BARTELING ETHERGOLVEN Van de een ruimtevaartwagen en nieuwe Ford-produkten WYBERT UIT HET LEVEN GEGREPEN. leider van De Lichtboei sujumufMasm OMROEP MET DE BIJBEL", EN TÓCHVOOR IEDEREEN tèlètyisie WOF.NSUAC 12 NOVEMRF.R 19S8 Waar menselijk leed en menselijke nood om hulp roepen staat het Leger des Heils klaar om te helpen. Toen de eerste soldaten van William Booth in de tweede helft van de negentiende eeuw hun opmars door de wereld begon nen om hen, die in grauwheid en duisternis hun dagen leefden de Blijde Boodschap te brengen, lieten zij in alle landen de sporen van hun activiteit na. Overal verrezen posten, toevluchtsoorden voor mensen-in-nood, ongeacht of die nood nu in het geestelijk dan wel in het materiële vlak lag, en tot op de dag van vandaag hebben Booth's soldaten die posten bezet gehouden, diensten verrichtend aan anderen, zichzelf wegcijferend, als het moest zichzelf ook opofferend, en dit alles, zoals zij zeggen, uit liefde tot de Grote Meester. Met een van hen hebben we gesproken, met majoor S. Barteling., de leider van de. wat wel eens is genoemd, „vergaarbak van alles wat ergens anders onderdak vindt", en hij heeft ons van rijn werk verteld, zo maar wat verhalen „uit het leven gegrepen". 10% zomaar extra Inel hel ZIZ VERVLOOT ideaal spaarplan GEVESTIGD IN ELK POSTKANTOOR Franse opvatting over commerciële t.v. Tijdens de conferentie in Franse om- roepknngen over de vraag, of een tweede televisieprogramma door een commer ciële organisatie zal worden gefinancierd, heeft de nieuwe directeur-generaal van de Franse omroep verklaard, dat de Ame rikaanse ervaringen met commerciële te levisie „bepaald ontmoedigend" zijn „De commerciële televisie heeft in Amerika enorme vervlakking bij de kij kers tengevolge, we mogen gerust zegger. dat de mensen er dom van worden," al dus de directeur-generaal, „en het zou voor ons onzinnig zijn. zo een groot euvel binnen te halen om kleine financiële moei lilkheden te doen verdwijnen." Dat was wel duidelijk gezegd. TljAJOOR BARTELING is 59, maar zoals hij daar, breed en fors, achter J-'J- zijn bureau zit en opgewekt converseert, is hem dat niet aan te zien, hoewel zijn haren al grijzen. Het Leger houdt dus zijn soldaten jong. Wer ken in en voor het Koninkrijk Gods schijnt dus niet oud te maken. En ook de geestkracht niet te breken, in weefwil van de aanvallen, die de proble matiek van het leven daarop dag in dag uit onderneemt. Heilssoldaten be zitten nu eenmaal het geheim van de levensblijheid en met dat geheim overwinnen zij elke tegenslag, elke teleurstelling en elke tegenwerking en van dat geheim willen en moeten zij vertellen aan een ieder, die zij op hun weg ontmoeten, enkel en alleen omdat zij er niet over kunnen zwijgen. Majoor Barteling is met het geheim van de levensblijheid al,langer dan dertig jaren op pad. Hij ontdekte hot op een even wonderlijke manier als tienduizenden 90ldaten van het Leger het in de loop der jaren hebben ontdekt. Hij was er niet op uit om het te vinden, maar hij werd er met de neus bovenop gedrukt. „Dansende ben ik het Leger binnengekomen", vertelt hij en dat gebeurde toen hij juist voor zichzelf had uitgemaakt, dat hij voortaan zelf wel zijn levensweg zou bepalen „Toen ik achttien Jaar was brak ik met de Kerk Ik woonde destijds in Sloten en ik was tuinder. Op een keer had ik met een vriend afgesproken, dat we zouden leren dansen We gingen naar Amsterdam en belandden in de Gerard Döustraat. Vanuit een zaal klonk gezellige muziek ons tegen, en mijn vriend en ik zeiden: daar moeten we zijn. We pakten elkaar bij de arm en dansend gingen we de zaal in Toen we binnen waren zagen we. dat we een samenkomst van het Leger des Heils hadden gestoord. Ik ben die avond in de zaal gebleven, en heb sindsdien het Leger nooit .meer verlaten." Hij werd ge woon Heilssoldaat, later muzikant bij het - Leger In 1927 ging hij naar de kweek school om te worden opgeleid tot officier en na de kweekschool diende hij in ver- scheiden» korpsen, eersi in Nederland, later in het toenmalige Nederlands-Oost- Indië Over zijn eerste aanstelling in Assen, waar hij tweede in bevel werd, weet hij nog alles te vertellen In 1936 werd hjj uitgezonden naar Indic. Toen de oorlog zich ook tot dat deel van de wereld ging uitstrekken werd hü, met alle Nederlanders, opgepakt en geïnter neerd. Zeker van de Heilssoldaten moes ten de Japanners niets hebben. „In het kamp hebben we een goede tUd beleefd We hadden onze samenkomsten, onze ge sprekken met zieken, en we hebben zelfs nog een Heilssoldaat kunnen inzegenen. Om wat geld te verdienen was ik nu eens timmerman, dan weer schoenmaker, en ik ben zelfs kleermaker geweest." Drie-en-een-half jaar zat majoor Bar teling in het kamp opgesloten. Toen kwam de bevrijding „Ik werd naar Batavia ge- bractit en daar ontmoette ik dan weer na zoveel jaren mijn gezin." In 1946 keerde dat gezin terug naar Holland. En bij de thuiskomst in het vaderland bleek, dat het kampleven majoor Bartelink erger had aangegrepen dan hij had vermoed. „Mijn zenuwgestel had zo'n klap gekre gen, dat ik niet eens mijn naam kon schrijven." Na een half jaar verlof was hij zo ver opgeknapt, dat hij weer in het korpswerk kon worden ingeschakeld. Hij werd achtereenvolgens geplaatst in Amersfoort. Gouda en Rotterdam 8. en drie jaar geleden werd hij belast mot He leiding van het hotel, dat is gesticht voor zwervers en daklozen. Rots Dat is dan. slechts met enkele feitelijk heden getekend de man. op wiens schou ders de verantwoordelijkheid rust van een niet onbelangrijk onderdeel van het Leger. Hij is breed en fors en dat is een voor deel voor het geval hij met lastige klanten te doen krijgt, die bewust tegen de regels van het huis ingaan. En hij heeft een rustige oogopslag, een vertrouwenwek kende manier van praten, maar bovenal een oor. dait kan luisteren en dat is be langrijker, want mensen-in-nood vragen niet in de eerste plaats om hulp. maar om een luisterend oor. Hij had bijna dertig jaren met het Leger gestreden, toen hij zijn moeilijke post aanvaardde, en zijn er varingen onder allerlei omstandigheden opgedaan, komen hem nu goed van pas Het hotel, det hij leidt, draagt de naam „De Lichtboei" en een passender naam is moeilijk te vjnden Als een lichtboei staat het in het donker van een wijk waar de café's als het ware in elkaar overgaan en tot in de nacht hun deuren wijd open houden voor de zwervers en de ruste- lozen, de zoekenden en de geslagenen in het leven, voor al die mensen, mannen en vrouwen, die lawaai en drukte zoe ken om te vergeten. Het Leger heeft zijn posten altijd dear gezet, waar zij dirept een uitgestoken hand konden betekenen „De Lichtboei" staat als een rots in de branding van het rosse leven, als een laatste tehuis voor hen, aan wie de we reld geen thuis meer biedt. „Je kunt zien, dat er iets aan het ver anderen is/' vertelt majoor Barteling „Het type zwerver, dat „De Lichtboei" nu nog ontvangt, is niet meer het type van vroeger. De echte zwervers-langs- de-straat, de negocianten, de echte dak lozen sterven uit. Er zijn er nog maar enkelen, die. met briefpapier, langs de wegen gaan. Het gilde van dc be roepstrekkers is aan het verdwijnen. Toen ik dit werk begon, verbleven hier elke nacht ongeveer een dertig zwervers Op het ogenblik bedraagt dit aantal ge middeld tien. en als het erg druk is. zijn het er restten. We zijn nu ten dele rolks- hotel. en verlenen onderdak ook 1 het i oorspronkelijk is opgezet." Maar goed, al wordt het aantal zwer vers kleiner, hun geldt toch in de eerste plaats de bijzondere zorg van het Leger. „Drie nachten mogen zij hier kosteloos blijven, dan moeten zij weer verder. Een langer verblijf is door de overheid niet toegestaan. De bedoeling is, dat zij zich melden bij de arbeidsbureaus en trach ten werk te krijgen. Dit is ook geheel in overeenstemming met de gedachte van het Leger. Het Leger staat op het stand punt, dat iedereen het recht heeft voor zichzelf een bestaan te verdienen." De overheidsbemoeiing houdt verband met verleende subsidie. „We ontvangen 60 cent voor een beslapen bed, 75 cent voor twee broodmaaltijden en 25 cent voor een bad. Dat dit bad nodig is, valt te begrijpen. Er is maar weinig nodig om een gebouw onzuiver te krijgen. Geluk kig hebben we daar nooit last van ge had, dank zij onze maatregelen." Werk „Het is zo ontzettend moeilijk die echte zwervers aan het werk te krijgen. De besten onder hen komen nog terecht in onze industriële inrichtingen. De overi gen pakken na drie dagen hun biezen en trekken verder, naar Dordrecht of naar Amsterdam. En na tien dagen zie je ze ineens weer voor de deur. Want na tien dagen mogen ze weer drie dagen gratis logeren. En dat gaat zo maar door. Tot er ineens een van de vaste klanten voor goed wegblijft Die is dan voor altijd in de massa ondergegaan „Of het met deze mensen tot gesprek ken komt? Beslist weinig. Je vangt altijd bot. Ze hebben maar één angst: dat ze aan het werk worden gezet. En daar over gaan ook hun onderlinge gesprek- De luitenante wilde beslist niet op de foto, maar toch werd zij „geknipt", want in de gang van zaken in „De Lichtboei" heeft ook zij haar deel. ken. Het zijn de brklagenswaardigen in onze samenleving, aan wie je alles zou willen doen, maar voor wie je niets kan betekenen. De overheidsbemoeiing heeft ook tot gevolg, dat wij, met ons hotel, allerlei bepalingen zijn gebonden We mogen en kunnen niet onder alle omstandigheden doen wat we graag zou den willen. En dat leidt wel eens tot In nerlijke conflicten. Naast de drang om te helpen rijst soms de vraag of we daar door de maatschappij niet schaden. „Op een Paasmorgen lag er een dron ken man op de stoep, die probeerde bin nen te komen. De taal, die hij uitsloeg, was liederlijk. HU schreeuwde en ging te keer als een bezetene. En op bet laatst begon hij met overslaande stem een van onze liederen te zingen. Het was alsof er een mes dwars door mij heenging, ik werd er koud van, en dagenlang ben ik er van overstuur geweest. Het was een man om diep meelijden mee te krijgen, in wezen een stumperd, die allang had op gehouden met te vechten tegen zijn drankzucht. De drank is altijd het zwak ke punt van de meeste zwervers. Zodra ze wat geld bij elkaar hebben, gaan ze drinken. Er zijn mannen uit gegoede families hier gekomen, die hun hele leven hadden verwoest omdat zij de drank niet konden laten staan." „De Lichtboei" biedt op het ogenblik plaats aan een dertig passanten, de naam voor zwervers en daklozen, en aan veer tig gasten- Want naast de zwervers zijn er ook anderen in de havenstad, die af en toe een nachtverblijf behoeven." We geven slaapgelegenheid aan mensen, die work hebben, maar geen, of nog met een kosthuis konden vinden. Zij betalen nor maal f 4 voor logies met ontbijt. En voorts hebben we ook buitenlandse gas ten, vooral 's zomers en trekkers-zonder geld. Die trekkers gaan hoe langer hoe meer moeilijkheden opleveren. Zij gaan een reis maken zonder een cent op zak en rekenen dan maar op de liefdadigheid van anderen. Majoor Barteling is een echte hotelier, die zijn gasten zelf „weghelpt", Zoals dat heet. „Mijn vrouw en ik leiden „De Lichtboei" samen en om de beurt staan we elke morgen om zes uur op. Om zeven uur komen de gasten aan tafel, de mensen dus, die hun werk hebben. Het brood moet dan zijn gesneden en de koffie en de thee gezet. Daarna komen de passanten aan de beurt. Om negen uur moeten zij het hotel hebben verlaten. Het is me een keer overkomen, dat een van die passanten met wilde opstaan. Het lukte niet met zachte woorden en het lukte niet met harde woorden. Wat ik ook zei, hij bleef rustig in bed. Er bleef mij toen niets andere over dan de hulp in te roepen van de politie. Onder MAJOOR S. BARTELING politieagenti levensblijheid het toeziend oog heeft hij zich aangekleed, en kans gezien daarmee twee volle uren te vullen. Maar dat is gelukkig een uitzondering geble- „Om negen uur begin ik met mijn administratie. Die neemt nog steeds in omvang toe en wordt ook steeds inge wikkelder. En voor je het weet is het middag en avond. Om 12 uur gaat de deur dicht. Dan moet iedereen binnen zijn. En om zes uur begint dan weer een nieuwe dag." Majoor Barteling is een man met grote levenswijsheid naast grote levensblijheid. Hij kent de hij -kent de wereld. En de eersten waarschuwt hij voor de tweede. Hij vertelt hun van de Grote Meester, Die Zijn leven heeft gegeven, ook voor de zwervers en de daklozen, voor hen, die tot de uitgestotenen behoren. Dat vloeit voort uit zijn levensblijheid. Maar op de vraag of hij nooit eens bij de neus wordt genomen, antwoordt hij, breed lachend: „Als we er ons niet meer tussen laten nemen, zijn we het mens-zijn kwijt". Dat bewijst zijn levenswijsheid. "W7ANNEER He NCRV soms wordt aangeduid als „de omroep met de Bijbel" is het niet ongewoon, dat daaruit verkeerde conclusies wor den getrokken. De NCRV, zo belieft men het dan voor te stellen, richt rich tot de „eigen mensen" en werkt daardoor mee aan de „opdeling" en dc „verzuiling" van ons volk. Deze beschuldigers hegrijpen gewoonlijk niet, hoe grievend onbillijk zij zijn met een dergelijke tenlastelegging." Met deze regels citeren wij letterlijk een uitspraak, die de voorzitter van de NCRV, mr. A. B. Roosjen, doet in het programmablad van zijn omroeporganisatie. In verband met enkele vragen en c merkingen, die ons van itzerszijde ju over dit onderwerp bere-kten. li-kt hel ons juist eens te zien. wat de vo.-i van de N.C.R V. persoonlijk schrijft de status van deze omoepver<-niging Want al zijn de vragen die wij bedoelen zeker niet grievend gesteld, toch kunner wij ze niet beter beantwoorden, dan mr Roosjen dat zelf doet en voorts is het nok belangrijk te weten, hoe de N C R V zich zelf en haar tank beziet. De N.C.R.V., aldus merkt mr. Roosjen vereniging, die er niet is om de „eigen mensen", maar om het Nederlandse volk in zijn geheel te dienen. Zij is ontst.ian doo'rdat indertijd aan de wieg van de om roep de leiders van de toenmalige Hil versumsc Draadloze Omroep geen reke ning wensten te houden met verlangens van Prot. Christelijke zijde De oprichters van de N.C.R V meenden, dat m de radio- het Nederli r.dse volk niet >cht ontbre i de hei enige troo boodschap volk dus. De N.C.R.V. heeft nimmer, nldus mr Roosjen, de bedoeling gehad de taak van de kerk over te nemen. Zi heeft de ker ken, toen deze nog geen zcllstandige /end- tijd hadden, gelegenheid gegeven diens ten uit te zenden onder verantwoordelijk heid Vi De voorzitter van de NC.R.V eindigt dan zijn beschouwing aldus „Wie mi mocht dat de N.C.R V. haai taak zó moeten opvatten, dat zij \an 7 uur morgens tot 12 uur middernacht zich heeft te bepalen tot rechtstreekse Woordvi kondiging. hoogstens afgewisseld met ge wijde muziek, heeft een totaal verkeerd Italiaans kijkerstal neemt snel toe In Italië neemt het aantal televisie kijkers vrijwel dagelijks toe. Binnen het jaar zijn er meer dan 300.000 nieuwe toe- stelbezitters geregistreerd. Het aantal kijkers, dat op 1 januari jl 674.401 bedroeg, is nu al het miljoen ge passeerd. Naar U weet, zendt de Italiaan se televisie ook overdag uit. Duitsland op band IV De proefnemingen in Duitsland or televisie-uitzendingen op band IV te doen. hebben tot resultaat gehad, Stolberg een zender daarvoor wordt ge bouwd. Stad en provincie Aachen kun nen niet of nauwelijks beeld ontvai via de gewone, in Europa gebruikte terbanden. Maar ook hier moet gebeuren, wat we U dezer dagen vertelden: al stellen die in gebruik zijn, moetc den omgebouwd, willen de kijkers deze in de wandeling genaamde „ultra korte golf" kunnen ontvangen. En di kostbare liefhebberij. Firebird III f Van onze verkeersredacteur i\ HET Amerikaanse De- troit heeft General Mo mentele wagen gebouwd, die Firebird III is genoemd en reeds met succes is be proefd. De carrosserie is van glasvezels gemaakt en telt liefst zeven staartvin nen. Het instappen ge schiedt via een breed, naar boven klappend luik en schijnt weinig moeilijk heden op te leveren. Wat het comfort betreft, worden de inzittenden be paald vertroeteld. Als de verwarming en air condi tioning bijvoorbeeld zijn afgesteld, wordt de gekozen temperatuur langs elektro nische weg gehandhaafd, ook als de rit van de eve naar naar de noordpool Het zijn echter vooral de mechanische snufjes, die van de Firebird III in derdaad een auto voor het tijdperk van de ruimte eaart hebben gemaakt. '1 Meest sensationele punt is wellicht de zogenaamde Unicontrol, waardoor de auto met één hand kan worden bestuurd. Een klei ne hefboom, die tussen de beide inzittenden is ge plaatst. dient zowel om de wagen te doen zwenken als om de snelheid te rege len. af te remmen en zelf achteruit te rijdenpic. die Wenst dc bestuurder te werking accelereren, dan behoeft hij de stuwknuppcl alleen gen. Wil hij trekt hij hem achteruit en beweegt hij de hefboom naar links of rechts, dan kiezen de voorwielen de gewenste richting. Dank zij de toepassing van een groot aantal elek tronische nit werd nog vee 10 pk levert dc is vot chtingen en accessoires Een turbomotor ran 22ft pk stelt het vermogen mor de voortstuwing beschik- Ford- produkten '59 300-serie. de Fairlane n de Station In totaal ko- ?n verschillcn- op de markt, wielbasis van en een lengte uwigheidjes f}E TV, t, r hc- 'S -,,t 5 28 Bij zijn verbeterde rev 'introduceerde matische transmissie. Door reikt. Wanneer een bepaal de knop ivordt ingedrukt, zorgt de zogenaamde Auto- guide er voor, dat de Fire bird III een op de weg lig gende laagfrequentiekabel volgt. Wensen de inzitten den de handen helemaal vrij te hebben, dan dient een andere knop er voor om dc zogenaamde Cruise- control in werking te stel len, waardoor de besturing en de snelheid volledig automatisch verloopt. De wagen is uitgerust met twee motoren. Een tweecylindcr zuigermotor vijftig tol tyonc^crdtien ki lometer per uur een meer economisch benzinever bruik geven. Aanbevolen wordt dc nieuwe motoren op gewone benzine te laten lopen, wat in Amenka een besparing van ongeveer vier gulden op elke volle tank geeft. De 1959 Ford is van een andere conceptie dan voor heen. De styling gaat meer smaak getuigen. waarbij opschik en protserigheid voor clegnncr en waardig heid hebben plaats gc- menstelling. waarbij liefst honderd vijf onderdelen mipder werden gebruikt, is het gewicht met twee ëntwintig kilo terugge bracht. wat onder meer bereikt werd door het ge bruik van aluminium bij de vervaardiging van ver snellingsbak en koppelom- Verder brengt Ford een nieuwe kachel die in de wagen voor een constante temperatuur zorgt en zich zelf controleert. Het appa raat vermengt warm en koud water door middel van mechanische schuiven, waardoor een gelijkmatige temperatuur gehandhaafd kan worden, zelfs wanneer dc snelheid verandert. Niet tot dc standaard- uitvoering van de 1959 Ford behorend, maar wel tegen extra betaling ver krijgbaar. is een door Ford ontworpen constructie, die Equa-I.ock-differentiecl is genoemd en die het door slaan der wielen bij slech te weersomstandigheden sneeuw, ijs. modder etc. Attentie voetgangers E'EN verblinde bestuur- J der is stekeblind", roept het Verbond voor Veilig Verkeer alle wegge bruikers toe, zonder daar bij de voetganger te ver geten. Een ieder, die 's avonds lopend van de riju'cp gebruik maakt, dient links te houden, met andere woorden: het ver keer tegemoet te treden Alleen dan is men in staat auto's, fietsen en wat di zij i vol gens te ontwijken Het spreekt vanzelf, dat het tot de wellevendheid van dc aufomobilUt behoort ook voor voetgangers zijn lichten te dimmen. Ook de verblinding van mannen en vrouwen, lopend op de weg. kan mensenlevens inp i hetgeen onze omroeporgsni- ak heeft Zulk een „Evangelie- u tot een „karikatuur worden. De grote lijn, die bij de opstelling van het N C RV.-programma wordt gevolgd is: het Evangelie van Gods genade ver kondigen in woord en litd. het dienen ningsprogramma's), het behartigen van de belangen van land en volk, het bron zijn van christelijke cultuur voor heel ons land en volk. Dat is de taak van een alge- Tot zover mr. A R Roosjen. die hier- vanavond 9.05 i kunt U i het imma het Omroeporkest is Voorberg horen. Er wor- dën werken van KodAly, Rabaud en Tsjaikowski uitgevoerd. Om 9.25 uur geeft Wim ter Burg weer les in het mu- ziekbeluisteren en daarna spreekt prof. dr. G. C. Berkouwcr over „Reformatie en Pausdom". Om 10.15 uur nog een half uur zang door het Nederlands Kamer koor, geleid door Felix de Nobel. 0 Een nieuw belangrijk hoorspel over de Jodenvervolging in de tweede, wereld oorlog wordt uitgezonden door de VARA om 8.15 uur. Het is „Ais de dag van gis teren" door Meyer Sluvser Om 10.20 uur speelt het Hongaars Strijkkwartet een compositie van Hindemith. vanavond tussen 7.50 en 9.50 uur de Interlandwed strijd Bondselftal -Zuid-Afrika, die in Eindhoven wordt gespeeld. In een recht streekse uitzending geeft Leo Pagano l ips uit het buitenland 0 Operette over de zender Brussel Vlaams tussen 8 en 9.30 uur. Het is een utvoenng van „Christel" van Jarno door iet NIR-omroeporkest en -koor met ao- isten (324 m). 0 Het BBC Symfonie-orkest concer- eert tussen 9 en 10 uur voor de Engelse zender 434 m. Rudolf Kempe ia dirigent en het BBC-koor en dc sopraan Elisabeth Lindermeier werken mee. Uitgevoerd worden werken van Couperin, Egk en Ravel. 0 De 75-jarige Ernest Ansermet diri geert ter ere van zijn verjaardag een groot concert, te geven door het Keulse iep-symfonieorkest en vele solisten. Op het programma staan werken van Schumann, Debussy, Ravel e.a. en U kunt die horen tussen 9.15 en 11 uur over de Duitse zender 88.8 MHz. Rokershoest M wordt voorkomen en bestreden met Programma voor morgen DONDERDAG I Cram 10 30 Mori zieken 11 45 Gra slok 12 03 Kltm 12 2- Land- m tuinbo 2 50 AI-I 13 00 Nwi l lui tal 23 2024 00 lenst KRO 11 0< 12 00 Middagklok. 12 25 V d boon-r icded 12.38 Grarr ZoniuwMaei U nuz NCRV 11 0( i M> Radio Ph.it- Morgenwijding 45 Sportpraat- ogr 20 00 Nwi I -diste 21 05

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1958 | | pagina 7