llieuwr geihsdjt GTouranl
BERLIJN EEN VRIJE STAD
Seen bezwaar tegen
V.N-toezicht
Rusland stelt het Westen voor:
Vrijhan delszone
en Adenauer
door De Gaulle
getorpedeerd
Japanse kroonprins mag het
meisje van zijn keus huwen
Vliegtuig met kernwapen
aan boord uitgebrand
Zet Rusland kernproeven
in het geheim voort?
Treinen in Italië rijden
(voorlopig) weer
fi
ONDERDAG 27 NOVEMBER 1958
BUREAUS: Steenstraat 87
ADVERTENTIES: 020 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bi) contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936
Directie: F. DIE MER
Hoofdredacteur: Dr. B. DIEMER
CHRISTELIJKE AT ION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
Negenendertigste jaargang no. 11125
„Stantvastlcfj Is ghtbltuen
myn bert ia ttgfyeaspotr
Gunstige
TRANSACTIE
Zie pagina 7
)E SOWJETUNIE heeft de westelijke mogendheden vandaag voorge
steld, van Berlijn een vrije stad te maken met een eigen regering. Dit
Dorstel is gedaan in nota's die vanmorgen op het ministerie van buiten-
indse zaken in Moskou werden overhandigd aan de ambassadeurs van de
'erenigde Staten, Engeland en Frankrijk en aan de Westduitse zaakge-
ptigde.
In een uitzending voor radio-Moskou werd een opsomming gegeven van
e voorstellen, vervat in het 24 pagina's tellende document dat aan de Arae-
kaanse ambassadeur is overhandigd. Hierih verklaart de Russische re-
ering dat, indien de westelijke Grote Drie akkoord gaan met de opheffing
an het bezettingsregime in Berlijn en bereid zijn de stad tot een „vrije
;ad" te verklaren, zij bereid zou zijn om namens de vier mogendheden op
treden als officieel contactorgaan met de regering van Oost-Duitsland.
Het Wstduitse persbureau D.P.A. meld-
i vanmiddag dat in de Russische nota
»rder wordt voorgesteld, de komende
maanden onderhandelingen met de
estelijke mogendheden over de status
in Berlijn te voeren. Rusland zou die be.
irekingen willen voeren en met het
'esteu èn met Oost-Duitsland. Mocht men
it overeenstemming komen over een vrjje
atus voor Berljjn, dan zal Rusland geen
nwaar maken tegen toezicht van de
I erenigde Naties op de stichting daarvan.
Eerder op de dag heeft een woordvoer-
J er van de Russische ambassade in Ber-
|n verklaard dat hert de bedoeling is,
j edurende de zes maanden dat over de
westie-Berlijn wordt onderhandeld, geen
eranderingen in de toestand aan te
rengen
Nein Herr DuUes
Deze nieuwe ontwikkeling heeft in
'est-Duitsland de verontrusting, die gis-
Ten was ontstaan na een verklaring van
I Amerikaanse minister Dulles, naar de
ïhtergrond verdrongen. Dulles heeft
i sieren op zijn persconferentie gezegd
1 it de westelijke mogendheden eventueel
i sn controle van de Oostduitsers, „als
1 {enten van de Sowjetunie", zullen aan-
larden. De westelijke Grote Drie zo
Dulles zijn het hier volkomen over
In Bonn wenste men geen commentaar
deze uitlatingen te geven, voordat de
hbassadeur in Washington in het bezit
hi zijn van de tekst van Dulles' rede. Men
taakte echter wel duidelijk, ongerust te
Jn. Over het genoemde westelijke ak-
oord is in Bonn niets bekend. Vooral de
festduitse pers heeft zich met geen
hkele uitzondering fel tegen Dulles'
lannen gekant. Onder koppen als „Nein
lerr Dulles!" wordt zijn optreden af ge
in Bad Kreuznach, waar bondskanselier
.denauer had geconfereerd met premier
Ie Gaulle, werd gisteravond reeds
emens het ministerie van buitenlandse
•ken gezegd dat de regering in Bonn
Ik westelijk optreden zal verwerpen, dat
le Oostduitsters als vertegenwoordigers
an de Russen erkent. Ook in geallieerde
irineen in West-Berlijn was men zeer
•erbaasd over de verklaring van Dulles.
Al deze heftige reacties hebben grote in-
liuk op de regeringsautoriteiten in Wash-
jigton gemaakt en gisteravond nog haast
te men zich er op te wijzen, dat minister
pulles in zijn onrust veroorzakende
klaring het woord „eventueel" had ge
buikt. Dit sussende commentaar, van
Washington heeft de onrust in Bonn ech-
!er niet weggenomen
Macmillan
Meer geruststellend was het officiële
bericht uit Londen dat premier Mac
millan kort na het bekendmaken van
Moskous plannen met betrekking tot
Berlijn premier Chroesjtsjef een kor
te en krachtige brief heeft gestuurd. In
deze brief heeft Macmillan premi
premier Chroesjtsjef laten weten,
dat de westelijke mogendheden het
geïsoleerde Berlijn zullen blijvi
zetten met alle middelen, waa
zij beschikken en dat zij nimmi
Oostduitse autoriteiten zullen erkennen.
Ook het slotcommuniqué, dat na de be
Iprekingen van Adenauer en De Gaulle
In Bad Kreuznach werd uitgegeven, maak
te een goede indruk in Bonn. In dit com-
puniqué leggen de twee regeringsleiders
ppnieuw de nadruk op h'
i de s
•rlijn
•als de:
Internationale overeenkomsten
gelegd. „Deze status." aldus het commu
niqué. „is gewaarborgd door de regerin
gen van Frankrijk, de Verenigde Staten
en Engeland, die een bondgenootschap
hebben gesloten met de andere N.A.V.O.-
landen."
j Tijdens zijn persconferentie die zo'n
■norme opschudding in Bonn veroorzaak-
e, gaf de Amerikaanse minister van bui-
enlandse zaken de volgende verklaring
/an het uitblijven van de Russische voor-
itellen.
Ander argument
Foster Dulles geloofde, dat Chroesjtsjef
met zijn aanvankelijke verklaring over
Berlijn te ver was gegaan. Hij had als
argument gebruikt, dat de westelijke
landen de overeenkomst van Potsdam
hadden geschonden. Mogelijk zoekt men
in Moskou nu naar betere argumenten.
Ook is het mogelijk, dat men in Moskou
heeft ontdekt, dat de opzegging van het
verdrag van Potsdam de Poolse aanspra
ken op Duits grondgebied krachteloos
maken. Wellicht is de Poolse regering in
het geweer gekomen tegen de Russische
plai
Met nadruk
Amerika niet
r de lucht, c
de kanalen i
irklaarde Dulles, dat
n plan is zijn rechten
:r de weg, per spoor en
Berliji
De Amerikaanse minister vermeed echte
eer. direct antwoord te geven op de vraag
o' het Westen geweld zal gebruiken als
Oost-Duitsland de toegangswegen naar
Berlijn blokkeert.
EERST BETERE WEG,
DAN PAS STRAF
„Ik ontsla ze allemaal van rechts
vervolging, zolang de weg niet Is
verbeterd!" verklaarde de Delftse
kantonrechter, mr. J. A. de Jong,
gisteren gedecideerd, toen er
Iemand terecht stond wegens het
veroorzaken van een aanrijding op
rijksweg 13, de beruchte weg tus
sen Rotterdam en Den Haag.
Dit leverde bem een dankbare
blik van de verdachte op, die wel
iswaar diep van zijn onschuld maar
nog niet van het begrip daarvoor
overtuigd was. HU haalde opge
lucht adem en met hem velen, die
halswerk hebben hun wagen op de
weg te houden, die vooral voor hen.
die hem niet kennen botsingen bUna
onvermijdelijk maken.
De A'damse rechtbank heeft de 23-
jarige mej. W. J. van G. uit Dordrecht,
kanitoorbeddend'e te Rotterdam en mede
plichtige van twee ambtenaren van de
sociale verzekeringsbank, die betalings
opdrachten vervalsten en hert meisje het
geld lieten innen, vrijgesproken, omdat
de door haar gepleegde feiten, die wel
strafbaar werden genoemd, haar niet ten
laste waren gelegd.
De drie westelijke commandanten van Berlijn, v.l.n.r. de Amerikaanse
generaal-majoor Barksdale Hamlett, de Franse brigade-generaal Jean
Lacomme en de Britse generaal-majoor Francis D. Rome, bespraken
''gisteren in het Amerikaanse hoofdkwartier te Berlijn de politieke
situatie.
Zwaardere straf
voor hoofdagent
uit Zandvoort
Het gerechtshof te Amsterdam heeft
vanochtend de 53-jarige oud-hoofdagent
van de Zandvoortse gemeentepolitie W. K.
wegens mishandeling van de 20-jarige
Amsterdammer E. Tuinstra een dubbel zo
zware straf, twee maanden, opgelegd als
waartoe de rechtbank te Haarlem hem in
eerste instantie bij verstek had veroor
deeld.
Op 3 april 1957 was Tuinstra 's avonds
met zijn vriend op diens motor uit Am
sterdam naar Zandvoort gegaan. Op de
boulevard hadden die avond rechercheurs
zich verdekt opgesteld omdat een tip was
ontvangen, dat twee zware jongens uit
Amsterdam een inbraak zouden plegen in
een strandtent. Ten onrechte meenden de
politiemannen, dat de twee jongelui de
inbrekers waren. Zij hielden hen aan.
doch weigerden zich te legitimeren en er
ontstond een complete vechtpartij, waar
bij zelfs twee schoten door de recher
cheurs werden gelost. De jongelui, die
meenden dat zij overvallen werden, waren
in verzet gekomen. Een derde agent had
zich ten slotte wel gelegitimeerd.
Tuinstra. die in de vechtpartij op de
boulevard een klap op zijn hoofd had ge
kregen werd met zijn vriend in een po
litieauto meegenomen naar het bureau.
In de rechercheurskamer had K. voordat
hij het licht aanstak. Tuinstrat een klap
tegen zijn hoofd en een stomp in de maag
gegeven.
Democraten winnen
op alle fronten
In de nieuwe Amerikaanse staat Alaska
zijn de verkiezingen later gehouden dan
in de overige staten. Gisteren ging men
daar naar dc stembus. Het werd een vol
ledige overwinning voor de democraten.
Zij veroverden namelijk de twee zetels
die Alaska heeft in de Senaat, de ene
zetel in het Huis van Afgevaardigden en
het gouverneurschap van de staat.
Eergisteren hadden de democraten al
een overweldigende meerderheid behaald
in het eerste parlement van Alaska, dat
zestig leden telt.
(Van onze correspondent in Bonn.)
BAD KREUZNACH, donderdagmorgen.
DE VRIJHANDELSZONE is verdronken in het water van de Nahe, het
riviertje, dat door het Kurort Bad Kreuznach stroomt. In deze plaats
hebben Bondskanselier Adenauer van West-Duitsland en premier De
Gaulle van Frankrijk van gistermorgen half twaalf tot gisteravond zes uur
gesproken over de Westeuropese economische problemen en besloten de
vrijhandelszone opzij te schuiven en daarvoor in de plaats een, wat ge
noemd wordt, multilaterale associatie aan de zes landen van de E.E.G. voor
te stellen.
gehamerd op de saamhorigheid van
de zes E.E.G.-landen Dit onderwerp
zal dan ook uitvoerig ter sprake komen
op de bijeenkomst van de raad van
ministers van de E.E.G. op 3 december
)e twee staatslieden zullen de Europese
commissie van de E.E.G. verzoeken
onderzoek In te stellen naar het vraag
stuk van een definitieve regeling van
de betrekkingen tussen de zes landen
De Europese Commissie krijgt voor dit
onderzoek vijf tot zes maanden de tijd.
Geen handelsoorlog
Om echter een handelsoorlog met
overige landen van de O.E.E.S. te voc
komen heeft premier De Gaulle toege
stemd in een tariefverlaging
procent en een contigentenv*
van twintig procent voor alle
landen van de O.E.E.S.
Op deze wijze hopen Adenauer
Gaulle hert gevaar van een economische
splitsing van Europa af te wenden. Het
is de bedoeling van de twee staatslie
den zelfs de schijn van een conflict me
Engeland te vermijden en de bespre
kingen met diit land weer op gang te
krijgen.
Het besluit van de Bondskanselier er
de premier betekent, dat de compro
misvoorstellen van de Beneluxlanden
weinig kans maken
Adenauer en De Gaulle hebben verder
gebouwd,
Japan in
het huwelijk treden met Mitsjiko Sjoda.
de 24-jarige, niet-adellijke dochter van
een groot-industrieel in meelsoorten Hel
heeft heel wat voeten in de aarde gehad,
voordat prins Akihito toestemming kreeg
de 2600-jarige traditie te breken en he
burgermeisje te huwen.
Keizer Hirohito ging er al gauw me
akkoord, maar dat was niet voldoend»
Eerst diende de raad van de keizerlijke
hofhouding zijn fiat te geve
verloving. Welnu, deze raad heeft zich
vanmorgen, in navolging van zijn kei
geschikt naar de wensen van de krt
prins.
Op de Amerikaanse luchtmachtbasis Chennault in Louisiana is gisteren een B-47
bommenwerper met een kernwapen aan boord volledig uitgebrand. De bom is
niet ontploft en er deden zich geen persoonlijke ongelukken voor.
De brand ontstond door het exploderen van een raket, die bij de start wordt
gebruikt. Onmiddellijk na de ontploffing werden uitgebreide voorzorgsmaatregelen
genomen. Het vliegveld werd afgezet en al het personeel van de basis geëvacueerd.
Alleen de mensen die de brand moesten blussen bleven op de vliegbasis. Volgens
een later uitgegeven verklaring van de luchtmacht zijn de maatregelen, die volgens
ëe voorschriften genomen moeten worden in geval van dergelijke ongelukken, op
de gewone wijze uitgevoerd. Na enkele uren was men het v
net het opruimen van het wrak worden begonnen.
pREMlER KISJI, door zijn functie i
zitter van de raad der keizerlijke
hofhouding, toonde zich zelfs enthousiast
over dit winstpunt voor de Japanse dt
mocratie. „Er ontbreken ons de tvoorde
om uiting te geven aan de vreugde ovi
de keuze van Mitsjiko Sjoda ee
meisje met een edel karakter en grote pe
soonlijkheid tot toekomstipe bruid va
de Kroonprins" aldus Kisji, sprekend
namens de gehele raad
Japanse print
zijn keui
hij i
hof I
taker
En dat is helemaal het geval als het
niet-adellijke dame betreft, aangezien het
contact met kringen waarin zij verkee
hem praktisch ontbreekt. Zo kon het dan
ook gebeuren, dat de prins in de vijftl
maanden dat hij Mitsjiko Sjoda nu kei
haar hart voornamelijk telefonisch heeft
PRINS AKIHITO heeft zijn verloofde
baan. ergens btf een luxe vakantieplaati
in de berpen Bij haar vrienden staat
Mitsjiko Sjoda bekend als een eenvoudig
en hartelijk meisje Zij is het vorige jaa
Heilige Hart in Tokio Van de zomer heeft
zij een reis gemaakt naar Amerika en
Europa. Onder andere heeft ze ons land
bezocht.
Men rekent er nu In Japan op, dat het
volk enthousiast zal zijn over de verloving
De ceremoniën die hierbij horen, hebben
in het voorjaar plaats en In hetzelfde jaar
zal dan het huwelijk worden voltrokken.
DE GAULLE
In die tijd zullen volgens Adenauer er
De Gaulle de onderhandelingen tus
sen de zes E.E.G.-landen en de elf
overige O-E.E.S.-landen moeten wo
den opgeschort.
Gesprek met derden
Het doel van de studie van de Europese
Commissie moet het vaststellen zijn
van een gemeenschappelijke basis
de E.E.G. waarvan zou kunnen worden
uitgegaan bij onderhandelingen
derden.
iijn de besprekingen in Bad Kreuznach
van groot belang geweest voor de toe
komstige economische ontwikkeling ln
West-Europa, niet minder belangrijk
Geen salarisverhoging
voor kleuterleidsters
De minister van onderwijs, kunsten en
wetenschappen acht het weinig zinvol
jm thans het overleg over de salaris-
ten van kleuterleidsters te heropenen
:n een verbeterde salarisrcgeling voor
kleuterleidsters voor te bereiden. HIJ
antwoordt dit mevrouw U. Teilegen
Veldstra (soc.). lid van de Tweede Ka
mor. en voegt er aan toe. dat hij deze
opvatting huldigt om geen onvervul
bare verwachtingen te wekken.
ia, dat het gesprek tussen Da Gaulle
en Adenauer in een teer vriendschap
pelijke atmosfeer is gehouden. De sa
menwerking tussen beide landen, zo zes
de Westduitse minister van buitenland
se zaken, von Brentano, is weer hechter
geworden.
Dulles ziet heil
in nieuw plan
van senator Gore
TTNULLES, de Amerikaanse minister
U van buitenlandse zaken, heeft
gisteren op zijn persconferentie ver
klaard, het niet onmogelijk te achten
dat de Russen in het geheim hun
kernproeven voortzetten. De mi
nister noemde het overigens van
weinig belang of deze vermoedens
bewaarheid zullen worden.
De Russen hebben toch het vei
van Engeland en Amerika al genegeerd
om de proeven met kernwapens gedu
rende de besprekingen te Genève op
schorten. Moskou heeft immers toege
geven, dat op 1 en 3 november kernproe
ven zijn gehouden, ondanks hert feit. dat
de Geneefse conferentie al was begonnen
De bewindsman zei, dat hij niet moe
deloos was over het trage verloop van
de besprekingen over het staken der
proeven. „Het is met de Russen altijd
moeilijk onderhandelen." zei hij.
Als de conferentie echter inderdaad
geheel vast mocht lopen, dan zag hij nog
altijd heil in het voorstel van senator
Albert Gore, die een nieuw voorstel
heeft gedaan voor beperking van de
proeven. Zijn plan beoogt een afschaf-
Minder dorpen in
Oost Flevoland
Hoewel het verkavelingsplan vo
Oostelijk Flevoland is vastgesteld, is
tussen gebleken uit de in de Noord
oostpolder opgedane ervaring, dat door
de voortgaande mechanisatie in de land
bouw het aantal landarbeiders en door
de toenemende rationalisatie van
verzorgende bedrijven, het aantal daar
in een werkkring vindende personen,
kleiner zal uitvallen dan was geraamd
Hierdoor zullen verschillende van dc
tien ontworpen dorpen kleiner worden
dan men had gedacht. Daarom wordt
thans nagegaan van welke dorpen de
uitvoering achterwege zou kunnen blij-
zulks met behoud van de opzet
het plan. Dit deelt de minister van
verkeer en waterstaat mede op vragen
Verstekeling morgen
op Curagao
De Shelltanker Tomocyclus wordt mc
gen in de haven van Curagao verwacht
met de verstekeling Kumentas uit Indo
nesië aan boord. Hij krijgt wel toestem
ming om te passagieren, maar geen
blijfsvergunning. Men schijnt hem t»
schouwen als opstapper, zodat hij wel in
het bezit is van een monsterboekje maar
niet van een arbeidsovereenkomst. Aan
gezien op Curagao alleen een monster
boekje en geen verdere papieren worden
gevraagd van passagierende schepelin
gen, is de kans groot, dat hij aan wal
kan gaan, doch niet kan blijven. (Aan
vankelijk was gemeld, dat de Tomocyclus
niet Curagao zou aandoen).
België. Werkgevers en werknemers
de Belgische bus- en trammaatscheppijen
zijn gisteravond tot overeenstemming ge
komen over een eis tot loonsverhoging.
De werknemers is een loonsverhoging
twee tot vier procent toegezegd.
lopen nacht een eind gekomen
de spoorwegstaking in Italië en
zes uur vanmorgen gingen de
P.T.T.-beambten weer aan de slag.
Beide stakingen hebben 24 uur ge
duurd en zijn een groot succes ge
worden. De vakbonden zijn dan ook
van mening dat zoiets voor herhaling
vatbaar is en hebben gewaarschuwd
dat hun leden het werk opnieuw
zullen neerleggen wanneer men niet
aan de eisen tegemoet komt.
98 procent doel-
het belangrijkst-
in Noord-Italië, li?
/an de 450 treinei
die be
Volgens Italiaanse
spoorwegstaking voo
treffend. In Milaan,
spoorwegknooppunt v
pen gisteren geen 25
die anders dagelijks het station aandoen
De treinen die wel liepen, waren voor-
tamelijk international
trekkelijk weinig pa;
in vergelijking met de locaaltreinen. De
Orient-express, die van Parijs via Mi
laan en Venetië naar de Balkan rijdt,
had twaalf uur vertraging omdat vrij
wel nergens seinpalen en overwegen
werden bediend.
De PTT-staking was iets minder doel
treffend. omdat de chnsten-democrati
sche vakbond Cisl daai mei achter stond
De normale postbesiel '»*n hadden ech
ter niet plaats en 'a in telegraaf
diensten waren' dra -perkt. Vei
schillende postkantur. iren echtei
Napels. Op verschillende schepen in deze
haven is de bemanning in staking ge-
Als een echte kenner houdt mi
nister Vondeling een Corny-
rockshaan in de hand op de lan
delijke pluimveetentoonstelling
te Barneveld. Nadat hij een ope
ningswoord had gesproken, nam
de minister overal een kijkje en
maakte hij een praatje met de
heer Brons, tweede voorzitter
van de Pluimveevereniging
Barneveld
van alle proeven voor een periode
drie jaar, die een radio-actieve neer
slag kunnen veroorzaken.
Het voorstel zou volgens de senator
niet gelden voor proeven met vreedzame
doeleinden, die onder water, onder de
grond of in de kosmische ruimte worden
gehouden.
Inmiddels heeft Chroesjtsjef voor de
zoveelste keer het Brits-Amerikaanse
plan om de proeven gedurende een jaar
op te schorten, in scherpe bewoordingen
verworpen.
„De voorbereiding van een reeks proe
ven vergt ongeveer een jaar", schreef de
Sowjet-premicr in een brief aan een groep
Engelse predikanten, die ijveren voor een
algeheel verbod voor kernproeven. „Het
voorstel van Engeland en Amerika kwam
juist, nadat een reeks proeven was afge
lopen. Hun aanbod valt dus te vergelijken
met de verklaring van iemand die. juist
na een uitgebreid middagmaal te hebben
genoten, meedeelt dat h\j tot het avond
eten in hongerstaking zal gaan."
Atomen voor de vrede
Zweedse hoogleraar
wint prijs van
75.000 dollar
De Zweedse professor George C. de
Hevesy is de „Atomen voor de Vrede"-
prijs ten deel gevallen, voor zijn werk
bij de ontwikkeling van radio-actieve op
sporingsmethoden in de chemie en de
biologie.
De hoogleraar zal de prijs een be
drag van 75.000 dollar in januari van
het volgende jaar persoonlijk in de V.S.
in ontvangst gaan nemen. De prijs werd
het vorige jaar voor het eerst uitgereikt
aan de grote Deense atoomgeleerde Niels
Bohr.
Professor De Hevesy is uit Hongarije
afkomstig en verblijft sinds de oorlog in
de Skandinavische landen. Hij werd als
winnaar aangewezen uit een groep van
111 geleerden uit 19 landen. De jury nam
haar besluit met algemene stemmen.
KOUDER WEER
De Bilt verwacht tot mor
genavond Zwaar bewolkt
met plaatselijk mist en hier
en daar wat motregen, maar
ook enkele verspreide op
klaringen. Zwakke tot ma
tige oostelijke wind. Lagere
temperaturen. (Opgemaakt om 11.15 uur).
Vrijdag 28 november: zon op 8.20 uur,
onder 16.35 uur. Maan op 18.40 uur, on
der 9.45 uur. Op 4 december laatste
kwartier.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
fs!
zi;
£E
.0
ilx B
He
|i
Z
Helsinki^
onbew
geh bew
NNW 2
-u
-1
O04
Kopenh
zw bew
O
4
0
Londen
motregen
N 2
0 2
Brussel
goh bew
O 1
3
0
Partja
Bordeaux
Or.-noble
3£?«n
goh bew
geh bew
zw bew
w^ndstH
1
5
5
14
0
Franifort
MUncheo
Zürlch
Gen*ve
goh bew
motregen
O 1
OZO 2
NO 4
NNO 4
2
1
3
03
0 1
Wenen
Innsbruck
motregen
geh bew
NNW 1
2
0 1
03
Rome
Ajaccio
Madrid
licht bew
geh bew
onbew
W 2
windsul
windstil
13
13
n
Mallorca
regmtfH
NO 3
wzw s
13
12
4
13