Stormstuw grendelt
deur van Holland
Brug over Holl. IJssel
opent Krimpenerwaard
Door de Eeuwen Trouw hoopt
op interpellatie over 37
in de Eerste Kamer
PHILIPS
Lijfarts Paus:
nu ontslag
Rekenmachine
Amsterdam gaat bestuur
decentraliseren
5
DINSDAG 21 OKTOBER 1958
Plannen van jaren verwezenlijkt
(Van een onzer redacteuren)
«JA LS BURGEMEESTER J. ATEN van Schoonhoven,
a" *- zittend achter zijn bureau in zijn werkkamer van
d! et charmante Schoonhovense stadhuis, de ogen op-
:oi laat, ziet hij aan de muur tegenover hem een kaart
:d an de streek, waarop grote cirkels zijn getrokken.
Lan de hand van deze kaart heeft hij bij Haar bezoek
,y an zijn gemeente koningin Juliana verteld wat de
etekenis is van de brug over de Hollandse IJssel voor
de gehele Krimpenerwaard. „Majesteit", zo ongeveer
zal hij hebben gezegd, „op deze brug hebben we lang
gewacht, want zij gaat ons uit ons isolement verlossen.
De Krimpenerwaard gaat open voor de bevolkings
centra, die achter de IJssel zijn gelegen." En omdat
deze brug morgenmiddag in gebruik wordt gesteld, is
het morgen een grote dag voor burgemeester Aten en
voor alle burgemeesters, die in de Krimpenerwaard
hun gemeente hebben.
DE NIEUWE BRUG aan de Hollandse IJssel. die de sinds jaar en dag met
«»en veerboot onderhouden verbinding tussen Capelle a. d. IJssel en Krimpen
IJssel gaat vervangen, ligt in het complex van kunstwerken, die onder
•erzamelnaam „stormvloedkering" bekend zijn geworden. Aan deze storm-
loedkering zelfs heeft de brug haar ontstaan te danken. Want als niet na de
impnacht van 1953 met bekwame spoed aan haar bouw was begonnen, zou
e brug, hoezeer ook gewenst, er op dit ogenblik vermoedelijk nog niet zijn.
aarJ- v';
immer* staat op de voorgrond
hart van Holland moest tegen het
worden beschermd. Men heeft
terecht de stormvloedkering wel
genoemd: de grendel op de deur
°J n Holland. Deze grendel is nu gereed,
®i daa/om kan men zeggen, dat in tijd
nood de deur van Holland op slot
daan kan worden.
De noodzakelijkheid van deze gren-
d ling bleek niet eerst in de storm-
icht van 31 januari op 1 februari, nu
j ren geleden. Deze stormnacht
titer heeft wel de uitvoering verhaast
seds veel eerder had men zich op de
grendeling beraden en plannen daar-
ontworpen. De stormvloed van 1916
f de stoot tot uitvoering van de af-
uitingswerkzaamheden van de Zuider-
e. Deze stormvloed, zo uitermate ge-
arlijk omdat een noordoostenwind
rig aanhield, bedreigde zelfs Am-
"jerdam. En het belangrijkste deel van
•derland kwam als het ware in een
'Ping te zitten. De Zuiderzeewerken, toen
hand genomen, namen voor de toe-
i^mst veel van de gevaren weg, maar
Hollandse IJssel bleef nog open. Het
water kon nog binnendringen tot aan
uda toe.
Catastrofaal
lat was de reden, dat reeds lang
>r de Tweede Wereldoorlog, over de
van de Hollandse IJssel werd
e dacht en gesproken. En omdat er over
j, vd gedacht en gesproken geraakte het
jderhoud van de dijken enigszins op
achtergrond. Als er toch een grende-
zou komen, zouden de dijken hun
angrijkste functie gaan verliezen
jrbij kwam, dat de dijken rustten op
slechte ondergrond, op een veen-
kket, waarin zij na verloop van tijd
wegzakten. Het was dus onmoge-
k de dijken in een keer een belangrijke
te geven, daar de mogelijk-
(id bestond, dat het veenpakket zou
1 egschuiven, wat catastrofale gevolgen
'*et zich zou brengen.
In dc stormnacht van februari 1953
had de zee dus nog vr(je toegang tot de
Hollandse IJssel. En bet water kwam
njhoog te staan. Het stond tot aan de
kruin van de dUken en op enkele plaat-
C ten stroomde het er zelfs overheen.
irMet de grootste moeite en een bijna
nonmenselijke inspanning kon een dijk
doorbraak worden tegengehouden. En
dijkdoorbraak moest worden voor
want fn het gebied achter de
Hollandse IJssel liggen de laagste pni-
|dcrs van Nederland. Een dijkdoorbraak
u een niet te schatten schade hebben
ngerlcht. Kwam het water in 1574.
toen de dijken van de Hollandse IJssel
werden doorgestoken, zelfs niet tot aan
Poen dan ook in 1953 de herstelwerk-
imheden ter hand werden genomen
rden met een koortsachtige haast
innen ontworpen, die verder zouden
ken dan alleen tot herstel. Het plan
afsluiting van de Hollandse IJssel
:rd definitief vastgesteld. Het werd be
spen in het grote complex van werk-
nmheden, die Delta-werken heten en
t zou het eerste worden, dat gereed
Twee systemen
Voor een afsluiting kon men kiezen uit
systemen: een open of een gesloten
■luiting. Besloten werd een beweegbare
ring te bouwen, die uitsluitend zou
>rden gesloten als er een stormvloed
frigde doch geen beletsel zou vormen
de normale waterbeweging in de
ier noch voor de scheepvaart. Want de
tllandse IJssel behoort tot de voor-
amste scheepvaartwegen tussen Rotter-
m en Amsterdam. Ongeveer 73.000 sche-
o met een laadvermogen van 7% mil-
*n ton passeren jaarlijks de mond van
Hollandse IJssel. Er werd rekening
se gehouden, dat de normale scheep-
1 bij open stormvloedkering zo wei-
mogelijk hinder moest ondervinden
rom werd 'n schutsluis gebouwd, die
artuigen van de grootste afmetingen
kunnen doorlaten. Maar deze schut-
i ontleende zijn recht ook aan het
dat langs de rivier tal van scheeps-
rven liggen. Zeeschepen met een leng-
152.50 meter en een breedte
eter en een diepgang van 4 n
llen de sluis kunnen passeren. Maar
zal wel moeten geschieden bij stil
iter, bij kentering „over de vloed" of
zer de eb". De drempels liggen op 5.20
iter beneden N.A.P., zodat bij een
and van ongeveer 60 centimeter beneden
A.P. nog een vrije ruimte van 60 centi-
ianw-rzig zal zijn.
van de omgeving volkomen beheersen.
Zij weegt 700 lonen krijgt, als zij is neer
gelaten, aanslag met een drempel in de
rivierbodem. Aan de schuif waren vele
problemen verbonden, problemen, die
verband houden met de druk van het
water aan de binnen, en buitenkant als
de schuif is gesloten en met het feit dat
de sluis bij het neerlaten niet mocht
klemmen.
Een belangrijk onderdeel van de kunst
werken is ook de schutsluis. De schuif
hangt in de torens, en beperkt daardoor
de doorgangshoogte. Om deze beperking
op te heffen, is de schutsluis geprojec
teerd. Zij heeft een breedte van 24 meter
en is toegankelijk, zoals gezegd, voor
grote zeeschepen. Maar de sluis heeft nog
een tweede reden van bestaan. Het Is
mogelijk, dat er verschil van mening gaat
optreden over het tijdstip, waarop de
schuif dient te worden neergelaten. Om
dat de schutsluis er is, levert zo'n ver
schil van mening voor de scheepvaart
niet de minste belemmering, want er zal
altijd een vrije doorvaart blijven.
En tenslotte: als belangrijk onderdeel
dient eveneens de brug te worden ge
noemd, de brug. die de Krimpenerwaard
gaat ontsluiten. Voor de ontplooiing van
dat gehele gebied was een vaste brug-
verbinding dringend gewenst. De plannen
daarvoor zijn al oud. En Krimpen a.d.
IJssel had met die brug al rekening ge
houden. Er werden wegen geprojecteerd,
en de brug is zo komen te liggen dat
deze geprojecteerde wegen direct op
haar aansluiten.
De dgur van Holland kan dus
slot. Minister Witte, minister van verkeer
aterstaat a.i., zal woensdag het ge
hele complex openen. Een gebied, dat ligt
besloten tussen Rotterdam. Den Haag,
Leiden en Gouda, wordt door de storm-
loedkering beveiligd. Of om het in cij-
ers uit tc drukken: voor een gebied van
70.000 ha totaal is de bescherming tegen
het water belangrijk toegenomen. Het
hart van Holland is veiliger geworden.
Betere verbinding
Burgemeester Aten van Schoonhoven
n al zijn collega's in de Krimpenerwaard
laan dus met de stormvloedkering twee
liegen in een klap. En hun gebied voor-
1 zal van de brug gaan profiteren. De
ontwikkelingsvoorwaarden zijn met een
ig aanmerkelijk verbeterd.
„De oudere generatie uit het gebied
achter de Hollandse IJssel kende Schoon
hoven nog uit de tijd van de raderboten,
r de jongere generatie weet er niets
vertelde burgemeester Aten. „Ik
laatst op een vergadering in Rotter
dam en men vroeg mij daar op welke
langs welke wegen ik wel was
gekomen. Nu de brug er is kunnen we
ongeveer 18 keer per dag van Schoon
hoven uit naar Rotterdam in een tijd vav
•tier. Nu hoop is, dat het
door het particulier initiatief mogelijk
wordt, dat mensen, die een dag vakantie
hebben op een aantrekkelijke manier
Schoonhoven kunnen bezoeken, zoals bijv
met de boot heen en met de bus terug.
Het varen op de Lek is buitengewoon
aantrekkelijk en zal voor velen een open
baring zijn.
Wat ik vooral belangrijk vind. is. dat
door de betere verbinding Rotterdam
industrieën naar de Krimpenerwaard kan
afvoeren. Dat is een punt, waarop ik de
aandacht wil vestigen: op de industi
vestiging in onze streek. Punt twee is de
grotere recreatiemogelijkheden
stadsbevolking en punt drie de mogelijk
heid voor de stedelingen om de Krimpe
nerwaard als woonoord te kiezen".
De Stichting Krimpenerwaard, opge
richt in 1948 op initiatief van de burge
meesters van twaalf gemeenten heeft in
boekje de nieuwe toekomstmogelijk
heden als volgt geschetst:
„Hoe verder men de Krimpenerwaard
intrekt hoe landelijker het er wordt en
des te aantrekkelijker voor hen, die de
groteré stilte, het rustiger tempo en het
nauwere contact met de natuur en de
medemens prefereren boven de bekorin-
de grote stad."
zou dc Krimpeuerwaard de
n" van Rotterdam kunnen noe-
n zee uit gezien ook: de „achter
deur" van Rotterdam. Deze aanduidingen
hebben gemeen, dat er ook in wordt uit
gedrukt. dat Rotterdam en de Krimpener
waard
Drie delen
Het gehele complex van künstwerken
ilt in drie delen uiteen. Het belangrijk-
deel is de scbuif, waarmee de Hol-
ndse IJssel wordt gesloten. Deze scbuif
>ngt tussen twee torens, die het silhouet
i toenemende betekenis
Technische gegevens
van de „grendel"
In januari 1954 werden reeds
voorbereidingen getroffen voor de
bouw van de stormvloedkering, die
morgen in gebruik wordt genomen.
De schutsluis heeft een schut-
kolklengte van 110 meter en een
breedte van 24 meter. In elk hoofd
zijn vloed- en ebdeuren. De deuren
zijn uitgevoerd als stalen puntdeu-
ren, voorzien van schuiven voor
het vullen en ledigen van de schut-
kolk. Ten overvloede is het buiten-
hoofd van de schutsluis van stalen
stormdeuren voorzien.
De grote schuiv
een gereed is, worden verticaal be
wogen tussen heftorens. De weste
lijke heftorens staan op de sluis-
hoofden. de oosteljjke ter weers
zijden van de doorstromingsope
ning. De stormvloedkering bedraagt
80 meter. De schuiven zijn uitge
voerd als een verstilde staalboog
en ze wegen elk ongeveer 600 ton.
De schuiven rusten in gesloten toe
stand op 6.50 meter beneden N.A.P.
op een drempel van gewapend
beton.
De grote overspanning van de
rivier is als een vaste brug uitge
voerd. De totale lengte van deze
brug bedraagt 82,2 meter. De totale
breedte is 19,24 meter, verdeeld in
een rijweg van 7 meter en twee
trottoirs, elk bestaande uit een
voetpad en een rijwielpad met een
gezamenlijke breedte van 5.22
meter. De brug weegt ongeveer
600 ton.
De 24 meter brede scheepvaart-
sluis is overspannen door een be
weegbare brug. Deze brug is ge
construeerd als een vrijwel geheel
gelaste stalen basculebrug, waarop
een houten rijdek is aangebracht.
(Van een onzer verslaggevers)
TNE STICHTING DOOR DE EEUWEN TROUW beschouwt de kwestie
van de 37 teruggestuurde verstekelingen nog niet als een afgedane
en zeker niet als een verloren zaak. Dit bleek gistermiddag wel duidelijk
uit de mededelingen die de algemene voorzitter van deze stichting, de
heer H. Coenradi, op een in Den Haag belegde bijeenkomst deed. Men
hoopt namelijk dat binnenkort in de Eerste Kamer over deze kwestie ge
ïnterpelleerd zal worden. Bovendien is er nog steeds sprake van, aldus
de heer Coenradi, dat de Ambonnezen in Nederland de staat door een
kort geding zullen trachten te dwingen hun 30 landgenoten onder de terug-
elkaar zijn. Er leeft in deze streek alge- gestuurden te doen terugkeren naar Nederland,
begrip voor dc wens, het polder
landschap zo gaaf mogelijk te houden. Dat I Vandaag is het hoofdbestuurslid
is voor de economische belangen van de Door de Eeuwen Trouw, dc heer Rit:
veehouders ook beslist noodzakelijk. Maar
dit verhindert niet, dat veel meer mensen
van deze, zo dikwijls nog onbekende
schoonheid, kunnen genieten. Het verhin
dert ook niet de vestiging van allerlei
bedrijven, die gaarne aan de „achterdeur"
zaken doen als het aan dc voordeur niet
eenvoudig meer is".
J. van Krimpen t
Op 66-jarige leeftijd is gistermiddag te
Haarlem onverwachts overleden de heer
J. van Krimpen, die als lettertekenaar
en bandontwerper niet alleen grote be
kendheid ondervond in ons land, maar
ook in het buitenland. Bekend zijn zijn
stofomslagen, uitgeversmerken en zijn
ontwerpen van de tekst en waarde-aan-
duiding van bijna alle Nederlandse post-
Bos uit Doetinchem, vertrokken
Parijs om contact op te nemen met de
internationale vereniging voor de rech
ten van dc mens. Wellicht is door de in
ternationale invloed van deze organisatie
nog iets tc bereiken, zo meent men.
Door telegrammen en brieven houdt
men doorlopend contact met de verste
kelingen. Hoe meer de Johan van Olden-
barnevelt het doel van de reis nadert,
des te angstiger klinken de brieven, die
de stichting Door de Eeuwen Trouw en
familieleden van de verstekelingen in
Nederland ontvangen. Gisteren ontving
de stichting een telegram met de vol
gende inhoud:
Wensen niet uitgeleverd te worden
daar ons leven bedreigd wordt - Ver
stekelingen.
Ook u maakt zulka lauka foto's
..Photoflux"
Blijkens de mededelingen van de heer
Coenradi, is het de mening
hoofdbestuur van Door de Eeuwen
Trouw, dat de uitspraak van de Tweede
Kamer, door het verwerpen
tie Bruins Slot. niet de weerspiegeling
was van de mening van het Nederlandsi
volk. De brieven en girostortingen die
dagelijks bij Door de Eeuwen Trouw bin
nenstromen, en die vaak afkomstig zijn
van mensen die behoren tot de politieki
partijen die achter de ministeriële be
slissing gingen staan, beschouwt i
o.m. als een bewijs voor deze opinie.
De Stichting Door de Eeuwen Trouw
verwerpt met kracht de opmerkingen
die men thans vaak verneemt, dat voort
zetting van enigerlei buiten-parlemen
taire actie of geen grond meer zou heb
ben, of funest zou zijn voor de betrok
kenen. of zelfs ondemocratisch
Door de Eeuwen Trouw blijft het als
haar taak zien, te blijven hameren op
een openhartige behandeling van de te
rugzendingsargumenten door de minister.
Open de rapporten voor een commis
uit de Kamer en wij zullen zwijgen,
zegt het hoofdbestuur. Het gaat ons n
om een politiek spel, maar wij staan
op dat menselijke overwegingen als z<
belangrijk en doorslaggevend zullen w
den beschouwd. Daarom stuurde de stich
ting zaterdag weer een telegi
Koningin en verzocht zij vi
gram de minister-president va
aan het verzoektelegram or
hoor te geven.
een tele-
Australië
asiel ge-
ENE MEDISCHE RAAD van Rome heeft
gisteravond besloten disciplinaire
maatregelen te treffen tegen prof. Ga-
leazzi Lisi, de lijfarts van de overleden
Paus. Dezer dagen heeft prof. Galeazzi
artikelen over de laatste levensuren
de Paus aan Italiaanse kranten verkocht.
Galeazzi zelf heeft inmiddels zijn ont
slag ingediend als directeur van de Vati-
kaanse gezondheidsdienst.
De pauselijke gendarmerie heeft op
dracht gekregen de dokter niet op het
grondgebied van het Vatikaan tc
laten.
Ook dc nationale persbond van Italië
heeft de handelwijze van de voormalige
lijfarts veroordeeld.
Dit ts de grendel op Holland
deur. Een gloednieuwe brug
over de Hollandse IJssel, die de
Krimpenerwaard tot een be-
rijkbaar gebied maakt. Daar
achter de schuif, die een even
tuele stormvloed moet keren,
om daarmee het achterliggende
lage polderland voor rampen
als die in 1953 in Zeeland, te
sparen. Morgen, als de stormr-
vloedkering in gebruik wordt
gesteld, heeft Nederland op
nieuw een mijlpaal bereikt in
de strijd tegen het water.
Twintig doden na
ontploffing op
Britse tanker
Twintig van de zeventig bemannings
leden van de Britse tanker Stanvac Japan
zijn gisteren bij een ontploffing in de
Arabische zee om het leven gekomen. Het
schip, 17.490 ton groot en eigendom van
de Standard Vacuum Transportation Com
pany te Londen, voer in ballast van Bom
bay naar de Perzische Golf. De over
levenden zijn aan boord genomen van de
Panamese tanker Patricia.
De ramp gebeurde op ongeveer 250 kilo
meter ten zuiden van Karatsji. Door de
explosie zijn de bovenbouw en de brug
van het schip geheel verwoest. De beman
ning bestond uit zestien Britse officieren
1 vierenvijftig Indiase matrozen.
Behalve de gezagvoerder zijn ook tien
matrozen, de eerste, derde en vierde stuur
man, de telegrafist, drie machinisten en
twee stuurmansleerlingen om het leven
gekomen. Van de overlevenden zijn velen
zwaar gewond.
Een marineschip tracht thans de tanker,
die veel water maakt naar een haven tc
DE TECHNIEK staat voor niets.
In Kopenhagen is bekend ge
maakt dat een elektronische
rekenmachine het glansrijk
heeft gewonnen van 'n aantal
Deense meteorologen bij het voor
spellen van de weersverwachting
voor een volgende week.
Aan de rekenmachine waren de
zelfde gegevens verstrekt als aan de
weerkundigen, maar de uitkomsten
waren radicaal anders. Het elektro
nische apparaat zei: Pas op er komt
storm. En er kwam storm! De weer
kundigen meenden, dat het wel zou
loslopen en het liep niet los.
De meteorologen-
wereld stond van
de resultaten op
haar kop. Aller-
wege vroeg men
zich af hoe het
mogelijk was dat
deskundigen het
zoveel slechter deden dan een ma
chine, die door mensenhanden was
vervaardigd. En men had gelijk zich
dit af te vragen, omdat de indruk
werd gevestigd, dat ten aanzien van
de weersvoorspelling meteorologen
met meer te vertrouwen zijn en het
gevaar bestaat, dat het publiek eer
der gaat luisteren naar een machine
dan naar hen.
Dr. Lang Rasmussen van het Ko-
penhaags weerkundig instituut heeft
een verklaring gevonden. Hij zei:
„De rekenmachine wordt niet als de
menselijke berekenaars beïnvloed
door tientallen jaren ervaring, waar
door men het beter denkt te weten."
Maar goed, in Kopenhagen heeft
men lering getrokken uit het gebeur
de. Deze winter 2al het meteorolo
gisch instituut aldaar meer en meer
gebruik gaan maken van de elektro
nische weervoorspeller.
TTET GEMEENTEBESTUUR van
T T Amsterdam heeft een efficiency-
bureau, in samenwerking met het
gemeentelijk bureau voor efficiency
en organisatie, een rapport doen
samenstellen over de mogelijkheden
ter verbetering van het stads
bestuur. Het lijvige rapport (116 pa
gina's) komt tot belangrijke conclu
sies en aanbevelingen.
Men zegt onder meer dat men dient te
komen tot een duidelijke bestuursdele-
gatie van het college van B. en W. ge
zamenlijk aan de wethouders afzonderlijk
Men wil dus eigenlijk min of meer los
staande departementen vormen, waarbij
de wethouders weer zoveel mogelijk be
voegdheden kunnen overdragen aai
afdelingshoofden. Het is namelijk uiterst
bezwaarlijk gebleken, dat de wethouders
allerlei vaktechnische beslissingen
ïemen, terwijl zij als politieke func
tionarissen toch in de eerste plaats het
beleid moeten uitstippelen.
Hiermee hangt ten nauwste samen, dat
de secretarie minder werk te doen krijgt,
omdat de diensten of bedrijven groter*
bevoegdheden krijgen. De gemeentesecre
taris en zijn staf kunnen zich dan beter
bezig houden met de uitvoering der cen
trale besturende taken.
Ook wordt in het rapport noodzakelijk
Op zoek naar vermiste
Nederlanders
In zijn artikel over de rechtzaak in
Bonn tegen de kampbeulen van Sachsen-
hausen schreef onze correspondent, dat
de heer Tonnon deze zittingen bijwoont
de hoop, nieuws te horen omtrent
vermiste Nederlanders. Het is echter
niet juist zo deelde de heer T. ons
mede dat hij nog steeds optreedt als
pleegvader van gezinnen van onderge
doken Nederlanders. Hij heeft dat in de
bezettingsjaren gedaan.
genoemd, dat bepaalde functionele or
ganen (personeelszaken, budgettering
enz.) worden verbeterd. Met de ingrij
pende reorganisatie hoopt men te berei
ken, dat men tot een doeltreffender en
slagvaardiger bestuur komt, gepaard
gaande met een verbeterde gang van
zaken in alle geledingen, een kwantita
tief en kwalitatief verhoogd prestatie
vermogen en kostenbesparingen.
B. en W. hebben indertijd de opdracht
tot samenstelling van het rapport gege
ven. omdat zich steeds meer het bezwaar
liet voelen van de logheid van het be
stuursapparaat. Arasterdam heeft name-
lijk vijftig diensten en bedrijven, waarin
30.000 ambtenaren werken. Het is B. en
W. onmogelijk gebleken om zonder in
grijpende maatregelen tot een werkelijk
soepel en krachtig beleid te komen.
«ujtymmnMm miura vl tam
