Jlieume £rihsclje (üimrant Comité wil zich niet gewonnen geven m i r Algerijnse delegatie naar De Gaulle TBC-onderzoek gevaarlijk? Montgomery schrijft in zijn memoires: Wereldoorlog had veel eerder afgelopen kunnen zijn NIEUW KABINET-KARAMI TELT SLECHTS 4 LEDEN Foster Dulles: geen pressie op Tsjang Zijn broer met dolk gestoken WOENSDAG 15 OKTOBER 1958 BUREAUS: Steenstraat 37. Directie. Redactie, Abonnementen- c Advertentie-afdeling Tel. 31441. ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter Familieberichten 0.18 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting.) Postrekening 58936. Negenendertigste jaargang no. 11388 CUR1STELIJK-NATIOISAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken 0$tatthpflstid) is QbrWrvrn myo b«ri ia legljensporf" Muzikale tele gram men JUBILARISSEN Zie pagina 3 Hoewel militairen gehoorzamen Breuk tussen Tunesië en de V.A.R. De Tunesische minister van buitenland se zaken, dr. Sadok Mokkadem, heeft gisteren gezegd dat zijn regering over weegt de diplomatieke betrekkingen met de Verenigde Arabische Republiek te Terbreken. Zoals bekend, is de onenig heid tussen de beide landen tot uiting gekomen in een vergadering van de Ara bische Liga. De Tunesische afgevaardigde beschuldigde de V.A.R. ervan, zich teveel te mengen in de binnenlandse aangele genheden van de andere leden. Tunesië, aldus minister Mokkadem, is (toegetreden tot de Arabische Liga omdat de regering dacht dat er veranderingen jin de organisatie zouden kunnen komen na de Iraakse opstand van juli. i Tunesië is van plan wel lid te blijven van de Liga, maar de huidige conferentie niet bij te wonen. Het heeft de kwestie jvan de inmenging van een lid-land in de zaken van een ander lid voorgelegd aan de Liga. die deze kwestie dient te rege len. Doet zij dit niet dan kan Tunesië alsnog zijn standpunt herzien. Inmiddels heeft de politieke commissie van de Arabische Liga voor de vierde keer een beslissing over het verzoek van de „Vrije Algerijnse regering", om twaalf miljoen pond sterling ter ondersteuning van haar strijd om onafhankelijkheid voor Algerije, uitgesteld. Voorts heeft de commissie de leden ge adviseerd, diplomatieke stappen te doen om de Franse druk op de in Europa wo nende Algerijnen tegen te gaan met een waarschuwing aan de regeringen in het Westen, dat dit optreden nadelige invloed (al hebben op de betrekkingen van de Arabische landen met het Westen. Dit besluit is ingegeven door het be- aluit dat de Italiaanse regering gisteren heeft genomen. Zij besloot de leider van de „Vrije Algerijnse regering", Ferhat Abbas, de toegang tot Italië te weigeren. tm De Amerikaanse negerzanger Paul Robeson, die bekend staat om zijn communistische sympa thieën, bevindt zich ov het ogen blik in Londen. Zondagavond zong hij, staande achter een fraai versierde lessenaar, uit volle borst zijn liederen in de St. Paul's kathedraal. Senaatsverkiezingen in Frankrijk De Ffansc regering heeft gisteren be sloten, in 1959 verkiezingen voor de Se- houden. na toren zullen een ambtstermijn hebben van negen jaar, in plaats van zes onder de Vierde Republiek. Het aantal senatoren voor Algerije zal worden ver hoogd. Over het totaal is nog geen be slissing genomen. TTET BEVEL van generaal De Gaulle aan de militairen in Algerije, om zich niet langer in te laten met de politiek, heeft een storm van ver ontwaardiging bij het comité voor openbaar welzijn voor Algerije en de Sahara verwekt. In een rumoerige vergadering heeft het comité besloten, de situatie als een noodtoestand te beschouwen en permanent in zitting te blijven. Verder heeft men twee afgevaardigden naar De Gaulle gezonden, om de pijnlijke verbazing van het comité kenbaar te maken. Op alle sub- comité's werd een beroep gedaan, om eveneens hun afkeuring over het ver plichte uittreden van de militairen uit te spreken. Als opvolger van generaal Massu, die een der voorzitters was en door de nieuwe maatregelen van De Gaulle met twaalf andere officieren geen zitting meer heeft in het comité, is Sid Cara gekozen. Cara, die een mohammedaan is, staat bekend om zijn sympathie voor de Franse kolo nisten. Het comité, dat werd opgericht na de opstand in Algiers op 13 mei, gaf gister avond een in krachtige bewoordingen ge stelde bekendmaking uit. Daarin wordt gezegd, dat de beslissing van generaal De Gaulle is voorgeschreven docr de po litieke partijen. Deze zouden bang zijn voor de vaste wil van het comité, de po litiek buiten de verkiezingen te houden Rechtse leden van het comité riepen op tot een algemene staking en massabeto gingen voor het regeringsgeoouw Gematigde elementen wezen- deze ideeën echter van de hand, hoewel zij vreesden, dat het bevel van De Gaulle ;n de ver kiezingstijd zou kunnen leiden tot ge welddaden en incidenten. Iedere aanwijzing echter van een nieuwe rebellie, zoals die op de der tiende mei, ontbreekt. Wel is me in rechtse kringen van overtuigd, dat de maatregel van De Gaulle een keerpunt betekent. Men beschouwt zijn bevel aïs de eerste stap tot her stel van het burgerlijk bestuur in Algerije, dat sinds de meirevolte door militairen werd uitgeoefend. Pierre Mendès-France, de voormalige Franse premier, die zich een krachtig tegenstander van de nieuwe grondwet heeft getoond, heeft de richtlijnen van De Gaulle ditmaal met instemming be groet. „Als de orders van De Gaulle loyaal worden uitgevoerd," zegt Men dès-France in een verklaring, „wordt wel licht een weg naar ontspanning en vrede geopend." Vandaag komt het FTanse kabinet bij een. om over de toestand in Algerije te 9preken. Generaal Salan, de Franse mili taire commandant in Algiers, is uitge- Het Tweede Kamerlid de heer Stok- an heeft aan de minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen schriftelijk gevraagd of de minister kennis heeft ge- ;n van de in Engeland en Amerika gedane onderzoekingen inzake de mo gelijke gevaren en nadelige gevolgen van ioniserende straling bij het doorlichten tijdens het onderzoek op tuberculose? Vindt de minister in de resultaten van deze onderzoekingen reeds voldoende aanleiding om de bij de wet van 9 juli 1953 aan het onderwijzend personeel op gelegde keuring op tuberculose van de ademhalingsorganen andermaal in nadere overweging te nemen?, vraagt de he.r Stokman. Hel Kamerlid wil weten of de minister de verzekering kan geven, dat in ieder geval de betrokkenen indien zij aanwijsbare nadelige gevolgen van die straling zouden ondervinden daar voor zoveel mogelijk schadeloos gesteld zullen worden? nodigd om aan dit gesprek deel te n« Salan is op het ogenblik in Parijs in band met het bazooka proces, waarii als getuige werd gehoord. Zoals bekend is in januari 1957 aanslag op hem gepleegd met een bazoo ka (anti-tankgeschut) in Algiers, waarbij zijn adjudant, kolonel Rodier. bet leven verloor De premier van de Algerijnse regering in ballingschap, Ferhat Abbas, heeft tij dens een interview in Tunis nogmaals verklaard, dat zijn regering bereid is tot „ieder soort gesprek" met Frankrijk. Hij ontkende, dat hij de onafhankelijkheid van Algerije als voorwaarde voor een dergelijk gesprek gesteld had. President Eisenhower was gisteren jarig. Op zijn 68ste jaar maakt hij het best. Hij is geheel hersteld van zijn ziekte en heeft alle reden zijn bekende brede glimlach te laten zien Strategie van Eisenhower zou hebben gefaald DE GEALLIEERDEN hadden de oorlog reeds in 1944 kunnen beëindigen inplaats van in mei 1945. Dat schrijft veldmaarschalk Mont gomery in het tweede deel van zijn memoires, die in het weekblad Life worden gepubliceerd. Volgens Monty is deze vertraging wijten aan het feit, dat de opvatttingen van de Amerikanen en hemzelf over te volgen strategie na de doorbaak Normandië hemelsbreed verschilden. Toen Parijs op 25 augustus 1944 viel, •as het einde van de oorlog in zicht en ijna binnen handbereik, zegt de maar schalk. Maar de verscheidene fronten, die toen naar de Rijn bewogen, waren niet gecoördineerd. FOUTEN Het Duitse antwoord hierop was een enkelvoudige en geconcentreerde tegen stoot in de Ardennen. Volgens Montgo mery volgde Eisenhower de strategie van het brede front, waarbij alle legergroe pen gelijktijdig optrokken. Deze strategie faalde echter, omdat de bevoorrading geen gelijke tred kon houden met de be hoeften van zulk een breed optrekkend Zelf had Montgomery een plan gereed om na de geslaagde invasie in Normandië met veertig divisies rechtstreeks door te stoten naar het Roergebied en de Rijn Libanese partijen zijn 't eens Actiecomité '37 contra de minister Het actie-comité 37 heeft gisteravond In het Congresgebouw te Amsterdam ccn protcstvcrgadcring gehouden, waarop zc» «prekers hun afkeuring te kennen hebben gegeven over het besluit de 37 versteke lingen uit Indonesië naar hun land terug i De meest bewogen toespraak was dde van mevrouw T. Koster, presidente van i 6e Jongerengroep „De jonge leeuwen", die zich in haar rede tegen de minister van justitie persoonlijk keerde. „De minister zou de plaats waartoe hl' ge kozen is, niet waard zijn, als het genomen I besluit zijn opvatting van recht en demo- De minister van buitenlandse zaken van de republiek der Zuid-Mol ukken, ir. J. A. Manusama, sprak tot slot zijn afkeu ring uit over de gebeurtenissen rondom de 37, waaronder verschillende Indisch» Nederlanders. Er werd een telegram verzonden aan de minister van justitie, waarin met klem wordt geprotesteerd tegen diens beslis sing. Ook werd een telegram gestuurd naar de 37 verstekelingen aan boord vai de Johan van Oldenbarnevelt. Protestbijeenkomst van Door de eeuwen trouw De stichting „Door de eeuwen trouw heeft, zoals men weet een bijeenkom' belegd, om te protesteren tegen de ui' wijzing van zevenendertig verstekelingen. Donderdag 16 oktober wordt in de grote zaal van de Haagse Dierentuin een pro testvergadering. met als sprekers mr. C. Berkhouwer, lid van de Tweede Kamer, mevrouw S. L. Lokollovan Heiningen, de heer Job. van Hulzen, ds. Th. Schaf ten uit Rotterdam, ir. J. A. Manusama en enkele andere onder wie twee jongeren. De samenkomst begint om acht uur. IN LIBANON is de afgelopen nacht een nieuwe, vier man sterke re gering gevormd en men hoopt dat hierdoor nu een eind zal komen aan de voortdurige bloedige onlusten. Saeb Salam, een voormalig opstan delingenleider, zei ervan overtuigd te zijn dat de nieuwe regering de moeilijkheden de baas zal worden. De mohammedaan Karami even eens een ex-opstandelingenleider blijft premier. dagen geleden heeft president Spehab de elkaar bestrijdende partijen opdracht gegeven binen 24 uur flicten bij te leggen en overeenstemming te bereiken over een nieuwe regering. Wanneer dit niet zou gelukken, zou de noodtoestand worden afgekondigd en een militaire regering worden gevormd De grootste vakbond in bet land had voor vandaag een algemene staking af gekondigd. zy is vannacht echter afge last, nadat overeenstemming over de nieuwe regering was bereikt. In de nieuwe regering ls Karami be halve premier minister van financiën, economie, defensie en voorlichting. De Falangistenleider Gemeyel Is vice-pre mier en minister van openbare werken, onderwijs, volksgezondheid en landbouw Oweini, een van de leiders van het na tionale front, dat tegen president SJa- KANTOORMACHINES KANTOORMEUBELEN B reestraat 11 rebelleerde, is minister van buiten, landse zaken, justitie en planvorming. Edde, die steeds een bemiddelende rol heeft gespeeld, beheert de portefeuilles binnenlandse zaken, soviale zaken ei P.T.T. Vanmorgen heeft de regering een op roep tot het volk gericht, om het werl ïormaal te hervatten en de orde en rus te herstellen, opdat de normale toe- itanden In Libanon kunnen terugkeren. Amerika veroordeelde roof Nederlandse eigendommen De verenigde Staten hebben hun af keuring te kennen gegeven over dc Inbe slagneming van Nederlandse eigendom men in Indonesië zonder schadevergoe ding. Dit werd medegedeeld, door de Neder landse ambassadeur te Washington, dr. J. H. van RoUen, nadat hy glsterei uitvoerig onderhoud had gehad met de Amerikaanse onderminister van bultei landse zaken C. Burke Elbrlck. „Ik we nu", zelde hy, ..dat dc Verenigde Staten hierover duidelijk hun afkeuring hebben te kennen gegeven". Amerikaanse raket naar Venus De New York Times schreef gisteren dat de Verenigde Staten waarschijnlijk volgend jaar zullen proberen een raket naar de omgeving van Venus te zenden. Dit zou een van de twee operaties zijn waarvoor de Amerikaanse luchtmacht toestemming heeft gekregen, buiten de drie echoten op de maan. Ook generaal Omar Bradley had een plan opgesteld voor een doorbraak naar het hart van Duitsland. Volgens de maar schalk heeft Eisenhower toen getracht compromis te vinden, door de ver schillende plannen in een frontaal offen- ef te verenigen. „Het trieste en tragische relaas van de gebeurtenissen na Normandië kan wor den samengevat in een fundamentele kri tiek: de genomen beslissing, of deze nu goed of slechts was, is nimmer uitge voerd," schrijft de maarschalk. We hebben ons niet over een breed front naar de Rijn bewogen en daardoor hebben we ons aan ontoelaatbare risico's blootgesteld. „De juiste ontwikkeling van de geal lieerde strategie benoorden de Seine zal wel een der grote controverses in militaire geschiedenis worden," schrijft de maarschalk. „Maar in laatste in tie waren het de Duitsers, die voordeel uit het verschil in opvatting trokken." De toenmalige chef-staf van de weste lijke Duitse strijdkrachten, generaal Blu- ritt, heeft naar aanleiding van de publikaties verklaard, dat de Duitse le gerleiding verrast was toen de geallieer den hun offensief afremden, niet wetend dat de bevoorrading van het brede front in gebreke bleef. Hierdoor kregen de Duitsers een adempauze, die hen de kans bood het Ardennen-offensief te lanceren. De Verenigde Staten zijn niet van plan, er bij Tsjang Kai-Tsjek op aan te dringen dat hij de sterkte van zijn troepen op Quamoy vermindert. Al dus verklaarde gisteren minister Dul les op zijn wekelijkse persconferen tie. Hij voegde eraan toe: „Er wor den nu op Formosa echter bespre kingen gevoerd over de meest doel matige opstelling der nationalistisch- chinese strijdkrachten. Aan deze be sprekingen wordt onder andere deel genomen door de Amerikaanse mi nister van landsverdediging McÈlroy. Peking heeft duidelijk gemaakt," al dus de minister, „dat het er op de eerste plaats op uit is een wig te drijven tussen de Verenigde Staten en nationalistisch China. De Verenigde Staten moeten zeer voorzichtig handelen om de communisten niet in de kaart te spelen." Dulles vervolgde: „De Verenigde Sta ten zijn er niet voor, dc eilanden Que- moy en Matsoe aan de communisten over te geven. De Amerikaanse regering ver welkomt de verlenging met twee weken van het bestand dat de Chinese commu nisten hebben afgekondigd, doch zij be schouwt de thans ontstane situatie niet als een zeer betrouwbare wa pens ta ls tand s- overeenkomst." „Indien deze toil tot «tand zou komen, zou dat de toestand vanzelfsprekend aan zienlijk wijzigen," aldus de Amerikaanse Verklaring In een officiële verklaring, die hij bij het begin van zijn persconferentie voor las, zei Dulles onder meer: „Uit de ver klaring van Peking over de verlenging van het voor Straat van Formosa afge kondigde bestand blijkt zonneklaar, dat communistisch China veel meer wil dan zijn gezag te vestigen over de kusteilan- den. Het eigenlijk doel is Formosa en de status der kusteilanden wordt als een zaak van weinig belang behandeld." „Het voornaamste thema van de com- Gisteravond is een reeds zo lang be staande familievete tussen de gebroeders S. te Oosseld-Doctinchem zo hoog opge lopen, dat H. S. die bij zijn veder op be zoek was, door zijn broer, J. S., met een dolk werd aangevallen. Hij kreeg een steek in de borst ter hoogte van de hartstreek, raa hij eT in slaagde weg te vluchten bij de buren hulp te halen. Hij werd r het algemeen ziekenhuis te Doefcin- chem vervoerd, waar bleek, dat de ver wonding niet zo ernstig was als zich eerst liet aanzien. Het slachtoffer had veel bloed verloren, maar de dolk was afge schampt op een van de ribben. J. S. werd in verzekerde bewaring ge steld en zal donderdag worden voorge leid. Met spanning kijkt burgemeester mr. G. A. Bontekoe van Ooster- wolde toe, hoe minister mej. dr. M. Klompé geknield een gordi aanse knoop ontwart. De minis ter heeft gisteren in het Friese dorp een bejaardencentrum ge opend door het hijsen van de vlag. Deze plechtigheid had nog al wat voeten in de aarde. Het touw was zo strak om de vlagge- mast gewonden, dat de minister het niet los kon krijgen. Met de hulp van een ijlings toegescho ten bestuurslid slaagde mej. Klompé er ten slotte in „de knoop door te hakken". munistische verklaring is de aanhouden de herhaling, dat de Verenigde Staten hun bondgenootschap met nationalistisch China moeten verbreken en hun troepen op Formosa moeten terugtrekken. Doch de Verenigde Staten zullen hun verdrag de (nationalistische) Chinese repu bliek getrouwelijk naleven." j menen bovendien, dat dit verdrag niet slechts een tussen regeringen geslo ten overeenkomst is, doch dat het ccn belichaming is van de verlangens van alle Chinezen, die vrij willen zijn.". Overschatting een toelichting op het bovenstaande oster Dulles, dat naar zijn mening het belang van het vraagstuk van een ermindering der sterkte van de nationa- listlsch-Chinese troepen op de kusteilan- den enigszin» ia overjehat. Hij verklaarde ook te menen, dat de meeste Amerikaanse bondgenoten „en feite alle, waarmee ik hierover van gedachten heb gewisseld" het volledig zijn geweest met het standpunt, dat de Verenigde Staten met betrekking tot de kustealanden hebben ingenomen en dat werd geschraagd door kracht en vast beslotenheid, om niet te wijken voor communistische eisen en dreigementen. Luchtmacht voor opstandelingen in Indonesië Het Indonesische nationalistische par- tijblad Suluh Indonesia te Djakarta heeft heden de beschuldiging geuit, dat de Amerikaanse kolonel Higgins een schuil- zou verlenen aan de minister van binnenlandse zaken der tegenregering, kolonel Dahlan Djambek. Higgins zou ook de Amerikaanse vlieger Lawrence Allan Pope hebben overgeplaatst, voor dat deze later in een vliegtuig van de opstandelingen werd neergeschoten. Voorts meldt Suluh Indonesia dat op de luchtbasis Clark 27 opstandelingen tot vlieger of leden van vliegtuigheman- ningen zouden worden opgeleid en dat op deze zelfde basis B-29 en B-26 bom menwerpers alsmede enkele Mustang gevechtsvliegtuigen van de opstandelin gen zouden staan. Twee weken geleden heeft het hoofd an de inlichtingendienst der Indonesi sche luchtmacht reeds verklaard, dat de opstandelingen nog steeds vliegers en andere bemanningsleden laten opleiden in verschillende landen, o.a. Formosa Volgens zijn schatting zouden de opstan delingen nog over zestien vliegtuigen be schikken, waaronder vier B-29 bommen werpers op een basis in hel buitenland. Ir., die geen ir. was, veroordeeld De 33-jarige B. B. zonder vaste woon- of verblijfplaats is vanmorgen door de rechtbank te Rotterdam wegens oplich ting, meermalen gepleegd, veroordeeld jaar gevangenisstraf met aftrek, drie maanden voorwaardelijk met drie jaar proeftijd. Hij had zich gedurende de laatste jaren •genover zijn medemensen voorgedaan als ingenieur bij een Amerikaans concern leende dan geld van hen dat hij nooit terugbetaalde. Ook tegenover zijn oudera echtgenote had B. dit weten vol te houden. was twee Jaar met aftrek. De rechtbank zei rekening gehouden te heb- en met het psychiatrisch rapport dat ver verdachte was uitgebracht Westelijke tvincl De Bilt verwacht tot morgenavond: Af en toe sonneschijn en slechts hier en daar ren hui. voornamelijk in het noorden van het land. Weinig ver andering in temperatuur. Matige tot krachtige, langs dc kust af en toe harde wes telijke wind. ZON EN MAAN Donderdak 18 oktober: Zon op 7.05, onder 17.46; Maan op 11.30, onder 20.27. 19 okt. eerste kwartier. HET WEER IN EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur wzw ONO

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1958 | | pagina 1