Jüieume jTciiisrije (üouriuil
Rusland niet van plan
Berlijn te vechten
om
Weer hoop voor de
vrijhandelszone
Senembah beschuldigt Bank
Indonesia (verduistering)
Gouden ring uit de baars
bij de eigenaar
terug
Amerikaanse legerauto's
acht uur vastgehouden
Demonstraties
in Argentinië
Tienduizend repatrianten
naar Amerika
Vijftien min. gulden aan
tabak als inzet
ZATERDAG 15 NOVEMBER 1958
BUREAUS: Steenstraat
Directie. Redactie. Abonm
Advertentie-afdeling Tel 31441.
ADVERTENTIES: J 020 per millimeter
Familiebenchteo 0.18 per millimeter
(BIJ contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„StantoasUch Is ahfbltocn
myn hert la tcgljcaspotr
Negenendertigste jaargang no. 11415
ZÓ
VISSEN
Zie pagina 5
Chroesjtsjef belooft voorstellen
In Buenos Aires is gisteravond gede-
lonstreerd tegen vice-president Gomez,
ie hij blijft het ontkennen
zijn gew
het
cmplot tegen president Frondizi. Een
lenigte van ongeveer honderd mensen
rong gisteravond laat het bureau van
Iomez binnen, vernielde het meubilair,
iar slaagde er niet in de vice-president
pakken te krijgen. De politie weigerde
te grijpen.
Hen eist het onmiddellijk aftreden van
iomez, die wordt uitgemaakt voor een
rrader. De verijdelde staatsgreep komt
populariteit van Frondizi ten goede,
or de parlementsgebouwen verzamel
zich 'n enorme menigte, roepend „Viva
rondizi" en het aftreden eisend van de
verrader Gomez".
Inmiddels heeft de radicale partij van
igentinië Gomez uitgestoten a"l% lid en
eëist dat hij als vice-president zal af
reden. Gomez weigert hierop in te gaan
Aanslag na feestje
Weert zijn in de nacht vier of vijf
choten gelost op de 34-jarige P. Ver
leek. Hij is getroffen in een long, in
lies en in de maag en verkeert in
isgevaar. Hij is opgenomen in het
iekenhuis te Weert.
De heer V. was een avondje uit ge-
eest met de familie S. uit Weert, een
sestje dat na sluitingstijd van de café's
•rd voortgezet ten huize van de
unilie S. Nadat V. de woning had ver
ten werd cr een straat verder op hem
ihoten. Men weet niet wie de schoten
lost heefteen vuurwapen waarmee
kogels zijn afgevuurd is niet gevon-
en. De familie S.. vader, moeder en
ons, is in hechtenis genomen.
Een broer van het slachtoffer is enige
jd geleden slaags geweest met de vader
het gezin.
DE RUSSISCHE PREMIER, Chroesjtsjef, heeft de westelijke landen voor
stellen beloofd over de toekomstige status van Berlijn. In een rede,
die de Russische partijleider voor de afgestudeerden van de militaire aca
demie hield, kondigde Chroesjtsjef aan. dat de landen, die hebben deelge
nomen aan de oorlog tegen het Hitler-Duitsland en het fascistische Italië,
binnenkort deze voorstellen zullen ontvangen.
Met nadruk ontkende de Russische premier, onlangs te hebben gezegd
dat Rusland om Berlijn tegen het Westen wil vechten. „Wij hebben alleen
verklaard en doen dat nu weer", zei hij, „dat de aanvallers op verpletteren
de wijze zullen worden teruggewezen als zij Rusland en de socialistische
landen aanvallen."
Chroesjtsjef trok in zijn rede
vooral fel van leer tegen de Ameri
kaanse minister van buitenlandse za
ken, Foster Dulles, die heeft gezegd,
dat het Westen zo nodig geweld zal
gebruiken om West-Berlijn te be
houden.
Rusland laat zich niet intimideren door
dreigementen, ging de Russische premier
verder. „Staatslieden als Dulles moeten
niet direct naar een revolver grijpen, zij
moeten beseffen, dat de partij, die zij
willen aanvallen eenzelfde en misschien
zelfs een veel krachtiger en angstaan
jagender wapen bezit."
Incident
Inmiddels hebben zich sedert het be>
gin van de Russische actie tegen Berlijn
de eerste moeilijkheden voorgedaan,
de grens even buiten West-Berlijn zijn
gisteren drie Amerikaanse legerauto'
acht 4en een half uur door de Russen
vastgehouden, 's Avonds werden
auto's weer vrijgelaten, nadat de Ame
rikaanse bevelhebber in Berlijn hierom
bij de Russen had verzocht.
In West-Berlijn vergaderden gisteren
Amerikaanse, Engelse en Franse politieke
functionarissen om de kritieke toestand
te bespreken. Na de vergadering zei een
Amerikaanse diplomaat: „Wij verwachten
niet, dat de Russen de viermogendheden-
""A-J tigd optimisme." Dit heeft de
Nederlandse minister van buiten
landse zaken, mr. Luns, na afloop
van de besprekingen over de vrij
handelszone in Parijs verklaard.
De Nederlandse minister ontkende
echter niet dat er nog grote moei-
ijkheden zijn te overwinnen. „Het is
telfs nog det vraag", zo zei hij, „of
alle landen het wel over het beginsel
de vrijhandelszone eens zullen
worden. Maar de mogelijkheid scha
kel ik zeker niet uit."
winstpunt van de conferentie was,
dat de besprekingen zakelijk zijn ge
weest en niet geleid hebben tot onover-
[omelijke moeilijkheden. Over vele on-
lerdelen van het memorandum van de
E.E.G.-landen is zelfs overeenstem-
ning bereikt. Het is echter absoluut
zeker of voor 1 januari een over-
Wikomst zal zijn bereikt.
Vooral de kwesties van de buitenta-
ieven en de daarmee verband houdende
voorkeursrechten in het Britse Gemene-
lest zijn lastig. In grote lijnen gaat het
ig steeds tussen een door Engeland
'orgestane algemene vrijheid met de
aangekoppelde contingentering en een
door Frankrijk voorgestaan strak re
gime. Op redelijke basis wordt er even
wel over een compromis gesproken. De
Britse delegatie is zelfs berei3 conces-
Minister Luns deelde verder mee, dat
in de conferentiezaal niet is gesproken
over een tijdelijke oplossing voor de
moeilijkheden, die na 1 januari tussen
de zes landen van de E.E.G. en de elf
overige O.E.E.S.-partners kunnen ont-
Inmiddels heeft de Franse minister
Soustelle verklaard, dat het niet mo
gelijk is een vrijhandelszone op te
richten op de wijze zoals deze door
Engeland wordt voorgesteld. Frank
rijk, zo beloofde Soustelle, zal wel al
zijn best doen om een oplossing te
vinden.
De Engelse paymaster-generaal, Regi
nald Maudling, die de gehele conferen
tie heeft bijgewoond, toonde zich zeer
verbaasd over deze verklaring van Sou
stelle.
De volgende week zal de tweede com-
missie-Maudling haar werkzaamheden be
ginnen. Dan zullen de zeventien landen
wezenlijke politieke beslissingen moe
ten nemen. Voor ons land zal prof. J
Zijlstra, minister van economische za
ken. aan het overleg in deze commissit
deelnemen. De ministers zullen hun be
slissingen nemen aan de hand van
porten, die deskundigen bedrijfstaksge-
wijs zullen indienen.
Zon
en mist
weerkundige medewerker
Na enkele voor novt
de dagen scheen giste
In de oostelijke helft i
het nog somber.
ber veel te kou-
n volop de zon.
n ons land bleef
laar kwamen de
Vraag deskundig advies
aan dt juwelier-horloget
opklaringen eerst in de avonduren. Ge
durende het weekeinde zal het'weer in
ons land worden bepaald door een hoge-
drukgebied, waarvan het centrum dich-
bij Zuid-Engeland ligt. Hierdoor blijft
de wind zwak uit westelijke richting en
zal het ook droog blijven. In deze rus
tige atmosfeer koelt de lucht, vooral
in de nachturen, sterk af, plaatselijk tot
even beneden het vriespunt. De vochtige
lucht die nog aanwezig is, gaat daarbij
over in mistvelden, zoals die vanmor
gen in het uiesten van het land voor
kwamen. Overdag zal de zon er op de
meeste plaatsen in slagen deze mist weer
op te ruimen, al kan de mist morgen
ochtend het toedicht enkele uren lan
ger volhouden dan vandaag.
overeenkomst eenzijdig zullen opzeggen.
De Oostduiitse communisten hebben een
krachtige actie tegen de westelijke mo
gendheden ontketend. Communistische
agitatoren zijn naar alle delen van West-
Duitsland gestuurd om daar te vertellen,
dat Engeland, Frankrijk en Amerika West-
Berlijn wel in de steek zullen laten.
Oost-Duitsland had West-Berlijn ge
makkelijk kunnen inpalmen, maar heeft
dit nog niet gedaan, zo vertellen deze
communisten, om de internaitionale span
ning niet te vergroten.
Rotterdam centrum
van boycotactie
De internationale boycot van schepen
die waren onder zogenaamde „goedkope
vlaggen", zal worden geleid vanuit Rot
terdam, Zoals wij gisteren in een deel
van onze edities al meldden, zal de boycot
worden gehouden van 1 tot en m
december.
In kringen van de Internationale fede
ratie van transportarbeiders gelooft
dat de actie het felst zal worden gevoerd
in de havens van Rotterdam, Hamburg
en Antwerpen. Ongeveer 1200 schepen
worden erdoor getroffen. Deze schepen
varen, zoals gemeld, onder de vlaggen
van Panama, Liberia, Honduras en Costa
Rica.
Maandag zal men m Delft beginnen
met de huis-aan-huis-verspreiding
van het Delfts blauw ganzebord,
waarmee op originele wijze de ge
meentelijke begroting wordt verdut
dclijkt. Op de foto ziet men de heer
H. J. Voorwinde, voorlichtingsamb
tenaar, burgemeester De Loot
het spel uitleggen.
Nieuwe ivet en nieuwe hoop
Vele organisaties verlenen hun
hulp voor de overtocht
AMERIKA heeft opnieuw zijn grenzen opengesteld voor een aantal uit
Indonesië gerepatrieerde Nederlanders. De nieuwe wet Pas tore-Wal ter
opent voor 3136 Nederlanders met hun gezinnen de mogelijkheid, om naar
de Verenigde Staten te emigreren. Bij een gemiddelde gezinsomvang van
3 tot 4 personen zullen dus bijna 10.000 gerepatrieerden een visum kunnen
krijgen.
Zij die voor en
in aanmerking we
zich opgeven bij
dingskantoren vo<
ligratie naar Amerika
risen te komen, kunnen
alle erkende aanmel-
De Koningin heeft gisteren 11
jaardencentra in Baarn bezocht: het
protestants-christelijk bejaardencen
trum BAVO en het tehuis Patrio van
de Vrijzinnig protestantse stichting
tot huisvesting van bejaarden, ge-
repatrieeden en ontheemden. De
Koningin maakte een rondgang door
de beide tehuizen en sprak met de
verpleegden. Een van hen, de heer
Van Sorgen, juist terug uit een zie
kenhuis, ontving uit de tuin van ko
ningin Juliana. Op haar beurt kreeg
de Vorstin bloemen aangeboden
zie foto), van de 94-jarige mevrouw
M. PfaffHartsinck (wier dochter
van 75 ook in BAVO is opgenomen),
terwijl de 69-jarige E. G. Geeraths
de Koningin een door hem ge
tekende wajongpop schonk.
De aanstaande emigranten moeten in
het bezit zijn van een Nederlands pas
poort. Ze dienen in Indonesië verblijf te
hebben gehouden en naar Nederland te
zijn gekomen tussen 1 januari 1949 en
2 september 1958. Op laatstgenoemde da
tum dienen de emigranten in Nederland
gevestigd te zijn.
Zoals bij iedere vorm van emigratie
naar de V.S. moet ook voor hen,
onder het nieuwe programma over
len komen, een borgstelling zijn afgege-
Verschillende grote organisaties in
Amerika hebben zich echter evenals in
het verleden, bereid verklaard hiertoe
hun medewerking te verlenen. De We
reldraad van Kerken, de Katholieke
Vluchtelingenhulp, de zusterorganisatie
j van de Gereformeerde Kerken in Neder-
I land en andere zijn enkele van deze in-
I stellingen.
I Ook heeft de Nederlandse regering en-
I kele voorzieningen getroffen o.m.
I aanzien van de subsidiëring, om
Zijn woorden waren bestemd voor twee
consulaire ambtenaren van de Republiek
Indonesia, die 15 minuten na het begin
gestoord te wordenDeze beleefde, maar niettemin onverbidde
lijke uitspraak kwam gisteren uit de mond van de bode bij de Amsterdam
se rechtbank, waar de geruchtmakende zaak Senembah-maatschappij con
tra Bank Indonesia diende.
van de zitting de zaal binnen wilden
komen. Dat lukte hun echter niet. Want
toen de hehandeling van het korte geding
begon, had de president, mr. U. W. H.
Steehman de bode uitdrukkelijk gezegd,
niemand meer toe te laten. Even daar
voor was men al naar een grotere zaal
verhuisd, want zo overstelpend
belangstelling, dat de eerste ruimte te
klein bleek. Ook de grotere zaal was
spoedig tot uitpuilens toe gevuld en van
daar, dat de bode zich zo stipt aan de
opdracht van de president hield. Ondanks
het feit, dat de Indonesiërs niet zo gauw
een parkeerplaats voor hun auto hadden
kunnen vinden en dus een aannemelijke
verontschuldiging hadden, bleek de bode
onvermurwbaar
Zoals bekend gaat het im deze zaak
een partij tabak van de Senembah maat
schappij, die de Bank Indonesia als on
derpand onder zich heeft en weigert aan
de eigenaars ter beschikking te stellen.
In september van dit jaar heeft de Senem-
bahmij. deze partij tabak van 6262 pak
ken aan Denemarken verkocht. De maat
schappij maakte gebruik, zoals mr. J. T.
Asser uit Amsterdam, de pleiter voor de
Senembahmij. zeide, van de ongekend
hoge prijs die op het ogenblik voor Suma-
tratabak wordt betaald. Met het korte
geding hoopt de eisende partij te berei
ken, dat de Nederlandse rechter de Bank
De vis hapte tweemaal
Maar de politie
Zwolle vorige maand aantrof in
grote baars, die hij in het Zwarte Water
te Hasselt had gevangen, is eindelijk
weer terecht bij de eigenaar. De ring
bleek het eigendom te zijn van de 34-
jarige aannemer W'. Schutte, even
uit Zwolle, die op de bewuste dag niet
ver van de plaats waar de heer Helbers
zijn vangst ctced, ook zijn dobbertje had
uitgegooid.
In een zijz&k van de jas van de heei
Schutte zat de zegelring, die hij een
paar maanden eerder van zijn vrouw ge
kregen had. Hij droeg de ring nooit om
dat deze te groot was. Zoals bij vissers
bruikelijk is, had hij altijd een doekje
zijn zak om zijn handen schoon te
maken en de ring moet bij het te voor-
:hijn halen van het doekje in het watei
•vallen zijn. Een gulzige baars zag de
ring naar beneden zweven en maakte
korte metten met het blinkende ding.
Blijkbaar was de baars in een vraat-
heeft het er
maar druk mee
zuchtige bui. want toen hij een poo.»
later een worm in het water zag kron
kelen vond hij het nodig om ook die te
verorberen. Het bleek zijn galgenmaal
te zijn geweest en de baars moest onder
vinden, dat hij niet ongestraft in eer
vishaakje van de heer Helbers kon bijten,
'i'oen de buit boven water kwam had de
visser al direct door dat er iets vreemds
met de baars was. Hij voelde namelijk
iets hards in het lijf van de vis en hij
iarzelde niet om thuis tot een chirur
gische ingreep over te gaan.
Deze Ingreep maakte een eind aan het
leven van de baars, maar werd het begin
een hele hoor drukte op het Zwolse
politiebureau. De heer Helbers braebt
namelijk dezelfde avond zijn merkwaar
dige vondst naar de politie. Ook de dag
bladen werden van de vreemde vangst
in kennis gesteld en het duurde niet lang
of honderden gegadigden kwamen zich in
de volgende weken melden.
Het was nog een geluk, dat van de
aanmelders al meer dan de helft af
vielen omdat uit een keurmerk op de
ring bleek, aat het sieraad na 1953 ver
kocht was.
De papieren van de heer Schutte, die
cok kwam opdagen, stonden al direct
zeer goed. Eerst kon hij verklaren, dat
hij op dezelfde dag, dat de baars gevan
gen was, 600 meter verderop had zitten
te vissen.
Ook zag hij kans zijn ring uit tien
andere, die sterk op de zijne leken, te
isoleren. De zaak was hiermee afgedaav
en de politie heeft nu nog vele dagen
werk om alle goudzoekers schriftelijk in
kenns te stellen van het feit, dat zij
beslist niet de eigenaars van de ring zijn.
Indonesia op straffe van een dwangsom
er toe zaJ nopen de aan Denemarken ver
kochte partij tabak, die tn Amsterdam is
opgeslagen, ter beschikking van de Se
nembah te stellen.
Ook beschuldigde mr. Asser in zijn 2 V4
uur durend pleidooi de Bank Indonesia
in Medan ervan, opzettelijk verduistering
Senembah en is door de Bank Indonesia
verkocht, zonder dat de opbrengst ervan
aan de maatschappij ten goede iB ge-
Vereffend
De Bank Indonesia is pandhoudsfcer
'kredietgeefster van de maatschappij, die
in Indonesië niet over voldoende liquide
middelen beschikt om zelf de tabaksoogst
te financieren. Men nam daarom roepiah-
kredieten op, waarvoor de bank als
derpand de tabaksoogst kreeg. Volgens
mr. Asser had de Senembah 38 miljoen
roepiah als krediet opgenomen, maar be
draagt de waarde van de verduisterde
partij tabak, die in Indonesië door de
Bank Indonesia is verkocht, echter 51
miljoen roepiah. De Sennembah stelt zich
op het standpunt, dat de kredietschuld
thans ruim vereffend is. Men acht zich
dus gerechtigd, over de partij in Amster
dam van 6262 pakken te beschikken.
Uitvoerig schetste pleiter de gang
van zaken in Indonesië en de gedwon
gen beheersoverdracht van Senembah6
bezittingen op 14 december van
vorig jaar.
„De beheerders schijnen rubber van
de ondernemingen lokaal te verkopen,
en het geld te izvnen," zei mr. Asser.
„De Senembah in Amsterdam krijgt
daar echter geen mededeling vai
ook wordt de opbrengst van de rub
ber niet aan haar verantwoord. Men
spreekt in Indonesië van de con
wijze waarop het bedrijf wordt voort-
gezte, maar dat geschiedt uitsluitend
ten voordele van Indonesië. De Senem
bah in Amsterdam hoort nooit iet*.
Ziet nooit een cent en krijgt geen
afrekeningen."
Openbare orde
Mr. Asser stelde zich bijzonder teweer
tegen het standpunt dat de Bank Indone
sia in deze kwestie inneemt. De bank
zegt namelijk, dat de onderbeheerstellirvg
van Nederlandse bedrijven geschied is
krachtens wettelijke maatregelen van
Indonesië. Deze zouden volgens de Bank
Indonesia niet door een Nederlandse rech
ter beoordeeld mogen worden.
„Maar de rechter hoeft geen uitspraak
te doen over de grondwettigheid van die
maatregelen," aldus pleiter.
„Hij moet zich slechts uitspreken over
de vraag of de gevolgen van die maat
regelen io strijd zijn met de Nederlandse
openbare orde." In dit verband haalde
en uitspraak uit Engeland over een
soortgelijk geval aan: „Deze vorm van
verweer mag niet tot legalisatie van na
tionaal onrecht leiden
„Niet bevoegd
In de middagzitting luisterde de presi
dent naar het pleidooi van mr. D. J.
Veegens uit Den Haag, de raadsman van
de gedaagde Bank Indonesia. Hij zei, dat
de Republiek Indonesia uit volkenrech
telijk oogpunt een rechtssubject gelijk
het Koninkrijk der Nederlanden i».
Indonesië is dus terzake van zjjn hande
lingen nlef onderworpen aan de Neder
landse rechtsmacht, zei h\j, tenzij zij zich
daar vrijwillig aan onderwerpt. „Waar-
uiteraard geen sprake is." zei pleiter.
(Zie vervolg op pagina 5)
welslagen van dit speciale emigratie-
programma voor gerepatrieerden te be
vorderen. Dit wordt mogelijk gemaakt
mede dank zij de financiële steun Van
de intergouvernementele commissie voor
Europese migratie.
Ook zij, die zich reeds eerder voor
emigratie naar Amerika hebben opgege
ven kunnen zich aanmelden, indien zij
voor een visum onder de nieuwe wet
in aanmerking wensen te komen. Zij
kunnen dat doen bij het Amerikaanse
consulaat in Rotterdam of bij een erkend
aanracldingskantoor.
GENEEFS GESPREK
De conferentie In Gcnève over het voor
komen van onverwachte aanvallen, is cr
niet in geslaagd de Impasse over de doel
stellingen van de bijeenkomst en de
agenda te doorbreken. Van gezaghebbende
zijde is meegedeeld dat de Impasse zo
volstrekt Is. dat de vertegenwoordigers
van Westen hebben gevraagd de bespre
kingen tijdens het weekeinde volledig stop
te zetten.
(Advertentie)
Reuma - Astma - Bronchitis
Hartpatiënten
ERIK
Elektrische zwakstroom
ONDERDEKENS
LITSJUMEAUX, 2 MAAL 90 x 190, 5
«landen regelbaar, 2 pers. en Lltsjumeaux
elke helft afzonderlijk regelbaar.
LINKER LISSE
HEEREWEG 7 02530—3185
Alleenverkoop voor Nederland
Prosp. gratis op aanvraag verkrijgbaar.
Plaatselijk mist
De Bilt verwacht tot moe
genavond:
- Op vele plaatsen mist,
maar morgen ook hier en
daar zonnige perioden. Wei
nig wind. Vannacht tempe
raturen om het vriespunt tot lichte vorst.
Morgen over het algemeen lagere tem
peraturen dan vandaag. Opgemaakt om
11.15 uur.
ZON EN MAAN
Zondag 16 november: zon op 8.00, on
der 16.49; maan op 12.35. onder 22.26 uur.
Maandag 17 november: zon op 8.02, on
der 16.47; maan op 13.07, onder 23.34 uur.
Op 18 november eerste kwartier.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 i
-
-
lil
s 1
j
JP
«V®
izS. 8
s
Sd
CS
t -
Luxembu
Bor3vau»
Grenoble
Herlijn
Krankfon
ZUrtch
zw bew
onbew
licht how
half bew
windstil
windstil
windstil
Weer'n bericht
Zon op: vanavond 11 uur.
De Erres electro deken brengt zonne-J
warmte tussen kille, klamme lakens,
zodat U geniet van een weldadige nacht-
rust. Nooit meer last van koude voelen!
ERRES electro-deken 64.50
veilig, gezond. JiS&h
werkelijk afdoende yEa
In fraaie doosverpakking
c«o^ideaal.. Suu Ifrjjjrfi'^ 5