M
RUYS
Molenaars
in ons
gewest
kunnen de vang ophalen
Zuid-Holland is zuinig op
historisch kunstbezit
10-12 miljoen per jaar
Begroting Zuid-Holland:
anderhalve ton tekort
Hisard leidt
na 4 ronden
Blaag in Blackpool - verft tuinstoel - met gemak en CETALAC
Ondanks belemmeringen
toch 220.000 woningen
Onze vrouwen besteden zo
voor 568 miljoen gulden
0OOGQOOO
'J
Motie-Van der Zaal over de
IJ sselmeërvissers
nieuwe leidsche courant
woensdag s november 1958
DANK ZIJ STEUN DER PROVINCIE
(Van een onzer redacteuren)
'yi'lD-HOLLAND kan trots zijn op zijn molenhêtr. Welgeteld 222 van
deze historische monumenten sieren het landschap in pnz gewest, waar
door de provincie, die het meest verstedelijktKop dit punt zekei niet achter
de andere provincies aankomt. Het provinciaal bestuur is er zich van be
wust, dat ook de overheid een taak heeft om dit bezit uit vroeger eeuwen
in stand te houden. Niet alleen uit culturele en historische overwegingen,
maar ook, omdat de molens in buitengewone omstandigheden de laatste
oorlogsjaren hebben dit bewezen een belangrijke rol kunnen uervullen.
In on* land zijn in het verleden reeda
te veel moler.s gesneuveld. Als voorbeeld
zouden we hier dt Zaanstreek kunnen
noemen waar van da duizend molens, die
er in de loop der eeuwen stonden, thans
rog geen twintig zijn overgebleven. Dat
het provinciaal bestuur een open oog
heeft voor het Zuidhollandse molenbezit
en in samenwerking met de Vereniging
óe Holtandir Molen kosten noch moeite
spaart om het molenleger In ons gewest
op peil te houden verdient waardering.
Dank zij de bemoeienis van het provin
ciaal bestuur kunnen de molenaars, na
dat zij het molenlijf in de goede richting
hebben laten kruien, de vang ophalen,
/odat de molenwieken het luchtruim
kunnen klieven.
Levend bezit
H-t Zuidhollands molenbezit en
dit geldt vooral voor de 142 polder
molens leeft. Vijf en zeventig pol
dermolens zijn regelmatig In bedrijf,
29 zijn er bedrijfsklaar, terwijl er nog
38 staan .lie niet meer draaien kun
nen. De verhouding van de nog res
terende tachtig industrie-molens, die
Zuid-Holland telt. is ongunstiger
want hier zijn er slechts 27 bedrijfs
klaar. doch 53 zijn tot stilstand ge-
Een molen, die niet draait of niet kan
draaien wordt met de ondergang be
dreigd. Het provinciaal bestuur heeft in
de afgelopen jaren een daadwerkelijke
bijdrage geleverd voor het behoud van
de oud-Hollandae wlndfabrieken door de
in de meestgevallen een subsidie van
15 pet in de restauratiekosten te ver
strekken Omdat ook het rijk veelal een
belangrijke subsidie van 24 pet of meer
verleent en 4* gemeentebesturen steeds
meer belangstelling voor de molens aan
de dag leggen, ia er veel behouden, dat
anders onhetroepelijk verloren was ge
in het provinciaal Jaarveslag over 1957
wordt met een zekere gerechtvaardigde
soldoening van de molen-actlvlteiten van
het provinciaal beituur gewag gemaakt
Omdat over de reitauratie en inatand-
houding geen overeenstemming kon wor
den verkregen, werden in 1952 de molens
In De Overwaard (Kinderdijk) door de
provincie In erfpacht overgenomen en de
molens In de Tweemanspolder In een
stichting ondergebracht. Men deed dit.
orrftjat de molena in De Overwaard lot
het bekende molencomplex van achttien
te Kinderdijk behoren en de drie molens
in de Tweemanspolder, welke een tno-
lengsng vormen, bijzonder fraai zijn ge
legen by de Rotte en goed van de rijks
weg en de spooilijn Den HaagGouda
zijn te zien Zo Is verder besloten de
molens, waar dit nodig is te restaureren
en maalklaar te maken.
Monumentenzorg
Deze maand zal het zestig jaar gele
den zijn. dat de toenmalige Zuidholland
se statenleden voor de eerste keer eet
subsidie beschikbaar stelden als bijdragi
tn de restauratiekosten van een historisch
gebouw. De primeur betrof de restaura
tie van het noordelijke gedeelte van de
St. Janskerk te Gouda met de daarin
geschilderde ramen. In de op 70.000
oegrote restauratie-kosten kom dear
ens om werd gedurende tien jaren
Jaarlijks subsidie van 1000 toege-
kendwBiJ deze duizend gulden is het niet
gebleven. De provinciale begroting geeft
de laatste jaren voor dit doel een bedrag
175.000 aan. hetgeen betekent, dat
ra onze provincie de laatste jaren
een mlljoer. is uitgegeven*voor de
restauratie van historische gebouwen en
monumenten, omdat de provincie als
regel 15 pet der kosten voor haar reke
ning neemt. Zuid-Holland met *ün oude
steden Is rijk aan historische gebouwen
en monumenten. Dordrecht.'Leiden. Delft.
Rotterdam en Den Haag. om de kleinere
plaatsen niet eens te noemen, ze geven
een prachtig beeld van hetgeen onze
voorouders ons nalieten De instandhou
ding hiervan kost geld, zeer veel geld
zelf* en vooral na de Tweede Wereld
oorlog heeft ook de provinciale overheid
zich op dit punt piet onbetuigd gelaten,
Drie en een half miljoen gulden subsidie
is door de provincie van 1945 af verstrekt
en het einde van noodazkelijke restaura
ties van historische penden is nog niet
in het zicht. In Sommelsdijk. om de St.
Lodewijkskrrk (e Leiden, of de St. Ja-
cobskerk in Den Haag of het Prinsenhof
in Delft niet te noemen, op Goeree kon
den jude hulzen worden gerestaureerd,
waardoor men thans een uniek streelt-
museum heeft gekregen. De restauratie
en herbouw van de Rotterdamse St. I.au-
renskerk. die door de Duitsers in de
meidagen van 1940 in puin werd gegooid
vergt een bedrag van zeker meer dan
tien miljoen Ook hiervoor zal het pro
vinciaal bestuur zijn bijdrage levei
De restauratie van de toren in Dordrecht
zal minstens twee en een half miljoen
gulden kosten. Gedeputeerde Staten i
len aan de Statenleden voorstellen h:
voor een bijdrage van 384.000 te v
lenen.
Deze voorbeelden tonen aan, dat n
in Zuid-Holland zuinig wil zijn op j
historische monumenten vtn geschiedenis
en kunst. F.en stuk monumentenzorg,
waaraan, hoewel het in de eerste plaats
een rijkstaak is, ook het provinciaal be-
stuur zich niet wil pnttrekken en waar
aan ook de besturen der gemeenten spon
taan hun medewerking verlenen.
PLANNEN IN ZUID-HOLLAND -
Voor provinciale wegen
Nog 70 km nacht
op
aanleg
(Van een onzer verslaggevers)
NIEUWE WEGEN kosten handen
vol geld wegverbeteringen
niet minder. Dat geldt ook voor pro
vinciale wegen. Het provinciaal be
stuur van Zuid-Holland weet ervan
mee te praten. Jaarlijks worden er
miljoenen guldens voor uitgegeven.
Daarmee zal worden voortgegaan.
Nog zo'n zeventig kilometer aan
nieuw aan te leggen wegen prijkt op
het provinciaal wegenplan. Komen
er geen tegenslagen, watersnood, be
stedingsbeperking, e.d., dan zal in
de komende jaren tien tot twaalf
miljoen per jaar voor dit doel en
voor noodzakelijke wegverbete
ringen worden uitgegeven.
Dat is inderdaad een bedrag dat er
zijn mag Gedeputeerde A. C. A. Dee-
renberg. dte een en ander over de pro
vinciale activiteiten op het punt va
wegen in een gesprek met de pers
telde, verwachtte dat nog dit jaar enkele
zeer belangrijke werken kunnen worden
aanbesteed. Het provinciaal wegenplan
omvat nu in totaal bijna 650 kilometer
weglengte, waarvan rond 580 kilometer
bestaande weg, reeds verbeterde, nieuw
aangelegde "f nog te verbeteren wegen
Met die 630 kilometer zit de provincie
tan haar maximum. Uitbreiding
misschien wel gewenst zijn, maar
gezien hetgeen nog gebeuren moet
niet direct noodzakelijk. Bovendien kan
ar „gaschoven" worden. Als, wat w'l 8*"
(Van e«n onzer redacteuren)
DE BEGROTING van de provincie Zuid-Holland voor het jaar 1959
geeft, ongerekend het op de pont onvoorzien voor nieuwe uitgaven
gereserveerde bedrag van 291.000.een tekort van rond 152.000,
aan. In vergelijking met de bogrotingacijfëri van 1958 zijn de uitgaven
met ruim 2.031.000.— of 7 procent toegenomen, terwijl de inkomsten
voor 1959 slechts op f 1.385.000,kunnen worden geraamd. De uitkomst
van de gewone dienst voor 1959 is in vergelijking met 1958, toen een over
schot van 494.000,— kon worden geraamd, dus 646.000,— ongunstiger
geworden.
Het collage van Gedeputeerde Staten
geeft toe. dat in het algemeen gesproken
het indienen van een begroting met een
tekort, indien niet onvermijdelijk, stel-
hg ongewenst is „Nu het zich echter
laat aanzien, dat de recessie, onder in
vloed waarvan het begrotingstekort is
ontstaan, zich ntat vardar sal uitbreiden
en in de miljoenennota wordt uitgegaan
van een kentering ten goede, komt het
ons verantwoord voor het tekort te dek
ken uit het te zijner tijd voor toevoeging
aan de reaerve te bestemmen overschot
van plm. f 2.225 000. hetwelk de gewone
dienst voor 1967 vsrmoedeltjk lal op
leveren". aldus Ged. Staten tn de bege
leidingsbrief voor de begroting.
Gedeputeerde Staten delen vervolgens
mede. dat de meerderheid van hun col
lege van oordeel is. dat nieuwe aanvra
gen om subsidies of handhaving van be.
staande subsidie» beoordeeld sullen moe
ten worden volgena de gebruikelijke
maatateven-
r.en minderheid in het collega van Ge
deputeerde Staten la echter van maning.
dat onder de gegeven omstandigheden
van verhoging van beataande subsidies
of toekenning ven nieuwe subsidies moet
worden afgeneh, omdat de vooruitzich
ten over het economisch horstel nog on
zeker zijn. De meerderheid van hei
collage van Ged Staten wil de subtldte
v»or reetauralle van monumenten tn de
provincie van 1179600 tot f 200 600 var
hogen, waar tegen de minderheid in het
college echter bezweren heeft.
De verhoging van de uitgaven, zoali
deie In de begroting zijn geraamd,
vooral een gevolg van de hogere perso
neelskosten (ruim een halve ton), ho
gere afschrijving op kapitaalswerken.
duurdere onderhoud*- en verbetering»-
werken aan aecundalre wegen en grotere
geaatea-
LENINGEN
bedrag
Op d« kapitaalsdlenst
van rond f23 miljoen geraamd voor de
uitvoering v*n werken. Dit programma
zal. zo delen Ged. Staten mede, slechts
verwezenlijkt kunnen worden, wannter
men er tn slaagt httrvoor leningen af
te sluiten. Hiervoor werden reed» ver
schillende pogingen In het werk gesteld,
doch tot duaver met weinig sucpee.
„Onder deze omstandigheden moet reke
ning gehouden worden met de moge
lijkheid, dat alleen zeer urgente werken
aan de orde kunnen komen en dan wel
licht nog slechts, wanneer de provincie
voor het verkrijgen van leninggeld mat
succea een beroep doet op de regering",
aldus Gad. Statan.
De «Itvoering van nieuwe kapitaals-
werken wordt nu reeds door de moei-
lilkheld om aan vaate financieringsmid
delen te komen, geremd, aldus het da
gelijks bestuur der pruvineie.
beurt, bijv. een gemeente een bepaald
ggedeelte overneemt, worden een paar
kilometer gewonnen. In een ander geval
een stuk weg soms van het provin-
wegenplan naar het tertiair wegen-
worden overgebracht. Er zit du*
wel een zekere elasticiteit in.
DE EISEN
Toen in 1927 de minister van verkeer
en waterstaat de eisen vaststelde, waar
aan de wegen van het provinciaal we
genplan moesten voldoen, was hij vrij
bescheiden. D* wegen moesten ten m
4.50 meter breed zijn, met twee fiets
paden aansluitend elk 60 centlmetar of
vrijliggend elk 1.25 meter breed. De pro
vincie heeft echter van het begin af aan
de wegen aanzienlijk ruimer ontworpen.
Thans is de braedte al tot 7 of 7.25 meter
opgevoerd, terwijl de fietspaden
breedte hebben van 2.50 meter en tn
mige gevallen naast de hoofdverharding
een parallelweg ter breedte van 3.50 tot
4 meter wordt aangelegd. Die parallel
wegen zijn van grote betekenia voor de
bromfietaen en de kleine motorfietsen en
in vele gevallen ook voor de landbou-
CONSTRUCTIE
Dn m as-da m vierka m p
In de Damas-vierkamp heeft Deslaurier»
vel een bijzonder zwaar programma te
■erwerken. .Na een maandenlange strijd
im de wereldtitel heeft h'j nu twee wed
strijden per dag te spelen. Bovendien ont-
gt hij telkens een tegenstander, die
geheel fris aan de start komt.
Dat hij onder deze omstandigheden nog
it goed spel komt. stempelt hem wel tot
•n speler van bijzonder formaat. Giste-
jn in de derde ronde ontmoette hij oud
kampioen Wim de Jong, dit hem in zijn
n «tijl bestreed. Het spreekt vanzelf,
zich een levendige partij ontwikkel
de. De Jong accepteerde een opsluiting.
Om de vijandelijke vleugel vast te hou
den. offerde de Canadees een schijf. Even
later volgde een tweede offer om door
breken. De oud-wereldkampioen meen
de nog op winst te kunnen spelen, maar
kon niettemin een verdiende remise niet
oorkomen.
Delhom verloor van zijn landgenoot
Hisard door een vroegtijdige blunder In
gelijke stand.
Des middags was Deslauriers in het
krijt getreden tegen Hisard. In een vr
gelmatige stand kwamen plotseling vei
wikkelingen. Deslauriers offerde, mes
"isard sloeg op de juiste wijze toe, wae:
a de partij remise liep
De volledige resultaten waren:
Derde ronde: M. Deslauriers—W. de
Jong 1—1, R. DelhomM. Hisard 9-2.
Vierde ronde: M. Hisard—M. Desleu-
ners 1—1, R. Delhom—W. B. de Hertogh
1-1.
De stand is nu: 1. Hisard 5 pt.2
Delhom en Deslauriers 4 pt.; 4. Damas
3 punten.
Vanavond wordt de laatste ronde ge-
VOETBAL In Keulen is een voetbal-
wedstrijd gespeeld tussen F.C. Köln
Feijenoord voor de eerste ronde van
toernooi om de vriendschapsbeker. De
gastheren wonnen de ontmoeting met
40, nadat de rust met blanke stand
ingegaan. Aangezien Feijencord de e<
wedstrijd tegen F.C. KOIn ook heeft
loren, is de ploeg voor verdere .deelne
ming aan dit toernooi uitgeschakeld.
VOETBAL - De Britse club Chelsei
heeft zich gisteravond door een 41 over
inning op de Deense club FREM ge
plaatst voor de tweede ronde van een
ipetitie tussen steden met jaarbeur-
Dameshockev. Eind april—begin
I in Amstelveen een internationaal
hockeytoerncoi voor damesteams worden
gehouden. Hiervoor zijn behalve yan Ne
derland vijftien inschrijvingen binnenge
komen: Ver. Staten, Ierland, Schotland
Wales, Belgié, Frankrijk. Nieuw-Zeeland.
Australia. West-Duitsland. Canada. Ar
gentinië. India, Zwitserland. Zuid-Afrika
Engeland.
De premier van Suiiname, de
heer Emmanuels, bevindt zich in
ons land. Hij werd gisteravond
op Schiphol verwelkomd door
minister mr. C. Ph. Helders en
enkele jongedames in Surinaam
se kledij. Links ziet men de ge
volmachtigde minister van Suri
name in Nederland. mf\ Pos. De
heer Emmanuels zal zijn op
wachting maken bij H.M. de Ko
ningin. Het is niet de bedoeling
dat in ons land zal worden ge
sproken over herziening van het
Uniestatuut.
De
de
hoofdstuk apart. Op vele plaatsen li
ondergrond in deze provincie erg i
Bij de aanleg van wegen zullen dus bij
zondere voorzieningen getroffen moeti
worden. De provinciale waterstaat hee
in nauw overleg met het laboratorium
voor grondmechanica te Delft een studii
gemaakt om mede aan de hand van eer
uitgebreid grondonderzoek te komen to
een technisch en financieel aanvaardbaai
systeem van wegenaanleg in deze „slappe
gebieden". Het wordt te technisch or
op de toegepaste constructie dieper in t
gaan, mnar het 1st misschien wel Inti
ressant te weten dat sommige wegen in
Zuid-Holland op palen liggen.
Zo is het wegvak Gouda-Gouwsluis, ten
noorden van Boskoop aangelegd volgen*
,het systeem van een plaat op palen, ge
heel van gewapend beton Het grootste
gedeelte van de weg Krimpen-Bergam-
bacht ligt in een bak van gewapend be
ton op houten palen. De
deze weg hebben gebouwd, hebben daar
voor gehele boscomplexen in de Arden
nen en de Vogezen moeten aankopen, ten
einde de beschikking te hebben
rind 75.000 m bomen. 12 tot 18 meter lang.
die in de grond onder de weg zijn
dwencn.
Dit is uiteraard een' kostbare geschie
denis. In de Krimpenerwaard kostte een
weg op palen een miljoen per kilometer
Het moet dus wel beslist nodig zijn zo'n
constructie, enders kan de provincie met
haar tien of twaalf miljoen per jaar ver
der niet veel meer doen.
AANSLUITINGEN
De bedoeling van de provincie is ver
der, zo verklaarde de heer Deerenberg.
minder aansluitingen op de provinciale
wegen te maken maar wel betere,
velk verband gesproken mag worden
g gesneden kruisingen. Bovendien ii
provincie ertoe overgegaan met mede
werking van de gemeentebesturen op de
verschillende wegkruisingrn verlichting
i té brengen. De provincie subsidieert
de verlichting van twee wegen-krui
singen 25 procent en in die van vier we
gen-kruisingen 50 procent. Zij wil dan
naar deel de verkeersveiligheid be-
yorderggi. De autcmobilist, dief
hoge lichtmasten ziet. is onwillekeurig
jotfd af te
PLASTICVERF
van Ceta-Beva
PARTICULIERE BOUW VRAAGT RECHT
bouwondernemers, de overkoepelendi
ganisatio vin bouwer» van particuliere
huizen, werd besloten een boekwerk
laten samenstellen, dat een duidelijk beeld
geeft van hetgeen er op bedoeld terrein
na de tweede wereldoorlog tot stand
werd gebracht. Dit boekwerk, dat de titel
kreeg „Bouwondernemers houwen", werd
een fraai fotoboek van een paar honderd
bladzijden, waarvoor Martien Coppcns
het illustratiemateriaal leverde* terwijl
Ad Bevers voor een klein aantal pagina's
tekst zorgde, aangevuld met wat statisti
sche cijfers en grafieken. Op een perscon
ferentie in Utrecht werd dat sprekend
getuigenis van de prestaties in de parti
culiere bouwsector uitgereikt, terwijl de
voorzitter van de bond. de heer D.
Beuker, nog een* een krachtig pleidooi
hield voor het wegnemen van allerlei be
lemmeringen die de wonlngwetbouw nlcl
kent.
Nood eist offers
Dertien jaar na de oorlog wordt er noj
altijd gesproken van woningnood, maai
wanneer men van nood spreekt, moet mer
zich toch zeker tevens afvragen, aldu-
de heer Beuker, of ons volk zich ook
offers wil getroosten, zoals het die bijv
bracht na de watersnood van 1953. Thani
ziet men immers maar al te dikwijls dar
men \yel voor allerlei andere zaken geld
ever heeft, doch te geringe offers
te brengen voor het dak boven het hoofd.
Wat is er na de oorlog met de wo
bouw gebeurd? In plaats van te gi
naar het normale middel: herstel v;
ondernemersfunctie, zoals dat in ar
bedrijfstakken heeft plaats gevonden
heeft men getracht op een andere
de woningnood op te heffen, namelijk
door het' treffen van kunstmatige
zieningen op het gebied vgn de huren,
van de subsidies, van de rentevoet, doch
vooral door de uitschakeling van
particulier initiatief.
In 1946 heette het dat het particulier
initiatief een overwonnen standpunt
en dat de figuur van de particuliere
bouwondernemer gedoemd was' te ver
dwijnen. Het moes» allemaal anders, snel
ler en beter. Getracht is de woningbouw
en exploitatie tot overheidstaak te
ken, een taak overigens die volkomen ligt
op het terrein van het particulier initis
tief van bouwondernemer en beleggei
Als men dit alles overziet past het da:
nog wel te spreken over woningnood?
Na dertien jaar woningbouw moet he
voor iedere Nederlander vast staan, dat
de woningbouwpolltiek van de eersti
oorlogse jaren ten principale is mislukt
en voorzover, in het bijzonder bij de
lagere publiekrechtelijke lichamen, nog
aanwezig ook in de toekomst gedc
•is te mislukken. In positieve zin staat
hier tegenover de woningproduktie
de particuliere bouwondernemer, 'zc
deze ondanks alle belemmeringen na
oorlog is tot stand gekomen.
In weerwil van allerlei politiek
Jurken, mantels, rokjes en blouses
t moderedactrice)
Tn één jaar van juni 1957 tot juni 1958 kochten de Nederlandse
T vrouwen in de 21.400 zaken waar damesconfectie verkocht wordt vier
miljoen japonnen en deux-pièces, ruim anderhalf miljoen mantels, twee
en een half miljoen blouses en een en een kwart miljoen rokken.
En misschien mopperden ze toch nog „dat ze niets hadden om aan t*e
trekken".
De najaarsverkoop van damesconfectie
s namelijk zeer groot geweest, nadat de
zrouwen in de zomermaanden zich weinig
n de winkels hadden laten zien en weinig
inimo vertoonden voor zomerjurkjes.
Vijftig procent van de confeetiejurken
worden gekocht voor een prijs die
varieert van dertig tot veertig gulden,
men kan ook goedkoper terecht zo tot
gulden en natuurlijk duurder.
kantoormachines
driehonderd miljoen gulden in de 8898
speciaalzaken
Er is een duidelijke tendens waaV te
nemen van de vrouwen uit kleine plaat
sen om in eigen plaats te kopen. Men gakt
in de grote stad kijken, maar koopt bij
het eigen vertrouwde adres.
Dit betekent dat alle winkeliers graag
de collecties van de confectionneurs cn im
porteurs een* grondig bekijken. Indivi
dueel zou dat maanden kosten en daarom
heeft de Dacova, welke een honderd-
twintig leden heeft, voor de vierde maal
de collecties samengevoegd tot een beurs,
welke van 17 tot 21 november In het
R.A.I. -gebouw te Amsterdam gehouden
De winkeliers en nieuwsgierigen sullen
sar de voorjaarsmode 1959 vinden
Dezelfde dit zo omstreeks maart in de
winkels verschijnt.
De Dacova-beurs valt samen met de
Fashion-week. georganiseerd door de ex
porterende confectionneurs. Op deze wijze
men, nu men ook importeurs van
buitenlandse modellen op de Dacova toe
laat, de wisselwerking van ex- en import
bevorderen. Dat de Nederlanders daarbij
hopen dat de balans naar hun export over-
ïs duidelijk.
maatschappelijk streven om het particu
lier initiatief uit te schakelen, heeft de
praktijk bewezen, dat men het zonder dat
particulier ondernemerschap niet stellen
kan en dat het zonder de bouwonderne
mer niet mogelijk is het woningtekort
op te lossen.
Ook de diverse pogingen die daarna
nog zijn of ook worden aangewend om
door de overheid geprotegeerde semi
overheidslichamen en instellingen als
bouwondernemer te laten optreden en op
deze wij/.e alsnog té trachten de particu
liere bouwondernemer van het toneel tc
doen verdwijnen, lijden schipbreuk bij
het allengs duidelijker worden van
feit dat het particulier initiatief het
altijd beter, sneller en goedkoper
Spreker achtte zulke methoden onjuist
en onwaarachtig. Ook indien bepaalde
bemiddelende organen menen zich op het
terrein van de particuliere bouwonder
nemer te moeten begeven, al of niet mei
gebruikmaking van gemeentelijke dien
sten en al of niét gecamoufleerd.
Daartegenover wensen wij te stellen,
de ervaring van de particuliere bouw
ondernemer, zijn specialistische kennis en
vakmanschap, die hij in dienst wenst te
stellen van een gezonde woningbouw,
zonder belemmering, in vrije concurren
tie en met alleen die ordening welke
noodzakelijk is om tot een nog snellere
woningproduktie te geraken. Spreker wil
de niet opsommen welke moeilijkheden
een bouwondernemer heeft te overwin
nen, alvorens hij tot daadwerkelijk bou
wen komen kan, doch wel wijzen op de
prijsverhogende werking die voortvloeit
uit de vele ambtelijke bemoeiingen. Toch
is het naar sprekers mening de primaire
taak van de overheid op het gebied
de volkshuisvesting een gezond klimaat
te scheppen, ten einde de woningbouw
op economische basis tot stand te doen
komen eri wel door de particuliere, eigen-
risicodragende ondernemer.
Met andere woorden: een zodanig huur-
en subsidiebeleid dat een maximale wo
ningproduktie mogelijk Is, een beleid dat
vertrouwen geeft om kapitaal te besteden
voor belegging in het onroerend goed.
Grondpolitiek
deugt niet
Het is de grote verdienste van de hui
dige bewindsman van volkshuisvesting,
dat hij de waarde van'de particuliere
bouwondernemer erkent, getuige o.a. zijn
herhaalde oproep tot gemeentebesturen
waar mogelijk de particuliere wo
ningbouw te bevorderen. Wat echter hei
huurbeleid betreft, kan spreker er niet
'oldoend* de nadruk op leggen, dat het
huurvraagstuk geen sluitpost mag zijn
de Nederlandse economische poli-
evenmin als de huur een sluitpost
op het budget van de Nederlandse staats
burger mag zijn.
Van de gemeentebesturen mag worden
•rlangd een goedkeuringsbeleid dat geen
onnodige belemmeringen in de weg legt
sorts een huisvestings- en grondpoli
tiek, die gericht is op een doeltreffende
snelle particuliere woningproduktie.
Spreker wilde thans geen beschouwing
geven,over de verhouding tussen parti
culiere en woningwetbouwmaar wel
ittenderen op het primaire van het par
ticulier initiatief. Dit initiatief nu, dat
de oorlog, bewust of onbewust, zo
rm aan banden werd gelegd heeft toch
nog kans gezien tot een naoorlogse pro-
duktie te komen van ca. 22Q.U00 wonin
gen. Dat dit heeft kunnen plaatsvinden,
ondanks de hiervoor aangehaalde belem-
iringen, geeft slechts des te meer reden
or waardering van dat initiatief!
Nog niets bekend over
tariefsverhoging
(Van onze parlementsredactie)
De lastenverzwaring, die zal vo
vloeien uit de sanering van het Alge
meen Burgerlijk Pensioenfonds, zullen d< i,
provinciale en gemeentelijke bedrijven,
zonder overheidssteun moeten opvangen
In hueverre een verhoging van de t»
rieven van deze bedrijven daarvan he:
gevolg zal zijn, valt thans nog
voorzien. Dit heeft de minister vi
nomische zaken prof. Zijlstra meegedeeld
in antwoord op een vanuit de Tw
Kamer gestelde vraag.
Zoals bekend ligt het in de bedoelini
door middel van een verhoging var
bijdragepercentage een sanering var
A.B.P. tot stand te brengen. Een
ringswet zal bij de Tweede Kamer
den ingediend.
Klaarheid gewenst in
subsidie kerkbouw
(Van onze parlementaire redacteur)
Bij de behandeling van de begrotinj
van binnenlandse zaken.
Tweede Kamer gisteravond is begonnen
hebben de heren Beernink (c.h.)
Maenen (kath. v.) aangedrongen op e
spoedige beslissing van de regering in
zake de subsidiëring van de kerkbouw
Dit is'nodig, aldus de c.h. afgevaardigde
omdat tal van gemeenten nu een andei
beleid voeren. Er moet eenheid in d<
handelwijze komen en dat kan slecht
geschieden door' een rijksregeling,
beer Calmeyer vond het optreden
de V.V.D.-fractie in de Haagse gemeente
raad een voorbeeld voor de noodzaak
van een wettelijke regeling. Ook de heei
Franssen (soc.) vond, dat minister Struy
eken in dit opzicht een onduidelijk be
leid voert. Deze afgevaardigde heeft e
motie ingediend, waarin de regerinj
wordt uitgenodigd bij de beoordelinj
van de aanvragen van de gemeenten
voor een subjectieve uitkering reke
ning te houden met de uitgaven, „welkt
in het kader van de verbetering s
z.g. infrastructuur noodzakelijk zijn."
Vele processen-verbaal
tegen uitverkopers
(Van onze parlementsredactie)
Sinds de inwerkingtreding van de Uit-
verkopenwet 1956 is een groot aantal
processen-verbaal op grond van deze wet
opgemaakt. Door de Economische Con
trole Dienst werd in het tijdvak 15 mei
1957 tot 1 oktober 1958 in 343 gevallen
van uitverkoop proces-verbaal opge
maakt. Daarnaast heeft deze dienst in
een groot aantal gevallen waarschuwin
gen gegeven en is hij corrigerend opge
treden. Uit informatie bij de parketten
van de economische officieren van
titie is gebleken, dat een zeer groot i
tal uitverkoopzaken is afgedaan door
middel van veroordelende vonnissen i
gerechtelijke schikkingen. Dit heeft
minister van economische zaken
Zijlstra meegedeeld in antwoord op een
vanuit de Tweede Kamer gestelde vraag,
Spoedig wetsontwerp
Hilton-hotels
(Van ome parlementsredactie)
De regering wil de vestiging van i
tweetal zg. Hilton-hotels in ons land
mogelijk maken. Ze zal daartoe op korte
termijn een wetsontwerp bij de Tweede
Kamer indienen. Dit heeft de
van economische zaken bekendgemaakt
in de memorie van antwoord
Kamer over de begroting van
mische zaken. In het wetsontwerp zal
worden voorgesteld van rijkswege
garantie voor de hoofdsom en rente
verlenen op de leningen, die voor
hotels nodig zijn.
Van ome parlementaireredactie)
Ds. v. d. Zaal (a.r.) heeft gisteravond
in de Tweede Kamer een motie
gediend, waarin de regering wordt ge
vraagd om spoedig een behoorlijke af
vloeiingsregeling voor de IJsselmeer-
vissers te ontwerpen. Deze motie
mede ondertekend door de KVP, CH
en VVD. Minister Vondeling herhaalde
nog eens zijn verklaring van verleden
week. dat hij spijt had te hebben be
loofd dat deze regeling nog voor de
zomer aan het kabinet zou worden voor
gelegd. „Ik draag daarvoor de verant
woordelijkheid", Moet ik me nu nog
verder op het pad der schuld begeven?
Hoe zou dat pad dan moeten lopen?, zc
roeg de bewindsman, van landbouw,
isserjj en voedselvoorziening.
Gezien deze verklaring had de minis
ter geen enkele aansporing meer nodig
Zonder subsidieverhoging
Melkslijters krijgen
ruimere marge
(Van onze parlementsredactie)
De regering heeft besloten toestemming
e verlenen tot verhoging van de slijters
marge met een halve cent in de gesancer-
i driekwart cent in de ntet-gesaneer-
de gebieden, omdat een ingesteld onder-
oek tot de overtuigng heeft geleid, dat
•en dergelijke-verhoging noodzakelijk is.
Aldus minister-president Drees in ant
woord op schriftelijke vragen van de
Tweede-Kamerleden Beernink (c.h.) en
Smallenbroek (a.r.). De regering, zo
ichrijft dr. Drees, acht het niet verant
woord de verhoging van de slijtersmarge
door subsidieverhoging op te vangen. Zij
z»l echter haar beslissing omtrent de ge
volgen voor de verbrulkersprij* eerst na
l december nemen. ZIJ kan dan, Indien de
Sociaal-Economische Raad erin slaagt
vóór die datum het gevraagde interim
advies uit te brengen, het vraagstuk van
de melkprijs voor de verbruikers in zijn
geheel bezien.
De regering meent dan ook. dat de ge-
>men beslissing het overleg in de SER
et ernstig kan bemoeilijken.
om met deze zaak haast te maken. Dat
was ook de overweging van zijn partij
genoot Vermooten (soc.), die vert
de dat de minister voor de volgende
begroting deze kwestie in orde gemaakt
zal hebben.
Ds. v. d. Zaal zeide dat deze motie niet
alleen tegen minister Vondeling
gericht, maar tegen zeven ministers die
bij deze zaak zijn betrokken.
Duitse firma werkt
hoogovenplan uit
fVan onze parlementsredactie)
Het curatorium van de Staalstudie-
stichting heeft aan een Duitse firma op
dracht gegeven een eerste gedetailleerd
plan uit te werken voor een hoogoven-
en staalbedrijf annex walserij, dat zou
moeten worden gevestigd op de kop van
Rozenburg. Het curatorium verwacht
deze studie zeer binnenkort te on
gen. Aan de hand daarvan zal ee
fundeerd oordeel moeten worden ge
vormd over de vraag, of de vestiging
een dergelijk bedrijf aan de Nieuwe
Waterweg economisch verantwoord is
i, zo ja, op welke wijze ij* die financie-
ng zal kunnen worden vooriien.
Aldus luidt het antwoord, dat minis
ter Zijlstra (economische zaken) geeft
de memorie van antwoord over zijii
begroting) op de vraag, in welk stadium
de plannen tot 'het stichten van een
w hoogovenbedrijf aan de Nieuwé
Waterweg zich bevinden.
Kopie van borstbeeld
YH'illi. van Pruisen
H-M. de Koningin hoeft de Haagse
beeldhouwer Georges A. Graff toestem'
m:ng verleend een marmeren kopie t«
vervaardigen van een borstbeeld van
Wilhelmina van Pruisen, de gemalin van
prins Willem de Vijfde.
Deze kopie zal worden aangeboden aan
het bestuur van de Stichting „WilhtJ-
napolder" op Zuid-Beveland ter gels-
genheid van het 130-Jarig bestaan vi
Wilhelminapolder.
