedragen aan de
Duitse grenspolitie. Hij was niet gewond
cn bevindt zich thans in bewaring bij
de Duitse democratische republiek. Hij
heeft verklaard zijn toestel te hebben
moeten verlaten wegens gebrek aan
brandstof." aldus de radio.
Het ministerie van buitenlandse zaken
in i de Duitse democratische republiek
zal de Amerikaanse autoriteiten van het
voorval op de hoogte atellen.