Soendanezen: eerst
onbewogen
onvers
en
GEESTELIJK
LEVEN
Ondoordringbare muur van
Islam werd doorbroken
Anecdotische belevenissen van
dominees
Frans Hugenotengebied
door vloed getroffen
God en gezelligheid
ten pennen en typen om de kerstkopij op tijd de deur uit te "krij
gen Arme kindertjes hebben weer zonder jasje in de sneeuw staan
te kleumen. Een oude vrouw, die door alle jongens werd geplaagd,
heeft toch nog een kerstverrassing gekregen en Marietje heeft het
harde, gierige hart van de rijke maar eenzame mijnheer weer ver
tederd.
De fabrieken van kerstballen, kerstkaarsen, kerstslingers en kerst-
pieken hebben aan de lopende band kerstsfeer gefabriceerd. Nog
een week en St. Nicolaas is weer naar Spanje verbannen om plaats
te maken voor de kerstman die meer en meer het Kerstkind
verdringt.
Ook de Kerk begint zich klaar te maken. De eerste adventszondag
staat voor de deur. Tien tegen één spreekt de dominee dan over
de eerste kerstaankondiging in de bijbel: Genesis 3 16. De ge
meenteleden zijn echter nog te druk met Sinterklaas om nu al aan
Kerstmis te denken.
Ieder jaar opnieuw willen we ons verzetten tegen al dit uiterlijk
vertoon en zeggen we met Jo Kalmijn-Spierenburg.
..Ontneem ons alle tierlantijnen
het klokgelui, het engelenhaar
en 't vrome woord en laat ons maar
onopgepoetst voor U verschijnen.
Klein in ons daagse pak, maar waar."
Maar het gaat ons net als met Sinterklaas. We zeggen dat we er
niet aan doen, maar als de dag daar is hebben we een mand vol
cadeautjes. Laten we maar nuchter zijn. Christus vinden we niet
door de kerstsfeer overboord te gooien, maar door de kribbe te
zoeken. Een pakje in goudpapier is alleen maar waardeloos als er
niets inzit. Een waardevolle inhoud wordt nooit waardeloos door
een mooie verpakking. God is niet tegen gezelligheid. De wijzen
brachten niet slechts goud, maar schiepen door wierook
ook sfeer. Kerstsfeer
krijgt.
ZATERDAG 29 NOVEMBER 1958
NEDERLANDSCHE ZENDINGSVEREENIGING EEN EEUW GELEDEN OPGERICHT
Op 2 december is het honderd
jnnr geleden, dat „De \ederland-
sche Zendingsvereeniging' uerd
opgericht. Mede dank sg de ar
beid van dese vereniging kwam
het Christendom in Indonesië. Op
deze foto: een beeld van de Kerst-
feestviering 1956 ion de Soenda-
Dinsdag 2 december is het 100 jaar geleden,
dat de Nederlandsche Zendingsvereeniging
werd opgericht. De stoot daartoe werd gegeven
door de Rotterdammer J. Voorhoeve H.Czn.,
een zendingsman in hart en nieren, die daar
voor al ruim 22 jaren het Nederlands Zende
linggenootschap als thesaurier belangrijke
diensten had bewezen. Dit Genootschap, dat
in 1797 eveneens te Rotterdam was op
gericht, verliet hij omdat hij „meende niet
langer te kunnen samenwerken met velen
De strijd werd aangebondei
i Batavia uit. konden de
dergenen, die een ander Evangelie hrengen.
Hat het Evangelie van Jezus Christus niet is".
Zo omstreeks het midden van de negentiende
eeuw kreeg het Genootschap veel kritiek te
verduren. Met name de mannen
vonden het te halfslachtig. De vraag kw
naar voren of een zendingscorporatie haar
heid moest zoeken in het gemeenschappelijk delingen thuis een opleiding ont-
doel, dan ïyel in de gemeenschappelijke be
lijdenis. Het Genootschap bleef de eenheid
zoeken in het gemeenschappelijk doel.
ationaliteit
dringend gei
geen zonde zolang Christus zijn kersteer door Groen van Prinsterer.
Da Costa correspondeerde hij c
dams omdat de grote evenemen- niet geëffend. De oud-zendeling
ten zich altijd in de Maasstad em.-predikant ds. H. D. Woortrr
hebben voltrokken. In Rotterdam, schreef ons daarover dezer da-
aan de Westzeedijk, kwam het gen: ..Het begin was verre
zendingshuis ..Schooneberg". het moedgevend. Ze de eerste
godsdienst on- in een bes
het Réveil zendelingen ook daarvan de lei- afscheidelijk aan elkaar verbon- tie. Later
ding op zich nemen. Veelal werd den Maar daardoor hadden de
gebruik gemaakt van Soendanes-
of Maleise goeroes, die bij de zen- moeilijk, want zij
delinge i
vingen'
DRIE PERIODEN
De arbeid, die door de Neder-
landsche Zendingsvereeniging is
verricht kan in^crie perioden de Moh.mmedai
Christen-Soend
Soenda-
wilden dat ook blijven
Om uit de impasse te komen ver
zocht de zending dr. H. Kraemer.
afgevaardigd*
den verdeeld De eerste periode
-predikant ds. H. D. Woortman hierboven beschreven. De tweede
periode ligt ongeveer tussen 1910
en 1930. In die jaren werd naast
de arbeid op West-Java ook de
als Hemelvaartsdag, de jaarvergade- bij d? Europeanei
kille
?r- zendeling H van der Klift
Kerkgang gevaarlijk
bijgewoond door
Kerkgang kan gevaarlijk zijn voor ons geestelijk leven. Paulus van Prinsterer. Mackay, ringen gehouden. In de Groote sc'hilligheid .n bij de Soendanezen dat onbekende gebied, later ge-
schrijft aan de Corinthiërs dat hun samenkomsten ..niet tot zegen. Da Costa. Capadose, Heloring en Kerk werden jonge zendelingen onbewogenheid en afweer. Ook volgd door de zendelingen J Goi
maar tot schade zijn." Hij zegt niet dat deze mensen geen voedsel Van Rhijn. Besloten werd nog geordend en naar hun arbeidsveld aarzelde de regering met het -
ontvangen en leeg naar huis gaan. maar dat zij vergiftigd naar eens bijeen te komen, maar toen afgevaardigd en Rotterdamse pre- lenen van een vergunning
huis gaan deze tweede bijeenkomst van dikanten waren veelal voorzitter Evangelisatieverkondiging onder
weloos en H. Schuurmans.
Deze woorden worden gebruikt in verband met het avondmaal. Men- maand tot maand werd verscho- van de vereniging,
sen misbruiken Gods sacrament en daarom zijn er ..velen zwak en ven, besloot de heer Voorhoeve De eerste jaren
ziekelijk en er ontslapen niet weinigen" (I Corinthe 11). Maar dit tot handelen over te gaan. Hij ging zijn zeer moeilijke geweest, duurde tot 1865
geldt ook van de preek. richtte zich tot het bestuur van In het Inleidend Woord tot het ning afkwam."
De preek is immers geen verhandeling. Als we heel kerkelijk offi- het in 1851 opgerichte Kinder-Zen- Gedenkboek, dat bij het 50-jarig'
cieel spreken, zeggen we: ..bediening des Woords". Van een lezing dingsgenootschap en zette zijn bestaan in 1908 verscheen, licht m
kunnen we zeggen: ..Er was niet veel aan Wie dat van een preek plannen uiteen. Deze plannen wer- het hoofdbestuur de lezer daar-
zegt, erkent dat er geen contact was tussen God en de mens. den met zoveel enthousiasme be- over in met woorden, die aan dui- De namen v
We herinneren ons een predikant, die het vreselijk vond als iemand groet, dat ze onmiddellijk, staan- delijkhoid niets te
groeide het
sendingsrorpora-
aaktr het besef
lat samenwerking
it was in het br-
erk in Indlë. In
1919 trad de Nederlandsche Zen
dingsvereeniging tcrwille van de
opleiding van baar zendelingen
het Nederlands toe tot de Nederlandse Zendlngs-
onderzoek school en in 1922 sloot zij slrh
erk onder aan bij de samenwerkende «en-
bevolking dingscorporaties, die haar bureau
In Oegstgeest hebben. Doch In
weerwil daarvan mag het feit. dat
?euw geleden een aantal
•n de moed had op princi
piële gronden de Nederlandsche
Zendingsvereeniging le stichten,
niet ongemerkt voorbijgaan. Het
werk van de zendelingen, die In
haar dienst hebben gezwoegd om
het Evangelie te verkondigen, en
alle moeilijkheden ten spijt in ge-
dciinscn'hVt Ev.ngclii.ticwerk Ier volb.rd. .nu d,n «IJn
ZELFSTANDIG
..En hiermee zijn
stelde hij. dat het Christendom d
indruk op de Oosterling móét
maken een Westerse godsdienst te
zijn. omdat alleen Westerse
de Islamitische Soendanezen, uit der de Soendanezt
ongeregeldheden. Het maar uiterst langza
deze vergun- ne polikliniekjes, v
de zendelingen
werk on- hand hadden genomen, want ook
gestadig, de Indonesische goeroes waren in
m. De klei- dienst van de Westerse instanties,
zorgd door 70 spoedig mogelijk, adviseerde
hij, moet de Kerk als werkelijk
groeiden uit en op enkele plaat- Soendanese kerk zelfstandig
ger zieken op te
•ordei
prnsti
Maar op de Soenda:
i zijn,
dat
ROTTERDAM
wagen i
..Met hooge
hiei
aardeering ge- getelheid' worden ontrukt. Het zijn noodzakelijk. In 1916
de Regeering, C. Albers, D. J. van der Linden
liet alleen het ""n G. J. Grashuis Zij hebben in
belemmert, moeilijke tijden en onder ongun-
den duur werd toch kundiger hulp aanvaard
zij kan bevordert stige omstandigheden
ging Rgtterdams is. Haar eerste Toen de eerste Zendelingen der telde, zij hebben de tijd tot het dit hulpzickenhuis uitgebouwd tot drachten voorta
God komt in de preek in al Zijn kracht op ons af. Gods Woord open
baart ons onze zonde Maar de prediking doet meer. Paulus
schrijft: ..Het geloof is uit het gehoor". Een bijbelse prediking
schept geloof.
Als ons geloof door de prediking niet versterkt wordt kan het zijn. o
omdat wij niet open staan voor Gods woord. Het kan ook zijn dat naam was ook: ,,De Zendingsver- Nederlandsche Zendingsvereeni- afkomen van de vergunning, ten
de prediking niet in staat is om geloof te scheppen omdat de eeniging te Rotterdam". Die ging uitgingen, om op West-Java nutte gemaakt. ..Schooltjes wer-
prediker niet in gemeenschap leeft met God en zelf zijn Woord naam werd eerst veranderd, toen het Evangelie te verkondigen, den opgericht, medicijnen uitge-
niet ernstig neemt. Dan wordt onze ziel langzaam maar zeker vergif- in betrekkelijk korte tijd in ver- werden zij met wantrouwen beje- reikt, en er werden Lontakten ge-
tigd. Dan staan de gelovige slechts twee wegen open: Of door scheidene delen van het land af- gend. Sleohts met moeite werd de legd. Maar de grootste
gebed de prediker veranderen of van prediker veranderen. Wie delingen werden opgericht. Maa
•zich week in week uit laat voeden met een valse prediking doet de Nederlandsche Zendingsvei
schade aan zijn ziel. eeniging is ook daarom Rotter- het Mohammedanisme,
Dit advies we
de voorbereidir werd in november
:ndellng-arts dr. W. J. L. van 1934 dc Kerk zelfstandig
HIJ kon het hulpziekcn- klaard en achttien Evangelisten
geordend en ingezegend tot vol
waardige predikanten, die de lei
ding der Kerk overnamen. De
'erd zendelingen ontvingen hun op-
de Kerk
Neder
landse zending."
Gevarieerde
ontmoetingen
zendingsver plecgater
der Brugghcn -
Zenta Maurina, wier bundel
essays door de Tijdstroom werd
uitgegeven, Is een bijiondere
vrouw. Reeds heel jong werd
zij tot levenslange gebonden
heid aan een rolstoel veroor-
iiiiiiiii muni nuntii mum iiiiiiiii iiiiiiiii iiiiiiiu iiiiiiiiii iiiiiiih iiiiiiiii iiiiiii inn mui iiiiiui imiiiiii iiuiiiiii 1111111 mum 1111
Preekstoel op, preekstoel af
Kerk zonder bijbel
Get
kerk,
iegt de studic-se-
cretaris van de verenigde Unie van
Bijbelgenootschappen, ergens,
heeft de dwaze inval gehad, te
zeggen dat ze het zonder bjjbel
kan doen Ver weg in China be-
glimlachen over een dominee
twee eeuwen later. Nergens wordt
het boekje zouteloos of quasi-grap-
pig; de schrijver heeft kennelijk
met liefde geschreven over deze
lange rij voorgangers, die allen
hun eigen stijl en hun eigenaar
digheden hebben.
Henk de Jong moet er wel het
r wildste archief op na houden, dat
Iedere predikant haalt wel
ooit een journalist van Kerkelijke
eens belevenmen op en ver Mken hee„ bezeten Hebben we
zucht dan: Eigenlijk moest je niet eens een artikel van hem ge-
dat allemaal opschrijven. Het lezen over wat kerkbanken vertel-
zou een boek vullen." Er is maar len, door de „inscripties" die jon-
zelden een dominee die er toe «elui er in hadden gekrast?
het Christendom werd gevreesd vi
ten opzichte van de rust der Ko- di
loniën Dankbaar getuigt de v;
Zending het, dat de Regeering
tegenwooidig door krachtigen .Een paar Jaar waarvoor, in
steun op velerlei wijze aan de nor- had het Nederlands Bijbel-
male en geleidelijke ontwikkeling genoot: ?hap aan de taalbegaafde
var het Christendom tracht be- zendeling Coolsma de opdracht ge-
vorderlijk te zijn". Nee. de eer- geven de BIJT 1 ln het Soenda-
tendelingen vgnden hun pad nees vertalen, dus (n een tijd.
waar' n< g geen sprake was van
vr 1 op het werk. In 1879 kwam
hetNieuwe Testament van de
peri en ln 1891 kwam de verta
ling van gehele Soendanese
Bijbel klaar".
En- reeds in 1875 heerste de stelling:
scheen van ce hand van Geer-
c een beknopt woordenboek
h< t Soendanees..
Islamiet. Voor hem
Ondanks een groot lichamelijk
tij lijden slaagde zij er in het
Soenda- opgericht," beter gezegd, ontstond meisjesgymnasium te doorlo-
tond t
i kerk
indelyk ontdekt
at er van het geloof in
?ns bloeiende gemeenschap o-
as, een bijgelovige opvatting
nardevleeseten en handhi
oor de maaltüd. Het w
erk zonder bijbel en zelfs zoi
er een deel van de bijbel. Wi
ju er gebeuren, vraagt hij, wai
eer een kerk vandaag di
kuni
komt en meestal is het dan lang
niet zo interessant voor de bui
tenstaanders als men ge
dacht had.
idUivu*
KltllSDItACK.V
„Kerkblad", het orgaan van
de Gereformeerde Kerken in
Noord-Brabant en Limburg,
schrijft over lijden:
rphief is dan nu het beste
St. Nicolaascadeau geboren voor
dominees en ieder die zich voor
predikanten interesseert. De uit
gever heeft het boekje even sma-
Collega-journalist Henk de Jong "?"k_
31"? heeft het allemaal wel opgeschre-
een ven niet zijn eigen belevenis
sen, maar de belevenissen van
predikanten. Hij heeft zc aaneen
geregen tot hoofdstukken die ge-
bijbel bundeld werden in een boekje
..Preekstoel op, preekstoel af'.
Het is het beste boekje met anec
dotische belevenissen van domi
nees, sinds ..Peper en zout" ver
scheen. We hebben er een koste
lijk weekend mee beleefd.
Jong het heeft geschreven
de tekeningen van Piet Donker
sloot hebben we niets dan lof.
Gezellig!
Henk de Jong, uitg. Zom
MUUR
„Met diepe eerbied". aldus ds.
Woortman, ..denken wij
EEN STORTVLOED die vorige maand een streek in het
zuiden van Frankrijk overviel blijkt het oude Huge
notengebied in de Cevennen te hebben getroffen;
het overgrote deel van de bewoners is protestants. In 1953
Ze ging door naar de universi
teit. ondanks het feit. dat ze tot
het uiterste moest bezuinigen om
haar studie te betalen en volgde
na haar Letlandse studiejaren ook
colleges in Heidelberg en We
nen. In 1938 prorTOVeerde ze sum
ma cum laude aan de universi
teit van Riga. De communisti
sche overweldiging van haar
land maakte haar tot een banne
ling, die zich in Zweden moest
vestigen.
Geestelijk is zij een zoekende
eerstee ndeïingluTspmt "werden hebben de Franse kerken ruimschoots geholpen bij de 'caa"g trokAich toenAerug^n Ph!t
zij tot vertwijfeling gebracht
dat
Nederlandse Stormramp. Nu de nood in dit meest protes-
at ze telkens weer opbotsten te- .*7, V
en de ondoordringbare muur van «ntse deel van Frankrijk zeer groot is (vierduizend huizen
gen
de Islam. Op allerle:
trachtten zij het volk te benade-
réri met het Evangelie. Maar als
dan een enl.eling gewonnen werd
voor Christus, ontbra idde de te
genstand des te heftiger, 't Is niet
te verwonderen, dat het bestuur
van de Nederlandsche Zendings
vereeniging zich meermalen af
vroeg of het niet verstandiger was gezwollen riv
krachten en het geld elders te foor huizen
r meer vrucht te nQTn
machten wa6. Maar daartegen
pttpn zich Hp 7PnHpiin«rpn t>p- dekte velden met zand
klooster van de Russische mysti
cus Solowjcw, zocht een ant-
woord bij Kant, «i toen de Euro-
verwoest of ernstig beschadigd; zestienduizend mensen pese donkers haar geen verlos-
dakloos; grote stukken land, boom- en wijngaardenon- "ü?d,d" 'S..ziS*'ot R";
i v makrishna, tot Lm-Yu-Tang en
bruikbaar of weggespoeld), hoopt men op daadwerkelijk tot de vereerder van de schoon-
meeleven uit Nederland. heid Santayana. Uiteindelijk kee:
Een muur van water brak zich liet een voor Nederlanders be-
i hevige regen langs de sterk kend beeld na in elkaar gestor-
de Gardon baan te huizen, verdwenen bestrating,
eubels gaten van wel vijf meter diep,
be- kapot huisraad, verdronken vee;
alles onder een dikke laag mod-
spoelde
verzetten zich de zendelingen. De-
ze geloofsvolharding bewonderen blokken en sloeg elders de laag der. De protestantse kerk in An-
we oprecht. Zij werd uiteindelijk vruchtbare aarde weg zodat duze leed een schade van onge-
beloond. Hier en daar ontstonden alleen de rotsbodem overbleef.
kleine Chrir'en-groepjes. Gelukkig /n Anduze, een stadji
de ze terug naar dc volksliederen
van haar eigen land. waar zij een
zekere mate van rust leerde ken
nen. die toch verre staat van de
bijbelse rust en vrede.
Haar essays zijn gewijd aan
De wortels van dc cultuur: „Eer
bied en mededogen", aan „Smart
en vreugde" en aan wat zij
noemt „Het onoplosbaar raadsel:
Vriendschap en liefde".
de Evangelieverkondiging
der Chinezen meer veld
dat er in de ommelanden
tavia enkele kleinere Christenge
meenten waren ontstaan door
I* duizend inwoners, midden in het zijn ontzet.
rampgebied, vloog de watermuur
i bocht
verder
Toch heeft God d.
nis van dc mensheid na de sond
val door loten gaan. Het was di
niet hopeloos, ondanks het f«
van de pjjn, van de dood. En
schiedc
srhiedei
KEIIKMI/IKK
kree
helpen mag om hel
verduidelijken, wordt
een gelijkwaardige part-
li IJ I! K LV K It T A LI Ni
Wie dit boekje leest vraagt zich
van de ene naar de andere pagi
na af: „Waar haalt hij het alle
maal vandaan?" Net zijn we sa
men met een dominee uit de zes
tiende eeuw de kansel opgegaan,
of we zitten al weer stilletjes te
Grote evangelisatie
campagne in Luik
Van 29 november tot 14 decem
ber zal in de Belgische stad Luik
een grote Graham-achtige evan
gelisatiecampagne worden gehou
den door een Engels team onder
leiding van Eric Hutchings.
Voor de samenkomsten, die ge
organiseerd werden door de ge
zamenlijke protestantse kerken uit
de gehele omgeving, is de zaal
„Troeadero" afgehuurd die min
stens 750 mensen kan bevatten.
Reeds maandenlang worden er in
Luik speciale bidstonden gehou
den voor deze actie.
Eric Hutchings is een Engels
evangelist, die enkele jaren ge
leden zijn eigen team vormde
met o.a. als zanger John Grant,
die tot voor enkele jaren zong in
musical-shows. Hutchings heeft
een groot aantal opvallend druk
bezochte campagnes gehouden in
Engeland en verzorgt een eigen
radiouitzending over Radio Mon
te Carlo, the Hour of Revival, die
in zijn land veel luisteraars trekt,
leder jaar prganiseert deze evan
gelist een campagne ln Frankrijk
of Zuid België als een soort zen
dingsactie om de kleine plaatse
lijke kerken te helpen. De bezoe
kers van de Engelse evangelisa
(iesamenkomsten maken de cam
pagne financieel mogelijk.
r£r£r£T"nWrirfr
De vlakte van Anduze, die
de rivier de stad reeds een woestenij geworden
het dal. Hij was. werd vijf dagen later nog
eens door een dergelijke „water-
muun" overvallen. Waar men al
eerste voorzieningen had getrof- -
fen, werden deze opnieuw weg- derne literatoren rljkt
gespoeld. Galsworthy.
Verkwikking
Zenta Maurina citeert met een
ontstellend gemak de oude Griek
se wijsgeren, maar is even bele
zen in de lectuur van Cervantes.
Shakespeare. Pascal. Dante en
Goethe. Haar kennis
Axel
Sin-
Blondje en zwartje
XXXIX
dat
clusie HiVHi
voor we een complete week
verder waren, nam Ronald doen,
hetzelfde standpunt
kwam zo.
De volgende vrijdagmiddag
kwam Hankie tijdig opdagen
voor het uurtje privéles. Mis
stappen. Ik grinnikte inwendig de", zei Hankie 'n beetje
en ze i waarderend: zeker.
„Hallo, Hankie! Wat zie jij ,Ja, ja natuurlijk", zei
er keurig uit! Nee. meneer is gauw; ik wist wel dat ik een trouwde Dag
er nog niet; je bent even te jaar achterliep, maar vond kattpknn -
de con- vroeg!" Ik nam haar eens tegelijk dat de reedsgenoemde
meerd, maar ik kon aan z\jn
stem horen dat hij zich niet
bepaald op dit gladde ijs ver-
Joke geweest en nauwkeurig op. Dat mag de firma haar klanten toch
de andere best meer gevoel voor decorum P,rouette; ze scheen er zich in
r ze maar begint moest bijbrengen. Het is maar geoefend te hebben. Toen stap-
Dat met iets hoffelijks te zeggen dat het nietIk slikte het ten ze samen
bereid is dat te herhalen. woord „kinderachtig" gauw in; kamer.
„Deze jurk heet Sofie Lo- het zou een verkeerde reactie
n", zei Hankie deskundig en hebben opgeroepen en boven-
maakte -
de staf-
„Asjemenou zei de
bijbehorende dien paste het beslist niet bij baas. Hij keek met één ont-
schien zijn er lezers geweest, pirouette, waaruit men kon op- dit kind. dat geen kind meer steld oog zijn geestelijke as-
die vermoed hebben dat
zulks niet zou doen, vanwege modellen
■S het feit dat Joke haar uit die wierp haar
club verwijderd had. Die lezei
hebben dan echter
juiste inzicht. Joke's
<s van orde verbond Hankie d<
maken dat de firma, die deze
i ook niet toas. „Het sistent met diens leerlinge
te
gewoon t
de
t kwestie
eventuele di
et het entèle alle mo
afregel gelijkheden
wilde ver-
Dat schaffen om ei
i zich net uit te zier
Uit de
VOLKSWIJK
r dat het
n heel
tikje
waarop
veelheid
kunt me er uitgooien zoveel zonder weinig aan toch de
als je unit, maar ik kom lek- druk moet vestigen, die voor
ker toch weer binnen. En wel
licht speelden hier nog anden
factoren een rol?! In elk geval:
ste ik veraer.
„Maggie, ba
zei Hankie. Ik ont-
met bij- dekte tussen de bedrijven door
dat haar krijskreet lot een
verkorte editie was terugge-
de keuringscommissies bevre- bracht.
ik, „dat zie je zo!"
Hankie marcheerde opgewekt Ik voelde me in mijn eigen aan. Ik ben toch
binnen.
Dat woord marcheren is hier
niet helemaal toevallig geko-
luchtige zomerjurk opeens als bouw, dan zullen
n: je zou kunnen zeggen dat Sofie" voegde ik
Jij bent beslist slanker. Ik
Ze keek me peinzend uit was.
aan en krabbelde met
rig gelakt nageltje even tussen
gepermanente
vestigde het andere
minder ontstelde, oog op mij.
„Wat zullen we nou hebben?"
korte trek-
Kun je 'cen Maar de verheven
n?" vor- bedoelingen van het geval ver
mochten hem niet gerust te
stellen. Hij vatte zijn conclu
sies krachtig samen met de
zin: „Dat moet uit zijn!" Hij
had zich de moeite kunnen be
sparen, want toen Ronald na
verloop van tijd weer binnen
trad, bleek ons uty z(jn weinig
het ge- pastoraal verantwoorde zin
even snede dat deze episode reeds
clair Lewis tot Dostojewski. Haar
JLflER EN DAAR zijn oude hui- essays zijn een verkwikking
g 2en blijven staan omdat ze f"
nog ouderwets-dikke muren
hadden, die nu door en door
vochtig zijn. Wanneer deze mu
ren niet vóór de winter (men
verwacht een strenge!) droog
zijn Zullen ze vermoedelijk door
de vorst springen. De schade
in het gehele gebied bedraagt
volgens een betrouwbare schai- universeel""antwoord*
ting 150 miljoen gulden. mens. Maurina heeft zich de
De middenstand heeft het bij- sa ontworteld wat een verschil
zonder moeilijk door het verlies me* Christus, die Juist Zijn verhe-
van werkplaats, gereedschappen Y®" verll®j ?m ook de min-
en voorraden. Op enkele plaat- helpt„ „Moz.fek'v.n 'hél hl ri
sen heerst ol uierkloosheid. 1, uiteindelijk Ideale lectuur «oor
jyiT OUDE Hugenotengebied
dat bloedige vervolgingen,
verwoede gevechten en ruwe de
portaties zag nog in 1703 (aan
het begin van de eeuw der Ver
lichting') kondigde paus Cle
mens XI een levensgrote kruis
tocht tegen de bewoners af
is dit alles nog steeds niet hele
maal te boven. De economische
gevolgen van de door deze zon.
Cevennen-oorlog veroorzaakte
ontvolking doen zich nog steeds
gevoelen. Men zal ook nu nog
met veel rijkdom in de Ceven
nen vinden.
lezen, ook al komt
verder dan haar helden; want
Maurina die geen rust gevonden
heeft bij God zoekt nu een ant
woord bij de groten van de we
reldgeschiedenis. Tegelijkertijd
irriteren deze artikelen soms door
een onbewust snobisme Het ant
woord van Maurina op het leven
is misschien een antwoord voor
sterke geesten, maar het is geen
leder
de weinigen.
Nieutcp serie
Het boek van Maurina is het
eerste deeltje in een nieuwe, keu
rig uitgegeven serie „Ontmoetin
gen". Een tweede boekje uit de
zelfde serie kon ons veel minder
bekoren. Ds F van der Wissel
schreef Indertijd ln het „Doopsge
zind Weekblad" een serie artike
len „Ondogmatische geloofsbe-
schouwlngen". die nu gebundeld
werden. De schrijver staat zover
vandaan in zijn dogma-
orthodoxe lezer bij
Dat kind kan r
krullen, lopen!"
de t
i zo zeggen: jij met jouw fi- Klauwtjes, dacht ik vluchtig, wijl ik me de gang in stortte
er al?" informeerde ze, toen guur moet de rok ook iets rode poeseklauwtjes. „O, daar
ze me in de gang tegenkwam langer dragen. Misschien kun is me
op weg naar de kluizenaarscel je 'm iets uitleggen?" Ik liet even?"
i op de grond zakken om de
om te bekijken.
„Korte rokken bennen mo-
i'an de vicaris, waar ze zo
dadelijk als een ware here
mietenbekoring zou binnen-
Meneer was er inderdaad
vergezelschapt door de baas.
„Dag Hankie", zei hij geani-
dat kind vooraf op te t
straks gen, dacht ik meesmuilend dat
Joke en Ronald nu voor 't
eerst weer eensgezind waren.
yOOR DE directe steun aan de
getroffen kerken vraagt de
Algemene Diakonale Raad
de Hervormde Kerk o
op gironummer 12.46.31
sectie internationale hulpverle
ning.
Indirecte steun kan men geven
door de vrije theologische facul
teit te Aix-en-Province te ge
denken, die haar meeste Franse
contributies juist uit het getrof
fen gebied ontving en die dus
voorlopig, moet missen. Het giro
nummer van het Nederlandse
comité is: 65.37.29 ten name van
Comité Frankrijk.
tiek dat HR
iedere bladzijde moet verzuchten:
Dat leert mijn bijbel mij niet.
Deze dogmatiek is alleen maar
ondogmatisch" omdat ze volko-
men in strijd is mrt de leer van
de bijbel en de historische kerk.
giften 0"0P»*«?zinde kringen zijn wel
n ziin ,onSerf Predikanten die ons veel
-neer te zeggen hebben. Voor ons
revoel is dit boek nog een vleug-
e uit de vorige eeuw.
d. WUmI: ..Ondocmatitrh* i
loofibctrhoiiirtngen' ntrsT»:
TIMitroom Lorhem. Eveneens
Marlend: Slechts Mn we, bllji
en Reinheid Schneider: „De vi
de van da wereld".
