ïlicmuc £dit5d)c (fouranl ■mm Nieuw-Guinea mogelijk bij Internationaal Hof 1 Geen confiscatie, maar de betaling Lesvliegtuig in zee gevallen Rusland verzoekt Japan neutraal te blijven Kj emlin vindt Amerikaanse bases een bedreiging van wereldvrede Soustelle over verkiezingen: Verschil tussen links en rechts vervaagd Fotograaf steekt wethouder met dolkmes in gezicht Gesloten front tegenover de Russische dreiging Guinea wil lid worden van VN WOENSDAG 3 DECEMBER 1938 BUREAUS: Steenstraat 37 Directie. Redactie Abonnementen- Advertentie-afdeling Te) 31441 ADVERTENTIES: 0-20 per millimeter. Familieberichten 0.18 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting.) Postrekening 58936 Nepenenderligste jaargang no. 11430 CHR1STELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stantvtsliri) U gljfbleoea tnyn hert ia Icghcnspoct" Wensen in de ijskast' Zie pagina 4 Belangrijke uitspraak in Djakarta Amerikaanse klacht iSowjet-leger van stoorzenders De Amerikaanse delegatie heeft bij de olitieke commissie van de Verenigde laties protest aangetekend tegen het feit Rusland sinds 1948 't aantal stoor- s (dat de ontvangst van buiten radio-uitzendingen onmogelijk wet maken) gestegen is van circa twaalf ongeveer 2500. Gedelegeerde George Harrison merkte p dat dit leger van stoorzenders tot een er grootste radio-organisaties ter wereld uitgegroeid, die een investering van ijna 1 miljard gulden en een jaarbudget circa 380 miljoen gulden vergt. Har- i -arde het woord tijdens de debat- over een resolutie, waar bij de V.N.- i a wordt aangedrongen op vriend- I iiappelijke samenwerking op het gebied in economie, cultuur, wetenschap, tech- alogie en communicatiemidde len Harrison betoogde dat het Russische oorzenderstelsel een ernstige belemme- Dg vormt voor het totstandbrengen var landschappelijke betrekkingen tussen usland en de overige wereld. Een Harvard-lestoestel van de Rijk: raartschool te Eelde (Gron.) is gi: verloren gegaan op de Noordzee b txel. Het toestel was met de adspiran leger W. H. Geurtsen uit Heelsum aa e knuppel opgestegen van Eelde en o. ucel geland. Daar stapte de instructeur vandaar uit moest de adspirant-j een solovlucht maken. Op die; r/utiit heeft hij om nog niet bekende fcdtnen een noodlanding moeten ma- pen is in zee gevallen. De jonge vlieger I direct opgepikt door een in de buurt nrende garnalenvisser uit Wieringen, Be hem in Den Oever heeft afgezet. Het Bestel moet als verloren worden be- khouwd. TNDONESIc IS BEREID het geschil met Nederland over westelijk Nieuw- ■L Guinea aan het internationaal Gerechtshof in Den Haag voor te leggen, aldus heeft de Ibdonesische minister van economische stabilisatie, kolonel Suprajogi, gisteren volgens A.P. in het parlement verklaard. Djakarta maakt er echter wel bezwaar tegen dat de kwestie van de schadeloosstelling voor de onteigende Nederlandse bezittingen aan dit Gerechtshof wordt voorgelegd. Over deze kwestie zal het Hooggerechtshof in Indonesië in laatste instantie beslissen. „De bezitsrechten," zei minister Suprajogi, zijn immers in de Indonesische grondwet gegarandeerd." De minister deelde verder mee (zoals we gisteren al schreven) dat Indonesië niet van plan is over te gaan tot confis catie van de Nederlandse bedrijven om dat Indonesië niet in staat van oorlog met Nederland verkeert. Over een even tuele schadeloosstelling zei minister Su prajogi. dat deze mogelijk uitgekeerd wordt volgens de „boekwaarde". Opmer kelijk was, dat de minister niet het voorbehoud maakte, dat deze schadeloos stelling pas na de overdracht van wes telijk Nieuw Guinea wordt betaald. Op een daarvoor geschikt tijdstip zullen de voorwaarden tot betaling van de schade loosstelling aan het parlement worden voorgelegd. Ter voorkoming van psychologische consequenties zal de regering geen over dracht van „overgenomen" Nederlandse bedrijven toestaan. Transacties die reeds op dit gebied hebben plaatsgehad, wor den ongeldig verklaard. In tegenstelling hiermede verklaarde de minister van scheepvaart, Nazir, dat de Nederlandse middenstandsbed rijven worden overge dragen aan de nationale ondernemers. tViet-commerciële lichamen Kolonel Suprajogi beloofde, dat Ne derlandse eigendommen van niet-zake- kelijke aard. zoals instellingen die op geestelijk gebied werkzaam zijn, van de nationalisatie worden uitgezonderd. Tenslotte gaf minister Suprajogi toe dat bij het zoeken naar andere markten voor Indonesische uitvoerprodukten de moeilijkheden groot zijn, omdat de func tionele kracht van de Nederlanders op de Europese markt voor de Indonesische produkten nog steeds groot is. Niettemin vertrouwt de regering dat ook deze RUSSEN hebben de regering van Japan een nota gestuurd, laarin wordt aangedrongen op een op anse politiek van neutraliteit. los van de ketenen van militaire trplichtingen". In de nota, die gis- tren door minister van buitenlandse aken Gromyko aan de Japanse am- tusadeur in Moskou is overhandigd, 'ordt gezegd dat zulk een houding het belang van de wereldvrede en <m Japan zelf zou zijn. iJapan", aldus de no>ta, „zou een belang rijke en constructieve bijdrage tot de wak van de vrede en veiligheid in het Verre-Oosten en tot de ontwikkeling van internationale samenwerking kun nen leveren, door het volgen van een neutrale politiek". o de nota wordt verder gezegd, dat de Sow jetunie bereid is, zich te verplich ten om Japans neutraliteit te eerbie digen. Verder meent het Kremlin, dat het ontmantelen van buitenlandse taire bases op Japans gebied me hegrip van Okinawa en de Bonin Archipel en het terugtrekken va buitenlandse troepen uit het land belang van de wereldvrede zou i 'olgens een uitzending van radio-Moskou de nota zijn overhandigd in verband met „AmerikaansJapanse besprekin gen over een zogenaamd veiligheidsver. drag". (Dank zij dit verdrag", aldus wordt vol gens radio-Moskou in de nota uiteenge zet, „dat tegen de wil en in strijd me de belangen van het Japanse volk is Besloten, gaat men in feite voort mC het bezetten van Japans gebied". Amerikaanse bases op Japans gebied be dreigen de vredelievende landen vat Azië en riohten zich als een speerpunt tegen Japans buurlanden, evenals tegen Rusland en communistisch China, aldus de nota. Russische volk is verontrust c feit, zo gaat de' nota verder, dat de be trekkingen van Japan met Amerika steeds meer de vorm van een door de Amerikanen geleid agressief blok moeilijkheden overwonnen zullen worden. Een zeer belangrijke mededeling van Suprajogi was dat het kantoor van de Bank Indonesia te Amsterdam gehand haafd blijft voor het betalingsverkeer tussen Indonesië en de Europese beta lingsunie. De handel met deze landen is bijna veertig procent van Indonesiës buitenlandse handel. Zolang het kantoor te Londen niet in staat is het werk over te nemen, moet het kantoor te Amster dam worden gehandhaafd. Diefenbaker te Djakarta De Canadese premier Diefenbaker heeft op de doorreis twee uur te Djakar ta vertoefd en een onderhoud gehad met de Indonesische ambtgenoot Djuanda. Hij noemde de besprekingen nuttig en verhelderend. Djuanda zei. dat er beter begrip over en weer gekomen was in elk geval ten aanzien van Nieuw-Guinea. Maarschalk Tito is met zijn echtgenote gisteren van Dubrovnik vertrokken op een reis van tien weken naar het Oosten aan boord van zijn 5600 tons jacht. In het Suezkanaal hoopt hij Nasser te spreken Hij hoopt in de derde week van decem ber in Indonesië aan te komen en d. India. Birma, Ceylon. Ethiopië ei Verenigde Arabische republiek te be zoeken. Nader wordt gemeld, dat het Indone sische parlement de wet op de nationa lisatie van Nederlandse bedrijven heeft aangenomen. De Masjoemi en de rc katholieke partij onthielden zich stemming. Een amendement van de op positie om het woord „vitaal" in artikel 1 op te nemen, werd met 136 tegen 37 stemmen verworpen. Minister Suprajogi verdedigde standpunt, dat in beginsel alle onderne mingen moeten worden genationaliseerd. JSiettw-Guinea De Canadese premier, Diefenbaker, is na zijn bezoek te Djakarta te Canberra aangekomen. Hij verklaarde, dat zijn toespeling op Nieuw-Guinea bij de be spreking met Djuanda niet langer dar twee of drie minuten heeft geduurd. „Ik stelde een vraag en Djuanda gaf ant woord" zeide hij. „Er vond geen enkele bespreking plaats". Ik hoop in mijn sprekingen met premier Menzies (van Australië) „het Australische standpunt in zake Nederlands Nieuw-Guinea te krij gen. Dan hoop ik in de gelegenheid te zijn de zaak duidelijker te bespreken". De Indonesische minister van buiten landse zaken, Subandrio, is gisteravond uit Wenen te Rome aangekomen een bezoek van enkele dagen. Poeliers en wildhandelaren heb ben gisteren in de Utrechtse handelsbeurs examen gedaan. Er werd duchtig geplukt en JACQUES SOUSTELLE, de win naar van de Franse parlements verkiezingen, heeft gisteren in grote lijnen enkele punten van zijn partij programma onthuld. De plotseling machtig geworden Unie voor de nieuwe republiek is op economisch gebied een voorstandster van „een rationele politiek van expansie en sociale vooruitgang". Dc uitslag van de verkiezingen bete kent volgens Soustelle, dat Frankrijk van nu af aan een bondgenoot is, waarop de medestanders kunnen vertrouwen. Het is zekerder van zichzelf en heeft een hechter bewind, nu het zich bevrijd weet van de communisten. Wat betreft de binnenlandse politieke stromingen merkte Soustelle op, dat het denkbeeld van „links tegenover rechts" langzamerhand veld verliest omdat naar zijn mening links verdwenen is. Alleen de communisten en een paar salons van de hogere kringen zou men met de naam „links" kunnen betitelen. De socialisten zijn „links-rechts" georiën teerd, omdat zij ijveren voor een politiek van sociale vooruitgang. In dit opzicht zou men volgens Soustelle de U.N.R. met evenveel recht links kunnen Ierse gevangenen nemen de benen Een twintigtal Ierse politieke ge vangenen heeft vermoedelijk kans gezien, uit te breken uit een rege ringskamp, onder dekking rookgordijn en dwars door een regen van kogels, terwijl zij werden gemoedigd door hun Twee hunner zouden bij de ontsnap ping gewond zijn geraakt. Binnen en kele minuten was het omliggende land schap verlicht door een vlammenzee, toen soldaten het struikgewas in brand staken om vluohtelingen daar uit te jagen. De uitbraak had plaats toen de gevan genen aan het voetballen waren. Een wachtpost zag hoe rook opsteeg beneden zijn uitkijkpost. Hij vuurde onmiddellijk een waarschuwingsschot af. Spoedig daarop werden meer rookpluimen zicht baar op andere gedeelten van het ter rein. Daarna zetten de vluchtelingen het op een lopen. De aanmoedigingskreten van medege vangenen gingen te loor in toenemende vuursalvo's en het doordringende geluid van de loeiende sirenes. Volgens de po litie zijn naar schatting vijftien tot twin tig man ontkomen. Per eind november is de werkloos heid gestegen. Er waren in totaal 68.430 werklozen (eind oktober 59.270. eind november vorig jaar 52.720). terwijl het aantal op aanvullende werken geplaatsten opliep van 9530 tot 12.670 (v. j. november 8670). Hier door steeg de geregistreerde arbeids reserve van eind oktober tot eind november van 68.800 tot 81.100. Ir Zuid-Holland waren deze cijfers resp. 12.870 en 13 210. I?EN DER WETHOUDERS van Sliedrecht, de heer A. Baars, is gisteravond door een woedende fo tograaf uit Papendrecht in de trouwkamer aan het gezicht ge wond na een hevige woordenwis seling, die ontstond over de beslis sing van het college van burge meester en wethouders om de foto graaf dc toegang tot het raadhuis te weigeren. De heer Baars zou gisteravond als voor zitter van de commissie, welke de be langen van het gemeenteziekenhuis behartigt. een vergadering van d( commissie leiden. Reeds enige tijd vc dat de vergadering in de trouwkan nm acht uur zm beginnen, was de hi Baars aanwezig. )e Papendrecht»- fotograaf J R m hem daar hebben opgewacht om spreken ovei de onlangs genomen slissing hem voor enige tijd de toe gang tot het raadhuis te weigeren. Na een scherp? woordenwisseling ontstond tussen de fotograaf en de wethouder een vechtpartij. Plotseling heeft R. een dolkmes getrok ken en daarmee de heer Baars in het gezicht gestoken, tengevolge waarvan een oog werd beschadigd. Door het hulpgeroep van de wethouder werden enkele juist passerende voet gangers od de precaire situatie in de trouwkamer attent gemaakt. Ook de gemeentcbode bemerkte, dat er iets onregelmatigs aan de hand was. On middellijk werd de politie gealar meerd. Men slaagde erin de buiten zichzelf van woede zijnde fotograaf Hij nsbulai Met middellijk Dordrecht behandeld. is de heer Baars on- r een oogspecialist in ■voerd, waar hij werd Drs. J. W. de Pous is gisteren beëdigd als lid van de Raad van State. V.l.n.r. ziet men (zittend): mej. mr. A. E. Rib- bius Pelletier, mr. J. R. M. van Anger en, prof. dr. G. A. van Poelje, vice-president dr. A. A. L. Rutgers en staande tussen prof, van Poelje en dr. Rutgers drs. De Pous. Op de voorste rij staan: mr. W. F. Schokking, prof. mr. R. P. Cleveringa, mr. P. J. W. H. Cort van der Lin den, mr. J. Algera, de heren J. Th. Furstner en M. A. Rei- nalda en prof. dr. L. J. M. Beel. Op de achtergrond staan nog mr. A. L. de Block en H. F. M. baron van Voorst tot Voorst. Pleidooi van Adenauer BONDSKANSELIER ADENAUER van West-Duitsland heeft ge pleit voor een gezamenlijk front van alle politieke partijen tegenover de Russische dreiging. Het Duitse volk, i Adenauer op een vergadering van de Bondsdagfractie van de C.D.U., moet Rusland en de vrye volkeren van het Westen laten zien, dat het erenigd en één is. Het eigenlijke doel van de Rus sische manoeuvre tegen Berlijn is volgens Adenauer het verbreken van de westelijke eenheid. Daarom is het nodig, dat de westelijke landen hun eenheid bewaren en zorgen dat Chroesjtsjef geen kans krijgt de pu blieke opinie op te steken en de regeringen van de N.A.V.O.-landen te beïnvloeden. Wanneer het Westen absoluut niets toe geeft, kan er bij de komende onderhan delingen nog iets goeds voor Duitsland bereikt worden, zo ziei Adenauer. Ten slotte deed de Bondskanselier een drin gend beroep op de apenbare mening de gehele vrije wereld. West-Duitsland beunen in de netelige Berlijnse Morgen zal Adenauer naar West-Berlijc vertrekken om enkele verkiezingstoespra ken te houden. De verkiezingen worden ag gehouden. Ruim 1.700.000 Weet- berlijners gaan dan naar de stembus nieuw parlement te kiezen. In hun verkiezingscampagne hebben de grote partijen vooral de vrijheid van West- Be rlijn gepropageerd. De christen-democratische fractie in de Bondsdag heeft de motieven, op grond van minister Scha «er in 1956 en met de Oostduitsers heeft onderhandeld de hereniging kunnen billijken. De fractie heeft echter de voorwaarden, waaronder de onderhandelingen zijn ge voerd onzinnig genoemd. Zaterdag maar één keer zondag in de Sowjetunie De berichten uit Moskou, dat de nisi dag in Rusland van zondag naar zaterdag zal worden verschoven, blijken op vergissing te berusten. Reuter gaf morgen een herziene versie van het be richt. dat afkomstig is van de Russische regering: De regering heeft besloten tijden- aanstaande weekeinde de officiële dag van zondag naar zaterdag te schuiven. Deze maatregel is genomen om aan de wensen van de arbeiders tegemoet te komen. Zij geldt slechts voor deze weck, omdat vrijdag 5 de cember in Rusland een officiële feest dag Is ter herdenking van de aanvaar ding der Sowjet-grondwet en omdat men de twee rustdagen van deze week wilde laten aaneensluiten. (Advertentie) De grote hoeveelheid Amerikaanse sigaretten kan de oorzaak zijn van het toenemende aantal gevallen van longkanker, aldus heeft de Ameri kaanse vereniging voor kankerbestrijding vandaag in haar blad. Cancer, meege deeld. VOLOP GESCHENKEN bij Haarlemmerstraat Herenstraat 9 Vrijdag 5 december van ZJt u S uur houdt Slnt-Nirolaas ei AUDIËNTIE Als Cor van Brummelen een buitenlandse televisie-uitzen ding wél zien, laat hij een ballon met een antenne 35 meter de lucht in gaan. Deze 24-jarige ontwerper van elektrische appa raten bij de luchtmacht, die in Soestduinen woont, heeft de bal lon uit een Amerikaanse leger- dump. De diameter is 1.80 m. Er zit 3 kub. waterstofgas in. Russische wapens voor Irak In Irak zijn onlangs, volgens in Londen ontvangen berichten. Kussisehe tanks aangekomen. Tezelfdertijd zijn aldus schrijft dc correspondent van dc Londcn- se Times uit Beiroet een aantal Mig- straaljagers aan de Iraakse luchtmacht overgedragen. In het verleden zijn de Iraakse strijdkrachten hoofdzakelijk door Amerikanen en Engelsen uitgerust. Over de waarde van de verkiezingen in Algerije, zei dc minister het volgen de: „Alleen al het feit. dat er in Al gerije in rust en vrede verkiezingen konden worden gehouden (iets wat in 1956 volslagen onmogelijk zou zijn ge weest), het feit dat de gehele volwas sen bevolking in een enkel kiescollege van Mohammedanen en Europeanen, onder wie mohammedaanse vrouwen, stemde en het feit dat talloze moham medanen zich ondanks bedreigingen met moord van de zijde de FLN kan didaat hebben gesteld, bewijst de neer gang van deze terroristische organi satie en haar „regering". De verkie zingen In Algerije zijn tegelijk een re volutionaire daad en een positieve stap in de richting van een vreedzame oplossing van het Algerijnse vraag stuk." Vervalst Mogen de verkiezingen in Algerije vol gens Soustelle in vrede verlopen zijn, de kandidaten van vijf verslagen lijsten kun nen deze mening beslist niet delen. Zij zijn van oordeel, dat er op de kiezers druk is uitgeoefend en dat er onregel matigheden bij de stemmingen zijn voor gekomen. Bij de prefectuur van Algiers hebben de aanhangers van de verslagen kandi daten een betoging gehouden, luid schreeuwend dat de verkiezingen „ver valst" waren. Aan de commissie van toe zicht op de verkiezingen is een verzoek overhandigd om de stemming in de voor steden van Algiers ongeldig te verklaren, omdat er druk zou zijn uitgeoefend ten gunste van gematigde kandidaten. Inmiddels is generaal De Gaulle van morgen vroeg naar Algerije vertrokken voor een bezoek van vijf dagen. Hij maakt een rondreis om met verschillen de personen en instanties te spreken over de nieuw uit te stippelen politiek ten Parijs De generaal heeft gisteren in Pa: de ontslagaanvrage van drie van zijn ministers geweigerd te aanvaarden. Zij meenden zich uit de regering te moeten terugtrekken nu zij niet zijn gekozen in de nieuwe Assemblee. Het gaat hier om de ministers van arbeid, van handel en industrie, en van posterijen en telegrafie, respectievelijk Paul Bacon. Edouard Ra- monet en Eugene Thomas. Soustelle ver- klaarde later, dat de ministers beloofd hebben aan te blijven totdat een nieuw kabinet zal zijn gevormd. De nieuwe Franse Asaemblee zal op dinsdag 9 december voor het eerst bijeenkomen. In de staatscourant is een convocatie voor die datum verschenen ondertekend door het oudste lid van de Nationale Vergadering, de kanun nik Kir. Novembermaand bleef droog (Van onze weerkundige medewerker) November staat algemeen bekend als een natte en winderige maand vooral in een kustprovincie als de onze. Dit jaar bleef november uitzonderlijk rustig. De wind werd niet op een dag krachtig. Vooral de tweede helft van de maand was bijzonder somber. In De Bilt kwa men 17 tegen normadl 11 zonloze dagen voor en er werden 41 tegen normaal 55 uren zon geregistreerd. In De Bilt kwa men S tegen normaal 7 vorstdagen voor. De gemiddelde etmaaltemperatuur in De Bilt bedroeg S.l tegen 5.5 gr. Celsius normaal. Er kwamen ucel dagen met Het regende in De Bilt op 21 tegen normaal op SS uren. Vooral in het wes ten van Nederland bleef november droog. Normaal krijgt onze omgeving in november ruim 80 mm regen, dit keer op de meeste plaatsen nog niet de helft hiervan. In Rotterdam viel 34 mm, Hei ningen 43, Den Haag 42, Hazerswoude 37 mm. Weinig verandering De Bilt verwacht tot morgenavond: Plaatselijk wolkenvelden met slechte een verspreid voor- y, komende bui. Vannacht en morgenochtend op \ele plaat- JflHk sen mist en in het binnenland temperaturen om hel vrles- 'y punt. Morgen overdag onge- tfc veer dezelfde temperaturen als vandaag. Zwakke wind. (Opgemaakt om 11.IS uur.) ZON EN MAAN 4 dec. Zon op 8.29, onder 10.31. maan op 00.10, onder 13.10 uur. 4 dec. laatste Sekoe Toere, de premier van het on langs onafhankelijk geworden Guinea, heeft de Franse regering verzocht, zijn land voor te dragen voor het lidmaat schap van de Verenigde Naties In Franse kringen wordt echter ver klaard dat dit verzoek op zekere moei lijkheden stuit, voornamelijk voortko mend uit het feit dat de nieuwe repu bliek nog niet door Frankrijk is erkend en de omstandigheid dat Sekoe Toere zUn verzoek vanuit Accra heeft gedaan waar hij met premier Nkroema van Ghana over de vestiging van een Weet» afrikaanse federatie beraadslaagde. Eerst zal, -zo werd opgemerkt, op hel- denng verkregen moeten worden over de juiste bedoelingen van premier Se- koe Toere en de omvang van de Vit- plichtingen die hij te Accra op zich heeft genomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1958 | | pagina 1