GEESTELIJK
LEVEN
VEEL GING VERLOREN MAAR
VEEL KWAM ER OOK BIJ
Zending per radio
groeit
Nog 250 nazaten van
Maarten Luther
l'MKV'lflH
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 1 NOVEMBER 1958
Volmaakte genade
Weinig psalmen spreken
tigste. Bijna iedere zin
van de praktijk, die ov
zeggen. Als de Heer oi.__
Een volkomen bevrediging
i sterk tot de mensen als de drieëntwin-
een boodschap vol troost. Het is de psalm
ieder aspect van het leven iets heeft te
Herder is geworden ontvangen wij:
mij ontbreekt
wateren".
Een volkomen genezing „Hij. verkwikt mijn ziel."
Een volmaakte Gids „Hij leidt mij in rechte sporen".
Een volmaakte bescherming „ik vrees geen kwaad."
Een volmaakte Metgezel „want Gij zijt met mij."
Een volmaakte troost „Uw stok en Uw staf die vertroosten mij".
Een volmaakte voeding „Gij richt voor mij een dis aan".
Een volmaakte heiligmaking „Gij zalft mijn hoofd met olie".
Een volmaakte vreugde „mijn beker vloeit over"
Een volmaakte verzorging „heil en goedertierenheid zullen mij;
volgen".
Een volmaakte toekomst „Ik zal
blijven tot in lengte van dagen".
Hebt u wel eens opgemerkt dat in
woord valt. God spreekt niet over
niet. Hij laat alleen
n het huis mijns Heren ver-
deze psalm geen enkel hard
onze zonden; Hij beschuldigt
Hij voor ons wil doen en kan
ider ook maar één eis te stel-
Gereformeerde Bond van J.V.'s 70 jaar
f f j~T~r g T jET is in de eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog een
I Gesprek met/\d.K.Uiper H poosje in de literatuur mode geweest om wat uit de
VJ g hoogte te schrijven over het werk van jongelingsvercni-
gingen en om hun werk belachelijk te maken. In een tijd,
waarin alles om herstel en vernieuwing vroeg, was het van-
zelfsprekend wel te begrijpen, dat ook de j.v. kritisch werd
bekeken. Er waren vele, zelfs kerkelijke stemmen, die von-
den, dat het samenkomen van jongeren zichzelf had over-
leefd. Vooral j.v.'s op dorpen waren dan onderwerp van
I grapjes. Daarachter zat de gedachte, dat met het vele, dat
de oorlog in kerkelijke kring had opgeruimd, ook de j.v.'s
1 wel konden verdwijnen. Het tegendeel is echter gebleken.
De dood draagt pasteltinten
ten worden het meeste gevraagd. Het publick heeft gebroken met
het grijs en het zwart.
Een journalist schrijft in zijn commentaar: ..Mannen en vrouwen met
een handelsgeest kunnen de kist en de koets wat kleur geven,
maar zij kunnen de kleur van de dood niet veranderen. Hij is nog
altijd zwart en zwart is de totale afwezigheid van kleur. De zwarte
nacht is kleurloos".
De bijbel laat de dood rijden op een vaal paard en spreekt zelfs
van „de z,warte dood". Ook daar is de dood een kleurloze tyran
en de tekst: „Het is de mens beschikt éénmaal te sterven en daar
na het oordeel" is als een venijnige kras onder het requisitoir van
de dood. In deze tekst zijn geen pasteltinten.
En toch kan de dood kleur hebben Nog maar onlangs kregen we
een rouwkaart waaronder niet de woorden stonden: „Geen bloe
men", maar: „liever geen rouwkleding". Bij het eerste zinnetje
heeft het zwart van de dood alle kleur weggenomen. Bij het twee
de zinnetje had God de dood groen geschilderd. Die dag overtrok
God de lijkstoet met het blauw van zijn hemel. Christus brengt
kleur aan het leven. Hij brengt ook kleur aan de dood Christus
heeft eens het woord „dood" op zijn kop gezet. Bovendien heeft
hij de „d" van de duivel die het laatste woord meende te hebben,
veranderd in de „H" van Heiland, die het eerste woord heeft. Toen
stond er „hoop".
Zo wil Christus ook uw en mijn leven omkeren. Dan wordt het einde
een begin en de lijn van ons leven die heenwijst naar het graf,
wijst dan naar boven. Maar Christus kan dat alleen doen. als wij
ons leven op zijn kop willen laten zetten. Hij dringt ons de hemel
zochte en levendige
gen terugverlangen, i
kerkelijke klok la;
gaderin-
HHPHI te-
jonge- rugzetten. Het is beter zich te
Tmgsver'enlomg- Jg"»» S™8<ive.
verdween en werd Een
„jeugdvereniging"
zijn zeventigste
verjaardag en, 1J1CC1
hoewel dit kroon- Onder'Tnvlowi "van A^ierVkaVnsc dus
jaar niet werd psychologen en in Nederland
gevierd, is het door prof. dr. Waterink is men
goed zich te be- aan gesprekstechniek gaan doen
waarde
Week-ends, ontmoetingen met
andersdenkenden, lekespelen.
filmbesprekingen en het gemeng
de vergaderen zijn allemaal teke
nen van naderende ontbinding.
een lokaal vergaderd? V anneer je over Gndt
i Godrrye natuur wel hg uitstek geschikt
r dan prol. Van Riessen op hexoek it, dan
echte ouderwetsgedachtenwiiteling.
De heer Kuiper geeft toe.
et soms heel hard gaat m<
ra- de veranderingen. Wat voor i
de oorlog een stille vijver was.
een waterplas met golfjes i
luchtbellen. Stilstand
typisch modern verse
sel. dat deze openheid van
gens en meisjes overgaat in
ioort „kameraderie", die de
verloving en huwelijk blok-
meer behield voor dere tijd.
maar er kwam veel bij. dat
voor de opbouw van de eigen
vereniging
opbouw
dood. keert. De leiding moet
dit
i zichzelf is leven al te be- gevaar terdege rekening houden. Irlts Kerk.
de kerken, van het
allergrootste belang Is. De Ge
reformeerde Jeugd wordt niet
alleen
Zelfs de gesprekstheologie
geren In het Jeugdwerk
het Is de overtuiging van de di-
JUC11 recteur van De Witte Hel. dal
deed langzamerhand veel
leuwe zal verdwijnen
Ap haar intrede Dc Hervormde Kerk ?a
stichtte Kerk en Wereld met hei ^oyerblljft
leen maar winst betekenen
de Gereformeerde kerken.
De Gereformeerde kerken
gen dus dankbaar zijn. dat zij
a»i een bond hebben, die de jong.
het gedoonte leden van zestien jaar
Maatschap
pij opgevoed, maar bezint zich
eveneens op haar tegenwoordige
aak in de kerken.
geworden op de j.\
OOK DE SCHUWEN
In dit verband prijst de
Kuiper ook de discussiegroepen, denken,
Achter dexe deur met het emble
ion het Gereformeerde Jeugdwerk
klopt het hart van de jonge Gere
formeerde Kerken. Regelmatig ont
moeten de bondsbesturen elkaar op
De Witte Hei en geven leiding aan
het jeugdwerk. Nieuwe tyden eisen
ment veranderde in zeventig jaar
in 't geheel niet.
De tijd dat de zending de boodschap van het Evangelie
moest uitdragen via een man, die moeizaam door de
jungle van dorp tot dorp trok, is voorbij. Moderne commu
nicatiemiddelen worden steeds meer gebruikt. In de
afgelopen jaren heeft de zending meer en meer gebruik
gemaakt van de radio. Het internationale zendingsnieuws
van één maand bevatte de volgende mededelingen:
hot Ce stichtte Kerk en Wereld met het
j doel in de gemeenten het gesprek
reformeerde ker- te stimuleren Het vraag- ep ant-
kelijke leven van woordspel, vroeger op knapen-
1958. Dan blijkt clubs als recreatie bedoeld,
het, dat er in de
loop van zeventig
bouwd aan en in
het j.v.-huis
(soms zoveel, dat
het leek alsof er van het oor
spronkelijke gebouw niets meer
overbleef) maür dat het funda- die praten. I
ment. stevig Gereformeerd be- trekt ook de
ton, hetzelfde is gebleven. Er rijn onderwerpen, die zich
Op het Gereformeerde Jeugd- lenen voor „uitspelen" en zelfs
centrum „De Witte Hel" In Huis „nar dan moet er een heel
ter Heide hebben wij met de heer
Ad. Kuiper gesproken. De bond ter *ake kundige leiding zijn
van j.v.'s is één van de drie Ie- kan het soclodrama onderdeel
den. die het Gereformeerd Jeugd- van de Gereformeerde J.v. wor-
centrum telt. Als Iemand op de
hoogte Is, van wat er leeft bij
de Jonge leden van de Kerken. Toch is het niet zo. dat Ie
dan is het de heer Kuiper wel. heer Kuiper en hij zegt dit
Van hem is ook het woord, dat natuurlijk niet als privé-persoon,
de grondstructuur van de bond maar als vertegenwoordiger van
zeventig jaar geweest Is: „Het de jarige bond elke inleiding
eeuwiglevende Woord van een overboord zet. „Waar ben je
eeuwlglevende God" en dat de meë bezig op de vereniging",
bond ophoudt te bestaan, wanneer moet het eerste gespreksonder-
deze basis werp zijn. Vandaaruit kan door
dat geëxperi- jeugdgemeenschap
Dat kan al- getuigen.
ende discussies in gemeentera
den. Na de oorlog kwam men al
heel gauw tot de ontdekking, dat
discussiegroep ^et samengaan een noodzakelijk-
schuwen mee. heid was. zoals men ook samen
laar eenzelfde kerk gaat en bij
elkaar in één kerkbank zit. Het
is een bundeling van krachten
van onderop, di
stuur dankbaar aanvaard heeft.
getuigen.
Want het is ni
rondom de tafel,
ook gewerkt. Het zegt toch wel
steliing van de film „De Tien
Geboden" in Utrecht jonge men
sen leden van de Gerefor
meerde j.v.'s bij de uitgang
~aïie"&daa*rbiï bèho- staan om de bezoekers een fol-
oaarDij oeno der tp geyen waarop Gods _e.
boden in waarheid worden duide
lijk gemaakt.
Er zijn nog meer facetten aan
het werk. De heer Kuiper stipte
er nog enkele aan. Allereerst net
samen vergaderen van jongens en
meisjes. „Gemengd" doet hem
teveel aan „gemengd
NIET SOMBER
Neen, het Is helemaal nlel som-
:r voor de jeugdverenigingen.
het bondsbe- Er Is In zeventig Jaar veel
loren geraakt, wat geen wa
Er zullen weinig predikanten
is. die wiï hebben geweten van deze zeven
tigste verjaardag. Er zal in de
altijd praten samenkomsten t>an de gemeen
ten dus niet over .zijn gesproken
en nog minder voor gedankt.
Het kan morgen nog, want wil
len onze kerken die plaats in
ons nationale leven blijven in
nemen, die zij vandaag innemen,
dan zullen ouderen m voor
gangers hen niet alleen met
goed bedoelde raad en daad ter
zijde staan, maar hen dragen in
gebed en toewijding Wanneer
deze zeventigste verjaardag daar
een aanleiding voor zou zij n,
dan is deze herdenkingsdag het
begin ran levende jaren in een
rde oude bond.
In Nederland leven
wordt afgeweken.
VROEGER
zelfwerkzaamheid worden
söhaafd aan de jonge Gerefor
meerde. Van niet te onderschat-
ten waarde is daarbij het heb-
In gedachten hebben wij met den van cen goede voorzitter,
hem nog zo'n echte ouderwetse maar het bondsbestuur is hele-
jongelingsvereniging bezocht. Een maal niet meer van oorceel. dat
suizende gaslamp boven een met dit het gehele jaar door dezeif.
^Sodekte taféj de mpet zijn v/akrom eigenlijk
niet iedere maand een ander?
station
OKINAWA De organisatie TANGER Het evangelische
die zich speciaal toelegt op het radiostation „de stem van Tan-
stichten van christelijke radio- ger" zendt nu ook evangelisatie
stations in het Verre Oosten, de programma's in de Russische
Far Eastern Broadcasting Com- taal uit. Ook vanuit Manilla;
pany, kreeg een nieuwe zender Haiti; Quito in Ecuador en In-
toegewezen op het eiland Oki- chon, in Korea worden Russische
nawa. Het station zal met een programma'i
100.000 watt zender zich tot alle ijzeren gordijn uitgezonden. In
landen in het Verre Oosten Tanger is bovendien ook nog
richten. De roepletters van het een tweede zender IBRA van dingsgenootschap heeft op het
nieuwe station zijn K.S.B.U. de pinkstergemeenten die soort- J J'~
Er zullen alleen godsdienstige gelijke uitzendingen verzorgen.
PANAMA In Panama
zenderpark van
HOXO uitgebreid
watt zender. Het station is het
eigendom ran het Latijns Ame
rikaans zendingsgenootschap en
de Wereld Radio Zending Ge-
schemerig lokaal,
kele tientallen jongens gespannen
luisterden naar de inleiders Im
mers. elke afwijking in de leer
ogenblikkelijk worden vast-
de behandeling
schiedenis moet
men krijgen. Het
onderwer-
voorbij. Zelfs
n de kerkge-
5000 gehouden tot bij de bespreking
het cn dan werden rake tikken uit
gedeeld. De commentaren van Mat
thew Henry werden dan wel eens
in een al te grote ijver tot grond
teksten gepromoveerd en moeilijke
passages in het boek Job werden
afgedaan met een verwijzing naar
HAITI Het West Indië Zen- het blJna onvertaalbare Grieks. iiu
uit deze groep groeide dwarsdoorsnede
Kerk. Het was nog met sohiedenis. Na
meestal
behandeling
niet verder kwam dan de kerkva
ders of bij een intensieve studie
tot Luther, maar het volgend
moeilijke jaar begon men.
nieuwe lichting.
zelfde programn
geeft nu boekjes
vanwege de
het-
eiland Haiti eèn nieuw radio-
statüm gesticht dat onder de ker aden,"'dat
uitzendingen verzorgd worden In totaal worden tninstens 25 roepletters 4VI zich speciaal
week evangelisatie
richten tot de inwoners
de Russische Aux Gayes. Een tweede station discu;
vreemd gezien van dorpsker- Aan een globaal be'eld van Pink'
ambtsdragers steren af tot nu toe. Het volgen-
de jaar neemt men een andere
dwarsdoorsr
2jj IC£siiajl^
PURPEREN GORDIJN
Ds. W. M. A. Kuin in het
blad voor ex-rooms-katholie-
ker> „In de rechte straat":
4VU zal op de kqrte golf uit
zendingen gaan verzorgen,
LIBERIA Reed, lang wilde he< <"h',e te
uancren ztm.
kerkeraden schijnen
ze twee nog steeds grote
te hechten.
geleerd zijn kerk. maar zodanig, dat
3an da" nieuwe onderwerpen onder de
waarde ]ocp worden genomen.
Gisteren was het Hervormingsdag cn op vele plaat
sen is het begin van de Reformatie herdacht. Over het
leven van Maarten Luther is veel geschreven; honder
den werken handelen over zijn leven als mens en re
formator. Wat echter weinigen bekend zal zijn, is het
feit, dat er nog een tweehonderdvijftig nakomelingen
van de Wittenherger monnik in Nederland woonachtig
zijn.
Doordat Johann Martin Hoffmann, chirurg van be
roep, achter-achter-kleinzoon van Luther, zich om
streeks 1700 in Heusden vestigde, heeft zich ook in Ne
derland een tak van de „Lutheridenfamilie" gevormd.
Nazaten Kr,mpelman
fan Sehuylenburg
Van de vier kinderen uit het
huwelijk van Anna Margriet
Hoffmann en David Krumpdman
huwde slechts de dochter Helena
op 14 maart 1773 met Willem
van Sehuylenburg, kapitein in
staatse dienst. Zeven kinderen
werden uit dit huwelijk geboren.
De nazaten uit deze verbintenis,
meest woonachtig in het noordeh
des lands dragen dc geslachts
namen Beck. Van Bemmel. Bil-
lenkamp. Boermans, Brokke,
Bouwmeester, Antonyssen, De
Grave. Boers. Van Harderwijk,
De Jong, Balster Kool. Kool van
Heerens. Kamps. Ledebocr. Yke-
ma. Van der Neut. Retel. Ro-
lijn. Van Sehuylenburg. Sccrne.
gordijn dom gehouden
trouwe ionen der Moederkerk".
HET HOE
Prof. dr. F. W. Grosheide
in Belijden en Beleven:
God heeft ons ons verstand ge
geven om het te gebruiken. Maar
vooral zondige mensen hebben
wel toe te zien, dat xy het goed
gebruiken, zonder oppervlakkig
heid of onverstand. De dingen
van het Koninkrijk Gods zullen
ons bezighouden, maar het hoe is
van zeer veel bell
jrd.
Gods
Zijn
VERDRAAGZAAMHEID
Dr. F. L. Bos in Enigheid
des Geloofs. blad voor de ge
hele Geref. gezindte:
Nee, het gaat er in de christe
lijke verdraagzaamheid
Zo
■chteraf-
eniging alwyzen, nu
laten varen, als zy ve
den zijn, dat ZÜ in t
kerkbestaan een dom
het radiostation van het Soe
dan Binnenland zendingsgenoot
schap, ELWA, haar zenderver
mogen uitbreiden. Door ver
schillende giften kan de zend
capaciteit
vangen zijn.
ARUBA Het nieuwe radio
station tian Het Evangelisch Ver
bond Zendingsgenootschap dat
VRIENDSCHAP
Maar behalve de onrcmakUelfi
ke stoelen en de vaste regc
van twee onderwerpen op eei
avond, die de jongeman zoudei
HEIMWEE
Er zijn mensen ook in eigen
kerken die al die veranderin
gen niet kunnen bijhouden.
__j kinderen schonk.
Door de Keur-Saksische kerk-
Dat u ae naam. aie men aan <1527-1529., de beide
de nalaten van Luther jrejere. catech„mcn ,,528) hel vol-
heeft. Dit zijn, de meest m Dutts- tooien van de Bijbelvertaling, leg-
land tooonachftpe, leden van de de hij de grondslag voor de pro-
Kerk. Staat
opgevoerd ujorden op 1 augustus met haar uitzen- Maatschappij, was er ook vriend-
ichap. Men stond voor elkaar
tot 50.000 watt. Het station zal dingen zou beginnen is door on-
zich dan ook gaan richten tot verwachte moeilijkheden bij de
Cairo ook het evangelie te dingen te beginnen Het station 'baat op iedere
bleef bij elkaar. De heer
tulper heeft een J.v.-tijd gehad
met mannen als Buskes cn Cnos-
randeerde
laten klinken. Tevens werd het zal echter nog dit jaar
zendingsgenootschap in staat ge- evangelisatieuitzendingen
steld om een generator voor
opwekken van electriciteit
j.v.-tijd met luide discussies
verhandelingen over het infra- en
supralapsarisme en de predesti
natie. A priori veroordelen zij
alles wat nieuw is in de kerk en
voor dc j.v. hebben zij geen goed
woord meer over. Als je hen in
Veel van deze dingen is verle- hun hart zou kijken, zou je be
den' tijd geworden. Wij kunnen er merken, dat zij de j.v. eigenlijk
wel over gaan piekeren hoe m
aak staU da baadaa de
te Wittenberg Zijn
slotkapel
Torgau.
levendige discussies.
Tgadering
de stam-over-grootvader
bet-overgrootvader van cie nu
vende nazaten in Nederland.
al helemaal hebben afgeschreven
Hoffmann
Gh-irtitrtrtrtri
Blondje en Zwartje XXXV .-O", rei Ronald, en Vn-lt-e ..Overdrijf je nn niet een
J begrijpend, ofschoon ik besefte tikkeltjevroeg ik.
„Wat heeft zij?!" vroeg dat hij alleen maar dacht dat OverdrijvenIk?" Weer wis-
Ronald, een tikje verwonderd, hij de zaak doorhad. .Ja, ja", selde zijn gelaatsuitdrukking
t terwijl hij naar de deur staar- zei hij er wereldwijs achter- Net cen Hollands landschap
g de waardoor Joke zo abrupt aan. „Het is hier ook vaak een onder zon en wolken. Nu stond
verdwenen was op zijn mede- ploegen op rotsen Maar nou het in het teken van een vol-
■5 deling dat het Hankiekind ca- zie je toch maar weer nan zo'n frdiqe verbijstering.
techetische wensen had geuit. geval als van Hankie dat je Aarzelend tastte ik verder We zijn
-j: Nu ergert het me altijd als staf- vruchteloos werkt. Jaren met mijn gewetensonderzoek
leden over mekaar als ,,hij" en en jaren ben je in de weer, ..Nov ja. je bent opeens zo
,zzij" spreken; ze kunnen zo n dan opeens komt het!" Hij zelfverzekerd. Je doet alsof er
welwillend zijn om eikaars ,cj j,ct op ecrt vrij idiote ma- nog nooit een catechisant
te gebruiken
ik zei nier. Geëxalteerd. En boven- komen opdagen. Je doet of je je de ik
dien was hij nog maar enkele leven lang hier gewerkt hebt.
Ze zijn
anders al tien
jaar lang
de gang!"
„Wie? Joke?" Ik zei het op maanden
een corrigerend toontje, als U onze staj ver.
kunt aanvoelen hoe dat klinkt. bon(ien Hij
De vicaris richtte zijn ver-
baasde blikken thatis op mij. 'de e
Hij voelde ongetwijfeld mijn "oe" alsof ny
bescheiden critiek. maar scheen door gestrekte ■■MMtÉAÉAMMfl schattend
niet recht te begrijpen waar jarenlange dag- baartje: ..Die bevestigde
die critiek precies op sloeg marsen deze anderen waren heeft
Hij zag er niet op z'n voor- kleine vesting veroverd had. ouwe mensenDat is heel wat
dehgst uit, want door zijn uit- Ik keek hem geïnteresseerd anders!" Hij scheen de ouder,
drukking van verwondering aan. net alsof hij op de Expo dom niet voor vol aan te zien
heen mengde zich een zweem- te kijk stond. Ik dacht: ben Misschien was hij wel besmet
pje van teleurstelling en pan je nu werkelijk zo groen, of mei die ook elders voorkn-
miskendheid. stel je je een beetje aan? Zoieir mende gedachte dat het
het waren er inderdaad maar
heel weinigen geweest, en we
hadden er vaak niet eens veel
plezier van beleefd.
„Het kan wel goed komen",
zei ik toen. zachter gesteijid..
..Alleen, je moet je er niet
direct te veel van voorstellen.
ker blij gemaakt met
een dooie mus. Ineens komen
ze opdagen, maar ze houden het
niet vol. Ze verdwijnen weer
plotseling '"Toen waag-
i enorme sprong: „En
eestal een liefdesge-
hier schiedenis achter!"
„Een liefdesgeschiedenis??"
Hij sprak het woord bijna mis
prijzend uit; het klonk hem
maakte waarschijnlijk als heiligschen-
gering- nis in zijn oren.
Geloof me maar gerust".
„Een meisje
clende tijd door
gemaakt mer een jongen. Of
omgekeerd. Nu zoekt ze iets
anders, maar ze weet niet pre
cies wat
„Ach onzin", besliste hij,
grote voorvader en de nazaten
fe onderhouden. Ook de meeste leed 20"de"cerTiber 1552
Nederlandse afstammelingen zijn Maarten Luther was. genealo- Middelstum,
lid van deze vereniging en ont- gisch gesproken, geen overgroot- a'" c"
vangen op gezette tijden het j®d5,r„ jV.td -
verenigingsorgaan. Op deze wij-
ze wordt ook dc nakomeling
schap in de zoveelste graad van
Maarten Luther en zijn echt
genote Catharine van Bora ge
registreerd.
op 17 augustus 1686 te
Deze Lutherfamilievereniging Thuringcn geboren als
is eigenlijk een merkwaardig Johann Ernst Hoffmann
veracnijnsel. omdat het hier na Margarethe Zwaben. Johann
gaat om alle afstammelingen. Ernst was de oudste zoon van
zowel in mannelijke als vrouwe- Johann Hoffmann, apotheker tc
lijke lijn en daardoor kan men Jena en van Elisabeth Dorothea
deze vereniging niet vergelijken Luther Elisabeth Dorothea aan-
met de hier te lande op dit ter- schouwde in 1624 het levenslicht trouwde Tinei IBIS te Groningen
rein bestaande organisaties. als dochter van Johann Ernst Lu- met dr Ubbo Pietera ^aden
Trouwens van hoeveel „groten" ther en Martha Blumenstengel. Onder de nakomelinsen uit dit
die in de middeleeuwen jeboren Deie Johann Era.l was de twee- Kutk komen ^ooï d. namen-
het nagealaeht tot in de- de toon van Dr med. Paul Lu- óarnn Bentinek. Cavalje. Crani'.
Graaf, Hetcm, Huilkea.
>ogenhuyze. Janssen.
Trail en Vrlndley.
Nazaten Hoffmann-
Otto
Van de zeven kinderen uit dit
echtpaar is er slechts één waar
van een grote nakomelingenschap
bekend is, nl. van Bernhard Wil-
•lm Hoffmann. predikant in
representant Van
de Bataafse Republiek in het dis
trict Appingedam. Hij trouwde op
11 juli 1791 met Elisabeth Groen
hof. uit welk huwelijk vier kinde
ren werden geboren.
De oudste dochter Petronella
trouwde dr. Pieter Georg Chrls-
tof Siemens, arts te Scheemda.
Onder haar nazaten komen we
de familienamen Goedvrlend, Cor-
ter, Frima. De Koning. Kranen
burg. Lansberg. Siemens en Van
Zadelhof tegen
De tweede zoon Martinus Ernes-
tus huwde met Louisa ten Berge.
Het nageslacht hiervan stierf uit
in dc 19e eeuw-
De jongste dochter. Elisabeth,
worden de ther <1533—1593'. i derde
Kromhout,
mogelijk dat meerdere
bekend
familiebanden door een vereni- van Maarten Luther en Cathari-
eing bijeengehouden'' Wc vermoe- na von Bora i en van Anna van
den. dat deze Luthervereniging Warbeck. Vier generaties waren
?r tusssen de reformator en Jo- families zich*tot de „Lutheriden"
nann Hoffmann. mogen rekenen, daar niet altijd
Hoffmann werd chirurg cn vbH na te gaan waar een be
trok omstr. 1700, zoals vele Duit- paald lid uit een familie is goble-
sers. naar het toen rijke Hol- ven Anderzijds zullen ook wel
land. Hij vestigde zich in het Duitse „Lutheriden" gedurende
Maarten Luther
Luther werd 10 november 1483
in Eisleben geboren, Een half
Jaar later vertrokken zijn vader
cn moeder naar Mansfcld Maar
ten kreeg vervolgens onderwijs in
Mansfeld. Maagdenburg en Eise
nach. vandaar kwam hij in 1501
op dc Hogeschool te Erfurt om
rechten te studeren en hij wijdde
zich later aan de studie
de grens zijn overschreden.
daar mei Heltjen van Drunen
Hun huwelijk werd gezegend met
'even kinderen
De oudste. Anna Margriet, trok
Den Haag en huwde daar
Familietvapen
1743
de zilversmid David ming. Vele i
„Ach niks", zei ik daarom kun je niet ronduit vragen: je gelie
_n- „Wat weet Hankie
bejaarden desgeschiedenisi
Joke's op- moet er zelf maar achter zien is. In ieder geval moest
vattingen wereldkundig te ma- te komen. Maar zyn gelaat had Ronald en Hankie de victorie
ken, hoezeer ik daarmee ook nu weer uitgesproken blij- beginnen dat was wel dui-
sympathiseerde. Iedereen heeft moedigei triomfantelijke, lieh- delijk.
wel eens narigheid. Dan heb extatische glans her- „Je vergist je heel erg", zei
het^n 'ander meezit*en kun^je wonnen waarmee hij was bin- ik cn onderdrukte met moeite Denk er
niet helemaal méé'opgaan in nengestapt. Toen moest ik hem een zekere scherpte in mijn cens ov<
diens plezier. Let e,r maar niet noodgedwongen toch wel na- toon „Er waren ook jonge kwaad!"
op. Het gaat vanzelf wel over. der interpelleren. mensen bijIk zuchtte even:
af? Ze
nog zo n kind. Nee, zoiets kan
ik niet aannemen!"
Ik dacht: ze weet er waar
schijnlijk meer van af dan jij.
Ik zei: „Laten we het hopen.
elk geval nog maar
na. Dat kan geen
het humanisme en de scholasti Krumpelman.
sche wilsbegeerte. In 1505 werd De eerste z
hij magister. Tijdens een ern6ti- werd chirurg in Den Haag
ge ziekte kwam hij in het kloos- huwde met Cornelia Jacoba Na-
ter van de Erfurter Augustijnen chenius Uit dit huwelijk worden
terécht In 1507 werd hij tot pries- drie dochters geboren, waarvan
ter gewijd: in 1508 hoogleraar in geen nakomelingen ziin
ii.4 a de wijsbegeerte aan de Hoge- De tweede zoon. Johann An-
- school te Wittenberg en in 1517 dries, zocht het eveneens in Den
doctor in de theologie Haag en trouwde aldaar op
S Op 31 oktober 1517 bevestigde 6.2.1746 in dc Srheveningse kerk
J hij zijn beroemde 95 stellingen met Willemina Hunter Hieruit
2. aan de slotkapel te Wittenberg, verd één dochter geboren die nn
tf waarvoor hij zich een jaar later gehuwd overleed
4 te Augsburg moest verantwoor- De derde zoon, Johann Martin
ïf den Hij ontkwam aan zijn ar was chirurg In Namen,
2 réstatie. Op 10 december 1520 naar en Arnhem
4 vernietigde hij te Wittenberg de met zijn eerste vr
4 'egen hem uitgevaardigde pause- Jacoba Roda was kinderloos Zijn
lijke banbul. Op 17 april 1521 tweede vrouw Petronella Otto,
MIEBEL. verdedigde hij zich voor de Rijks- schonk hem zeven kinderen
g- dag te Worms. De andere drie kinderen van Jo-
w Op 13 juni 1525 huwde Maarten hann Martin Hoffmann bleven on-
Luther met Catharina von Bora, gehuwd.
zyn
I tom
ben houden het
familiewapen in ere door dit m
i. Johannes Ernst, de huiskamer of de hoi te plaat
sen. Dit wapen iz waarschijnlijk
door Maarten Luther zelf ont-
worpen en wordt heraldisch
als volgt beschreven:
Schild: in blauw een roos van
alver, beladen met een hart
van rond, waarop een zwart
Christus kruis, omgeven door een
ring van goud.
Dekkleden: rechtsgoud en
blauw; links: zilver en rood.
Helmteken: een engel van
Het huwelijk zilver, dragende in de rechter
de Haajf.v hand een doornenkrans van groen
en in de linker hand een Chris-
tuskruis pan zwart.
Dit zinvolle symbool is een
sprekend beeld van Luther's ge
loofsovertuiging.
Wasse-
