Jlicuiwe £cihsrt)e GTouruitt ?.v.d.A. bindt strijd met j kabinet-Drees aan 't Wachten is op de Russische plannen ALBERT jtaar minister Witte weet I van geen wijken Bang-Jensen is strijd 0111 zijn recht begonnen Draad-televisie blijkt technisch mogelijk Agenda blijft struikelblok in Genève Latilit wmm Op hoog niveau moet men het gesprek vlot trekken RtxftitnlM 21 NOVEMBER 1958 BUREAUS: Steenstraat 87. ADVERTENTIES: J 0-20 per millimeter Familieberichten 0.18 per millimeter. (Blj contract belangrijke korting.) Postrekening 58936 Negenendertigste jaargang no. 11420 CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stanttiastlcfi Is ohfbleocn myn bert ia tcgljenspoct" Prins Zie pagina 7 Huurverhoging: nieuw breekpunt (Van onze parlementaire redacteur) iE socialistische Tweede-Kamerfractie zal niet meewerken aan een tweede huurverhoging in deze kabinetsperiode. Haar woningbouw- lert, de heer Bommer, heeft dit gistermiddag in de Tweeae Kamer on twonden verklaard, tijdens de behandeling van de begroting van volks- ■pvesting en bouwnijverheid, zoals we gisteren in een deel onzer ties meldden. „Als de P.v.d.A. geen verdere huurverhoging er accepteert moet ik met spijt constateren, dat dan mijn verant- prdelijkheid niet meer met die van de heer Bommer *e combineren zal J", zo antwoordde minister Witte. En daardoor werd het nogmaals dui- Sjk dat niet alleen de Nieuw Guinea-kwestie, maar ook het sociaal- fcnomisch beleid een struikelblok voor het huidige kabinet Drees kan rden. verfclarirug van de heer Bommer was int door haar duidelijke eerwou- id. Zij bevatte echter geen nieuws, de socialisten hebben dit standpunt jaar reeds ingenomen toen zij irvehhoging van 25 accepteerden. vrij recente, uitlatingen van so- isohe zijde Is trouwens reeds ge- dat de P.v.d.A. uiterst kritisch It tegen het streven om de subsiöie- te verminderen. bar na Is dan officieel in de Tweede Der op dit punt de strijd met het |net aangeboden. Want de verklaring I de heer Bommer gaat In tegen de be ta van de socialistische minister van inciën, de heer Hofstra, die van mening tt de subsidieiast (bijna écn miljard n, t.b.v. de landbouw en woning- jw) vrijwel ondragelijk Is. Door deze Ie subsidies worden andere activiteiten Elide overheid geremd, zo zei de minis- De socialistische fractie is dus niet tld zich veel van deze ministeriële ■^>raak aan te trekken. En daaruit blijkt ontevredenheid van de P.v.d.A. over financiële, sociale en economische >ld, waarop de socialisten reeds sinds tn vergeefs trachten hun stempel te 'Ipvendlen kan men rich afvragen wat r zin het nog heeft om SER-adviezen rragen, als één van de politieke par- h bij voorbaat verklaard dat dit advies i de laars zal worden gelapt. De socia- 73$sche fractie is dus niet bereid, dat is :1 gebleken, de kunstmatigheden in (en dat zijn consumenten- woducenitensubsiddes) te verwijderen. ndet. De stijging van het nabio- inkomen, zo kan men uit deze socia- she uitlating opmaken, zal dus uit- "ijk moeiten resulteren in een wel- iloonronde zonder meer. En dat ter- minister Hofstra de weer stijgende 'aart wil gebruiken voor een gehele [edeelitelijke afschaffing van de sub- Overigens zal dit vraagstuk niet worden voor medio volgend jaar. int eerder is het SER-advies over het iipvraagstuk. ingepast in het gehele pomische beleid, niet te verwachten, ie heer Bommer (soc.) wil vooral stre ep naar een verlaging van de bouw- Mten. Vooral een daling van de kapi- t5rente is van belang voor de ontwik- ng van de huurprijzen. Een stelling larin de andere constructieve fracties jh wel konden vinden. Economische huur De andere sprekers in dit debat hebben |h met grote voorzichtigheid obleem uitgelaten. Zij wilden tR-advies afwachten en dat is een alles- »s redelijk standpunt. Maas de heer Van r Peyl (c.h.) kwam tot de uitspraak dat de gegeven omstandigheden een huur- 1 irhoging op den duur onvermijdelijk is. heer Van Eibergen (a.r.) was tnder van een economische huur. al be- *ep hij dat deze wens op korte termijn et te vervullen is. Naar zijn mening zal j subsidiepolitiek eens een einde moeten Imen. De a.r.-woord"oerder zag het kurprobleem echter ook als een loon- .•obleem, Huurverhogingen zullen ge- Jmpenseerd moeten worden. Maar da Steken! dat de huurverhoging niet eerder Jgelost kan worden voordat de positie in weduwen en wezen, rentetrekkers e.d verbeterd. Het probleem is echter niet invoudig, want uit hert feit dat vele ge- nnen geen nieuwe woning kunnen be lleken. omdat de huur te hoog is (in fnsterdam maar liefst 4000 gezinnen!) »n men ook de conclusie trekken dat fomented nog de subsidie te laag is. teen wonder dan ook dat de heer Van Jbergcn op korte termijn geen oplossing oor het geweldige huurvraagstuk zag. Het probleem der leegstaande woningen eeft in dit debat nog al de aandacht ge- tokken. Dit feit komt voor zowel in de Jirticuliere- als in de wonlngwetbouw. Étet deze eerste sector betreft meende de weer Van der Peyl (c.h.) dat er in samen werking met de betrokkenen gestreefd moet worden naar een verkrijging beter inzicht in de markt ontwikke- MINISTER WITTE ling. Hoewel minister Witte dit denk beeld verleden jaar reeds heeft afgewe- probeerde de c.h.-afgevaardigde, overigens tevergeefs, de bewindsman te bewegen een tijdelijke rentebijslag te geven, of een tweede hypotheek als rente loos voorschot. De heren Andriessen (kath. n Bommer (soc.) vonden het vreemd dat minister Witte niet wist hoeveel ninigen er leeg staan. Die cijfers interesseerden minister Witte maar matig. Voor de particuliere bouw vond hij ze helemaal niet interessant. Een te duur huis in deze sector vond hij „een baken in zee". De volgende bouwer zal tot de ontdekking komen dat hij met prijs moet zakken. Als een woningwet woning te lang leeg blijft staan, kan de conclusie trekken dat de overheid de behoefte ndet goed heeft geschat. De be windsman zag maar één oplossing: de wonangwetfinanciering moet gebruikt worden voor de bouw van eenvoudige woningen. Een woning is niet gauw te mooi, te groot of te geriefelijk, zo zei hij, maar de beslissende vraag is: is de woning nog te betalen? De moraal van dit verhaal was dat de gemeenten iets eenvoudiger moeten gaan bouwen. Gelukkig kunnen 75 a 80*/» van degenen die minder dan 6000 verdienen geholpen worden aai „oude", vrijkomende woning. Het pro bleem der „piekuren" zal slechts weg gewerkt kunnen worden door algemene huurverhogingen. Particuliere bouw Minister Witte voelde er niet veel vooi om meer types woningwetwoningen t( laten bouwen. Daardoor zou de particu liere bouw onmogelijk worden. Wie kan concurreren tegen de overheid, die ar uit kan gaan dat de belastingbetaler toch betaalt?, zo zei de minister. Een uitlating die de heer Bommer (soc.) waarschijnlijk ook niet als muziek in de oren haeft ge klonken. De particuliere bouw zal dus ook moeten gelden voor de werknemers met iets hogere inkomens. En ook dat wai een pleidooi voor een sobere woningwet- bouw. De particuliere bouw loopt in de provincies Gelderland, Brabant en Lim burg, waar men veeJ prijs stelt op eigen woningbezit, zeer goed. In Den Haag is dit verloop redelijk, terwijl deze bouw in Amsterdam en Rotterdam slecht verloopt. Franse devaluatie tegengesproken Het Franse ministerie van financiën heeft gisteren verklaard, dat de neiging tot stabilisatie van de prijzen en een gun stige ontwikkeling van de betalingsba lans het bewijs leveren, dat de geruch ten over devaluatie van de Franse franc I iedere grond missen. De dollarkoers, die officieel op 420 francs is vastgesteld, liep vorige week op de zwarte markt op tot 452. BANG-JENSEN eigen verdediger EEN administratieve rechtbank I van de Verenigde Naties is gisteren in New York begonnen met de behandeling van de kwestie Bang- Jensen. Deze voormalige Deense functionaris van de V.N. werd door secretaris-generaal Hammarskjöld ontslagen, toen hij weigerde een lijst over te leggen van Hongaren, die hem als secretaris van een spe ciale commissie voor Hongarije inlichtingen hadden verstrekt. Bang-Jensen heeft bij het tribunaal van de V.N. een actie aanhangig ge maakt, die er in de laaste instantie op is gericht, zijn oneervol ontslag ongedaan te maken. In eerste instantie verzocht hij gisteren om toegang tot documenten in 't secretariaat van de volkenorganisatie, waarmee hij zou kunnen bewijzen niet schuldig te zijn aan het hem ten laste gelegde. De Deense regering heeft een bedrag van 19 000 gulden beschikbaar gesteld ter bekostigen van Bang-Jensens verdedi ging. Die verdediging verzorgt Bang- Jensen echter zelf, daarbij bijgestaan door Clifford Foster, juridisch adviseur van de Internationale liga voor de rech ten van de mens. Als getuige wenste Bang-Jensen twee hoge ambtenaren van de V.N., Cordier Stravropoulos. op te roepen. De recht bank ging hiermee echter niet akkoord. .en uiteenzetting van de kwestie door Bang-Jensen werd de zitting verdaagd. Verplicht schemeren in België TN DE MEESTE Belgische steden wordt de straatverlichting tot het uiterste beperkt -1- in verband met de staking in het gehele land van arbeiders bij de gas. en elek triciteitsbedrijven. De provinciale gouverneurs hebben de bevolking bovendien aan geraden zo zuinig mogelijk met gas en elektriciteit te zijn om het werk van zieken huizen en vervoersbedrijven niet in gevaar te brengen. Verschillende fabrieken moesten gisteren worden gesloten. Hetzelfde geldt voor bioscopen en theaters. Het personeel dat' in staking is gegaan, eist een salarisverhoging van twintig procent. Het tramwegpersoneel in Brussel evenmin tevreden sloot zich bij de staking aan en eist een verhoging van twintig frank per dag. Inmiddels hebben werknemers en werkgevers uit de gas- en elektriciteitsbedrijven reeds contact met elkaar opge nomen, in aanwezigheid van een regeringsvertegenwoordiger. „Grenscontrole door het Volksleger' „Als de westelijken straks naar West-Berlijn willen zullen zij te ma ken krijgen met het Nationale volks leger, aangezien Rusland ook van plan is de grenscontrole over te dra gen aan de Oostduitse autoriteiten". Dit verklaarde gisteren het kandi daat-lid van het centrale comité der Oostduitse partij en het was de eerste keer dat een vooraanstaand Oost duitser zich uitsprak over de omvang van de Russische plannen. Ook hij kon echter niet vertellen wanneer de bezettingstroepen het land nu zullen verlaten. Dit laatste zal vermoedelijk bekend worden als de Russische ambassadeur in Oost-Berlijn in een gesprek met pre mier Grotewohl de plannen van zijn re gering heeft bekendgemaakt. Het ge sprek zal plaatshebben zodra de ambas sadeur gedetailleerde voorstellen uit Moskou heeft ontvangen. In Bonn is men van oordeel dat de Sowjetunie haar deel van de controle bevoegdheden in Berlijn geleidelijk aan de Oostduitse regering zal overdragen. De bedoeling, zo werd herhaald, zou zijn, het Westen dat het Oostduitse regime niet erkent te dwingen toch met Oostduitsers te onderhandelen betreft de verbinding tussen West-Ber lijn en de Bondsrepubliek. Zoals gemeld heeft ambassadeur Een vreemd ongeluk geöeurde in de Ver. Staten Een straal jager steeg op van het vlieg veld El Toro in C'alifornië, kon geen hoogte krijgen en boorde zich aldus met q-ote snelheid in een expressetrem, die van Los Angeles kwam. Het leek een der grootste ismpen te zijn van de laatste ja- en maar in de trein bleek niemand ge wond en de piloot kon met slechts lichte veru-ondingen uit het toestel gered worden, kort voor dat het in brand vioog en ontplofte. Militair met jeep over de kop Gistermorgen is ln Leusden de 20-jarige dpi. huzaar eerste klasse H. M. A. Schlim- bach verongelukt De huzaar sloeg met een jeep, die hij bestuurde, over de kop. Hij werd ernstig gewond en overleed tijdene het vervoer naar het ziekenhuis. Tarief niet onbelangrijk hoger Het is technisch mogelijk gebleken één of meer televisieprogramma's door te ge ven op draadomroepnctteii. die aan be paalde eisen voldoen. Proesen in de prak tijk hebben dit aangetoond. De minister van verkeer en watcrstaai heeft dit mee gedeeld tijdens de schriftelijke voorbe reiding van de P.T.T.-begroting voor 1959. De voorzieningen ech'er die bij draad- televisie nodig zijn voor centrale ontvang en verdeelpunten en voor de aanpassing van de daartoe geschikte draadomroep- netten alsook voor het onderhoud van een en ander, zullen op zicn/elf een tarief vergen, dat niet onbelangnjit hoger is dan het huidige draadomroenarief, zo blijkt uit het antwoord van de bewindsman. De gebruiker zal bovendien re beschikking moeten hebben over eer- T.V .-toestel. Naast het tarief voor de doorgifte zou dé aangeslotene zich dus in koop of huur een voor draadtelevisie geschikt ont vangsttoestel moeten aanschaffen. Het van bedrijfswege beschikbaar stellen van dergelijke toestellen ligt niet in de be- In antwoord op een andere vanuit de Kamer gestelde vraag heeft de minister meegedeeld, dat heruitzending van bui tenlandse televisieprogramma's door mid del van steunzeneiertjes technisch uitvoer baar is. Het zal echter, gezien de dichte bezetting van de thans voor televisie in gebruik zijnde frequentieüanden, moei lijk zijn hiervoor in dit stadium golfleng ten te krijgen. Dit vraagstuk is overigens aan internationale regelingen onderwor pen. Daar hier het algemene omroepbe leid in het geding is, is he heruitzending van buitenlandse televisieprogramma's bij de minister van o. k. ei. w. aanhangig gemaakt. Overleg over deze zaak met de N.V. Nozema heeft nog niet plaats gehad Dat komt pas aan de orce, wanneer in beginsel een beslissing lot toepassing wordt genomen. Smirnof gisterochtend bondskanselier Adenauer op de hoogte gebracht de Russische plannen. Hoewel het gesprek nog niets is uitgelekt, re kent men er in Bonn op dat het de bedoeling van 't Kremlin is, in de toekomst alleen nog als scheidsrech ter op te treden, ingeval het tot een conflict mocht komen. Welke tegenmaatregelen eventeueel an Westduitse zijde kunnen worden ge- omen is nog niet te overzien. De Bonds republiek kan bijvoorbeeld een eind ma de handel met Oost-Duitsland, geen geval zal het komen tot het afbreken van de betrekkingen tus- inn en Moskou. regeringszijde werd ln Bonn ver klaard, dat men zich bewust is van dat het Westen grote moeilijkheden kan krijgen bij de bevoorrading va West-Berlijners en van de militairen die het westelijk stadsdeel zijn gelegerd. Vooral de verbinding door de lucht, aarvan de vluchtelingen uit de Oost- me in de regel gebruik maken, loopt rnstig gevaar. Volgens de burgemeester van West- Berlijn, Willy Brandt, heeft de Oost- partijleider Ulbricht de moeilijk- om Berlijn verscherpt om de aan dacht van de binnenlandse problemen len. Vandaag heeft burge- ■indt de toestand besproken buitenlandse zaken von Brentano. In de loop van vandaag meldden oog getuigen uit Oost-Berlijn dat de Russen bezig zijn hun kwartieren in de wijk Karlshorst te ontruimen. Men vertelde dat slechts één van de twaalf grote hui zenblokken. die tot voor kort door de Russen werden gebruikt, nog door hen is bezet. Het is niet bekend of zij naar een ander deel van Oost-Berlijn zijn verhuisd, doch men acht dit onwaaischijnlijk. Vanavond zullen de Britse, Amerikaan- en Franse commandanten in Berlijn ;n bespreking hebben met burgemees- r Brandt. Het is gebruikelijk dat zij maandelijks bijeenkomen, aoch in tegen stelling tot andere keren zal men nu niet toekomen aan het behandelen van de ge bruikelijke routine-kwesties Om de impasse op de Genccfse ferentie over het staken van kernproe ven te doorbreken, heeft het Westen voorgesteld, direct aan het werk te gaan zonder eerst een agenda samen 'te stel len. Voor een Russische reactie hierop Zoals bekend, vormt de- samenstel ling van de agenda het grote struikel blok op deze conferentie, die reeds drie weken aan do gang is. maar men nog geen resultaten heeft be reikt. Ook op de conferentie over 01 hoedse aanvallen, die in Genève wordt gehouden, heeft men met dezelfde moeilijkheden te kampen. De cor nistische afgevaardigden houden nog steeds vast aan hun eis, dat mei wel over bepaalde ontwapeningsvraag stukken als over politieke kwesties moet spreken. Het Westerse standpunt is. dat de conferentie zich uitsluitend met t nisehe kwesties moet bezighouden. modern LINOLEUM moderne GORDIJNSTOF modern KARPET in onze speciale expositie, tonen wij U de nieuwste KLEURENCOMBINATIE BULTHUIS it moderne woninginrichting BOTERMARKT 23 schuimrubber, matras Alle soorten „UBICA" matrassen uit voorraad leverbaar N.V. Textielhandel ADR. v. OOY Jr. Breestraat 39 Leiden Snuffelziektein Limburg 12.000 varkens besmet In Noord-Limburg moesten tot nu to 12.000 door de snuffelziekte besmette var kens worden geslacht. In Zuid-Limburg werd de snuffelziekte geconstateerd op een boerderij te Sohimmert en op twee boerderijen te Margraten. Woensdag vierde hei prinsdom Monaco zijn nationale feestdag en het prinselijk paleis vormde uiteraard het middelpunt van de festiviteiten. Kroonprins Albert, achteneenhalve maand oud, was voor deze gelegenheid gekleed in het Monegaskische landskos- tuum. Het gejuich was groot toen zijn moeder, prinses Gracia, met hem op het balkon ver scheen. Morgen in ons VLEERMUIZEN zijn dieren, die in de mens hun grootste vijand hebben gevonden. Om wat meer over deze „griezelige" zoogdieren te weten te komen, heeft een onzer redacteuren een bezoek gebracht aan de Sint-Pietcrsuerg, waar de vleermuizen in groten getale voor komen. In ons Zondagsblad ver schijnt morgen daarover een repor tage. Op de vooi pagina w ordt voorts aandacht gewijd aan de be tekenis V3n de schrijfster Selma Lageriöf, die honderd jaar geleden geboren werd. 0 Pagina 2 brengt weer een kort verhaal en ook de rubriek „Het leven Bont en Bondig". Op Blad Zij wordt stilgestaan bij de vragen, die de wekelijkse was dag met zich brengt, en aan een merkwaardige Hutspotclub in Am sterdam. In het Cultureel Venster leest u o.m. een beschouwing over leven en werk van de Duitse schrijver Manfred Hausmann. De pagina Geestelijk Leven wijdt aandacht aan het Christen dom van vandaag in Ierland, Ethiopië en Turkse en aan een merkwaardige zienswijze in Duits- lutietheorie. Ook wtrd een artikel opgenomen over de houding van de kerk tegenover de zgn. sexuele hervorming. De honoraria van de pocketboeken Het bestuur van de Vere-ni®ing van Letterkundigen is eenstemmig van oor deel, dat er geen reden bestaat om de honoraria van pocketboeken onder een andere regeling te doen vallen, dan die van de andere uitgaven. Het bestuur dringt er daarom met klem bij de leden en ook bij do oiet-georganlseerde schrij vers, op aan. geen contracten inzake pocketboeken te ondertekenen, indien daarin een lager percentage royalty is vastgesteld dan 10 procent. WEINIG VERANDERING erwacht tot morgenavond: Overwegend droog weer met enkele verspreide opklarin gen en hier en daar mist, meest zwakke wind uit oos telijke richtiDgen. Ongeveer dezelfde temperaturen. (Opgemaakt om 11.15 uur). ZON EN MAAN Zaterdag 22 november: zon op 8.10 uur, onder 16.41 uur; maan op 15.04 uur, onder 3.52 uur. Op -26 november volle maan. HET WEER IN EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur Brussel Hartje ZUrtdi Genève motregen motregen wzw NNW WZW zzo V rijhandelszone-conflict De Benelux-landen zullen vermoe delijk moeten wachten op de afloop van het gesprak tussen Adenauer en De Gaulle, voordat zij officiële reac ties horen op hun voorstellen voor het wegnemen van de aiscriminatie- vrees bij de niet-E E.G.- landen in de 0.E.E.S. In alle betrokken landen is men ervan overtuigd dat lijdelijke regelingen, die hervatting van de bespukingen in een rustige sfeer mogelijk u-aken, nuttig kunnen zijn en in Parijs wijst men erop dat Frankrijk al enige tijd bezig is eigen voorstellen hiertoe op te stellen. De Fransen laten zich daarbij leiden door twee overwegingen: 1. dat Frankrijk voor „tijdelijke maatre gelen" is. maar geen „voorlopig ak koord" over een vrijhandelszone kan aanvaarden dat op een „definitieve re geling" uitloopt en 2. dat de offers waarmee Frankrijk kan instemmen afhankelijk zijn van de voor uitzichten van de Franse betalings- Na het onderhoud tussen Adenauer en De Gaulle dat wordt gezien als een nieuwe poging om de besprekingen over de vrijhandelszone weer op gang te brengen zullen op drie december de ministers van buitenlandse zaken van de E.E.G.-landen de toestand tijdens een vergadering in Brusiel bespreken. Intussen maken in Brussel de deskundi- gen van de E.E.G.-landen, die zijn be last met het voorbereidende werk voor de commissie-Maudling overuren. Zij houden zich bezig met het uitwerken van technische voorstellen, waarvan de eerste gisteren naar de O.E.E .S in Pa rijs zijn gezonden. Deze voorstellen be treffen de controle op de herkomst van goederen die in de vrijhandelszone wor den ingevoerd. In het Engelse Lagerhuis is gisteren aan minister Maudling, die 16 belast met het voeren van de onderhandelingen over de vrijhandelszone, gedaagd of het denkbeeld van een vijhandelsgebied, bestaande uit Engeland, Stcandinaviè en andere niet-E.E.G.-landen die lid zijn van de O.E.E S., uitgeslmen is. De mi nister antwoordde, geen enkele moge lijkheid uitgesloten te achten, doch het naar voren schuiven van ren dergelijke alternatieve politiek op het ogenblik niet reëel te vinden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1958 | | pagina 1