CHRISTELIJK
WYBERT
LADY ISABELLA
Kloof tussen Reformatie
en Rome werd duidelijker
Bereidheid tot samenspreking
met Chr. Geref. Kerken
Puzzel
ra
n
In geheel Europa worden
herdenkingen voorbereid
Tafelpoten met krassen? Prachtbijts Ceta-Bever!
Easi Lynne
Een woord voor vandaag
Kanttekeninj
Prof. W. Kremer over
de dood van de Paus
dood van Paus Pius XII
heeft temidden van allerlei
irenisch en oecumenisch gepraat
de gapende kloof tussen de
Reformatie en Rome ontstellend
aan duidelijkheid doen winnen,
schrijft prof. W. Kremer in
De Wekker, het orgaan van
de Christelijke Gereformeerde
Kerken
Hij schrijft
DE vorige week is in Rome Paus
Pius XII gestorven. Te oor
deler. naar de brede publicatie
moet het een wereldschokkend
feit geacht worden. Nauwkeurig
zijn we met de kleinste bizonder-
heden van de ineenstorting van dit
verouderde leven op de hoogte ge
bracht. Het kon. gezien in het
licht van het aureool dat deze
kerkvorst In zijn leven droeg,
wetnig glorieus worden geacht.
De typische merkwaardigheid
deed zich voor. dat door een on
tijdig gegeven teken, de publici
teit het van de snelle stap van
de dood won: terwijl de Paus
nog leefde, werden de kranten in
Rome reeds verkocht, die zijn
cood meldden.
Wie op de sterfdag, om de gees
ten te i be (proeven, gelegenheid
had eens naar de uitzendingen
var. de K R O. te luisteren, werd
getroffen door het woordenboek
dat op deze dag gehanteerd werd
om positie en kwaliteit van de
gestorvene te karakteriseren. Bij
na goddelijk, zo was men ge-
neigd te zeggen, bij al deze kwa
lificaties.
Wie over dit alles nadacht en
bij dit alles maar niet onmiddel
lijk overgleed tot de grauwe or
de van die trieste herfstdag, zag
hier de gapende kloof, die er tus
sen Reformatie en Rome ligt en
die, te midden van allerlei Ire
nisch en oecumenisch gepraat
wel ontstellend aan duidelijkheid
Ongetwijfeld was de gestorvene
een knap diplomaat. Zijn leven
heeft het bewezen. Het moet er
kend dat hU het embleem van z(jn
aangenomen blazoen voor ogen
gehouden heeft. Het Is een vredes
duif op een rots midden In de
woelige wateren.
Overigens echter is het om vsn
te huiveren dat men aan een
mens zulk een plaats toekent, als
de Paus in de Roomse kerk
heeft.
Met welk een last was deze
mens beladen geweest en waar
over heeft hij verantwoording
moeten afleggen voor het aange
zicht Gods. Rechtmatige opvolger
op de stoel van Petrus en daar
door opperherder over millioenen
zielen; hoofd van de zichtbare
kerk aangesteld om Christus het
onzichtbare Hoofd van de kerk
te representeren; hoogste geeste
lijke macht op aarde, zowel met
het hoogste leergezag als met de
hoogste rechtspraak in de kerk
bekleed; onafhankelijk van elke
aardse instantie omdat hij zijn
bevoegdheid rechtstreeks
worden; de sacramenten kunnen
alleen :n gemeenschap met hem
gezien worden en gevierd; on
feilbaar als hij dogma's afkon
digt ieder moet deze gehoorza
men. sprekend in encyclieken :s
zijn woord authentiek. Geen won
der dat bij zulk een formulering
van de positie van dit kerkhoofd.
de menigte, wanneer hij zijn gra
cieus zegenend gebaar en vader
lijk zegenwoord gaf, als eens een
andere menigte, leefde in de ge
dachte: Een stem Gods en niet
eens mensen.
OMGEVEN door een hof vol devo
tie en adoratie, bewaakt door
een militaire hofhouding, wo
nend in een eigen stad-staat; ge
zocht door duizenden bij duizen
den die ter audiëntie kwamen;
ingewijd in al de spanningen en
intriges van de wereldpolitiek,
heeft deze mens bijna twintig
jarfr lang deze positie bekleed.
Bewust heeft Pius XII de
Roomse kerk verder afgevoerd
op het pad van de Mariavere
ring. daarmede een ontzaglijke
verantwoordelijkheid op zich la
dende
In deze snel wisselende tijd
heeft deze heerser van typisch
werelds-kerkelijke allure telkens
zijn woord gesproken, zodat een
ganse reeks encyclieken op zijn
naam staat.
Wij kunnen gerust zeggen dat
de positie van de paus steeds gro
ter geworden is. Zo ziet trouwens
Rome het zelf ook. De Kerk. hoe
langer hoe meer gescheiden van
de wereld, dringt hoe langer hoe
dichter opeen rondom de rots.
Zi] begint te lijken op de ontel
bare schare, die het Lam om
ringt dat staat op de berg. De
man die de lamswollen pallia af
neemt van het Agnesgraf, en
aan alle metropolieten der we
reld uitdeelt vanaf het graf van
den rotsman, wordt meer dan
ooit zichtbaar als de plaatsbekle
der van het Lam.
T EZEN wjj dit alles, wij kunnen
alleen maar dankbaar zjjn dat
wij kinderen der Reformatie zijn.
Immers die Reformatie heeft dit
gezag als menselijk, al te men
selijk. onderkend en afgewezen,
op grond van de Heilige Schrift,
waarin Christus zelf spreekt tot
de kerk.
Wat er dan achter deze toene
mende verering speelt?
Het Is de zucht naar het
sichtbare. Men wil een uiterlijke
Instantie die een laatste beslis
send woord spreekt. Men wil
concreet tastbaar geleld worden.
Eigen verantwoordelijkheid over
dragen op een groter verheven
figuur. Voor millioenen Is het
woord van Augustlnus een uit
komst „Roma locuta ree flnlta
est" (Rome heeft gesproken; dit
la beslissend).
Augustlnus bedoelde het in cri-
tische zin ten opzichte van de
rijzende positie van de toenma
lige bisschop van Rome. De mas
sa van het katholicisme ziet het
als een reddingsboei in dit storm-
getij der wereld.
En sluit ie positie van zulk
een vergoddelijkte mens niet aan
bij een oertrek van de primitief
zoekende mens, die leidslieden en
vorsten graag ziet in onmiddel
lijke relatie tot de godheid,
waardoor krachten uit een ande
re wereld nader komen en heil
brengend geacht worden?
Wie leest en luistert in deze
dagen bemerkt dat men dit „god
delijke" achteraf al meent opge
merkt te hebben in de jeugdja-
1 jeugddaden van de nu ge-
Trouwens heel de dogmatiek
van Rome. die immers leert dat
er een voortgaande vleeswording
van Christus is ook nu, leidt als
vanzelf in de richting van deze
gedachten.
Christus wordt zichtbaar in de
gestalte van zijn kerk en vooral
in haar hoofd op aarde. Welk
een kloof gaapt hier tussen Re
formatie en Rome!
ZEKER ook de Reformatie, Cal-
vljn met name, weet van een
unlo mystlca, ter. verborgen een
heid van de kerk met de leven
de Christus. Maar het is de
Christus, die door Woord
Geest Zijn kerk leidt en zegent.
En het is juist de kracht van
het levende Woord Gods en van
de werkende Heilige Geest, die
door Rome naar de achtergrond
geschoven worden.
Straks kiest men een nieuwe
paus en zal. wanneer de beslis
sende keuze gevallen is. van het
balcon van de St. Pieter, de dui
zenden. die spanningsvol wachten
door het hoofd van het conclave
worden toegeroepen: Ik verkon
dig u grote blijdschap, wij heb
ben een paus! En de adoratie
begint opnieuw.
Laat het ons te dichter drin
gen naar het Woord Gods en
naar de kracht van de Heilige
Geest opdat wij daardoor de
kracht en gemeenschap van
Christuj kennen.
Wij dragen dan gaarne de
vloek, die Rome over ons uit
sprak toen het aan het slot van
de uitspraken betreffende onfeil
baarheid van de paus schreef:
..Als iemand zich echter vermeet,
deze onze bepalmg tegen te spre
ken. wat God verhoede, die zij
vervloekt."
En de Geest van God verlene
ons de genade om deze vloek-
spraak te beantwoorden met on
ze gebeden om bekering van ve
len van deze misvatting en ver
duistering van de glorie van
Christus als de Koning van Zijn
duurgekochte kerk.
De synode van Spakenburg
NA een avond van wikken en
wegen over de formulering,
heeft de generale synode van de
vrijgemaakte gereformeerde ker
ken besloten om deputaten te be
noemen voor samenspreking met
de christelijke gereformeerde ker
ken. Dit besluit viel met algemene
stemmen. De praeses noemde deze
beslissing een van de belangrijk
ste, die de synode had genomen.
Naast het voorstel van de commissie
lag er een tegenvoorstel van de predi
kanten Bruin en Janssen. Van lieverlede
kon men tot een synthese komen tussen
beide stukken, die principieel niet.
ds. P. K. Keizer te Groningen een woord
ter verduidelijking van de bedoeling, die
de commissie met haar herziene voor
stel had.
In 1937 bestond er een hoopvol contact
tussen de gereformeerde en de christelijke
Advertentie
OVERAL DREIGT
BESMETTING
Gebruik regelmatig
Zuid-Afrika geeft
studiebeurzen
De regering van Zuid-Afrika heeft be
sloten enige stipendia beschikbaar te
stellen aan Nederlanders, die weten
schappelijk onderzoekingswerk willen
verrichten aan een Zuidafrikaanse uni
versiteit of hogeschool.
De universiteiten van Pretoria, Stel-
lenbosch, Potchefstroom, Witwatersrand,
Natal en Oranje Vrijstaat hebben zich
bereid verklaard een Nederlander te
werk te stellen De beschikbare beur
zen bedragen 600 Afr. ponden per jaar.
r-
2
3
U
5-
O
f
V
y
E
E
li
p
11)
u
20
Li
jlr
C
JiJ
in
30
-51
3»i
jt>
37
1. stad In Irak
18. element, alk.
23. hert
30. Londense mist
31. meisjesnaam
32. zie 31
34. bep. kleverig plantensap
35. knoeier, ook vod. prul
38. schijntje (spreekt.)
39. oorzaak, werkend middel
12. ongeluksgetal
14. magistraat
19. uitgezonderd, afk.
27. bodem, grondslag
29 Ned Fabr v Kunstzijde.
31 onbegroeide
33. zangstem
34. omheining
Deputaten benoemd
in hoop op hereniging
(Van een onzer verslaggevers)
kerken dit hoopvolle contact te zijn
gehandhaafd. Maar later trad een ver
wijdering in. welke in 1951 haar diepte
punt bereikte. Er was een schuldgeven
aan weerszijden en zo is het tot heden,
getuige de sindsdien gevoerde co
pondentie.
De vraag is nu of deze moeilijke
situatie niet doorbroken kan worden. In
deze verschrikkelijke tijd van verstrooiing
en verwijdering tussen christenen willen
de vrijgemaakte kerken streven naar
vereniging met allen, die de verschijning
van Jezus Christus hebben liefgehad.
Ds. Keizer zei, dat hiervoor veel gebed
nodig is. God mocht zich wenden en
opstaan: dan gebeuren er grote dingen.
Want dan wordt er liefde verwekt jegens
elkaar, inplaats van verwijdering.
Zodra er liefde is, veranderen beide
partijen ten opzichte van elkaar. Dan
ontstaat er echte oecumenische beweging,
hetgeen iets anders is dan het oecume-
nistische streven, dat onder sommige
kerken openbaar wordt, doch waarbij
men niet vraagt naar de wil van God.
in zijn Woord geopenbaard.
Ds. Keizer achtte het voorstel om ja
zeggen tegen de chr. geref. kerken
niet In strijd met het neen zeggen tegen
..de synodale gemeenschap, die ons uit
wierp".
Als er liefde tot elkaar is, zullen de
vooroordelen verdwijnen. Dan verwijt
men de chr. gereformeerden van vrij
gemaakte zijde geen „mysticerende
prediking", of, omgekeerd „theoretise
rende prediking". Is die liefde er, dan
zullen de vrijgemaakte kerken niet de
kans lopen om tot secte te vervallen.
Ook onder de vrije evangelischen, de
baptisten, de gereformeerden en de
hervormden zitten nog gelovigen naar
wier gemeenschap men zoeken moet.
Want er is een isolement. De vrijge
maakte kerken groeien niet genoeg. Na
veertien jaar is haar ledental 90.000.
terwijl het er eigenlijk 900.000 behoor
den te zijn vond ds. Keizer.
Nadat het besluit was gevallen, hield
de praeses, ds. J. van Bruggen te Assen
een toespraak, waarin hij verklaarde dat
het kennelijk de bedoeling der synode
was om de in 1951 gestremde samen
spreking uit het slop te helpen.
Daarbij had de synode niet haar eigen
zin willen volgen namelijk om als
synodes met elkaar te spreken doch
willen toegeven aan het verlangen der
chr. geref. kerken om via deputaten
men te spreken.
„Het moge de christelijke gereformeer
de broeders duidelijk zijn, met hoe grote
ïrnst wij streven naar de eenheid van
hen, die Christus liefhebben, temidden
van de toenemende verwarring der gees
ten", zei ds. Van Bruggen.
Daarom hoopte hij dat deze besluiten
weerklank zouden vinden in de chr.
geref. kerken, en dat er van een „schrif
tuurlijk-confessioneel" verschil tussen
beide kerken geen sprake zou zijn. Men
belijdt immers samen Gods Woord, zo
als dat samengevat wordt in de drie
formulieren van enigheid zonder toevoe
gingen. Ook heeft men dezelfde kerk-
regering.
Toch ontveinsde ds. Van Bruggen niet.
dat er plaatselijk nog veel moet gebeuren.
Er bestaan heel wat hindernissen, die ge
neraal gezien niet belangrijk zijn. maar
locaal verband toch moeilijkheden
geven.
De synode besloot haar behandeling
in dit agendapunt met het zingen van
Psalm 102 7 en 8.
Nadien hield men zich nog korte tijd
bezig met een door ds. A. Kuiper te
Axel voorgelezen rapport betreffende
de correspondentie met buitenlandse
Zo*n
scherpe
hoest
maakt U doodmoe
en ondermijnt Uw
gestel. U bent e: het
vlugst van af met
ABDIJSIROOP.'
Calvijns 450e geboortedag
De 450ste geboortedag van Cal-
vijn zal volgend jaar de aandacht
van meer dan 45 miljoen christenen
van verschillende kerken weer
richten op de betekenis van de
Reformatie. Onder auspiciën van
de Gereformeerde Wereldbond
zullen verscheidene herdenkings
plechtigheden worden georgani
seerd. Aangepast aan en afhanke
lijk van de nationale kerkgeschie
denis zullen in verschillende landen
uiteenlopende plechtigheden wor
den gehouden, waardoor ongetwij
feld de reformatorische christenen
een betere kijk op de Hervorming
zullen verkrijgen.
De feestelijkheden zullen vooral zijn
samengetrokken op Parijs. Genève en
Edinburgh. Een Wereldgebedsdag zal op
31 mei 1959 de herdenkingsplechtigheden
openen. Een oecumenische dienst in de
St. Pierre te Genève en bijzondere her
denkingsdiensten door de aangesloten
kerken zullen deze datum een bijzonder
cachet verlenen.
In studiegroepen en door middel van
werkprojecten zullen de deelnemers zich
kunnen bezinnen op de erfenis van de
Reformatie een bezinning, die ook
bepalend zal zijn voor de toekomst van
hun reformatorisch christen-zijn.
In Frankrijk
torische gedenkdagen van nationaal be
lang voorbereiden. Het hoofdkwartier
van de Gereformeerde Wereldbond te
Genève zal in dit opzicht coördinerend
werken en materiaal daartoe versprei
den.
In Frankrijk zal op 27 mei worden
herdacht, dat in 1959 de eerste Franse
Nationale Synode te Parijs werd gehou
den. Een gebeurtenis van uitzonderlijk
historisch belang voor het Franse Pro
testantisme. vooral waar het in 1559 wel
een bijzondere moed en toewijding
de zaak der Reformatie vereiste
uitgerekend in Parijs, toen een bolwerk
van het rooms-katholicisme, een syno
de bijeen te roepen.
Voorts wordt een pelgrimstocht
dernomen naar Noyon, waar Calvijn op
10 juli 1509 werd geboden.
In Genève
De zondag daarop, 31 mei, wordt dan
te Genève de Wereldgebedsdag gehou
den; op 1 juni wordt de pas gerestau
reerde Knox-kapel (Calvijn Auditorium)
in gebruik genomen tijdens een plech
tigheid. waarbij vertegenwoordigers van
alle leden-kerken aanwezig zullen zijn.
Deze kapel was destijds het geeste
lijk tehuis van de Engelssprekende
vluchtelingengemeente van John Knox,
de grondlegger van het Calvinisme in
Schotland. Tijdens de vervolgingen van
de protestanten onder de regering var
koningin Mary vonden honderden En
gelsen daar een toevluchtsoord. In de
eerste jaren van het bestaan van
Calvijn-Acaüemie heeft het gebouw i
goede diensten bewezen. Calvijn gaf
zelf colleges aan honderden inann.
die later in hun eigen landen de zaak
der Reformatie dienden. De Academie
wordt beschouwd als de voorloopster
van de Univeritelt van Genève.
Het stadsbestuur van Genève zal ook
deelnemen aan de viering van het Cal-
vijn-jaar. Het zal vooral daarbij de
druk leggen op de Zwitserse traditie
de landsgrenzen voor vervolgden open
te stellen.
Institutie
40.
Ze keek hem droevig aan met een blik die hij
gedurende zijn gehele leven niet weer zou verge
ten. ..Nee", zei ze en schudde haar hoofd. „Het Is
een naar huis en ik kan hier niet blijven. Ik heb
de gehele nacht liggen prakkizeren waar Ik naar
toe zal gaan, maar ik weet het niet Ik heb nie
mand."
Toen ze zweeg en Carlyle zat te denken wat hij
moest zeggen, keek de jemgen hem aan.
Isabella vertelde dal ze weg zou gaan. Zal ik
eens zeggen waarom? Mamma heeft haar gisteren
geslagen toen ze kwaad was."
..Hou je mond. Willem!" viel lady Isabella uit,
terwijl ze hevig bloosde.
„Twee grote klappen op haar wang", ging de
kleine Jonkheer door. „en Isabella schreide zo. en
ik schreeuwde, en toen heeft mamma mij geslagen.
Maar jongens worden altijd geslagen, dat Is goed
voor ze. zegt de gouvernante Marvel kwam de kin
derkamer binnen toen *e aan de thee zaten en ver
telde aan onze gouvernante wat er gebeurd was.
Isabella pakte de Jongen beet. trok aan het bel
koord en bracht hem naar de deur. Het meisje
ram hem mee naar de kinderkamer.
Carlyle keek verontwaardigd en tegelijk deelne
mend „Is het heus*" zei hij zacht „Je hebt inder
daad een vriend nodig."
„Ik zal mij in mijn lot moeten schikken", ant
woordde ze. toegeveod aan de opwelling, dat ze
Carlvle kon vertrouwen. ..Tenminste totdat Lord
Mount Severn terugkomt
„En dan?"
„Ik weet het werkelijk niet", zet ze. terwijl ze
tevergeefs trachtte haar tranen te bedwingen- „Hij
kan me geen ander huis aanbieden, maar bij lady
Mount Severn kan en wil ik niet blijven. Ik zou
het niet uithouden. En lk heb het niet verdiend,
van
door ANN LUDLOW
mijnheer Carlyle."
„Daar ben ik zeker van", antwoordde hij warm.
..Ik wilde dat ik wat voor je kon doen. Zeg het
„Wat zou er gedaan
wat."
„U kunt niets doen", tel
kunnen worden?"
Carlyle zweeg. Hoe kwam het dat zijn gezicht
zo rood werd. en dat hij blijkbaar moeilijk adem
haalde? Zijn betere ik. dat hem steeds vermaande
geen domme dingen te doen. had hem blijkbaar
plotseling in de steek gelaten, want anders zou hij
nooit zoiets onherstelbaars hebben gezegd.
..Er is maar één weg", zei hij, en vatte haar
hand. waarmee hij blijkbaar wat zenuwachtig
speelde. „Er is één weg om weer op East Lynne
„Als mijn woorden u kwetsen, lady Isabella, leg
me dan maar het zwijgen op en probeer het me
te vergeven. Zou ik u mogen vragen om naar East
Lynne terug te keren als eigenares?"
Ze begreep op geen stukken na wat hij bedoelde;
ze voelde de drijfveer van zijn woorden zelfs niet.
„Terugkeren naar East Lynne? Als eigenares?"
herhaalde ze, wat verward.
„Als mijn vrouw."
Toen was misverstand uitgesloten. Het gaf haar
een schok en ze verwonderde zich. Ze stond daar
naast hem, sprak vertrouwelijk met hem. schatte
hem hoog als haar beste vriend, steunde op hem
als een sterke steunpilaar, ze hield zelfs van hem
als van een broer en liet hem haar hand in de zij
ne houden. Maar zijn vrouw worden! Nooit was iets
dergelijks in haar gedachten opgekomen. Haar eer
ste reactie was er dan ook een van afkeer en ze
trok haar hand terug en deed alsof ze de kamer
uit wilde gaan.
Maar Carlyle liet haar niet gaan. Hij hield niet
alleen haar ene hand vast. maar hij nam ook de
andere, en sprak, nu het ijs eenmaal was gebroken,
woorden van liefde. Geen zinloze woorden, maar
woorden van ernst en warme tederheid, berekend
om haar hart en haar oor te behagen. En als in
haar hart niet het beeld van een ander was, dan
had ze misschien direct al „ja" gezegd.
Ze werden plotseling gestoord. Lady Mount Se
vern kwam binnen en zag meteen wat er aan de
hand was. De houding van Carlyle. wat voorover
gebogen. de manier waarop hij haar handen vast
hield. en het ontstelde gezicht van Isabella spraken
duidelijke taal. Ze wierp het hoofd in de nek, zo
dat haar neus als het ware speurend vooruit stak
en bleef staan op de rand van het karpet. Haar
koude blik vroeg opheldering, zo duidelijk als een
blik dat maar kan doen. Carlyle keerde zich om
naar haar toe en wilde haar gaan begroeten. Isa
bella kon nog juist de naam noemen: Lady Mount
Severn.
„Het spijt me, dat Lord Mount Severn niet aan
wezig was. Hij kent mij namelijk. Ik ben Carlyle".
(Wordt vervolgd)
In 1959 is het tevens 400 jaar ge
leden. dat de definitieve uitgave van
Calvijns wereldberoemde Institutie
van de pers kwam. In Duitsland er
trouwens ook ver daarbuiten wordt bij
zondere aandacht geschonken aan dc
betekenis van d Heidelbergcr Catechis
mus (1563), die ook ongeveer aan een
vierde „eeuwfeest" toe is.
Tussen de herdenkingen van Genève
en de Heidelberger door zal dc Gerefor
meerde Wereldbond de aandacht van d<
leden-kerken richten op Schotland, waai
in 1960 de 400e gedenkdag van de Re
formatie in de Church of Scotland wordt
gevierd. In. oktober 1960 wordt een
zondere zitting gehouden van de gene
rale synode van de Church of Scot
land. die wordt beschouwd als de moe
derkerk van de Presbyteriaanse kerken
in de Engels-sprekende wereld.
Film
De Gereformeerde Wereldbond zal
documentaire film over de geschiede
nis van de Reformatie doen vervaardi
gen. De film begint bij het Humanisme
en de periode van Zwingll en zal ver
volgens een beeld geven van de voort
gang van de Reformatie van de ver
nieuwde Kerk door Europa. Vooral zal
de documentaire flitsen geven van de
moderne zendingsopdracht en de oecu
mene. die voor de kerken der Reforma
tie tegenwoordig zo kenmerkend zijn.
Zowel de film als het overige mate
riaal, dat de Gereformeerde Wereld
bond zal verspreiden, zal opnieuw de
aandacht vestigen op de overwinnings
gang van de Reformatie door vele lan-
Hoe komt het toch, dat Philadelphia, een van de zeven ge* 7
meenten in Klein-Azië, die (Openbaringen drie) een brief van
de Heer ontvangen, zo boven de andere geprezen wordt? Zon J
dit niet het geheim zijn: dat deze kerk een zendingskerk irasfl
„Ik heb een geopende deur voor uw aangezicht gegeven."
Daar gehoorzaamde men aan de opdracht: de boodschap door
geven.
Misschien is er niets wat zozeer het geloof versterkt als ge
tuigen van dat geloof. Altijd weer ligt het gevaar op de loer
dat we met ons geloof egocentrisch worden. Maar het moet
zich richten op de ander. t
Is dat zo moeilijk? Ja. Maar al hebben wij kleine kracht dat
wordt over de kerk van Philadelphia ook gezegd als wij
Christus' Woord maar bewaren en Zijn bevel bewaren om Hem
te blijven verwachten, dan zorgt Christus voor de open deut
TWEE NIEUWE TIJDSCHRIFTEN
J7EN postbestelling heeft ons van
daag twee nieuwe tijdschriften
bezorgd, elk gespecialiseerd, maar
tegelijk in populaire vorm: het ene
is gewijd aan de emigratie, het an
dere heeft tot doel medische voor
lichting. Een bewijs, dunkt ons, dat,
ondanks alles wat reeds in ons land
verschijnt en dat is veel juist
aan gespecialiseerde voorlichting in
populaire trant nog steeds behoef
te bestaat.
Het tijdschrift „Emigratie" is een
uitgave van het Emigratiebestuur
in samenwerking met de Intergou
vernementele Commissie voor Eu
ropese Migratie. Onder de redacteu
ren treft men aan de heren mr. ir.
B. W. Haveman en T. Cnossen. Het
blad ziet er aantrekkelijk uit en
noodt tot lezen. Het ligt, ook jour
nalistiek bezien, in goede, vakbe
kwame handen.
Emigreren is nog altijd een ingrij
pende daad, die rijpe overweging
behoeft en kennis van zaken. Hoe-
velen hebben niet reeds elders een
nieuwe toekomst gezocht? Eind sep
tember immers vertrok de 100.000ste
emigrant naar Australië. Veruit de
meesten slaagden, stellig mede als
resultaat van de voorlichting, waar
van de emigratie vergezeld behoort
te gaan en ook gaat.
BETER BEGRIP
/NOK wanneer wij ons voor een al
gemeen probleem geplaatst zien,
moeten we ons realiseren, dat er
over de gehele wereld een betere
waardering van de mens moet ko
men. We mogen niet altijd zeggen:
hij is een Fransman, dus; hij is een
Engelsman, dus; hij Is een Duitser,
dus; of: hij is een Jood, dus. Zo
gaat het niet. Wij moeten in de ver
houding van mens tot mens meer
begrip krijgen voor de menselijke
waarden.
Aan deze uitspraak van de Westduit-
se president, prof. dr. Theodor Heuss,
moesten wij dezer dagen denken,
toen wij vernamen, dat het officiële
Westduitse bezoek aan Engeland niet
bij alle Britten in goede aarde was
gevallen.
De koele houding van een groot deel
van het Britse volk is begrijpelijk,
maar tevens betreurenswaardig. Het
is nu al meer dan dertien jaar gele
den, dat de vrede werd getekend.
Britten en Duitsers maken deel uit
van dezelfde Navo-strijdmacht. En
dus mocht worden verwacht, dat men
de Westduitse president, als gast van
koningin Elizabeth, op hoffelijke
wijze zou ontvangen.
In de gedachten van de Britten spe
len niet alleen de herinneringen aan
twee wereldoorlogen een rol van be
tekenis. Het is ook de na-oorlogse
geschiedenis, die hun houding te
genover de Duitsers beïnvloedt.
Die voorlichting heeft door
mooie blad nog extra versterk^,
gekregen. Wij vermoeden dat l
blad er wel in zal gaan: bij de ei
granten zelf, maar ook bij wie q
emigranten zo hun persoonlijke bts
den hebben en deze ook wensen ie
te houden. Het adres: Piet Heinplïj(
6, Den Haag.
Het andere tijdschrift, „Spreektf"
thuis", wordt uitgegeven in samfD
werking met de Koninklijke Ned(«i
landse Maatschappij tot Bevorderifca
der Geneeskunst, een lichaam ifcn
gezag in ons land. „0
Niet voor niets betrachten, op I
gebied van de medische bericht^,
ving, in het algemeen de Nedtfj
landse kranten een grote reserve fce
terughoudendheid; al te spoedig i»n«
mers kunnen hier verwachtingen fit
wekt worden. Se
Anders staat het met de medlstp1
voorlichting. Maar ook zij behol
te liggen in vertrouwde handje
Zulks is bij dit tijdschrift stellig r'(
geval. Deskundigen als prof. dr. Pe
A. Lindeboom, de arts H. Frese r"
de tandarts D. A. van Houte mak^
deel uit van de redactieraad. f_
ook hier is de uitgave aantrekkelC
en journalistiek goed verzorgd, Q
adres: Witte de Withstraat 73, W
terdam.
West-Duitsland is een sterke eco*
mische macht, een geduchte conc
rent, met wie rekening gehoui
moet worden. In het Europese
eert spelen de Duitsers nog wel i
de eerste viool, maar ze zijn
in geslaagd, de Britten te overste
men. En het zal niet lang meer
ren, of ook op militair gebied is
Bondsrepubliek weer een factor
betekenis.
Daarbij komt nog, dat de Duife
langzaam maar zeker bezig zijn,
economisch opzicht de p
bezetten, die de Britten
het Middenoosten hebben inge l
men. Dit is alles heel moeilijk
verteren voor de Britten, die i
feiten slechts constateren, zoifcCc
zich af te vragen, waar de
woordelijkheid voor deze ontwil^a
ling ligt.
De Britten dienen zich te realise! i
dat het negeren van de Duitsers i*
niets leidt. Een koele bejegenl I
van Heuss kan zijn weerslag vin
in West-Duitsland, waar het
trouwen jegens Engeland nog ste
sluimert.
Een dergelijke ontwikkeling
slechts nadelig zijn voor het s L
ven naar samenwerking in Euroj
verband. En daarom geldt ook 7
de Britten, dat zij meer begrip n
ten opbrengen voor hun vroej t.
vijanden en huidige bondgenoten,)
Duitsers.
tz
IYO-school te Utrecht
Te Utrecht is dinsdag de eerste ge
meentelijke school voor individueel
voortgezet onderwijs geopend door de
wethouder van onderwijs, de heer H.
van der Vllst.
De school geeft in haar b-afdeling een
opleiding, die gelijk staat met die aan
een driejarige "hbs of een vierjarige
mulo-school met b-programma.
l.V.O.-diploma is het vorig jaar door
het ministerie als zodanig officieel er
kend. Daarnaast bestaat nog een I.V.O.-
a-diploma, dat verkregen wordt na eer
driejarige opleiding. Het is de bedoeling
deze laatste opleiding in de toekomst
in nauw verband te brengen met het
nijverheidsonderwijs.
Het I.V.O. kent geen eindexamen met
zijn nerveuze spanningen, maar heeft
dit vervangen door een reeks proeven,
die in de loop van de schooljaren wordt
afgenomen, en die door ë?n eindproef
(bijgewoond door een gecommitteerde
van buiten de school) wordt bekroond
Het I.V.O. waarin de principes van de
onderwijsvernieuwing tot uiting worden
gebracht, heeft door zijn methodiek de
gelegenheid zich behalve op de intellec
tuele vorming van de kinderen zich ook
op hun karaktervorming en op hun
ming tot lid van de samenleving te rich
ten. Het onderwijs is sterk maatschap
pelijk gericht.
Godsdienst is tegen
de wetenschap
In de Sowjet-republiek Turkmenistan,
dicht bij de Perzische grens, is een uni
versiteit voor het atheïsme geopend.
Per semester worden 60 colleges gege-
de studenten opnieuw wor
den geconfronteerd met de anti-religieu
ze gedachten, die de revolutie van 1917
inleidden.
De Sowjet-partijkrant Prawda heeft
onlangs de atheïstische agitators weer
de raad gegeven de gelovigen niet be-
lachelijk te maken, maar „hun gedul- ®ÏÏÏÏ?8Ia ,is,=de t.oesta,_ncLl
dig en vriendelijk het anti-wetenschap-|mmst ongunstig met 15 pet. onbevo
pelijke karakter van de godsdienst uit gegeven lessen. Daarna volgen de lj
te leggen." (23 Pct-). de HBS-en (27 pet.) en
middelbare scholen voor meisjes
pct.). De handelsdagscholen hebben
ongunstigste percentage: 31.
Wegens gemis aan docenten
1430 lessen niet worden gegeven.Ch
gens is het aantal bevoegde docec
het laatste jaar met bijna 300 gester 1
nl. van 6900 tot ong. 7250 7300. 1
berekende tekort aan bevoegde lera
1930 (in 1957) tot 2300 (in IS
Sinomen, daar het onderwijs
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Oosterwolde (Gld.): i.
Trouwborst te 's-Grevelduin-CapelleJ
Hogebeintum (Fr.) (toez.); J. D.
kand. te Sliedrecht
Toegelaten tot de pvangelie-bedient'
T. Schot, kandidaat, Willem Buytew lei
straat 203a te Rotterdam.
CHRISTELIJKE GEREF. KERKE) j
Tweetal te Driebergen: F. Bakke ej
Huizen (N.H.) en C. Smits te Sliedxf
(voorheen te Driebergen).
EVANG. LUTHERSE KERK
Beroepen te Enkhuizen-Hoorn-Medf,
blik: Prop. C. Schroder te Baarn.
HERV. KERK
Beroepen te Sneek (voor buitengesj
werkzaamheden onder de Vrijz. Hel C
A. B. Bekius te Bergen (N.H.). CV ïl
ber.).
Lerarentekort meU
400 man gestegen.;
Het aantal lessen bij het i
dend hoger en middelbaar onderwijs, 4
wordt gegeven door onbevoegde do
ten. stijgt nog steeds, zo blijkt all
jongste gegevens van het Centraal
"sau voor de Statistiek.
Verleden jaar september werden L.
percent van alle lessen gegeven
onbevoegden, maar per 15 septenT
dit jaar bleek dit percentage te
gestegen tot 23.5 pct. Bij het onder
in het Frans is dit percentage het ho^
nl. 41. Hoge percentages gelden
voor de vakken biologie (35), Duits
Nederlands (31). Engels (30) en wis
de (28).
den. Een pelgrimstocht naar Hongarije,
ar 2 miljoen protestanten wonen, is
voorbereiding. Verder wonen nog 1
miljoen protestantse Hongaren buiten
hun landsgrenzen. Ook Polen, Tsjecho-
Slowakije. Roemenië en Zuid-SLavië heb
ben actieve Protestantse kerken, aldus
de Oecumenische Persdienst, waaraan
wij de gegevens voor dit artikel ont
leenden.
sterk heeft uitgebreid het laatste ji