k KLCVon GERO ZILVIUM Koningin en Prins naar Delftse T-H. Voor volgend jaar zijn 1050 meer onderwijzers nodig i oor *t eerst minder scholieren bij g.l.o. en v.g.l.o. verwacht Subandrio: Nieuw-Guinea niet voor Ver. Naties D Verdeling volumen voor scholenbouw in 1959 00 Nieuwe pres.-directeur N.S. verwacht voorlopig geen tariefsverhoging Vlieger veroordeeld tot vierhonderd gulden boete K. sell. sell. o. C.B.B.B. Pondje pockets alstublieft VRUDAG 21 NOVEMBER 19.',8 e- (Van onze parlementsredactie) 'olgend jaar zullen bij het gehele lager onderwijs 54.700 onderwijzers nodig zijn. Dat is 1050 meer dan op 1 januari 1958 vereist was. Voor JB960 zal het aantal-noodzakelijke onderwijzers Vermoedelijk nogmaals met .750 toenemen en voor 1961 met 150. De minister van o. k. en w., rar. Cals, deelt dit mee in zijn zesde nota betreffende de behoefte aan onderwijzers .Bij het gehele lager onderwijs. Bij de berekening van de vernielde getallen ffijn, naar de bewindsman meedeelt, de in 1956 geldende klassedelers als ^uitgangspunt genomen. Te beginnen met 1962 zullen, op basis iyan de voor 1956 geldende klassedelers, gjiroortdurend minder leerkrachten vereist lijn. In '67 neemt hun aantal weer eniger mate toe. Behalve ter voorziening in de behoefte aan grotere aantallen onder- "(jurijzers, die in het bijzonder in de jaren lot en met 1961 nog noodzakelijk zijn, is ,t*en aanbod van nieuwe onderwijzers apodig in verband met vertrek van leer- e trachten uit het lager onderwijs. Dit ver- c|rek wordt gedeeltelijk gecompenseerd eWoor aanbod van onderwijzers uit oudere ^Jaargangen, maar moet toch jaarlijks nog °noor een rechtstreeks aanbod van 1500 pa« geslaagden worden opgevangen. jc Voor de jaren 1959 en 1960 rekent de tigninister nog met een tekort van resp. iU50 en 50 onderwijzers. Van 1961 af zijn '♦echter in groeiende mate potentiële over schotten te verwachten, die in het alge- eAneen genomen iets gunstiger zijn dan in de voorafgaande nota's was geraamd. De jinogelijk tot verlaging van de leerlingen- fdschaal zal daardoor vermoedelijk iets eer- Ictder aanwezig zijn dan aanvankelijk werd [verondersteld. Echter zal vermoedelijk jniet vóór het schooljaar van 19611962 isprake kunnen zijn van invoering van de eerste fase van die verlaging. De maat regelen ter bestrijding van het onderwijs- «ekort moeten dus voorlopig onvermin derd worden voortgezet. De regeling voor de toekenning van fictieve diensttijd aan .Ihoofden en onderwijzers bij het lager on- j.derwijs zal in verband daarmee andermaal worden verlengd. De toekenning van studietoelagen aan kweekschoolleerlingen i6 in het afge lopen cursusjaar weer ruifner geweest dan in dé voorafgaande jaren. De minis- maakt voorts melding van het su dat de propaganda-actie blijkens de cijfers der nieuwe aanmeldingen bij de kweek scholen kennelijk heeft gehad. Vlo zorgelijk Hoëwel er tekenen zijn, die wijzen op hét intreden van een gunstiger situatie bij het g.l.o., zal bij u.l.o. de toestand In de eerstkomende jarén zorgelijk blijven, aldus de minister. Ook al zouden voldoen de onderwijzers met de volledige onder wijsbevoegdheid voor het gehele lager on derwijs aanwezig ztjn, dan is daarmee het u.l.o. slechte ten dele gebaat Het U noodzakelijk, dat een gedeelte van die vol ledig bevoegde onderwijzers één of mee' u.l.o.-akten behaalt Uit de cijfers van geëxamineerde en ge slaagde kandidaten voor de u.l.o.-akten de jaren 1953 t'm 1958 valt een gunstige ontwikkeling af te lezen. Uit de cijfers it de minister de conclusie te mogen trekken, dat de z.g. bonusregelingen en de regeling bevordering studiezin onderwij- goede vruchten afwerpen. Hij hoopt dat door voortzetting van de genoemde regelingen de moeilijkheden bij het u.l.o. zoveel mogelijk kunnen worden beperkt. Voor het eerst sinds vele jaren is bü het g.l.o. plus v.g.l.o. een teruggang van het aantal leerlingen te verwachten ter- ijl hjj het u.l.o. daarentegen een toene- lende instroming zal plaats vinden. De minister meent per 1 januari 1959 bij g.l.o. .g.l.o. op ca. 1.511.000 leerlingen tc moeten rekenen. Dit is ca. 9000 minder er op 16 januari 1958 aanwezig waren. Van 1 Januari 1959 op 1 januari 1960 zal het aantal leerlingen wederom afnemen n wel met ca. 25.000 tot een totaal van .486.000. Ook In de volgende Jaren wordt en daling verwacht en wel tot ca. 1.415.000 in 1966 en volgende jaren. Deze afneming bij het g.l.o. en v.g.l.o houdt met de kleiner wordende geboorte- generaties verband. De grotere geboorte- generaties van vlak na de oorlog treden thans het voortgezet onderwijs, waa der het uJ.o., binnen. Bij het u.l.o. is dan een stijgend aantal leerlingen te wachten. Voor 1 januari 1959 houdt de minister rekening met een aantal u.l.o.- leerlimgen van 233 000. Van 1 januari 1959 op 1 januari I960 kan een toeneming met 37.000 leerlingen tot in totaal 270.000 worden verwacht. Het grootste aantal uJo.-leerlingen verwacht de minister in 2, nl. 303.000. Daarna treedt een daling tot 282.000 in 1967 en volgende jaren. J. W. F. Werumeus Buning ter aarde besteld In alle eenvoud is gisteren op de be graafplaats Zorgvlied te Amsterdam de zondag j.l. op 67-jarige leeftijd overleden dichter, schrijver en journalist J. W. F-1 Werumeus Buning ter aarde besteld. Op verzoek van de familie werd in de aula niet gesproken. Alleen ds. W. Barnard (Guillaume v. d. Graft) las enkele verzen uit Job 38. Tot de circa honderd belangstellenden, die de baar volgden, behoorden Charlotte Kohier, Mary Dresselhuis, Cees Laseur. Otto Sterman. Voorts de dichters en schrijvers prof. dr. N. A. Donkersloot, A. Roland Holst, A. Viruly. mr. H. W. J. M. Keuls. Jac. Bloem, Godfried Bomans en mr. Francois Pauwels. (Van onze parlementsredactie) TTet bouwvolume van 210 miljoen, dat in het bouwprogramma voor 1959 voor de scholenbouw is opgenomen, is voorlopig als volgt onder- erdeeld: kleuteronderwijs 8 min., g.l.o. en v.g.l.o. (ind. gymnastiek lokalen) 24 min., b.l.o. 6 min., u:l.o. (incl. gymnastieklokalen) 2i min., kweekscholen en opleidingsscholen voor kleuterleidsters 6 min., v.h.m.o. 32 min., lager n.o. voor jongens 35 min., n.o. voor meisjes 17 min., middelbaar n.o. en uitgebreid technisch onderwijs ƒ11 min., hoger onder wijs (excl. Delft, Eindhoven en Wageningen) 37 min., landbouwscholen en Landbouwhogeschool te Wageningen 9 min., internaten en 4 min. één van de moderne gedistingeerde model len in Gcro Zilvium. De schoonheid van lijn en vorm en de diepe rijke glans geven cachet aan Uw tafel. Uw Gero-leverancier zal U Evolution, model 248, gaarne laten bewonderen. u*\ Mensenleeftijd ^QtAntic vERO Het Gero Spaarkrediet: Een artikel voor Uw leven, op aantrekkelijke voorwaarden en tóch de cassette gratis! I INDONESISCHE MINISTER van buitenlandse zaken, Subandrio, heeft gisteren een onderhoud van slechts veertig minuten gehad met zijn Britse ambtgenoot Selwyn Lloyd, doch men meende, dat de bespre kingen zouden worden voortgezet aan een door Selwyn Lloyd aangeboden maaltijd. A.F.P. meldt, dat volgens gezaghebbende Britse bron het onder houd een tamelijk algemeen karakter had en de economische betrekkingen, het Colomboplan en de toestand in Zuidoost Azië betrof. „voor ons veel gelegenheid tot ont plooiing bestaat". Hij herhaalde, dat Indonesië aanspraak maakt op Ne derlands Nienw-Guinea, maar geen beslissing van het internationaal ge rechtshof zou aanvaarden. Indonesië zon ook dit jaar Nieuw-Guinea niet voor de Algemene Vergadering vj Verenigde Naties brengen, omdat het meende geen voldoende meerderheid te zullen krijgen. Hij had met Selwyn Lloyd de vooruit zichten voor nieuwe Britse investeringen in Indonesië besproken, doch geen recht streekse projecten of aanvragen van Britse hulp ingediend. Hij was het eens vragensteller, dat de natlonalisa de Nederlandse bedrijven voors hands de betrekkingen tussen Indonesië en de westerse landen had aangetast, doch zeide, dat de reden van het Indone sische optreden thans beter wordt be grepen. Subandrio heeft ook premier MacMillan bezocht. Te Bonn zal hij een onderhoud hebben met zijn Duitse ambtgenoot von Bren- tano. Daar er tussen belde landen geen acute problemen bestaan, neemt men gens D.P.A. in politieke kringen te Bonn aan, dat men de algemene politieke toe stand zal bespreken. Hij wordt ook door president Heuss ontvangen. Marineraad hoort meer getuigen Z. Provinciën Ter aanvulling van het onderzoek et aan de grond lopen van Hr. Ms. De Zeven Provinciën in de havenmonding Den Helder op 26 augustus, zal de Marineraad onder voorzitterschap Lookeren Campagne nog tweetal getuigen horen. Daarvoor zal de raad In het gebouw de Zeekrijgsraad. Johan van Oldenbarne- ■eltlaan 3 te Den Haag, op maandag 1 december 's middags om half twee in openbare zitting bijeenkomen. De getuigen, die gehoord worden, zijn Subandrio zeide, dat htf met de Britse minister toas overeengekomen voortaan bü tussenpozen gemeenschappelijke be langen te bespreken en de standpunten kenbaar te maken. Hij verklaarde: „Over het algemeen hebben wij openlijk ge sproken en wij kwamen min of meer tot bepaling waar ons gemeenschappelijk be lang begint en zelfs waar het eindigt" Zelfs daar waar zij geen gemeenschappe lijke belangen hadden, waren zij het er over eens, dat de huidige bijeenkomst een begin was van een duidelijke omschrij ving van enige problemen in hun betrek kingen. Deze waren tot nog toe enigszins „incidenteel", daar Indonesia noch tot het Gemenebest noch tot een bondgenoot schap behoort. De minister van o. k. en w., mr. Cals, heeft deze cijfers bekend gemaakt In de derde nota bouwvolumen voor het onder wijs. Het bedrag, dat voor het kleuter onderwijs is uitgetrokken, is in hoofdzaak bestemd voor de bouw van kleuterscholen nieuwe wijken, die te ver van reed» bestaande scholen liggen. De belangstel- zoor het kleuteronderwijs stijgt niet mate als werd verwacht, zodat het bedrag, dat thans begroot wordt, lager ligt dan in de voorafgaande nota's. is volgens de bewindsman niet uit gesloten. dat in 1959 in de sector van het en v.g.l.o. meer zal kunnen worden geproduceerd dan thans in het bouwpro gramma is voorgenomen Het bedrag voor '.h.m.o. is 4 miljoen hoger dan het 1958 geraamde. Het is voor vast staand aan tg nemen, dat in de komende Jaren veel voor deze tak van onderwijs moeten worden gebouwd. Het bedrag v de scholen voor n.o. meisjes is aanm kelijk hoger dan voorheen, omdat het r gelijk is gebleken dit jaar op wat ruimere schaal goedkeuring tot de bouw van meis jesscholen te verstrekken dan aanvanke lijk kon worden voorzien. Voor wat betreft het hozer onderwijs staat het wel vast. dat he>t totaal van de investeringen, die bouwvolumen vragen het miljard zal overtreffen. „Men zal dus de naaste toekomst met hoge jaarlijkse bedragen rekening moeten houden", aldus minister Cals. De investeringen vooi i. zijn nodig om de in de komende 12 jaar te verwachten stijging van het aantal studenten met 23.600 op te vangen. De minister is, naar uit de nota bl|)kt. bereid in een beperkt aantal bijzondere gevallen de bonw van scholen, waarvoor geen urgentieverklaring kon worden strekt, volgens een bepaald systeem geltjk te maken. HU is van oordeel, da» systeembouw een waardevolle bUdrage zou kunnen leveren tot een versneld in halen van de achterstand in de scholen- Zelfs overweegt hij. of hU niet ondei bepaalde omstandigheden slechts volumei beschikbaar moet stellen, indien de be reidheid aanwezig is volgens een bepaald systeem te bonwen. Tot nu toe is belangstelling op enigszins uitgebreide schaal voor systeembouw niet gebleken. 725 miljoen De plannen tot stichting, verbouw uitbreiding van nijverheidsscholen, die bij het ministerie van onderwijs, kunsten en wetenschappen in behandeling zijn. vergen een bedrag van ongeveer 725 miljoen aan financieringsmiddelen, deelt minister Cals in de eveneens teren verschenen memorie van antwoord betreffende de Garantiewet leningen N.O mede. Uitgaande van het voor 1959 voor de bouw van nijverheidsscholen voorge stelde bouwvolumen, zouden deze plannen In ongeveer acht jaar verwezenlijkt kun nen worden. In deze periode kan de be hoefte aan financieringsmiddelen vo< bouw en inrichting op 725 miljoen den gesteld. Voor do komende tien Jaar is naar raming een bedrag van ƒ915 mil joen nodig. de president-directeur van de N.V. Nederlandse Spoorwegen zal zich, zoals in een deel van onze edi ties vermelden verband met het be reiken van de 65-jarige leeftijd terugtrekken uit de directie van de maatschappij. Op zijn verzoek is hem met ingang van 1 januari 1959 op de meest eervolle wijze en onder dankzegging voor de vele diensten, in een lange reeks van jaren be wezen, ontslag verleend en is hij tot commissaris benoemd. Als opvolger van de president-directeur is be noemd ir. J. Lohmann, de directeur van de vennootschap. ze verandering in de samenstelling de directie werden bekend gemaakt een aandeelhoudersvergadering in Utrecht. Kort na deze vergadering ont- ouwde de nieuwe president-directeur tijdens een bijeenkomst met persvertegen- oordigers zijn plannen voor de toe komst. Hij was van mening, dat de mo dernisering vin het spoorwegbedrijf niet meer in het straffe tempo van de afge lopen twaalf jaar kan geschieden. „Er zal wat kalmer aan gedaan moeten worden," deelde de heer Lohmann mee. Dit bete kent niet dat er stilstand zal optreden, rant bij de Spoorwegen betekent stil- itand achteruitgang. Overigens was de heer Lohmann t heid om tot opheffing van de gevaarlijks particuliere overwegen te komen. Ir. Lohmann werd op 5 oktober 1908 in Den Haag geboren. Hij studeerde aan ds technische hogeschool in Delft voor cl- r de ■che effic be drijfsvoering, die in Nederland zeer guns tig afsteekt bij andere landen, met name Engeland en Duitsland. Hij noemde de financiële positie van het bedrijf gunstig en verwachtte voorlopig geen tariefs- en loonsverhogingen. Ingenieur Lohmann zei verder, dat de Spoorwegen door zullen gaan met de auto matische beveiliging van de hoofdlijnen. Daardoor kunnen alle onbewaakte over wegen vervallen en vervangen worden door automatisch werkende halve spoor- IR. J. LOHMANN cl-ingcnieur. Na beëindiging van zijn studie trad hij als aspirant-adjnnct-inge- ■ur in dienst van de Nederlandse Spoor- gen. Geleidelijk klom hij hoger op tot hij in juni 1952 de top van de dienst Weg Werken bereikte en als chef van dezo dienst werd benoemd. Sinds 1 mei 1958 bekleedt ir. Lohmann de functie van dl- ur bij de Vennootschap. de toenmalige commandant maritieme bomen. Het ruilverkavelingsplan dat middelen in Den Helder en een vertegen- Izngs door de regering is voorgesteld, woordiger van het in de havenmonding wordt door de pres.-directeur van harte werkende baggerbedrijf. I toegejuichd. Hij ziet hierin een mogelijk- (Van een onzer redacteuren) T~"kE BELANGSTELLING van Hare Majesteit de Koningin en Zijne Koninklijke Hoogheid de Prins der Nederlanden voor Nederlands studerende jeugd is vandaag weer overtuigend gebleken uit het bezoek, dat beiden brachten aan de Technische Hogeschool te Delft en waarvan een van de charmantste hoogtepunten was, wat we zouden willen noemen, de groet van de studenten. Het Koninklijk Paar had een twintig minuten, zittende in de banken achter de studenten, het laatste gedeelte bijgewoond van een college in toegepaste mechanica, door prof. dr. ir. A. D. de Pater gegeven aan een 140 derdejaars studenten. Na afloop van het college begaven beiden zich naar het bordes aan de uitgang van de zaal en daar staande sloegen zij glimlachend hét vertrek gade van de honderden studenten, die aan het einde van de morgencolleges het hogeschoolcomplex verlieten om de lunch te gaan gebruiken. Het liep uit op een hartverwarmende, ovatie spontaan en indrukwekkend, zoals van studenten verwacht kan worden Vlaggende T.H. Als we ons goed herinneren is het van daag de derde maal, dat Koningin en Prins in het midden van de Delftse hoogleraren en studenten verkeren. De eerste maal was in 1955 ter gelegenheid OVERTREDING VAN LUCHTVAARTWET n UET KANTONGERECHT te Utrecht heeft gistermiddag de 27-jarige Hilversumsc vlieger R. v. d. H. con form de eis veroordeeld tot 400 of een maand hechtenis wegens overtre ding van de luchtvartwet. Deze ver oordeling kwam na een tuchtmaatre gel van de Raad voor de Luchtvaart, die verdachte op 17 oktober voor de tijd van twee jaar zijn vliegbevoegd- iieid heeft ontnomen. Het ging in deze zaak om het ong» luk, dat op 4 juni op de Loosdrechtse plassen gebeurde met een Tiger Moth Dit vliegtuig werd door de verdachte bestuurd. Op een gegeven ogenblik raak te het toestel in een vrille en kwam in het water terecht. Als verzwarende om standigheid werd ontdekt, dat verdach te voor hij opsteeg bier gedronken had De getuige-deskundige in dit proces was van mening, dat de piloot niet juist gemanoeuvreerd had. Deze mening was ook de officier van justitie toegedaan, die het beroep op overmacht dat de verdediger reeds eerder gedaan had, van de hand wees. De officier oordeel de, dat verdachte het met zijn verant woordelijkheid niet zo nauw neemt, ge tuige het feit, dat hij reeds vijf ve delingen achter de rug heeft voor i tredingen van de luchtvaartwet. De verdediger bepleitte clementie. Hij merkte op. dat zijn cliënt een vlieger in hart en nieren is en juist tot het type van stoutmoedige piloten behoort wier moed het hoge peil van de tegen woordige luchtvaart te danken is. (Kalf schuur sehrnuvê om Cata-Bavs< Buitanbijti) het gouden jubileum van de Tech nische Hogeschool. Beiden waren aanwezig bij de jubileumrede van rector-magnificus. De tweede maal het voorjaar van dit jaar. Met de Engelse Koningin en Prins bezochten koningin Juliana en prins Bernhard het Waterloopkundige laboratorium, dat wel zelfstandige stichting is, maar v toch hoogleraren en studenten verbonden. Diezelfde dag vertoefden prins Philip en prins Bernhard nog kort ogenblik in het gebouw voor werk tuig- en scheepsbouwkunde. En vandaag dan de derde maal. Om streeks elf uur arriveerden de konink lijke bezoekers voor het vlaggende T.H.- 'um aan de Professor Mekelweg. In hun gevolg bevonden zich Jonkvrouwe C. E. B. Röell, hofdame, en kapitein luitenant-ter-zee N. J. H. Gregory, adju dant van de Koningin en luitenant- I W. W. Kuyck, adjudant van Prins. De president-curator dr. C. H. der Leeuw en dr. ir. F. Q. den Hol lander, ir. A. G. Maris en de heer D de Loor, allen curator, wachtten hen op bij de ingang van het gebouw werktuig- en scheepsbouwkunde. De pre sidente van de Delftse Vrouwelijke Stu denten Vereniging, mejuffrouw H. J A. de Maar. bood daar de Koningin fraaie tuil bloemen aan, en- in de hal van het gebouw, waar de voorzitters van dè studieafdelingen en voo staande functionarissen van de Techni sche Hogeschool aan de Koningin Prins werden voorgesteld, sprak dr. Van der Leeuw een welkomstwoord. Sportcentrum Voor elk der te bezoeken afdelingen was ruim tijd uitgetrokken. Het Konink lijk Paar vertoefde bijna een half in het laboratorium voor vezeltechnolo gie, waar het. na een korte inleiding prof. dr. ir. J. W. H. Uytenbogaart. ken nis nam van de technieken ten aanzien van het restaureren en conserverer waardevolle (kunst-) historische textilia leder en behang. Even lang verbleef het in het laboratorium voor scheepscon structies en de sleeptank. Toen het college van prof. De Pater was bijgewoond, begaven Koningin Prins zich naar de grote vergaderz waar zij met een dertig hoogleraren de lunch gebruikten. Voor de middagaren stonden nog op het programma een bezoek aan bet stu- dentensport cent rum, aan het Ubo rium vóór technische natuurkundi bezichtiging van de benedenverdieping van een van de vier studentenflatgehou- wen aan de Oudraadtweg. In „Het Prin senhof" zouden Koningin en Prins thee gebruiken en daarna, omstreeks vijf aar, naar Soestdijk terugkeren. DE STRIJD om de pockets is nog niet ten einde. Er zijn. geloven we, evenveel voor standers als tegenstanders van de verkoop van pockets in kruidenierswinkels. Ook, als we goed zijn ingelicht, onder de boek verkopers. U weet toch wel waar het om gaat? Een niet erkende uit gever heeft het* plan opgevat zijn pockets via de kruideniers in de verkoop te brengen en de erkende uitgevers hebben daartegen een pro test laten horen, omdat, zoals zij zeggen, dit gaat betekenen, dat een gebied dat hun toebehoort in andere handen overgaat. De kruideniers zeggen: „Mensen weest nu blij dat wij jullie gaan helpen, want het uit eindelijk resultaat zal zijn dat Ne derland via ons in de boekwinkel Statistieken heb ben nl. uitgewe zen dat de Ne derlanders hele maal geen lezen de mensen zijn. We hebben dit altijd gedacht, maar het is niet waar. De omzet van leesbibliotheken loopt terug, radio en televisie schijnen de plaats van het boek te hebben ingenomen. Dat komt, zo wordt geredeneerd „omdat er bij het Nederlandse volk een schuchterheid is, die hen doet aar zelen de drempel van een boekwin kel te overschrijden." En dit is het grote wapen in de hand van de kruideniers. Ze zeggen „onze klan ten zullen er eerder toe komen bij ons een boek te kopen, omdat ze toch eenmaal bij ons zijn dan dat zij daarvoor een aparte reis maken naar de boekwinkel." Er schuilt wel iets waars in deze redenering. „Je zult zien." aldus de kruideniers, „via onze winkels komt de Nederlander weer naar het boek." We zullen het moeten afwachten. Vast staat, dat er nog veel Neder landers zijn die van boeken niet veel weten. ..Kortgeleden," zo vertelde onze boekhandelaar, „kwam er een deftige dime mijn winkel binnen. Ze zei „acht meneer zou u voor mij even de pocket kunnen inpakken Toen ik haar vroeg welk boek in pocket-editie zij wenste, antwoordde ze: „O zijn er meer, nou dan moet mijn man zelf maar even langs ko-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1958 | | pagina 5